MATAUPU 1
‘Olo Atu o Fai a Soko’
Mea tāua mai Galuega a Apositolo kae kaia e tāua ei ki a tatou i aso nei
1-6. Fakamatala mai se tala e uiga ki Molimau kolā e talai atu i fakanofonofoga kese‵kese e uke.
A REBECCA, se tamaliki fafine kae se Molimau foki a Ieova i Ghana. Ne kilo atu a ia ki tena akoga e pelā me ko tena koga talai. Ne tuku faeloa i tena taga akoga a tusi kolā e fakavae ki te Tusi Tapu. I taimi malo‵lo, ne ‵sala atu a ia ki avanoaga ke tuku atu se molimau ki tama‵liki i tena akoga. Ne kamata ne Rebecca a akoga faka-te-Tusi Tapu e uke mo nisi tama‵liki i tena vasega.
2 I te fenua ko Madagascar, telā e tu pili mai i te feitu ki te saegala o Afelika, ne masani o sa‵sale atu se tokolua paenia i se 15 maila i te ‵vela o te lā, ke oko atu ki se fa‵kai ‵mao. Ne fai ne lāua i konā a nai akoga faka-te-Tusi Tapu mo tino fia‵fia i ei.
3 Ko te mea ke oko atu ki tino kolā e ‵nofo i tafatafa o vaitafe ko te Paraguay mo te Paraná, ne ga‵lue ei a Molimau i Paraguay fakatasi mo volenitia mai nisi fenua e 15, ke faite ne latou se tamā vaka ke fano sāle i loto i vaitafe konā. E 45 tani te ‵mafa o te vaka, kae e mafai o ‵nofo i ei a tino e toko 12. Mai te fale lagalaga tenei, ne fakasalalau atu ei ne tino talai loto finafinau o te Malo a te tala ‵lei ki koga kolā ne seki mafai o oko atu latou ki ei.
4 I te feitu ‵mao ki mātū, ne fakaaoga ne Molimau i Alaska te avanoaga e mauagatā ke talai atu i te taimi o te ‵tau ‵vela ki tino matamata i ei. I te taimi ne oko atu ei a vakamutu kolā ne ‵fonu i tino matamata mai fenua kese‵kese e uke i taimi o te ‵tau ‵vela, ne ‵nofo atu a Molimau i konā i te uafu, kae fakaasi atu i se auala gali a tusi kolā e fakavae ki te Tusi Tapu i ‵gana kese‵kese e uke. I te kogā koga foki tenā, e aoga malosi i ei a vakalele i te talai atu i fa‵kai kolā e ‵tu i koga ‵mao, kae ne mafai ei o fakasalalau atu te tala ‵lei ki tino i fa‵kai ko Aleut, Athabascan, Tsimshian, mo Tlingit.
5 Ne isi se koga talai fakapito a Larry, i Texas, U.S.A.,—ko te koga e tausi i ei a tino ma‵tua kae ma‵saki telā ne nofo foki a ia i ei. E tiga eiloa e nofo fua a ia i se nofoga fakatekateka ona ko se fakalavelave ne tupu, kae ne fakalavelave faeloa a Larry. Ne talai atu faeloa ne ia ki nisi tino a te tala ‵lei e uiga ki te Malo, e aofia i ei tena fakamoemoega telā e fakavae ki te Tusi Tapu, me ka toe sasale a ia i se aso e tasi mai mua nei mai lalo i te pulega a te Malo.—Isa. 35:5, 6.
6 Ko te mea ke ‵kau atu latou ki se fono o te fenua i Myanmar ki mātū, ne faima‵laga atu se potukau o Molimau i se tolu o aso i se tamā vaka tali pasese mai Mandalay. Ona ko te lotou fia‵fia o talai atu te tala ‵lei, ne ave ne latou olotou tusi kolā e fakavae ki te Tusi Tapu, kae ofo atu ki nisi pasese. I taimi takitasi e oko atu ei te vaka ki se fa‵kai lasi io me se tamā fa‵kai, ne olo fakavave a tino talai loto finafinau konei ki uta kae olo atu i te fa‵kai kātoa o tufa atu a tusi i ei. Ne ‵sopo mai a pasese ‵fou ki te vaka, kae ne fai latou mo fai se “koga talai fou” mō tino talai o te Malo konā i te lotou auala o toe ‵foki.
7. I auala fea e tuku atu ei ne tino tapuaki o Ieova se molimau e uiga ki te Malo o te Atua, kae se a te lotou fakamoemoega?
7 E pelā mo taina mo tuagane kolā ne taku mai i nai fakaakoakoga konei, e penā foki a tino tapuaki loto finafinau a Ieova i te lalolagi kātoa e “molimau maea atu e uiga ki te Malo o te Atua.” (Galu. 28:23) E talai atu latou mai fale ki fale, ki tino i te auala, tusi atu a tusi ki a latou, e pelā foki mo telefoni. Faitalia me e ‵sopo latou i luga i se pasi, e sa‵sale i se malae, io me e ma‵lolo malie i te koga galue, e ‵sala atu faeloa latou mo te fia‵fia ki so se avanoaga ke tuku atu ei se molimau e uiga ki te Malo o te Atua. E mafai o kese‵kese a auala e fakaaoga ne latou, kae e tasi eiloa te fakamoemoega—ke talai atu te tala ‵lei i so se koga telā e ‵nofo i ei a tino.—Mata. 10:11.
8, 9. (a) Kaia e fai ei te fakalauefaatuga o te galuega talai o te Malo e pelā me se vavega? (e) Se a te fesili tāua telā e sae aka, kae se a te mea e ‵tau o fai ne tatou ke maua ei te tali ki ei?
8 E mata, e aofia a koe, te tino faitau, i tino folafola o te Malo e tokouke kolā e ga‵lue malosi nei i atufenua e silia atu i te 235? Kafai e penā loa, ko fai eiloa tou tusaga i te fakalauefaatuga tenei o te galuega ko te talaiatuga o te Malo! A te mea telā ko oti ne fakataunu i te koga talai i te lalolagi kātoa se vavega eiloa. Faitalia a fakalavelave mo mea faiga‵ta—ke oko ki fakataputapuga a malo mo fakasauaga fakama‵taku—e tuku atu eiloa ne Molimau a Ieova se molimau maea e uiga ki te Malo o te Atua ki tino o atufenua katoa.
9 Tenei eiloa te fesili tāua ke mafau‵fau ki ei, Kaia e seai ei se fakalavelave, ke oko ki ‵tekemaiga a Satani, e mafai o fakagata ne ia te gasolo ki mua o te galuega talai o te Malo? Ke tali aka te fesili tenā, e ‵tau o toe ‵kilo atu tatou ki te senitenali muamua T.A. A te pogai, me e faka‵soko atu ne tatou, Molimau a Ieova, i aso nei a te galuega telā ne kamata mai i te taimi tenā.
Se Galuega Lasi Telā e Fai i se Taimi Leva ‵Ki
10. Se a te mea ne saga malosi atu ki ei a Iesu, kae se a foki te mea ne iloa ne ia e uiga ki te galuega tenei?
10 Ne saga tonu atu faeloa te Tino telā ne fakatu ne ia te fakapotopotoga Kelisiano, ko Iesu Keliso, ki te talaiatuga o te tala ‵lei o te Malo o te Atua; ko tena toe galuega tāua eiloa tenā. Ne fai mai a ia i se taimi e tasi: “E ‵tau foki o folafola atu ne au te tala ‵lei o te Malo o te Atua ki nisi fakai, me tenā eiloa te mea ne uga mai ei au.” (Luka 4:43) Ne iloa ne Iesu me ne kamata ne ia se galuega telā ka sē mafai o fakaoti ne ia i a ia eiloa. Ne ‵valo mai ne ia mai mua malie faeloa o tena mate me ka talai atu te fekau o te Malo “ki atufenua katoa.” (Male. 13:10) Kae ka fai pefea te galuega tenā, kae ko oi foki ka fai ne latou?
“Olo atu . . . ki fenua katoa o fai a tino i ei mo fai a soko.”—Mataio 28:19
11. Se a te galuega ‵mafa ne tuku atu ne Iesu ki ana soko, kae se a te fesoasoani ka maua ne latou i te faiga o te galuega tenā?
11 Mai tua o tena mate mo tena toetuga, ne fakasae atu a Iesu ki ana soko, kae tuku atu ki a latou te galuega ‵mafa tenei: “Tela la, olo atu koutou ki fenua katoa o fai a tino i ei mo fai a soko, kae papatiso atu latou i te igoa o te Tamana mo te Tama mo te agaga tapu, akoako atu latou ke faka‵logo ki mea katoa ne fakatonu atu ne au ki a koutou. Kae kiloke! Au e fakatasi faeloa mo koutou i aso katoa ke oko eiloa ki te gataga o te olaga tenei.” (Mata. 28:19, 20) E fakaasi mai i pati konei “Au e fakatasi faeloa mo koutou” me ka ‵lago atu a ia ki ana soko i te galuega talai mo te faiga o soko. Ne ma‵nako eiloa latou ki se vaegā fesoasoani penā, me ko leva ne ‵valo atu a Iesu me “ka takalia‵lia a atufenua katoa” ki a latou. (Mata. 24:9) Ne mafai foki o fakalago‵lago a soko ki se isi fesoasoani. Mai mua malie faeloa o tena fanakaga ki te lagi, ne fai atu a Iesu me ka tuku atu ne te agaga tapu te malosi ki a latou, ke fai latou mo molimau ki a ia “ke oko eiloa ki toe koga ‵mao i te lalolagi.”—Galu. 1:8.
12. Ne a fesili tāua kolā e ‵sae aka, kae kaia e tāua malosi ei ke maua ne tatou a tali ki ei?
12 Nei la, ke mafau‵fau ki nisi fesili tāua konei: E mata, ne fakatāua malosi ne apositolo mo nisi soko o Iesu i te senitenali muamua te lotou galuega? E mata, ne fai ne te potukau foliki tenei o tāgata mo fāfine Kelisiano se molimau maea e uiga ki te Malo o te Atua mai lalo i fakasauaga fakama‵taku? E mata, ne maua eiloa ne latou te fesoasoani o te agaga tapu o Ieova mai te lagi i te lotou galuega ko te faiga o soko? E tuku mai a tali ki fesili konei mo nisi fesili aka i te tusi ko Galuega i te Tusi Tapu. Se mea tāua ke iloa ne tatou a tali ki ei. Kaia? Me ne folafola mai a Iesu me ka tumau eiloa te faiga o te galuega tenei ke oko eiloa ki te vaitaimi o te “gataga o te olaga tenei.” Tela la, e fakasino atu eiloa te galuega tenei ki Kelisiano ‵tonu katoa, e aofia i ei a tatou kolā e ōla i te taimi tenei o te gataga. Tenā te pogai e fia‵fia malosi ei tatou ki tala kolā e maua i te tusi ko Galuega.
Mea Tāua Mai te Tusi ko Galuega
13, 14. (a) Ko oi ne tusi ne ia te tusi ko Galuega, kae ne maua mai i fea a fakamatalaga a te tino tusi tala tenā? (e) Ne a mea e aofia i te tusi ko Galuega?
13 Ko oi ne tusi ne ia te tusi ko Galuega? E se fakailoa mai i te tusi a te tino ne tusi ne ia, kae e fakaasi manino mai i ana pati kamata, me i te tino ne tusi ne ia te tusi ko Galuega ko ia foki telā ne tusi ne ia te Tusi a Luka. (Luka 1:1-4; Galu. 1:1, 2) Tela la, ne fai a Luka, “te tokita fagasele” mo te tino tusi tala maea, e pelā me ko ia telā ne tusi foki ne ia te tusi ko Galuega. (Ko. 4:14) E aofia i te tusi a mea ne ‵tupu i se 28 tausaga, mai te taimi ne fanaka ei a Iesu ki te lagi i te 33 T.A. ke oko ki te taimi ne ‵pei ei te apositolo ko Paulo ki te falepuipui i Loma, kāti i te 61 T. A. Ona ko te mea ne fulifuli sale ne Luka ana pati mai i a “latou” ki a “matou,” e fakaasi mai i ei me ne nofo atu eiloa a ia i te ukega o mea ne ‵tupu kolā ne fakamatala mai ne ia. (Galu. 16:8-10; 20:5; 27:1) Ona ko ia se tino fai sukesukega maea, e seai se fakalotolotolua me ne maua ‵tonu ne Luka a fakamatalaga mai i a Paulo, Panapa, Filipo, mo nisi tino kolā e fakaasi mai i tena tusi.
14 Ne a mea e aofia i te tusi ko Galuega? I tena Tusi mai mua atu i ei, ne tusi mai a Luka e uiga ki pati a Iesu mo mea ne fai ne ia. Kae i te tusi ko Galuega, ne tusi mai a Luka e uiga ki pati mo mea kolā ne fai ne soko o Iesu. Tela la, e faipati mai te tusi ko Galuega e uiga ki tino kolā ne fakataunu ne latou te galuega tafasili i te faigata tenei, e tiga eiloa ne fakatauemu atu a tino i tua i a latou “ne tino e seki a‵koga faka‵lei kae ne tino fatauva foki.” (Galu. 4:13) E fakaasi fakatoetoe mai i te tala fakaosofia tenei a te auala ne fakatu aka ei te fakapotopotoga Kelisiano, mo te auala ne gasolo atu ei ki mua. E fakaasi mai i te Galuega a te auala ne talai atu ei a Kelisiano i te senitenali muamua—olotou auala ne fakaaoga mo te lotou kilokiloga ki te galuega tenā. (Galu. 4:31; 5:42) E faka‵mafa mai i ei te tusaga o te agaga tapu i te fakalauefaatuga o te tala ‵lei. (Galu. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25) E faka‵mafa mai i te tusi ko Galuega a te mataupu fakavae i te Tusi Tapu, telā e aofia i ei te faka‵malūga o te igoa o te Atua e auala i tena Malo mai lalo i a Keliso, kae fakaasi mai i ei a te fakalauefaatuga mo te manumalo a te fekau o te Malo mai lalo i ‵tekemaiga fakama‵taku.—Galu. 8:12; 19:8; 28:30, 31.
15. Ne a auala aoga e maua ne tatou mai te sukesuke ki te tusi ko Galuega?
15 E tonu, e fakafiafia te iloiloga o te tusi ko Galuega i te Tusi Tapu, kae e fakamalosi aka foki i ei te fakatuanaki! E otia eiloa ‵tou loto māfai e mafau‵fau tatou ki te loto ‵toa mo te loto finafinau o soko mua o Keliso. Ka fakamalosi mai eiloa ke fakaakoako tatou ki te fakatuanaki o ‵tou taina mo tuagane i te senitenali muamua. Ka toka ‵lei ei tatou o fakataunu te ‵tou galuega ke ‘olo atu o fai a soko.’ Ne fakatoka te tusi tenei e faitau ne koe ke fesoasoani atu ki au sukesukega maea e uiga ki te tusi ko Galuega.
Se Fesoasoani Faka-te-Tusi Tapu ki a Tatou
16. Ne a pogai e tolu o te tusi tenei?
16 Se a te pogai tāua o te tusi tenei? E tolu a pogai tāua o te tusi tenei, (1) ke fakamalosi aka te ‵tou tali‵tonu me e ‵lago mai a Ieova, e auala i tena agaga tapu, ki te galuega ko te talaiatuga o te Malo mo te faiga o soko, (2) ke fakamakeke aka ei te ‵tou loto finafinau mō te galuega talai mai te iloiloga o fakaakoakoga a soko o Keliso i te senitenali muamua, a ko te (3) ke faka‵poko aka te ‵tou āva ki te fakapotopotoga saukātoa a Ieova mo latou kolā e fai ne latou te takitakiga o te galuega talai kae tausi atu ki fakapotopotoga.
17, 18. Ne fakatoka pefea te tusi tenei, kae ne a ana vaega ka fesoasoani mai ki a tatou i ‵tou sukesukega totino?
17 Ne fakatoka pefea te tusi tenei? Ka matea ne koe me e vaevae ki vaega e valu, kae e fakamatala mai i vaega takitasi konei a mea ne ‵tupu i te tusi ko Galuega. E se fakamatala mai i mataupu o te tusi tenei a fuaiupu takitasi i te tusi ko Galuega, kae e tuku mai i ei a akoakoga mai i mea ne ‵tupu kolā e fakamatala mai i te tusi tenā i te Tusi Tapu, ke fesoasoani mai ke matea ne tatou te auala e fakaaoga ei a manatu kolā ne tauloto ne tatou mai ei. E fakamatala mai i te kamataga o mataupu takitasi a te manatu fakavae o te mataupu kātoa tenā, kae e fakaasi mai i tusi fai‵tau kolā e matea atu i ei a te vaega o te tusi ko Galuega telā ka sau‵tala ki ei.
18 E isi aka foki a nisi vaega o te tusi tenei kolā ka fesoasoani mai ki a tatou i ‵tou sukesukega totino. Ka fesoasoani mai a ata ‵gali kolā e fakaasi mai i ei a mea tāua ne ‵tupu i te tusi ko Galuega, ke fakaataata ne koe a mea konā i taimi e mafaufau ei koe ki ei. E aofia i mataupu e uke a pokisi kolā e tuku mai i ei a fakamatalaga fakaopoopo kae aoga. E tuku mai i nisi pokisi a fakamatalaga e uiga ki se tino i te Tusi Tapu telā e ‵tau o fakaakoako tatou ki tena fakatuanaki. E tuku mai i nisi pokisi a nisi fakamatalaga e uiga ki koga kese‵kese, mea ne ‵tupu, tuu mo aganuu, io me ko nisi tino kolā e fakaasi mai i te tusi ko Galuega.
Galue i tou koga talai mo te iloa me e tāua ‵ki eiloa tena faiga i aso nei
19. Se a te iloiloga totino e ‵tau o fai ne tatou ki a tatou eiloa i nisi taimi?
19 E mafai o fesoasoani atu te tusi tenei ke fai sau iloiloga mo te fakamaoni ki a koe eiloa. Faitalia me pefea te leva ko oti ne tavini atu ei koe e pelā me se tino talai o te Malo, se mea ‵lei ke mānava malie i nisi taimi, o iloilo aka a mea kolā e fakamuamua ne koe i te olaga mo tau kilokiloga e uiga ki te galuega faka-Kelisiano tenei. (2 Koli. 13:5) Fesili ifo ki a koe eiloa penei: ‘E mata, e fakatāua malosi ne au taku galuega? (1 Koli. 7:29-31) E mata, e talai atu ne au te tala ‵lei mo te loto talitonu mo te loto finafinau? (1 Tesa. 1:5, 6) E mata, e kātoatoa toku tusaga i te talai atu mo te faiga o soko, e ‵tusa mo taku mea e mafai o fai?’—Ko. 3:23.
20, 21. Kaia e tāua malosi ei ‵tou galuega i te taimi nei, kae se a te fakaikuga e ‵tau o fai ne tatou?
20 Ke mo a eiloa e puli i a tatou me ko oti ne tuku mai ki a tatou se galuega tāua ke fai—ke talai atu mo te faiga o soko. E gasolo aka faeloa o tāua atu te galuega tenā i aso takitasi o te olaga. Ko pilipili mai eiloa a te gataga o te olaga tenei. E seki ai eiloa se taimi i aso mua kai ‵tu aka ei a olaga o tino e tokouke i se tulaga fakamataku e pelā mo aso nei. E se iloa ne tatou me e tokofia a tino loto ‵lei kolā ka mafai o ‵saga mai ki te ‵tou fekau. (Galu. 13:48) Kae i o tatou te tiute o fesoasoani atu ki tino konā a koi tuai o talimuli.—1 Timo. 4:16.
21 Tela la, se mea tāua ke fakaakoako tatou ki te loto finafinau o tino talai o te Malo i te senitenali muamua. Ke na fai ne tau sukesukega maea ki te tusi tenei ke momea aka te lasi o tou loto finafinau mo tou loto toa. Kae ka mafai o fakamalosi atu ei ki tau fakaikuga ke tumau i te “molimau maea atu e uiga ki te Malo o te Atua.”—Galu. 28:23.