Ke Sa‵sale i te Auala Telā e Gasolo Aka Faeloa te Mainaga i ei
“A te auala telā e sa‵sale i ei a tino amio‵tonu e pelā mo te la e kamata o fanake, e gasolosolo malie eiloa o vau te mainaga ke oko eiloa ki te taimi ko ao mai ei.”—FAATAOTO 4:18.
1, 2. Ne a mea ko oti ne maua ne tino o te Atua ona ko te gasolo aka faeloa ki luga o te mainaga faka-te-agaga mai i a Ieova?
KO OI e mafai o fakamatala faka‵lei mai ne ia te malosi o te la ki luga i te pouliga i lō te Māfuaga o te mainaga, ko Ieova te Atua? (Salamo 36:9) E fai mai te Atua: “A mauga mo vanu e matea ‵lei i te mainaga o te ao, pelā me ne fetuga o gatu, e lavea faka‵lei pelā mo te ata o se fakailoga a se tino i luga i te kele.” (Iopu 38:12-14) Mai te mainaga o te la telā e gasolosolo malie aka, e mafai ei o lavea faka‵lei atu a foliga o te lalolagi, e pelā mo te kele telā e mafai o ‵fuli ki foliga o se fakailoga.
2 A Ieova ko te Māfuaga foki o te mainaga faka-te-agaga. (Salamo 43:3) E tiga eiloa e tumau te lalolagi i te pouliga matolu, e tumau eiloa te Atua tonu i te fakamaina atu o te mainaga ki luga i ana tino. Se a te mea ne iku mai i ei? E tali mai te Tusi Tapu: “A te auala telā e sa‵sale i ei a tino amio‵tonu e pelā mo te la e kamata o fanake, e gasolosolo malie eiloa o vau te mainaga ke oko eiloa ki te taimi ko ao mai ei.” (Faataoto 4:18) A te mainaga mai i a Ieova telā e gasolo aka faeloa e tumau i te maina atu ki te auala o ana tino. E fakatonutonu foki ei latou e pelā me se fakapotopotoga, i akoakoga mo mea tau amioga.
E Iku Atu te Gasolo Aka o te Mainaga ki Fakamafuli‵fuliga i te Fakapotopotoga
3. Se a te folafolaga telā ne taku mai i te Isaia 60:17?
3 E auala i te pelofeta ko Isaia, ne ‵valo mai a Ieova: “Ka aumai ne au ki a koe a te aulo kae se ko te palasi, te siliva mo te palasi kae se ko te fiti mo te lakau, te fiti kae se ko te fatu.” (Isaia 60:17) E pelā eiloa mo te fakaaogāga o se mea faite fale telā e ‵lei atu, ko oti ne fai ne Molimau a Ieova a mea tai ‵lei atu i fakatokaga katoa o te fakapotopotoga ke oko eiloa ki “te gataga o te lalolagi,” io me ko “aso fakaoti.”—Mataio 24:3; 2 Timoteo 3:1.
4. Se a te fakatokaga telā ne kamata o fakagalue aka i te 1919, kae ne aogā pefea te mea tenā?
4 I te kamataga o aso fakaoti, ne filifili aka ne fakapotopotoga o Tino A‵koga o te Tusi Tapu, ko te igoa mua o Molimau a Ieova, olotou toeaina mo tiakono e auala i te faiga o se palota. Kae ne seki maua eiloa ne nisi toeaina a te agaga tonu i te galuega talai. E se gata fua i te fakata‵mala o nisi tino ke ‵kau atu ki te galuega talai kae ne faka‵tuka atu foki latou ki nisi tino ke mo a ma ‵kau atu ki ei. Telā la, i te 1919, ne fai ei se fakatokaga fou i fakapotopotoga takitasi—ko te filiga o se takitaki o te galuega talai. Ne seki filifili aka ne te fakapotopotoga a te takitaki o te galuega talai, kae ne filifili aka e ‵tusa mo fakatakitakiga a te Atua e auala i te ofisa lagolago o tino o te Atua. E aofia i tiute o te takitaki tenā a te fakatokaga o te galuega talai, koga talai, mo te fakamalosiga o tino ke ‵kau atu ki te galuega talai. I tausaga mai tua ifo i ei, ne gasolo atu eiloa ki mua te talaiatuga o te Malo i se auala lasi ‵ki.
5. Se a te fakamafuliga telā ne kamata o fakaaogā talu mai te 1920?
5 Ne fakamalosi aka a tino katoa i fakapotopotoga ne te fakamalosiga tenei “Fakasalalau, fakasalalau, fakasalalau atu te Tupu mo tena malo,” telā ne fai atu i te 1922 i te fono lasi a Tino A‵koga i te Tusi Tapu i Cedar Point, i Ohio, U.S.A. I te 1927, ne fakatoka te galuega talai ke fai i te Aso Sa e pelā me ko te ‵toe aso ‵lei ke ‵kau atu ei ki te galuega talai mai fale ki fale. Kaia ne filifili aka ei te aso tenā? Me i te Aso Sa ko te aso telā e malō‵lō ei te tokoukega o tino mai olotou galuega. E fakaasi atu ne Molimau a Ieova i aso nei te agaga tai ‵pau mai te taumafai ke āsi atu ki tino i taimi kolā kāti ko ‵nofo atu ei latou i olotou fale, e pelā mo fakaotiga o vaiaso io me ko fakaafiafi.
6. I te 1931, se a te ikugāfono telā ne fakagalue aka i ei, kae ne aogā pefea te mea tenā ki te folafolaatuga o te Malo?
6 Ne fai se fakamafuliga lasi ki te galuega talai o te Malo i te Aso Sa, i a Iulai 26, 1931, i te taimi muamua ne fakagalue aka ei te ikugāfono telā ne fai i se fono lasi i Columbus, i Ohio, U.S.A., kae mai tua ifo foki i ei i te lalolagi kātoa. E fai mai se vaega o te ikugāfono tenā, penei: “A tatou ko tavini a Ieova te Atua kolā ne fakatonugina ke fai se galuega i tena igoa, kae mai te faka‵logo ki tena fakatonuga, ke fakasalalau atu te molimau e uiga ki a Iesu Keliso, mo te fakailoa atu foki ki tino me i a Ieova ko te Atua tonu mo te Atua Malosi Katoatoa; telā la, ko talia ne tatou mo te fiafia a te igoa telā ne tō mai eiloa i te gutu o te Aliki te Atua, kae e ma‵nako foki tatou ke iloga kae fakaigoa foki ki te igoa tenā, ko Molimau a Ieova.” (Isaia 43:10) Ko tafaga la te fakamatala faka‵lei mai ne te igoa fou tenā a te galuega tāua telā e fai ne tino katoa kolā e tauave ne latou te igoa tenā! E tonu, ne tuku atu ne Ieova se galuega ki ana tavini katoa ke ‵kau atu ki ei. Ko se faka‵tau eiloa i te loto finafinau o tino kolā ne talia ne latou mo te fia‵fia!
7. Se a te fakamafuliga telā ne fai i te 1932, kae kaia?
7 Ne tuku kātoa atu mo te loto maulalo ne toeaina e tokouke a latou eiloa ki te faiga o te galuega talai. Kae i nisi koga, ne ‵teke atu a toeaina kolā ne palotagina ki ei, ki te manatu me e ‵tau mo tino katoa i te fakapotopotoga o ‵kau atu ki te galuega talai. Kae ne toe fai a nisi fakama‵fuliga tai ‵lei atu. I te 1932, ne maua ne fakapotopotoga a fakatonutonuga e auala i Te Faleleoleo Maluga ke fakagata te palota ki toeaina mo tiakono. I lō te fai penā, ne ‵tau o filifili aka se komiti mō te galuega talai telā e aofia i ei a tāgata ma‵losi i te feitu faka-te-agaga kolā ne ‵kau atu ki te galuega talai. Ne tuku atu ei te tausiga o te fakapotopotoga ki tino kolā ne gasue‵sue ma‵losi i te galuega talai, kae ne gasolo atu eiloa ki mua te galuega.
Ko te Momea Aka o te Mainaga ko te Uke Foki o Fakamafuli‵fuliga Tai ‵Lei Atu
8. Se a te fakamafuliga telā ne sae aka i te 1938?
8 “E gasolosolo malie eiloa o vau te mainaga.” Ne taofi katoatoa aka te faiga o palota i te 1938. Ne ‵tau o ‵tofi aka a tavini katoa i te fakapotopotoga e ‵tusa mo fakatakitakiga a te Atua mai lalo i te tausiga a “te tavini fakamaoni kae poto.” (Mataio 24:45-47) Toeitiiti ko fakapotopotoga katoa a Molimau a Ieova ne talia katoatoa ne latou te ‵fuliga tenā, kae ne tumau eiloa i te ‵fua malosi mai o te galuega talai.
9. I te 1972, se a te fakatokaga telā ne fakatu aka, kae kaia ne ‵lei atu ei te mea tenā?
9 E kamata mai i a Oketopa 1, 1972, ne toe fai foki te suā fakamafuliga i te tausiga o te fakapotopotoga. Ne fai te fakatokaga ke fakatu se potukau o toeaina i fakapotopotoga a Molimau a Ieova i te lalolagi kātoa, telā ne sui ki ei te tausiga o te fakapotopotoga ne se tavini io me se ovasia e tokotasi. Ne lasi ‵ki eiloa te fakamalosiga ne maua mai i te fakatokaga fou tenei ne tāgata kolā ko ma‵tua ‵lei i te feitu faka-te-agaga ke fai ne latou te takitakiga i te fakapotopotoga. (1 Timoteo 3:1-7) Ne iku atu i ei ki te mauaga ne taina e tokouke a te atamai i te tausi atu ki tiute i te fakapotopotoga. Ko se faka‵tau eiloa i te tāua o latou i te tausiga o tino ‵fou kolā ko talia ne latou te munatonu i te Tusi Tapu!
10. Se a te fakatokaga telā ne fakagalue aka i te 1976?
10 Ne fakatoka a sui o te Potukau Pule ki komiti e ono, kae ne kamata mai i a Ianuali 1, 1976, ne tausi ei ne komiti konei a galuega katoa a fakapotopotoga i te lalolagi kātoa. Ko se faka‵tau eiloa i te aogā ke takitakigina a vaega katoa o te galuega a te Malo e auala i “manatu fakatonutonu e uke”!—Faataoto 15:22; 24:6.
11. Se a te fakamafuliga telā ne kamata mai i te 1992, kae kaia?
11 I te 1992, ne iloa aka me koi ‵tau eiloa o fai se ‵fuliga, se mea telā e tai ‵pau mo te mea ne tupu mai tua o te toe ‵fokiatuga o te kau Isalaelu mo nisi tino mai te lotou ‵nofo fakapagota i Papelonia. I te taimi tenā, ne seki lava a tino mai te matakāiga o Levi ke fai ne latou a galuega i te faletapu. Telā la, ne fakaaogā a tino Netini, kolā e se ne tino Isalaelu, ke fesoasoani atu ki te kau Levi. E ‵tusa mo te mea tenā, i te 1992, ne maua ne nāi tino mai ‘nisi mamoe’ a tiute fakaopoopo i te taviniga ko te mea ke fesoasoani atu ki te tavini fakamaoni kae poto i te tausi atu ki tiute kolā e gasolo aka faeloa o uke i te galuega i te lalolagi nei. Ne ‵tofi aka latou pelā me ne tino fesoasoani ki komiti a te Potukau Pule.—Ioane 10:16.
12. Ne fai pefea ne Ieova te filemu pelā me ko ‵tou tino pule?
12 Ne a mea ne iku mai i fakatokaga katoa konei? Muna a Ieova: “A ou tino pule ka se toe pule fakasauā ki a koe; ka fai ne au latou ke pule mo te fai mea tonu mo te filemu.” (Isaia 60:17) E maua eiloa te “filemu” i vā o tavini a Ieova i aso nei, kae a‵lofa foki ‘ana tino pule’ ki “te fai mea tonu”—ko te malosi telā e fakamalosi atu ke tavini latou ki te Atua. Ne fakatoka faka‵lei latou ke fai te galuega talai o te Malo mo te faiga foki o soko.—Mataio 24:14; 28:19, 20.
E Fakamaina Atu ne Ieova te Auala i Mea Tau Akoakoga
13. I tausaga talu mai te 1920, ne sulu atu pefea ne Ieova te mainaga ki te auala o ana tino i mea tau akoakoga?
13 E fakamaina malie atu eiloa ne Ieova te auala o ana tino i mea tau akoakoga. E tuku mai ne te Fakaasiga 12:1-9 se fakaakoakoga e tasi. E fakasino atu te tusi siki tenā ki mea fakatusa e tolu—“se fafine” telā e faitama kae ko oti ne fanau, se “talako,” mo “se tamaliki tagata.” E mata, e iloa ne koe a mea e fakauiga ki ei a mea takitasi konā? Ne fakasino atu ki ei i se mataupu telā e fakaulutala penei “Birth of the Nation,” (Te Fanaumaiga o se Atufenua) telā ne sae mai i te lomiga o The Watch Tower i a Mati 1, 1925. Ne tuku mai ne te mataupu tenā se malamalama tai manino atu ki tino o te Atua a te valoaga e uiga ki te fanaumaiga o te Malo, se mainaga telā e fakaasi faka‵lei mai i ei me e lua a fakapotopotoga ‵kese i aso nei—ko te fakapotopotoga a Ieova mo te fakapotopotoga a Satani. Kae i te 1927/1928, ne iloa aka ei ne tino o te Atua me e se se akoakoga faka-te-Tusi Tapu a te fakamanatuga o te Kilisimasi mo aso fanau kae ne taofi aka ei ne latou te fakamanatuga o mea konā.
14. Ne a akoakoga ‵tonu kolā ne manino ‵lei mai talu mai te 1930?
14 Ne toe maina atu te mainaga i tausaga talu mai te 1930 ki luga i akoakoga ‵tonu e tolu. Ne iloa ne Tino A‵koga i te fia o tausaga me i te potukau lasi, io me ko te “vaitino tokouke,” telā e faipati ki ei i te Fakaasiga 7:9-17 e ‵kese mai i te toko 144,000, kolā ka pule fakatasi mo Keliso e pelā me ne tupu mo faitaulaga. (Fakaasiga 5:9, 10; 14:1-5) Kae ne tumau eiloa te sē manino ‵lei o te fakamatalaga e uiga ki te potukau lasi tenei. E pelā eiloa mo te lavea ‵lei atu o foliga mo te lanu o se mea i te taimi e gasolo aka ei ki luga te mainaga o te vaveao, ne iloa faka‵lei atu ei i te 1935 me i te potukau lasi tenā ko tino kolā ka ‵sao atu i ‘te fakalavelave lasi,’ mo te fakamoemoega ke ola ki te se-gata-mai i te lalolagi nei. Mai tua malie ifo i te tausaga foki eiloa tenā, ne toe sae aka se fakamatalaga manino telā ne pokotia ei a tama‵liki Molimau a Ieova i fenua e uke. E tiga eiloa ne malosi ‵ki eiloa te loto fenua i te lalolagi kātoa, ne maina ‵lei te kau Molimau me e uke atu a mea e aofia i te saluti ki te fuka i lō te fakaaloalo atu fua ki ei. I te tausaga mai tua ifo, ne fakamatala atu i ei te isi akoakoga tonu, me ne mate a Keliso i luga i se sataulo, kae e se i luga i se koluse.—Galuega 10:39.
15. Se a te taimi ne faka‵mafa mai i ei te ‵tapu o te toto kae ne faka‵mafa mai foki pefea?
15 I te kamataga o te Taua i te Lua a te Lalolagi, ko te taimi ne lauiloa ei te fakaaogāga o te sukiga ki toto ke faka‵lei aka ei a sotia kolā ne pa‵kia malosi, ne momea aka ei te mainaga e uiga ki te ‵tapu o te toto. A te lomiga o The Watchtower i a Iulai 1, 1945, ne fakamalosi atu ki “tino tapuaki katoa a Ieova kolā e fia ola ki te se-gata-mai i tena lalolagi fou kae amiotonu ke āva ki te ‵tapu o te toto kae ke ola e ‵tusa mo tulafono amiotonu a te Atua e uiga ki te mataupu tāua tenei.”
16. Ne ‵tala mai anafea a te New World Translation of the Holy Scriptures, kae ne a vaega fakaofoofogia e lua i ei?
16 I te 1946, ne lavea atu ei te manakoga ke fai se ‵fuliga fou o te Tusi Tapu telā ne fai ei a fakatokaga fakatasi mo te fesoasoani o ‵fuliga ‵fou kae ne seki fakalailaigina ne akoakoga kolā e fakavae ki tuu a Lotu Kelisiano ‵Se. Ne kamata te galuega ‵fulitusi i a Tesema i te 1947. I te 1950, ne ‵tala mai i ei te New World Translation of the Christian Greek Scriptures i te ‵gana Palagi. Ne ‵tala mai a Tusitusiga Epelu i te ‵gana Palagi i tusi e lima, kae ne ‵tala malielie mai eiloa talu mai te 1953. Ne ‵tala mai a te ‵toe tusi i te 1960, telā e silia malie atu eiloa i tausaga e 12 talu mai te kamataga o te galuega ‵fulitusi. Ne ‵tala mai i te 1961 a te tusi kātoa o te New World Translation of the Holy Scriptures. Nei la, ko avanoa mai te tusi tenei i ‵gana e uke, e maua eiloa i te ‵fuliga tenei a nisi vaega fakaofoofogia. Ne toe fakafoki atu i ei te igoa o te Atua, ko Ieova. E se gata i ei, a te ‵fuliga tonu o tusitusiga mua ne tuku mai i ei se fakavae mō te tumau i te gasolo atu ki mua a te malamalama o muna‵tonu mai te Atua.
17. Se a te suā mainaga telā ne fakamaina atu i te 1962?
17 Ne momea aka foki te mainaga e uiga ki “pule o te malo” i te Loma 13:1 mo te lasi o te faka‵logo o Kelisiano ki a latou i te 1962. A te sukesukega ‵loto ki te mataupu e 13 o Loma mo tusi siki i te Tusi Tapu e pelā mo te Tito 3:1, 2 mo te 1 Petelu 2:13, 17 ne manino ‵lei mai i ei me i te tugāpati ko te “pule o te malo” e seki fakasino atu ki a Ieova te Atua mo Iesu Keliso, kae ki pule i malo o tāgata.
18. Ne a nisi muna‵tonu kolā ne maina faka‵lei mai i tausaga talu mai te 1980?
18 Mai tua ifo o te tausaga tenā, ne tumau eiloa te gasolo aka te mainaga ki te auala o tino amio‵tonu. I te 1985, ne maina atu foki te uiga o te takuamiotonu mō te “ola” mo te takuamiotonu e pelā me se taugasoa o te Atua. (Loma 5:18; Iakopo 2:23) Ne fakamatala katoatoa mai te uiga o te Iupeli faka-Kelisiano i te 1987.
19. Ne tuku mai pefea ne Ieova a nisi mainaga faka-te-agaga ki ana tino i tausaga fakamuli nei?
19 I te 1995, ne momea aka foki te malamalama faka‵lei i te ‵vaega o “mamoe” mai “kouti.” I te 1998, ne lavea atu ei a fakamatalaga likiliki ki te fakaasiga a Esekielu e uiga ki te faletapu, telā ko oti ne kamata o fakataunu. I te 1999, ne momea aka foki te manino ‵lei o te taimi mo te auala ne ‘tu atu ei te mea fakatakalialia i te koga tapu.’ (Mataio 24:15, 16; 25:32) Kae i te 2002, ne momea aka foki te malamalama i te uiga o te tapuaki atu ki te Atua i “te agaga mo te munatonu.”—Ioane 4:24.
20. Ne a nisi feitu ne maua ei ne tino o te Atua a fakama‵fuliga?
20 E se gata fua i fakamafuli‵fuliga ki fakatokaga o te fakapotopotoga mo akoakoga, ne fai foki a ‵fuliga ki amioga faka-Kelisiano. E pelā mo te 1973, ne iloa aka ei me i te fakaaogāga o te paka ne fai pelā me se mea ‘e fakamasei ei te foitino’ kae ne ‵kilo atu ki ei e pelā me se agasala matagā. (2 Kolinito 7:1) I te sefulu tausaga mai tua ifo i ei, ne fakamaina mai i The Watchtower i a Iulai 15, 1983 te ‵tou tulaga i te fakaaogāga o fana. Konei la nāi fakaakoakoga o te gasoloakaga o te mainaga i ‵tou aso nei.
Ke na Tumau Eiloa i te Sasale Atu i te Auala Telā e Gasolo Aka Faeloa o Maina
21. Se a te vaegā kilokiloga telā ka fesoasoani mai ke tumau tatou i te sa‵sale atu i te auala telā e gasolo aka faeloa o maina?
21 Ne taku ‵tonu mai se taina e tokotasi telā ko leva ne fai mo fai se toeaina: “E mafai eiloa o faigata te taliaga o se ‵fuliga mo te fakafetaui aka ki ei.” Se a te mea ne fesoasoani atu ki a ia ke talia ne ia a fakama‵fuliga e uke kolā ne lavea atu ne ia i tausaga e 48 kolā ne fai ei a ia mo fai se tino talai o te Malo? Ne tali mai a ia: “A te mauaga o se kilokiloga tonu ko te fakavae tāua. A te ita fitifiti o talia se fakamafuliga e fakauiga i ei me ka gasolo koe ki tua i te taimi e gasolo ei ki mua te fakapotopotoga. Kafai ko tu atu au i se tulaga telā e foliga mai me ka faigata ke talia ne au se fakamafuliga, e mafaufau au ki pati a Petelu ki a Iesu: ‘Te Aliki, ko oi te tino ka olo matou ki ei? A muna o te ola se-gata-mai, e nofo mo koe.’ Ka oti ko fesili ifo au penei, ‘Tefea te koga ka fano au ki ei—ki tua i te pouliga o te lalolagi?’ E fesoasoani mai te mea tenei ke taofi ‵mau au ki te fakapotopotoga a te Atua.—Ioane 6:68.
22. E maua pefea ne tatou a mea aogā mai te sa‵sale atu i te mainaga?
22 E mautinoa eiloa me e matolu ‵ki te pouliga i te lalolagi i ‵tou tafa. I te taimi e fakamaina atu ei ne Ieova te mainaga ki luga i ana tino, e momea aka eiloa te lauefa o te ‵kese i te vā o latou mo tino o te lalolagi. Se a te mea e fai ne te mainaga tenei ki a tatou? E pelā mo te fakamaina atu ki se auala telā e ‵fonu i koga poko‵poko i se po e se ave keatea i ei a pūga, a te mainaga mai te Muna a te Atua e se ave keatea foki i ei a mea faiga‵ta. Kae e fesoasoani mai eiloa te mainaga mai te Atua ke fakasekeseke tatou mai i ei ko te mea ke mafai o tumau tatou i te sa‵sale atu i te auala telā e gasolo aka faeloa ki luga tena mainaga. Ke na tumau eiloa tatou i te ‵saga tonu atu ki te muna fakapelofeta a Ieova, e pelā me “se moli e maina atu ki te koga pouli.”—2 Petelu 1:19.
E Masaua ne Koe?
• Ne a fakatokaga e tai ‵lei atu i te fakapotopotoga ne fai ne Ieova ki ana tino?
• Ne a fakama‵fuliga i akoakoga ne maua mai i te mainaga telā e gasolo aka faeloa ki luga?
• Ne a ‵fuliga ne lavea tonu atu ne koe, kae se a te mea ne fesoasoani atu ke talia ne koe a ‵fuliga konā?
• Kaia e manako ei koe ke tumau i te sasale atu i te auala telā e gasolo aka faeloa o maina?
[Ata i te itulau e 22]
Ne ‵tala mai ne N. H. Noa i te 1950 a te “New World Translation of the Christian Greek Scriptures”