Dyondzisa N’wana Wa Wena Ku Va Mukhongeri
“Dyonḍisa džaha e ndleleni leyi a fanelaka ku famba ha yona; ni loko a dyuhele a nga ka a nga hambuki.”—SWIVURISO 22:6.
1. I yini lexi faneleke ku fikeleriwa loko u dyondzisa n’wana hi laha ku humelelaka, naswona hikwalaho ka yini?
MUTLANGI wa sorokis, loyi a ringetaka ku dyondzisa n’wana wa yena ntlangu wa ku chinginya u xiye leswaku u na xiphiqo xo dewula etimhandzeni ta nchinginya. U n’wi byerile a ku, “Loko wo dewurisa mbilu ya wena etimhandzeni ta nchinginya, miri wa wena wu ta landzela.” Hi ku fanana, lava va ‘dyondzisaka’ vana va vona ku va vakhongeri va fanele va susumeta mbilu. Leswi swi tika swinene-nene eka malembe ya vuhlangi.—Swivuriso 4:23.
2. Hikwalaho ka yini malembe ya vuhlangi ya tika, naswona vatswari va nga pfuna njhani?
2 “Hi malembe yo tala a swi nga nonon’hwi ku kumisisa leswi a swi endleka evuentweni bya vafana va mina,” ku vurile tatana wa Mukriste eJarimani. “Kambe sweswo swi hundzuke tanihi rihati loko va kala va ku kondlo-a-ndzi-dyi.” Hi nkarhi lowu wa ku cincela evukulukumbeni, ku navela ko tala lokuntshwa ni loku nyanyulaka, loku susumetaka hi ku cinca ka miri ni ka tihomoni, swi khumba mbilu ya munhu lontshwa. Kambe malembe yo tano hakanyingi ma onhiwa hi swihoxo leswi dyisaka mbitsi. Hambi Yobo la tshembekaka u ririle “hikwalaho ka swidyoho swa vuntshwa bya [yena].” (Yobo 13:26) Ntshikilelo wa nyanyuko wu nga pfuxa ku ‘vilela embilwini’ ya muntshwa. Swivuriso 12:25 yi vula leswaku leswi swi vangela mbilu leswaku yi “n’wi tova, kambe rito lerinene ri n’wi tsakisa.” Xana u nga n’wi pfunisa ku yini n’wana wa wena hi ku vulavurisana lokunene exikarhi ka malembe wolawo yo nonon’hwa?
Ku Vulavurisana Loku Fikelelaka Mbilu
3, 4. (a) Xana matsundzuxelo ya Elihu ni ya ‘vanghana vanharhu’ va Yobo ma hambane njhani? (b) I yini lexi nga sivelaka ku vulavurisana loku fikelelaka mbilu?
3 Xiya matsundzuxelo lama hambanaka ya Elihu ni ya “vanghana” va Yobo vanharhu. Leswi swi ta veka erivaleni lexi xi nga ta hlohlotela kumbe ku herisa ku vulavurisana. Elihu a ri muyingiseri lonene. Kasi van’wana va tshame va nga khathali nchumu, va nga xiyi swihoxo swa vona swa vumunhu, yena u te: “Waŝiv̌o, nḍi fana na wena e mahlweni ka Šikwembu, na mina nḍi v̌umbiwe hi v̌umba.” U khongotele Yobo leswaku a ‘hlamula,’ a phofula swa mbilu ya yena, a nga chavisiwi. (Yobo 33:5-7) Hi tlhelo rin’wana, “vanghana” lavaya vanharhu va tikombe va twela Yobo vusiwana ni ku n’wi chavelela, kambe va yingiserile va ri na leswi va swi kunguhateke. Yobo a kombela handle ko humelela a ku: “Yingiselani ku hlamula ka mina, mi twa hi nomu wa mina etimhaka leti nḍi yimeleke ha tona.” (Yobo 13:6) Ina, mavulavulelo ya vona ma pfuxile xihinga.
4 Loko a nga ri na vukheta, mutswari a nga pfuxa swihinga leswi fanaka handle ko swi xiya. Kutani yingisela n’wana wa wena. (Swivuriso 18:13) Anakanya hi vukheta leswi nhlamulo ya wena yi nga ta hlangavetana na swona. “La v̌ulaka ŝa hav̌a wa tlhav̌a kukota tlhari; kambe nomu wa lowo tlhariha wa hanyisa.” (Swivuriso 12:18) I ntiyiso, minkarhi yin’wana malangutelo ni/kumbe marito ya muntshwa ma nga tlhava. Kambe tsundzuka, ku ‘hlamula ko tano ko biha’ ku nga ha va ku vangiwa hi mbilu leyi tshikileriwaka hi maxangu. Tirhisa nomu wa wena hi ku anakanya leswaku wu hanyisa.—Yobo 6:2, 3.
5. (a) I yini lexi nga pfunaka mutswari ku kumisisa makungu ya mbilu ya n’wana wa yena? (b) Ku vulavula hi tibuku ta khale ta Sosayiti swi nga pfuna njhani?
5 Ku yingisa lokunene, loku katsaka swivutiso swa vutlhari, swi ta ku pfuna ku endla leswaku n’wana a boxetela ivi swi n’wi olovela ku vulavula hi leswi swi n’wi karhataka. (Swivuriso 20:5) “Minkarhi yo tala n’wana wa mina a sungula bulo hi nkarhi lowu vonakaka wu nga fanelanga naswona a vula xivulwa xin’we kumbe swimbirhi, kumbexana hi ta xiendlakalo xo karhi exikolweni,” ku vula mana wa n’wana wa malembe ya 18 hi vukhale. “Kambe a swi ri eka mina ‘ku kumisisa’ hi musa leswi a swi ri embilwini ya yena hi swivutiso swo tanihi ku, ‘Kutani ku endleke yini?’ Kumbe, ‘U titwe njhani hi swona?’ Kumbe, ‘Xana u endle yini kumbe u vule yini?’ Leswi hi leswi a swi languterile, kutani u hlavuterile xiphiqo xa yena. Kambe leswi swi teke nkarhi wo leha!” Vana ni nkarhi wo tano ni n’wana wa wena! Kumbexana hi nkarhi wa maendzo yo leha kumbe loko mi titshamerile swin’we, kumisisa leswi swi nga emianakanyweni ya yena. Vatswari vo tala va kumile leswaku, hi ku vulavula hi rungula leri humesiweke malembe lama hundzeke eka tibuku ta Sosayiti ya Watch Tower, va pfuniwa ku twisisa vana va vona ku antswa ni ku va ni xisekelo xa mabulo lama pfunaka na vona. Hikokwalaho, n’wangulano lowunene wu engetelekile exikarhi ka swirho swa ndyangu. Hambi swi ri tano, leswi tlulaka ku vulavurisana lokunene swa laveka ku va munhu a va mukhongeri.
Antswisa Swakudya Swa Moya
6, 7. I yini lexi mana wa Timotiya a xi hetisiseke, naswona vatswari va nga n’wi tekelela hi ndlela yihi?
6 Mana wa Timotiya a nga ri lolo ehenhleni ka timhaka ta moya leti a ti vula vutomi eka n’wana wa yena. Ha yena ku tsariwile leswaku: “Hi laha, ku sukela evuhlangini, u toloveleke ha kona Matsalwa layo hlawuleka, lama kotaka ku ku letela, ma ku ponisa.” (2 Timotiya 3:15) Hi ku fanana namuntlha, vatswari lava vana va vona va vaka vakhongeri va khumbeka swinene hi swakudya swa vana va vona swa moya. Va va dyondzisa ku endla dyondzo ya munhu hi xiyexe emalembeni ya le hansi.
7 Xana u tiyisekile leswaku n’wana wa wena u ni tibuku ta yena n’wini ta Bibele ni leswaku wa yi lunghiselela minhlangano ya bandlha? Xana u n’wi khutaza hi matimba ku tivekela nkarhi wo handzisisa rifuwo ra Rito ra Xikwembu? (Swivuriso 2:1-5; 1 Yohane 2:14) Loko mi ri eminhlanganweni, xana u tshama na yena leswaku u n’wi khutaza leswaku mianakanyo ya yena—ni mbilu—swi nga tsendzeleki? Xana ú khutaziwa ku hlanganyela? (Vaheveru 10:23-25) Xana u hlayisa dyondzo ya nkarhi na nkarhi ya ndyangu leyi nyikaka vutivi lebyi fanelaka bya swilaveko swo karhi swa n’wana wa wena? Anakanyisisa hi swivutiso leswi.—Swivuriso 24:5.
‘Endla Leswaku Yehova A Va Wa Xiviri’
8. Hi kwihi laha Deuteronoma 11:18, 19 yi kombaka leswaku ku va mukhongeri swi fanele ku sungula kona, naswona vatswari va nga swi tirhisa njhani leswi ni n’wana namuntlha?
8 Hambi swi ri tano, ku tata nhloko hi timhaka swi nga ha siya mbilu ni ripfalo swi nga khumbiwanga. Leswaku a va ni ripfalo lerinene, n’wana wa wena u fanele ku swi vona leswaku Yehova i munhu wa matimba lamakulu naswona wa n’wi tsakela swinene ni ku tsakela leswi a swi endlaka. Kambe xo sungula ku rhandza Yehova ku fanele ku tata mbilu ya wena n’wini ivi swi ku susumetela ku vulavula hi nkhathalelo wakwe wa rirhandzu ni vukulu bya yena nkarhi na nkarhi. U fanele ku rhandza ni ku hanya hi ntiyiso. Loko a vutisiwa leswaku hikwalaho ka yini vana va yena, hinkwavo va ri vavuli va rito va nkarhi hinkwawo, va ri ni rirhandzu ro tano ro tiya eka Xikwembu, manana wa le Nghilandi u hlamusele a ku: “Hi ku va byela ndlela leyi Yehova a nga wa xiviri ha yona. U ndzi pfune ngopfu laha ndzi bohekeke ku endla leswaku Yehova a va wa xiviri eka vona. Xin’wana ni xin’wana xi le ka yena.” Dyondzisa n’wana wa wena, leswaku na yena a vulavula na Yehova ‘hi hinkwaswo leswi hi ku khongela, a kombela ku pfuniwa . . . a khongela [minkarhi hinkwayo] hi laha Moya wu n’wi letelaka ha kona.’ (Vaefesa 6:18) Endla leswaku n’wana a twa swikhongelo swa wena leswi humaka embilwini ivi u vulavula na yena hi vundzeni bya swikhongelo swa yena.—Deuteronoma 11:1, 2, 18, 19; Swivuriso 20:7.
9. Xana vatswari va nga tirhisa swikombiso swa xiviri swa vutomi hi ndlela yihi ku dyondzisa ripfalo ra n’wana?
9 Ripfalo ra vuntshwa ri nga kuceteriwa hi matimba hi swikombiso swa xiviri swa vutomi. (Ringanisa 1 Vakorinto 8:10.) Nkarhi na nkarhi u nga ha twa hi ta vanhu lava xanisekaka hikokwalaho ka ku tshova milawu ya Xikwembu. Hi ndlela ya tintswalo, vulavula hi swikombiso swo tano ni n’wana wa wena, xisweswo u n’wi pfuna leswaku a tlangela marito ya Pawulo lama nge: “Xikwembu a xi vunpinyiwi; xin’wana ni xin’wana lexi munhu a xi byalaka, u ta tshovela xona.” (Vagalatiya 6:7, Beck) Ku endla xikombiso lexinene, vulavulani hi timhaka leti nyanyulaka ta Mahungu Lamanene ya vutomi bya Yesu. U ta va u pfuna n’wana wa wena ku kuma “miehleketo ya Kriste.” (1 Vakorinto 2:16) Kambe u fanele ku endla leswaku timhaka leti ti va leti hanyaka! Khutaza n’wana ku vona swiendlakalo hi miehleketo ni ku vona ndlela leyinene leyi Yesu a khomeke timhaka ha yona. Hlawula xihloko etibukwini leti sekeriweke eBibeleni leti nyikaka vuxokoxoko hi vutomi bya Yesu ni timfanelo takwe ta vumunhu, naswona ku engetela swin’wana, ti tirhisi minkarhi hinkwayo edyondzweni ya wena ya ndyangu.a
10. Xana u nga n’wi pfuna njhani n’wana wa wena ku “tiva rirhandzu ra Kriste”?
10 N’wana wa wena na yena u fanele a tikarhatela ku tekelela xikombiso xa Kriste. Manuku xisweswo hi ntokoto wunene vantshwa va ta “tiva rirhandzu ra yena [Kriste], hambi loko swi nga endleki ku ri tiva hi ku hetiseka.” (Vaefesa 3:19) Kutani ke, n’wi khutaze ku ri tekelela swinene rivengo ra Yesu ra vuhomboloki, rirhandzu ra yena eka vanhu, ku hisekela ka yena ka vugandzeri bya Tata wakwe, tintswalo ta yena ni ku lehisa mbilu, ni ku rhandza ka yena ku tiyisela maxangu. (Vaheveru 1:9; Marka 6:34; Yohane 4:34; Luka 23:34; 1 Petro 2:23) Bumabumela n’wana wa wena swinene loko a yingisa. U fanele ku vona leswaku, hambi leswi hi nga hetisekangiki, loko hi namarhela ntila wa Murhangeri wa hina hi kona hi tsakaka naswona mapfalo ya hina ya va lamanene. Hi tlhela hi va kusuhi na Xikwembu, tanihi leswi Yesu a kombisaka vumunhu bya Tata wakwe. (Yohane 14:6-10) Minkarhi hinkwayo tsundzuxa n’wana wa wena ku teka xinakulobye lexi tanihi xa nkoka. Tanihi leswi manana un’wana wa Mukriste la humelelaka wa vana va mune a nga te: “Nuna wa mina a nga ri tshiki siku hinkwaro ri hundza a nga angarhanga un’wana ni un’wana wa vona ivi a va byela ndlela leyi a va rhandzaka ha yona ni leswaku u tiva hi laha Yehova a faneleke a tinyungubyisa ha kona hi mahanyelo ya vona. U ri, ‘Yehova wa mi rhandza, mi nga n’wi khomisi tingana.’”—Swivuriso 27:11.
Xilaveko Xa Ndzayo Ya Rirhandzu
11. Hikwalaho ka yini n’wana un’wana ni un’wana a lava ndzayo?
11 Hambi loko a dyondzisiwile hi Xikwembu “ku sungula v̌utŝhweni bya [yena],” Davhida u tisorile a ku, “U nga anakanyi ŝidyoho ŝa v̌untŝhwa bya mina, ni ku tlula ka mina.” (Psalma 71:5, 17; 25:7) Ee, n’wana un’wana ni un’wana u na ‘vuhunguki lebyi boheleleke mbilu ya yena.’ Kambe “nhonga ya ku laya yi ta byi susa eka yena.” (Swivuriso 22:15) “Nhonga” leyi ya matimba ya vutswari hakanyingi yi nga va rito ra ndzulamiso kumbe nsivelo wa matimba. Kutani loko mbilu ya n’wana wa wena leyi kanganyisaka yi navela ku endla xin’wana lexi vavisaka, swa laveka ku vula hi ku tiya u ku e-e!—Yeremia 17:9; Swivuriso 29:17, 19, 21.
12, 13. Xana u nga yi endlisa ku yini ndzayo yi va ni matimba?
12 Loko u nyika ndzayo, ngopfu-ngopfu loko u tirhisa nkhavi, landzela xikombiso xa Yehova la ‘lulamisaka hi ndlela leyinene.’ Esaya 28:26-29 yi komba leswaku u fana ni murimi la tirhisaka vutlhari ku kumisisa xitirho lexi a nga xi tirhisaka ku hula tinxaka to hambana-hambana ta tindzoho ni leswaku xi ta hula nkarhi wo tanihi kwihi, hayi ku ‘hula ku tlula mpimo.’ Kutani ke, tivutise: Xana ku sivela loku ka fanela ehenhleni ka vukhale bya n’wana wa mina ni le ku yeni ka yena evukulwini? Xana nkhavi wa kona wu yelana ni ntikelo wa xiendlo xo biha kun’we ni vukulukumba bya xona nakona hayi hi mhaka ya makarihelo ya mina ke? Naswona xana n’wana wa swi tiva hakunene leswaku hikwalaho ka yini a xupuriwa?—Yobo 6:24.
13 Minsivelo leyi nga fanelangiki kumbe ndzayo leyi nga faneriki yi ta vavisa n’wana kumbe ku n’wi dyisa mbitsi.b (Vaefesa 6:4; Vakolosa 3:21) Kasi ku tiya ka rirhandzu ku nga sirhelela n’wana wa wena eka swiyimo leswi nga onhaka tidyondzo hinkwato letinene leti u ti hlayiseke embilwini ya yena. Ngopfu-ngopfu leswi i swa nkoka hi ku langutisa miehleketo ya yena. (Swivuriso 13:20; 28:7) Kambe ku vuriwa yini loko endzhaku ka matshalatshala ya wena hinkwawo n’wana wa wena a nghena ekhombyeni ra xiviri?
Loko Ku Humelela Khombo
14. Hikwalaho ka yini mutswari a nga fanelanga ku lan’wa hi xihatla loko n’wana a katseka ekhombyeni lerikulu?
14 Ku nyumisiwa loku vavaka ku endle leswaku vatswari van’wana va tshika n’wana la endlaka xihoxo hi ku anghwetla. Hambi leswi Yehova a xupuleke ni ku laya hi laha ku fanelaka, a nga hatliselanga ku tshika rixaka ra khale ra Vaisrayele leri ri tshameke ri va tanihi “n’wana” eka yena. (Hosea 11:1; 2 Tikronika 36:15, 16; Psalma 78:37, 38; Nehemia 9:16, 17) Tanihi leswi valeteri va khale a va swi kota ku bohelela timbanga ni ku vuyetela marhambu lama tshovekeke loko xitsutsumi xi vavisekile, vatswari sweswi va fanele va ringeta ku ‘tiyisa mavoko lama debyaka, . . . leswaku xirho lexi lamaleke xi nga suleki, kambe xi hanyisiwa.’—Vaheveru 12:12, 13.
15. Xana mutswari a nga yi tirhisa njhani Vagalatiya 6:1 loko a pfuna n’wana la hoxeke?
15 Ku olola n’wana la “lamaleke” emoyeni na ku sivela xiyimo xa yena leswaku xi nga nyanyisi ku biha swi lava ku lulamisa miehleketo ya n’wana. Pawulo u tsundzuxile, “na loko un’wana a kumiwa a ri karhi a endla xihoxo, n’wina lava mi nga va Moya, n’wi vuyiseni hi moya wa musa.” (Vagalatiya 6:1) Rito ra Xigriki leri nyikeriweke tanihi ku “lulamisa” a ku ri rito ra vutshunguri leri a ri tirhisiwa enkarhini wa Pawulo ku ‘vuyetela marhambu.’ Hakunene mukhuva lowu wo vava a wu lava vutshila lebyikulu ku sivela rhambu leri tshovekeke leswaku ri nga vi xilema xa vutomi hinkwabyo. Rito rolero ra xisekelo ri hundzuluxeriwe hi ku ku “lukelela” (tinkoka) ni ku “tatisa.” (Marka 1:19; 1 Vatesalonika 3:10) Ku “lukelela” mbilu ya n’wana ringeta hi ‘vutshila byo dyondzisa’ ku n’wi fikelela. Handle ko holova, landzelela xitsundzuxo xa nkoka xa Bibele lexi nge: ‘Vana ni musa . . . u leha mbilu, u laya vakaneti hi vukhwatsi; hikuva kumbexana Xikwembu xi nga endla leswaku va tisola va hundzuka.’—2 Timotiya 2:24-26; 3:16; 4:2.
16. (a) I ku lulamisa kwihi loku nga endliwaka ku vuyetela n’wana la endleke xihoxo? (b) I yini lexi faneleke ku vekiwa erivaleni eka n’wana?
16 Ku lulamisa mianakanyo leyi hoxeke ya n’wana swi lava leswaku mutswari a tiyisa matshalatshala ya yena yo dyondzisa. Mutswari a nga ha fanela ku hundzula mahanyelo ya yena leswaku a ta va ni ku khathalela loku lavekaka. Eka xifaniso lexi kombaka matshalatshala lama faneleke yo pfuna “mudyohi un’we,” Yesu u hlamusela wansati loyi a vonakeke a tshika hinkwaswo leswaku a kuma cheleni wakwe lowu a wu lahlekile. (Luka 15:7-10) N’wana la dyondzisiweke ku va mukhongeri a nga hluriwa hi ku titwa a nga pfuni nchumu ni ku tivona nandzu loko xidyoho xa yena xi va erivaleni, kutani ke mutswari u fanele ku tiyisa rirhandzu ra yena eka n’wana. A pfuna n’wana ku vona leswaku i mahanyelo ya yena lama nga rhandziwiki, hayi yena, ni leswaku mahanyelo lawa ma nga lulamisiwa.—Yuda 23.
17, 18. (a) Xana tatana un’wana u pfune n’wana wa yena hi ndlela yihi? (b) I yini lexi hakanyingi xi tisaka ku humelela?
17 Tatana un’wana, loyi n’wana wa yena a layiweke hi bandlha hikokwalaho ka mahanyelo yo biha, u sungule ku teka maendzo layo leha ni n’wana wa yena minkarhi yo tala evhikini, va nghenela mabulo yo leha yo tiwisela. U tlhele a hlawula tibuku leti sekeriweke eBibeleni leti a ti vulavula hi swilaveko leswi kongomeke swa n’wana wa yena. Swilo leswi tatana a a swi dyondza na yena endzhaku ka loko a endle leswaku mufana loyi a hlanganyela edyondzweni leyi tatana loyi a veke na yona ni ndyangu hinkwawo. Mutswari u olovisile ndzhwalo wa ntirho wa yena tanihi nkulu wa bandlha ku nyika n’wana wa yena nkhathalo lowu teleke lowu lavekaka wa minsusumeto ni mianakanyo. Mufana u pfunekile.
18 Hambi swi ri tano, minkarhi yin’wana mufana kumbe nhwanyana a nga va mutiarisi hi laha ku heleleke, hambi ku ri ku ‘honisa ku yingisa.’c (Swivuriso 30:17) Hi ntsako, swiyimo swo tano leswi hundzeletaka a swi talangi exikarhi ka vanhu va Xikwembu. Swi khutaza swonghasi ku tiva leswaku eswiyin’weni swo tala, laha vatswari—hambi loko va nga tsetseleri mahanyelo lama hoxeke—va nga tshikiki n’wana hi xihatla kambe va ringeta ku n’wi fikelela hi ku lehisa mbilu, mbuyelo wu va lowunene!
I Ntirho Wo Tika—Kambe Wa Vuyerisa!
19. Xana u nga tekelela njhani xikombiso xa Mariya eku hlayiseni ka ndyangu wa wena?
19 Ku wundla vana, ngopfu-ngopfu eka ‘masiku lawa ya makumu,’ i ntirho lowukulu ngopfu. Vatswari lava tekaka vutihlamuleri tanihi mhaka leyikulu va fanele ku bumabumeriwa! Minkarhi hinkwayo ringanyeta malunghelo ya wena. U nga tshuki u pfumelela ku navela ku nyika varhandziwa va wena ‘swilo swo tala’ leswi vonekaka swi ku sivela ku kuma minkarhi ya swa moya na vona. Tsundzuka, Yesu u byele Marta leswaku “xilo lexi pfumariwaka i xin’we ntsena.” Ina, swakudya swinene a swi ringene. Fana na Mariya, loyi a tsakeleke nkarhi lowunene wa swa moya na Yesu. Hlawulela ndyangu wa wena ‘xiphemu lexinene’ hi ku nghenela mintirho ya moya hi xindyangu.—Luka 10:38-42.
20. I tihakelo tihi leti yimeleke vatswari va Vakriste lava humelelaka?
20 Malembe yo tala endzhaku ka ku pfuna vana va yena va tsevu hi laha ku humelelaka leswaku va rhandza Yehova, mutswari u amukele khadi leri humaka eka un’wana wa vona. Xiphemu xa rona xi ri: “Manana, ndzi ku rhandza swinene ngopfu, ku tlula leswi u nga swi tivaka. Ndzi nkhensa ku va u ndzi nyikile vuleteri na vukongomisi . . . U ndzi nyike ntshembo wo antswa emisaveni naswona sweswo i ntiyiso. Ndzi nkhensa leswi u hlayiseke vutomi bya mina.” I ntsako muni wonghasi lowu manana loyi a veke na wona! Hi laha Swivuriso 23:24, 25 yi vulaka ha kona yi ri: “U nga tikurisa hi n’wana la tlhariheke. Tata wa wena ni mana wa wena a va tinyungubyise hi wena; nyika mana wa wena ntsako wolowo.” (Today’s English Version) Hi ku pfuniwa hi Yehova, onge ntsako wo tano wu nga va wa wena!
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Ku kuma nkomiso wa vutomi bya Yesu bya la misaveni, vona xihloko lexi nge “Khomelela Hi Ku Tiya eVuton’wini Bya Xiviri,” eka Xihondzo xo Rindza xa January 1, 1973, xa Xinghezi. Xihloko lexi nge “Tikombiseni Mi Ri Vadyondzisiwa Va Ntiyiso Va Kriste,” eka Xihondzo xo Rindza xa July 1, 1977, xa Xinghezi, xi vulavula hi timfanelo to tala ta yena ta munhu hi xiyexe, tanihi Aid to Bible Understanding (leyi kandziyisiweke hi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.), matluka 927-32.
b Dyondzo ya ndzavisiso leyi katsaka vantshwa va 417 leyi humesiweke eka magazini wa Adolescence yi hete hi ku: “Muti lowu nga ni milawu yo tika swinene wu vangela gome ni timholovo, kasi muti lowu nga riki na milawu wu vangela gome, hi ku ka ku nga tiviwi leswi languteriwaka hi vatswari, leswi vangelaka timholovo, hi ku lava leswi tolovelekeke.”
c Vona “Swivutiso swa Vahlayi” eka Xihondzo xo Rindza xa Xinghezi xa May 1, 1960, matluka 287-8.
Xana U Ri Yini Ke?
◻ Xana mutswari a nga antswisa ku vulavurisana loku fikelelaka mbilu ni n’wana hi ndlela yihi?
◻ I yini lexi nga ta pfuna n’wana ku va ni ripfalo lerinene?
◻ I yini lexi nga ta endla leswaku ndzayo yi va ni matimba?
◻ Xana n’wana la endleke xihoxo a nga pfuniwa njhani?
[Xifaniso eka tluka 29]
I mphika-makaneta ya xiviri ku tiyisa rirhandzu ra wena eka n’wana ni ku fikelela mbilu ya yena loko a endle xihoxo lexikulu