Fesoasoani Atu ki Nisi Tino ke Kufaki i te Mafatia

1. E fakaakoako pefea tatou ki ‵tou Tamana alofa ko Ieova?

A IEOVA e alofa malosi ki a tatou. (Ioa. 3:16) E ma‵nako tatou o fakaakoako ki te ‵tou Tamana alofa. Tela la, e taumafai tatou o fakaasi atu a “lagonaga fakataina, alofa fakataina, [mo te] alofa atafai” ki tino katoa kae maise ki a latou kolā e “kāiga tatou i te tapuakiga tonu.” (1 Pe. 3:8; Kala. 6:10) Kafai ko fe‵paki a tino i ‵tou kāiga faka-te-agaga mo tulaga mafatia, e ma‵nako tatou o fesoasoani ki a latou.

2. Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

² A tino katoa kolā e ma‵nako ke aofia i te kāiga o Ieova ka fe‵paki mo tulaga mafatia. (Male. 10:29, 30) Kāti ka uke atu a tofotofoga e ‵tau o kufaki tatou i ei māfai ko pili mai te gataga o te olaga tenei. E fesoasoani pefea tatou te suā tino ki te suā tino? Ke onoono tatou ki ‵tou mea e mafai o tauloto mai tala i te Tusi Tapu o Lota, Iopu, mo Naomi. Ka sau‵tala foki tatou ki nisi tulaga faiga‵ta kolā e fe‵paki mo ‵tou taina mo tuagane i aso nei kae ke onoono ki auala e mafai o fesoasoani tatou ki a latou ke kufaki i fakalavelave.

KE KUFAKI

3. E pelā mo te mea e fakamaoni mai i te 2 Petelu 2:7, 8, se a te fakaikuga sē ‵lei ne fai ne Lota, kae ne a mea ne iku mai i ei?

³ Ne fai ne Lota se fakaikuga sē ‵lei i te taimi ne filifili ei a ia ke ‵nofo fakatasi mo tino Sotoma kolā e matagā olotou amioga. (Faitau te 2 Petelu 2:7, 8.) Ne lauolaola te kogā koga tenā, kae ne maua ne Lota a ikuga fakafanoanoa ona ko tena fanoga o nofo i Sotoma. (Kene. 13:8-13; 14:12) Ne gali ‵ki ki tena avaga a te fakai io me ko nisi tino i ei tenā ne seki fakalogo ei a ia ki a Ieova. Ne galo atu tena ola i te taimi ne faka‵to ifo ei ne te Atua te afi mo te pauta ‵ka ki te kogā koga tenā. Kae mafaufau la ki tama fāfine a Lota. Ne ‵sai feagaiga lāua ki tāgata kolā ne ‵mate i Sotoma. Ne galo te fale o Lota, ana kope, kae maise i ei ko tena avaga. (Kene. 19:12-14, 17, 26) I te taimi mafatia tenei, e mata, ne galo atu te kufaki o Ieova i a Lota? Ikai.

4. Ne fakamaoni mai pefea ne Ieova a tena kufaki i a Lota? (Onoono ki te ata i te ‵kava.)

⁴ Faitalia me ne filifili ne Lota ke nofo a ia i Sotoma, ne uga mai ne Ieova mo te alofa atafai ne agelu ke faka‵sao a ia mo tena kāiga. Kae i lō te fakalogo fakavave ki te fakatonuga a te agelu ke tiaki a Sotoma, “ne fakatalave a Lota.” Ne puke atu a agelu ki tena lima kae fesoasoani ki a ia mo tena kāiga ke ‵tele kea‵tea mo te fakai. (Kene. 19:15, 16) Ne fai atu a agelu ki a ia ke ‵tele ki koga maugā. Kae i lō te fakalogo ki a Ieova, ne fakamolemole a Lota ke olo latou ki se fakai pili mai. (Kene. 19:17-20) Ne fakalogo a Ieova mo te kufaki kae talia ne ia a Lota ke fano ki te fakai tenā. Fakamuli ifo, ne mataku a Lota ma nofo i konā fano ei a ia o nofo i koga maugā, ko te koga eiloa telā ne fai muamua atu a Ieova ki ei ke fano o nofo i ei. (Kene. 19:30) Ko oko loa i te fakaofoofogia o te kufaki ne fakaasi mai ne Ieova! E mafai pefea o fakaakoako tatou ki a ia?

5-6. E fakagalue aka pefea ne tatou te 1 Tesalonia 5:14 i te taimi e fakaakoako ei tatou ki a Ieova?

⁵ E pelā mo Lota, e mafai o fai ne se tino i ‵tou kāiga faka-te-agaga ne fakaikuga sē ‵lei kae fepaki a ia mo fakalavelave e uke. Kafai ko tupu te mea tenā, ka ‵saga atu pefea tatou ki ei? E mafai o tofotofogina tatou ke fai atu me ko tau ne ia a mea ne ‵toki ne ia, telā se mea tonu eiloa. (Kala. 6:7) Kae e mafai o ‵lei atu a ‵tou mea e fai. E mafai o fakaakoako tatou ki te auala ne fesoasoani atu ei a Ieova ki a Lota. E pefea la?

⁶ Ne uga ne Ieova a agelu ke fakailoa ki a Lota te mea ka tupu kae ke fesoasoani atu foki ki a ia ke sao i te fakalavelave ka poko ki Sotoma. E penā foki tatou, kafai ko lavea ne tatou te ‵tou taina ko fai ne ia se mea telā ka iku atu ki se fakalavelave, kāti e ‵tau o fakailoa atu ne tatou te mea tenā ki a ia. Kae e mafai foki o fesoasoani tatou ki a ia. Faitalia me tuai a ia o fakagalue a fakatakitakiga mai te Tusi Tapu kolā e fai atu ki a ia, e ‵tau mo tatou o kufaki. Fai pelā mo agelu e tokolua konā. I lō te ‵fiu vave kae ‵vae kea‵tea mai te ‵tou taina, ‵sala ki auala e mafai o fesoasoani atu ki a ia. (1 Ioa. 3:18) Kāti e ‵tau o puke atu tatou ki tena lima, i se auala fakatusa, kae fesoasoani atu ki a ia ke fakagalue a fakatonutonuga ‵lei kolā e tuku atu ki a ia.—Faitau te 1 Tesalonia 5:14.

7. E mafai pefea o fakaakoako tatou ki te kilokiloga a Ieova ki a Lota?

⁷ Ne mafai fua o saga atu a Ieova ki vāivāiga o Lota. Kae fakamuli ifo, ne fakamalosi ne ia te apositolo ko Petelu ke fakasino atu ki a Lota e pelā me se tagata amiotonu. E fia‵fia eiloa tatou me fakamagalo ne Ieova a ‵tou mea ‵se! (Sala. 130:3) E mata, e mafai o fakaakoako tatou ki te kilokiloga a Ieova ki a Lota? Kafai e ‵saga atu tatou ki uiga ‵lei o ‵tou taina mo tuagane, ka mafai o lasi te ‵tou kufaki i a latou. Kae ka mafai foki o talia ne latou a te fesoasoani e tuku atu ne tatou.

KE ALOFA ATAFAI

8. Se a te mea ka fakamalosi aka ne te alofa atafai ke fai ne tatou?

⁸ E ‵kese mo Lota, ne seki logo‵mae a Iopu ona ko ikuga sē ‵lei ne fai ne ia. Kae ne fepaki a ia mo fakalavelave faiga‵ta, ne ‵galo ana kope, tena tulaga ‵lei i te lotou fakai, kae masaki foki. Kae sili atu te masei, ne ‵mate atu a tama‵liki katoa a lāua mo tena avaga. Ne fai foki ne taugasoa fakaloiloi o Iopu a ‵losiga ‵se e uiga ki a ia. Se a te pogai e tasi ne seki a‵lofa atafai ei ki a ia a tino fakamafanafana fakaloiloi o Iopu? Ne ‵kilo atu fua latou ki foliga i tua o tena fakalavelave. Ona ko te mea tenā, ne maua ei ne latou a manatu sē ‵tonu kae sē ‵lei te kilokiloga a latou ki a Iopu. E ‵kalo kea‵tea pefea tatou mai te faiga o se mea ‵se penei? Ke masaua me ko Ieova tokotasi fua e iloa ne ia a fakamatalaga katoa e uiga ki te tulaga o se tino. Fakalogologo faka‵lei ki pati e fai mai ne te tino telā e logo‵mae. Ke mo a ma fakalogologo fua; taumafai ke iloa ne koe te logo‵mae ko oko ki a ia. Tenā ko fatoa mafai ei o fakaasi atu ne koe te alofa fakataina tonu ki tou taina io me ko tou tuagane.

9. Se a te mea ka taofi aka ne te alofa atafai ke se fai ne tatou, kae kaia?

⁹ A te alofa atafai ka taofi ne ia tatou mai te fakasalalau atu o tala sē ‵lei e uiga ki fakalavelave e fe‵paki mo nisi tino. A te tino gutu fai‵tala e se fakamalosi ne ia te fakapotopotoga; e fakavāivāi ne ia. (Faata. 20:19; Loma 14:19) A ia e se atafai kae e se mafaufau faka‵lei, kae e mafai ne ana pati o fakalogo‵mae atu ki te tino telā ko leva ne logo‵mae. (Faata. 12:18; Efe. 4:31, 32) E sili atu i te ‵lei māfai e ‵sala tatou ki uiga ‵lei o se tino kae mafaufau ki te auala e mafai o fesoasoani tatou ki a ia ke kufaki i ana tofotofoga!

10. Se a te akoakoga e maua ne tatou i pati i te Iopu 6:2, 3?

¹⁰ Faitau te Iopu 6:2, 3. I nisi taimi, e “fai valevale” fua ne Iopu ana pati. Kae fakamuli ifo, e toe faka‵foki mai ne ia ana pati ne fai. (Iopu 42:6) E pelā mo Iopu, e mafai ne se tino telā e kufaki i se tulaga mafatia o fai valevale ana pati, kae fakamuli ko salamō a ia i ei. E ‵tau o ‵saga atu pefea tatou ki ei? I lō te fakamasei atu ki a ia, e ‵tau o a‵lofa atafai tatou. Ke masaua me ne seki manako a Ieova ke fepaki se tino i a tatou mo fakalavelave mo tulaga mafatia e fe‵paki mo tatou i aso nei. Tela la, e malamalama tatou māfai ko fai ne se tavini fakamaoni a Ieova a pati e aunoa mo te mafaufau ki ei i te taimi e mafatia ei. Kafai foki loa e fai ne ia ne pati sē ‵tonu e uiga ki a Ieova io me ko tatou, e se ‵tau o ita vave tatou ki a ia io me fakamasino a ia e ‵tusa mo ana pati ne fai.—Faata. 19:11.

11. E mafai pefea o fakaakoako a toeaina ki a Eliu māfai ko fai atu ne latou a pati fakatonutonu?

¹¹ I nisi taimi, a te tino telā e fepaki mo se tulaga mafatia e manakogina foki ke maua ne ia a pati fakatonutonu io me ne polopolokiga a‵lofa. (Kala. 6:1) E fai pefea ne toeaina a te mea tenei? Se mea ‵lei ke fakaakoako latou ki a Eliu, telā ne fakalogologo ki a Iopu mo te loto malamalama. (Iopu 33:6, 7) Ne fatoa fai atu fua ne Eliu a pati fakatonutonu i te taimi ko malamalama ei a ia i mafaufauga o Iopu. A toeaina kolā e tau‵tali i te fakaakoakoga a Eliu ka fakalogo‵logo faka‵lei kae taumafai ke malamalama i te tulaga o te tino. Tela la, kafai ko ofo atu ne latou a pati fakatonutonu, ka mafai o oko ‵tonu latou ki loto o olotou tino fakalogo‵logo.

FAKAMAFANAFANA ATU

12. Ne pokotia pefea a Naomi i te mate o tena avaga mo ana tama tāgata e tokolua?

¹² A Naomi se fafine fakamaoni telā ne alofa ki a Ieova. Kae mai tua o te matega o tena avaga mo ana tama tāgata e tokolua, ne manako a ia o ‵fuli tena igoa mai i a Naomi ki a “Mala,” ko tena uiga “‵Kona.” (Luta 1:3, 5, 20, fml., 21) A te avaga a te tama tagata a Naomi ko Luta ne ‵piki ‵mau ki tou fafine i taimi o ana tofotofoga. Ne seki fesoasoani atu fua a Luta ki a ia kae ne fakamafanafana atu foki ki a Naomi. Ne fakaasi atu ne Luta tena alofa mo tena ‵lago malosi atu ki a Naomi e auala i ana pati faigofie kae ‵tonu.—Luta 1:16, 17.

13. Kaia e ma‵nako ei a latou kolā ko ‵galo atu olotou avaga i te mate ki ‵tou fesoasoani?

¹³ Kafai ko galo atu se avaga pele a se tino i ‵tou kāiga faka-te-agaga i te mate, e manako eiloa a ia ki ‵tou fesoasoani. A te tauavaga e mafai o fakatusa ki lakau e lua kolā ne ola fakatasi aka. Mai tua o se fia tausaga ko pikitaki a lā aka. Kafai ko unu aka se lakau kae mate, e mafai o pokotia malosi te suā lakau. E penā foki māfai ko galo atu se avaga a se tino i te mate, e mafai o maua ne ia a lagonaga mafatia i se taimi leva ‵ki. A Paula,b telā ne mate fakapoi tena avaga tagata, ne fai mai: “Ne ‵fuli fakakotua toku olaga, kae ne seki mafai ne au o fai se mea. Ne galo atu toku toe taugasoa pele. Ne sau‵tala sāle au ki taku avaga e uiga ki mea katoa. Ne fiafia a ia māfai e fiafia au kae ‵lago malosi mai i taimi o oku fakalavelave. E toka a ia o fakalogologo mai māfai ko faipati au ki oku fakalavelave. Ko pelā loa me ko oti au ne āfa lua.”

14-15. E mafai pefea o fakamafanafana atu tatou ki se tino telā ko mate tena avaga?

¹⁴ E mafai pefea o fakamafanafana atu tatou ki se tino telā ko mate tena avaga? A te mea muamua e ‵tau o fai ko te faipati atu ki a ia, faitalia me fai fakaa‵tea koe io me e se mautinoa i a koe au pati e ‵tau o fai. Ne fai mai a Paula, telā ne sae muamua mai: “E malamalama au me i te mate e fai ne ia a tino ke se ‵lei olotou lagonaga. E manavase latou me mafai o se ‵lei olotou pati e fai atu. Kae e sili atu i te masei māfai e seai eiloa ne pati a se tino e fai mai ki a koe.” Kāti e se fakamoemoe a te tino loto fanoanoa ke fai atu ne tatou ne pati ‵loto. Ne fai mai a Paula: “E loto fakafetai eiloa au māfai e fai mai fua a taina mo tuagane penei, ‘E fanoanoa au i te galo atu o tou tino pele.’”

¹⁵ A William , telā ne mate tena avaga i nai tausaga ko ‵teka, ne fai mai: “E loto fakafetai au māfai e fai mai ne nisi tino a tala e uiga ki taku avaga; e fakamaoni mai ei ki a au me ne a‵lofa kae āva a tino ki a ia. Ne fesoasoani malosi mai a te mea tenei ki a au. Ne maua ne au se lagonaga lotomalie, me ne pele malosi taku avaga ki a au kae ne fai pelā me se vaega tāua o toku olaga.” Ne fai mai a Bianca telā ko mate tena avaga: “Kafai e ‵talo fakatasi a tino mo au kae faitau mai se tusi faitau e tasi io me lua, ne fai eiloa pelā me se fakamafanafanaga ki a au. A tala e fai ne latou e uiga ki taku avaga mo te fakalogo‵logo mai o latou ki a au e faipati e uiga ki taku avaga, ne fesoasoani mai eiloa.”

16. (a) Ne a mea e mafai o fai ne tatou ki se tino telā ne galo atu sena tino pele i te mate? (e) E ‵tusa mo te Iakopo 1:27, se a te tiute e maua ne tatou?

¹⁶ E pelā eiloa mo Luta telā ne ‵piki ‵mau ki a Naomi telā ko mate tena avaga, e ‵tau o tumau tatou i te fesoasoani atu ki tino kolā ko ‵galo olotou tino pele i te mate. A Paula, telā ne sae muamua mai, ne fai mai: “I te taimi ne mate ei taku avaga, ne lasi ‵ki te fesoasoani ne maua ne au. I te ‵tekaga o taimi, ne toe ‵foki a tino ki olotou olaga masani. Kae ko oti ne ‵fuli katoatoa toku olaga. Se matugā fesoasoani lasi ‵ki eiloa māfai e lavea ne nisi tino me manakogina ne te tino loto fanoanoa a te fesoasoani i se fia masina—io me tausaga—mai tua o te mate o se tino pele.” E tonu, e kese‵kese a tino. Nisi tino e faigofie ke fakamasani ki te fakanofonofoga fou o latou. Ki nisi tino, a mea katoa ne fai fakatasi ne latou mo te lotou tino pele tenā se fakamasauaga fakalogo‵mae ki a latou. E kese‵kese a te auala e fanoa‵noa ei a tino. Ke masaua me tuku mai ne Ieova te tauliaga mo te tiute ke atafai ki tino kolā ko oti ne ‵galo atu olotou tino pele i te mate.—Faitau te Iakopo 1:27.

17. Kaia e ma‵nako ei a tino kolā ne tiaki ne olotou avaga ki ‵tou fesoasoani?

¹⁷ Nisi tino a‵vaga e kufaki latou i te kaitaua mo te mafatia māfai ko tiaki latou ne olotou avaga. A Joyce, telā ne tiaki ne tena avaga ke ‵nofo mo te suā fafine, ne fai mai: “A te logo‵mae o te ‵talaga o se avaga toeitiiti ko sili atu tena masei moi fai ne mate taku avaga. Moi fai ne mate atu a ia i se fakalavelave io me i se masaki, e seai se filifiliga e fai ne ia ki ei. Kae i te feitu tenei, ne filifili ne taku avaga ke tiaki ne ia au. Ko oko loa au i te masiasi kae sē alofagina.”

18. Ne a ‵tou mea e mafai o fai ke fesoasoani atu ki tino kolā ko seai ne olotou avaga?

¹⁸ Kafai e fai ne tatou a tamā mea fo‵liki ke fakaasi atu te atafai ki a latou kolā ko seai ne olotou avaga, ko fakamaoni atu ne tatou me a‵lofa tatou ki a latou. A te ‵toe mea sili e ma‵nako latou ki ei, ko taugasoa ‵lei. (Faata. 17:17) E fakamaoni atu pefea ne koe i a koe ko te lotou taugasoa? E mafai o ‵kami mai ne koe latou ke ‵kai tasi mo koe. Io me fakaaoga ne taimi ke ta‵fao tasi mo latou io me olo i te galuega talai. A te suā mea ko te fesili atu ki a latou i nisi taimi ke ‵kau fakatasi mo koe i tapuakiga a kāiga. Kafai e fai koe penā, ka fai ne koe a Ieova ke fiafia, me e pili a ia ki tino “loto mafatia” kae “e puipui ne ia a fāfine ko ‵mate olotou avaga.”—Sala. 34:18; 68:5.

19. Kafai e masaua ne tatou a pati i te 1 Petelu 3:8 se a te mea e fakaiku aka ne tatou ke fai?

¹⁹ I se taimi pili mai, māfai ko pule mai te Malo o te Atua ki te lalolagi, a ‘fakalavelave katoa ka fakapuli atu.’ E olioli eiloa tatou ki te taimi telā a “mea mua ka se toe manatua i te mafaufau, kae ka se toe ‵sae aka i te loto.” (Isa. 65:16, 17) Ke oko ki te aso tenā, ke na fakatau fesoasoani a tatou kae ke fakamaoni atu i au pati mo faiga me a‵lofa tatou ki tino katoa i ‵tou kāiga faka-te-agaga.—Faitau te 1 Petelu 3:8.