Outubro

Hontlheni hi nga maha ku a mitlhangano ya hina ya bandla yi famba khwatsi hi ku tlakusa magezu ya hina hi yimbelela hi tlhela hi nyika mihlamulo hi yi longiseleko khwatsi. Hambulezvo, a van’wani va chava ku yimbelela kutani ku hlamula lomu ko tala vanhu. Wenawu wa chava? Loku ku hi ku wa chava, wona lezvi zvi vhunako van’wani a ku va hlula kuchava. Mhakeni ya ku yimbelela, a van’wani leci ci va vhunako ku yimbelela hi mbilu yontlhe. A cikhati hi yimbelelako a tisimu ta Mufumo, hi fanele ku ti karatela ku dhumisa Jehovha. Hikwalaho, vhuxeta tisimu ta mitlhangano na wa hi kaya, a ku fana ni lezvi u nga wa ta vhuxetisa zvona a zvipandze lezvi zvin’wani zva mitlhanganweni. A cikhati u vhuxetako, zama ku wona ku lezvi a lisimu lelo li wulako zvi zwananisa kuyini ni lezvi zvi to gondziwa. Ahandle ka lezvo, veka kupima ka lezvi a lisimu li wulako, na ku nga hi ka lezvi u yimbelelisako zvona. A ku hlamula mitlhanganweni zvonawu zvi nga tshuka zvi karata ka van’wani. Makunu, zvini zvi nga ku vhunako? Hlamula hi ku khandzakanya. Hambu loku wo hlamula zvilo zva zvitsongwani, u nga karateki. Jehovha wa tsaka nguvhu loku a hi wona na hi ti yimisele ku mu dhumisa mitlhanganweni ya bandla. w22.04 7-8 ¶¶12-15

A gezu “muvhuni” gi wula munhu a tsutsumako kasi a ya vhuna munhu a rilako hi ku lava ku vhuniwa. Hi nga alakanyela Jehovha na a famba hi kuhatlisa kasi ku ya ponisa munhu a nga zvikaratweni. A zvi kanakanisi ku wa vhumela lezvaku a tlhamuselo lowu wu komba ku Jehovha i ti yimisele ku hi vhuna — ina, i zvi lava nguvhu a kuva Muvhuni wa hina. Loku hi hi na Jehovha tlhelweni ga hina, hi nga timisela zvikarato zva hina na hi tsakile. Hi tihi tindlela to kari leti Jehovha a hi vhunako hi tona? Kasi ku hlamula ciwutiso leci, a hi yeni ka bhuku ga Isaya. Hikuyini? Hakuva a zviphrofeto zvo tala zvi pimiselweko zva Isaya zva tira ka malandza ya Nungungulu nyamutlha. A cin’wani kambe, Isaya i tlhamusele Jehovha hi magezu zvi olovako ku ma zwisisa. Lomu ka Isaya, cipimo 30, ku na ni zvikombiso zvo kari zva lezvo. Ka cipimo leci, Isaya i tirisa mifananiso yo saseka kasi ku tlhamusela lezvi Jehovha a vhunisako zvona vanhu vakwe. Isaya i tsalile lezvaku Jehovha wa hi vhuna 1) hi ku hi ingisela khwatsi ni ku hlamula mikhongelo ya hina, 2) hi ku hi nyika wurangeli ni 3) hi ku hi nyika makatekwa zvezvi ni lawa a to hi nyika cikhatini ci tako. w22.11 8 ¶¶2-3

Ka mahungu ya Jesu ka bandla ga Smirna ni ga Filadhelfiya i va byelile lezvaku va wa nga faneli a ku chava a tixanisa hakuva Jehovha i wa ta va chachazela loku va simama na va tsumbekile. (Kuv. 3:10) Hi fanele ku tiva lezvaku hi ta xanisiwa hi tlhela hi ti yimisela ku timisela. (Mat. 24:9, 13; 2 Kor. 12:10) A bhuku ga Kuvhululelwa gi hi byela lezvaku a vanhu va Nungungulu va wa ta xanisiwa masikwini ya hina — “sikwini ga Hosi.” (Kuv. 1:10) Kuvhululelwa cipimo 12 i hi byela hi yimpi leyi yi vileko kona le tilweni zvalezvi a Mufumo wa Nungungulu wu nga yimisiwa. Mikayeli, ku nga Jesu Kristu ni tingilozi takwe va nolwa na Sathani ni madhimoni yakwe. (Kuv. 12:7, 8) Kota wuyelo ga lezvo, a valala lavo va Nungungulu va no hluliwa va hlongoliwa vata misaveni, lezvi zvi nga maha ku laha misaveni ku xanisekiwa nguvhu. — Kuv. 12:9, 12. w22.05 5 ¶¶12-13

A kulamula ka Jehovha contlhe cikhati ku lulamile. A nga na cihlawulela ne ni kutsongwani. A kutsetselela kakwe a ku tshuki kuya hi lezvi a munhu a nga tshamisa zvona, kuganya, nduma kutani lezvi a zvi kotako ku maha. (1 Sam. 16:7; Jak. 2:1-4) A ku na munhu a nga xavelelako kutani ku kucetela Jehovha lezvaku a maha nchumu wo kari. A zviboho zvakwe a zvi tshuki zvi khumbiwa hi kuswireka kutani hi kutizwa ko kari. (Ekso. 34:7) Handle ko kanakana, a kuzwisisa ka Jehovha ni wutlhari gakwe go eta zvi mu maha ku ava mulamuli wa munene nguvhu. (Deut. 32:4) A vatsali va Mitsalo ya ciHebheru va wa zvi tiva lezvaku a kutsetselela ka Jehovha ku hambane nguvhu ni ka vanhu. Ka zviyimo zvo kari va wa tirisa a gezu ga ciHebheru, legi a bhuku go kari gi wulako ku gi tiriselwa nguvhunguvhu kasi ku komba a kutsetselela loku Nungungulu a ku kombisako ni ka vawonhi niku a gi tshuki gi tirisiwa kasi ku komba a kutsetselela ka cigava ca citsongwani ko kota loku ka munhu a tsetselelako mun’wani. Hi Jehovha basi a nga ni ntamu wa ku tsetselela hi kumbhelela a muwonhi loyi a ti solako. w22.06 4 ¶¶10-11

Loku ku hi ku u wundla vana wece kutani ka ngango wu hambeneko hi wukhongeli, tiyiseka lezvaku a cikombiso ca kutsumbeka ka wena ca tiyisa van’wani ci tlhela ci va kuca. Ahati loku a n’wana wa wena a wonekisa ku khwatsi a nga na mhaka ni lezvi u mu gondzisako? Alakanya lezvaku a ku gondzisa n’wana zvi teka cikhati. Loku u byala mbewu a ka zvikhati zvin’wani a wu zvi tivi ku yi ta mila, yi kula yi tlhela yi pswala mihandzu. Hambu lezvi zvi kalako zvi nga koteki ku wonelela ku kula ka yona, u simama u ti karata u cheletela mati kasi yi kula. (Mar. 4:26-29) Hi ku fanana, kota vamamani, a ka zvikhati zvin’wani ma ti wutisa lezvaku xana ma khumba a timbilu ta vana va n’wina ke. A zvi koteki ku wonelela a zviboho lezvi va mahako. Kanilezvi loku mu simama mu maha zvontlhe mu zvi kotako kasi ku va gondzisa, mu va nyika lungelo ga ginene ga ku va kula hi tlhelo ga moya. w22.04 19-20 ¶¶16-17

A cikhati leci Solomoni a nga khozela Jehovha hi kutsumbeka i wa hi ni mawonela ma nene xungetano hi yena wutsumbu. Laha a nga ha hi jaha, i wa ku tiva kugumelwa kakwe niku i kombele wurangeli ga Jehovha. (1 Tih. 3:7-9) Kusanguleni ka kufuma kakwe, Solomoni i wa yi tiva mhango ya kuva ni matshandza. A ya hava hi ku hi ndzhako ka cikhati Solomoni a nga ingisangi wusungukati gakwe. Ka cikhati co kari kufumeni kakwe, i no sangula kuva ni matshandza a tlhela a kanyisa zvileletelo zva Jehovha. Hi cikombiso, a wun’we wa milayo wu waku a hosi ya muHebheru yi wa nga faneli ku ‘teka vasati vo tala, ku nga taku a mbilu yakwe yi hambukiswa’. (Deut. 17:17) Solomoni i no kanyisa nayo lowo, a teka 700 wa vasati ni 300 wa vavasati va vatsongwani. (1 Tih. 11:1-3) Kuzvilava i wa pimisa ku lezvo zvi nga ta mu vangela mhango. Hambulezvo, hi ndzhako ka cikhati, i tshovele kubava hi kota ya lezvi a nga fularela Jehovha. — 1 Tih. 11:9-13. w22.05 23 ¶12

A vanhu nyamutlha va fanele ku maha a ciboho ca lisima ca ku va ta seketela Jehovha Nungungulu kota Hosi yo lulama wuakweni gontlhe kutani va ta seketela a nala wakwe wo biha, Sathani ke. A ku na ku ti phendla mhakeni leyi. Ni cihi ciboho leci a munhu a ci mahako ci ta komba lezvaku i ta hanya kala kupindzuka kutani ahihi. (Mat. 25:31-33, 46) “Kuxanisekeni ka hombe”, a vanhu vontlhe va ta ngha va fungilwe ku va ta pona kutani va ta hihiritwa. (Kuv. 7:14; 14:9-11; Ezek. 9:4, 6) Loku u mahile a ciboho ca ku seketela a wuhosi ga Jehovha, u mahile ciboho ca cinene. Zvezvi wa zvi dokolokela nguvhu a ku vhuna van’wani lezvaku vonawu va maha ciboho ca cinene. Lava va seketelako a wuhosi ga Jehovha hi kutsumbeka va ta kuma makatekwa. Hi fanele ku gondza a timhaka leto ta lisima. A ku maha lezvo zvi ta tiyisa a kutiyimisela ka hina ka ku lava ku simama hi tirela Jehovha. A cin’wani kambe, hi nga tirisa lezvi hi zvi gondzako kasi ku vhuna van’wani lezvaku vonawu va maha ciboho ca cinene va tlhela va khomelela ka cona. w22.05 15 ¶¶1-2

Hi fanele ku ingisela Jehovha, na ku nga hi valala va hina. Joba i ingisele khwatsi a cikhati leci Jehovha a nga wulawula naye. Nungungulu i no ehleketisana na Joba hi ndlela leyi: ‘Ndza zvi tiva zvontlhe lezvi zvi ku humelelako. Xana u alakanya lezvaku a ndzi khatali hi wena?’ Joba i no hlamula hi ku ti koramisa ni ku bonga ka hombe hi wunene ga Jehovha, aku: ‘A tindleve ta mina ti wa zwile ha wena, kanilezvi makunu a mahlo ya mina ma ku wonile.’ (Joba 42:5) Joba kuzvilava i wa ha tshamile lomu khumeni, a miri wakwe na wu tele hi zvidlayi a cikhati leci a nga wula a magezu lawa. Hambulezvo, Jehovha i mu tiyisekisile lezvaku wa mu randza niku wa mu tsakela. (Joba 42:7, 8) Nyamutlha, a vanhu va nga hi rukatela ni ku hi khomisa ku khwatsi hi loku hi nga vhuni nchumu. Kuzvilava va nga zama ku chakisa wumunhu ga hina hi mun’we mun’we kutani kota hlengeletano. Ka matimu ya Joba hi gondza lezvaku Jehovha i na ni kutsumba ka lezvaku hi ta simama hi tsumbekile kakwe loku hi kumana ni zvikarato. w22.06 24 ¶¶15-16

Hambu lezvi le tilweni ku tova ni litsako la hombe a cikhati leci Bhabhuloni wa Hombe a to lovisiwa, ku nga tava cona coce a cigelo ca kutsaka. (Kuv. 19:1-3) A cin’wani cigelo, ku tava “muchadho wa Yivhana”, ku nga yona a mhaka-tshinya ya bhuku ga Kuvhululelwa. Na ku kiyela kutsongwani kasi a yimpi ya Armagedhoni yi sangula, vontlhe lava va 144 000 va ta ngha va hi le tilweni. Hambulezvo, leco ci nga tava cikhati ca muchadho wa Yivhana. (Kuv. 21:1, 2) A muchadho wa Yivhana wu ta maheka andzhako ka yimpi ya Armagedhoni, a valala vontlhe va Nungungulu na va nga ha hi kona. (Lis. 45:3, 4, 13-17) A muchadho wa Yivhana wu wula yini ka lava va patsekako ka wona? A kufana ni lezvi a muchadho wu tlhanganisako a wanuna ni wasati, a muchadho lowo wo fananisa wu tlhanganisa a Hosi, Jesu Kristu, ni “noivha” yakwe ku nga lava va 144 000. A cimaho leco ca lisima ci ta yimisa a mufumo wuswa lowu wu to fumela misava hi 1000 wa malembe. — Kuv. 20:6. w22.05 17 ¶¶11-13

Jesu i phrofetile lezvaku masikwini yo gumesa i wa ta yimisa “nandza go tsumbeka ni go tlhariha” kasi ku nyika zvakuga zva moya. (Mat. 24:45) Hi zvalezvo futsi zvi mahekako. A murangeli wa hina i tirisa ntlawa wutsongwani wa vavanuna va totilweko kasi ku nyika vanhu va Nungungulu ni lava va tsakelako a zvakuga zva moya hi “cikhati ca kona”. A vavanuna lavo a va ti woni kota vafumeli va kukholwa ka van’wani. (2 Kor. 1:24) Wutshan’wini ga lezvo, va zvi tiva lezvaku Jesu Kristu hi yena “hosana ni murangeli” wa vanhu vakwe. (Isa. 55:4) Kusukela 1919, a nandza go tsumbeka gi humesa mabhuku yo hambanahambana kasi ku vhuna lava va ha sangulako ku tsakela lezvaku va ringa zvakuga zva moya zvo nona. Hi 1921, a nandza gi humesile a bhuku A Harpa de Deus kasi ku vhuna lava va nga tsakela lezvaku va gondza a tigondzo-tshinya ta Bhibhiliya. Hi kufamba ka cikhati, ku no humesiwa man’wani mabhuku. I bhuku muni gi ku vhunileko a ku tiva a Papayi wa hina wa le tilweni u tlhela u mu randza? w22.07 10 ¶¶9-10

Jehovha munhu wo hana ku hundza vontlhe. Kani cini u mu nyikako, contlhe cikhati i ta ku nyika zvo hundza lezvo. (Mar. 10:29, 30) Hambu ka tiko legi go biha, i ta ku nyika wutomi go tsakisa gi teleko hi makatekwa. Lawo masemanyana ntsena. U nga simama ku tirela a papayi wa wena wo randzeka kala kupindzuka. A lirandzo la wena hi Papayi wa wena li ta simama ku kula, niku u ta hanya kala kupindzuka, a ku fana naye. A cikhati leci u ti nyikelako u tlhela u bhabhatiswa, wo kuma lungelo ga ku mu nyika nchumu wo hlawuleka nguvhu a Papayi wa wena. I ku nyikile a zvilo zvontlhe zva zvinene, zvo kota zvikhati zva ku tsakisa lezvi u ti buzako hi zvona. Kota ndlela ya ku mu bonga, u nga nyika a N’winyi wa matilo ni misava a nchumu lowu a kalako a nga hi nawo — ku nga kutiyimisela ka wena ka ku mu tirela hi kutsumbeka. (Joba 1:8; 41:11; Mav. 27:11) Leyi hi yona ndlela ya ku gi tirisa khwatsi a wutomi ga wena! w23.03 6 ¶¶16-17

Loku wa ha hi muswa a kunavela ka masango ku ngava ka hombe nguvhu niku kuzvilava u nga kucetelwa nguvhu a ku maha wubhayi. Sathani i lava ku u vhumela a kuxuva ka wena. Zvini zvi nga ku vhunako ku u simama ni mahanyela ma basileko? (1 Tes. 4:3, 4) Ka mikhongelo ya wena, byela Jehovha lezvi hakunene u ti zwisako zvona u tlhela u mu kombela lezvaku a ku tiyisa. (Mat. 6:13) Alakanya lezvaku Jehovha i lava ku ku vhuna na ku nga hi ku ku tsayisa. (Lis. 103:13, 14) U nga zami ku lwisana wece ni zvikarato zva wena. Bhula ni vapswali va wena hi zvikarato zva wena. A zvi olovi ku maha lezvo, kanilezvi a ku maha lezvo zva lisima. Loku u lera Bhibhiliya ni ku ehleketa hi matshinya ya milayo ya gona zvi ta ku vevukela ku maha zviboho zvi tsakisako Jehovha. U ta zvi zwisa lezvaku a ku laveki nayo wa ku ku rangela ka zviyimo zvontlhe hakuva u ta zwisisa maalakanyo ya Jehovha. w22.08 5 ¶¶10-12

A hloko ya ngango yi nga muKristu yi chela nguvhu kota hi wutihlamuleli ga ku hlayisa ngango hi tlhelo ga nyama. Loku ku hi ku u hloko ya ngango kuzvilava wa karateka hi ku alakanya ku u nga ta zvi kota ku gisa ngango wa wena ni ku wu lavela ko tshama kona. Kuzvilava u tlhela u chava ku loku u luza a ntiro wa wena u nga ta ha kuma wun’wani. Kutani kuzvilava u alakanya ku zvi nga ta koteka ku hanya hi mali yitsongwani. Sathani i humelela nguvhu hi ku londzowota kuchava loko. Sathani i zama ku hi kholwisa ku Jehovha a nga hi randzi niku a nga ta hi vhuna ku hlayisa ngango wa hina. Kota wuyelo ga kona kuzvilava hi nga chikelela magumo ya lezvaku zvi lava ku hi maha ni cihi ci lavekako kasi hi simama ntirweni wa hina hambu loku zvi lava ku hi tshova matshinya ya milayo ya Bhibhiliya. w22.06 15 ¶¶5-6

Ha zvi tiva lezvaku a Nungungulu wa hina i na ni ‘wuxinji ni tipswalo, wa nonokako ku zangara, i tele hi wuxinji ni kutsumbeka’. (Ekso. 34:6) Jehovha i randza kululama. (Isa. 61:8) Zva mu pandza mbilu a ku hi wona na hi xaniseka niku i longile — ina, wa zvi xuva nguvhu a ku mbheta a kuxaniseka kontlhe hi cikhati ci yimisilweko. (Jer. 29:11) A hi ku tsakisa ka zvona! Leco cin’we ca zvigelo zvi hi mahako hi mu randza nguvhu Jehovha! Hi cihi cin’wani cigelo ci hi mahako hi randza lisine? A lisine la hi vhuna nguvhu. Wona cikombiso. A lisine li patsa a kutsumba loku hi nga nako xungetano hi cikhatini ci tako. A ku khwatsi hi lezvi a fero yi yimisako a ngalava, a kutsumba ka hina ku seketelwako ka Bhibhiliya ku nga hi yimisa hi tiya hi ku nde a cikhati leci hi kumanako ni zvikarato wutomini. Ka mutsalo wa nyamutlha, mupostoli Pawule i wa wulawula hi kutsumba ka le tilweni, loku a maKristu ma totilweko ma nga nako. Kanilezvi, lezvi a nga zvi wula zva tira kambe ni ka maKristu ma nga ni kutsumba ka ku hanya kala kupindzuka kwalaha misaveni. (Joh. 3:16) Handle ko kanakana, a ku gondza xungetano hi kutsumba ka ku hanya kala kupindzuka zvi hi maha hi hanyela co ci tiva. w22.08 14-15 ¶¶3-5

A lirandzo hi lona li hi mahako hi tsumba van’wani. Va Le Korinte vo Sangula cipimo 13 i tlhamusela lezvi a lirandzo li nga hi vhunisako zvona a ku tsumba van’wani kutani ku vhuxetela ku va tsumba. (1 Kor. 13:4-8) Hi cikombiso, a vhesi 4 gi wula lezvaku a “lirandzo li na ni lihlazva-mbilu, li nene”. Jehovha i na ni lihlazva-mbilu hi hina hambu a cikhati leci hi mu wonhelako. Hikwalaho, hinawu hi fanele kuva ni lihlazva-mbilu hi vamakabye va hina loku va wula kutani ku maha nchumu wu hi swirako kutani ku hi bayisa. A vhesi 5 gi engeta gi ku: “[A lirandzo] la nonoka ku zangara. A li hlayeli a zvilo zva kubiha lezvi li mahelwako.” Hi wa nga ta lava ku veketela maalakanyweni ya hina a zvilo zva kubiha lezvi hi mahelwako kasi hi tlhela hi zvi vhuxa ka cikhati ci tako. Mutshawuteli 7:9 i wula lezvaku a hi faneli ku “hatlisela ku zangara”. Zama ku wona a vamakabye hi kuya hi lezvi Jehovha a va wonisako zvona. Nungungulu wa va randza niku a nga hlayeli zviwonho zvabye. Hinawu hi fanele ku maha zvalezvo. (Lis. 130:3) Wutshan’wini ga ku veka kupima ka zvihoxo zvabye, hi veka kupima ka matshamela yabye ya manene. — Mat. 7:1-5. w22.09 4-5 ¶¶6-7

A bhuku ga Dhaniyeli gi komba zvimaho zvo tsakisa zva ku landzelana zvi to maheka cikhatini ca magumo. Hi cikombiso, Danieli 12:1 i komba lezvaku Mikayeli, ku nga Jesu Kristu, i ‘yimela a vanhu’ va Nungungulu. A cipandze ca ciphrofeto leci ci sangulile ku tatiseka hi 1914, a cikhati leci Jesu a nga yimisiwa kota Hosi ya Mufumo wa Nungungulu wa le tilweni. Hambulezvo, Dhaniyeli i byelilwe kambe lezvaku Jesu i wa ta ‘yimela’ vanhu va Nungungulu ndzeni ka ‘zvikhati zva zvikarato lezvi zvi kalako zvi nga se huma kusukela kusanguleni ka mifumo kala cikhatini leco’. A ‘zvikhati lezvo zva zvikarato’ ku wuliwa a “kuxaniseka ka hombe” ku kumbukiwako ka Matewu 24:21. Jesu i ta yimela kutani ku i ta maha cokari kasi ku vhikela vanhu va Nungungulu kumbheleni ka zvikhati lezvo zva zvikarato, ku nga yimpini ya Armagedhoni. A bhuku ga Kuvhululelwa gi wulawula hi vona kota “citshungu ca hombe ci humako kuxanisekeni ka hombe”. — Kuv. 7:9, 14. w22.09 21 ¶¶4-5

A mavito lawa zvezvi ma tsalilweko ka bhuku ga wutomi ma nga susiwa kutani ku vhinyiwa, a ku khwatsi hi loku Jehovha a no tsala mavito lawo hi lapi. (Kuv. 3:5) Hi fanele ku maha zvontlhe hi zvi kotako kasi a vito ga hina gi simama bhukwini lego kala gi tsaliwa hi lapizeri. A ntlawa wo kari lowu a mavito yabye zvezvi ma tsalilwe bhukwini ga wutomi wu wumbiwa hi lava va hlawuliwako kuya fuma na Jesu le tilweni. Hi kuya hi magezu ya mupostoli Pawule ka “vatiri-kulori” le Filipi, a mavito ya vatotilweko, ku nga lava va vitanilweko kuya fuma na Jesu, zvezvi ma kona bhukwini ga wutomi. (Filp. 4:3) Kanilezvi, kasi a mavito yabye ma simama bhukwini lego ga wutomi, va fanele ku simama va tsumbekile. A cikhati va to amukela a cifungo co gumesa, kani hi mahlweni ka ku vafa kutani hi cikhatanyana mahlweni ka ku sangula kuxaniseka ka hombe, a mavito yabye ma ta tsaliwa bhukwini ga wutomi ma nga ha vhinyiwi. — Kuv. 7:3. w22.09 14 ¶3; 15 ¶¶5-6

U tshuka u humelelwa hi lezvi: A wokari i ku bhikele zvakuga lezvi u zvi randzako. Kanilezvi, hi kota ya kujaha kutani kukarateka, u mitela ne na u nga zvizwi a kunandziha ka zvona. Loku u ku tsope, u mbhetile kuga, u guma u ti laya uku: ‘Mayiwako loku ndzi wa noga khwatsi ndzi tlhela ndzizwa kunandziha ka ciponi ni ciponi ndzi ngaga!’ Ahati Bhibhiliya ke; wa tshuka u lera hi kuhatlisa laha ka kuza u nga kuzwi a kunandziha ka mahungu lawa u lerako? A cikhati leci u lerako Bhibhiliya, ti nyike cikhati ca kuzwa kunandziha ka lezvi u lerako; u zama ku wona lezvi zvi mahekako, u zama kuzwa magezu u tlhela u ehleketa hi lezvi u lerako. Zvontlhe lezvo zvi ta engetela litsako la wena. Jesu i yimisile “nandza go tsumbeka ni go tlhariha” kasi ku hi nyika zvakuga zva moya hi cikhati ca kona, niku ha phamelwa khwatsi hi tlhelo ga moya. (Mat. 24:45) Ka zvakuga zvontlhe lezvi a nandza gi longiselako, a Mhaka ya Nungungulu a yi kiyeli. — 1 Tes. 2:13. w22.10 7-8 ¶¶6-8

A Bhibhiliya gi wulile lezvaku masikwini yo gumesa ku wa tava ni “vatseketseli” vo tala. (2 Ped. 3:3, 4) Va kuciwa “hi kunavela kabye ko biha”. (Jud. 7, 17, 18) Hi nga ti vhikelisa kuyini kasi hi nga mahi lezvi va mahako a vatseketseli? A yin’we ya tindlela ku nga mahi wunghana ni lava va randzako ku ni cihi va solasola. (Lis. 1:1) Hi nga maha lezvo hi ku nga ingiseli kutani ku lera ni wihi nchumu wa vahluwuki. Ha zvi tiva khwatsi ku loku hi nga ti woneli hi nga sangula kuva ni moya wa ku solasola, hi sangula ku kanakanela Jehovha ni zvileletelo lezvi hi nyikiwako hi hlengeletano yakwe. Kasi ku potsa moya lowo, hi nga ti wutisa lezvi: ‘Loku hi nyikiwa cileletelo ciswa kutani mitlhamuselo yiswa ya Bhibhiliya ndza tolovela ku kuma cisolo ke? Ndzi randza ku wona zvihoxo ka lava va rangelako ke?’ Loku hi pola ku hi nago tshamela lego, Jehovha i ta tsaka nguvhu loku hi tekela ku lulamisa. — Mav. 3:34, 35. w22.10 20 ¶¶9-10

A moya wa Nungungulu wu tiyisile Ezekiyeli lezvaku a maha ntiro wa ku chumayela vanhu “va tihloko to nonoha ni timbilu to sihalala”. Jehovha i byelile Ezekiyeli, aku: ‘Ndzi ta nonohisa a nghohe ya wena yi fanana ni tinghohe tabye, ndzi nonohisa a cimombo ca wena lezvaku ci fanana ni zvimombo zvabye. Ina, ndza nonohisa a cimombo ca wena lezvaku ci nonoha ku hundza dhayimani. U nga va chavi, hambu ku rurumela hi tinghohe tabye’. (Ezek. 3:8, 9) Hi lisine, zvi wa ku khwatsi hi loku Jehovha a mu byela lezvi Ezekiyeli: ‘U nga tsiki a kunonoha ka vanhu ku ku mbheta ntamu. Ndzi ta ku tiyisa.’ Andzhako ka lezvo, a moya wa Nungungulu wu vhunile Ezekiyeli ntirweni wakwe wa kuchumayela. Ezekiyeli i tsalile lezvi: ‘A canja ga Jehovha gi wa tira hi ntamu hehla ka mina.’ Ezekiyeli i mbhetile vhiki na a gayela ni ku zwisisa a mahungu lawa a nga lava ku ma chumayela kasi a ma chumayela hi kutiya. (Ezek. 3:14, 15) Andzhako ka lezvo, Jehovha i no mu yisa le nkoveni, laha ‘a moya wu nga enghena ka yena’. (Ezek. 3:23, 24) Ezekiyeli makunu i wa longile ku sangula ntiro wakwe. w22.11 4-5 ¶¶8-9

Muphrofeti Habhakuka i kumene ni zvikarato zvo tala. Ka cikhati co kari, zvi wonekisa ku khwatsi i wa kanakana a ku Jehovha i wa khatala hi yena. Hikwalaho, i no chulula a mbilu yakwe ka Jehovha hi mukhongelo. Jehovha i hlamulile a mukhongelo wa ku huma mbilwini wa nandza gakwe go tsumbeka. (Hab. 2:2, 3) Andzhako ka ku ehleketa zvi eta hi lezvi Jehovha a nga va vhunisile zvona a vanhu vakwe, Habhakuka i no tlhela ava ni litsako. I no tiyiseka lezvaku Jehovha i wa mu khatalela niku i wa ta mu vhuna ku timisela ni cihi cikarato. (Hab. 3:17-19) Hi gondza yini? Loku u kumana ni zvikarato, khongela ka Jehovha u mu byela lezvi u ti zwisako zvona. Andzhako ka lezvo, mu kombele ku a ku vhuna. Loku u maha lezvo, u nga tiyiseka lezvaku Jehovha i ta ku nyika a ntamu u wu lavako kasi u timisela. Niku loku u wona lezvi Jehovha a ku vhunisako zvona, a kukholwa ka wena ku ta tiya nguvhu. Loku u simama ni mitiro ya wena ya moya, u nga ta tsika a zvikarato ni kukanakana zvi ku hambanisa na Jehovha.— 1 Tim. 6:6-8. w22.11 15 ¶¶6-7

Laha Jesu ni zvigevenga zvimbiri lezvi zvi nga hi matlhelweni yakwe va nga kari vafa hi kutsongwani-kutsongwani, va wazwa ku bayisa ka hombe. (Luka 23:32, 33) A zvigevenga lezvo zva zvimbiri zvi no poyilela Jesu. (Mat. 27:44; Mar. 15:32) Kanilezvi, a mun’we wabye i no gumesa a cica mawonela yakwe. I no byela Jesu, aku: “Jesu, ndzi alakanye a cikhati leci u to nghena Mufun’weni wa wena.” Jesu i no mu hlamula hi magezu ya mutsalo wa nyamutlha. (Luka 23:39-43) Lezvi Jesu a nga byela cigevenga zvi fanele ku hi kuca ku ehleketa hi lezvi a wutomi gi to tshamisa zvona Paradhiseni. Lezvi zvi nga maheka ka mufumo wo rula wa Hosi Solomoni, zvi nga hi vhuna ku tiva zvokari xungetano hi Paradhise. A Bhibhiliya gi komba ku Jesu wa hombe ku hundza Solomoni. Hi rindzela ku Jesu kambe a tira zvin’we ni lava a to fuma navo kasi ku cica misava yiva Paradhise go saseka. (Mat. 12:42) Zvi laha kubaseni lezvaku lava va “tiyivhu tin’wani” va fanele ku zvi lava futsi a ku tiva lezvi va nga mahako kasi va ringanelwa hi ku hanya kala kupindzuka paradhiseni.— Joh. 10:16. w22.12 8 ¶1; 9 ¶4

Isaya i hi tiyisekisa lezvaku Jehovha i ta hi ingisela khwatsi loku hi rila kakwe niku i ta tekela ku hi hlamula mikhongelo ya hina. Isaya i engeta, aku: “Loku azwa gezu ga wena i ta ku hlamula.” A magezu lawa yo tiyisa ma hi alakanyisa lezvaku a Papayi wa hina i ti yimisele, ina, i zvi lava nguvhu, a ku vhuna lava va mu hlotako. A ku tiva lezvo zvi hi vhuna ku hi timisela na hi tsakile. Jehovha wa ingisela a mikhongelo ya mun’we ni mun’wani wa hina. Hikuyini hi nga wulako lezvo? Ka cipandze co sangula ca Isaya, cipimo 30, hi kuma lezvaku Jehovha i wulawula ni vanhu vakwe kota ntlawa, kanilezvi ka vhesi 19 i wulawula navo hi mun’we mun’we. Isaya i tsalile lezvi: “U nga ha rili”; “i ta ku tsetselela”; “i ta ku hlamula.” Kota Papayi wa lirandzo, Jehovha i khatala khwatsi hi mun’we ni mun’wani wa hina a tlhela a ingisela khwatsi a mikhongelo yakwe. — Lis. 116:1; Isa. 57:15. w22.11 9 ¶¶5-6

A kuchumayela ni kugondzisa zva hi nyika litsako ni kurula hambu loku hi xanisiwa. Ka zana ga malembe go sangula, a cikhati leci a varangeli va vaJudha va nga kurumeta vapostoli lezvaku va nyima ku chumayela, a vavanuna lavo vo tsumbeka va no hlawula ku ingisa Nungungulu. Va no simama ku chumayela niku a ntiro lowo wu va nyikile litsako. (Miti. 5:27-29, 41, 42) Kunene, loku a ntiro wa hina wu betelwa hi fanele ku ti wonela laha hi chumayelako. Kanilezvi loku hi maha lezvi zvi nga ntan’wini wa hina, hi tava ni kurula hi ku kumako hi ku tsakisa Jehovha ni ku chumayela a mahungu ma ponisako wutomi. Tiyiseka lezvaku hambu ka zvikhati zvo bindza nguvhu, hi ngava ni kurula. Ka zvikhati lezvo, hi fanele ku alakanya lezvaku a kurula loku hi ku lavako kurula hi nga nyikiwako hi Jehovha basi. Mu tsumbe loku ku tshuka ku humelela ntungu, mhango kutani kuxanisiwa. Tshama kusuhani ni hlengeletano yakwe. Veka kupima ka zvilo zvo tsakisa u to ti buza hi zvona cikhatini ci tako. Laha u mahako lezvo, ‘a Nungungulu wa kurula i tava na wena’. — Filp. 4:9. w22.12 21 ¶¶17-18

Kasi ku ambala a munhu muswa hi fanele ku ti karata nguvhu. Cikari ka zvilo zvin’wani, hi fanele ku ti karata kasi hi tsika matshamela ya hava yo kota civiti, ni zanga, ni khulo. (Efe. 4:31, 32) Hikuyini lezvo kuzvilava zvi nga karatako? Zvi nga karata hakuva a matshamela yo kari ya hava ma noya hi ku zima timitsu. Hi cikombiso, a Bhibhiliya gi wula lezvaku a vanhu vo kari va na ni ‘cizangazangani’ ni ‘tiholova’. (Mav. 29:22) Kasi ku hlula matshamela lawo ma zimileko timitsu kuzvilava zvi nga lava ku hi simama ku kulula hi n’watseka hambu a ndzhako ka ku bhabhatiswa. (Rom. 7:21-23) Khongela ka Jehovha xungetano hi tshamela legi zvi ku karatelako ku cica, na u tsumba lezvaku i ta kuzwa a tlhela a ku vhuna. (1 Joh. 5:14, 15) Hambu lezvi Jehovha a to kala ku susa a tshamela lego hi cihlamaliso, a nga ku nyika ntamu kasi u nga gi kombisi. (1 Ped. 5:10) Ndzeni ka cikhati leco, hanya hi kuyelana ni mikhongelo ya wena hi ku u nga mahi lezvi zvi nga wa ta maha lezvaku ku wuya munhu wa kale. A cin’wani kambe, u nga tsiki maalakanyo ya wena ma tala hi mixuvo ya hava.— Filp. 4:8; Kol. 3:2. w23.01 10 ¶7, ¶¶9-10

A yin’we ya tindlela ta ku kombisa lirandzo la hina ku hi hiseka ntirweni wa kuchumayela. Hi chumayela vontlhe hi va kumako. A hi hlawuli munhu hi kuya hi hlonge yakwe, mudhawuko wakwe kutani hi kota ya ku i ganyile niku i gondzile nguvhu, kutani hi ku cisiwana niku a nga gondzangi. Hi ndlela leyo, hi tira hi ku yelana ni kungo ga Jehovha ga ku “a vanhu va tixaka tontlhe va hanyiswa ni lezvaku vava ni wutivi go mbhelela ga lisine”. (1 Tim. 2:4) Hi kombisa lirandzo la hina kambe hi Jehovha na Kristu hi ku randza vamakabye va hina. Hi khatala nguvhu hi lezvi va zvi lavako hi tlhela hi va vhuna a cikhati leci va kumanako ni zvikarato. Ha va chavelela loku va felwa hi munhu va mu randzako, hi va vhuxela loku va babya hi tlhela hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku va tiyisa loku va mbhelile ntamu. (2 Kor. 1:3-7; 1 Tes. 5:11, 14) Hi simama ku va khongelela, na hi alakanya ku “a mukhongelo wa munhu wo lulama wa vhuna nguvhu”. — Jak. 5:16. w23.01 28-29 ¶¶7-8

A ku khwatsi hi lezvi a muaki a yako a chukwatisa a wutlhari gakwe hi kufamba ka cikhati, hinawu hi nga chukwatisa a ndlela leyi hi akanako hi yona. Hi nga vhuna van’wani lezvaku va kuma ntamu wa ku timisela a mindzhingo hi ku va bhulela hi zvikombiso zva lava va timiseleko cikhatini ci nga hundza. (Mah. 11:32-35; 12:1) Hi nga vhuvhumisa kurula hi ku bhula hi zvazvinene lezvi hi zvi wonako ka van’wani, ku hlayisa kurula a cikhati leci ku juwungelwako ni ku vhuxa kurula laha ku tshukako kuva ni kungazwanani. (Efe. 4:3) Hi nga simama ku aka kukholwa ka vamakabye va hina kambe hi ku va bhulela a lisine la lisima la Bhibhiliya, ku va nyika civhuno leci ci lavekako ka cikhati leco ni ku seketela ni wihi a mbhelileko ntamu hi tlhelo ga moya. Hinawu hi nga tsaka hi tlhela hi xalala a cikhati leci hi vhunetelako ntirweni wa ku aka hi ka moya lomu bandleni. A ku hambana ni tiyindlu ta civiri leti hi kugumesa ti to hlakala, a mabhindzu ya ntiro wa hina ma nga tshama kala kupindzuka! w22.08 22 ¶6; 25 ¶¶17-18

Jesu i wulawulile hi tshamela go kari ga lisima zvi lavako ku hi ti karatela kuva nago loku hi lava ku lera a Mhaka ya Nungungulu hi yi zwisisa. A tshamela lego kupimisisa, kutani ku zama ku zwisisa. (Mat. 24:15) Zvi wula yini a kupimisisa? Zvi wula ku zwisisa lezvi a mhaka yo kari yi yelanisako zvona ni yin’wani, ni lezvi yi hambanisako zvona ni yin’wani, ni ku zwisisa lezvi zvi nga kala ku ya hi ku dlunya. A cin’wani kambe, hi fanele kuva ni kupimisisa kasi hi pola zvimaho zvi tatisako zviphrofeto zva Bhibhiliya. A tshamela legi kambe ga laveka kasi hi vhuneka hi zvontlhe hi lerako lomu ka Bhibhiliya. Jehovha wa ma nyika kupimisisa a malandza yakwe. Hikwalaho, khongela ka yena, u kombela ku a ku vhuna ku uva ni tshamela legi. A ku loku u khongele u fanele ku kondla mawoko? Ahihi. Ehleketa khwatsi hi lezvi u lerako, u tlhela u zama ku wona lezvi zvi yelanisako zvona ni lezvi u sinako u zvi tiva. Zama ku zwisisa cipandze co kari ca Bhibhiliya u lerako ni ku wona lezvi u nga zvi tirisisako zvona wutomini ga wena. (Mah. 5:14) Laha u lerako na u hi ni kupimisisa, u ta zwisisa zvilo zvo tala nguvhu lomu ka Bhibhiliya. w23.02 10 ¶¶7-8

Hi nga alakanyela munghana wa wena na a ku nyikile yindlu ya mungoma wo dhura ni wa sasekela ga cima. Kanilezvi na yi sukilenyene penda yi tlhela yi vhutanyana. Hambu lezvi yi nga ni zvikarato lezvo, ha tiyiseka ku a yindlu leyo u nga yi nyika lisima u tlhela u yi hlayisa khwatsi. Hi kufanana, Jehovha i hi nyikile cinyikiwo ca lisima nguvhu — a wutomi. Hi lisine, Jehovha i kombile lezvaku wa gi nyika nguvhu lisima a wutomi ga hina hi ku nyikela N’wana wakwe kota hakhelo ya kutlhatlhisa. (Joh. 3:16) Jehovha hi yena Cibuka ca wutomi. (Lis. 36:9) Mupostoli Pawule i wa zvi kholwa lezvo, laha ka kuza aku: “Hi kota ya yena ha hanya, ha fambafamba, hi kona.” (Miti. 17:25, 28) Hikwalaho, hi nga wula lezvaku a wutomi ga hina cinyikiwo ci tako hi ka Nungungulu. Hi lirandzo, i hi nyika zvontlhe zvi lavekako kasi hi simama hi hanya. (Miti. 14:15-17) Hambulezvo, Jehovha a nga mahi zvihlamaliso kasi ku vhikela wutomi ga hina. Kanilezvi, i rindzela lezvaku hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi hi ti vhikela mababyi niku hi hanya khwatsi hi tlhelo ga moya.— 2 Kor. 7:1. w23.02 20 ¶¶1-2

A ho ku mu bonga Jehovha hi kota ya lezvi a hi nyikileko Bhibhiliya! Lomu ka Bhibhiliya, i hi nyika wusungukati ga wutlhari legi gi nga hi vhunako ku tiva co maha laha hi kumanako ni zvikarato. I tlhela a hi nyika kutsumba ko tsakisa ka cikhati ci tako. A ca lisima nguvhu, Jehovha i tirisa Bhibhiliya kasi ku hi vhuna ku tiva matshamela yo tala ya wumunhu gakwe. A cikhati leci hi ehleketako hi matshamela yakwe yo hlamalisa, a timbilu ta hina ta khumbeka nguvhu niku hi kuceka ku tshinela kakwe hi ku hlakulela wunghana ga hombe naye. (Lis. 25:14) Jehovha i lava lezvaku a vanhu va mu tiva. Cikhatini ci hundzileko i ti tivekisile ka vanhu hi ku tirisa miloro, miwoniso a ku patsa ni tingilozi. (Mitse. 12:6; Miti. 10:3, 4) Kanilezvi, hi wa nga ta gondza hi miloro leyo, miwoniso ni mahungu ya tingilozi loku zvi wa nga tsaliwangi. Hi zvalezvo zvi nga maha ku Jehovha a hlawula vavanuna kasi ku “tsala lomu ka bhuku” zvontlhe lezvi a nga lava ku hi zvi tiva. Kota lezvi ‘a ndlela ya Nungungulu yi mbheleleko’, hi nga tiyiseka lezvaku a ndlela leyi a wulawulako hi yona na hina yi nene nguvhu niku ya vhuna. — Lis. 18:30. w23.02 2 ¶¶1-2

Ti vekele mixuvo yi vhunako. Hlawula mixuvo yi to tiyisa a kukholwa ka wena yi tlhela yi ku vhuna kuva muKristu wo buvha. (Efe. 3:16) Hi cikombiso, u nga boha ku chukwatisa a programa ya wena ya cigondzo ca wena wutsumbu ni ku lera Bhibhiliya. (Lis. 1:2, 3) Kutani u nga zama ku engetela mikhongelo ya wena ni ku yi chukwatisa. Kuzvilava zvi lava ku u ti khoma nguvhu ni ku tirisa khwatsi a cikhati ca wena laha u hlawulako a zva ku ti hungata hi zvona. (Efe. 5:15, 16) A cikhati leci u ti karatelako ku vhuna van’wani u tava muKristu wo buvha. Hi cikombiso, u nga ti vekela mixuvo ya ku vhuna lava va khosaheleko ni lava va babyako va laha bandleni ga wena. Kuzvilava u nga va vhuna hi kuya va xavela zvokari kutani ku va vhuna ku tirisa michini yabye. U nga tlhela u kombisa lirandzo hi lava va nga hiko vamakabye hi ku va bhulela mahungu ya manene ya Mufumo. (Mat. 9:36, 37) Loku zvi koteka ti vekele mixuvo ya ku tirela Jehovha ntirweni wa cikhati contlhe. w22.08 6 ¶¶16-17