“Fai te Galuega a te Tino Folafola”

“E ‵tau eiloa mo koe o mafaufau faka‵lei i mea katoa, . . . fai te galuega a te tino folafola.”​—2 TIMOTEO 4:5.

1. Se a te fakatonuga ne tuku atu ne Iesu ki ana soko?

KO FOLAFOLA atu nei te igoa o Ieova mo ana fuafuaga i te lalolagi kātoa. Ne fai penei ona ko te faka‵logo o tino tukugina atu o te Atua ki te fakatonuga ne tuku atu ne Iesu Keliso ki ana soko i te taimi ne fai atu ei: “Olo atu koutou ki fenua katoa ke fai a tino i ei mo oku soko, papatiso foki latou i te igoa o te Tamana, te Tama mo te Agaga Tapu. Akoako atu foki latou ke faka‵logo ki mea katoa kolā ne fakatonu atu ne au ki a koutou.”​​—Mataio 28:​19, 20.

2. Ne a fakamalosiga ne maua ne te ovasia ko Timoteo, kae se a te auala e tasi e mafai ei ne ovasia Kelisiano o fakataunu te lotou galuega?

² Ne faka‵logo eiloa a soko o Iesu i aso mua ki te fakatonuga tenā. E pelā mo te fakamalosi atu o te apositolo ko Paulo ki tena taina ovasia, ko Timoteo: “Fai te galuega a te tino folafola, kae fakataunu tau galuega totino.” (2 Timoteo 4:5) I aso nei, e tasi te auala e fakataunu ei ne se ovasia a tena galuega, ko te fai mo fai se tino talai loto finafinau o te Malo, se tino telā e kau atu faeloa ki te galuega talai. E pelā mo te ovasia o te Potukau Telā e Sukesuke ki Tusi, e maua ne ia te tulaga taulia ke fai ne ia te takitakiga i te faiga o te galuega talai mo te fakamasaniga o nisi tino i te faiga o te galuega. Ne fakataunu eiloa ne Paulo tena tiute totino ke folafola atu te tala ‵lei kae fesoasoani atu foki ki te fakamasaniga o nisi tino i te galuega tenā.​​—Galuega 20:20; 1 Kolinito 9:​16, 17.

Tino Talai Loto Finafinau i Aso Mua

3, 4. Ne a tala ‵gali e uiga ki a Filipo e pelā me se tino talai?

³ Ne lauiloa a Kelisiano mua pelā me ne tino talai loto finafinau. Mafaufau ki te tino talai ko Filipo. A ia se tokotasi o “tāgata fakamaoni e tokofitu . . . e ‵fonu i te Agaga Tapu mo te poto” ne filifili aka ke tufatufa atu a mea‵kai i aso katoa ki fāfine Kelisiano ko ‵mate olotou avaga kolā e fai‵pati faka-Eleni mo latou kolā e fai‵pati faka-Epelu i Ielusalema e aunoa mo te fāpito. (Galuega 6:​1-6) Mai tua o te galuega fakapito tenā mo te salalauatuga o Kelisiano katoa ona ko fakasauāga kae ‵toe fua ko apositolo, ne fanatu ei a Filipo ki Samalia. Ne folafola atu ne ia i konā te tala ‵lei kae ne maua ne ia te malosi mai te agaga tapu ke ‵tuli keatea a temoni kae faka‵lei a tino ‵pili mo tino faka‵mate olotou foitino. Ne talia ne tino Samalia e tokouke a te fekau o te Malo kae ne papatiso foki latou. I te lagonaga ne latou te mea tenei, ne uga atu ei ne apositolo i Ielusalema a te apositolo ko Petelu mo Ioane ki Samalia ko te mea ke maua ne soko ‵fou a te agaga tapu.​​—Galuega 8:​4-​17.

⁴ Ne toe takitaki ne te agaga o te Atua a Filipo ke fakafetaui atu ki te eunuka Aitiope i te auala ki Kasa. Mai tua o te fakamatalaga manino a Filipo e uiga ki te valoaga a Isaia, ne fakatuanaki te “tino maluga [tenei] i te fale o te tupu fafine” ki a Iesu Keliso kae papatiso foki. (Galuega 8:​26-​38) Ne fanatu a Filipo mai tua ifo i ei, ki Asota kae fakamuli atu ki Kaisaleia, “ki fa‵kai katoa o folafola atu a te Tala ‵Lei.” (Galuega 8:​39, 40) Ne tuku mai eiloa ne ia se fakaakoakoga ‵lei i te faiga o te galuega a te tino talai!

5. Ne lauiloa malosi pefea a tama fā‵fine e tokofa a Filipo?

⁵ Ne tumau eiloa te gasuesue malosi o Filipo i te galuega talai i Kaisaleia i tausaga kāti e 20 mai tua ifo i ei. I te taimi ne ‵nofo atu ei a Paulo mo Luka i tena fale, kae ko “tokofa ana tama fā‵fine e seki a‵vaga, kolā e talai foki ne latou te muna a te Atua i konā.” (Galuega 21:​8-​10) E mautinoa eiloa me ne akoakogina faka‵lei latou i te feitu faka-te-agaga, ne loto finafinau i te galuega talai, kae ne taulia foki ke ‵valo atu. A te loto finafinau o mātua i te galuega talai e fai mo fai se fakamalosiga ‵lei ki tama‵liki i aso nei, me e fakamalosi atu ei ki a latou ke fai te talai atu mo te loto finafinau mo fai te lotou galuega tumau i olotou olaga kātoa.

Tino Talai Loto Finafinau i Aso Nei

6. Se a te galuega ne iku manuia i ei a tino talai i aso mua?

⁶ I tena valoaga sili e uiga ki ‵tou aso nei mo te taimi o te gataga, ne folafola mai a Iesu Keliso: “E ‵tau o folafola atu muamua te Tala ‵Lei ki tino katoa.” (Maleko 13:10) Ka oko mai te gataga māfai ko oti ne folafola atu te tala ‵lei “ki te lalolagi kātoa.” (Mataio 24:14) I te folafola atu ne Paulo mo nisi tino talai a te tala ‵lei i aso mua, e tokouke a tino ne tali‵tonu, kae ne faka‵tu aka ei a fakapotopotoga i koga kese‵kese i te Emupaea o Loma. Ne ‵tofi aka a toeaina ke tavini atu i fakapotopotoga konei ke ga‵lue fakatasi mo taina mo tuagane i te galuega talai kae ke fakaoko atu foki te galuega talai ki koga katoa. Ne salalau atu eiloa te muna a Ieova i aso konā, e pelā eiloa mo aso nei me e lau i miliona o Molimau a Ieova e fai ne latou te galuega a tino talai. (Galuega 19:20) E a, ko oti ne fai koe mo fai se tokotasi o tino fia‵fia kolā e tavae atu ki a Ieova?

7. Ne a mea e fai ne tino talai o te Malo i aso nei?

⁷ E fakaaogā faka‵lei ne tino talai e tokouke i aso nei a avanoaga ke fakalauefa atu te lotou tusaga i te galuega talai. E lau i afe ko oti ne ‵kau atu ki te galuega fakamisionale, kae e lau i selau afe ko oti ne ‵kau atu ki te galuega talai tumau e pelā me ne paenia mo paenia lagolago. Kae ko se faka‵tau eiloa i te ‵lei o te galuega e fai nei ne tāgata, fāfine, mo tama‵liki kolā e tavini atu pelā me ne tino talai loto finafinau o te Malo! E tonu, e maua ne tino katoa o Ieova ana fakamanuiaga e uke i te lotou tavini fakatasi atu ki a ia e pelā me ne Kelisiano talai.​​—Sefanaia 3:9 Tusi Paia, Samoa.

8. Se a te galuega fakamailoga tino e fai nei, kae ko oi e fai ne latou?

⁸ Ko oti ne tuku atu ne te Atua ki soko fakaekegina o Iesu te tiute ke folafola atu te tala ‵lei ki te lalolagi kātoa. E fesoasoani atu ki a latou i te galuega talai tenei a ‘nisi mamoe’ a Keliso kolā ko gasolo aka eiloa o tokouke. (Ioane 10:16) A te galuega fakaola tino tenei ne ‵valo mai e pelā me ko te fakamailogāga o lae o tino kolā e māfatia kae fanoa‵noa i mea matagā kolā e ‵tupu i aso nei. Ko pili o fakaseai atu a tino amio ma‵sei. Kae i te vaitaimi nei, ko oko eiloa i te gali o te tauliaga ke fakaoko atu a muna‵tonu fakaola tino ki tino katoa i te lalolagi nei!​​—Esekielu 9:​4-6, 11.

9. E mafai pefea o fesoasoani atu ki tino ‵fou i te galuega talai?

⁹ Kafai ko tai leva ne ‵kau atu tatou ki te galuega talai, kāti e mafai o fesoasoani atu tatou ki tino ‵fou i te fakapotopotoga. Kāti e mafai o fakatoka ke ga‵lue fakatasi tatou mo latou i te galuega talai i nisi taimi. E fai eiloa ne toeaina te ‵toe mea e mafai o fai ke ati aka te malosi o olotou taina tali‵tonu i te feitu faka-te-agaga. E lasi ‵ki te fesoasoani e maua i taumafaiga ‵lei a ovasia loto mau‵lalo ke fesoasoani atu ki nisi tino ke fai mo fai ne tino talai loto finafinau kae ke ‵fua malosi mai.​​—2 Petelu 1:​5-8.

Te Molimau Atu Mai Fale ki Fale

10. Se a te fakaakoakoga ne tuku mai ne Keliso mo ana soko muamua i te faiga o te galuega talai?

¹⁰ Ne tuku mai ne Iesu Keliso ki ana soko se fakaakoakoga ‵lei pelā me se tino talai. E fai mai te Muna a te Atua e uiga ki te galuega talai a Keliso mo ana apositolo: “Ne malaga Iesu i loto i fa‵kai ‵lasi mo fa‵kai fo‵liki, o takutaku atu te Tala ‵Lei e uiga ki te Malo o te Atua, kae ne olo mo te tinoagafulu mo te tokolua soko.” (Luka 8:1) Kae e a te kau apositolo? Mai tua o te ‵ligiatuga o te agaga tapu i te Penitekoso i te 33 T.A., “i aso katoa, e se mafai eiloa o gata te lotou akoako atu kae lauga atu ki tino e uiga ki a Iesu te Keliso, i loto i te Fale Tapu io me i fale o tino.”​​—Galuega 5:​42.

11. E ‵tusa mo te Galuega 20:​20, 21, se a te mea ne fai ne te apositolo ko Paulo i tena galuega?

¹¹ Ona ko tena loto finafinau i te galuega talai, ne mafai ei o fai atu te apositolo ko Paulo ki toeaina Kelisiano mai Efeso: “Ko oti ne taku atu ne au ki a koutou, a mea katoa kolā e ‵tau o fesoasoani atu au ki a koutou; i aku lauga mo aku akoakoga ne fai atu ki a koutou i otou lukuga, pelā foki mo otou fale.” I te taimi ne ‘akoako atu ei a Paulo mai fale ki fale,’ e mata, ne āsi atu a ia ki fale o taina tapuaki ki a Ieova, mai te faiga o āsiga pelā me ne tausi mamoe ki tino tali‵tonu? Ikai, me ne toe fakamatala mai a ia penei: “E penā foki eiloa aku polopolokiga [io me ko taku talaiga] ne fai ki tino Iutaia mo tino o fenua fakaatea, ko te mea ke salamo ki olotou agasala, kae ‵fuli atu ki te Atua, ka ke tali‵tonu foki latou ki te ‵tou Aliki ko Iesu.” (Galuega 20:​20, 21) A tino kolā ko oti ne tukugina atu ki a Ieova e se ma‵nako ki akoakoga e uiga ki te “salamo ki olotou agasala, kae ‵fuli atu ki te Atua, ka ke tali‵tonu foki latou ki te ‵tou Aliki ko Iesu.” Ne akoako ne Paulo a toeaina Kelisiano i Efeso i te faiga o te galuega talai mai fale ki fale kae ne akoako atu ne ia a tino sē tali‵tonu e uiga ki te salamo mo te fakatuanaki. I te faiga o te mea tenei, ne fakaakoako atu ei a Paulo ki te faifaiga telā ne kamata ne Iesu.

12, 13. E ‵tusa mo te Filipi 1:​7, ne a mea ko oti ne fai ne tino o Ieova e uiga ki te lotou saolotoga ke talai atu?

¹² E mafai o faigata te galuega talai mai fale ki fale. E mafai o sē fia‵fia a nisi tino māfai ko olo atu tatou ki olotou fale mo te fekau i te Tusi Tapu. E se ma‵nako tatou o fakaitaita atu ki tino. Kae ko te galuega talai mai fale ki fale se fakatonuga mai te Tusi Tapu, kae e fakamalosi tatou ne te alofa ki te Atua mo ‵tou tuakoi ke molimau atu i te auala tenei. (Maleko 12:​28-​31) Ko te mea ke ‘‵lago kae faka‵mautakitaki’ aka te ‵tou saolotoga o talai atu mai fale ki fale, ko oti ne avaka ‵tou tagi ki fono fakamasino, e aofia i ei te Fono Maluga o Amelika. (Filipi 1:7) Toeitiiti ko taimi katoa ne ‵lago mai ei te fono tenā ki a tatou. E penei te ikugā fono masani:

¹³ “A te tufatufaatuga o tamā pepa fakalotu se faifaiga ko leva o te galuega fakamisionale​​—e ‵pau eiloa tena leva mo te leva o masini ‵lomi tusi. Se faifaiga telā ne fakamalosi aka ei a gasuesuega a lotu kese‵kese ke oko mai eiloa ki aso nei. E fakaaogā eiloa te vaega o te galuega talai tenei i aso nei i se auala lasi ne tamā lotu kese‵kese kolā e avatu ne olotou tino te Tala ‵Lei ki te fia afe o fale kae ‵sala atu ki tino e auala i te āsi tonu atu ki a latou ke maua ne tino e fakaopoopo atu ei ki olotou lotu. . . . E ‵pau eiloa te tāua o te vaega o te galuega fakalotu tenei mai lalo i te Fakamafuliga Muamua [ki te Tulafono Fakavae o te Iunaite Sitete] mo tapuakiga i falesa mo te akoako atu mai i te tulaga.”​​—Murdock v. Pennsylvania, 1943.

Kaia e Tumau ei i te Talai Atu?

14. Se a te mea e mafai o fai mo fai se fakamalosiga fakaopoopo i te ‵tou galuega talai?

¹⁴ E uke ‵ki eiloa a pogai ke talai atu ei mai fale ki fale. I taimi takitasi e āsi atu ei tatou ki se tino i te fale, e taumafai tatou o ‵toki se fuaga o te munatonu mai i te Tusi Tapu. Mai te faiga o toe āsiga, e taumafai tatou o fakasiusiu te fuaga tenā. Kae e mafai eiloa o fai te mea tenā mo fai se fakamalosiga fakaopoopo ki te tino tenā, me ne tusi mai a Paulo: “Ne ‵toki ne au te fuaga o te tala ‵lei, ka ko Apolo ne fakasiusiu ne ia te lakau, ka ko te Atua ne fakaola ne ia ke ola te lakau.” (1 Kolinito 3:6) Tela la, ke na tumau eiloa tatou i te ‘‵toki mo te fakasiusiu,’ mo te loto talitonu me ‘ka fakaola ne Ieova te lakau.’

15, 16. Kaia e āsi atu faeloa tatou ki fale o tino?

¹⁵ E fai ne tatou te galuega a te tino talai me ko ‵tu atu a ola o tino i se tulaga fakamataku. Mai te talai atu, e mafai ei o faka‵sao ne tatou a tatou eiloa mo tino kolā e faka‵logo mai ki a tatou. (1 Timoteo 4:​16) Kafai e iloa ne tatou me ko fakamataku te tulaga o te ola o se tino, e mata, ka taumafai malie fua tatou ke fesoasoani atu ki a ia? Ikai, e se tāitāi eiloa! Ona ko te mea e aofia i ei te fakaolataga, e āsi atu faeloa tatou ki fale o tino. E mafuli‵fuli faeloa a fakanofonofoga. A te tino telā ne tō fakalavelave ke fakalogologo mai i se taimi e tasi, e mafai o fiafia ke fakalogologo mai ki te fekau mai te Tusi Tapu i te suā taimi. E mafai o ‵tala mai ne te suā tino o te kāiga te mataloa, kae e mafai ei o iku atu ki se sau‵talaga faka-te-Tusi Tapu.

¹⁶ E se gata fua i te mafuli‵fuli o olotou fakanofonofoga kae penā foki loa a kilokiloga a tino i te fale. E pelā mo te logo‵mae i te mate o se tino pele e mafai o fakamalosi atu ki se tino ke fakalogologo mai ki te fekau mai te Tusi Tapu. E fakamoe‵moe eiloa tatou ke fakamafanafana atu ki te tino, fakamalosi atu ke iloa ne ia te tāua o ana manakoga faka-te-agaga, kae fakaasi atu foki te auala e mafai ei o faka‵lei aka te tulaga tenā.​​—Mataio 5:​3, 4.

17. Se a te ‵toe pogai sili e fai ei ‵tou galuega talai?

¹⁷ A te ‵toe pogai tāua e talai atu ei tatou mai fale ki fale io me e ‵kau atu ki nisi vaega o te galuega faka-Kelisiano ko te manakoga ke fai ‵tou tusaga i te fakailoaatuga o te igoa o Ieova. (Esoto 9:​16; Salamo 83:18) Se taui fakafiafia ‵ki māfai e fesoasoani atu ‵tou galuega talai ki tino kolā e fia‵fai ki te munatonu mo te amiotonu ke fai mo fai ne tino kolā e tavae atu ki a Ieova! Ne usu mai te faisalamo: “Tamataene mo tamāfine, tino ma‵tua mo tama‵liki foki. Ke ‵viki atu katoa latou ki te igoa o te Aliki! Ko tena igoa e tafasili i igoa katoa; tena ‵malu e maluga atu i te lagi mo te lalolagi.”​​—Salamo 148:​12, 13.

Te Aogā Totino ki a Tatou o te Galuega Talai

18. E aogā pefea ki a tatou a te faiga o te galuega talai?

¹⁸ A te faiga pelā me se tino talai e maua ne tatou i ei a mea aogā i auala kese‵kese. A te olo atu mai ki fale mo te tala ‵lei e fesoasoani mai ke ati aka ne tatou a te uiga ko te loto maulalo, maise eiloa māfai e se talimālōgina faka‵lei tatou. Ke ma‵goi tatou e pelā me ne tino talai, e ‵tau o fai tatou pelā mo Paulo, telā ‘ne fai mo pologa ki tino katoa, ko te mea ke maua ne ia a tino e tokouke.’ (1 Kolinito 9:​19-​23) A te apo i te galuega talai e fesoasoani mai ke ata‵mai tatou. Mai te fakalagolago ki a Ieova mo te filifiliga faka‵lei o ‵tou pati, e mafai ei o fakagalue aka ne tatou a pati fakatonutonu a Paulo konei: “Ke isi se alofa i otou pati e fai sāle, ke faka‵kona foki ki te masima ke tumau tena aogā, ko te mea ke iloa ne koutou o tali atu ki so se tino e fesili mai ki a koutou.”​​—Kolose 4:6.

19. E fesoasoani atu pefea te agaga tapu ki tino talai?

¹⁹ E fakamalosi mai te galuega talai ke fakalagolago tatou ki te agaga tapu o te Atua. (Sakalia 4:11) E fakaasi atu ei ne tatou a fuataga o te agaga​​—ko te “alofa, te fiafia, te filemu, te kufaki, te mataalofa, te ‵lei, te fakamaoni, te loto malalo, mo te loto pulea”​​—i te ‵tou galuega. (Kalatia 5:​22, 23) E aogā i ‵tou faifaiga ki tino, me i te fakalogo ki te takitakiga a te agaga e fesoasoani mai ke fakaasi atu ne tatou te alofa, ke fia‵fia kae uiga filemu, ke loto kufaki kae atafai, ke fakaasi te ‵lei mo te fakatuanaki, kae ke fakaasi atu foki te loto maulalo mo te loto pulea i te taimi e folafola atu ei te tala ‵lei.

20, 21. Ne a nisi fakamanuiaga mo mea aogā e maua i te fakalavelave faeloa e pelā me ne tino talai?

²⁰ A te suā fakamanuiaga e maua ne tatou e pelā me ne tino talai, ko te momea aka o ‵tou loto a‵lofa. Kafai e taku mai ne tino olotou fakalavelave​​—ko masaki, seai se galuega, mea faiga‵ta i te kāiga​​—e se gasue‵sue tatou e pelā me ne tino fakatonutonu, kae e fakaasi atu ne tatou a tusi siki fakamalosi kae fakamafanafana loto ki a latou. E manava‵se tatou ki tino kolā ko oti ne faka‵kivi olotou mata i te feitu faka-te-agaga kae e foliga mai me e fia‵fia eiloa latou ki te amiotonu. (2 Kolinito 4:4) Kae ko tafaga te fakafiafia ke fesoasoani atu i te feitu faka-te-agaga ki tino loto ‵lei kolā e mafai o filifilia “mō te ola se gata mai”!​​—Galuega 13:48.

²¹ A te kau atu faeloa ki te galuega talai e fesoasoani mai ke mafau‵fau faeloa tatou ki mea faka-te-agaga. (Luka 11:34) E mautinoa eiloa tena aogā me moi sē penā, penei ko ‵lave tatou i te matasele ko te fia maumea telā e lauiloa i te lalolagi tenei. Ne fakamalosi mai te apositolo ko Ioane ki Kelisiano: “Sa tuku atu otou loto ki te lalolagi io me ko so se mea faka te lalolagi. Kafai e a‵lofa koutou ki te lalolagi, ko tona uiga e se a‵lofa koutou ki te Tamana telā e i loto i a koutou. Konei katoa a mea e taku ko mea faka te lalolagi: ko manakoga agasala, ko mea e matea ne tino kae ma‵nako ki ei, mo mea katoa i te lalolagi nei kolā e fakamata‵mata ki ei a tino. E seai eiloa se mea o mea konei e māfua mai i te Tamana; e māfua katoa mai i te lalolagi. A te lalolagi mo mea katoa i ei kolā e ma‵nako ki ei a tino e palele atu katoa; ka ko te tino telā e fai ne ia te mea e loto ki ei a te Atua e ola ki te se gata mai.” (1 Ioane 2:​15-​17) A te fakalavelave faeloa e pelā me ne tino talai mo te ga‵lue malosi i te galuega a te Aliki e fesoasoani mai ke sē fia‵fai tatou ki te lalolagi.​​—1 Kolinito 15:58.

Fakaputu a Koloa i te Lagi

22, 23. (a) Ne a koloa e fakaputu aka ne Kelisiano talai? (e) Ka fesoasoani mai pefea te mataupu telā e ‵soko mai ki a tatou?

²² E maua a mea aogā tumau mai te loto finafinau i te galuega talai o te Malo. Ne fakaasi mai ne Iesu te mea tenei i ana pati konei: “Sa fakaputu ne otou koloa i te olaga nei, me e iai a mogamoga mo te pala o fakamasei, e iai foki ne tino kai‵soa e ofa ne latou a mea kae kai‵soa. Kae fakaputu ne otou koloa i te lagi, telā e seai ne mogamoga mo te pala o fakamasei; e seai foki ne tino e ofa ne latou a mea kae kai‵soa. Me ko te koga telā e tuku i ei otou koloa, e iai foki mo tou loto i konā.”​​—Mataio 6:​19-​21.

²³ Ke na tumau eiloa tatou i te fakaputuga o koloa i te lagi, i te iloa atu me e seai aka foki se tauliaga e sili atu i lō te sui ne tatou a te Aliki Sili ko Ieova e pelā me ne ana Molimau. (Isaia 43:​10-​12) Kafai e tumau tatou i te faiga o ‵tou galuega pelā me ne faifeau a te Atua, e mafai o ‵pau ‵tou lagonaga mo lagonaga o se fafine Kelisiano ko 90 tupu ana tausaga telā ne fai mai penei e uiga ki tena taviniga tumau ki te Atua: “E fakafetai au ki a Ieova me ne talia ne ia au faitalia oku vāivāiga i tausaga katoa konei, kae e ‵talo faeloa au ko te mea ke fai faeloa a ia mo fai toku Tamana alofa ki te se-gata-mai.” Kafai e fakatāua foki penā ne tatou te ‵tou fesokotakiga mo te Atua, ka ma‵nako eiloa tatou o fakamāea faka‵lei te galuega a te tino talai. Ka fesoasoani mai te suā mataupu ke iloa ne tatou o fakataunu katoatoa ‵tou galuega.

Ka Tali Mai Pefea ne Koe?

• Kaia e ‵tau ei o fai ne tatou te galuega a te tino talai?

• Ne a mea e mafai o fai atu e uiga ki te galuega a tino talai i aso mua mo aso nei?

• Kaia e talai atu ei tatou mai fale ki fale?

• E maua pefea ne koe a mea aogā mai te faiga o te galuega a te tino talai?

[Ata i te itulau e 8]

E maua eiloa i aso nei a vaegā tino talai fia‵fia pelā mo Filipo mo ana tama fā‵fine

[Ata i te itulau e 12]

E maua pefea ne koe a mea aogā mai te folafola atu o te tala ‵lei ki nisi tino?