Ke Toka Faeloa Koe!

“E ‵tau koutou o toka me i te Tama a te Tagata e vau i te itula telā ne seki fakatali‵tali koutou ki ei.”​​—MATAIO 24:44.

1, 2. (a) Ne a mea ‵tupu ne ‵valo mai i valoaga a te Tusi Tapu e mafai o fakatusa ki te osoatuga o se taika? (e) E pokotia pefea koe i te osoatuga telā ko pili mai?

ITE fia o tausaga, ne fakafiafia ne se tino telā e akoako ne ia a manu, a tino ki ana faifaiga i se auala filemu mo se taika ko te Bengal telā ko oti ne akoako faka‵lei. Ana muna: “Kafai ko talitonu se manu ki a koe, e maua ne koe se lagonaga me ko maua eiloa ne koe a te ‵toe meaalofa gali i te lalolagi.” Kae i te po 3 o Oketopa i te 2003, ne gata atu ei a te loto talitonu tenā. E aunoa mo se pogai, ne oso atu ki a ia se manu e tasi mai i ana manu, se taika ‵kena telā e 172 kilokalame. Ne seki fakamoemoegina katoatoa eiloa a te osoatuga tenā, kae ne seki toka foki a te tino akoako tenā.

² Se mea fakafiafia ke iloa atu me e ‵valo mai i te Tusi Tapu a te osoatuga o se “manu fekai,” kae e ‵tau o toka tatou ki ei. (Faitau te Fakaasiga 17:​15-​18.) Ko oi e oso atu ki ei a te manu tenei? I se auala fakapoi, e kamata o mavaevae a te lalolagi a te Tiapolo. A te manu fekai lanu ‵kula e fakaata mai i ei a Malo ‵Soko, kae ko “suki e sefulu” e fakaata mai i ei a malo ma‵losi fakapolitiki. Ka ‵saga atu a latou konei ki te fafine talitagata sili ko Papelonia te Sili, te emupaea o lotu ‵se, kae fakaseai atu tou fafine i se auala fakasaua. Ka tupu māfea a te mea tenei? E se iloa ne tatou a te aso mo te itula. (Mataio 24:36) E iloa ne tatou me ka oko mai i te itula telā e seki fakamoemoegina ne tatou kae ko te taimi telā e ‵toe a koi tuai o tupu a te osoatuga tenei ko toetoe fua. (Mataio 24:44; 1 Kolinito 7:​29) Tela la, se mea tāua ‵ki ke tumau tatou i te ‵toka i te feitu faka-te-agaga ko te mea kafai e tupu te osoatuga tenā kae ko vau ei a Keliso e pelā me se Tino fakaoko sala, ka fai foki a ia mo fai te Tino telā ka faka‵sao ne ia tatou! (Luka 21:28) Ke toka tatou, e mafai o tauloto tatou mai i tavini fakamaoni a te Atua kolā ne toka ‵lei kae ne molimau atu latou ki te fakataunuga o te folafolaga a te Atua. E mata, ka fakatāua malosi ne tatou a tala ‵tonu konei ne ‵tupu?

Ke Toka Koe​​—e Pelā mo Noa

3. Ne a tulaga ne faigata ei ki a Noa ke tavini atu mo te fakamaoni ki te Atua?

³ Faitalia a tulaga matagā i te lalolagi i ana aso, ne toka eiloa a Noa ke lavea atu a te fakataunuga o te folafolaga a te Atua. Mafaufau ki mea faiga‵ta ne fepaki mo Noa i te taimi ne liutino ei a agelu uiga ‵teke kae ‵moe fakatauavaga mo fafine tauleka‵leka! Ona ko fesokotakiga fai fakaa‵tea konei, ne māfua mai i ei a tamaliki kolā e ma‵losi fakafia atu i tino, “tagata ‵mafi” kolā ne fakaaoga olotou malosi ke fakasaua atu ki nisi tino. (Kenese 6:4) Mafaufau ki te fakasauaga telā ne fakamalosi aka i te taimi ne fakatupu fakalavelave ei a tagata ‵mafi konei i so se koga ne olo atu latou ki ei. Tela la, ne salalau eiloa a amioga ma‵sei kae ne gasolo eiloa o ma‵sei atu a mafaufauga mo amioga a tino. Ne tuku atu ei ne te Aliki Sili ko Ieova se fakatonuga telā ne kamata ki ei a te gataga o te lalolagi o tino sē amioatua. Faitau te Kenese 6:​3, 5, 11, 12.a

4, 5. Ne a auala e tai ‵pau ei a fakanofonofoga i ‵tou aso nei mo aso o Noa?

⁴ Ne ‵valo mai ne Iesu me i fakanofonofoga i ‵tou aso ka ‵pau eiloa mo mea ne ‵tupu i aso o Noa. (Mataio 24:37) E pelā mo te fakamaoni aka ne tatou a fakamalosiga mai i agaga ma‵sei. (Fakaasiga 12:​7-9, 12) Ne liutino a agelu kolā ne fai pelā me ne temoni konei i aso o Noa. E tiga eiloa ko oti ne fakatapu latou ke toe liutino, e taumafai latou ke pule atu ki tamaliki mo tino ma‵tua. E aunoa mo te iloa ne tino, a latou kolā e fakaaoga ‵se ne latou a faifaiga fakatauavaga e maua ne latou a fakafiafiaga mai i faifaiga ma‵sei kae fakatakalialia a tino kolā e mafai o fakamasei ei te lalolagi.​​—Efeso 6:​11, 12.

⁵ E fakamatala mai i te Tusi Tapu a te Tiapolo e pelā me se “tino tatino” kae fai mai i ei me “e isi sena pule i te mate.” (Ioane 8:​44; Epelu 2:​14) E isi se tapula ki tena malosi māfai ko tamate tonu eiloa ne ia se tino. E tiga eiloa te feitu tenā, e fakamalosi aka ne te agaga amio fakasaua tenei a faifaiga sē fakamaoni mo amioga fakaloiloi. E ‵toki ne ia a uiga tatino i loto mo mafaufau o tino. E pelā mo te tokotasi o tamaliki mai i tamaliki e toko 142 kolā e fa‵nau i te Iunaite Sitete ka aofia i tino kolā e tamate. Ona ko te lauiloa o amioga fakasaua, e mata, e se fia saga malosi atu a Ieova ki ei i aso nei i lō aso o Noa? E mata, ka fakatamala a ia o gasuesue?

6, 7. Ne fakaasi atu pefea ne Noa mo tena kāiga te fakatuanaki mo te mataku ‵tau ki te Atua?

⁶ Fakamuli loa, ne fakailoa atu ki a Noa e uiga ki te fakaikuga a te Atua ke fakaoko atu a te lolo ki te lalolagi, ke fakaseai atu ei a mea ola katoa. (Kenese 6:​13, 17) Ne fakatonu atu a Ieova ki a Noa ke faite se vaka telā e foliga mai e pelā me se pokisi lasi. Ne kamata o faite ne Noa mo tena kāiga a te vaka. Ne a mea ne fesoasoani atu ki a latou ke faka‵logo kae ke toka i te taimi ne oko atu ei te fakasalaga a te Atua?

⁷ A te fakatuanaki malosi mo te mataku ‵tau ki te Atua ne fakamalosi aka ei a Noa mo tena kāiga ke fai a te mea telā ne fakatonu atu ne te Atua. (Kenese 6:​22; Epelu 11:7) E pelā me ko te ulu o te kāiga, ne tumau eiloa a Noa i te matapulapula i te feitu faka-te-agaga kae ne ‵kalo keatea a ia mai i faifaiga a tino i ana tafa. (Kenese 6:9) Ne iloa ne ia me ne ‵tau o puipui tena kāiga mai i te fakaakoako atu ki amioga fakasaua mo uiga ‵teke o tino i olotou tafa. Se mea tāua ke se aofia latou i faifaiga masani o te olaga i aso katoa. Ne isi se galuega ne manako te Atua ke fai ne latou, kae se mea tāua ke fakavae ne te kāiga katoa olotou olaga ki ei.​​—Faitau te Kenese 6:​14, 18.

Ne Toka ‵Lei Eiloa a Noa mo Tena Kāiga

8. Ne a mea e fakaasi mai i ei me ne fakagalue eiloa ne tino i te kāiga o Noa a te tapuakiga faka-te-Atua?

⁸ Ne fakasino atu eiloa te Tusi Tapu ki te ulu o te kāiga ko Noa, kae ko tena avaga mo ana tama tagata mo olotou a‵vaga ne tino tapuaki foki ki a Ieova. Ne fakamaoni mai foki ne te pelofeta ko Esekielu a te mea tenei. Ne fai mai a ia me moi ne ola a Noa i aso o Esekielu, penei, e se mafai o faka‵sao ana tama‵liki ona ko te amiotonu o te lotou tamana. Ko ma‵tua ‵lei eiloa latou ke faka‵logo io me ke se faka‵logo. Tela la, ko oti eiloa ne fakamaoni faka‵lei atu ne latou te lotou a‵lofa ki te Atua mo ana auala. (Esekielu 14:​19, 20) Ne talia ne te kāiga o Noa ana fakatonuga, tena fakatuanaki, kae ne seki talia ne latou a fakamalosiga a nisi tino ke taofi aka ei te lotou galuega mai i te Atua.

9. Ne a fakaakoakoga o tino fakatuanaki e pelā mo Noa i aso nei e mafai o fakasino atu tatou ki ei?

⁹ Ko oko eiloa i te fakamalosi loto i aso nei ke lavea atu a ulu o kāiga i ‵tou kautaina i te lalolagi kātoa kolā e fai ne latou te ‵toe mea e mafai o fai ke fakaakoako atu ki a Noa! E iloa ne latou me e se lava fua i te tuku atu o meakai, gatu, fale, mo akoakoga ki olotou kāiga. E ‵tau foki mo latou o tausi atu ki olotou manakoga faka-te-agaga. I te faiga penā, e fakamaoni atu ei te lotou toka ki te mea telā ko pili o fai ne Ieova.

10, 11. (a) A koi nofo atu i loto i te vaka, e pefea eiloa a lagonaga o Noa mo tena kāiga? (e) Se a te fesili e ‵lei ke ‵sili ifo ne tatou ki a tatou eiloa?

¹⁰ A Noa, tena avaga, ana tama tagata, mo olotou avaga kāti ne ga‵lue i te faitega o te vaka toeitiiti ko kātoa te 50 tausaga. I te taimi ne faite ei ne latou a te vaka, ko oti ne ulu sāle atu latou ki loto fakafia selau taimi. Ne fai ne latou ke mo a eiloa ma ‵to ne vai ki loto, faka‵fonu ki meakai, kae avatu foki a manu ki loto. Mafaufau la ki mea ne aofia i ei. Ne oko mai te aso lasi tenā. Ko te 17 o aso i te lua o masina i te tausaga ko te 2370 T.A., kae ne ulu atu ei latou ki loto i te vaka. Ne ‵pono ne Ieova te mataloa, kae ne kamata o ‵to te vaiua. A te mea tenei e sē se vaiua ‵lotu masani fua. Ne ‵puna ake a vai mai te vai telā i lalo ifo o te lalolagi, e pelā foki mo matāvai i te lagi ko ma‵tala foki kae ne ‵poko atu ki te vaka. (Kenese 7:​11, 16) Ne kamata o ‵mate a tino mai tua o te vaka kae ko ‵sao atu a tino i loto i te vaka. Ne ‵tau o pefea a lagonaga o te kāiga o Noa? Ao, ko lasi ‵ki eiloa te lotou loto fakafetai ki te Atua. Kae e mautinoa eiloa me ne mafau‵fau latou penei, ‘Ko oko eiloa i te ‵tou fia‵fia me ne sa‵sale fakatasi tatou mo te Atua tonu kae ne toka ‵lei foki tatou!’ (Kenese 6:9) E mata, e mafai o fakaataata ne koe i tou mafaufau me ko to atu koe ki te suā feitu o Amaketo, ko momea aka foki tou loto fakafetai?

¹¹ E seai se mea e mafai o taofi aka ei a te Atua Malosi Katoatoa mai i te fakataunuga o tena folafolaga ke fakaoko mai te gataga ki te lalolagi masei a satani. Ke fesili ifo, ‘E mata, e talitonu katoatoa au me e seai eiloa se folafolaga i folafolaga a te Atua ka se taunu ke oko foki eiloa ki te ‵toe fakamatalaga foliki eiloa kae ka fakataunu a mea katoa konā i tena taimi tonu?’ Kafai e penā loa, ke na fakamaoni atu tou toka ‵lei mai i te mafaufau faeloa ki te ‘aso o Ieova’ telā ka oko vave mai.​​—2 Petelu 3:​12.

Ne Tumau Eiloa a Mose i te Mataala

12. Ne a mea ne mafai o fai ei a Mose ke se saga tonu atu ki mea faka-te-agaga?

¹² Ke mafau‵fau tatou ki te suā fakaakoakoga. Mai i se kilokiloga faka-te-foitino, ne foliga mai me ne maluga ‵ki te tulaga o Mose i te lalolagi o tino Aikupito. E pelā me ko te tama puke a te tamaliki fafine a te Falao, kāti ne mafai o fakaaloalogina a ia kae maua foki a toe meakai ‵gali, toe gatu ‵gali, mo toe mea ‵gali i ana tafa. Ne maua ne ia a toe akoakoga ma‵luga. (Faitau te Galuega 7:​20-​22.) Kāti ne ‵tau o maua ne ia se manafa gali ‵ki.

13. Ne tumau pefea a Mose i te saga tonu atu ki folafolaga a te Atua?

¹³ Se mea mautinoa me ne akoako faka‵lei a ia ne ana mātua i te kamataga, ne mafai ei o iloa ne Mose a te sē aoga o tapuakiga ki tupua kolā ne fai ne te kau Aikupito. (Esoto 32:8) A akoakoga i Aikupito mo te olaga maumea i te fale o te tupu ne seki fai ei a Mose ke tiakina ne ia a te tapuakiga tonu. Kāti ne mafaufau ‵loto eiloa a ia ki folafolaga a te Atua ki ana tupuga kae ne manako malosi a ia ke toka o fai te loto o te Atua. E se gata i ei, ne fai atu a Mose ki te fanauga a Isalaelu: “[A Ieova] . . . te Atua o Apelaamo, Isaako mo Iakopo ne matea ne koe.”​​—Faitau te Esoto 3:​15-​17.

14. Ne tofotofo aka pefea te fakatuanaki mo te loto malosi o Mose?

¹⁴ E se pelā mo tupua katoa kolā e fakaata mai i ei a atua ‵mate o te kau Aikupito, a Ieova, te Atua tonu, se tino tonu eiloa ki a Mose. Ne ola a ia e pelā me ko oti ne matea ne ia a “te Atua telā e se mafai o matea.” Ne talitonu a Mose me i tino o te Atua ka fakasaoloto, kae e se iloa ne ia a te taimi ka fai ei penā. (Epelu 11:​24, 25, 27) Ne lavea atu eiloa te malosi o tena manakoga ke fakasaoloto a te kau Epelu i te taimi ne oso ei a ia i se pologa Isalaelu telā ne fakasauagina. (Esoto 2:​11, 12) Kae e se ko te taimi o Ieova ke fai penā, telā ne ‵tau ei o ola a Mose e pelā me se fakaalofa i se fenua ‵mao. E seai eiloa se fakalotolotolua me ne faigata ki a ia ke fano keatea mai fakanofonofoga ‵gali i te fale o te tupu o Aikupito kae nofo atu i se koga lavaki. Kae ne toka ‵lei a Mose mai i te matapulapula ki fakatonuga katoa ne tuku atu ne Ieova ki a ia. Tela la, ne mafai o fakaaoga ne te Atua a ia ke fakasaoloto ei ana taina mai tua o te fakamāumāuga o tausaga e 40 i Mitiana. Mai i te fakatonuga a te Atua, ne fakalogo eiloa a Mose o foki atu ki Aikupito. Ne oko atu te taimi ke fai ei ne Mose se fakatonuga mai i te Atua kae ke fai te galuega a te Atua i te auala o te Atua. (Esoto 3:​2, 7, 8, 10) I te ‵fokiatuga ki Aikupito, ne manakogina ne Mose, ‘te ‵toe tagata loto maulalo,’ a te fakatuanaki mo te loto malosi ke fanatu ki mua o te Falao. (Numela 12:3) Ne fai eiloa a ia penā, e se fakatasi fua, kae i taimi e uke i te taimi ne fakataunu mai i ei a mala takitasi, e aunoa mo te iloa ne ia o te aofaki o taimi ne ‵tau ei o fanatu a ia ki mua o te Falao.

15. Faitalia a fakalavelave, se a te mea ne fakaosofia ei a Mose ke tumau i te matapulapula ki avanoaga ke fakaaloalo atu ki tena Tamana faka-te-lagi?

¹⁵ I te 40 tausaga, mai i te 1513 T.L.M ki te 1473 T.L.M., ne fe‵paki eiloa a Mose mo tulaga fakafanoa‵noa. Kae ne onoono eiloa a ia ki avanoaga ke fakaaloalo atu ki a Ieova kae ne fakamalosi atu mo te loto kātoa ki ana taina Isalaelu ke fai foki penā. (Teutelonome 31:​1-8) Kaia? Ona ko te mea e alofa a ia ki te igoa mo te pulega sili a Ieova i lō tena igoa. (Esoto 32:​10-​13; Numela 14:​11-​16) Faitalia a tulaga fakafanoanoa io me ko fakalavelave, e ‵tau foki mo tatou o tumau i te ‵lago atu ki te pulega a te Atua, mai i te tali‵tonu me i te auala e fai ei ana mea ko te ‵toe auala poto, e sili atu i te amiotonu, kae e sili atu foki i te ‵lei i lō so se isi tino. (Isaia 55:​8-​11; Ielemia 10:23) E mata, konā eiloa ou lagonaga?

Ke Matapula‵pula Koutou!

16, 17. Kaia e aoga malosi ei ki a koe a te uiga o pati i te Maleko 13:​35-​37?

¹⁶ “Ke matapula koutou, kae ke toka foki, me e se iloa ne koutou me ko afea e taunu ei a mea konā.” (Maleko 13:33) Ne tuku mai ne Iesu te fakailoaga tenei i te taimi ne faipati mai ei e uiga ki te fakailoga telā e fakamailoga ki ei a te gataga o te olaga masei tenei. Mafaufau ki pati fakaoti i te valoaga sili a Iesu telā ne fakamau ne Maleko: “Ke matapula‵pula koutou, me e se iloa ne koutou a te taimi e oko mai ei a te pule o te fale. E mafai o oko mai i te afiafi, i te valuapo, mai mua o te vaveao io me ko te taeao pogipogi. Kafai e oko fakavave mai, ke se maua mai koutou ne ia e ‵moe. Ko te muna e fai atu ne au ki a koutou, e tenā foki taku muna e fai atu ki tino katoa: Ke matapula‵pula koutou!”​​—Maleko 13:​35-​37.

¹⁷ E aoga ‵ki te fakamalosiga a Iesu. Ne fakasino atu a ia ki ‵tuga kese‵kese e fa i te po. A te ‵toe ‵tuga ne fai mo fai te ‵toe taimi faigata ke tumau i te ala, me ne ‵tau o fai i te tolu i te taeao ke oko ki te saeakaga o te la. E fai mai ne tino ‵poto i taua me i te taimi tenā ko te ‵toe taimi ‵lei eiloa ke oso atu ki te fili, ko te ‵toe avanoaga ‵lei eiloa ke ‵po aka ei latou e “‵moe.” E penā foki i te feitu faka-te-agaga, ko ‵nau eiloa te ‵moe a te lalolagi, kae e mafai eiloa o faigata ki a tatou ke tumau i te matapula‵pula. E mata, e fakalotolotolua tatou me e ‵tau o “tumau te ‵tou matapula‵pula” mo ‘te kilokilo atu’ mō te gataga mo te ‵tou faka‵saoga telā ne ‵valo mai?

18. E pelā me ne Molimau a Ieova, se a te ‵toe tauliaga tafasili i te tāua e maua ne tatou?

¹⁸ A te tino telā e akoako ne ia a manu telā ne taku atu i te kamataga ne sao atu i te osoatuga o te taika ko te Bengal. Kae e fakaasi faka‵lei mai eiloa ne valoaga i te Tusi Tapu me e seai eiloa ne lotu ‵se io me ko te lalolagi masei tenei ka ‵sao atu i te gataga telā ko pili mai. (Fakaasiga 18:​4-8) Ke na lavea eiloa ne tavini katoa a te Atua, tamaliki mo tino ma‵tua, a te tāua o te faiga o mea katoa e mafai o fai ke toka tatou mō te aso o Ieova e pelā mo Noa mo tena kāiga. E ola nei tatou i se lalolagi telā e se fakaaloalo atu ki te Atua me e fakatauemu atu i olotou pati ki te ‵tou Mafuaga a faiakoga o lotu ‵se, e pelā mo tino sē tali‵tonu me e isi se Atua io me ko tino tali‵tonu me e seai se Atua. Kae e se mafai o ‵tu atu tatou i se tulaga fakamataku māfai e pokotia tatou i ei. Ke na mafaufau ‵loto tatou ki fakaakoakoga ko oti ne suke‵suke ki ei kae tumau i te matapula‵pula ki avanoaga ke ‵pulu kae fakaaloalo atu ki a Ieova e pelā me ko te “Atua e sili atu i atua katoa,” ao, ko te Atua “tafasili i te maluga kae malosi, tela la, e ‵tau mo koutou o ma‵taku ki a ia.”​​—Teutelonome 10:17.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

E Masaua ne Koe?

• Kaia ne ‵tau ei o fakamuamua ne Noa a manakoga faka-te-agaga o tena kāiga?

• E ‵pau pefea ‵tou taimi mo aso o Noa?

• Faitalia a tulaga fakafanoa‵noa, kaia ne tumau ei a Mose i te saga tonu atu ki folafolaga a Ieova?

• Ne a valoaga i te Tusi Tapu e fakaosofia ei koe ke tumau i te matapulapula i te feitu faka-te-agaga?

[Ata i te itulau e 24]

Ne tumau eiloa a Noa mo tena kāiga i te ‵saga tonu atu ki te galuega a Ieova

[Ata i te itulau e]

Ne fesoasoani atu a folafolaga mautinoa a te Atua ki a Mose ke tumau i te matapulapula