Se Tulafono o te Alofa i te Loto

“Ka tuku atu ne au taku tulafono ki a latou kae tusi ne au i olotou loto.​”​—⁠IELEMIA 31:⁠33.

1, 2. (a) Ne a mea ka mafau‵fau nei tatou ki ei? (e) Ne fakaasi atu pefea ne Ieova a ia eiloa i luga i te Mauga o Sinai?

NE ILOA ne tatou mai te avā mataupu muamua, me i te taimi ne fanaifo ei a Mose mai te Mauga o Sinai, ne ‵pula malosi ana mata telā ne fakaasi mai i ei te ‵malu o Ieova. Ne sau‵tala foki tatou ki te veli telā ne fakaaogā ne Mose. Ke na mafau‵fau nei tatou ki se mea tai ‵pau telā e isi sena uiga mō Kelisiano i aso nei.

² I te taimi ne nofo atu ei a Mose i luga i te mauga, ne maua ne ia a fakatonuga mai i a Ieova. I te taimi ne maopoopo ei latou i lalo i te Mauga o Sinai, ne lavea ei ne te kau Isalaelu se fakaasiga fakaofoofogia o te Atua. “Ne pa‵pa fa‵tili kae ‵lapa uila, kae sae mai te kaumana matolu i luga o te mauga, lagona ei foki ne tino a te tagi malosi o te leo o te pu. Ne pole‵pole i te ma‵taku a tino katoa i te koga tenā. . . . A te mauga o Sinai ne fakapulou ne te au, me i te Aliki ne fanaifo ki lalo i te mauga i te afi. Ne fanake ki luga te au e pelā eiloa mo te au o te lase, ka ko na pole‵pole malosi ei foki a tino katoa.”​​—⁠Esoto 19:​16-​18.

3. Ne a auala ne tuku atu ei ne Ieova a Tulafono e Sefulu ki te kau Isalaelu, kae se a te mea ne malamalama i ei a te fenua tenā?

³ Ne faipati atu a Ieova ki tino e auala i se agelu, tuku atu i ei ki a latou te mea telā ko lauiloa nei, ko Tulafono e Sefulu. (Esoto 20:​1-​17) Telā la, se mea mautinoa eiloa me i tulafono konei ne aumai mai te Atua Malosi Katoatoa. Ne tusi ne Ieova a tulafono konā i luga i papa fatu​​—⁠ko papa fatu kolā ne ma‵fa likiliki i te taimi ne ‵pei ei ne Mose ki lalo i te laveaga ne ia te kau Isalaelu e ifo ki se tupua aulo. Ne toe tusi ei ne Ieova a tulafono konā i luga i papa fatu. I te taimi tenei, ne fanaifo ei a Mose mo papa fatu, mo ana mata ko ‵pula malosi mai eiloa. I te taimi tenā, ne malamalama ei a tino katoa me e isi eiloa se uiga tafasili i te tāua o tulafono konā.​​—⁠Esoto 32:​15-​19; 34:​1, 4, 29, 30.

4. Kaia ne tāua malosi ei a Tulafono e Sefulu?

⁴ Ne tuku atu a papa fatu e lua kolā ne tusi ei a Tulafono e Sefulu ki loto i te pusa o te feagaiga telā ne tuku i loto i te ‵Toe Potu Tapu i te faleie tapu kae fakamuli ifo i te faletapu. Ne tuku mai i tulafono konā a fakatakitakiga fakavae o te feagaiga o Tulafono a Mose kae ne fakavae ki ei te fakateletelega o te malo o Isalaelu i te auala telā e manako ki ei te Atua. Ne tuku atu i ei se fakamaoniga me ne fesokotaki atu a Ieova ki se potukau fakapito, ko ana tino filifilia.

5. I auala fea ne fakaasi atu ei te alofa o te Atua i ana tulafono ki te kau Isalaelu?

⁵ Ne fakaasi mai i tulafono konā a mea e uke e uiga ki a Ieova, maise eiloa tena alofa ki ana tino. Ko se faka‵tau eiloa te tāua o te meaalofa tenā ki tino kolā ne faka‵logo ki ei! Ne tusi mai se tino poto e tokotasi: “E seai eiloa ne tulafono i mea tau amioga ne fai ne tino mai mua io me talu mai i te taimi tenā . . . e ‵pau, io me e sili atu i tulafono e sefulu konei a te Atua.” E uiga ki te Tulafono kātoa a Mose, ne fai mai a Ieova: “Kafai e faka‵logo mai koutou ki a au kae tausi taku feagaiga, ka fai koutou mo oku tino tonu eiloa. A te lalolagi kātoa e o oku, ka ko koutou ko oku tino filifilia, ko tino kolā ko tuku katoatoa mai olotou olaga ki a au, kae ka tavini mai koutou ki a au e pelā mo ne faitaulaga.”​​—⁠Esoto 19:​5, 6.

Se Tulafono Telā e Tusi i te Loto

6. Se a te tulafono telā e sili atu i te tāua i lō tulafono kolā ne tusi i luga i papa fatu?

⁶ E tonu, e lasi ‵ki te aogā o tulafono konā mai te Atua. E mata, e iloa ne koe me e maua ne Kelisiano fakaekegina se mea telā e sili atu i te tāua i lō tulafono kolā ne tusi i papa fatu? Ne ‵valo mai ne Ieova se feagaiga fou telā e ‵kese mai te feagaiga o te Tulafono telā ne fai mō te fenua o Isalaelu. “Ka tuku atu ne au taku tulafono ki a latou kae tusi ne au i olotou loto.” (Ielemia 31:​31-​34) A Iesu, ko te sokoga o te feagaiga fou, ne seki tuku atu ne ia ne tulafono tusia ki ana soko. Ne fakaoko atu ne ia a tulafono a Ieova ki mafaufauga mo loto o ana soko e auala i mea kolā ne faipati kae fai foki ne ia.

7. Ko oi ne tuku atu muamua ki ei a “te tulafono a Keliso,” kae ko oi ne puke ‵mau fakamuli ki ei?

⁷ Ne taku te tulafono tenei ki “te tulafono a Keliso.” Ne tuku atu muamua te tulafono tenei, e se ki te fenua o tino Isalaelu kolā ne o‵mai i te gafa o Iakopo, kae ki se fenua faka-te-agaga, ko “te Isalaelu a te Atua.” (Kalatia 6:​2, 16; Loma 2:​28, 29) Ne aofia i te Isalaelu a te Atua a Kelisiano fakaekegina ki te agaga. Fakamuli ne ‵kau atu se “vaitino tokouke” mai fenua katoa kolā e taumafai foki o tapuaki atu ki a Ieova. (Fakaasiga 7:​9, 10; Sakalia 8:​23) E pelā me se ‘lafu mamoe e tasi’ mai lalo i “te tausi mamoe e tokotasi,” e puke ‵mau a potukau e lua konei ki “te tulafono a Keliso,” mai te taliaga o tena takitakiga i mea katoa e fai ne latou.”​​—⁠Ioane 10:⁠16.

8. Se a te ‵kesega i te Tulafono a Mose mo te tulafono a Keliso?

⁸ E se pelā mo tino Isalaelu faka-te-foitino, kolā ne ‵tau o ‵nofo mai lalo i te Tulafono a Mose ona ko latou ne tino Isalaelu ‵tonu, e tumau eiloa a Kelisiano mai lalo i te Tulafono a Keliso e auala i olotou filifiliga totino, kae e se fakavae ki olotou telega mo koga ne fa‵nau mai i ei latou. Ne tauloto latou e uiga ki a Ieova mo ana auala kae e ma‵nako foki latou o fai tena loto. A te mauaga o tulafono a te Atua i “olotou loto,” i se auala fakatusa, e se faka‵logo fua a Kelisiano fakaekegina ki te Atua ona ko te mea e mafai o fakasala ne ia latou kolā e se faka‵logo; io me e fai fua pelā me se tiute ki a latou. E fakavae eiloa te lotou faka‵logo ki se mea telā e sili atu i te tāua kae malosi ‵ki, kae e faka‵logo foki penā a tino kolā e aofia i nisi mamoe, ona ko te mea e maua a tulafono a te Atua i olotou loto.

Tulafono Kolā e Fakavae ki te Alofa

9. Ne fakaasi mai pefea ne Iesu me i te alofa ko te fakavae o tulafono katoa a Ieova?

⁹ A te fakavae o tulafono mo fakatonuga katoa a Ieova e mafai o fakatoetoe aka ki se pati fua e tasi ko te: alofa. Ne fai faeloa kae ka fai faeloa te alofa mo fai se vaega tāua o te tapuakiga ‵mā. I te taimi ne fesili atu ei e uiga ki te ‵toe tulafono sili i te Tulafono, ne tali mai a Iesu: “Alofa ki te Aliki tou Atua mo tou loto kātoa, mo tou agaga kātoa, mo tou mafaufau kātoa.” A ko te lua o tulafono ko te: “Alofa ki tou tuakoi e pelā eiloa mo koe ki a koe.” Ne toe fai atu a ia: “A te katoatoaga o te Tulafono a Mose mo akoakoga a pelofeta, e fakavae i luga i tulafono konei e lua.” (Mataio 22:​35-​40) Ne fakaasi atu i ei ne Iesu, me e se ko te Tulafono fua mo Tulafono e Sefulu ne fakavae ki te alofa, kae ko te Tusi Tapu kātoa foki i te ‵gana Epelu.

10. E iloa pefea ne tatou me i te alofa ko te fakavae o te tulafono a Keliso?

¹⁰ E mata, e fakavae foki te alofa ki te Atua mo tuakoi ki te tulafono telā e tusi i loto o Kelisiano? Ao, e penā eiloa! E aofia i te tulafono a Keliso a te alofa lasi ki te Atua kae e aofia foki i ei se tulafono fou​​—⁠e ‵tau o fakatau fakaasi atu ne Kelisiano se alofa sē fakapito. E ‵tau o a‵lofa latou pelā mo Iesu, kae ne tuku atu tena ola mo te fiafia mō ana taugasoa. Ne akoako ne ia ana soko ke a‵lofa ki te Atua kae fakatau a‵lofa foki i a latou eiloa, e pelā eiloa mo tena alofa ki a latou. A te alofa fakaofoofogia telā e fakatau fakaasi atu ne latou ko te ‵toe fakailoga tāua eiloa telā e iloagofie ei a Kelisiano ‵tonu. (Ioane 13:​34, 35; 15:​12, 13) Ne akoako atu foki ne Iesu a latou ke a‵lofa ki olotou fili.​​—⁠Mataio 5:​44.

11. Ne fakaasi atu pefea ne Iesu a te alofa ki te Atua mo tino katoa?

¹¹ Ne fakaasi mai ne Iesu te fakaakoakoga ‵lei katoatoa i te fakaasiatuga o te alofa. E pelā me se agaga malosi ‵ki i te lagi, ne talia ne ia mo te fiafia a te avanoaga ke fai ne ia te loto o tena Tamana i te lalolagi. I tafa o te tukuatuga o tena ola faka-te-foitino ko te mea ke mafai o maua ne nisi tino a te ola se-gata-mai, ne fakaasi atu foki ne ia ki tino a te auala e ‵tau o ola latou i ei. Ne loto maulalo a ia, ne atafai, kae loto malamalama foki, mai te fesoasoani atu ki tino loto māfatia kae fakamaseigina. Ne tuku atu foki ne ia a “muna o te ola se-gata-mai,” e aunoa mo te fi‵ta mai te fesoasoani atu ki nisi tino ke iloa ne latou a Ieova.​​—⁠Ioane 6:​68.

12. Kaia e mafai ei o fai atu me e fetaui ‵lei te alofa ki te Atua mo te alofa ki tuakoi?

¹² A te ‵tonuga loa, e fetaui ‵lei te alofa ki te Atua mo te alofa ki tuakoi. Ne fai mai te apositolo ko Ioane: “I te alofa e vau mai i te Atua. . . . Kafai e fai mai se tino, ‘Au e alofa ki te Atua,’ kae telā la e ita ki tena taina, a ia se tino loi. Me e se mafai a ia o alofa ki te Atua telā e seki matea ne ia, kae telā la e se alofa ki tena taina telā e matea ne ia.” (1 Ioane 4:​7, 20) A Ieova ko te māfuaga mo te fakaasimaiga katoatoa o te alofa. E fakavae katoa ki te alofa ana mea katoa e fai. E a‵lofa tatou me ne faite ne ia tatou ki ana foliga. (Kenese 1:​27) Mai te fakaasiatuga o te alofa ki ‵tou tuakoi, e fakaasi atu ei te ‵tou a‵lofa ki te Atua.

A te Uiga o te Alofa ko te Fakalogo

13. Kafai e a‵lofa tatou ki te Atua, se a te mea muamua e ‵tau o fai ne tatou?

¹³ E mafai pefea o a‵lofa tatou ki te Atua, telā e se mafai o matea ne tatou? A te mea tāua muamua, ko te taumafai ke iloa ‵lei ne tatou a ia. E se mafai o a‵lofa ‵tonu io me e tali‵tonu katoatoa tatou ki se tino telā e se iloa ‵lei ne tatou. Telā la, e fakamalosi mai te Muna a te Atua ke taumafai ke iloa ‵lei ne tatou te Atua mai te fai‵tau ki te Tusi Tapu, te ‵talo, mo te ‵kau fakatasi faeloa mo tino kolā ko leva ne iloa kae a‵lofa ki a ia. (Salamo 1:​1, 2; Filipi 4:6; Epelu 10:25) E tāua ‵ki eiloa a tusi Evagelia e fa i se auala fakapito, me e fakaasi mai i ei a uiga o Ieova kolā e lavea atu i te olaga mo te taviniga a Iesu Keliso. Ka momea aka faeloa te ‵tou fia faka‵logo ki te Atua kae fakaakoako atu ki ana uiga māfai ko iloa ‵lei kae fakatāua foki ne tatou te alofa ne fakaasi mai ne ia mō tatou. E tonu, e aofia i te alofa ki te Atua a te fakalogo.

14. Kaia e mafai ei o fai atu me i tulafono a te Atua e se na lo ko ‵mafa?

¹⁴ Kafai e a‵lofa tatou ki tino taki tokotasi, e iloa tonu ne tatou a mea kolā e fia‵fia mo mea kolā e se fia‵fia latou ki ei, kae e fai eiloa ne tatou a mea konā. E se ma‵nako tatou o fakafanoanoa atu ki tino kolā e a‵lofa tatou ki ei. Ne tusi mai te apositolo ko Ioane: “Tenei te uiga o te alofa ki te Atua: ko te fakalogo ki ana fakatonuga. Ka ko ana fakatonuga e se na ‵mafa foki mo tatou.” (1 Ioane 5:⁠3) E se ‵mafa kae e se uke foki ana fakatonuga. E takitaki ‵tou auala ne te alofa. E se manakogina ke tauloto ne tatou a mea katoa i loto i se tulafono ke faka‵tonu aka ei a ‵tou mea e fai; e takitaki tatou ne te ‵tou a‵lofa ki te Atua. Kafai e a‵lofa tatou ki te Atua, ko fai ei te faiga o tena loto mo fai se tauliaga fakafiafia. Ko maua ei ne tatou a te taliaga a te Atua, kae ka aogā foki ki a tatou, me e fai faeloa tena takitakiga mō te ‵lei o tatou.​​—⁠Isaia 48:⁠17.

15. Se a te mea ka fakamalosi mai ke fakaakoako atu tatou ki a Ieova? Fakamatala mai.

¹⁵ A te alofa ki te Atua e fakamalosi aka ei tatou ke fakaakoako atu ki ana uiga. Kafai e a‵lofa tatou ki se tino, e tavae ne tatou ana uiga kae taumafai foki ke fai tatou pelā mo ia. Mafaufau la ki te fesokotakiga i te vā o Ieova mo Iesu. Ne ‵nofo fakatasi laua i te lagi kāti i te fia piliona o tausaga. Ne ‵poko malosi kae ‵ma pakipaki foki te alofa i te vā o laua. Ne ‵lei katoatoa te auala ne fai ei a Iesu e pelā mo tena Tamana faka-te-lagi telā ne mafai ei o fai atu a ia ki ana soko: “Ko te tino ko kilo ki a au, ko kilo foki ki te Tamana.” (Ioane 14:⁠9) Kafai e ati aka ne tatou te ‵tou iloa mo te ‵tou loto fakafetai ki a Ieova mo tena Tama, e fakamalosigina ei tatou ke fai pelā mo laua. A te ‵tou a‵lofa ki a Ieova, fakatasi mo te fesoasoani o tena agaga tapu, ka mafai o fai ei ke “tuku keatea ne [tatou] a te natula mua mo ana faiga, ka ko oti ne fakapei ki luga i a [tatou] a te natula fou.”​​—⁠Kolose 3:​9, 10; Kalatia 5:​22, 23.

Galuega o te Alofa

16. E fakaasi atu pefea te alofa ki te Atua mo tuakoi e auala i te ‵tou talai mo te akoako atu?

¹⁶ E pelā me ne Kelisiano, e talia ne tatou te ‵tou a‵lofa ki te Atua mo tuakoi ke fakamalosi aka ei tatou o ‵kau atu ki te galuega ko te talaiatuga o te Malo mo te faiga o soko. Kafai e fai penā, e fakafiafia ei ne tatou a Ieova te Atua, “telā e manako a ia ke ola tino katoa, ka ke iloa foki ne latou te munatonu.” (1 Timoteo 2:​3, 4) Ko mafai ei o maua ne tatou te fiafia i te fesoasoani atu ki nisi tino ke tusi foki te tulafono a Keliso i olotou loto. Kae e fia‵fia eiloa tatou ke ‵kilo atu ki te ‵fuliga o olotou uiga ke fakaasi mai i ei a uiga fakaatua o Ieova. (2 Kolinito 3:​18) A te ‵tonuga loa, a te fesoasoani atu ki nisi tino ke iloa ne latou te Atua ko te ‵toe meaalofa tafasili eiloa i te tāua e mafai o tuku atu ne tatou ki a latou. E maua eiloa ne tino kolā e talia ne latou se vā fakataugasoa ‵lei mo Ieova te fiafia telā ka tumau ki te se-gata-mai.

17. Kaia e poto ei koe ke fakamalosi aka te alofa ki te Atua mo ou tuakoi i lō te fia fai ki kope faka-te-foitino?

¹⁷ E ola tatou i se lalolagi telā e fakatāua malosi i ei a mea faka-te-foitino, kae e fia‵fai malosi foki ki ei. Kae e se tumau a mea faka-te-foitino. E mafai o kaisoa io me e olo o ma‵sei. (Mataio 6:​19) E polopoloki mai penei te Tusi Tapu: “A te lalolagi mo mea katoa i ei kolā e ma‵nako ki ei a tino e palele atu katoa; ka ko te tino telā e fai ne ia a te mea e loto ki ei a te Atua e ola ki te se-gata-mai.” (1 Ioane 2:​16, 17) E tonu, ka tumau eiloa a Ieova ki te se-gata-mai, kae penā foki loa a tino kolā e a‵lofa kae tavini atu ki a ia. Telā la, e mata, e sili atu i te ‵lei ke fakamalosi aka tou alofa ki te Atua mo tino i lō te kausaki atu ki mea o te olaga nei, kolā e se tumau te lotou aogā?

18. Ne fakaasi atu pefea ne se misionale e tokotasi a te alofa sē fakapito?

¹⁸ A tino kolā e kausaki atu ki te alofa, e avatu ne latou a tavaega ki a Ieova. Mafaufau la ki a Sonia, se misionale i Senegal. Ne sukesuke fakatasi laua mo se fafine e igoa ki a Heidi, telā ne maua ne ia te manu o te SELAMETE, ko te HIV, mai tena avaga sē talitonu. Mai tua o te matega o tena avaga, ne papatiso ei a Heidi, kae ne gasolo ifo foki ki lalo tena malosi, kae ne fāulu ei a ia ki te fa‵kaimasaki ona ko tena pokotia i te SELAMETE. E fai mai a Sonia: “Ne fai eiloa ne tino ga‵lue i te fa‵kaimasaki te ‵toe mea e mafai ne latou o fai, kae ne seki lava te aofaki o tino ga‵lue. Ne fakamolemole atu ei ki ne volenitia mai te fakapotopotoga ke tausi atu ki ana manakoga i te fa‵kaimasaki. I te lua o po o Heidi i te fa‵kaimasaki, ne nofo au i luga i se papa i tafa o tena moega kae ne fesoasoani atu au ki a ia ke oko eiloa ki te taimi ne mate ei tou fafine. Ne fai mai se tokitā pule ki a au: ‘A te ‵toe fakalavelave lasi e fe‵paki mo matou ko te lavea atu, me e masani o tiakina ne olotou kāiga a latou kolā ko iloa atu me ko maua ne te SELAMETE. Kaia e talia ei ne koe, telā e se kāiga, e se fenua tasi, kae e se ‵pau foki otou ‵lanu, ke tu atu koe i se tulaga fakamataku penā?’ Ne fakamatala atu ne au me i taku kilokiloga, a Heidi e fai eiloa pelā me se taina tonu ki a au, e ‵pili ki te ma vā e pelā eiloa me e tokotasi te mā mātua mo te mā tamana. I te iloaga ne au a te tuagane fou tenei, ne fiafia malosi eiloa au o tausi atu ki a ia.” Ne seki pokotia eiloa a Sonia i se masaki ona ko ana galuega kolā ne fai mo te alofa i te tausi atu ki a Heidi.

19. Se a te avanoaga e ‵tau o fakaaogā faka‵lei ne tatou, māfai ko tusi a tulafono a te Atua i ‵tou loto?

¹⁹ E uke ‵ki eiloa a fakaakoakoga o te alofa sē fakapito e maua atu i tavini a Ieova. E seai se tulafono tusia e iloa ei a tino o te Atua i aso nei. I lō te fai penā, e lavea atu ne tatou te fakataunuga o pati i te Epelu 8:​10: “Tenei la te feagaiga e fai ne au mo tino Isalaelu, mai tua o aso konā, muna a te Aliki: ‘E tuku atu ne au aku tulafono ki olotou mafaufau, kae tusi foki ne au i olotou loto. E fai au mo olotou Atua, kae fai latou mo oku tino.’ ” Ke na fakatāua eiloa ne tatou te tulafono o te alofa telā ko oti ne tusi ne Ieova i ‵tou loto, mai te fakaaogāga o so se avanoaga ke fakaasi atu te alofa.

20. Kaia e fai ei te tulafono a Keliso mo fai se kope tafasili i te tāua?

²⁰ Ko tafaga la te fiafia e maua i te tavini atu ki te Atua fakatasi mo te kautaina i te lalolagi kātoa telā e fakaasi atu i ei te vaegā alofa penā! A tino kolā e tusi i olotou loto a te tulafono a Keliso e maua eiloa ne latou se kope tafasili i te tāua i te lalolagi telā e seai se alofa e maua i ei. E se gata fua i te lotou fia‵fia i te maua ne latou o te alofa o Ieova kae e fia‵fia foki latou i te malosi o te alofa telā e fusi fakatasi i ei te kautaina kātoa. “Ko oko eiloa i te gali mo te ‵lei, manafai e ‵nofo tasi a tino o te Atua e pelā me ne taina!” E tiga eiloa e ‵nofo atu a Molimau a Ieova i atufenua e uke, e fai‵pati ki ‵gana e uke, kae kese‵kese foki olotou tuu mo aganuu kolā e uke, e maua eiloa ne latou a te fealofani fakalotu telā e se maua i nisi lotu katoa. E aumai ne te fealofani tenei te taliaga a Ieova. Ne tusi mai te faisalamo: “Tenā te koga [i vā o tino kolā e ‵nofo fakatasi i te alofa] ne tauto ei te Aliki ke tuku i ei tena fakamanuiaga.”​​—⁠Salamo 133:​1-3.

E Mafai o Tali Mai ne Koe?

• E pefea te tāua o Tulafono e Sefulu?

• Se a te tulafono telā ne tusi i loto o tino?

• Se a te tulaga o te alofa i “te tulafono a Keliso”?

• Ne a auala e mafai ei o fakaasi atu ne tatou te alofa ki te Atua mo ‵tou tuakoi?

[Ata i te itulau e 19]

Ne tusi a tulafono a te kau Isalaelu i luga i papa fatu

[Ata i te itulau e 20]

E tusi a tulafono a te Atua i loto o Kelisiano