NDRIMA NYA GIHEVBULO 24
U nga vboheya misuwo yago ya liphuvboni
“Hi nga garali khu gu gira silo nya sadi kholu hi na vbwera khu tepo yakona, ha gu mba vbeya tshivba.” — GAL. 6:9.
NDZIMO 84 Hi na ya thuma ni hayini
ESI HI NA SI HEVBULAGO AVBA NYA NDRIMA YEYIa
1. Gigaradzo muni nya vangi va tshanganago nagyo?
U DI NGA dzi vegeya misuwo ya liphuvboni, ganiolu u dzi garadza gasi gu yi vboheya?b Abari gu ina, khandruwe wenga. Khu giyeyedzo, Philip a di gu vbweta gu tshukwadzisa milombelo yaye, ganiolu a di gu dzi garadza gasi gu vbweta tepo nya gu gombeye. Erika a diri ni misuwo nya gu heguleye gu vboha avba nya tshangano nya thumo nyo tshumayele, ganiolu a di gu gedwa tepo yatshavbo. Tomáš a zamide gu leri Bhibhiliya yatshavbo khu dzitepo nya dzingi. Uye wari khuye: “Eni kha nya nga ba nyi gola gu leri Bhibhiliya, nyi zamide guraru gu gira esi, ganiolu tepo yatshavbo nyi di gu hegisa khavbo nya libhuku la Levhi.”
2. Khu ginani hi gu mba yela gu vbeya tshivba ha gu ba hiri ni misuwo hi gu mba yi kodza gu yi vboheya?
2 Abari gu u na ni misuwo u gu mba yi kodza gu yi vboheya, u nga vbeyi tshivba. Ambari gu vboheya misuwo nya yidugwana, yi nga vbwetega tepo ni gu dzi garadza. Khu lisine, tepo u dzi garadzeyago gu vboheya misuwo yago, wa gu yeyedza gu khuwe wupari wago ni Jehovha wu na ni lisima gwago nigu wa gu vbweta gu gira satshavbo gasi gu mu thumeya. Jehovha a ngu ninga lisima gu dzigaradza gwago. Khu lisine, uye kha vireyi gu khuye u gira silo u gu mba si kodza. (Ndzi. 103:14; Mik. 6:8) Khu kharato, tepo u hathago misuwo tiyisega gu khuwe u na yi vboheya. Ganiolu, ginani gi na gu phasago gu yi vboheya? Hongoleni hi bhula khu mawonelo nyo khaguri.
HAGULEYA GUDOGOREYA NYA GUKHONGOLO
Gombeya maningano ni gudogoreya gwago (Wona dziparagrafu 3-4)
3. Khu ginani gu manega ni gudogoreya nya gukhongolo si gu na ni lisima?
3 Si na ni lisima gu manega ni gudogoreya nya gukhongolo gasi gu vboheya misuwo yago. Abari gu u na ni gudogoreya nya gukhongolo nya gu vboheye misuwo yago, u na dzi garadza gasi gu yi tadzisa. Hi nga fananisa gudogoreya gogo ni phuvbo yi txovhago ngalava nya litanga kala avbo yi yedego gu vboha. Phuvbo ya gu simama gu veta, mugimbidzisi nya ngalava a na vboha avba a hongolago. Nigu phuvbo ya gu veta khu tshivba, uye a na vboha nya mba hweya. Khu ndziya nyo fane, ha gu ba hiri ni gudogoreya si na hi phasa gu vboheya misuwo yathu. Ndriyathu nyo pwani khu David a vbanyago El Salvador wari khuye: “Wa gu ba uri ni gudogoreya nya gukhongolo, isoso si na gu phasa gu u dzi garadza ngudzu. U nga dzumeledzeyi gilo gi gu himbedzeya gu vboheya misuwo yago.” Ganiolu, ginani gi na gu phasago gu manega ni gudogoreya gogo?
4. Ginani hi nga gi gombeleyago? (Vafilipi 2:13) (Wona fotu.)
4 Gombeya gasi u manega ni gudogoreya nya gukhongolo. Khu gu thumisa liphuvbo laye nya guage, Jehovha a na gu phasa gu vboheya misuwo yago. (Leri Vafilipi 2:13.) Dzimbe dzitepo, ha gu dzi vegeya misuwo kholu hi ngu dziti gu khethu hi yede gu gira isoso nigu isoso silo nya sadi. Ganiolu, si nga gira hi si manegi ni gudogoreya nya gu yi vboheye. Isoso khiso si giregedego ndriyathu Norina a vbanyago Uganda. Uye a dzi vegede misuwo nya gu gimbidzisi gihevbulo nya Bhibhiliya, ambari olu a nga ba ari mwalo gudogoreya nya gu vboheye misuwo yoyo kholu a di gu dzi wona nasiri muhevbudzi nya wadi. Ginani gi mu phasidego? Uye wari khuye: “Nyi di lomba Jehovha gasi a nyi phasa gu engedzeya gudogoreya gwango nya gu gimbidzisi gihevbulo nya Bhibhiliya. Khu tepo yayimweyo nyi di dzi garadzeya gu tshukwadzisa mahevbudzelo yangu. Hwane nya migima nyo khaguri, nyi di tugula gu kheni gudogoreya gwangu gu diri gukhongolo. Ga mwaga wamowo nyi di pheya gu gimbidzisa sihevbulo sivili nya Bhibhiliya.”
5. Hi nga dundrugeya khu ginani gasi gudogoreya gwathu nya gu vboheye misuwo gu engedzeya?
5 Dundrugeya khesi Jehovha a gu giredego. (Ndzi. 143:5) Mupostoli Pawulo dundrugede khesi Jehovha a mu giredego, nigu isoso si mu kutside gu gireya nya singi Jehovha. (1 Kor. 15:9, 10; 1 Thim. 1:12-14) Khu ndziya nyo fane, wa gu simama gu dundrugeya khesi Jehovha a gu giredego, isoso si na gu phasa gu manega ni gudogoreya nya gu vboheye misuwo yago. (Ndzi. 116:12) Wona esi si phasidego ndriyathu moyo nya nyamayi a vbanyago Honduras gu vboheya misuwo yaye nya gu thume kha nga piyonera nya tepo yatshavbo. Uye wari khuye: “Eni nyi di dundrugeya edzi Jehovha a nyi haladzago khidzo. Uye a nyi phaside gu gira gipandre nya vathu vaye, nigu uye a ngu nyi khathaleya ni gu nyi vhikeya. Tepo nyi nga dundrugeya khu silo sesi, lihaladzo nyi gu nalo khu Jehovha li di engedzeya gu tiya nigu nyi di dzi garadza gasi gu pheya gu thuma kha nga piyonera.”
6. Ginani gambe gi nga hi phasago gu engedzeya gudogoreya gwathu?
6 Dundrugeya khu makategwa u na ma manago khu gu vboheya misuwo yago. Wona esi si phasidego Erika a khumbugidwego gupheyani, oyu a nga ba ari ni misuwo nya gu heguleye gu vboha avbo nya tshangano nya thumo nyo tshumayele. Uye wari khuye: “Eni nyi di tugula gu kheni nyi di gu luza silo nya singi khu gu ba nyi gedwa avba nya tshangano nya thumo nyo tshumayele. Nari khatshi nyi di gu heguleya gu vboha, nyi di hadzi gu si kodza gu losa vandriyathu ni gu vbedza tepo nyo khaguri navo. Nyi di hadzi gu engiseya gambe mawonelo ma nga hadzi gu nyi phasa gu tshukwadzisa thumo wangu nyo tshumayele.” Erika a di vega gupima avba nya esi a nga hadzi gu wuyedwa khiso khu gu heguleya gu vboha avba nya tshangano nya thumo nyo tshumayele, a bwe a zama gu vboheya misuwo yaye. U nga vega gupima avbo nya makategwa muni? Abari gu misuwo yago gu tshukwadzisa malerelo yago nya Bhibhiliya mwendro gu gombeya, dundrugeya khedzi isoso si nga hadzi tiyisa khidzo wupari wago ni Jehovha. (Ndzi. 145:18, 19) Abari gu misuwo yago gu haguleya likhalelo nyo khaguri nya Wukristo, vega gupima ga edzi isoso si nga hadzi gu gu phasa khidzo gu manega ni wupari nya wadi ni vambe. (Kol. 3:14) Wa gu si wona kharini gu gira lista nya sighelo si gu girago u vbweta gu vboheya misuwo yago? Khaleya gu wona lista yago tepo yatshavbo. Tomáš a khumbugidwego gupheyani wari khuye: “Tepo nyi manegago ni sighelo nya singi nya gu vboheye misuwo yangu, isoso sa gu nyi phasa gu mba vbeya tshivba.”
7. Ginani gi phasidego Julio ni mwangadzi waye gu vboheya misuwo yawe?
7 Vbedza tepo ni vale va na gu phasago gu vboheya misuwo yago. (Mav. 13:20) Wona esi si phasidego Julio ni mwangadzi waye gu vboheya misuwo yawe nya gu gire nya singi thumoni nyo tshumayele. Uye wari khuye: “Hi di hatha gwadi dzipari dzi nga hadzi gu hi phasa gu vboheya misuwo yathu ni gu bhula nadzo khu misuwo yoyo. Nya vangi gwawe va di vbohede misuwo yawe, khu kharato avo va di hadzi gu hi ninga mawonelo ma nga hi phasago. Dzipari dzathu dzi di gu hi wudzisa edzi silo si nga ba si gimbiya khidzo, ni gu hi tiyisa ha gu vbweta giphaso.”
HA GU BA HIRI MWALO GUDOGOREYA NYA GUKHONGOLO
Dzi garadzeye gasi gu vboheya misuwo yago (Wona paragrafu 8)
8. Ginani gi na dugeleyago ha gu dzi garadzeya gu vboheya misuwo yathu tepo basi hi gu na ni gudogoreya nya gukhongolo? (Wona fotu.)
8 Khu lisine, khandri matshigu yatshavbo hi na manegago ni gudogoreya nya gukhongolo gasi gu vboheya misuwo yathu. Ina isoso sa gu thula gu khiso kha hi dzi garadze gasi gu vboheya misuwo yathu? Ahihi. Khu giyeyedzo, phuvbo yi na ni tshivba nya gu txovhe ngalava nya litanga gasi mu gimbidzisi nya ngalava a vboha avbo a hongolago. Ambari ulolo, khandri matshigu yatshavbo phuvbo yi vetago khu tshivba gasi gu txovha ngalava. Ina so thula gu khiso oyu a gimbidzisago ngalava kha na nga gira gilogyo? Ahihi. Khu giyeyedzo, dzimbe dzingalava nya matanga dzi na ni motori mwendro makasiya. Ganiolu, phuvbo ya gu mba veta khu tshivba, mugimbidzisi nya ngalava a nga thumisa motori mwendro makasiya. Gudogoreya gwathu nya gu vboheye misuwo yathu ya liphuvboni, gu nga fana ni phuvbo. Mambe matshigu gu nga khala gukhongolo guvbindra mambe. Khu kharato, hi nga vireyi basi gu vboheya misuwo yathu tepo hi dzipwago na hiri ni gu dogoreya nya gukhongolo kholu kha hi na nga si kodza gu yi vboheya. Ganiolu, gufana ni mugimbidzisi nya ngalava a thumisago dzimbe dzindziya gasi gu vboha avbo a hongolago, anethu hi nga thuma khu gu dzi garadza gasi gu vboheya misuwo yathu ambari na hiri mwalo gudogoreya nya gukhongolo. Khu lisine, isoso kha si na nga vbevbuga, ganiolu uwe u na tsaka tepo u na vboheyago misuwo yago. Na hi si bhuli khesi hi na girago, hongoleni hi bhula khu giwudziso nyo khaguri.
9. Ina si vivbide gu dzi garadza gu vboheya misuwo ambari na hiri mwalo gudogoreya nyo gire isoso? Tshamuseya.
9 Jehovha a gu vbweta gu khuye hi mu thumeya khu gu dzina nigu na hi tsakide. (Ndzi. 100:2; 2 Kor. 9:7) Ina hi yede gu dzi garadza gu vboheya misuwo ya liphuvboni ambari na hiri mwalo gudogoreya nyo gire isoso? Wona giyeyedzo gya mupostoli Pawulo. Uye a di khuye: “Nya gu tsayisa givili gyangu, nyi gi gira gumbi.” (1 Kor. 9:25-27) Pawulo a dzi garadzede gu vboheya misuwo yaye, ambari tepo a nga dzipwa nari mwalo gudogoreya nyo gire isoso. Ina Jehovha a tsakide khu thumo Pawulo a wu giredego? Ina. Nigu Jehovha a mu tshatshazede khu gu dzi garadza gwaye. — 2 Thim. 4:7, 8.
10. Makategwa muni hi ma manago khu gu vboheya misuwo yathu ambari na hiri mwalo gudogoreya nyo gire isoso?
10 Khu ndziya nyo fane, Jehovha a ngu tsaka ngudzu tepo a hi wonago na hi gu dzi garadza gasi gu vboheya misuwo yathu ambari na hiri mwalo gudogoreya nyo gire isoso. Uye a ngu tsaka kholu khandri tepo yatshavbo hi girago mithumo yoyo khu gu dzina, uye a ngu dziti gu khuye ha gu gira isoso kholu hi mu haladzago. Kha nga edzi Jehovha a nga kategisa Pawulo, uye gambe a na kategisa gudzigaradza hi gu girago. (Ndzi. 126:5) Nigu tepo hi wonago makategwa ya Jehovha adzina hi na pheya gu manega ni gudogoreya nya gukhongolo. Ndriyathu moyo nyo pwani khu Lucyna a vbanyago Polónia, wari khuye: “Dzimbe dzitepo kha nyi dzini gu hongola thumoni nyo tshumayele, ngudzu-ngudzu abari gu nyi garade. Ganiolu, hwane nyo ba nyi dugide thumo nyo tshumayele nya gu tsaka ngudzu.” Olu hongoleni hi bhula khesi hi nga girago abari gu hi mwalo gudogoreya nya gu vboheye misuwo yathu.
11. Jehovha a nga hi phasa kharini gu manega ni gudziphara?
11 Gombeya ga Jehovha gasi a gu phasa gu dzi phara. Gudziphara, makodzelo nya gu woneleye gudzipwa gwago ni esi u girago. Dzitepo nya dzingi lito leli la gu tshamuseya gu dzi phara gasi u si giri silo nyo vivbe. Ganiolu, gudziphara gu nga hi phasa gambe gu gira silo nya sadi, ngudzu-ngudzu abari gu ha gu gira thumo nyo garadze mwendro na hiri mwalo gudogoreya nya gu gire gilo nyo khaguri. Dundruga gukhuwe gu dzi phara mowo nya mihandro nya liphuvbo. Khu kharato, lomba Jehovha liphuvbo nya guage gasi li gu phasa gu haguleya likhalelo leli nya lisima. (Luka 11:13; Gal. 5:22, 23) David a khumbugidego gupheyani a gu tshamuseya edzi nombelo wu mu phasidego khidzo. Uye a di gu vbweta gu landrisa longoloko waye nya gihevbulo nya muthu enga. Uye a gu ganeya gu khuye: “Eni nyi di lomba Jehovha gasi nyi manega ni gudziphara. Khu gu phaswa khu Jehovha nyi si kodzide gu landrisa tepo yatshavbo longoloko wangu nya gihevbulo.”
12. Libhuku la Muhevbudzi 11:4 li nga hi phasa kharini gu vboheya misuwo yathu?
12 U nga vireyi kala gi manega giemo nya gyadi. Ga litigo leli, khandri tepo yatshavbo hi na manago giemo nya gyadi gasi gu tadzisa misuwo yathu. Ha gu khala khu mawogo, kha hi na nga tshuka na hi vbohede misuwo yathu. (Leri Muhevbudzi 11:4.) Ndriyathu moyo nyo pwani khu Dayniel wari khuye: “Gumwalo siemo nya sadi mafuni momu. Ganiolu, kha hi yeli gu khala khu mawogo, hi yede gu gira gilogyo.” Ndriyathu Paul a khalago Uganda, a ganede khu gimbe gighelo gi hi kutsago gu hi gira gilogyo. Uye a di khuye: “Ha gu gira gilogyo ambari ho ba hi tshangana ni sigaradzo, Jehovha a na hi phasa.” — Mal. 3:10.
13. Khu ginani si gu sadi gu tadzisa misuwo yathu vbadugwana-vbadugwana?
13 Pheya vbadugwana-vbadugwana. Hi nga hamuga gudogoreya nya gu tadzisi misuwo yathu, abari gu iyo yi ngu garadza gu yi vboheya. Abari gu khiso si gu dugeleyago, khu ginani u gu mba zama gu vboheya misuwo yago vbadugwana-vbadugwana? Abari gu misuwo yago gu haguleya makhalelo nyo khaguri, khu ginani u gu mba zama gu yeyedza makhalelo yoyo vbadugwana-vbadugwana? Abari gu misuwo yago gu manega ni giolovedzo nya gu hevbule Bhibhiliya, khu ginani u gu mba pheya gu leri khu tepo nya yidugwana. Tomáš a khumbugidwego gupheyani oyu si nga ba si mu garadzeya gu leri Bhibhiliya ndrani nya mwaga mowo, uye wari khuye: “Eni nyi tugude gu kheni nyi di gu hathide gu leri Bhibhiliya khu ndziya si nga hadzi gu nyi garadzeya gu tadzisa misuwo yangu. Khu kharato, eni nyi di hunga gu pheledza, nyi di hunga gu leri mavhesi nya madugwana tshigu ni tshigu nyi bwe nyi dundrugeya khesi nyi leridego. Kha nga handro wakone, eni nyi di pheya gu mana litsako.” Khu kotani nya olu Tomáš a nga ba a mana litsako khu gu leri Bhibhiliya, uye a di pheya gu vbedza tepo nya yingi na gu yi leri. Olu uye a leride Bhibhiliya yatshavbo.c
ESI HI NGA GIRAGO HA GU VBELEDWA KHU GU DOGOREYA
14. Ginani adzina hi nga tshanganago nagyo?
14 Nya mba tsakisa khu gu, gani hi na ni gudogoreya nya gu vboheye misuwo yathu mwendro ne, hi na tshangana ni sigaradzo. Khu giyeyedzo, ‘sigaradzo hi nga mba si vireya’ si nga hi beya tepo hi nga hadzi gu yi thumisa gasi gu vboheya misuwo yathu. (Muh. 9:11) Ethu hi nga tshangana ni sigaradzo si hi vbedzago tshivba ni gu hi beya litsako. (Mav. 24:10) Khu kotani nya olu hi nga mba vbeleya, hi na tshuka hi gira silo si na hi girago si hi garadzeya gu vboheya misuwo yathu. (Rom. 7:23) Mwendro hi dzipwa na hi garade. (Mat. 26:43) Ginani gi na hi phasago gu emisana ni sigaradzo hi nga tshanganago naso?
15. Wa gu ba u tshangana ni sigaradzo si gu tandregisago gu vboheya misuwo yago, khu ginani u gu mba yela gu vbeya tshivba? Tshamuseya. (Ndzimo 145:14)
15 Dundruga gu khuye wa gu tshangana ni sigaradzo kha si thuli gu khiso kha wu na nga si kodza gu vboheya misuwo yago. Bhibhiliya yari khiyo adzina hi nga tshangana ni sigaradzo khu gu phindra-phindra. Ambari ulolo, hi nga si kodza gu vboheya misuwo yathu khu gu phaswa khu Jehovha. (Leri Ndzimo 145:14.) Ndriyathu Philip a khumbugidwego gupheyani wari khuye: “Kha nyi vegi gupima ga dzitepo nyi nga tandrega gu vboheya misuwo yangu, wulangani nya isoso nya gu vega gupima ga edzi nyi dzi garadzedego khidzo gasi gu yi vboheya.” David a khumbugidwego gupheyani wari khuye: “Eni nyo zama gu mba wona sigaradzo nyi tshanganago naso nga sighodho, ganiolu kha nga lithomo nya gu yeyedze Jehovha edzi nyi mu haladzago khidzo.” Tepo u simamago gu vboheya misuwo yago, wa gu yeyedza Jehovha gu khuwe wa gu vbweta gu mu tsakisa. Jehovha a ngu tsaka ngudzu tepo a gu wonago na wu simama gu vboheya misuwo yago.
16. Ginani u nga gi hevbulago khu sigaradzo u tshanganago naso gasi gu vboheya misuwo yago?
16 Hevbula khu sigaradzo u tshangango naso. Dzi wudzise gu khuwe: ‘Ginani nyi nga girago gasi gu potsa gu tshangana ni gigaradzo gyagimwegyo?’ (Mav. 27:12) Dzimbe dzitepo, sigaradzo hi tshanganago naso si nga hi gira hi tugula gu khethu, misuwo yathu hi di hadzi gu mba yi tadzisa khu ndziya hi nga ba hi yi vireya. Abari gu khiso si gu giregeyago, gira gilogyo.d Jehovha kha vegi gupima avba nya sihoso u giridego gasi gu vboheya misuwo yago. — 2 Kor. 8:12.
17. Khu ginani hi yedego gu dundruga khu silo hi si kodzidego gu gira gale?
17 Vega gupima ga esi u si kodzidego gu gira. Bhibhiliya yari khiyo: “Nungungulu lulamide, khu kharato gima kha na nga divala thumo wanu.” (Hebh. 6:10) Khu kharato, anuwe kha wu yeli gu divala. Dundruga khesi u si kodzidego gu gira kala olu. Khu giyeyedzo, gu manega ni wupari ni Jehovha, gu ganeya khuye ga vambe vathu mwendro gu bhabhatiswa. Kha nga olu u si kodzidego gu vboheya misuwo ya liphuvboni u nga ba uri nayo gale, u na si kodza gambe gu vboheya misuwo u gu nayo olu. — Filp. 3:16.
Dundruga edzi Jehovha a gu phasidego khidzo tepo u nga ba u zama gu vboheya misuwo yago (Wona paragrafu 18)
18. Ginani hi yedego gu gi dundruga tepo hi dzi garadzeyago gu vboheya misuwo yathu? (Wona fotu.)
18 Khu gu phaswa khu Jehovha, uwe u nga si kodza gu vboheya misuwo yago, gufana ni mugimbidzisi nya ngalava a tsakago khu gu vboha avba a hongolago. Ganiolu, dundruga gu khuwe vagimbidzisi nya dzingalava va ngu tsaka khu gu gira lipfhumba lawe. Khu ndziya nyo fane, tepo u simamago gu dzi garadza gu vboheya misuwo yago ya liphuvboni, u nga divale khu litsako u lipwidego khu gu wona Jehovha na gu phasa ni edzi a gu kategisidego khidzo. (2 Kor. 4:7) Wa gu mba khala khu mawogo, uwe u na hakha makategwa nya mangi. — Gal. 6:9.
NDZIMO 126 Khendzugani, mu tshunguhedza, mu tiya
a Tepo yatshavbo, hi ngu kutswa gu manega ni misuwo ya liphuvboni. Ginani hi yedego gu gira abari gu ha gu zama gu tshukwadzisa gilo nyo khaguri, ganiolu hi si tandra? Ndrima yeyi, yi na yi ninga mawonelo ma na hi phasago gu vboheya misuwo yathu.
b MITSHAMUSELO NYA MALITO NYO KHAGURI: Misuwo ya liphuvboni ya gu pata ni gevbini hi girago khu gu dzi garadza gasi gu tshukwadzisa mwendro gu gi vboheya gasi hi si kodza gu gireya nya singi Jehovha hi bwe hi mu tsakisa. Khu giyeyedzo, u nga dzi vegeya misuwo nyo haguleye likhalelo nyo khaguri nya Wukristo ni gu tsukwadzisa gilo gasi gu thumeya Jehovha, nya nga gu leri Bhibhiliya, gu gira gihevbulo nya muthu enga ni gu patega thumoni nyo tshumayele.
c Wona libhuku li gu khilo: Beneficie-se da Escola do Ministério Teocrático dzipaji. 10-11, par. 4.
d Gasi gu mana mambe mahungu wona ndrima yi gu khiyo: “Cultive expectativas razoáveis e sinta alegria” omu nya Mukhedziseyi nya 15 nya Julho nya 2008.