“Na Kholwa”

1. Tlhamusela ku vava loku Marta a a ku twa ni swaku ku vangiwe hi yini.

MARTA a a nga nyimi ku pimisa hi leswi a nga swi vona. Phela a a vone sirha leli a ku lahliwile makwavu wa yena ka mhakwa lowu a wu pfaliwile hi ribye. A ku vava loku Marta a a ku twa a ku li kukulu hintamu ku fana ni ribye leliyani. A swi mu karhatela ku kholwa leswaku makwavu wa yena lweyi a mu rhandzaka a a file. A 4 wa masiku lawa ma nga hundza na Lazaru a file ma mu karhatele hintamu Marta. A vanhu a va nghena na va huma kaya ka vona naswona a ku riliwa hintamu funtshi a va mu chavelela.

2, 3. a) Swi nga ha yendleka Marta a titwise ku yini nkama a nga vona Yesu? b) Marito ya lisima lawa Marta a nga ma vula ma kombisa yini hi yena?

² Swoswi a ku nyime munhu phambheni ka Marta lweyi Lazaru a a mu rhandza hintamu, ku nga Yesu. Swi nga yendleka ku va Marta a vone Yesu swi yendle swaku a twa ku vava hintamu hikusa Yesu a ku li yena ntsena lweyi a a ta va a ponise makwavu wa yena Lazaru. Hambileswo, Marta a tiyisiwe swinene hi ku va na Yesu a handle ka xidoropani xa Betaniya. Hi nkamanyana, a tiyisiwe swinene hi ku vona swaku Yesu a a ni mhaka na yena naswona a a ni ntwelawusiwana. Yesu a mu yendle swivutiso leswi nga mu pfuna swaku a tiyisa lipfumelo la yena ka ntshembo wa ku pfuxiwa ka vafi. Phela mabulu wolawo ma yendle swaku Marta a vula marito ya lisima hintamu ka wutomi la yena, a te: “Na kholwa swaku hi wena Kreste, N’wana wa Xikwembu, lweyi a a fanele a ta misaveni.” — Yoh. 11:27.

³ A marito lawa, ma kombisa swaku Marta a a li wansati lweyi a a ni lipfumelo la ku tiya. Ka makhambi ya matsongo lawa Bibele li vulavulaka hi yena hi nga djondza swilo swa lisima hintamu leswi nga tiyisaka lipfumelo la hina. Hi ndlela yini? A hi voneni khambi la ku sungula leli Bibele li vulavulaka hi Marta.

“A A Vilela Ni Ku Tikarhata”

4. Hi mhaka muni ndjangu wa Marta a wu nga tolovelekanga naswona hi lini wuxaka leli ndjangu wa Marta a wu li na lona na Yesu?

⁴ Ka tiwhetinyana leti nga hundza, Lazaru a wa ha hanya, funtshi a a li kahle. Yena ni vamakwavu va yena a va li kusuhi ni ku yamukela mupfhumba wa lisima hintamu ku nga Yesu Kreste a kaya ka vona. Lazaru, Marta, na Mariya a va li ndjangu wa ku a wu nga tolovelekanga. Phela vona a va li vamakwavu vanharhu naswona se a va li vakulu kambe swi tikomba a va tshama ka munti wun’we. Vakambisisi van’wani va pimisa swaku swi nga yendleka Marta a a li yena wamukulu ka hinkwavu hikusa hi yena lweyi a a rhandza ku yamukela vapfhumba, funtshi minkama yin’wani ku rhanga ku vulavuliwa hi yena. (Yoh. 11:5) A hi swi tivi swaku mun’we ka vona a tshame a chada. Kambe vona va ve vanghanu vavakulu va Yesu. Ka nkama lowo Yesu a a chumayela aYudiya, lani a a kanetiwa a tlhela a nyenyiwa, Yesu a a fikela kaya ka vona. A hi kanakani swaku Yesu a a swi rhandza hintamu ku va na vona hikusa kaya ka vona a ku rhulile, funtshi a va mu seketela.

5, 6. a) Hi mhaka muni Marta a a khomekile nkama Yesu a nga va yendzela? b) I mpsini leswi Mariya a nga swi yendla nkama Yesu a nga va yendzela kaya ka vona?

⁵ Marta a a yendla hinkwaswu leswi a a swi kota swaku a kaya ka yena ku va ndhawu ya ku tshamiseka. Phela Marta a a swi rhandza ku tirha naswona a a tshama na a khomekile minkama hinkwayu. Ni nkama lowo Yesu a nga ya va pfuxela, Marta a a ni swilo swa swinyingi swa ku swi yendla. A pimise hi swakudla swa lisima swa ku hambanahambana leswi a a ta swi swekela Yesu ni lava a va yendza na yena. Phela ka nkama lowuyani, ku kombisa malwandla a swi li swa lisima. Loko mupfhumba a fika a va mu hoyozela hi beju naswona a va mu hlivila masandaliya, va mu hlambhisa minenge va tlhela va mu chela mafurha ya ku nun’hwela ka nhloko. (Lerha Luka 7:44-47.) Phela a swi tolovelekile ka nkama lowuyani swaku mupfhumba a lunghiseleliwa swakudla swaswinene ni ndhawu ya kahle ya ku yetlela ka yona.

⁶ Marta na Mariya a va ni minchumu ya yinyingi ya ku yi yendla. Mariya lweyi a a tiviwa hi ku rhandza ku djondza, a ku sunguleni a a mu pfuna makwavu wa yena ku yendla mintirho yoleyo. Kambe swilo swi txintxile nkama ku nga fika Yesu. Yesu a vone swaku nkama lowuyani a wu li wunene leswaku a djondzisa, naswona hi leswo a nga swi yendla. Yesu, a a nga fani ni varhangeli va wukhongeli va nkama lowuyani. Yena a a va hlonipha vavasati funtshi a a nga kanakani ku va djondzisa hi Mfumu wa Xikwembu, ku nga nhlokomhaka ya ntirho wa yena wa ku chumayela lani misaveni. Phela Mariya a tsakisiwe hintamu hi leswi Yesu a a swi djondzisa, se a ya tshama kusuhi ni minenge ya yena swaku a yingisela marito hinkwawu lawa Yesu a a ma vulavula.

7, 8. Hi mhaka muni Marta a sungule ku karhateka naswona i mpsini leswi a nga swi yendla?

⁷ A hi mu pimiseni Marta na a karhateka hintamu hileswi a a ni swakudla swa swinyingi leswi a a fanele a swi sweka, ni leswi a a fanele a va lunghiselela minchumu ya yinyingi vapfhumba va yena. Phela yena a ye a vilela a tlhela a karhateka nkama lowu a a djika a ya seni, a ya seniyani na a vona makwavu wa yena a yo tshama a nga mu pfuni hi nchumu. Ku nga va swaku a a kwata, a hefemuteka a tlhela a mu txuvuka hi ndlela ya ku mu xondzolota? Leswo a swi hi hlamalisi hikusa Marta a a nga ta swi kota ku yendla mintirho hinkwayu na a li yexe!

⁸ Hi wugamu, Marta a a nga ha swi koti ku tikhoma. A byele Yesu a ku: “Hosi, a wu na mhaka ni leswi makwerhu a ni tshikaka ni tirha noxe ke? Mu byeli a ta ni pfuna.” (Luk. 10:40) Phela marito lawa a ma tika hintamu. Marta a a kombela Yesu swaku a laya Mariya a tlhela a mu rhuma swaku a ya mu pfuna.

9, 10. a) Yesu a mu hlamulise ku yini Marta? b) Hi swi tivisa ku yini swaku Yesu a a nga ku tekeli hansi ku tikarhata ka Marta?

⁹ Swi nga yendleka Marta a hlamalisiwile hi nhlamulu ya Yesu naswona swi nga yendleka yi hlamalisa vanhu va vanyingi lava lerhaka Bibele. Hi ndlela ya lirhandzu, Yesu a te: “Marta, Marta, u vilela ni ku tikarhata hi minchumu ya yinyingi. Ku laveka swilo swaswitsongo kumbe nchumu xin’we ntsena. Phela Mariya, a lange swaswinene naswona a nge tekeliwi swona.” (Luk. 10:41, 42) Yesu a a lava ku vula yini hi marito lawa? Ku nga va swaku a a lava ku hlaya swaku Marta a a rhandza swilo kumbe a a lava ku vula swaku a a nga khensi hi leswi Marta a a zama ku mu lunghiselela swakudla swa kahle?

¹⁰ Nada. Phela Yesu a a ngo kanakana hi swilo swaswinene leswi Marta a a swi yendla. Funtshi yena a a nga pimisi swaku ku va munhu a tikarhata hintamu swaku a yamukela vapfhumba swi bihile. Yesu a tshame a pfumela xirhambu xa ku ya ka “fexta lalikulu” leli a nga yendleliwa hi Matewu. (Luk. 5:29) A xikarhatu a ku nga li swakudla leswi Marta a a swi lunghiselela kambe a ku li swilo leswi Marta a a swi rhangisa. Phela Marta a a karhateka hintamu hi ku lunghiselela swilo swa xipesiyali lakaku a za a khohlwa leswi a swi li swa lisima hintamu. Kasi i mpsini swilo swa kona?

11, 12. Yesu a mu layise ku yini Marta hi ndlela ya lirhandzu?

¹¹ Yesu N’wana wa Yehovha Xikwembu a a li kaya ka Marta swaku a djondzisa ntiyiso. Phela swakudla swa ku nandzika ni swilo swin’wani leswi a swi lulamisiwile a swi nga li swa nchumu loko swi pimanisiwa ni leswi Yesu a a ta swi djondzisa. Ha tiyiseka leswaku Yesu a karhatekile hileswi Marta a a luzekeliwa hi mukhandlu lowuyani wa ku tiyisa a lipfumelo la yena. Kambe a mu tshikile leswaku a yendla xiboho hi yexe.a Phela Yesu a a nga ta tshuka a sindzisa Mariya leswaku na yena a luzekeliwa hi mukhandlu wa ku djondza ntiyiso.

¹² Hi ndlela yayinene, Yesu a laye Marta a phindha a vito la yena kambirhi hi lirhandzu swaku a mu rhulisa a tlhela a mu tiyisekisa leswaku a swi nga fanelanga swaku a “vilela ni ku tikarhata hi minchumu ya yinyingi.” Swakudla swaswitsongo a swi ta va swi ringanile, ngopfungopfu leswi a va ta va ni swilo swa swinyingi leswi a va ta swi djondza hi Yehovha leswi a swi ta tiyisa a lipfumelo la vona. Hi mhaka leyo, Yesu a a nga ta byela Mariya swaku a tshika swilo “swaswinene” leswi a a swi langile, ku nga ku djondzisiwa hi yena!

13. I mpsini leswi hi nga swi djondzaka ka ndlela leyi Yesu a nga mu laya hi yona Marta?

¹³ A mhaka leyi vulavulaka hi Marta yi va djondzisa minchumu ya lisima hinkwavu lava nga valandzeli va Kreste namuntlha. A hi fanelanga hi pfumelela nchumu xi hi tshikisa ku tama hi va “vanghanu va Xikwembu”. (Mat. 5:3) I ntiyiso leswaku hi lava ku tekelela Marta hi ku va hi rhandza ku nyikana ni ku tlhela hi rhandza ku tirha kambe a hi fanelanga hi vilela hi tlhela hi karhateka lakakuva hi za hi khohlwa ni swilo leswi nga swa lisima hintamu. Phela lexi hi yendlaka hi tlhangana ni vamakwerhu a hi ku lava ku va nyika swakudla swa ku dura kumbe hi yela ku ya dla kambe i ku va hi nyikana tinyiko leti taka hi ka Xikwembu ni ku tlhela hi tiyisana a lipfumelweni. (Lerha Varoma 1:11, 12.) Loko hi tlhangana ni vamakwerhu hi nga tiyisana hambiloko swakudla swa kona swi nga duri.

Ku Fa Ni Ku Pfuxiwa Ka Makwavu Lweyi A Rhandziwaka

14. Hi mhaka muni hi nga tiyisekaka leswaku Marta a hi vekele xikombiso xaxinene xa ku pfumela ku layiwa?

¹⁴ Ku nga va leswaku Marta a pfumelile ku layiwa hi Yesu? Bibele li hi nyika a nhlamulu. Loko Mupostolo Yohani a vulavula hi mhaka ya ku tsakisa leyi vulavulaka hi makwavu wa Marta a te: “Yesu a a rhandza Marta, Mariya na Lazaru.” (Yoh. 11:5) Phela se a ku hundze tiwhetinyana na Yesu a va yendzelile a kaya ka vona aBetaniya. Swa tikomba swaku Marta a nga zanga a kwata kumbe ku mu vekela xiviti Yesu hileswi a a mu layile hi ndlela ya lirhandzu. Kambe a pfumelile ku layiwa, hi ku yendla leswo a hi vekele xikombiso xaxinene xa lipfumelo. Phela na hina minkama yin’wani swa laveka swaku hi layiwa.

15, 16. a) I mpsini leswi Marta a nga swi yendla nkama makwavu wa yena a nga vabya? b) Hi mhaka muni ntshembo lowu Marta na Mariya a va li na wona wu nga va pfunanga?

¹⁵ Loko makwavu wa yena a sungule ku vabya, Marta a tikarhatile leswaku a mu hlayisa. A yendle hinkwaswu leswi a nga swi kota swaku a pfuna makwavu wa yena leswaku a hanya, kambe mavabyi ya Lazaru ma ye ma kula. A nkama wu ye wu famba, kambe vamakwavu va yena a va li na yena a kusuhi leswaku va mu hlayisa. Minkama hinkwayu leyi Marta a a txuvuka makwavu wa yena a a khumbuka malembe ya manyingi lawa va nga hanya na va tsakile, va kumana ni swikarhatu, kambe na va li xikan’we!

¹⁶ Nkama Marta na Mariya va nga vona leswaku a ku nga na lexi a va ta xi yendla leswaku va pfuna makwavu wa vona, va rhumele vanhu leswaku va ya tivisa Yesu. Lani Yesu a a chumayela kona a ku li kolomuyani ka mpfhuka wa masiku mambirhi. Va mu byele leswi Yesu: “Hosi, munghanu wa wena lweyi u mu rhandzaka wa vabya.” (Yoh. 11:1, 3) Phela a va swi tiva leswaku Yesu a a mu rhandza hintamu Lazaru naswona a va ni lipfumelo la leswaku a a ta yendla hinkwaswu leswaku a pfuna munghanu wa yena. Ku nga va leswaku a va nyimele leswaku Yesu a fika na Lazaru a nge se fa? Loko a va nyimele leswo, a swi yendlekanga hikusa Yesu a fike na Lazaru se a file.

17. I mpsini leswi nga yendla Marta a karhateka naswona i mpsini leswi a nga swi yendla loko a twe swaku Yesu se a a li kusuhi ni ku fika?

¹⁷ Marta na Mariya a va rila hi ku fa ka makwavu wa vona na va lunghiselela a ntirho wa ku lahla. Naswona va yamukele vanhu va vanyingi lava a va tshama Betaniya ni va kolomuyani kusuhi. Ku fikela nkama wolowo a va nge se tiva nchumu hi Yesu. A nkama wu ye wu famba, Marta a sungule ku karhateka hi mhaka ku hlwela ka Yesu. Loko se ku hundze 4 wa masiku na Lazaru a file, Marta a twe swaku Yesu a a li kusuhi ni ku fika. Hi ku hantlisa a sukile na a nga mu byelanga Mariya leswaku a ya tlhangana na Yesu. — Lerha Yohani 11:18-20.

18, 19. Hi wini ntshembo lowo Marta a a li na wona naswona hi mhaka muni lipfumelo la yena a li tiyile?

¹⁸ Nkama Marta a nga vona Hosi ya yena, a vule leswi yena na Mariya a swi va karhata ku ringana masiku ya manyingi, a te: “Hosi, loko a wu li kona, makwerhu ina a nga fanga.” Kambe marito lawa a ma lavi ku vula swona swaku Marta a a nga na ntshembo funtshi a a nga ha na lipfumelo. Hikusa a game a ku: “Kambe hambi swoswi na swi tiva swaku hinkwaswu leswi u swi kombelaka ka Xikwembu, xi ta ku nyika swona.” Yesu a game a vula marito lawa ma nga tiyisa lipfumelo la Marta. A te: “Makwenu a ta pfuka.” — Yoh. 11:21-23.

¹⁹ Marta a a pimisa swaku Yesu a a vulavula hi ku pfuxiwa ka vafi ka nkama lowu taka. Hi mhaka leyo a vule leswi: “Na swi tiva swaku a ta pfuka loko ku pfuxiwa lava nga fa hi siku la wugamu.” (Yoh. 11:24) Impela, Marta a a ni lipfumelo ka ku pfuxiwa ka vafi. Varhangeli van’wani va wukhongeli la Vayuda lava a va vitaniwa vasaduki a va vula leswaku a ku nga ta va ni ku pfuxiwa ka vafi hambileswi djondzo ya ku pfuxiwa ka vafi a yi li kona ka Matsalwa. (Dan. 12:13; Mar. 12:18) Kambe Marta a a swi tiva swaku Yesu a a djondzisile hi mhaka ya ku pfuxiwa ka vafi ni swaku a tshame a pfuxa van’wani lava a va file hambileswi a a nge se pfuxa munhu lweyi a ni masiku ya manyingi na a file ku fana na Lazaru. Marta a a nga swi tivi leswi a swi ta yendleka hi nkama wolowo.

20. Tlhamusela swaku ma vula yini marito ya lisima ya Yesu ni nhlamulu leyi Marta a nga yi nyikela ka Yohani 11:25-27.

²⁰ Yesu a game a vula marito ya lisima swinene. A te: “Hi mina ni pfuxaka vafi ni tlhela ni va nyika wutomi.” Phela Yehovha a nyike N’wana wa yena matimba ya ku pfuxa vanhu amisaveni hinkwayu ka nkama lowu taka. Yesu a vutise Marta a ku: “Wa swi kholwa leswi ni swi vulaka?” Marta a vule marito lawa hi nga ma vona ku sunguleni ka ndzima leyi. Yena a a kholwa leswaku Yesu a a li Kreste kumbe Mesiya lweyi a a li N’wana wa Yehovha Xikwembu ni leswaku hi yena lweyi vaprofeta a va vulile leswaku a a tata lani misaveni. — Yoh. 5:28, 29; lerha Yohani 11:25-27.

21, 22. a) Yesu a swi kombisise ku yini leswi a a titwisa xiswona hi ku vona vanhu na va rila hileswi va nga feliwa? b) Tlhamusela ndlela leyi Lazaru a nga pfuxiwa hi yona.

²¹ Ku nga va leswaku Yehovha Xikwembu ni N’wana wa yena a va li nyika lisima lipfumelo leli Marta a nga li kombisa? Leswi Marta a nga swi vona na swi yendleka swi hi yendla hi kholwa swaku a va li nyika lisima lipfumelo la Marta. Yena a suke hi ku tsutsuma a ya vitana makwavu wa yena. Hi nkama wolowo a game a vona ndlela leyi Yesu a a titwa hi yona loko a vulavula na Mariya ni vanhu lava a va li kolahayani. Marta, a vone matihlo ya Yesu na ma tale hi mihloti. Hi nkama wolowo Yesu a a kombisa ku vava loku a lifu li ku tisaka ka vanhu. Yena a twe Yesu na a rhuma vanhu swaku va susa a ribye leli a li pfale a sirha la Lazaru. — Yoh. 11:28-39.

²² Marta a yalile a vula leswaku a ntsumbu wa Lazaru se a wu nun’hwa hikusa se a ku hundza 4 wa masiku. Yesu a mu khumbukisile a ku: “Kasi a ni ku byelanga swaku loko u pfumela u ta vona matimba ya Xikwembu?” Marta a kholwile, naswona a ma vonile matimba ya Yehovha Xikwembu. Hi nkama lowuyani Yehovha a nyike N’wana wa yena matimba ya ku pfuxa Lazaru! Pimisa hi leswi Marta a nga titwisa xiswona! Naswona leswi nga yendleka hi siku leliyani a nga zanga a swi khohlwile ka wutomi la yena hinkwalu. A vone Yesu na a huwelela a ku: “Lazaru, huma handle!” Se ku twala guwa la Lazaru na a huma handle hi ka mhakwa naswona na a boheleliwe muzimbha hinkwawu hi tipanu na a huma hi kutsongokutsongo. Se Yesu a ku: “Mu tlhantlheni, mi mu tshika a tifambela”, funtshi ha tiyiseka leswaku Marta na Mariya va tsutsumile va ya barasara Lazaru na va tsakile. (Lerha Yohani 11:40-44.) Ku vava loku Marta a a ku twa ku vhele ku nyamalala!

23. I yini leswi Yehovha na Yesu va lavaka ku hi yendlela swona naswona i yini leswi wena u faneleke u swi yendla?

²³ A mhaka ya ku pfuxiwa ka Lazaru yi kombisa swaku a djondzo ya ku pfuxiwa ka vafi, a hi xitoriya. Yona i djondzo ya le Bibeleni leyi nga tiyisekisiwa swaku i ntiyiso. (Yob. 14:14, 15) Yehovha ni N’wana wa yena, va tsaka hi ku hakela vanhu lava nga ni lipfumelo, ku fana ni leswi va nga swi yendla ka Marta, Mariya na Lazaru. Va ta ku hakela, loko u kombisa lipfumelo la ku tiya.

“Marta Hi Yena A A Va Phamela”

24. Hi wani marito ya wugamu lawa Bibele li ma vulaka hi Marta?

²⁴ A Bibele lo tlhela li vulavula hi Marta kan’we ntsena. A ku li ku sunguleni ka vhiki la wugamu leli Yesu a a ta va lani misaveni. Hambileswi Yesu a a swi tiva swikarhatu leswi a a ta kumana na swona kambe a tlhelile a ya ka ndjangu lowuyani wa ku rhula aBetaniya, lani ku sukela kona a a ta famba makilometru manharhu swaku a ya Yerusalema. Yesu na Lazaru a va li ku dleni kaya ka Simoni lweyi a a ni mavabyi ya nhlokonho. Hi lani ku vulavuliwaka hi Marta ka wugamu. A Bibele li li: “Marta hi yena a a va phamela.” — Yoh. 12:2.

25. Hi mhaka muni mabandla ya Vakreste namuntlha ma katekile hi ku va ni vamakwerhu va xisati va ku fana na Marta?

²⁵ Leswo a swi tolovelekile ka wansati lwiyani wa ku rhandza ku tirha! Ka khambi la ku sungula lani Bibele li vulavulaka hi Marta li vula swaku a wo tirha, ni ka khambi la wugamu li vula swaku a wo tirha, na a yendla hinkwaswu leswi a nga swi kotaka swaku a pfuna vanhu lava a a hanya na vona. A mabandla ya valandzeli va Yesu namuntlha, ma katekile hi ku va ni vamakwerhu va xisati va ku fana na Marta lava va nga tinyimisela ku kombisa swaku va ni lipfumelo hi ku pfuna van’wani. Ku nga va swaku Marta a ye mahlweni a yendla swoleswo? Swi nga yendleka. Phela Marta a yendle swilo hi wutlharhi hikusa a a swi tiva swaku a ku ni swikarhatu swin’wani leswi a a ta kumana na swona.

26. Lipfumelo li pfune Marta leswaku a yendla yini?

²⁶ Na ku nge se hundza masiku ya manyingi, swi lave swaku Marta a tiyisela a lifu la Hosi ya yena leyi a a yi rhandza hintamu swinene. Ku nga Yesu Kreste. Handle ka leswo, lava va nga dlaya Yesu a va lava ku dlaya na Lazaru hikusa ku pfuxiwa ka yena a ku yendle leswaku vanhu va vanyingi va va ni lipfumelo. (Lerha Yohani 12:9-11.) Hi ku famba ka nkama, a lifu li hambanise Marta ni vamakwavu va yena. A hi swi tivi leswaku leswo swi yendleke hi nkama muni. Kambe lexi hi xi tivaka hi leswaku a lipfumelo li pfune Marta swaku a tiyisela anze magamu. Hi mhaka leyo, i swa lisima swaku namuntlha Vakreste va tekelela a lipfumelo leli a nga va na lona.