ҖЫРЛАРНЫҢ ҖЫРЫ
1 Сөләйманның әсәре, җырларның җыры:+
3 Сөртенгән майларыңның тәмле исе күңелемә хуш килә.+
Синең исемең башыма агызылган май күк.+
Шуңа күрә кызлар сине ярата да.
4 Мине үзең белән алып кит; әйдә, качыйк!
Патша мине үзенең эчке бүлмәләренә алып керде!
Әйдә, сөеник, бергәләп шатланыйк.
Назлавың турында шәраб турында сөйләшүгә караганда да күбрәк сөйләшик.
Алар* сине юкка гына яратмыйлар шул.
5 И Иерусалим кызлары! Йөзем кучкыл, шулай да мин матур,
6 Кучкыл булуыма текәлеп карамагыз,
Чөнки кояш миңа күзләрен сирпеде.
Әниемнең уллары, миңа ачуланып,
Йөзем бакчаларын сакларга кушты,
Ә үземнең йөзем бакчамны мин сакламадым.
Ник миңа иптәшләреңнең көтүләре арасында
Бөркәнчек* ябынган хатындай булырга?»
8 «Әй гүзәлләрнең гүзәле, әгәр дә моны белмәсәң,
Көтү эзләреннән бар һәм кәҗә бәтиләреңне
Көтүчеләрнең чатырлары янында көт».
9 «Сөйгән ярым, сине мин фиргавен арбаларына җигелгән сылу бер биягә* охшаттым.+
13 Кадерлем минем өчен төннәрен күкрәкләрем арасында яткан
Ми́рра+ савыты күк.
15 «Син матур, сөйгәнем минем.
Син шундый гүзәл! Күзләрең күгәрченнеке төсле».+
16 «Син дә матур, кадерлем минем, һәм гаҗәеп.+
Яшел келәм — безнең ятагыбыз.
17 Мәһабәт йортыбызның өрлекләре — эрбет агачлары,
Түшәмебез — артыш агачлары.
2 «Чәнечкеле үләннәр арасында лалә чәчәге ничек булса,
Кызлар арасында минем сөеклем шундыйдыр».
3 «Урмандагы агачлар арасында алмагач ничек булса,
Егетләр арасында минем кадерлем шундыйдыр.
Аның күләгәсендә утырырга дәртләнәм,
Татлы җимешләреннән тәм табам.
7 И Иерусалим кызлары,
Үзе уянмаса, күңелемдә мәхәббәт уятмаска да, кабызмаска да
8 Кадерлемнең тавышы ишетелә!
Менә ул килә,
Тауларга менә, калкулыкларны гизә.
9 Кадерлем газәлгә һәм яшь боланга охшаш.+
Менә ул стенабыз артында басып тора,
Тәрәзәгә карый,
Рәшәткә аша күз сала.
10 Кадерлем сүзен башлап, миңа болай ди:
„Тор, сөйгәнем,
Гүзәлем минем, әйдә минем белән.
13 Инҗир агачының беренче җимешләре өлгереп җитте.+
Йөзем агачлары чәчәкләргә күмелгән, алардан хуш ис аңкый.
Тор, сөйгәнем, кил яныма,
Әйдә минем белән, гүзәлем.
14 Кыя куенында яшәгән,
Кыяташ эченә ышыкланган күгәрченем минем,+
Синең йөзеңне күрергә, тавышыңны ишетергә рөхсәт ит,+
Чөнки тавышың шундый ягымлы, төскә-биткә чибәр син“».+
15 «Безгә төлкеләрне,
Йөзем бакчаларына зыян китерүче яшь төлкеләрне тотып бирегез,
Йөзем бакчаларыбыз чәчәк атып утыра ич».
16 «Кадерлем — минеке, ә мин — аныкы.+
Ул лаләләр арасында+ көтү көтә.+
Безне аерган таулардагы* тиз аяклы газәлдәй+ я яшь боландай+ бул.
Аны бик күрәсем килде, әмма ул юк иде.+
Эзләдем-эзләдем, тик аны тапмадым.
3 Шәһәр тирәли йөрүче сакчылар мине очраткач,+
Мин алардан: „Җан сөйгәнемне күрмәдегезме?“ — дип сорадым.
4 Яннарыннан китү белән
Җан сөйгәнемне таптым.
5 И Иерусалим кызлары,
Үзе уянмаса, күңелемдә мәхәббәт уятмаска да, кабызмаска да
Газәлләр һәм кыр боланнары белән ант итегез».+
6 «Ми́рра белән ла́дан исен,
Сәүдәгәрләрнең төрле-төрле хуш исле онтаклары* исен бөркеп,
Чүлдә төтен баганаларыдай күтәрелеп, нәрсә килә анда?»+
Аның тирәли Исраилнең гайрәтле ир-атлары саныннан
Алтмыш гаскәрие дә бара.+
8 Һәрберсенең кылычы бар,
Һәммәсе сугыша белә;
Төн дәһшәтләреннән яклау өчен,
Һәрберсенең билендә кылычы».
Ә эчен Иерусалим кызлары
Ярату белән бизәгән».
11 «Әй Сио́н кызлары, чыгыгыз,
Сөләйман патшаны күрегез!
Башында — әнисе+ аңа туй көнендә,
Күңеле сөенгән көнне
Үреп биргән таҗ».
4 «Син шундый гүзәл, сөйгән ярым минем!
Син шундый гүзәл!
Бөркәнчек каплаган күзләрең күгәрченнеке төсле.
Гила́д тауларыннан агылып төшкән
Кәҗә көтүе кебек синең чәчләрең.+
2 Тешләрең яңа гына кыркылган,
Әле генә коенган сарык көтүе күк;
Һәрберсенең игезәге бар,
Берсе дә үз баласын югалтмаган.
3 Иреннәрең ал җептәй.
Сүзләрең шундый ягымлы.
Бөркәнчек каплаган бит алмаларың*
Анар өлешләре шикелле.
5 Ике күкрәгең газәлнең лаләләр арасында утлап йөрүче
Ике баласы,
Игезәк баласы күк».+
Ла́дан калкулыгына менәрмен».+
Амана́* тавы башыннан төшик,
Сени́р һәм Хәрму́н таулары түбәсеннән иңик,+
Арыслан ояларын, каплан тауларын калдырып китик.
9 Кардәшем, кәләшем минем, күңелемне әсир иттең син;+
Бер күз карашың белән,
Муенсаңның бер сәйлән бөртеге белән күңелемне әсир иттең.
10 И кардәшем, кәләшем минем, иркәләү-назлауларың шундый татлы!+
Иркәләвең шәрабтан күпкә яхшырак!+
Хушбуеңның исе теләсә нинди хуш исләрдән дә тәмлерәк!+
11 Кәләшкәем, иреннәреңнән кәрәзле бал тама,+
Телең астында — бал белән сөт,+
Киемнәреңнең исе гүя Лива́н урманы исе.
12 Минем кардәшем — кәләшем — бикле бакча сыман,
Бикләнгән бакча, ябык чишмә кебек.
13 Синең үсентеләрең* — анар агачлары үскән җәннәт бакчасы,
Аларда — иң яхшы җимешләр. Анда кына белән нард үсемлекләре үсә,
14 Нард+ белән зәгъфран, хуш исле камыш+ белән дарчин,+
Төрле-төрле ла́данлы агачлар, ми́рра белән алоэ* бар,+
Төрле-төрле иң тәмле хуш исләр аңкып тора.+
16 Уян, төньяк җиле!
Кил, көньяк җиле!
Бакчама талгын гына ис.
Аның хуш исе таралсын».
«Кадерлем үзенең бакчасына килеп,
Иң яхшы җимешләрдән авыз итсен иде».
Ми́рра белән хуш исле үләннәр җыйдым.+
Кәрәзле бал, сыек бал ашадым,
Шәраб белән сөт эчтем».+
«Ашагыз, кадерле дуслар!
Эчегез, мәхәббәттән исерегез!»+
2 «Үзем йоклыйм, ә йөрәгем уяу.+
Кадерлемнең шакуын ишетәм!
„Ач миңа, сөйгәнем, кардәшем минем,
Күгәрченем, сафкаем* минем!
Башым — чыктан,
Чәчләрем төнге дымлылыктан юеш“.+
3 Киемемне салдым —
Аны яңадан кииммени?
Аякларымны юдым —
Аларны яңадан пычратыйммыни?
4 Кадерлем кулын ишек тишегеннән алды —
Күңелем дулкынланып китте.
6 Кадерлемә ишекне ачтым,
Ләкин ул инде борылып, китеп барган иде.
Ул киткәч, йөрәгем туктап калгандай булды.*
Аны эзләдем, әмма таба алмадым.+
Дәштем, әмма җавап булмады.
7 Миңа шәһәр тирәли йөрүче сакчылар очрады.
Алар мине кыйнап җәрәхәтләде.
Шәһәр стеналары сакчылары шәлемне тартып алды.
8 И Иерусалим кызлары, ант итегез:
Кадерлемне очратсагыз,
Сине сөюдән янып көя, диегез».
9 «Әй гүзәлләрнең гүзәле,
Синең сөйгәнең башкалардан нәрсәсе белән яхшырак?!
Нәрсәсе белән башкалардан яхшырак соң синең сөйгәнең,
Хәтта безне шундый ант бирергә мәҗбүр итәсең?!»
10 «Кадерлем минем күз явын алырлык һәм алсу йөзле,
Ун меңнәр арасында да тиңнәр юк аңа.
11 Аның башы алтындай, саф алтындай матур.
Чәчләре пальма ботакларыдай* тибрәлеп тора,
Алар козгын канатыдай кара.
12 Күзләре гүя агымсу янындагы күгәрченнәр,
Сөттә коенган,
Мөлдерәмә тулы сулык* кырыена кунган күгәрченнәр күк.
Иреннәре ми́рра+ мае тамып торган лалә чәчәкләредәй.
14 Кул бармаклары — хризолит белән бизәлгән алтын.
Эче — сапфир белән бизәлгән шома фил сөяге.
15 Аяклары — саф алтыннан ясалып, нигезләргә утыртылган мәрмәр баганалар.
Буй-сыны аның Лива́н шикелле мәһабәт, эрбет агачлары кебек тиңсез.+
Иерусалим кызлары, менә шундый ул минем кадерлем, сөйгән ярым».
6 «Әй гүзәлләрнең гүзәле,
Синең кадерлең кайда соң?
Сөйгән егетең кая китте?
Әйтче безгә, аны бергәләп эзлик».
2 «Минем кадерлем үз бакчасына китте,
Хуш исле үлән түтәлләре янына
Матур кырларда көтү көтәргә,
Лалә чәчәкләре җыярга китте.+
Ул лаләләр арасында көтү көтә».+
4 «Тирсәдәй*+ гүзәл син, сөйгәнем минем,+
Иерусалим кебек күз явын алырлык,+
Байраклары янына җыелган гаскәрләр сыман таң калдыргыч син.+
Гила́д тауларыннан агылып төшкән
Кәҗә көтүе кебек синең чәчләрең.+
6 Тешләрең синең
Әле генә коенган сарык көтүе күк,
Һәрберсенең игезәге бар,
Берсе дә үз баласын югалтмаган.
Ул үз анасының бердәнбер баласы,
Үзен тудырган әнисенең газиз* кызы.
Аны күреп, кызлар бәхетле дип атый,
Патшабикәләр һәм җарияләр болай дип мактый:
Тулы айдай сылу,
Кояш нурыдай саф,
Байраклары янына җыелган гаскәрләр сыман таң калдыргыч кем икән ул?“»+
11 «Үзәндә* агачларның бөреләнүен күрер өчен,
Йөзем агачының үсентеләре шытып чыкканмы,* юкмы,
Анар агачлары чәчәк атканмы, юкмы икәнен белер өчен,
Чикләвек бакчасына төштем мин.+
13 «Кире кайт, Шула́м кызы, кире кайт!
Сине күрәсебез килә,
Кире кайт, кире кайт!»
«Ни өчен сезнең Шулам кызын күрәсегез килә?»+
«Ул гаҗәеп Маханаим* биюенә охшаш!»
Нәзакәтле аякларың һөнәрче куллары ясаган
Затлы бизәкләр сыман.
2 Кендегең синең касәдәй түгәрәк,
Тәмләтелгән шәраб анда һич бетмәсен иде.
Эчең лаләләр белән уратылган
Бодай өеме шикелле.
4 Муеның+ фил сөягеннән ясалган манара төсле,+
Күзләрең+ Батрабби́м капкасы янындагы
Хишбу́н+ суларыдай.
Борының Дәмәшекъкә карап торган
Лива́н манарасы кебек.
Таралып төшкән чәчләрең патшаны әсир итте.
6 Әй сөйгән кызкаем,
Бөтен хозурлы нәрсәләрдән дә матуррак, күркәмрәк син!
8 Мин үземә: „Финик пальмасына менеп,
Аның тәлгәшләрен өзеп алыйм“,— дидем.
Күкрәкләрең йөзем тәлгәшләредәй,
Сулышың алманың хуш исе кебек,
«Ул кадерле егетем өчен салмак кына аксын,
Йокыга талганнарның иреннәрен йомшак кына иркәләсен.
Агачлар чәчәк атмаганмы икән?+
Анар агачлары чәчәкләнмәгәнме икән?+
Шунда мин сиңа иркә-назларымны бүләк итәрмен.+
Яңалары да, искеләре дә.
И кадерлем, мин аларны синең өчен сакладым.
8 Син әниемнең имчәкләрен имгән
Абыем күк булсаң иде!
Шулчак урамда очратып, сине назлап үбәр идем,+
Һәм берәү дә миңа җирәнеп карамас иде.
Сиңа тәмләтелгән шәраб,
Яңа гына сыгылган анар суы эчерер идем.
5 «Кадерлесенең куенына сыенып,
Чүл ягыннан кем килә анда?»
«Алмагач астында сине уяттым мин.
Әниең синең белән авырлы чакта
Анда аны тулгак тоткан иде.
6 Мине үз йөрәгеңә мөһер итеп сал,
Кулыңа мөһер итеп сук,
Чөнки мәхәббәт үлемдәй көчле ул,+
Тугрылык Кабердәй* нык ул.
Аның ялкыны — балкып янган ут, Йәһ* ялкыны.+
Кеше мәхәббәт өчен үз йортындагы бар байлыгын биргән булса,
Аны* җирәнеп кире кагарлар иде».
Ул ярәшелгән көнне
Аның белән нәрсә эшләрбез?»
10 «Мин — стена,
Ә күкрәкләрем манара кебек.
Шуңа күрә аның күзендә
Мин күңел тынычлыгы тапкан кыздай булдым.
11 Сөләйманның Багалхамунда йөзем бакчасы бар иде.+
Ул аны бакча караучыларына тапшырган иде.
Һәрберсе аңа җыйган уңыш өчен мең шәкыл көмеш китерә иде.
12 Минем исә үзем кулланган йөзем бакчам бар,
Мең шәкыл көмеш — синеке, Сөләйман,
Ә ике йөз тәңкә — җимеш үстерүчеләрнеке».
Миңа да тавышыңны ишеттерче».+
Ягъни кызлар.
Яки «Матәм бөркәнчеге».
Яки «биямә».
Я, бәлки, «Чәч толымнары арасындагы».
Яки «боҗралар».
Сүзгә-сүз «нард мае».
Кызгылт-кара буяу ясала торган үсемлек.
Сүзгә-сүз «шәраб йортына».
Яки «яңгырлар сезоны».
Сүзгә-сүз «Көн сулыш алганчы».
Я, бәлки, «Тау араларындагы». Яки «Бәтер тауларындагы».
Ягъни порошоклары.
Яки «паланкины». Югары дәрәҗәле кешеләрне күтәреп йөртү өчен билгеләнгән күчмә утыргыч яки ятак.
Яки «паланкины». Югары дәрәҗәле кешеләрне күтәреп йөртү өчен билгеләнгән күчмә утыргыч яки ятак.
Яки «чигәләрең».
Сүзгә-сүз «Көн сулыш алганчы».
Яки «Антиливан».
Я, бәлки, «тән тиресе».
Зб 45:8 дәге искәрмәне к.
Яки «тел тидергесез затым».
Я, бәлки, «Ул сөйләгән чакта җаным мине калдырды».
Я, бәлки, «финик тәлгәшләредәй».
Я, бәлки, «Фонтан».
Сүзгә-сүз «Аңкавы».
Яки «Матур шәһәрдәй».
Яки «чигәләрең».
Яки «тел тидергесез затым».
Сүзгә-сүз «саф».
Сүзгә-сүз «аска карап».
Яки «Елга үзәнендә».
Яки «бөреләре бармы».
Яки «Теләгем».
Яки «Ихласлы кешеләремнең арбалары».
Яки «ике лагерь».
Яки «ихтирамга лаеклы».
Сүзгә-сүз «аңкавың».
Яки «бөреләнмәгәнме икән?».
Пасленчалар семьялыгыннан җимеш бирә торган үлән үсемлек.
Евр. шео́л. Сүзлекне к.
Йәһвә исеменең кыска формасы.
Күрәсең, байлыкка карый.
Я, бәлки, «Иптәшләрең».