Kongresu aIndianápolis, Indiana hi 1925
1925 — 100 Wa Malembe Lama Nga Hundza
A revhixta leli nge A Torre de Vigia (leli swoswi li vitaniwaka Murindzi) la 1 ka Janeiro wa 1925 li vule leswi: “Hi swi nyimele hi ku tsaka leswi nga ta yendleka lembe leli, hambileswo Vakreste a va fanelanga va karhateka hintamu hi leswi swi nga ta yendleka va za va tshika ku yendla leswi Hosi yi swi lavaka na va tsakile.” Kasi Vadjondzi va Bibele a va nyimela swaku ku yendleka yini hi 1925? Naswona va swi kotise ku yini ku tama va yendla ntirho wa Hosi hambiloko leswi a va swi nyimelile swi nga yendlekanga?
LESWI A VA SWI NYIMELILE A SWI YENDLEKANGA
Vadjondzi va vanyingi va Bibele a va kholwa swaku hi 1925 misava a yi ta va Paradesi. Hi mhaka muni? Makwerhu Albert Schroeder, lweyi a nga va wa Ntlawa Lowu Rhangelaka a te: “A ku pimisiwa swaku hi 1925 vatotiwa hinkwavu lava a va li lani misaveni a va ta ya tilweni swaku va ya fuma ni leswaku vavanuna va ku tshembeka va minkama ya khale va ku fana na Abrahamu, Davhida ni van’wani, a va ta pfuxiwa swaku va va varhangeli hansi ka Mfumu wa Xikwembu lani misaveni.” Kambe nkama vamakwerhu van’wanyani va nga vona swaku leswi a va swi nyimela a swi yendlekanga va hele ntamu. — Swiv. 13:12.
Hambileswi van’wani va nga godola, ku tala ka Vadjondzi va Bibele va tame va chumayela mahungu ya ku tsakisa. Va swi vonile swaku nchumu wa lisima lowu a va fanele va wu yendla a ku li ku nyikela wumboni hi Yehovha. Hi xikombiso, a hi voneni leswi va nga li tirhisisa xiswona radiyu leswaku va fikisa mahungu wolawo ka vanhu va vanyingi.
KU YENGESELEKA KA XITICHI XA RADIYU
Leswi vanhu va vanyingi a va yingisela xitichi xa WBBR hi 1924, Vadjondzi va Bibele va yake xitichi xin’wanyani xa matimba kusuhi ni Chicago, Illinois. A xitichi lexi a xi vitaniwa WORD. Enjinyeru mun’wani lweyi a vitaniwaka Ralph Leffler lweyi a nga va kona ka ku yaka xitichi lexi a li: “Hi wuxika xitichi lexi a xi twiwa ni hi vanhu lava a va tshama kule na xona.” Hi xikombiso, ndjangu wun’wani lowu a wu tshama ku tlula 5.000 wa makilometru aPilot Station, Alasca, wu swi kotile ku twa lin’we la maprograma ya ku sungula ya xitichi lexi. Ndjangu lowu wu game wu tsala karta na wu khensa programa lolelo leli nga wu pfuna leswaku wu tiva Xikwembu ni Bibele.
Ka tlhelo la ximatsi: Xitichi xa radiyu WORD aBatavia, Illinois
Ka tlhelo la xinene: Ralph Leffler na a tirha ka xitichi xa radiyu
Loko revhixta la A Torre de Vigia la 1 ka Dezembro wa 1925, li vulavula hi radiyu leli, li te: “Leswi a hi ni transmissor lalikulu la 5.000 watts, WORD a ku li lin’we la maradiyu yamakulu swinene aEstados Unidos. Phela a swi koteka ku li twa ku sukela awuxeni ku ya awupeladlambu la Estados Unidos, naswona a sul a li twiwa aCuba ni norte ka Alasca. Vanhu va vanyingi lava a va nga se tshama va twa ntiyiso, va sungule ku navela ku djondza swin’wani hi mhaka leswi va nga swi twa ka radiyu leli.”
George Naish
Hi nkama wolowo, Vadjondzi va Bibele aCanadá a va yendla minzamu swaku va ya va li tirhisa hintamu radiyu swaku va chumayela vanhu. Hi 1924 ku yakiwe xitichi lexi vitaniwaka CHUC aSaskatoon, aSaskatchewan. Lelo ku ve lin’we la maradiyu ya ku sungula aCanadá leli nga yendliwa hi xikongomelo xa ku vulavula hi swa wukhongeli. Leswi ndhawu leyi a yi li yitsongo, hi 1925 a swi lava ku kumiwa ndhawu yin’wani yayikulu. Hi mhaka leyo, nhlengeletanu yi xave ndhawu leyi khale a yi li cinema, yi yi yakisa xinyuwani, yi gama yi rhurhisa a xitichi xa Saskatoon xi ya koseniyani.
Xitichi xolexo xa radiyu xi yendle swaku vanhu va vanyingi lava a va tshama ka swidoropana swa Saskatchewan ni tintlhaveni, va twa mahungu ya ku tsakisa hi khambi la ku sungula. Hi xikombiso, wansati mun’wani lweyi a vitaniwaka Graham lweyi a a tshama ka doropa la le kule a yingisele programa la radiyu a gama a tsalela vamakwerhu a kombela mabuku. Makwerhu George Naish a li: “Ndlela leyi wansati lweyi a nga kombela hi yona mabuku, yi vhele yi tikomba swaku xikombelo xa yena a xi li xa xihantla, se hi tekele ku rhumela mavholumi hinkwawu ya buku leli nge Estudo das Escrituras.” Hi nkamanyana wansati lweyi a sungule ku chumayela mahungu ya Mfumu ka tindhawu ta le kule.
MATWISISELO YA NYUWANI
A revhixta A Torre de Vigia la 1 ka Março wa 1925, li humese nhlokomhaka ya lisima hintamu leyi a yi ku “Ku Psaliwa Ka Tiko.” Hi mhaka muni a yi li ya lisima hintamu? Hikusa se a ku hundza nkama na Vadjondzi va Bibele va kholwa swaku Sathana a ni nhlengeletanu atilweni, leyi vumbiwaka hi madimoni, wukhongeli la mavunhwa, mimfumu ni swa manegosiyu. Kambe ka nhlokomhaka leyi “mutirhi wa ku tshembeka ni wa ku tlhariha” a pfune vamakwerhu ku twisisa swaku na yena Yehovha a ni nhlengeletanu leyi lwisanaka ni nhlengeletanu ya Sathana yi tlhela yi hambana hi ku helela na yona. (Mat. 24:45) Naswona nhlokomhaka leyi yi tlhele yi tlhamusela swaku hi 1914 Mfumu wa Xikwembu wu sungule ku fuma naswona hi lembe lolelo ku ve ni nyimpi matilweni leyi nga yendla leswaku Sathana ni madimoni ya yena va txukumeteliwa lani misaveni naswona a va ha swi kotanga ku tlhelela tilweni. — Nhl. 12:7-9.
Van’wani swi va karhatelile ku pfumela matwisiselo lawa ya nyuwani. Leswi mutirhi wa ku tshembeka se a a swi tiva swaku leswo a swi ta tshuka swi yendleka, nhlokomhaka leyi yi te: “Loko mulerhi mun’wani wa revhixta la A Torre de Vigia a nga nyimi ya yona mhaka leyi, hi kombela swaku a tama a nyimela Hosi na a rhulile, a yi tshemba ni ku yi tirhela hi ku tshembeka hilani se a swi yendlaka hi kona.”
Tom Eyre lweyi a a li colportor (leswi namuntlha swi vitaniwaka mupfuli wa ndlela) wa Grã-Bretanha, a hi kontarele leswi Vadjondzi va vanyingi va Bibele va nga titwisa xiswona loko va lerhe nhlokomhaka liyani, yena a li: “Phela vamakwerhu va tsake swinene nkama va nga vona ndlela leyi Nhlawutelo 12 yi nga tlhamuseliwa hi yona. Nkama hi nga twisisa swaku Mfumu wa Xikwembu se a wu sungule ku fuma tilweni, hi tsakile lakakuva hi lava ku byela van’wani hi mahungu wolawo ya ku tsakisa. Leswo swi hi pfune ku tama hi hiseka ka ntirho wa ku chumayela swi tlhela swi hi pfuna ku vona swaku impela Yehovha a ta yendla swilo swa ku hlamalisa ka nkama lowu taka.”
KU NYIKELA WUMBONI HI YEHOVHA
Swoswi, Timboni ta Yehovha ti ma tiva kahle marito ya Esaya 43:10 lawa ma nge: “‘N’wina mi timboni ta mina’, ku hlaya Yehovha, ‘vatirheli va mina lava ni nga tilangela vona.’” Hambileswo, na ku nga se fika 1925, a swi kala kuva mabuku ya hina ma vulavula hi ndzimana leyi. Kambe leswo swi txintxile. Ntsena hi 1925, Esaya 43:10 ni 12 ku vulavuliwe hi tona ka 11 wa marevhixta ya A Torre de Vigia!
A ku heleni ka Agosto wa 1925, Vadjondzi va Bibele aEstados Unidos va ve ni kongresu aIndianápolis, Indiana. Ka programa la kongresu, Makwerhu Rutherford a tsale marito lawa a ma hoyozela hinkwavu; a ma ku: “Hi tile ka kongresu leli leswaku . . . hi ta tiyisiwa hi Hosi naswona hi lava ku muka na hi ni matimba hi tlhela hi tinyimisela ku nyikela wumboni hi yona.” Ka 8 wa masiku ya kongresu, lava a va li kona va kutxiwe leswaku va tirhisa nkama wun’wani ni wun’wani lowu a wu va pfulekela leswaku va nyikela wumboni hi Yehovha.
Hi Sábado, diya 29 ka Agosto, Makwerhu Rutherford a veke dixkursu leli a li ni nhlokomhaka leyi nge “Ku Vitaneliwa Ku Ya Chumayela.” Ka dixkursu leli, a vulavule hi lisima la ntirho wa ku chumayela, a te: “Yehovha a va byela leswi vanhu va yena: ‘N’wina mi timboni ta mina, mina ni Xikwembu.’ A tlhele a va nyika nkongomiso wa ku kongoma lowu nge: “Vekelani vanhu marka.” Phela a ku na ntlawa wun’wani lani misaveni lowu nga vekelaka vanhu marka loko ku nga li vanhu va Yehovha lava va nga ni moya wa yena wa ku kwetsima, lava nga Timboni ta yena.” — Esa. 43:12; 62:10.
Xiphephani lexi nge Mahungu Lawa Ma Tisaka Ntshembo
Nkama a nga heta ku veka dixkursu la yena, Makwerhu Rutherford a lerhe dokumentu leli a li ni nhlokomhaka leyi nge “Mahungu Lawa Ma Tisaka Ntshembo”; lava a va li kona ka kongresu leliyani va pfumelelane na wona marito lawa a nga ma lerha lawa a ma vula leswaku Mfumu wa Xikwembu hi wona ntsena wu hi nyikaka ntshembo wa leswaku hi kuma “minkateko ya ku fana ni ku rhula, swilo swi hi fambela kahle, ku va ni lihanyu la kahle, wutomi, chunseko ni ku tsaka hi masiku ni masiku.” Dokumentu lolelo va game va li yendla xiphephani lexi nga gama xi hundzuluxeliwa hi tirimi ta ku hambanahambana. Funtshi kolomu ka 40 milhões wa swiphephani swoleswo swi nyikeliwile.
A swa ha ta teka malembenyana kuva Vadjondzi va Bibele va vitaniwa “Timboni ta Yehovha”. Kambe a va ya va swi twisisa swaku a va ni ntirho wa lisima wa ku nyikela wumboni hi Yehovha.
KU TLHELELA LAVA NGA TSAKELA
Nkama Vadjondzi va Bibele a va ya va tala amisaveni hinkwayu, nhlengeletanu ya Yehovha a yi va kutxa leswaku va hamba marevhizita, ka vanhu lava va nga tsakela. Loko se ku hundze kampanya la ku nyikela xiphephani lexi nge Mahungu Lawa Ma Tisaka Ntshembo, a Boletima li te: “Tlhelani mi ya yendzela vanhu lava va nga yamukela xiphephani.”
A Boletim la Janeiro wa 1925 a li vulavula hi xiperiyensa xa Mudjondzi mun’wani wa Bibele wa doropa la Plano aTexas lweyi a nga te: “Hi hlamalisiwe hintamu hi ku vona swaku ku tlhela hi ya chumayela ka tindhawu leti se a ti chumayeliwile a swi psala mihandzu ku tlula ku ya chumayela ka teritoriyu la ku a li se tshama li chumayeliwa. Hi xikombiso, ka 10 wa malembe ma nga hundza doropa lalitsongo ka teritoriyu la hina se a li chumayeliwe 5 wa makhambi. Kambe swoswinyana makwerhu Hendrix ni mamani wa mina va tlhele va ya chumayela ka doropa lolelo naswona va nyikele mabuku ya manyingi hintamu ku tlula lawa a ma tshame ma nyikeliwa.”
Colportor mun’wani wa Panamá, a tsale a ku: “Vanhu va vanyingi lava a va ni hlongolile makaya ka vona, va txintxile nkama ni nga va yendzela hi khambi la wumbirhi kumbe la wunharhu. Lembe leli, ntirho wa mina wawukulu ku ve ku tlhelela vanhu lava se a ni tshame ni vulavula na vona naswona a swi tsakisa swinene ku vona ndlela yayinene leyi van’wani va nga ni yamukela hi yona.”
LESWI NYIMELIWAKA
Ka karta la lembe leli a li ya ka va colportor, Makwerhu Rutherford a vulavule hi mintirho leyi vamakwerhu va nga yi yendla ka lembe leliyani. A tlhele a vulavula hi mintirho leyi a va ta yi yendla ka lembe leli a li ta landzela. A te: “Lembe li nga hela vamakwerhu va ve ni nkateko wa ku tiyisa vanhu va vanyingi lava a va xukuvalile. Phela ntirho wolowo wu yendle swaku mi tsaka swinene. . . . Lembe li taka mi ta pfulekeliwa hi nkama wa ku nyikela wumboni hi Xikwembu ni ku komba vanhu va matiko leswaku vatirheli va Xikwembu i vamani. . . . Hinkwerhu a hi tameni hi tlakusa rito hi yimbelela ni ku dzunisa Xikwembu ni Hosi ya hina.”
A ku heleni ka 1925, vamakwerhu a va yendla maplanu ya ku yengesela Betele la Brooklyn. Hi 1926 projetu leli li sunguliwile; phela a ku li projetu lalikulu hintamu leli nhlengeletanu a li tshame li li yendla.
Ku yengeseliwa ka Betele la Brooklyn, Nova York hi 1926
a Hi lexi swoswi hi xi vitanaka Mahanyelo Ni Ntirho Wa Hina Wa Wukreste — Xibukwana Xa Mintlhanganu.