“Manyala” Ma Tsandzeka Ku Tisa Ku Rhula

“Loko mi vona muti wa Yerusalema wu rhendzeriwile hi tinyimpi, . . . lava nge Yudiya, a va tsutsumele etintshaveni.”—LUKA 21:20, 21.

1, 2. (a) Hikwalaho ka yini munhu a nga ta ku tisa ku rhula hi tinhlengeletano to fana ni Nhlangano wa Matiko? (b) Xana Xikwembu xi ta tisa ku rhula emisaveni hi ndlela yihi?

HAMBI vanhu vo va ringeta hi matimba ku tisa ku rhula ni nsirhelelo hi ku tirhisa tinhlengeletano to fana ni Nhlangano wa Matiko, va nga ka va nga kateki. Hikwalaho ka yini? Hikuva vanhu namuntlha a va na kona ku rhula ni Xikwembu, naswona nsirhelelo lowu nga heriki wu nga seketeriwa ntsena emhakeni ya leswaku munhu a va ni ku rhula ni Muvumbi wa yena. (Psalma 46:1-9; 127:1; Esaya 11:9; 57:21) Xana xiphiqo lexi xi nga lulamisiwa njhani ke? Lexi tsakisaka, Yehova hi yexe ana se u na nhlamulo. Ku rhula ni nsirhelelo eku heteleleni swi ta tisiwa emisaveni leyi hi Mfumo wa Xikwembu hi N’wana wa xona, Yesu, loyi eku tswariweni ka yena tintsumi ti yimbeleleke ti ku: “Ku kwetsima a ku ve eka Xikwembu ematilweni ya le henhla, ku rhula a ku ve emisaveni eka vanhu lava xi va tsakelaka.”—Luka 2:14; Psalma 72:7.

² Eka lembe xidzana ro sungula, Yesu u huwelele Mfumo wa Xikwembu ivi a nyika lavo rhula nkarhi wo va vana va Xikwembu ni vafumi-kulobye eka Mfumo wolowo. (Matewu 4:23; 5:9; Luka 12:32) Swiendlakalo leswi landzeleke a swi fana swinene ni swiendlakalo swa lembe xidzana ra hina. Ku swi kambisisa ku ta hi dyondzisa swo tala hi ta dyondzo ya nkarhi lowu taka ya nhlengeletano ya vanhu ya “ku rhula ni nsirhelelo,” Nhlangano wa Matiko.

Vayuda Va Hlawula

3. I vamani lava a va ringeta ku hlayisa ku rhula ni nsirhelelo wa matiko hinkwawo enkarhini wa Yesu, naswona hikwalaho ka yini leswi a swi nga ta humelela ni kantsongo?

³ Esikwini ra Yesu, Mfumo wa Rhoma wu fume xiphemu lexikulu xa misava naswona a wu ri ni mianakanyo ya wona n’wini hi ku rhula ni nsirhelelo. Hi ku tirhisa mavuthu ya wona, wu sindzisile Pax Romana (Ku rhula ka Varhoma) emisaveni hinkwayo leyi tivekaka. Kambe Pax Romana a ku nga ta va ku rhula ka nkarhi hinkwawo, hikuva Rhoma ya vuhedeni na mavuthu ya yona a swi kalanga swi tisa ku phahlelana mariyeta exikarhi ka munhu ni Xikwembu. Hikokwalaho ke, Mfumo lowu Yesu a wu huweleleke a wu ri lowukulu swinene.

4. Vayuda vo tala va ku amukele njhani ku chumayela ka Yesu? Hambi swi ri tano, i yini lexi humeleleke ha kantsongo-ntsongo eka lembe xidzana ro sungula ke?

⁴ Hambi swi ri tano, vunyingi bya vaaki-kulobye va Yesu byi landzurile Mfumo wa Xikwembu. (Yohane 1:11; 7:47, 48; 9:22) Vafumi va vona, hi ku languta Yesu tanihi nxungeto wa nsirhelelo wa tiko, va n’wi nyikete eku dlayiweni, va sindzisa va ku: “A hi na hosi loko a nga ri Khezari ntsena.” (Yohane 11:48; 19:14, 15) Hambi swi ri tano, Vayuda van’wana, ivi ku landza Vamatiko vo tala, va amukele Yesu tanihi Hosi leyi hlawuriweke ya Xikwembu. (Vakolosa 1:13-20) Va chumayele ha yena ematikweni yo tala, naswona Yerusalema yi vile ntsindza wa nhlengeletano ya matiko hinkwawo ya Vakriste.—Mintirho 15:2; 1 Petro 5:9.

5, 6. (a) Xana xinakulobye exikarhi ka Vayuda ni Varhoma xi sungule hi ndlela yihi? (b) I xitsundzuxo xihi lexi Yesu a xi nyikeke, naswona xi ponise vutomi bya Vakriste hi 70 C.E. hi ndlela yihi?

⁵ Ku nga khathariseki mhaka ya leswaku Vayuda va hlawurile Khezari ematshan’wini ya Kriste, xinakulobye exikarhi ka Yerusalema na Rhoma xi onhakile hi xihatla. Vazealot va Vayuda va rhangerile matsima ya vuhehli yo lwisana ni mfumo ku fikela loko eku heteleleni, hi 66 C.E., ku tlhekeka nyimpi. Mavuthu ya Rhoma ya ringetile ku hlayisa Pax Romana, naswona hi ku hatlisa Yerusalema a yi rhendzeriwile hi mavuthu. Eka Vakriste leswi a swi ri swa ntikelo. Malembe yo tala lama hundzeke, Yesu a a tsundzuxile a ku: “Loko mi vona muti wa Yerusalema wu rhendzeriwile hi tinyimpi, tivani leswaku ku hangalasiwa ka wona ku kusuhi. Hi nkarhi wolowo, lava nge Yudiya, a va tsutsumele etintshaveni; lava nge mutini, a va hume eka wona.” (Luka 21:20, 21) Manuku Yerusalema a a wu rhendzeriwile, nakona Vakriste va rindzele nkarhi wo baleka.

⁶ Leswi swi te hi xihatla. Varhoma a va cela rirhangu ra tempele hi le hansi ka misava naswona Vayuda vo tala a va tiyimisele ku tinyiketela loko Cestius Gallus, ndhuna ya nyimpi ya Rhoma, a suse mavuthu ya yena swi nga languteriwanga ivi a famba. Vazealot va tirhise nkarhi lowu ku tlhela va kondletela mavuthu ya vona ya vuhlayiseki, kambe Vakriste va fularhele muti lowu avanyisiweke. Hi 70 C.E., mavuthu ya Rhoma ya vuyile nakambe, ya rhendzela marhangu ya Yerusalema, naswona enkarhini lowu muti lowu wu herisiwile. Xana xiendlakalo lexi xa matimu xi hi khumba njhani ke? Eka leswi: Xitsundzuxo xa Yesu lexi poniseke vutomi bya valandzeri va yena nakambe xi na leswi xi vulaka swona ni le ka hina namuntlha.

Ku Hetiseka Loku Tlulaka Kun’we

7-9. (a) Xana hi swi tivisa ku yini leswaku vuprofeta bya Yesu mayelana ni ku rhendzeriwa ka Yerusalema hi mavuthu a ku ta va ni ku hetiseka loku tlulaka kun’we? (b) Xana ku hlaya buku ya Daniyele hi ku twisisa ku seketela leswi hi ndlela yihi?

⁷ Xitsundzuxo lexi a ku ri xiphemu xa vuprofeta bya khale lebyi vuriweke hi Yesu loko a hlamula xivutiso xa nkoka. Vadyondzisiwa va yena a va n’wi vutisile va ku: “Xana [ku lovisiwa ka tempele ya Vayuda] ku ta va rini ke, ni xikombiso xa ku vuya ka wena ni xa ku hela ka minkarhi xi ta va xihi ke?” Loko a hlamula, Yesu u nyike xikombiso lexi endliwaka hi swiendlakalo swo tala, ku katsa ni ku rhendzeriwa ka Yerusalema. (Matewu 24; Marka 13; Luka 21) Eka malembe lama landzeleke ku fa ka Yesu, swiendlakalo swo tala swa vuprofeta lebyi swi hetisekile, swi chaputa eku lovisiweni ka Yerusalema ni mafambiselo ya swilo ya Vayuda hi 70 C.E.—Matewu 24:7, 14; Mintirho 11:28; Vakolosa 1:23.

⁸ Hambi swi ri tano, vadyondzisiwa a va tlhele va vutisa hi ta ku “vuya” ka Yesu, leswi Bibele yi swi katsaka ni ku hela ka mafambiselo ya misava hinkwayo ya swilo. (Daniel 2:44; Matewu 24:3, 21) Leswi vukona bya Yesu bya moya ni ku hela ka mafambiselo ya misava hinkwayo ya swilo swi nga humelelangiki eka lembe xidzana ro sungula, ku hetiseka lokukulu ka nkarhi lowu taka ka vuprofeta bya Yesu a ku ta languteriwa, ni swiendlakalo sweswo swa lembe xidzana ro sungula leswi nyikaka xikombiso xa ku hetiseka lokukulu. Leswi a swi ta katsa ku hetiseka lokukulu ka xitsundzuxo xa Yesu hi ku lovisiwa ka Yerusalema.

⁹ Leswi swi vonaka kahle loko hi kambisisa ndlela leyi xitsundzuxo lexi xi tsariweke ha yona eka tibuku tin’wana timbirhi ta Bibele laha xi humelelaka kona. Eka Matewu mavuthu lama hlaselaka ya hlamuseriwe tanihi “manyala layo chavisa lama vuriweke hi muprofeta Daniyele, ma ri exivandleni xo hlawuleka.” (Matewu 24:15) Eka mhaka ya Marka “manyala” ya “laha ma nga faneriki ku va kona.” (Marka 13:14) Mhaka ya Matewu yi vula leswaku “manyala” a ya vuriwe ni le bukwini ya Daniyele. Entiyisweni, xiga lexi nge “manyala” xi humelela minkarhi yinharhu eka buku yoleyo: kan’we (hi vunyingi) eka Daniel 9:27 laha xi nga xiphemu xa vuprofeta lebyi hetisekeke loko Yerusalema yi lovisiwa hi 70 C.E., endzhaku, eka Daniel 11:31 na Daniel 12:11. Hi ku ya hi matsalwa lawa mambirhi yo hetelela, “manyala” a ya ta sungula eka “nkarhi lowu vekiweke,” kumbe “enkarhini wa makumu.” (Daniel 11:29; 12:9) A hi hanya “enkarhini wa makumu” ku sukela hi 1914; hambi swi ri tano, xitsundzuxo xa Yesu xa tirha ni namuntlha.—Matewu 24:15.

Nhlawulo Wa Vujagana

10, 11. Xana swiendlakalo swa lembe xidzana ra hina swi fana ni leswiya swa lembe xidzana ro sungula hi ndlela yihi?

¹⁰ Eka lembe xidzana ra hina, swiendlakalo swi landzele ntila lowu fanaka ni lowuya wa lembe xidzana ro sungula. Namuntlha, ku fana ni nkarhi wolowo, ku na mfumo lowu fumaka xivono xa misava. Wa manguva lawa i mfumo wa misava wa Anglo-American, lowu ringetaka hi matimba ku simeka mianakanyo ya wona n’wini ehenhleni ka ku rhula ni nsirhelelo eka vanhu. Eka lembe xidzana ro sungula, Vaisrayele va nyama va landzurile leswaku Yesu i Hosi leyi totiweke ya Xikwembu. Hi 1914, “vukona” bya Yesu tanihi Hosi leyi vekiweke exiluvelweni xa Yehova byi sungurile. (Psalma 2:6; Nhlavutelo 11:15-18) Kambe matiko, ku katsa ni lawaya ya Vujagana, ya arile ku n’wi amukela. (Psalma 2:2, 3, 10, 11) Entiyisweni, ya katsekile eka nyimpi yo chavisa ya misava hikwalaho ka vuhosi bya hinkwako-nkwako. Varhangeri va vukhongeri bya Vujagana, na vona—ku fana ni varhangeri va Vayuda—hi vona va nga rhanga va sukela Yesu. Ku sukela hi 1914 va nghene hi laha ku tiyeke etimhakeni ta politiki naswona va kanetile ku chumayeriwa ka mahungu Iamanene ya Mfumo.—Marka 13:9.

¹¹ Hambi swi ri tano, tanihi le sikwini ra Yesu, vanhu vo tala namuntlha hi ntsako va amukele Hosi ya Yehova naswona va hangalasile mahungu Iamanene ya Mfumo wa yena emisaveni hinkwayo. (Matewu 24:14) Timiliyoni leti tlulaka timbirhi ni hafu ta Timbhoni ta Yehova sweswi ti kombisa ku tshembeka eka Mfumo wa Xikwembu. (Nhlavutelo 7:9, 10) Hi mhaka ya ku ka va nga hlanganyeli eka tipolitiki ta misava leyi, va ni ntshembo lowu heleleke eka malunghiselelo ya Yehova ya ku tisa ku rhula ni nsirhelelo.—Yohane 17:15, 16; Vaefesa 1:10.

“Manyala” Namuntlha

12. “Manyala” ya manguva lawa i yini xana?

¹² Manuku ke, “manyala layo chavisa” ya manguva lawa i yini xana? Eka lembe xidzana ro sungula a ku ri mavuthu ya Rhoma lama rhumiweke ku ya tlhela ya simeka Pax Romana eYerusalema. Hambi swi ri tano, manguva lawa, matiko lama Iweke eka Nyimpi yo Sungula ya Misava ya ntshunxiwile ehenhleni ka ntikelo wa nyimpi leyikulu swinene eku simekeni ka ku rhula naswona ya xiye nchumu wun’wana lowuntshwa: nhlengeletano ya matiko hinkwawo ya ku hlayisa ku rhula ka misava. Yona yi sungule ku va kona hi 1919 tanihi Ntwanano wa Matiko naswona ya ha ri kona tanihi Nhlangano wa Matiko. Lawa hi wona “manyala layo chavisa” ya manguva lawa.

13, 14. (a) I tinhlamuselo tihi to dzunisa leti endliweke hi Vujagana mayelana ni “manyala”? (b) Hikwalaho ka yini leswi a ku ri ku gandzela swifaniso, naswona byi veke “manyala” kwihi ke?

¹³ Hi laha ku tsakisaka, rito ra Xiheveru leri hundzuluxeriweke va ku “manyala” eka Daniyele i shiq·qutsʹ. EBibeleni, rito leri ri tirhisiwa ngopfu eka swifaniso ni ku gandzela swifaniso. (1 Tihosi 11:5, 7) Hi ku anakanya loku, hlaya tinhlamuselo leti humaka eka varhangeri va vukhongeri mayelana ni Ntwanano:

“Xivono xa ntwanano wa misava wa vanhu hinkwavo hi xihi . . . loko ku nga ri Mfumo wa Xikwembu?” “Ntwanano wa Matiko wu simekiwe eka Evhangeli.” (Huvo ya Ntwanano wa Tikereke ta Kriste eAmerika) “Xin’wana ni xin’wana xa swikongomelo ni mintirho ya [Ntwanano wa Matiko] xi nga ha vuriwa lexi hetisisaka ku rhandza ka Xikwembu tanihi leswi swi tivisiweke eku dyondziseni ka Yesu Kriste.” (Tibixopo ta Kereke ya Nghilandi) “Hikwalaho nhlengeletano leyi yi vula leswaku nseketelo ni swikhongelo swa Vakriste hinkwavo swi fanele ku yisiwa eka Ntwanano wa Matiko tanihi xitirho lexi nga kona ntsena xo tisa [ku rhula emisaveni].” (Huvo leyi Tolovelekeke ya Vabaptist, Va-congregationalist, ni ya Vapresbyterian eBritain). “[Ntwanano wa Matiko] hi wona ntsena matshalatshala lama lulamisiweke lawa ya endleriweke ku hetisisa ku navela loku phinda-phindiweke ka Holy See hi xitalo.”—Cardinal Bourne, Bixopo Lonkulu wa Westminster.

¹⁴ Loko matiko ya nga landzulanga Mfumo wa Xikwembu ntsena kambe ya tlhele ya simeka nhlengeletano ya wona vini yo tisa ku rhula, sweswo a ku ri vuxandzuki. Loko varhangeri va vukhongeri bya Vujagana va fanise nhlengeletano yoleyo ni Mfumo wa Xikwembu ni Evhangeli, va yi tivisa yi ri “xitirho lexi nga kona ntsena” xo tisa ku rhula, sweswo a ku ri ku gandzela swifaniso. A va yi veka exikhundleni xa Mfumo wa Xikwembu, “exivandleni lexo hlawuleka.” Entiyisweni, a yi ri ‘laha yi nga faneriki ku va kona.’ (Matewu 24:15; Marka 13:14) Naswona varhangeri va vukhongeri va hambeta va seketela mulandzeri wa Ntwanano, Nhlangano wa Matiko, ematshan’wini yo komba vanhu eka Mfumo wa Xikwembu lowu tlhomiweke.

Khombo Eka Vujagana

15, 16. Xana xinakulobye lexi vaka kona exikarhi ka Vujagana ni matiko xi seketela “manyala” hi ndlela yihi?

¹⁵ Hambi leswi vukhongeri bya Vujagana byi hlawuleke Ntwanano wa Matiko ni mulandzeri wa wona ematshan’wini ya Mfumo wa Xikwembu, xinakulobye xa byona ni matiko lama nga swirho swa tinhlengeletano leti xi onhakile. Leswi swa fana ni leswi swi endlekeke exikarhi ka Vayuda ni Varhoma. Ku sukela hi 1945 Nhlangano wa Matiko wu katse matiko yo tala lawa ya nga riki ya Vukriste kumbe lawa ya Iwisanaka ni Vukriste, kutani leswi a swi byi tsakisi kahle Vujagana.

¹⁶ Ku tlula kwalaho, ematikweni yo tala ku na dzolonga exikarhi ka vukhongeri bya Vujagana ni Mfumo. EPoland Kereke ya Khatoliki yi langutiwa tanihi mukaneti wa hulumendhe kwalaho. ENorthern Ireland ni le Libanon, vukhongeri bya Vujagana byi karihele swiphiqo swa ku rhula ni nsirhelelo. Tlhandla-kambirhi, vukhongeri bya Vujagana byi humese van’wana lava, ku fana ni Vazealot va Vayuda, va khutazaka madzolonga. Xisweswo Huvo ya Misava ya Tikereke ta Maprotestente yi endle minyikelo eka tinhlengeletano ta vutherorisi, kasi vaprista va Khatoliki va lwa emakhwatini tanihi valweri va ntshunxeko hi vusukumbele naswona va tirha eka tihulumendhe ta ndzhundzuluko.

17. (a) Yerusalema wa manguva lawa i yini? (b) Xana eku heteleleni ku ta humelela yini eka yena ke?

¹⁷ Nkarhi hi woxe hi wona wu nga ta hlavutela ndlela leyi xinakulobye xi nga ta onhaka ha yona exikarhi ka vukhongeri bya Vujagana ni matiko, kambe swiendlakalo eka lembe xidzana ro sungula ana se swi vhumbe ndlela leyi leswi hinkwaswo swi nga ta hela ha yona. Tanihi leswi Yesu a swi voneke ka ha ri emahlweni, eka lembe xidzana ro sungula eku heteleleni mavuthu ya Rhoma ya lovisile Yerusalema hi nhlomulo lowukulu. Ku pfumelelana ni xikombiso xa vuprofeta, matiko kun’we ni Nhlangano wa Matiko ma ta hlasela ivi ma lovisa “Yerusalema,” hi leswaku, xivumbeko xa vukhongeri bya Vujagana.—Luka 21:20, 23.

Tsutsumelani eTintshaveni

18. Xana vanhu va timbilu letinene va fanele ku endla yini loko va vona leswaku “manyala” ya humelela?

¹⁸ Eka lembe xidzana ro sungula, endzhaku ka loko “manyala” ma humelerile, Vakriste va vile na nkarhi wo baleka. Yesu u va tsundzuxe ku endla tano hi xihatla hikuva a va nga swi tivi leswaku nkarhi wolowo a wu ta leha ku fika kwihi. (Marka 13:15, 16) Hi ndlela leyi fanaka, loko vanhu va timbilu letinene namuntlha va vona “manyala” ya humelela, va fanele ku baleka hi xihatla eka mfumo wa vukhongeri bya Vujagana. Sekene yin’wana ni yin’wana leyi va tshamaka kwalaho, vutomi bya vona bya moya byi le khombyeni, naswona i mani la tivaka leswaku nkarhi wolowo wa ku baleka wu ta va pfulekela ku fikela kwihi?

19, 20. (a) Xana Vakriste va lembe xidzana ro sungula va endle yini loko va vona Yerusalema yi rhendzeriwile hi mavuthu ya Rhoma? (b) I yini lexi namuntlha xi yimeriwaka hi “tintshava,” naswona i yini lexi faneleke ku susumeta vanhu va timbilu letinene namuntlha ku balekela kona?

¹⁹ Evangeli ya Luka yi tsundzuxe Vakriste va siku ra yena leswaku va baleka loko va vona “muti wa Yerusalema wu rhendzeriwile hi tinyimpi.” Hi laha se swi xiyiweke ha kona, tinyimpi leti ti tile hi 66 C.E., naswona nkarhi wo baleka wu humelele hi lembe rolero loko Cestius Gallus a humese mavuthu ya yena. Endzhaku ka ku baleka ka Vakriste, nyimpi yi yile emahlweni exikarhi ka Vayuda ni Varhoma—hambi leswi a yi nga ri kusuhi na Yerusalema. Vespasian a a rhumeriwe hi Mufumi Nero ePalestina, naswona matsima lama humelelaka ma fambisiwile kwalaho hi 67 na hi 68. Endzhaku Nero u file, kutani Vespasian a va Mufumi la landzelaka. Kambe endzhaku ka loko a endliwile mufumi hi 69 C.E., u rhumerile n’wana wa yena Tito ku ya hetisa nyimpi ya Yudiya. Hi 70 C.E., Yerusalema wu lovisiwile.

²⁰ Hambi swi ri tano, Vakriste a va rindzanga eYerusalema leswaku va vona sweswo hinkwaswo. Ku te loko va vone ku rhendzela ka mavuthu ro sungula, va swi tivile leswaku muti a wu ri ekhombyeni ra rifu. Hi laha ku fanaka namuntlha, xitirho xa ku lovisiwa ka Vujagana xi humelerile. Hambi swi ri tano, hi xihatla loko hi vona khombo leri Vujagana byi nga ka rona, hi fanele ku ‘tsutsumela etintshaveni,’ endhawini ya Yehova ya vuchavelo ni nhlengeletano ya yena ya le tilweni. Vuprofeta byin’wana a byi xi nyiki xisekelo xa ku pfumela leswaku ku ta va ni ku wisa exikarhi ka nhlaselo lowukulu eka Vujagana ni ku lovisiwa ka byona ko hetelela. Entiyisweni, ku nga ka ku nga vi na xilaveko xo tano xa ku wisa eka madzolonga. Vanhu va timbilu letinene va tlharihile loko va baleka eka Vujagana sweswi.

Yerusalema Ni Vujagana

21. Hikwalaho ka yini “manyala” ma humelele eku heteleleni ka nkarhi wa makumu wa Yerusalema, kasi eka lembe xidzana leri ma humelele eku sunguleni ka nkarhi wa makumu wa mafambiselo lawa ke?

²¹ Xana hi fanele ku hlamala leswi eka lembe xidzana ro sungula “manyala” ma humeleleke emahlweni ka ku lovisiwa ka Yerusalema, kasi namuntlha ma humelele eku sunguleni ka nkarhi wa makumu wa misava leyi? E-e. Emhakeni yin’wana ni yin’wana, “manyala” ya humelele eka nkarhi lowu Yehova a laveke leswaku vanhu va yena va baleka. Eka lembe xidzana ro sungula, Vakriste a va fanele ku tshama nkarhi wo karhi eYerusalema leswaku va ta dyondzisa kona. (Mintirho 1:8) Ku vile hi 66 C.E. ntsena, loko ku lovisiwa ku ri kusuhi, laha “manyala” ya humeleleke, ya va tsundzuxa leswaku va baleka. Kambe ku va “endzeni” ka “Yerusalema” wa manguva lawa swi vula ku va xiphemu xa mfumo wa vukhongeri bya Vujagana.a A swi koteki ku tirhela Yehova hi laha ku amukelekaka eka matshamelo yo tano lama thyakeke ni ya vugwinehi. Hikokwalaho ke, eku sunguleni ka nkarhi wa makumu wa misava leyi “manyala” ma humelerile, ma tsundzuxa Vakriste leswaku va baleka. Ku baleka eVujaganini ku ya emahlweni, munhu un’wana ni un’wana u na xitsundzuxo xa ku baleka hi xihatla loko a vona leswaku “manyala layo chavisa” ya humelela.

22. I swivutiso swihi leswa ha lavaka ku hlamuriwa?

²² Hambi swi ri tano, hi nga ha vutisa, i yini lexi yisaka eka xiendlo lexi xikulu lexi xi nga languteriwangiki, ku herisiwa ka Vujagana hi swirho swa nyimpi leswi nga exikarhi ka Nhlangano wa Matiko? Swi ta endleka rini xana? Naswona xana leswi swi nga pfuneta kahle ku tisa ku rhula ni nsirhelelo emisaveni ya hina hi ndlela yihi? Hi ta burisana hi swivutiso leswi eka xihloko lexi landzelaka.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

Xana Wa Tsundzuka Ke?

◻ Hikwalaho ka yini vuprofeta bya Yesu mayelana ni “manyala” byi va na ku hetiseka ka manguva lawa?

◻ “Manyala” namuntlha i yini, naswona ya ve kona ku sukela rini?

◻ Yerusalema wa manguva lawa wa vuprofeta bya Yesu i mani ke?

◻ Xana Luka 21:20, 21 yi hi pfuna njhani ku vona xihatla xo baleka?

◻ Xana i “tintshava” tihi leti vanhu va timbilu letinene va balekelaka eka tona?

[Rito leri tshahiweke eka tluka 11]

Loko varhangeri va vukhongeri bya Vujagana va fanise Nhlangano wa Matiko ni Mfumo wa Xikwembu ni evhangeli, sweswo a ku ri ku gandzela swifaniso