E Maua ne Tavini a Ieova te Fakamoemoega Tonu

“A tino Isalaelu kolā koi ola ka fai pelā me se ‵sau fou telā ne aumai ne te Aliki ki malo e uke. . . . Ka fakalago‵lago latou ki te Atua kae sē ki tino.”​—⁠MIKA 5:7.

KO IEOVA ne faite ne ia a te vaiua mo te ‵sau. E seai se aogā ke fakamoe‵moe ki tāgata ke tuku mai ne latou a mea konā. Ne tusi mai a te pelofeta ko Mika, penei: “A tino Isalaelu kolā koi ola ka fai pelā me se ‵sau fou telā ne aumai ne te Aliki ki malo e uke. E pelā me ne motigā ua ki lakau koi ola ake. Ka fakalago‵lago latou ki te Atua kae sē ki tino.” (Mika 5:⁠7) Ko oi a tino “kolā koi ola” i aso nei? Ko te Isalaelu faka-te-agaga, ko te ‵toega o “te Isalaelu a te Atua.” (Kalatia 6:16) Ki “malo [io me ko “tino,” NW] e uke,” e fai latou e pelā me se “‵sau fou telā ne aumai ne te Aliki” mo ne “motigā ua ki lakau koi ola ake.” E tonu, e fai a Kelisiano fakaekegina i aso nei e pelā me ne fakamanuiaga mai te Atua ki tino. E pelā me ne tino talai o te Malo, e fakaaogā latou ne Ieova ke fakaasi atu ki tino a tena fekau e uiga ki te fakamoemoega tonu.

² E se se mea fakapoi ke iloa atu me e se iloa ne tino i te lalolagi a te fakamoemoega tonu. E fakamoe‵moe eiloa tatou ke ‵tupu a vaegā fakalavelave i te lalolagi telā e pule ne Satani te Tiapolo​—⁠ko te sē tokagamalie o malo fakapolitiki, amioga mataga, te solitulafono, fakalavelave i mea tau tupe, amioga takafiatoa mo taua. (1 Ioane 5:19) E ma‵taku a tino e tokouke ki mea ka ‵tupu i aso mai mua. E pelā me ne tavini a Ieova, e se ma‵taku tatou me e maua ne tatou se fakamoemoega mautinoa i aso mai mua. Se fakamoemoega tonu eiloa me e fakavae ki te Muna a te Atua. E tali‵tonu tatou ki a Ieova mo tena Muna me e ‵tonu faeloa a pati kolā e fai mai ne ia.

³ E fakamalosi mai a te valoaga a te pelofeta ko Mika ke tauave faeloa ne tatou te igoa o Ieova kae tuku mai foki i ei te fakavae mō te fakamoemoega tonu. I te valu o senitenali T.L.M., ko te taimi ne fai ei te valoaga a Mika, ne mavae ei a tino o te Atua ki malo e lua​—⁠ko Isalaelu mo Iuta​—⁠kae ne seki amanaia a malo konā ki te feagaiga a te Atua. Ne iku atu i ei ki te gasoloifoga o te tulaga i mea tau amioga, te ‵fuli atu ki lotu ‵se mo te fia maumea. Kae ne polopoloki atu a Ieova me ka fakasala ne ia latou. E tonu, ne fai atu a pati a Ieova ki tino i aso o Mika. Kae e tai ‵pau eiloa te tulaga i aso nei mo aso o Mika, telā e aogā foki ana pati ki tino i aso nei. Ka iloa ne tatou a mea konā māfai e suke‵suke tatou ki manatu tāua i mataupu e fitu o te tusi ko Mika.

Mea e Fakaasi Mai i te Tusi ko Mika

⁴ Ke onoono nei tatou ki mea kolā e fakaasi mai i te tusi ko Mika. I te mataupu muamua, e fakaasi faka‵sau mai i ei ne Ieova a te ‵teke atu o tino Isalaelu mo Iuta. Ona ko te lotou ‵teke atu, ka fakaseai a Isalaelu kae ko te fakasalaga o Iuta ka oko atu eiloa ki mataloa o ‵pui o Ielusalema. E fakaasi mai i te mataupu e 2 me i tino mau‵mea mo tino ma‵luga ka sē amanaia ki tino vāi‵vāi kae ma‵tiva. Kae e isi foki se folafolaga mai te Atua. Ka fakamaopoopo fakatasi a tino o Ieova ke ‵kau fakatasi. E fakaasi mai i te mataupu e 3 a folafolaga a Ieova ki takitaki o malo konā mo pelofeta ‵teke. Ko ‵fuli fakakotua ne takitaki a te mea tonu kae fai ne pelofeta a mea ‵loi. Kae ui eiloa te feitu tenā, e fakamalosi aka a Mika ne te agaga tapu ke folafola atu a fakamasinoga a Ieova.

⁵ E ‵valo mai i te mataupu e 4 me i aso fakaoti ka olo atu a malo katoa ki te fale o Ieova i te mauga maluga ke akoakogina latou i ei ne ia. Mai mua o te mea tenā, ka ave fakapagota a Iuta ki Papelonia kae ka fakasao ne Ieova a ia. E fakaasi mai i te mataupu e 5 me ka fanau a te Mesia i Peteleema i Iuta. Ka tausi ne ia ana tino kae faka‵sao foki mai malo fakasauā.

⁶ E fakaasi mai i te Mika mataupu e 6 a te fakamasinoga ne Ieova ana tino. Ne a ana mea ne fai ne ala ei o ‵teke atu latou ki a ia? E seai? A te tonuga loa, e faigofie fua ana fakatonuga. E manako a ia ke fai ne ana tino tapuaki a te mea tonu ke a‵lofa kae agamalū i te tauave ne latou tena igoa. I lō te fai penā, ne ‵teke atu a Isalaelu mo Iuta kae ne maua i ei ne laua a ikuga o te la ‵teke atu.

⁷ I te mataupu fakaoti o tena valoaga, ne taku fakamasei ne Mika a tino ma‵sei i ona aso. Ne seki loto vāivāi a ia me ne fakaiku aka ne ia ke fakaasi atu a tena nofo “fakatalitali” ki a Ieova. (Mika 7:⁠7) E fakaoti a te tusi ki te fakaasiatuga o te loto talitonu me e alofa fakamagalo a Ieova ki ana tino. E fakamaoni mai ne tala fakasolopito me e tonu te fakamoemoega tenei. I te 537 T.L.M. i te otiga ne fakasala ne Ieova ana tino, ne fakafoki ne ia mo te alofa a te toega o ana tino ki te lotou fenua.

⁸ Ma‵faga o fakamatalaga aogā ne fakaasi mai ne Ieova e auala i a Mika! E fakaasi mai i te tusi tenei a fakaakoakoga ki te auala e saga atu ei a te Atua ki tino sē fakamaoni kolā e fai mai me e tapuaki latou ki a ia. E ‵valo mai foki i ei a mea kolā e ‵tupu i aso nei. Kae tuku mai foki i ei a pati fakatonutonu mai te Atua e uiga ki faifaiga e ‵tau o fai ne tatou i taimi faiga‵ta konei ko te mea ke tu ‵mautakitaki tatou i ‵tou fakamoemoega.

Ko Faipati Mai a te Aliki Sili ko Ieova

⁹ Ke na iloilo fakalikiliki ne tatou a te tusi ko Mika. E fai‵tau tatou i te Mika 1:​2, penei: “Faka‵logo mai ki te mea tenei, koutou malo katoa; Faka‵logo mai ki te mea tenei, a koutou katoa kolā e ‵nofo i te lalolagi; A te Aliki Sili ka faipati ki te amio sē ‵lei o koutou. Faka‵logo mai! A ia e faipati mai i tena faletapu i te lagi.” Moi fai ne nofo atu koe i aso o Mika, e mautinoa eiloa me ka saga tonu atu koe ki pati konā. Ka saga tonu atu eiloa koe ki ei me e faipati mai a Ieova mai tena fale tapuaki ki tino katoa i te lalolagi kae e se ki tino fua Isalaelu mo Iuta. I aso o Mika, ko leva ne seki fia ‵saga atu a tino i ei ki te Aliki Sili ko Ieova. Kae ko pili fua nei o ‵fuli a te mea tenā. Ko oti ne fakaiku aka ne Ieova ke na fai ne ia se faiga mautinoa.

¹⁰ E penā foki eiloa i ‵tou aso nei. E fakaasi mai i te Fakaasiga 14:​18-20 me ko toe fesokotaki mai a Ieova mai tena faletapu ‵malu. Ko pili fua o fai ne ia se faiga mautinoa kae ka ‵tupu ne fakalavelave tu ‵kese kae ka ma‵taku valevale i ei a tino. I te vaitaimi tenei ka ‵pei atu ei a “fuagā vine” ma‵sei mai te lalolagi ki te mea ‵tau sua vine telā ko te kaitaua o Ieova kae ka iku atu i ei ki te fakaseaiga o te olaga masei tenei, telā e pule ki ei a Satani.

¹¹ Ke faka‵logo mai ki mea ka fai ne Ieova. E fai mai te Mika 1:​3, 4, penei: “A te Aliki e vau mai i tena nofoaga tapu, ka vau a ia ki lalo o sasale i ulu o mauga. Ko mauga eiloa ka liuvai, e pelā me se gako e ‵ka i te afi; Ka ma‵ligi ifo latou ki vanu e pelā me ne vai e ‵tafe ifo i se mauga.” E mata, ka tiakina tonu ne Ieova a tena koga nofo i te lagi kae fanaifo o sasale i ulu o mauga mo koga laugatasi o te Fenua o te Folafolaga? Ikai. E se manakogina ke fai penā. Ka saga tonu mai fua a ia ki te lalolagi ke fakataunu ei tena loto. E se gata i ei, ka se ‵tupu a mea kolā ne fakamatala mai ki te laukele kae ko tino ka logo‵mae i mea konā. Kafai e gasuesue a Ieova, ka maua ne tino sē fakamaoni se ikuga matagā​—⁠e pelā eiloa me ko liuvai tonu a mauga mo te laukele ko mavaevae i se mafuie.

¹² E fakamasaua mai ki a tatou a pati fakavaloaga i te Mika 1:​3, 4 a te suā valoaga e uiga ki mea kolā ka ‵tupu i te lalolagi. E pelā mo mea ne fakamau i te 2 Petelu 3:​10, ne tusi mai a te apositolo ko Petelu, penei: “A te Aso o te Aliki e oko mai e pelā mo se tino kaisoa. I te Aso tenā ka palele atu te lagi mo te ‵gulu fakamataku, kae ka ‵sunu a mea katoa i ei kae fakamaseigina foki, e penā foki te lalolagi mo mea katoa i ei.” E pelā mo te valoaga a Mika, e se fakauiga a pati a Petelu me ka ‵tupu a mea konei ki te lagi mo te lalolagi. E fakauiga i ei ki te fakalavelave lasi telā ka oko mai ki te lalolagi o tino sē amio atua tenei.

¹³ Kae tiga eiloa te fakalavelave lasi telā ka oko mai, e mafai o maua ne Kelisiano a te loto talitonu e uiga mō aso mai mua telā ne maua ne Mika. E pefea la? Mai te tau‵tali atu ki pati fakatonutonu e maua i fuaiupu fakamuli o te tusi a Petelu. Ne fai mai te apositolo, penei: “Se vaegā olaga la pefea e fia ola koutou i ei? E ‵tau o faka‵malu kae fakatapu otou olaga mō te Atua. Ka koi fakatalitali koutou ki te Aso o te Atua.” (2 Petelu 3:​11, 12) E mautinoa eiloa a te ‵tou fakamoemoega mō aso mai mua māfai e taumafai tatou o faka‵logo kae fakamautinoa aka me tapu ‵tou amioga kae faka‵fonu ‵tou olaga ki faifaiga amioatua. Ko te mea ke maua se puipuiga ki ‵tou fakamoemoega, e ‵tau o masaua ne tatou me e oko mai eiloa a te aso o Ieova.

¹⁴ Ne fakamatala mai ne Ieova a te pogai ne ‵tau ei o fakasala ana tino i aso mua. E fai mai te Mika 1:​5, penei: “Me i tino Isalaelu ko oti ne agasala kae ‵teke ki te Atua. Ko oi ka pei ki ei te ‵se e uiga ki te ‵teke o Isalaelu? Ko Samalia eiloa, te laumua o Isalaelu ki mātū! Ko oi e agasala ki te ifo ki tupua i Iuta? Ko Ielusalema eiloa!” Ne māfua mai eiloa i a Ieova a fenua ko Isalaelu mo Iuta. Kae ne ‵teke atu katoa a malo konā ki a ia kae ne oko atu a uiga ‵teke konā ki la laumua ko Samalia mo Ielusalema.

Ko Salalau Valevale a Amioga Ma‵sei

¹⁵ E fakaasi faka‵lei mai i te Mika 2:​1, 2 a te ma‵sei o tino kolā ne ola i aso o Mika: “Kalofa i a latou kolā e ta‵kato i olotou moega kae fai fuafuaga ma‵sei! Kafai ko ao, i te taimi eiloa e maua ei ne latou se avanoa, ko te mea eiloa ko fai ne latou te mea masei telā ne mafau‵fau latou ki ei. Ka fai e ma‵nako latou ki te fatoaga, e ‵fao mālō fua ne latou. Kafai e ma‵nako ki te fale, e puke fua ne latou. E seai eiloa se mea a se kāiga e sao.”

¹⁶ E se mafai eiloa o ‵moe malie a tino kaima‵nako i po, me e ‵nofo o mafau‵fau ki auala ke kaisoa ei ne latou a fatoaga mo fale o olotou tuakoi. E gasue‵sue fakavave latou i te tafataeao o fakataunu olotou aofaga. Moi ne masaua ne latou a te feagaiga a Ieova, ka sē fai eiloa ne latou a faifaiga konā. E maua atu i Tulafono kolā ne tuku ki a Mose a fakatokaga ke puipui ei a tino ma‵tiva. Kafai e tau‵tali atu ki ei ka sē mafai o ‵galo a laukele o matakāiga kolā ne ‵togi atu. Kae ui ei, e se fia ‵saga atu eiloa a tino kaima‵nako ki te mea tenā. Ne seki amanaia latou ki pati i te Levitiko 19:​18, kolā e fai mai penei: “Alofa ki tou tuakoi e pelā eiloa mo tou alofa ki a koe eiloa.”

¹⁷ E fakaasi mai i ei a mea kolā e mafai o ‵tupu ki tino kolā e fai mai me e tavini atu latou ki te Atua kae sē fakatāua ne latou a fakamoemoega faka-te-agaga kae kausaki atu foki ke maua a kope faka-te-foitino. Ne polopoloki atu a Paulo ki Kelisiano i ana aso, penei: “Ka ko tino kolā e ma‵nako ke mau‵mea latou, ko pa‵ku atu latou ki te fakaosoosoga, ka ko maleigina foki latou ne te uke o manatu va‵lea mo manako ma‵sei, kola e ‵futi ne latou ki lalo o fakamasei kae fakamalepe valevale.” (1 Timoteo 6:⁠9) Kafai e fakamuamua ne se tino a te mauaga o tupe i tena olaga, ko tapuaki atu a ia ki te atua ‵se​—⁠ko Koloa. E se mafai o tuku mai ne te atua ‵se tenā se fakamoemoega tonu mō aso mai mua.​—⁠Mataio 6:⁠24.

¹⁸ Ne iloa ne tino i aso o Mika mai mea faiga‵ta kolā ne ‵tupu ki a latou me e seai se aogā ke fakalago‵lago ki kope faka-te-foitino. E ‵tusa mo te Mika 2:​4, e fai mai a Ieova, penei: “Ka oko ki te taimi tenā, a tino ka fai‵pati fakatauemu e uiga ki te malaia telā ne oko atu ki a koutou, kae ka usu ne latou te pese fanoanoa tenei: ‘Matou ko ma‵sei valevale! Ko oti ne puke keatea ne te Aliki te motou fenua o ave ki tino [“sē fakamaoni,” NW] kolā ne puke fakapagota ne latou matou.’ ” E tonu ka sē maua eiloa ne tino kai‵soa fale mo fatoaga a olotou vaega. Ka ave fakaa‵tea latou ki fenua fakaa‵tea kae ka fakaaogā ne tino “sē fakamaoni” ko tino o fenua fakaa‵tea a olotou kope. Ka fakaseai atu katoa loa i ei a fakamoemoega mō se olaga fiafia i aso mai mua.

¹⁹ Kae ka sē fanoa‵noa eiloa a tino kolā e fakamoe‵moe ki a Ieova. E tausi fakamaoni eiloa a Ieova ki tena feagaiga ne fai ki a Apelaamo mo Tavita, kae e alofa foki ki tino e pelā mo Mika kolā e a‵lofa ki a ia kae fakaasi atu te fanoanoa ki tino kolā e ‵vae keatea mai te Atua. Ona ko tino amio‵tonu, ka fai ne te Atua se toe fakafouga i tena taimi tonu.

²⁰ Ne tupu te mea tenā i te 537 T.L.M. mai tua o te pakūga o Papelonia mo te taimi ne toe ‵foki atu ei te toega o te kau Iutaia ki te lotou fenua. A te taimi tenā ko te fakataunuga muamua o pati i te Mika 2:12. Ne fai mai a Ieova, penei: “Ka ko koutou tino Isalaelu kolā e ‵toe, ka fakapotopoto ne au koutou pelā me ne mamoe ko ‵foki mai ki te lafu. [“Ka ‵kau fakatasi latou,” Tusi Paia, Samoa] e pelā me se malae lausiusi e ‵fonu i mamoe, e penā foki te otou fenua me ka toe ‵fonu i tino.” Ko tafaga la te lasi o te alofa o Ieova! I te otiga ne fakasala ana tino, ne talia ne ia ke toe ‵foki atu a te toega o latou ke tavini atu ki a ia i te fenua o olotou tupuga.

Faifaiga Tai ‵Pau i ‵Tou Aso Nei

²¹ I ‵tou sukesukega ki mataupu muamua e lua o te tusi ko Mika, e mata, ne ofo koe i te ‵pau o nisi mea ne ‵tupu i aso konā mo ‵tou aso nei? E pelā mo aso o Mika, e tokouke a tino i aso nei e fai mai me tavini atu latou ki te Atua. Kae pelā mo Iuta mo Isalaelu, ko mavae‵vae foki nei latou kae ko fakatau taua valevale i a latou eiloa. E tokouke foki a tino mau‵mea ko fakasaunoa valevale ne latou a tino ma‵tiva. Kae ko sē fia ‵saga atu a takitaki lotu e tokouke ki faifaiga kolā e taku fakamasei ne te Tusi Tapu. E se tioa eiloa o pili o fakaseai atu a Lotu Kelisiano ‵Se fakatasi mo te ‵toega o “Papelonia takutakua,” ko te emupaea o lotu ‵se katoa i te lalolagi. (Fakaasiga 18:​1-5) E pelā mo mea ne ‵tupu i aso o Mika, ka tumau eiloa a tavini fakamaoni a Ieova i te lalolagi.

²² Ne ‵vae keatea a Kelisiano fakaekegina mai Lotu Kelisiano ‵Se i te 1919, kae folafola atu ei ne latou te tala ‵lei o te Malo ki fenua katoa. (Mataio 24:14) Muamua la, ne ‵sala latou ki te toega o te Isalaelu faka-te-agaga. Oti ei ne kamata o fakamaopoopo mai ne latou a ‘nisi mamoe’ kae ne fai ei a potukau e lua konā e pelā me se ‘lafu mamoe e tasi mo te tausi mamoe e tokotasi.’ (Ioane 10:16) E tiga eiloa e tavini atu nei latou mo te fakamaoni ki te Atua i fenua kese‵kese e 234, kae e “‵kau fakatasi” eiloa latou. Nei la ko “‵fonu” valevale a te lulu mamoe i tāgata e penā foki mo fāfine mo tama‵liki. E se fakamoe‵moe latou ki te olaga masei tenei kae ki te Malo o te Atua telā ka takitaki atu i ei latou ki te lalolagi palataiso.

²³ E fai mai te fuaiupu fakaoti o te Mika mataupu e lua, e uiga ki tino tapuaki fakamaoni a Ieova, penei: “Ko te Aliki, te lotou tupu ka ‵taki ne ia latou.” E mata, e mafai o fakaataata ne koe a koe eiloa e māti i te māti o te manumalo mai te tautali atu ki te Tupu ko Iesu Keliso mo Ieova e pelā me ko te takitaki? Kafai e penā loa, e mafai eiloa o talitonu koe me ka manumalo a koe kae ka maua foki ne koe a te fakamoemoega. Ka lavea atu a nisi fakamaoniga o te mea tenei māfai e suke‵suke faka‵lei ki nisi vaega o te valoaga a Mika.

Ka Tali Mai Pefea ne Koe?

• I aso o Mika, kaia ne fakaiku aka ei ne Ieova ke na gasuesue a ia o fakasala a tino Iuta mo Isalaelu?

• Se a te mea e mafai o tupu māfai e fakamuamua ne tino kolā e fai mai me e tavini latou ki te Atua a kope faka-te-foitino i olotou olaga?

• I te otiga ne sukesuke ki te Mika mataupu e 1 mo te 2, kaia e talitonu ei koe me tonu eiloa te mea e fakamoemoe koe ki ei?

[Fesili mo te Sukesukega]

1. E fai pefea a te Isalaelu faka-te-agaga e pelā me se fakamalosiga?

2. Kaia e maua ei ne tatou se fakamoemoega mautinoa faitalia me ola tatou i se lalolagi telā e ‵fonu i fakalavelave?

3. (a) Kaia ne ‵tau ei o fakasala ne Ieova a Isalaelu mo Iuta? (e) Kaia e aogā ei a pati a Mika i aso nei?

4. Ne a fakamatalaga e maua atu i te Mika mataupu 1 ke oko ki te 3?

5. Ne a fekau tāua e maua atu i te Mika mataupu e 4 mo te 5?

6, 7. Ne a manatu e fakaasi mai i te mataupu e 6 mo te 7 o te valoaga a Mika?

8. E fakatoetoe aka pefea ne koe a mea e aofia i te tusi ko Mika?

9. E ‵tusa mo te Mika 1:​2, ne a mea ne ‵tau o fai ne Ieova?

10. Kaia e tāua ei a pati i te Mika 1:2 ki a tatou?

11. Se a te uiga o pati i te Mika 1:​3, 4?

12, 13. E ‵tusa mo pati i te 2 Petelu 3:​10-12, e puipui pefea ne tatou te ‵tou fakamoemoega?

14. Kaia ne ‵tau ei o fakasala a Isalaelu mo Iuta?

15, 16. Ne a faifaiga mataga ne fai ne tino i aso o Mika?

17. Se a te mea e mafai o tupu ki tino kolā e fakamuamua ne latou a mea faka-te-foitino i olotou olaga?

18. Ne a mea ne ‵tupu ki tino kolā ne kausaki atu ki te mauaga o tupe e uke i aso o Mika?

19, 20. Se a te mea ne tupu ki tino Iuta kolā ne tali‵tonu ki a Ieova?

21. E ‵pau pefea a tulaga i ‵tou aso nei mo aso o Mika?

22. Ne a potukau e lua kolā e fakamoe‵moe ki te Malo o te Atua?

23. Kaia e ‵tau ei o talitonu koe me ka maua eiloa ne koe te fakamoemoega?

[Ata i te itulau e 7]

E mafai o fakamalosi aka tatou i te feitu faka-te-agaga ne valoaga a Mika

[Ata i te itulau e 8]

E pelā mo te toega o te kau Iuta i te 537 T.L.M., ne ‵lago malosi atu a te Isalaelu faka-te-agaga ki te tapuakiga tonu