May

Yehovha u hi nyike Tievhangeli ta mune leti nga eRitweni rakwe, leswaku a hi pfuna hi tiva N’wana wakwe. Tievhangeli leti ti vulavula hi vutomi bya Yesu, ntirho lowu a wu endleke, leswi a swi vuleke ni ndlela leyi a a titwa hayona. Ti tlhela ti endla hi kota ku ‘ehleketisisa’ hi Yesu. Ta hi pfuna leswaku hi kota ku n’wi tekelela. Hikwalaho, loko hi tinyika nkarhi wo dyondza Tievhangheli leti, hi ta ya hi n’wi tiva kahle Yesu. Sweswo swi ta endla hi kota ku landzelerisisa mikondzo yakwe. Ku ni swo tala leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi ta vuyeriwa eka Tievhangeli leti. Hi fanele hi ti hlaya hi vukheta hi tlhela hi anakanyisisa hi leswi hi swi hlayaka. (Ringanisa na Yoxuwa 1:8, nhlamuselo ya le hansi.) Teka rungula leri nga eka Tievhangheli ri ri ra xiviri. Hi mahlo ya mianakanyo vona leswi endlekaka, twana leswi vuriwaka, u tlhela u titwa ku fana ni vanhu lava a va ri kwalaho. Endla ndzavisiso eka mikandziyiso leyi humesiweke hi nhlangano wa Yehovha. w21.04 4-5 ¶11-13

Yehovha u vule ka ha sale malembe yo tala swinene Mesiya a nga si ta laha misaveni leswaku Mesiya a a ta xavisiwa hi swiphemu swa 30 swa silivhere. (Zak. 11:12, 13) A a ta xavisiwa hi un’wana wa vanghana vakwe. (Ps. 41:9) Muprofeta Zakariya u tsale a ku: “Bana murisi, u tshika ntlhambi wu hangalaka.” (Zak. 13:7) Ematshan’weni yo tsana eripfumelweni loko vuprofeta byebyo byi hetiseka, vanhu lava rhandzaka Yehovha a va fanele va tiyisiwe hi vuprofeta byebyo. Xana ninamuntlha swa ha ri tano? Ina! Namuntlha vanhu van’wana lava a va ri Timbhoni, va tshike ntiyiso kutani va hundzuka vagwinehi ni ku ringeta ku hambukisa vanhu van’wana. Va hangalase mavunwa ni ku thyakisa Timbhoni ta Yehovha vito hi ku tirhisa swihaxamahungu ni Inthanete. Kambe vanhu lava rhandzaka Yehovha a va ma yingisi mavunwa wolawo. Va swi tiva leswaku Bibele i khale yi vurile leswaku swilo swo tano swi ta endleka.—Mat. 24:24; 2 Pet. 2:18-22. w21.05 11 ¶12; 12-13 ¶18-19

Bibele yi swi veke erivaleni leswaku vutivi bya ntiyiso byi ta andza hi ku famba ka nkarhi. (Kol. 1:9, 10) Yehovha u hi voningela ntiyiso hakatsongotsongo naswona hi fanele hi tiyimisela ku rindza leswaku wu ya wu voninga. Loko lava rhangelaka va xiya leswaku ku ni tidyondzo tin’wana leti faneleke ti antswisiwa, a va bi mariri. Loko varhangeri va vukhongeri va endla ku cinca loku fambisanaka ni misava leyi, nhlangano wa Yehovha wu endla ku cinca loku hi tshinetaka ekusuhi ni Xikwembu ni ku hi pfuna hi landzela ndlela yo gandzela leyi sunguriweke hi Yesu. (Yak. 4:4) A hi endli ku cinca loku fambisanaka ni misava leyi kambe i ku cinca ka ndlela leyi hi ma twisisaka hayona Matsalwa. Ha wu rhandza swinene ntiyiso!—1 Tes. 2:3, 4. w21.10 22 ¶12

U nga endla yini loko u ri ni xivundza? Ehleketa hi ndlela leyi Yehovha a ku pfunaka hayona. (Ps. 55:22) Swi ta ku pfuna u xiya leswaku a wu wexe. Nakambe ehleketa ndlela leyi Yehovha a va pfunaka hayona lava karhatiwaka hi xivundza. (1 Pet. 5:9, 10) Hiroshi, Makwerhu loyi a heteke malembe yo tala a ri Mbhoni a ri yexe u ri: “Ku tiva leswaku hinkwerhu hi kulula hi n’watseka leswaku hi tirhela Yehovha, swa hi khutaza hina lava nga riki na wona maxaka lama nga Timbhoni.” Nakambe yana emahlweni u tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha. Leswi swi katsa ku phofula ndlela leyi u titwaka hayona eka Yehovha. I swa nkoka ku hlaya Rito ra Xikwembu nkarhi ni nkarhi, u anakanyisisa hileswi u swi hlayaka leswi kombisaka ndlela leyi Yehovha a ku rhandzaka hayona. Vakreste van’wana va tiva matsalwa lama va chavelelaka hi nhloko, yo tanihi Pisalema 27:10 na Esaya 41:10. Van’wana va vone swi pfuna ku yingisela rungula leri rhekhodiweke loko va lunghiselela tinhlengeletano ta vandlha kumbe va endla dyondzo ya munhu hi yexe, sweswo swi endla va nga vi na xivundza. w21.06 9-10 ¶5-8

Xana u ni gome ro feriwa hi loyi u n’wi rhandzaka? Tinyike nkarhi wo tiyisa ripfumelo ra wena ni ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi hi ku hlaya timhaka ta le Bibeleni leti vulavulaka hi vanhu lava pfuxiweke. Xana u ni gome hileswi un’wana ekaya a susiweke evandlheni? Tixavele nkarhi wo dyondza ni ku twisisa leswaku Yehovha u tshinya vanhu hi ndlela leyi va vuyerisaka. Loko u hlangana ni swiphiqo, swi pfumelele swi tiyisa ripfumelo ra wena. Phofulela Yehovha ta le mbilwini ya wena. U nga tihambanisi ni van’wana kambe tshama u ri ekusuhi ni vamakwerhu. (Swiv. 18:1) Hambiloko swiyimo swi tika, yana emahlweni u endla swilo leswi nga ta ku pfuna u kota ku tiyisela. (Ps. 126:5, 6) U nga tshiki ku va kona etinhlengeletanweni ta vandlha, ku va kona ensin’wini ni ku hlaya Bibele. Tshama u ri karhi u anakanyisisa hi mikateko yo tsakisa leyi Yehovha a nga ta ku nyika yona. Loko u vona ndlela leyi Yehovha a ku pfunaka hayona, ripfumelo ra wena ri ta ya ri tiya swinene. w21.11 23 ¶11; 24 ¶17

Vadyondzisiwa va Yesu va fana ni “lavatsongo” hi ndlela yihi? I vamani lava misava namuntlha yi nge i va nkoka? I swigwili, lava dumeke ni lava nga ni vulawuri byo karhi. Ku hambana na vona, vadyondzisiwa va Yesu va tekiwa va nga ri va nkoka naswona va ri “lavatsongo” lava nga pfuniki nchumu. (1 Kor. 1:26-29) Kambe Yehovha a nga va teki tano. I yini lexi endleke leswaku Yesu a vulavula hi “lava lavatsongo”? Hikuva vadyondzisiwa vakwe a va n’wi vutise xivutiso lexi: “Kahlekahle i mani lonkulu eMfun’weni wa matilo?” (Mat. 18:1) Vayuda vo tala enkarhini wolowo a va lava vanhu van’wana va va teka va ri va nkoka loko va ri ni xikhundlha xo karhi. Xidyondzeki xin’wana xi ri: “Ku xiximiwa, ndhuma, ku amukeriwa ni xichavo, i swilo leswi a swi tekiwa swi ri swa nkoka ngopfu evuton’wini bya vona.” Yesu a a swi tiva leswaku vadyondzisiwa vakwe va fanele va lwa hi matimba loko va lava ku tsuvula mukhuva wa Vayuda wa ku phikizana lowu a wu dzime timitsu etimbilwini ta vona. w21.06 20 ¶2; 21 ¶6, 8; 22 ¶9

Muapostola Pawulo u veke xikombiso lexinene tanihi nkulu. Hi xikombiso, loko vamakwerhu va le Tesalonika swi lava leswaku va nyikiwa ndzayo, Pawulo a nga banga mariri. Kambe loko a nga se va nyika ndzayo yoleyo eka papila rakwe, u rhange hi ku va bumabumela hikwalaho ka leswi va endlaka mitirho leyinene naswona hi ku tshembeka, ni leswi va tiyiselaka. U tlhele a anakanyisisa hi xiyimo lexi a va langutana na xona naswona hi ndlela ya rirhandzu u va byele ku wa swi tiva leswaku va tiyisela ntshikilelo ni ku xanisiwa. (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4) U tlhele a va byela leswaku a va ri xikombiso lexinene eka Vakreste van’wana. (1 Tes. 1:8, 9) Xikhutazo xexo xa Pawulo xi va tsakise swinene. Hi nga vula hi nga tipfinyingi leswaku Pawulo a a va rhandza swinene vamakwerhu. Hi yona mhaka a koteke ku nyika Vatesalonika ndzayo leyi va pfuneke hi ku tirhisa mapapila mambirhi lama a va tsaleleke wona.—1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12. w22.02 15 ¶6

Sathana u hlohlotela varhangeri va vukhongeri bya mavunwa ku vula leswaku Yehovha u ni tihanyi ni leswaku hi yena a endlaka vanhu va xaniseka. Van’wana va vula leswaku loko vana lavatsongo va fa, va tekiwe hi Xikwembu hileswi xi lavaka tintsumi etilweni. Sweswo i ku delela Xikwembu. Kambe hina ha swi tiva leswaku Yehovha i Tatana loyi a nga ni rirhandzu. Loko hi vabya kumbe hi feriwa hi xaka kumbe munghana, a hi soli Xikwembu. Ku hambana ni sweswo, hi ni ntshembo wa leswaku ku nga ri khale xi ta horisa mavabyi ni ku pfuxa vafi. A hi byeleni hinkwavo lava nga ta yingisa leswaku Yehovha i Xikwembu xa rirhandzu. Sweswo swi ta endla a kota ku hlamula loyi a n’wi tlhontlhaka. (Swiv. 27:11) Yehovha i Xikwembu lexi nga ni ntwelavusiwana. A swi n’wi tsakisi nikatsongo loko a hi vona hi rila hikwalaho ka maxangu lawa hi ma tiyiselaka yo tanihi ku xanisiwa, vuvabyi kumbe xidyoho lexi hi velekiweke na xona. (Ps. 22:23, 24) Yehovha u twa ku vava loko vanhu va xaniseka, u lava ku swi herisa naswona ku nga ri khale u ta endla tano.—Ringanisa Eksoda 3:7, 8; Esaya 63:9. w21.07 9-10 ¶9-10

Ku nga ri khale vanhu hinkwavo lava yingisaka Yehovha, va ta tiphina hi mikateko yo n’wi rhandza ni ku n’wi gandzela hilaha ku nga heriki! Yesu u ta herisa maxangu hinkwawo lama vangiweke hi Adamu na Evha loko va hlawula ku hambana ni ndyangu wa Xikwembu. Yehovha u ta pfuxa vanhu va timiliyoni va ri ni rihanyo lerinene naswona va ta tiphina hi ku hanya eparadeyisini hilaha ku nga heriki. (Luka 23:42, 43) Loko lava tirhelaka Yehovha va nga ha ri na xidyoho, hinkwavo va ta va ni ku “vangama ni xichavo” leswi Davhida a tsaleke ha swona. Loko u ri un’wana wa lava “ntshungu lowukulu,” u ni ntshembo wo tsakisa. (Nhlav. 7:9) Xikwembu xa ku rhandza naswona xi lava u va endyangwini wa xona. Hikwalaho, endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka leswaku u xi tsakisa. Siku ni siku, anakanyisisa hi switshembiso swa Xikwembu. Yana emahlweni u khensa mikateko leyi u nga na yona yo tirhela Tata wa hina wa le matilweni ni ku khensa ntshembo wo n’wi gandzela hilaha ku nga heriki! w21.08 7 ¶18-19

Muprofeta Yeremiya u chumayele malembe yo tala eka vanhu lava nga yingisiki va tlhela va n’wi kaneta. U hele matimba hileswi a a “rhukaniwa ni ku sandziwa” hi vakaneti vakwe, lerova u kale a lava ku tshika ntirho wakwe. (Yer. 20:8, 9) Kambe a nga tshikanga! U pfuniwe hi yini leswaku a nga tshiki naswona a kuma ntsako entirhweni wakwe? A a tshamela ku anakanyisisa hi swilo swimbirhi swa nkoka. Xo sungula, mahungu lamanene lawa a a ma chumayela a ma ta va “nyika vumundzuku” ni ntshembo. (Yer. 29:11) Xa vumbirhi, Yehovha u hlawule yena leswaku a yimela vito rakwe. (Yer. 15:16) Na hina hi chumayela vanhu mahungu lamanene lama nga ta va nyika vumundzuku ni ntshembo naswona hi yimela vito ra Yehovha hikuva hi Timbhoni takwe. Loko hi anakanyisisa hi swilo leswi, hi ta kuma ntsako entirhweni wo chumayela hambiloko vanhu va nga yingisi. U nga heli matimba kumbe u tshika ku dyondza na swichudeni swa wena swa Bibele loko swi endla nhluvuko hakatsongotsongo. Ku endla vadyondzisiwa swi lava ku lehisa mbilu.—Yak. 5:7, 8. w21.10 27 ¶12-13

Hambiloko ku ri khale hi ri karhi hi tirhela Yehovha, hi fanele hi ya emahlweni hi tiyisa ripfumelo ra hina. Hikwalahokayini? Hikuva loko hi nga tivoneli, ripfumelo ra hina ri nga tsana. Tsundzuka, ripfumelo ri katsa vumbhoni bya swilo leswi nga voniwiki. Swa olova ku rivala hi ku hatlisa swilo leswi hi nga swi voniki. Hi yona mhaka Pawulo a vuleke leswaku ku pfumala ripfumelo i “xidyoho lexi hi phasaka hi ku olova.” Hi nga wu balekela njhani ntlhamu lowu? (2 Tes. 1:3) Xo sungula, tshama u ri karhi u kombela moya wo kwetsima wa Yehovha. Hikwalahokayini? Hikuva ripfumelo ri wela eka mihandzu ya moya naswona moya wo kwetsima wu hi pfuna leswaku hi ri hlakulela. (Gal. 5:22, 23) A hi nge swi koti ku va ni ripfumelo eka Muvumbi handle ko pfuniwa hi moya wakwe wo kwetsima. Loko hi tshamela ku wu kombela eka Yehovha, u ta hi nyika wona. (Luka 11:13) Ku engetela kwalaho, hi nga tlhela hi khongela hi ku: “Hi nyike ripfumelo leri engetelekeke.” (Luka 17:5) Ku engetela kwalaho, tiyimisele loko u hlaya Rito ra Xikwembu.—Ps. 1:2, 3. w21.08 18-19 ¶16-18

Vadyuhari va nga tirhisiwa hi tindlela to tala enhlanganweni wa Yehovha. Hambileswi va nga ha riki na wona matimba lawa a va ri na wona eku sunguleni kambe va ni ntokoto wo tala lowu va wu kumeke emalembeni lama nga hundza. Yehovha u ya emahlweni a va tirhisa hi tindlela to tala. Hi xikombiso, Bibele yi hi byela hi vanhu vo tshembeka lava yeke emahlweni va tirhela Yehovha ni loko va dyuharile. Hi xikombiso, Muxe a a ri ni malembe ya 80 loko a sungula ku va muprofeta wa Yehovha ni muyimeri wa tiko ra Israyele. Yehovha u ye emahlweni a tirhisa muprofeta Daniyele hambileswi a a ri ni malembe yo tlula 90. Nakambe muapostola Yohane a a ri kwalomu ka malembe ya va-90 loko a huhuteriwa ku tsala buku ya Nhlavutelo. Wanuna loyi a vuriwaka Simiyoni loyi “a a lulamile naswona a a chava Xikwembu,” a ku vulavuriwi ngopfu hi yena eBibeleni kambe Yehovha a a n’wi tiva naswona u n’wi katekisile hi ku vona Yesu loko a ha ri ricece ni ku tlhela a profeta hi n’wana loyi ni mana wakwe.—Luka 2:22, 25-35. w21.09 3-4 ¶5-7

Vatswari va fanele va tivonela leswaku va nga ringanisi vana va vona kumbe va langutela swilo swo tala eka vona. Loko va endla tano va ta va heta matimba. (Efe. 6:4) Makwerhu waxisati loyi a vuriwaka Sachiko u ri: “Mhani a a lava ndzi kuma 100 wa tiphesente kambe sweswo a swi nga koteki. Hambileswi ku nga khale ndzi hete xikolo, ndza tivutisa loko Yehovha a tsaka hileswi ndzi n’wi endlelaka swona.” Hosi Davhida u vule leswaku a nga “naveli swilo swa xiyimo xa le henhla” kumbe ku endla swilo leswi a a nga ta kota ku swi endla. Leswi a a titsongahata, a a ri ni ku “rhula ni ku eneriseka.” (Ps. 131:2) Vatswari va nga dyondza yini eka marito ya Davhida? Vatswari va kombisa leswaku va titsongahata loko va pfumela leswaku ku ni leswi va tsandzekaka ku swi endla naswona a va fanelanga va langutela swo tala eka vana va vona. Loko vatswari va xiya leswi vana va vona va kotaka ku swi endla, sweswo swi ta va pfuna leswaku va kota ku fikelela swilo leswinene leswi va swi lavaka. w21.07 21-22 ¶5-6

Yehovha u hi nyike tshunxeko wo tihlawulela. Sweswo swi vula leswaku hi fanele hi tihlawulela loko hi lava ku n’wi yingisa kumbe hi nga swi lavi. Vantshwa van’wana lava kurisiweke hi vatswari lava nga riki Timbhoni va hlawule ku tirhela Yehovha hi ku tshembeka naswona va ha ya emahlweni va endla tano. Van’wana lava vatswari va vona va kululeke va n’watseka leswaku va va kurisa hi milawu ya Bibele, va tshike ku tirhela Yehovha loko se va kurile. Hinkwerhu hi fanele hi tihlawulela loko hi lava ku tirhela Yehovha. (Yox. 24:15) Hikwalaho, vatswari lava vana va n’wina va tshikeke ku tirhela Yehovha, tshikani ku titwa nandzu! Mikarhi yin’wana, mutswari a nga tshika ntiyiso ni ndyangu wakwe. (Ps. 27:10) Sweswo swi nga va heta matimba vana lava a va teka vatswari va vona va ri swikombiso leswinene eka vona. Vantshwa loko un’wana wa vatswari va n’wina a susiwile, swi tiveni leswaku Yehovha na yena wa ku twisisa ku vava loku mi ku twaka. Wa mi rhandza naswona wa ku tlangela ku tshembeka ka n’wina. Nakambe tsundzukani leswaku xiboho lexi vatswari va n’wina va xi tekeke a hi xihoxo xa n’wina. w21.09 27 ¶5-7

Loko Mukreste a susiwa, u fana ni nyimpfu leyi vabyaka leyi nga hangalasaka mavabyi eka ntlhambi hinkwawo. Vuxaka byakwe na Yehovha byi file kutani wa vabya swinene. (Yak. 5:14) Ku fana ni leswi munhu loyi a nga ni vuvabyi lebyi tlulelaka a nga ha tluletaka van’wana, ni munhu loyi vuxaka byakwe na Yehovha se byi feke a nga ha va nkucetelo wo biha eka vamakwerhu. Hikwalaho, swa laveka ku susa munhu wo tano evandlheni. Ku n’wi tshinya hi ndlela leyi, swi kombisa rirhandzu ra Yehovha eka ntlhambi wakwe naswona swi nga ha n’wi fikelela mbilu ivi swi n’wi endla a hundzuka. Kambe loyi a susiweke u ta tama a va kona etinhlengeletanweni ta vandlha nkarhi ni nkarhi laha a nga ta tiyisa ripfumelo rakwe. Nakambe u ntshunxekile ku ti tekela tibuku leti a nga ta tihlayela tona ni ku hlalela Vuhaxi bya JW. Hikwalaho, loko vakulu va xiya leswaku u va kona etinhlengeletanweni ta vandlha nkarhi ni nkarhi, va ta n’wi endzela va n’wi nyika switsundzuxo swa le Bibeleni ni ku tlhela va n’wi pfuna a va ni vuxaka lebyinene na Yehovha naswona a nga ha vuyiseriwa evandlheni. w21.10 10 ¶9, 11

Namuntlha hi landzela xikombiso lexinene xo gandzela xa Vakreste vo sungula. Hi xikombiso, hi ni nhlangano lowu hlelekeke naswona hi endla hilaha vaapostola a va endla hakona hi ku va ni valanguteri lava fambafambaka, vakulu ni malandza ya vutirheli. (Filp. 1:1; Tito 1:5) Nakambe ndlela leyi hi tikhomaka hayona hi swa masangu ni vukati, ku xixima ngati ni ku sirhelela vandlha eka vadyohi lava nga hundzukiki, swi fambisana hi ku helela nileswi a swi endliwa hi Vakreste va le nkarhini wa vaapostola. (Mit. 15:28, 29; 1 Kor. 5:11-13; 6:9, 10; Hev. 13:4) Bibele yi hi byela leswaku ku ni ‘ripfumelo rin’we’ leri Xikwembu xi ri amukelaka. (Efe. 4:4-6) I nkateko ku va un’wana wa vanhu va Yehovha ni ku tiva ntiyiso mayelana ni swikongomelo swakwe! Onge hi nga tiyimisela ku ya emahlweni hi nga kanakani leswaku hi kume ntiyiso. w21.10 22-23 ¶15-17

Hosi Yehoxafati u langutane ni ntlhontlho lowukulu. Vuthu lerikulu ra Vaamoni, Vamowabu ni vavanuna va le ndhawini ya tintshava ta Seyiri va n’wi xungetile yena ni ndyangu wakwe ni lava a a va fuma. (2 Tikr. 20:1, 2) Xana Yehoxafati u endle yini? U kombele mpfuno ni matimba lama humaka eka Yehovha. Xikhongelo xa Yehoxafati xo titsongahata lexi kumekaka eka 2 Tikronika 20:5-12, xi kombisa ndlela leyi a a n’wi tshemba hayona Tata wakwe wa rirhandzu la nge matilweni. Yehovha u vulavule na Yehoxafati hi ku tirhisa Yahaziyele lowa Mulevhi a vula marito ya ndzimana ya namuntlha. Leswi a a tshemba Xikwembu hi mbilu yakwe hinkwayo, Yehoxafati u endle leswi a byeriweke swona. Loko a huma ni vanhu vakwe leswaku va ya lwa ni vuthu ra valala, a nga rhangisanga masocha lawa a ma ri ni vuswikoti kambe u rhangise vayimbeleri lava a va nga hlomanga. Yehovha a nga n’wi khomisanga tingana Yehoxafati kambe U n’wi hlulele vuthu ra valala vakwe.—2 Tikr. 20:18-23. w21.11 15-16 ¶6-7

Loko hi langutane ni miringo hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi seketela naswona u ta hi pfuna leswaku hi ya emahlweni hi tshama hi tshembekile. (2 Kor. 4:7-9) Ha tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi komba rirhandzu rakwe lerikulu hikuva hilaha mupisalema a vuleke hakona: “Yehovha u languta lava n’wi chavaka, lava rindzeleke leswaku a va komba rirhandzu rakwe.” (Ps. 33:18-22) Loko hi nga se sungula ku tirhela Yehovha, u hi rhandzile hilaha a rhandzaka vanhu hinkwavo hakona. Hambiswiritano, leswi sweswi se hi nga vagandzeri vakwe, hi tiphina hi rirhandzu rakwe lerikulu. Hikwalaho, rirhandzu rakwe ri n’wi susumetela leswaku a hi vukarha. U ta tshama a ri ekusuhi na hina naswona u ta hetisisa switshembiso swakwe leswi a hi tshembiseke swona. U lava hi va vanghana vakwe hilaha ku nga heriki! (Ps. 46:1, 2, 7) Hikwalaho, swi nga ri na mhaka leswaku hi langutana ni miringo yihi, Yehovha u ta hi nyika matimba lawa hi ma lavaka leswaku hi tshama hi tshembekile. w21.11 7 ¶17-18

Vo tala va hina hi tiva vanhu lava veke ni xikhomela ku ringana malembe yo tala eka vatirhikulobye, vadyondzikulobye, maxaka hambi ku ri munhu loyi va tshamaka na yena ekaya! Tsundzuka leswaku xikhomela xi endle vamakwavo va Yosefa leswaku va n’wi venga swinene lerova va kala va teka goza ro n’wi xavisa. (Gen. 37:2-8, 25-28) Kambe Yosefa a nga tlheriselanga! Hambiloko a ri ni matimba yo tlherisela, a nga endlanga tano kambe u hlawule ku va komba tintswalo. A nga vanga na xikhomela. Kambe u endle leswi Levhitika 19:18 yi swi vulaka. (Gen. 50:19-21) Vakreste lava lavaka ku tsakisa Xikwembu va fanele va tekelela xikombiso xa Yosefa loyi a nga vangiki na xikhomela kumbe ku rihisela eka vamakwavo. Yesu u hi khutaze ku rivalela lava hi dyoheleke. (Mat. 6:9, 12) Hilaha ku fanaka, muapostola Pawulo u tsundzuxe Vakrestekulobye a ku: “Varhandziwa, mi nga rihiseli.”—Rhom. 12:19. w21.12 11 ¶13-14

Hi vusiku bya Nisani 14, 33 C.E., Yesu u ye entangeni wa Getsemani. Loko a ri kwalaho, u tiphofurile eka Yehovha. (Luka 22:39-44) A ku ri hi nkarhi wolowo loko Yesu a endla “swikombelo . . . hi swirilo swa matimba ni mihloti.” (Hev. 5:7) Yesu u khongelele yini hi vusiku bya le mahlweni ka rifu rakwe? U kombele Yehovha a n’wi nyika matimba yo tshama a tshembekile ni ku endla ku rhandza Kakwe. Yehovha u twe xikhongelo xa N’wana wakwe kutani a rhuma ntsumi leswaku yi ya n’wi tiyisa. Yesu a a yi tiva ndlela leyi swi nga swa nkoka hayona ku tshama a tshembekile ni ku vangamisa vito ra Tata wakwe. Yehovha u yingise swikombelo swa Yesu leswi sukaka embilwini. Hikwalahokayini? Hikuva nchumu lowu a wu ri wa nkoka swinene eka yena a ku ri ku tshama a tshembekile ni ku vangamisa vito ra Tata wakwe. Loko hi lava ku endla leswi fanaka, Yehovha u ta swi hlamula swikhongelo swa hina.—Ps. 145:18. w22.01 18 ¶15-17

Vo tala namuntlha va hi kaneta hileswi hi nga voyameriki etlhelo ro karhi ra tipolitiki. Va lava hi vhota hi nkarhi wa nhlawulo. Kambe ha swi tiva leswaku hi ku ya hi Yehovha, loko ho vhotela munhu wo karhi leswaku a va murhangeri wa hina, hi ta va hi bakanya vuhosi bya Yena. (1 Sam. 8:4-7) Van’wana va vula leswaku a hi fanele hi aka swikolo ni swibedlhele ni ku endla swin’wana leswi nga ta pfuna vaakatiko. Leswi hi swona leswi endlaka va hi kaneta hikuva ntirho wa hina lowukulu i ku chumayela, ku nga ri ku tlhantlha swiphiqo leswi vanhu va nga na swona. I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi nga tlangi hi nkarhi? (Mat. 7:21-23) Hi fanele hi teka ntirho lowu Yesu a hi nyikeke wona wu ri wa nkoka ku tlula swilo hinkwaswo. Hi nga tlangi hi nkarhi hi ku ehleketa hi ndlela yo tlhantlha swiphiqo ni ku lulamisa xiyimo xa tipolitiki xa misava leyi. Hi rhandza vanhu naswona ha khathala hi swiphiqo leswi va nga na swona kambe ndlela ya nkoka swinene leyi hi nga va pfunaka hayona, i ku va dyondzisa hi Mfumo wa Xikwembu ni ku va pfuna va va ni vuxaka na Yehovha. w21.05 7 ¶19-20

Hambileswi vafumi vo tala namuntlha va vulaka leswaku va gandzela Xikwembu kambe a va swi lavi ku tshika vulawuri bya vona. Hilaha vafumi va le nkarhini wa Yesu va endleke hakona, vafumi namuntlha na vona va lwisana ni Muhlawuriwa wa Yehovha hi ku hlasela malandza yakwe yo tshembeka. (Mit. 4:25-28) Xana Yehovha u angurisa ku yini? Pisalema 2:10-12 yi ri: “Sweswi n’wina tihosi, twisisani; pfumelani ku layiwa, n’wina vaavanyisi va misava. Tirhelani Yehovha hi xichavo, n’wi xiximeni mi tsaka. Xiximani n’wana leswaku Xikwembu xi nga hlundzuki kutani mi lovisiwa, hikuva xi hatla xi hlundzuka. Va tsaka hinkwavo lava tumbelaka eka Xona.” Hi rirhandzu, Yehovha u nyika vakaneti lava nkarhi wo hundzuka. Va ni nkarhi wo cinca ndlela leyi va ehleketaka hayona ivi va amukela Mfumo wa Yehovha. Kambe nkarhi lowu saleke wu komile swinene. (Esa. 61:2) Lowu hi wona nkarhi lowunene wo hundzuka ivi u endla xiboho xo tirhela Yehovha. w21.09 15-16 ¶8-9

Pawulo a a vula leswaku hi fanele hi eneriseka hi leswi hi nga na swona. (Filp. 4:12) Leswi faneleke swi va swa nkoka eka hina i vuxaka lebyi hi nga na byona ni Xikwembu ku nga ri swilo leswi hi nga na swona. (Hab. 3:17, 18) Xiya leswi Muxe a swi byeleke Vaisrayele endzhaku ka loko va hete malembe ya 40 va ri emananga, u te: “Yehovha Xikwembu xa n’wina u mi katekisile eka hinkwaswo leswi mi swi endleke. . . . Yehovha Xikwembu xa n’wina a a ri na n’wina eka malembe lawa ya 40 naswona a mi pfumalanga nchumu.” (Det. 2:7) Eka malembe wolawo ya 40, Yehovha a a va wundla hi ku va nyika mana. Swiambalo swa vona leswi va sukeke na swona eEgipta a swi hlakalanga. (Det. 8:3, 4) Yehovha u ta tsaka loko hi dyondza ku eneriseka ni ku tlangela leswi hi nga na swona hambiloko swi nga nyawuli naswona hi swi teka ku ri nyiko leyi humaka eka yena. w22.01 5 ¶10-11

Vavanuna lava tekeke, i vutihlamuleri bya n’wina ku sirhelela mindyangu ya n’wina ni ku yi khathalela, mi wa mi pfuka leswaku mi endla tano. Mikarhi yin’wana loko mi langutana ni swiphiqo, mi nga ha tibyela leswaku mi nga swi kota ku ti lulamisela swona hi n’wexe. Kambe mi fanele mi hlula moya wo titshemba ngopfu. Tinyikeni nkarhi wo khongela mi kombela mpfuno eka Yehovha. Tlhelani mi khongela hi timbilu ta n’wina hinkwato ni vasati va n’wina. Lavani nkongomiso lowu humaka eka Xikwembu hi ku dyondza Bibele, tibuku leti humesiwaka hi nhlangano ni ku tirhisa leswi mi swi dyondzaka. Van’wana a va nge pfumelelani na swona swiboho swa n’wina leswi fambisanaka ni milawu ya le Bibeleni. Nakambe va nga ha vula leswaku mali nileswi yi kotaka ku swi xava hi swona ntsena leswi nga sirhelelaka mindyangu ya n’wina. Kambe mikarhi hinkwayo, tsundzukani xikombiso xa Hosi Yehoxafati. (2 Tikr. 20:1-30) U swi kombise hi swiendlo leswaku a a tshemba Yehovha. Yehovha a nga n’wi tshikanga wanuna yoloye wo tshembeka naswona na n’wina a nge mi tshiki.—Ps. 37:28; Hev. 13:5. w21.11 15 ¶6; 16 ¶8

Leswi hi endliweke hi xifaniso xa Xikwembu, a hi tsaki loko hi vona vanhu va nga khomiwi kahle. (Gen. 1:26) Kambe leswi hi velekiweke na xidyoho, hi nga languta mhaka hi tihlo leri hoxeke hambiloko hi ehleketa leswaku hi ni vuxokoxoko hinkwabyo. Hi xikombiso, ehleketa hi ndlela leyi Yonasi a a hlundzuke hayona hileswi Yehovha a kombiseke vanhu va le Ninivha musa. (Yon. 3:10–4:1) Kambe xiya leswi endlekeke. Vaninivha vo tlula 120 000, lava hundzukeke va ponile! Leswi swi lo ndlangandla leswaku i Yonasi loyi a avanyiseke hi ndlela leyi hoxeke, ku nga ri Yehovha. A swi bohi ku va Yehovha a hlamusela vanhu swivangelo swa swiboho swakwe. I ntiyiso leswaku enkarhini lowu nga hundza, Yehovha a a pfumelela malandza yakwe ma vula ndlela leyi ma titwaka hayona hi swiboho leswi a swi tekeke kumbe leswi a a lava ku swi teka. (Gen. 18:25; Yon. 4:2, 3) Mikarhi yin’wana a a hlamusela xivangelo xa xiboho xakwe. (Yon. 4:10, 11) Leswi Yehovha a nga Muvumbi wa hina, a nga lavi mpfumelelo wa hina leswaku a endla swiboho swo karhi.—Esa. 40:13, 14; 55:9. w22.02 3-4 ¶5-6

Hi kombisa leswaku hi “lontsongo” loko hi “teka van’wana va ri lava tlakukeke” eka hina. (Filp. 2:3) Loko hi endla tano, hi ta swi kota ku papalata ku khunguvanyisa van’wana. Vamakwerhu hinkwavo va tlakukile eka hina hi tindlela to karhi. Swa olova ku swi vona leswi, loko hi xiya vumunhu bya vona lebyinene. Hi fanele hi xi tekela enhlokweni xitsundzuxo xa Pawulo lexi a xi nyikeke Vakorinto, loko a ku: “I mani loyi a ku endlaka u hambana ni un’wana? Kahlekahle i yini lexi u nga na xona lexi u nga nyikiwangiki? Loko ku ri hi ku u lo nyikiwa, hikwalaho ka yini u tibuma onge a wu lo nyikiwa?” (1 Kor. 4:7) Hi fanele hi tivonela eka mukhuva wo endla swilo hi xikongomelo xo lava ku voniwa kumbe ku tivona hi tlakukile ku tlula van’wana. Loko makwerhu a ri ni vuswikoti byo nyikela mimbulavulo kumbe makwerhu wa xisati a ri ni vuswikoti byo sungula tidyondzo ta Bibele, hinkwavo ka vona va fanele va yisa ku dzuneka eka Yehovha. w21.06 22 ¶9-10

Timbhoni to tala swa ti tikela ku kuma vanhu emakaya. Vahuweleri van’wana va tshama etindhawini leti sirheleriweke naswona swi nga oloviki ku nghena eka tona. Etindhawini to tano u kuma ku ri ni murindzi loyi a nga pfumeliki leswaku vanhu va nghena va nga rhambiwanga. Vahuweleri van’wanyana va tirha ensin’wini leyi nga riki na vanhu vo tala kumbe loko va chumayela a va kumi munhu. Vahuweleri va famba mpfhuka wo leha swinene leswaku va ya fika emitini yo tano kambe loko va fika va kuma ku lo paa! Loko ku ri leswaku hi langutana ni mitlhontlho yo fana ni leyi se hi yi boxeke etindhawini leti hi chumayelaka eka tona, hi nga heli matimba. Ringeta ku chumayela hi nkarhi lowu vanhu va kumekaka ha wona emakaya. Hi ta kuma vanhu vo tala emakaya loko hi chumayela hi nkarhi lowu va kumekaka ha wona. Ntiyiso wa mhaka hi leswaku hambiloko vanhu vo famba va tihlotahlotela kambe va vuya va ta fihla nhloko emakaya! Vamakwerhu vo tala va kume swi pfuna ku chumayela ni ndzhenga kumbe nimadyambu hikuva va kuma vanhu vo tala va ri kona emakaya. Xin’wana, vanhu hi mikarhi yoleyo va va va lo mbaa, va lunghekele ku teka leti ni letiya. w21.05 15 ¶5, 7

Xana ninamuntlha vanhu va ha ri tano? Ina. Vo tala a va khomeki kahle loko Timbhoni ta Yehovha ti nga va joyini eku tlangeleni ka masiku ya ku velekiwa ni Khisimusi, ku nga mikhuvo leyi nga fambisaniki ni Matsalwa. Van’wana va kwata loko ti nga va joyini eku tlangeleni ka mikhuvo ya tiko kumbe ti nga swi landzeli swiyilayila leswi endliwaka hi mikarhi ya mikosi leswi nga fambisaniki ni Matsalwa. Lava khunguvanyisiwaka hi swilo leswi, va tibyela leswaku vona va gandzela Xikwembu hi ndlela leyi amukelekaka. Kambe vo tixisa, a va nge swi koti ku tsakisa Xikwembu loko va landzela mikhuva ya vanhu ku tlula leswi Bibele yi swi dyondzisaka. (Mar. 7:8, 9) I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi nga tshiki ku rhandza nawu wa Yehovha? Hi fanele hi rhandza milawu ya Yehovha hi mbilu hinkwayo. (Ps. 119:97, 113, 163-165) Loko hi rhandza Yehovha, hi ta papalata mikhuva hinkwayo leyi nga n’wi tsakisiki. A ku nge vi na nchumu ni wun’we lowu hi nga ta wu rhandza ku tlula Yehovha. w21.05 6 ¶15-16

Hi nga xi tirhisa njhani xitsundzuxo xa muapostola Pawulo? Hi fanele hi tiyisa ripfumelo ra hina hi ku dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi, hi khongela mikarhi hinkwayo ni ku tshama hi khomekile hi ntirho lowu Yehovha a hi nyikeke wona. (2 Tim. 4:4) Loko hi ri ni ripfumelo leri tiyeke, swiviko swa mavunwa leswi vanhu va swi hangalasaka a swi nge hi chavisi. (Esa. 28:16) Loko hi rhandza Yehovha, Rito rakwe ni vamakwerhu, a hi nge va pfumeleli vanhu lava tshikeke ntiyiso va hi tshikisa ku tirhela Yehovha. Enkarhini wa Yesu, vanhu vo tala a va nga lavi ku twa nchumu hi rungula leri Yesu a a ri chumayela. Kambe van’wana va n’wi yingisile. Vanhu va kona va katsa ni xirho xa huvo ya Sanedri ya Vayuda swin’we ni “ntshungu lowukulu wa vaprista.” (Mit. 6:7; Mat. 27:57-60; Mar. 15:43) Hilaha ku fanaka, ninamuntlha vanhu va timiliyoni a va tshiki ku tirhela Yehovha. Hikwalahokayini? Hikuva va wu tiva kahle ntiyiso lowu nga eBibeleni naswona va wu rhandza. Rito ra Xikwembu ri ri: “Lava rhandzaka nawu wa wena va ni ku rhula lokukulu; a xi kona lexi nga va khunguvanyisaka.”—Ps. 119:165. w21.05 13 ¶20-21

Muapostola Pawulo u swi vonile leswaku Yehovha hi yena loyi a n’wi nyikeke matimba yo kota ku ya emahlweni a n’wi tirhela. Yehovha u tirhise moya wakwe wo kwetsima leswaku a nyika Pawulo matimba yo ya emahlweni ni ntirho wakwe wo chumayela, ku nga khathariseki ku xanisiwa, ku pfaleriwa ejele ni mitlhontlho yin’wana leyi a a langutane na yona. Timotiya, ku nga jaha leri a ri tirha na Pawulo na rona a ri titshege hi matimba ya Xikwembu leswaku ri kota ku endla ntirho wa xona hi tinghitsi. Loko Pawulo a teka maendzo yo leha ya vurhumiwa a a famba na Timotiya. Pawulo u tlhele a rhuma Timotiya leswaku a endzela mavandlha a tlhela a ma tiyisa. (1 Kor. 4:17) Swi nga endleka leswaku Timotiya a a tivona a nga faneleki ku endla ntirho wolowo. Kumbexana sweswo hi swona leswi endleke Pawulo a n’wi tsundzuxa a ku: “Vanhu va nga tshuki va ku langutela ehansi hileswi u nga muntshwa.” (1 Tim. 4:12) Nakambe hi nkarhi wolowo, Timotiya a a ri ni mutwa enyameni, a a tshamela “ku vabya.” (1 Tim. 5:23) Kambe a a swi tiva leswaku moya wo kwetsima wa Yehovha wu ta n’wi nyika matimba yo kota ku chumayela mahungu lamanene ni ku tirhela vamakwavo.—2 Tim. 1:7. w21.05 21 ¶6-7

Marito lama nga eka Yakobo 1:19, ma tirha eka lava nyikelaka ndzayo. Yakobo u te: “Munhu un’wana ni un’wana u fanele a hatla ku yingisa, a hlwela ku vulavula, a hlwela ku hlundzuka.” Nkulu a nga ha tibyela leswaku wa xi tiva xiyimo lexi makwerhu a langutanaka na xona, kambe xana wolowo i ntiyiso? Swivuriso 18:13 yi hi tsundzuxa leswi: “I vuphukuphuku naswona swi khomisa tingana, loko munhu a hlamula a nga si twa mhaka hinkwayo.” Swi kahle ku kombela makwerhu leswaku a hlamusela xiyimo lexi a langutanaka na xona. Naswona nkulu u fanele a rhiya ndleve a nga si vulavula. Nkulu a nga ha vutisa swivutiso leswi: “Xana swilo swi famba njhani?” “Ndzi nga ku pfuna njhani?” Loko vakulu va tinyika nkarhi wo twisisa xiyimo xa vamakwerhu, va ta swi kota ku va pfuna ni ku va khutaza. Ku nyikela ndzayo leyi nga ta pfuna munhu swi katsa swo tala ku tlula ku hlaya matsalwa ma nga ri mangani kumbe ku vula mavonelo yo karhi. Vamakwerhu va lava hi va komba leswaku ha khathala hi vona, ha xi twisisa xiyimo xa vona ni leswaku hi lava ku va pfuna. w22.02 17 ¶14-15