BIBLIOTEKA INTERNETIRHU Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA INTERNETIRHU
Purépecha
  • BIBLIA
  • PUBLIKASIONIICHA
  • TÁNGUARHIKUECHA
  • w25 agostu páj. 26-30
  • Nájkirukani kʼuratsemiskapka, niáraspka misionereeni

No jarhasti bideu ixú.

Tekaachentajtsïni je, no sési uérasti ambe ma bideu jingoni.

  • Nájkirukani kʼuratsemiskapka, niáraspka misionereeni
  • Aianhpiri enga Jeobaeri Reinueri ambe Uandantajka (estudiu) 2025
  • Subtitulu
  • Sánderu ambe enga íri ambe uandajka
  • NA ENGANI UEENAPKA TIEMPU KOMPLETUERI MARHUANI
  • IÁSÏ KʼÓRUNI UÉKASÏREENGIA MISIONEREENI
  • PAISI MA JIMBOCHI MARHUASPKA ENGA KÁNIKUA NO SÉSI PAKARAPKA GUERRA JIMBO
  • MÁTERU JÁRHATI UANDANHIATEECHA
  • KʼÉRATI PʼAMENCHAKUECHA
  • DIOSMAIAMUKUA ARHISÏNGA JEOBANI ENGARENI JARHUATAKA
  • Jeoba jurhimberaasti juchiti xanharuechani
    Aianhpiri enga Jeobaeri Reinueri ambe Uandantajka (estudiu) 2021
Aianhpiri enga Jeobaeri Reinueri ambe Uandantajka (estudiu) 2025
w25 agostu páj. 26-30
Marianne Wertholz.

EKSPERIENSIA

Nájkirukani kʼuratsemiskapka, niáraspka misionereeni

INI UANDANTASTI MARIANNE WERTHOLZ

ENGANI nanaka sapichu máepka, kʼuratsemiskaspka ka chérhiasïreenga kʼuiripuechani. Joperureni Tata Diosï Jeoba jarhuataspti parani xénchaani kʼuiripuechani ka niáraspka misionereeni. Niáraspka ísï úni imani ambe jimbo engareni juchiiti taati jorhendapka. Ísturini kánikua jarhuataspti pirenchi ma enga 16 jatiriipka. Ka ístu juchiiti acheeti engareni ambakiti konsejuechani íntskuauenga ka xénchperakua jingoni. Jurajkuksïni aianguni sánderu ambe.

Ji 1951 jimbo andajpenuska jini Viena (Austria). Nájkirukani kʼuratsemiskapka, someni kómarhisïreenga Tata Diosïni. Juchiiti familia katolikeespti; joperu juchiiti taati jiáni ueenaspti jorhenguarhini Testiguecha jingoni engani ji nuebe jatiriipka, ka ísï tátsekua juchiiti naandijtu ueenaspti jorhenguarhini.

Juchiiti ermana Elisabeth jingoni (uikixkandani).

Kasichi jirejiresï ueenaspka nirani tánguarhikuecharhu kúnguarhikuarhu ma enga Döbling arhinheenga, Viena. Uánikua ambechi úsïreenga papeecha jingoni, komu arhintani Bibliani ka jorhenguarhini, nirasïreengachi tánguarhikuecharhu ka jarhuajpesïreengachi kʼéri tánguarhikuecharhu. Indeni tiempu jimbo, papa kánikua jánguarhintaspti parani ji xénchani Jeobani. Enga kómarhienga, kurhakusïreendi eska juchiiti jingonikua ka ji niárapiringa prekursoreeni. Joperu jiájkanisï ji no méni eratsexapka prekursoreeni.

NA ENGANI UEENAPKA TIEMPU KOMPLETUERI MARHUANI

Uéxurhini 1965 jimbo itsï atakuarhispka engani 14 jatiriipka. Kánikua chésïreenga uandontskuarheni kʼuiripuecha jingoni aianhpikuarhu. Méntkisï ísï pʼikuarherasïreenga enajkini no ma ambe sési ueeni ka kánikua tsitisïreenga máteru uátsïicha ka tumbiicha jingoni sési pakarani. Engani na itsï atakuarhipkia, ueenaspka kurhiani imani tumbiichani engaksï no marhuakuenga Tata Diosï Jeobani. Nájkirukani tsitienga imeecha jingoni jarhani, no sési pʼikuarherasïreenga jimbokani mítespka eskani no jatsipka parani kurhiani kʼuiripuechani engaksï no Testiguepka. Joperuni tátsekua úspka jurajkuani.

Marianne and Dorothée.

Uánikua ambe jorhenguarhispka Dorothéeri ambe (jurhijkandani).

Indeni tiempunisï, uátsï ma enga Dorothée arhinheenga ka enga 16 jatiriipka, ueenaspti aianhpini. Tsitisïreenga exeni na enga ima tsípikua jingoni aianhpienga kʼumanchikuecharhisï. Ji sánderuni kʼériispka eska ima, joperuni no xáni uérasïreenga aianhpini. Ji eratsesïreenga: “Juchiiti taatiichaksï Testiguesti, joperu Dorothée jandiajkusï marhuakuni jati Tata Diosï Jeobani. Ka jatsisti para kuidarini amambani enga pʼamenchani jaka ka kʼóru méntkisï nirasïndi aianhpini”. Na engani exeenga imani, úspti eskani jíjtuni uékapiringa sánderuni sési marhuakuni Tata Diosï Jeobani. Nóchi ióndaspka prekursoreeni, orhetachi auksiliariispka ka tátsekua regulari. Kánikuarini jarhuataspti Dorothée. Jarhuatasptireni jorhendani kʼuiripuni ma Biblieri ambe. Ísï tátsekua, nóteruni xáni chésïreengia uandontskuarheni kʼuiripuecha jingoni kʼumanchikuecharhu, xanharuecharhu ka máteru lugariicharhu.

Imani uéxurhini engani prekursora regulari úkuarhipka, juchaari kúnguarhikuarhuksï axaspti komu prekursori espesiali erachini ma enga Heinz arhinheenga. Ima Canadá mítespti Tata Diosïiri ambe jiáni enga ermanu jémbani nípka pʼorhembini enga Testiguepka. Ka desde engani exepka, kánikua tsitispka. Joperu ima uékasïreendi misionerueni ka ji méntkuni no sáni eratsesïreenga parani misionereeni. Ísï jimbo, uandaspka eskani no xarhatakupiringa ambe engani pʼikuarhereenga imani jimbo. Joperu tátsekua, ueenaspkachi uérani, tembuperaspkachi ka seguiriispkachi marhuani komu prekursori jini Austria.

IÁSÏ KʼÓRUNI UÉKASÏREENGIA MISIONEREENI

Juchiiti acheetirini someni uandontskuarhichespti eska ima tsitipiringa misionerueni. Nájkirukarini no méni afuersa arhipka eskani jíjtuni ísï úpiringa, kʼórureni kurhamarhisïreendi: “¿Úpirinchi sánderu marhuakuni Tata Diosï Jeobani iásï engachi no kaani jaka sapiichani?”. Nájkirukani kʼuratsemiskapka, prekursoreespkia, joperu kánikua chésïreenga solu eratseni eskani ma jurhiani misionereepiringa jimboka no ísku ambe máespka. Joperu, Heinz kánikuarini tekaantskua xarhatachespti ka ménisïreni miátantasïreendi eska ima uékapiringa misionerueni. Ísturini jarhuataspti parani no imani ambejkuni eratseni jarhani na engani pʼikuarhereenga, sino néna úpirini jarhuataani máteru kʼuiripuechani. Indeni ambesïni uétarhinchani japka eskarini nema arhipiringa.

Heinz nitamataraxapti Jorhenguarhikua Aianhpiri jingoni kúnguarhikua sapichu ma jimbo enga serbocroata uandanhajka jini Salzburgo (Austria) 1974 jimbo.

Sánhani arhispka tsitini misionereeni, ísï jimbo, uinhinharhitantaspkachi solisitudi para Galaadiiri Jorhentperakuarhu nirani. Joperu ima erachi enga Betelini orhejtsïkuenga arhisptirini eskani sánderu jánguarhintapiringa inglesi uandani, ka ísï úspka. Tanimu uéxurhini tátsekua ískuchi pakaraspka engachi kúnguarhikua ma jimbo axanhapka jini Salzburgo (Austria) enga serbocroata uandanhajka. Siete uéxurhinchi indeni idioma jimbochi aianhpispka, ka indeni siete uéxurhini jimbo, ma uéxurhini juchiiti acheeti sirkuitueri orhejtsïkutiispti. Nájkiruka kánikua úkua jukapka indeni idiomani jorhenguarhini, uánikua kʼuiripuechanchi jorhendaaxapka.

Ka 1979 jimbo, arhinhaspkachi eskachi nipiringa Bulgaria. Indeni paisi jimbochi no sésikua jatsipka para aianhpini, joperuchi nipiringa para publikasioni sapirhatiichani pákuani sinko pirenchiichani engaksï Sofía irekapka, i ireta kapitaliispti. Ka jimachi ísï nipiringa komu bakasioni nirani jimbokachi sïpatikuarku pákuapiringa indeni publikasioniichani. Ji uarhixapka chéni, joperu Tata Diosï Jeobareni jarhuataspti indeni ánchikuarhitani úni. Exeani imani pirenchiichani na engaksï xáni balori jingoni marhuakuenga Tata Diosï Jeobani ka tsípikua jingoni nájkirukaksï úpiringa ónhanhani, jarhuatasptireni parani ji balori jukani ka úni ambe uéjki engareni arhipiringa Tata Diosïiri kúnguarhikua.

Ísï jimbo, ménderuchi uininharhitantaspka solisitudini para Galaadi ka iásï kʼórujtsïni pʼímarhisptia. Eratsesïreengachi eskachi Estados Unidos nipiringa ka inglesi jimbochi jatsiani klasiichani. Joperu nobiembrini 1981 jimbo, erachiichaksï ístu ueenaspti jatsini Galaadiiri Jorhentperakuani jini Alemania. Ísï jimbo, klasiichaksï Alemani jimboespti, ka ji indeni idiomani sánderuni sési kurhangusïreenga. Joperu nóchi mítespka nanichi axanhapirini.

PAISI MA JIMBOCHI MARHUASPKA ENGA KÁNIKUA NO SÉSI PAKARAPKA GUERRA JIMBO

Tátsekuajtsïni Kenia axaspti. Ka jima anapu Betelijtsïni kurhamarhispti sinchi uékapirini Uganda marhuani, máteru paisi jimbo enga jima no iauani jaka. Diesi uéxurhini antesi, sondadu Idi Amini kénditaspti Uganda anapu gobiernuni ka ima juramuxaptia. Ka jiáni enga inde sondadu juramuni japka, uánikua kʼuiripuechaksï uarhispti ka uánikuechaksï no sési nitamakuarhispti. Ka 1979, ménderu máteru kʼuiripu kénditaspti Idi Amini. Jimbosïni ji méntkuni no sáni tsípini japka indeni paisi jimbo nirani enga xáni no sési jánhaskuarhipka guerra jimbo. Joperu Galaadichi jorhenguarhispka eskachi jatsipka para mintsikani Tata Diosï Jeobani, ísï jimbo, uandaspkachi eskachi nipiringa Uganda marhuani.

Uganda kánikua no sési jánhaskuarhixapti. Gobiernu jimbo, no jarhaspti itsï ni lusi, telefonuechaksï no marhuasïreendi. Ístu, chúrikuechani someni jupiperanhasïreendi ka inchatsperanhani. Jimbosï no nema uékeendi uerani imeo. Kʼuiripuechaksï someni kómarhisïreendi Tata Diosïni eska no nema inchakuapiringa. Nájkiruka xáni no sési jánhaskuarhini japka Uganda, erachiichaksï seguiriixapti marhuakuni Tata Diosï Jeobani.

Úmantaxapkachi engachi familia Waiswa jingoni irekani japka.

Ka 1982 jimbo, Heinz ka ji niáraspkachi Kampala enga kapitaliika Uganda. Sinko mesiichi irekaspka Sam ka Christina Waiswa jingoni, imeechaksï sinko sapiichani kaasïreendi ka ístu imeecha jingonksï irekaspti tʼámu familiariicha. Nájkiruka inde familia ma ueltajku tʼireenga ma jurhiatikua jimbo, méntkisïjtsïni intsïmbisïreendi ambe. Uánikua ambechi jorhenguarhispka imeo ka inde ambejtsïni jarhuatapirindi jimbokachi misioneruespka. Pori ejemplu, jorhenguarhispkachi néna úrani itsï: sanititu itsï jingonchi jikuasïreenga ka tátsekua imani mismu itsïnchi úrasïreenga para baniurhu jatsirani. Ka 1983 jimbo, exentaspkachi kʼumanchikua ma Kampala jimeesïsï enga no xáni peligru japka.

Kánikuachi sési pʼikuarherasïreenga aianhpini. Miásïnga eska ma mesi jimbo jukarichi 4,000 rebistechani íntspiaspka. Joperu ambe engani sánderuni tsitienga, jindeespti na eskaksï kʼuiripuecha janhanharhienga Tata Diosïni ka uékanksï uandontskuarheni Biblieri ambe. Heinz ka ji, ma 10 ka 15 kʼuiripuechanchi jorhendaasïreenga Biblieri ambe, ka juchachi uánikua ambe jorhenguarhisïreenga imeecheeri ambe. Pori ejemplu, imeechaksï méntkisï tsípikua jingoni jámasïreendi nájkirukaksï mándani semana xanharapeenga para tánguarhikuecharhu nirani ka ménderu junguakuarheni ka nóksï méntku uandauandamini jarhani.

Uéxurhini 1985 ka 1986 jimbo, ménderuksï tsimani guerrecha úkuarhispti Uganda. Someni exeaspka tataka sapirhatiichani rifliichanksï kaani jarhani paraksï exeni né nitamapirini karretereecha jimbo. Someni kurhakusïreenga Tata Diosï Jeobani eskajtsïni jarhuatapiringa parachi jingontku jámani ka no chéni engachi aianhpini japiringa. Ka Tata Diosïjtsïni jarhuataspti jimbokachi no jamberi miámasïreenga engachi exentapiringa nemani enga uékeenga sánderu jorhenguarhini Biblieri ambe.

Heinz ka ji, rerujkanchi jatsispka Tatjanani.

Ístuchi tsitisïreenga máteru paisi anapuecha jingoni uandontskuarheni. Pori ejemplu, jorhendaspkachi Biblieri ambe Murat ka Dilbar Ibatullin, temungurhiri ma engaksï Tartaristán (Rusia) anapueka. Murat doktoriisti ka témbajtu uékaspti jorhenguarhini Biblieri ambe ka iásï jamberiksï seguiriixati sési marhuakuni Tata Diosï Jeobani. Ísï tátsekua, mítespka Tatjana Vileyskani, uarhiitini ma enga Ucrania anapueka. Ima iatiru kómu pʼikuarheraxapti jimbosï uékani japti uándikukuarhini. Tátsekua Tatjana itsï atakuarhispti, kʼuanhatsentaspti Ucrania ka niáraspti tradusiriuani publikasioniichani.a

MÁTERU JÁRHATI UANDANHIATEECHA

Uéxurhini 1991 jimbo engachi bakasioni jámani japka Austria, jima anapu Betelijtsïni uandajpaspti ka arhisptijtsïni eskajtsïni ménderu Bulgaria axapiringa. Iónchi no sésikua jatsispka para aianhpini uánikua paisicharhu engaksï Europa jaka. Joperu tátsekuachi ménderu sésikua jatsispkia, ka ma paisi jindeespti Bulgaria engachi ménderu úpiringia aianhpini. Eskaksïni na aiangukia, Heinz ka ji, sïpatikuarkuchi paaspka máru publikasioniichani indeni paisi jimbo, joperu iásïchi jima nipiringia aianhpini.

Arhisptijtsïni eskachi no kʼuanhatsentapiringa Uganda. Ísï jimbo, nóchi úspka nirani pʼíntani ambe engachi jatsikuarhepka ni uandanuantani erachiichani, mátirkuchi niraspka Beteli enga Alemania jaka. Jimajtsïni karruni ma íntskuspti ka jima uératinchi niraspka asta Bulgaria. Ka Sofíajtsïni axaspti nani engaksï 20 aianhpiricha japka.

Bulgaria máteru uandanhiateechanchi jatsiapiringa. Nóchi jorhenaspka búlgaru uandani. Ka ístu, soluchi tsimani publiksioniichani jatsiapka indeni idioma jimbo: La verdad que lleva a vida eterna ka Juchiti libru enga Bibliaeri ambe uandajka. Kánikua úkua jukaspti ueenani jorhendaani kʼuiripuechani Biblieri ambe. Ka nájkiruka i ambe japka, erachiichaksï kánikua tsípikua jingoni nirasïreendi aianhpini. Ka engaksï iglesia ortodoxa anapuecha exepka eskachi jámasïreenga aianhpini, ueenasptijtsïni no sési kámani.

Joperu 1994 jimbo, ménderu gobiernujtsïni nóteru jurajkusptia aianhpini ka uánikua kʼuiripuechajtsïni ísï exesïreendi komueska relijioni ma engachi no sési úriipka. Ónhaasptiksï máru erachiichani ka notisiecharhisï puru chkuanderakua ambe uandanhasïreendi juchaari ambe. Uandasïreendiksï eskaksï Testiguecha jurajkuasïreenga imeecheeri sapiichani paraksï uarhini jimbokaksï no uékasïreenga paraksï iurhiri jatantani ka eskaksï máteru Testiguechani arhiasïreenga paraksï uándikukuarhini. Kánikua úkua jukaspti jimeesïsï aianhpini. Sáno méntkisï, kʼuiripuechajtsïni uinhachachesïreendi, uandajpasïreendiksï polisiani ka ambe uéjkijtsïni kʼuanirani. Erachiichajtsïni no úsïreendi axacheani publikasioniichani indeni paisi jimbo, ka úkua jukaspti exentani lugari ma para tánguarhini. Ma xanhari kʼéri tánguarhikuarhu ma, polisia niáraspti ka nójtsïni jurajkuspti kʼamarani. Heinz ka ji, nóchi méni exexapka na enga xáni no sési kámpijka kʼuiripu. Méntku ménderueniispti Uganda. Jimajtsïni kʼuiripuecha sési kámasïreendi ka uékasïreendiksï jorhenguarhini Biblieri ambe. Jurajkuksïni aianguni ambe engajtsïni jarhuatapka seguiriini tsípikua jingoni aianhpini.

Erachiicha jingoni jarhani, kánikuajtsïni jarhuataspti. Imeechaksï tsípixapti jimbokaksï mítespkia ambe enga meru jorhentpijka Biblia. Kánikuaksï sési pʼikuarherasïreendi engachi jucha imeecha jingoni japka. Nóchi jurajperasïreenga ka iáminduechachi kuidarperasïreenga. Heinz ka ji, jorhenguarhiskachi eska nani uéjki engachi axanhaaka uaakachi tsípikua jingoni marhuani engachi sánderu uandanhiaska kʼuiripuecha jimbo ka no imani ambe jimbo engachi jucha nitamakuarhini jauaka.

Marianne ka Heinz Wertholz.

Bulgaria anapu Betelirhu 2007 jimbo.

Máru uéxurhini tátsekua, nóteru xanhaskuarhisptia, ka 1998 jimbo, ménderu gobiernujtsïni jurajkusptia aianhpini. Erachiichaksï ueenaspti tradusiriuani uánikua publikasioniichani búlgaru jimbo. Ka 2004 jimbo Beteli ma únhaspti Bulgaria. Iásï 2,953 aianhpiriichaksï jarhastia 57 kúnguarhikuecharhu. Ka 2024 jimbo, 6,475 kʼuiripuechaksï tánguarhispti para miántani tata Jesukristueri uarhikuani. Ka Sofía, imani iretarhu engaksï sinko pirenchiichajku japka, iásïksï nuebe kúnguarhikuecha jarhastia. Exeskachi na enga ari profesia ísï úkuarhiani jaka: “Ima engaksï namunitueka niáraatiksï mili úkuarhini” (Is. 60:22).

KʼÉRATI PʼAMENCHAKUECHA

Desde iónisïa, niáraska pʼamenchani. Uánikua tumorichani exeminhaantaska ka ma éjpurhu. Intsïnhaspka tratamientu paraka tumori sapichuentapiringa. Tátsekua India niraspka ka doktori 12 ora páspti paraka úpiringa sáno iámindu tumorini kénditani. Ka parakani úpiringa sési niátani, India anapu Betelirhuchi niraspka ka tátsekuachi Bulgaria kʼuanhatsentaspka.

Ístu juchiiti acheetinksï pʼamenchakua ma exekuntaspti enga arhinhajka Huntington. Sánhani arhispti nóteru únia xanharani, uandani, ka ístu ísku jatini manatasïreendi jájkini o jantsiriichani. Nóteruni úsïrengia jandiajkuni jurajkuni, ménisï ísï pʼikuarherasïreenga enajkini nóteruni úpirinia ka uandanhiasïreenga engani nóteruni úpiringia seguiriini jarhani kuidarini. Joperu erachi ma enga Bobi arhinheenga someni imani jingoni nirasïreendi aianhpini. Ima no kʼuratsesïreendi enga Heinz no ueenga uandani ni enga ísku jatini manateenga jájkini o jantsiriichani. Engani uétarhinchani jarheenga parajtsïni jarhuatani kuidarini juchiiti acheetini, Bobirini jarhuatasïreendi. Ísïisti eska Heinz ka ji uandaspkachi eskachi no kaapiringa sapiichani joperu Tata Diosï Jeobajtsïni íntskusti Bobini enga ísïipka eska juchaari uájpa ma (Mar. 10:29, 30).

Ístu Heinz kanseri pʼamenchaspti ka 2015 jimbo uarhisti. No nani máru pʼikuarherasïreenga ka no úsïreenga jakajkuni eska nóteru jíndeni jingoni jarhaspkia. No úsïnga mirikurhini, miántasïnga na enga jámani jarheenga (Luk. 20:38). Ístuni kurhachakusïnga imani xáni sési jásï ambe engareni arhienga ka imani ambakiti konsejuechani engari íntsauenga. Kánikua sési pʼikuarherasïnga engachi xáni sési marhuakuka tsimarhani Tata Diosï Jeobani.

DIOSMAIAMUKUA ARHISÏNGA JEOBANI ENGARENI JARHUATAKA

Tata Diosï Jeobareni méntkisï jarhuatasti ambe uéjki engachi nitamakuarhika. Ísturini jarhuatasti parani misionereeni ka parani uékperakua xarhatakuani kʼuiripuechani nájkirukani kʼuratsemiskaka (2 Tim. 1:7). Tata Diosï Jeobaeri jarhuajpera jimbo juchiiti ermana enga sánderu sapichuka eska ji, marhuakuxakachi Tata Diosïni tiempu kompletueri. Ima ka imeeri uámba sirkuitueri orhejtsïkutistiksï ka Europaksï pʼorhembiasïndi kúnguarhikuechani engaksï serbia uandajka. Tata Diosï mókukuspti papani enga jiáni kómarhienga engani jucha sapirhapka.

Bibliani arhintani kánikua sési pʼikuarherasïnga. Jiáni engani no sési nitamakuarhini jarheenga jorhenguarhispka “mintsita jingoni kómarhispti Tata Diosïni”, ísï eska na úpka Jesúsi (Luk. 22:44). Ka kúnguarhikua enga Nadezhda (Sofía) jaka, jima anapu erachiichajtsïni kánikua xénchasïnga ka ji exesïnga eska Tata Diosï úraxaka indeni erachiichani para mókuantani juchiiti kómarhikuechani. Pʼímarhisïndijtsïni parachi imeechani jingoni jarhani ka arhisïndijtsïni na engajtsïni xáni xénchajka ka inde amberini kánikua sési pʼikuastasïndi.

Engani miájka eska jauaka tsíntskua, eranhaskasïnga juchiiti familiani, juchiiti taatiichaksï jima jarhani xáni sési járhati ísï eska jiáni engaksï tembuchapka, juchiiti ermanani úmantani jarhani ka Heinz imeeri kabaiuni jingoni. Eratsentani ini ambe, jarhuatasïndirini parani no kómu pʼikuarherani ka parani diosmaiamukua arhini Jeobani.

Eratseni na engani irekaka ka na engani irekaka sánderu orhepani ísï pʼikuarherasïnga eska Dabidi enga karapka: “Engani jamberi irekaaka, mintsikaaka eskarini kánikua marhuacheaka Tata Diosï Jeobaeri xénchperakua, ¿jimboka nani japirini ji engani no mintsikapiringa? Mintsika Tata Diosï Jeobani; mintsita jingoni balori juka ka asï jáma chéni. Jo, mintsika Tata Diosï Jeobani” (Sal. 27:13, 14).

a Exentaakajtsï pirenchi Tatjana Vileyskaeri eksperiensia enga ueraka rebistarhu ¡Tsínharhi! del 22 de disiembri 2000 anapu, pájina 20 al 24.

    Publikasionicha pʼurhe jimbo (2006-2025)
    Míkantani juchiiti kuentani
    Inchani kuentarhu
    • Purépecha
    • Axakuni nemani
    • Ambe engani sánderu tsitijka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Néna úrani pájinani ka ambe jarhaski
    • Na enga úrakuarhijka chaari informasioni
    • Mójtaku je ambe engajtsï uéjka eska úrakuarhiaka chaari iformasioniiri
    • JW.ORG
    • Inchani kuentarhu
    Axakuni nemani