«Һаятимиз вә хизмитимиз. Иш дәптири» үчүн мәлумат мәнбәлири
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
3—9 НОЯБРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ КҮЙЛӘРНИҢ КҮЙИ 1, 2
Һәқиқий меһир-муһәббәт һекайиси
w15 1/15 30-б., 9, 10-абз.
Һәқиқий муһәббәт барму?
9 Нека — меһир-муһәббәтсиз, пәқәтла келишим яки рәсмий әһдә әмәс. Әксинчә, мәсиһийләрниң некасида меһир-муһәббәт муһим роль ойнайду. Лекин қандақ меһир-муһәббәт тоғрисида сөз болиду? Бу меһир-муһәббәт Муқәддәс китап принциплириға асасланғанму? (Йоһ. 1-х. 4:8) Яки уруқ-туққанлар арисидики қериндашлиқ риштисиға охшашму? Достлар арисидики иллиқ достлуқ сезимларни билдүрәмду? (Йоһ. 11:3) Мүмкин бу романтикилиқ сезимду? (Пәнд н. 5:15—20) Әслидә әр-аялниң арисидики һәқиқий меһир-муһәббәт бу сезимларниң һәммисини өз ичигә алиду. Шу сезимларни асан һис қилиш үчүн, меһир-муһәббәтни сөз билән ипадиләп, иш-һәрикәт билән көрсәтсә яхши болиду. Һаяттики ғәм-әндишиләргә, вақитниң қислиғиға қаримай әр-аял иллиқ һис-туйғулирини бир-биригә көрситиши интайин муһим. Шу чағда уларниң нека риштиси зич һәм бәхитлик болиду. Бәзи мәдәнийәтләрдә адәттә нека тоғрилиқ келишимни ата-анилар өзлири түзгәчкә, қиз билән жигитниң бир-бирини тонуши қийин болиду. Шуңа уларниң некаси бәхитлик болуши үчүн, бир-бирини яхши тонуп-билип һәмдә назук сезимлирини көпирәк ипадилиши лазим.
10 Әр-аялниң бир-биригә назук сезимларни көрситишниң йәнә бир муһим сәвәви бар. Сулайман падиша шуламлиқ қизға күмүч көзләр қуюлған алтун таҗини ясап беришкә вәдә қилған. У қизни «таңдәк парлақ, толун айдәк гөзәл, күндәк йоруқ» дәп һузурланди (Күй. к. 1:9—11; 6:10). Лекин қиз өз ашиғиға вападар еди. Улар бир-биридин җуда болғанда, қизға немә мәдәт бәргән? Җававини униң сөзидин көрүмиз (Күйләрниң күйи 1:2, 3ни оқуң). У падичи жигитниң көрсәткән назук сезимлирини есигә алди. Жигитниң қизға көрсәткән назук сезимлири униң үчүн жүрәкни хошал қилидиған есил шараптинму әвзәл болған, исми болса башқа қуюлған хушпурақлиқ майдин артуқ болған (Зәб. 23:5; 104:15). Жүрәкни хошал қилидиған иллиқ сөзләр муһәббәтниң совуп кетишигә йол қоймайду. Шуңа, әр-аяллар бир-бириңларға болған муһәббитиңларни ипадиләп, назук сезимлириңларни айимаңлар.
Роһий гөһәрләрни издәйли
Муһәббәтлишип жүрүш дана қарарларни чиқиришқа қандақ ярдәм бериду?
10 Муһәббәтлишип жүргәнләр әхлақий җәһәттин пак болуш үчүн немә қилса болиду? Бир-бириңларға һис-туйғулар күчәйгәнсири бир-бириңларни өзүңларға җәлип қилишму күчийиши мүмкин. Әхлақ җәһәттин өзүңларни пак тутушқа немә ярдәм бериду? (Кор. 1-х. 6:18) Өзүңларни әхлақсиз гәп-сөзләрдин, иккиңлар ялғуз қелиштин вә спиртлиқ ичимликләрни көп ичиштин сақлиниңлар (Әфәс. 5:3). Булар җинсий һәвәсләрни қозғап, нәтиҗидә тоғра иш қилишиңларға қийин болуши мүмкин. Шуңлашқа өз иззәт-аброюңларни сақлаш вә Йәһва Худаниң өлчәмлирини һөрмәтләш үчүн чоқум немә қилиш керәклиги тоғрилиқ пат-пат сөһбәтлишип туруңлар (Пәнд-нәсиһәтләр 22:3ни оқуң). Эфиопиядики Давит билән аяли Алмаз немә қилғанлиғини көрүп чиқайли. Улар мундақ дәйду: «Биз адәмләр көп җайларда яки достлиримиз бизгә һәмра болған чағларда учришишқа чиқаттуқ. Биз башқилар йоқ вақитта һечқачан өйдә яки машинида ялғуз қалмиған. Шуңлашқа биз езиқтурушларға дуч келидиған вәзийәтләрдин нери болдуқ».
11 Муһәббәтлишип жүргәнләр бир-биригә сөйгүсини изһар қилса боламду? Араңларда йеқин мунасивәт күчәйгәнсири, мувапиқ усулда көңлүңларни изһар қилсаңлар болиду. Амма җинсий һәвәс қозғалса, у чағда дана қарар чиқириш қийин болуп қелиши мүмкин (Күй. к. 1:2; 2:6). Униңдин башқа көңлүңларни изһар қилғанда өзүңларни туталмай, Йәһва өч көридиған ишларни қилип қоюшиңлар мүмкин (Пәнд н. 6:27). Шуңа муһәббәтлишип жүрүшни башлиғанда, Муқәддәс китаптики принципларға асасән бирликтә бәзи чәклимиләрни бәлгүләп қоюңлар (Сал. 1-х. 4:3—7). Муһәббәтлишип жүргәндә мундақ соаллар тоғрилиқ ойлинип беқиңлар: «Биз яшайдиған йәрдә бир-биримизгә сөйгү изһар иш-һәрикәтләрни қилсақ, башқилар буниңға қандақ қарайду? Шу иш-һәрикәтлиримиз аримизда бир-биримизниң җинсий һәвисини қозғап қаламду?»
10—16 НОЯБРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ КҮЙЛӘРНИҢ КҮЙИ 3—5
Қәлбиңиз гөзәл болсун!
w15 1/15 30-б., 8-абз.
Һәқиқий муһәббәт барму?
8 Бу күйдә пәқәт ташқи гөзәллик тоғрилиқ ейтилмиған. Падичи жигит қизниң гәп-сөзлири тоғрилиқ немә ейтқанлиғини көрүп бақайли (Күйләрниң күйи 4:7, 11ни оқуң). Униң еғизидин «есил һәсәл» тамиду. Немишкә? Чүнки «есил һәсәл», йәни бал һәрисиниң угисидики һәсәл, бираз вақит очуқ қачида қалған һәсәлгә қариғанда татлиқ вә хушпурақлиқ болиду. «Тилиң астида бал билән сүт болмақта» дегинимиз, униң гәп-сөзлири һәсәл билән сүткә охшаш тетимлиқ вә йеқимлиқ демәктур. Жигит қиз тоғрилиқ «пүтүнләй алаһидә гөзәл һәм сениңда һечқандақ дағ йоқ» дегәндә пәқәт ташқи гөзәллиги тоғрилиқ әмәс, ички гөзәллиги тоғрилиқ ейтқан.
w00 11/1 11-б., 17-абз.
Худаниң әхлақий паклиққа болған көзқариши
17 Бойиға йәткән вә гөзәл шуламлиқ қизға пәқәт падичи жигит әмәс, Сулайман падишаму ашиқ болған. Күйләрниң күйи китавидин көргинимиздәк, шуламлиқ қиз иппәтлигини йоқатмай, башқиларниң һөрмитигә еришкән. У Сулайман падишаниң көңлини рәт қилсиму, падиша шуламлиқ қизниң һекайисини баян қилған. Падичи жигитму қизниң паклиғи үчүн уни чоңқур һөрмәтлигән. У шуламлиқ қизни «қулупланған бағ» дәп тәсвирлигән (Күйләрниң күйи 4:12). Қедимий Исраилда чирайлиқ бағда һәрхил көктатлар, хушпурақлиқ гүлләр вә һәшәмәтлик дәрәқләр өсәтти. Шундақ бағлар адәттә тамлар билән қоршалған болуп, пәқәт дәрваза арқилиқ киришкә болатти (Йәшая 5:5). Падичи жигит үчүн шуламлиқ қизниң әхлақий җәһәттин пак болғанлиғи вә униң гөзәллиги көркәм бағ-бостанлиқтәк болған. У пүтүнләй пак болуп, униң назук сезимлири пәқәт келәчәк еригә тәәллуқ еди.
g04 12/22 9-б., 2—5 абз.
Қәлбниң гөзәллиги муһим
Адәмләр қәлбниң гөзәллигини байқамду? Тәхминән 10 жил бурун турмуш қурған Джоржина мундақ дәйду: «Қанчә жиллар өтсиму, йолдишимниң растчиллиғи вә сәмимийлиги мени техи униңға җәлип қилиду. Униң үчүн әң муһими — Йәһва Худани рази қилиш. Бу униңға көйүмчан вә меһир-муһәббәт көрситишкә ярдәм бериду. У қарар чиқарғанда мениң ой-пикримни әстә тутиду, шуниң үчүн мән өзүмни қәдир-қиммәтлик һис қилимән. У мени һәқиқәтән яхши көридиғанлиғини билимән».
1987-жили той қилған Дениэл мундақ дәйду: «Аялим мениң үчүн интайин чирайлиқ. Униң пәқәт чирайи әмәс, есил пәзиләтлири мени униңға техиму көпирәк җәлип қилиду. У дайим башқиларниң ғемини йәп, әһвалини ойлайду. Униң әҗайип хисләтлири бар. У мениң аялим болғанлиғиға интайин хошалмән».
Ташқи көрүнүшкә диққәт қилидиған мошу дунияда, биз пәқәт ташқи қияпитимизни әмәс, бәлки ички дуниямизни безәшкә күч чиқиришимиз лазим. Чүнки мукәммәл гөзәл болуш биринчидин, мүмкин әмәс, иккинчидин, муһим әмәс. Лекин ички дуниямизни гөзәл қилидиған есил пәзиләтләрни болса, йетилдүрүш мүмкин. Муқәддәс китапта мундақ дәп йезилған: «Гөзәллик алдамчи болиду вә йеқимлиқ чирай қуруқ-бекар болуши мүмкин. Амма Йәһвадин қорқудиған аял һәрқандақ махташқа лайиқтур!» Йәнә мундақ агаһландуруш бар: «Чошқиниң бурнида алтун төңгә болғандәк, әқилсиз аялниң чирайлиқлиғи шундақ» (Пәнд-нәсиһәтләр 11:22; 31:30).
Йәһваниң Сөзи «Худаниң нәзәридә интайин баһалиқ болуп һесаплинидиған еғир-бесиқлиқ һәм юмшақ» хисләтләрни қәдирләшкә үндәйду (Петрусниң 1-хети 3:4). Һәқиқәтән, қәлбниң гөзәллиги ташқи гөзәлликтин әвзәл. Һәммимиз қәлбимизниң гөзәл болушиға интилайли!
Роһий гөһәрләрни издәйли
mwb16.11 8-б., рамка
Шуламлиқ қиз Йәһваниң хизмәтчилиригә қайси җәһәттин әҗайип үлгә қалдурди?
• Һәқиқий муһәббәтни сәвир-тақәтлик билән күткән
• Башқиларниң бесимиға берилип, мәйли кимгә болсун һис-туйғусини риваҗландурушни рәт қилған
• Кәмтәр, кичик пеил вә пак болған
• Муһәббитини алтунға йә махташ сөзлиригә сатмиған
Өзүңиздин сораң:
«Шуламитниң қайси хислитигә көпирәк тәқлит қилсам болиду?»
17—23 НОЯБРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ КҮЙЛӘРНИҢ КҮЙИ 6—8
Мәзмут сепил қорғандәк болуң
it «Күйләрниң күйи»
Сулайман падиша шуламлиқ қизниң өйигә қайтишиға рухсәт бәрди. Униң келиватқинини көргән акилири: «Бу ким, өз ашиғиға йөлинип, чөл-баяван тәрипидин келиватиду?» — дәп сорашти (К.к 8:5а). Шуламлиқ қизниң акилири сиңлисиниң жигитигә болған муһәббитиниң тәврәнмәс екәнлигини чүшәнмигән еди. Бирнәччә жил бурун, бир акиси униңға ғәм қилип мундақ дегән: «“Бизниң кичиккинә сиңлимиз бар вә униң һәтта көксилириму йоқ. Биз сиңлимиз үчүн, униңға әлчи киргән күни, немә қилип берәләймиз?”» (К.к 8:8) Йәнә бир акиси, мундақ җавап бәрди: «“Әгәр у там болған болса, биз униңда күмүчтин мунар қуруп беримиз. Әгәр у ишик болса, биз уни кедр яғачлири билән қаплаймиз”» (К.к 8:9). Лекин шуламлиқ қиз һәммә езиқтурушларға қарши туруп, өзиниң жигитигә вападарлиғини сақлап, пәқәт өз «үзүмзарлиғидин» һузур елишни халиди (К.к 8:6, 7, 11, 12). Шуңа у өзи тоғрилиқ мундақ ейтқан: «“Мән — сепил там вә көксилирим мунарлардәк. Шундақ қилип, мән униң көзидә арам-хатирҗәмлик тапқан болдум”» (К.к 8:10).
yp 188-б., 2-абз.
Некадин сирт җинсий алақидә болушқа боламду?
Әхлақий җәһәттин зерәк һәм пак болуп қалған жигит-қизлар ечинишлиқ әһваллардин сақлинипла қалмай, йәнә башқа бир нәрсигә еришиду. Муқәддәс китапта өзиниң жигитини қаттиқ яхши көрсиму, иппәтлигини сақлап қалған қиз тоғрилиқ баян қилиниду. У мундақ дәп ейтқан: «Мән — сепил там вә көксилирим мунарлардәк». У әхлақий җәһәттин оңайла ечилип кетидиған, қағҗирап кәткән ишиккә охшимиған. Әксинчә, у қол йәткүзүшкә болмайдиған егиз мунарилири бар мәзмут сепилға охшаш болған. У «пак қиз» дәп аталған вә у келәчәк җори билән болған мунасивити тоғрилиқ мундақ ейтқан: «Шундақ қилип, мән униң көзидә арам-хатирҗәмлик тапқан болдум». Қизниң көңүл хатирҗәмлиги һәр иккилисигә течлиқ һәм қанаәт әкеләтти (Күйләрниң күйи 6:9, 10; 8:9, 10).
yp2 33-б.
Шуламлиқ қиз биз үчүн яхши үлгә
Шуламлиқ қиз муһәббәтлишишкә тегишлик мәсилиләрдә пәм-парасәтлик болған. У достлириға: «Йерусалим қизлири, қәсәм ичиңларки, силәр мәндә муһәббәтни өзи ойғанмиғичә, уни охатмайсиләр»,— дегән. У муһәббәт сезимлири зерәкликтин тезла үстүн болуп қалидиғанлиғини ениқ чүшәнгән. Мәсилән, у достлириниң тәсиридин өзигә лайиқ әмәс адәм билән той қилип қоюши мүмкин екәнлигини биләтти. Һәтта униң өз сезимлири тоғра қарар чиқиришқа тосалғу болатти. Лекин шуламлиқ қиз тәврәнмәс «сепил тамдәк» болған (Күйләрниң күйи 8:4, 10).
Сиздиму шуламлиқ қизға охшаш муһәббәткә тегишлик зерәклик байқиламду? Жүрәк инкаси билән әмәс, әқиланә һәрикәт қиламсиз? (Пәнд-нәсиһәтләр 2:10, 11). Сиз техи муһәббәтлишишкә тәйяр болмисиңизму, йеқинлириңиз билән достлириңиз сизни бири билән учришишқа бесим қилиши мүмкин. Байқимай өз-өзүңизгә шундақ бесим қилишиңизму еһтимал. Мәсилән, қол тутушуп кетип барған қиз-жигитни көрүп қалсиңиз, сизму бирси билән учришишни қаттиқ халаттиңизму? Әгәр шу қиз яки жигит сизниң етиқатдишиңиз болмисичу? Шуламлиқ қиз муһәббәтлишишкә мунасивәтлик мәсилиләрдә әқил-парасәтлик болған. Униңдин үлгә елиң!
Роһий гөһәрләрни издәйли
w23.05 20-б., 1-абз., изаһәт
«Йәһниң ялқунлуқ оти» өчмисун!
Изаһәт: Үзлүксиз вә өзгәрмәс һәқиқий муһәббәт «Йәһниң ялқунлуқ оти» дәп атилиду, чүнки Йәһва шундақ муһәббәтниң Мәнбәсидур.
24—30 НОЯБРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ ЙӘШАЯ 1, 2
Йәһва гунаға патқан адәмләргә ярдәм бериду
ip-1 14-б., 8-абз.
Атиси билән униң исиянчан оғуллири
8 Йәшая Йәһуда хәлқигә: «Аһ, немә дегән қанунсиз, һарамлиқлири билән еғирлашқан хәлиқ! Һалиға вай, яман уруқ, бузулған пәрзәнтләр! Улар Йәһвани, Исраилниң Муқәддәс Худайини, яратмай, Униңға тәтүр қараватиду»,— дәп ейтти (Йәшая 1:4). Рәзил ишлар көпийип кәткәнликтин, улар көтирәлмәйдиған «еғир жүктәк» болуп кетиши мүмкин. Мәсилән, Содом вә Гомора шәһәрлириниң гуналири «интайин еғир» дейилгән (Яритилиш 18:20). Шуниңға охшаш Йәһуда хәлқиниң гуналириму Йәшая ейтқандәк «еғирлишип» кәткән. У йәнә хәлиқни «яман уруқ, бузулған пәрзәнтләр» дәп атиған. Улар қилмиш қилған балиларға охшаш болған. Улар Худаға «тәтүр қарап», Униңдин үз өргән.
Йәһва Худа һәммә инсанларниң товва қилишини халайду
6 Йәһва Худа тәрса хәлқини агаһландуруп, түзитиш үчүн уларға пәйғәмбәрлирини әвәтип туратти. Мәсилән, У Йәрәмия пәйғәмбәр арқилиқ мундақ дегән: «Исраилниң алдамчи қизи, қайтқин,... Мән силәргә сүрлүк қаримаймән, чүнки Мән вападармән,... Мән мәңгү ғәзәпләнмәймән. Пәқәт өз әйивиңни бойниңға алғин, сәвәви, сән Худайиң Йәһваға қарши чиқтиң» (Йәр. 3:12, 13). Йәһва Худа Йоел пәйғәмбәр арқилиқ мундақ дегән: «Пүткүл жүригиңлар билән қайтиңлар» (Йоел 2:12, 13). Йәшая пәйғәмбәр арқилиқ болса, Худа мундақ дегән: «Тазилиниңлар, көзүмдин яман ишлириңларни йоқитиңлар, явузлуқ қилишни тохтитиңлар!» (Йәшая 1:16—19) Йәһва Худа Әзәкиял арқилиқ мундақ сориған: «Мени беқанунниң өлүми хошал қиламду?... Яқ, Мән шуни халаймәнки, у яман йолидин қайтип яшисун! Мени һечкимниң өлүми хошал қилмайду,... Шуңлашқа Маңа қайтиңлар һәм яшаңлар!» (Әзәк. 18:23, 32) Йәһва адәмләрниң гуналириға товва қилғанлиғини көргәндә хошал болиду, чүнки У уларниң мәңгү яшишини халайду! Бирақ Йәһва адәмләргә ярдәм бериш үчүн уларниң өзгиришини күтүп олтирамду? Буниң җававини билиш үчүн бәзи мисалларни көрүп бақайли.
Роһий гөһәрләрни издәйли
«Келиңлар, биз Пәрвәрдигарниң теғиға» чиқайли
2:2, 3
«Ахирқи күнләрдә»
• Биз яшаватқан вақит
«Йәһва өйи туридиған тағ»
• Йәһваға болған пак ибадәт
«Униңға барлиқ хәлиқләр раван болиду»
• Таза ибадәткә кәлгәнләр бирликтә баш қошиду
«Келиңлар, Йәһваниң теғиға, Яқупниң Худайиниң өйигә чиқайли»
• Худаниң һәқиқий хизмәтчилири башқиларниму тәклип қилиду
«У бизгә йоллирини көрситиду вә Униң йоллири билән жүримиз»
• Өз Сөзи арқилиқ Йәһва бизгә йол-йоруқ берип, өзиниң йолида
меңишқа ярдәм бериду
1—7 ДЕКАБРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ ЙӘШАЯ 3—5
Йәһва Худа бизниң Униңға бойсунушимизға лайиқ вә шуни тәләп қилиш һоқуқи бар
ip-1 73, 74-б., 3—5 абз.
Вапасиз үзүмзарлиқниң һалиға вай!
3 Шу вақитта көплигән адәмләр үзүмзарлиқни бәрпа қилиш сирлирини яхши билгәнликтин, улар Йәшаяниң мисалини бирдинла чүшәнди. Бүгүнки күнгә охшаш, қедимий замандиму, үзүмзарлиқ ғоҗайинлири уруқ чачмай, әксинчә есил үзүм чивиқлирини тиккән. Улар дөңдики үнүмлүк йәргә тикилгәнликтин, үзүмзарлиқ әҗайип мевиләр бериш керәк еди.
4 Үзүмзарлиқтин мол һосул елиш үчүн көп тәр төкүш һаҗәт. Йәшая пәйғәмбәр чүшәндүргәндәк, үзүмзарлиқ өстүргүчи «һәммә йерини колап ташларни елип ташлиди». У йоған ташларни ишлитип мунара ясиған. Мунаридики күзәтчиләр үзүмзарлиқни оғрилардин вә җан-җаниварлардин һимайә қилатти. Үзүмзарлиқ орунлашқан пәләмпәй етизларни там билән қоршатти (Йәшая 5:5). Бу топиниң үстүнки мунбәт қатламлириниң жуюлуп кетишидин сақлап қалатти.
5 Өз үзүмзарлиғини асраш үчүн уни қоғдап, көп әҗир-меһнәт қилған ғоҗайин көп һосул алимән дәп үмүт қилип, һәтта шарап ишләп чиқириш үчүн тәйярлиғини башлап кәткән еди. Униң үмүти ақландиму? Яқ, үзүмзарлиқ явайи мевиләрни бәрди.
ip-1 76-б., 8, 9-абз.
Вапасиз үзүмзарлиқниң һалиға вай!
8 Йәшая пәйғәмбәрниң «сөйүмлиги» вә үзүмзарлиқниң ғоҗайини — Йәһва Худа (Йәшая 5:1). Йәшая Йәһва Худа билән йеқин мунасивәттә болғачқа, Уни «сөйүмлигим» дәп ейталиған (Аюп 29:4; Зәбур 25:14ни селиштуруң). Амма Худаниң үзүмзарлиғиға, йәни хәлқигә болған меһир-муһәббити, пәйғәмбәрниң Худаға болған меһир-муһәббитигә қариғанда нәқәдәр күчлүк (Чиқиш 15:17; Зәбур 80:8, 9ни селиштуруң).
9 Йәһва Исраил хәлқини Қанан зәминигә маканлаштуруп, уларни башқа хәлиқләрниң яман тәсиридин қоғдаш үчүн қанун-пәрманлирини бәргән (Чиқиш 19:5, 6; Зәбур 147:19, 20; Әфәсликләргә 2:14). Худа һакимлар, роһанийлар билән пәйғәмбәрләр арқилиқ көрсәтмиләр бәргән (Падишалар 2-язма 17:13; Малаки 2:7; Әлчиләр 13:20). Башқа хәлиқләр Исраил хәлқигә басқунчилиқ қилғанда, Йәһва Худа уларни қоғдиған (Ибранийларға 11:32, 33). Шуңа, Йәһва Худа үзүмзарлиғи тоғрилиқ: «Мән униң үчүн қолумдин кәлгән һәммә нәрсини қилмидимму?»— дәп ейтқан.
w06 6/15 18-б., 1-абз.
«Үзүм телидин хәвәр алғайсән!»
«Исраил өйи» явайи яки чирип кәткән мевиләрни бәргән үзүмзарлиққа охшайду (Йәшая 5:2, 7). Явайи үзүмләр ушшақлап, уларниң уруғи көп, йәйдиған йери аз болған. Уни һәтта йейишкә вә униңдин шарап ясашқиму болматти. Шуңа, Худадин йүз өрүп, адаләтсиз ишларни қилған хәлиқни явайи үзүм билән селиштуруш орунлуқ болди. Уларниң яман мевә бәргәнлигигә үзүмзарлиқ Ғоҗайининиң әйиви болмиған. Йәһва Худа хәлқиниң яхши мевә бериши үчүн бар күчини салған (Йәшая 5:4). Шуңа Йәһва мундақ соал қойиду: «Мән униң үчүн қолумдин кәлгән һәммә нәрсини қилмидимму?» (Йәшая 5:4)
w06 6/15 18-б., 2-абз.
«Үзүм телидин хәвәр алғайсән!»
Йәһва Худа Исраил хәлқи мевә бәрмәйдиған болса, уларни қоғдап турған тамни бузидиғанлиғини агаһландурған. Әнди У үзүмзарлиқни йә путимайду, йә отимайду. Йәнә әтияз ямғур-йешини уларни суғармайду вә үзүмзарлиқ тикәнлишип кетидиғанлиғини ейтқан (Йәшая 5:5, 6).
Роһий гөһәрләрни издәйли
Қараңғулуқтин нери болуп, йоруқлуқта жүрүңлар
10 Шәйтанниң дунияси бизни аздуруп, Йәһваниң нәзәридики әхлақсиз вә напак ишларни бизгә һечқандақ хата әмәстәк көрситип, шуниңға бизни ишәндүрүшкә уруниду (Пет. 2-х. 2:19). Биз буниңдин һәйран қалмаймиз! Шәйтан Иблис узундин буян қоллинип келиватқан усуллардин бири — кишиләрни қаймуқтуруш. Шу сәвәп кишиләр немә хата, немә тоғра екәнлигини пәриқ қилалмай қалиду (Йәшая 5:20; Кор. 2-х. 4:4). Шуңлашқа бүгүнки күндә нурғунлиған кинолар, телевизия программилири вә торбәтләрдә Йәһваниң һәққаний өлчәм-қаидилиригә зит келидиған ой-пикирләрни тәшвиқ қилишини һәргизму әҗәплинәрлик әмәс. Шәйтан бизни алдашқа урунуп, бу дунияда мода болуватқан напак иш-һәрикәтләрни вә турмуш кәчүрүш усуллирини хата дәп ойлимай, бәлки уларни қизиқарлиқ вә бехәтәр дәп ойлишимизни халайду (Әфәсликләргә 5:6ни оқуң).
8—14 ДЕКАБРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ ЙӘШАЯ 6—8
«Мана, мән тәйяр! Мени әвәткәйсән»
ip-1 93, 94-б., 13, 14-абз.
Йәһва Худа Өзиниң муқәддәс ибадәтханисида
13 «Андин мән Йәһваниң үнини аңлидим: «Кимни Мән әвитәй? Ким Биз үчүн бариду?» Мән дәрһал: «Мана, мән тәйяр! Мени әвәткәйсән»,— дәп җавап бәрдим» (Йәшая 6:8). Йәһва Худа бу соални қойғанда, Йәшая җавап бериду дәп күткәнлиги ениқ. Чүнки Йәшая шу вәһийни көргәндә, униң қешида һечким болмиған еди. Йәһва уни Өзиниң пәйғәмбири болушиға тәклип қилған. Шундақта немишкә Йәһва «Ким Биз үчүн бариду?» дәп сораватиду? «Биз» дәп, У кимни көздә тутқан? Мәлумки, У Өзиниң йеганә Оғли Әйсани ейтқан. Яритилиш вақтида Йәһва: «Инсанни Өзүмизгә охшитип, Өзүмизгә қияс қилип яритайли» дегәндә, Әйсаға қарита ейтқан еди (Яритилиш 1:26; Пәнд-нәсиһәтләр 8:30, 31). Һә, Әйса шу вақитта асманда Атиси Йәһваниң йенида болған (Йоһан 1:14).
14 Йәшая иккиләнмәй, бирдин җавап бәрди. Қандақ хәвәрни йәткүзүшини билмәйла, «Мана, мән тәйяр! Мени әвәткәйсән» деди. Шундақла у тапшуруқни орунлиғанлиғи үчүн қандақ мукапат алидиғанлиғини соримиди. Һазирқи вақиттиму Йәшаяниң Худаниң тапшуруғини тәйярлиқ билән қобул қилғанлиғи хуш хәвәрни «дунияниң һәрқайси җайлирида барчә милләтләргә» вәз қиливатқан Худаниң хизмәтчилиригә зор үлгә болмақта (Мәтта 24:14). Көплигән адәмләр хуш хәвәргә қулақ салмисиму, Худаниң хәлқи Йәшаяға охшаш «барчә милләтләргә» гувалиқ бериш тапшуруғини садақәтмәнлик билән орунлаватиду. Уларға бу тапшуруқни аләмниң Егиси Йәһваниң Өзи бәргәнликтин, Йәшаяға охшаш, қорқмай илгири меңиватиду.
ip-1 95-б., 15, 16-абз.
Йәһва Худа Өзиниң муқәддәс ибадәтханисида
15 Йәһва Худа Йәшаяға хәлиқкә немә ейтиш керәклигини вә улар қандақ инкас қайтуридиғанлиғи тоғрилиқ ейтқан: «Барғин вә мәзкүр хәлиқкә мундақ ейтқин: “Силәр қайта-қайта аңлайсиләр, лекин чүшинәлмәйсиләр. Қайта-қайта қарайсиләр, лекин һечнемини биләлмәйсиләр!” Ушбу хәлиқниң жүригини рәһимсиз, қулақлирини паң, көзлирини қарғу қиливәт. Улар көзлири билән көрәлмисун, қулақлири билән аңлалмисун, жүрәклири бепәрва болуп, Маңа қайтмисун вә сақаймисун» (Йәшая 6:9, 10). Бу сөзләр йәһудийлар Йәһвани давамлиқ тиңшимаслиғи үчүн Йәшая адәмләрниң көңүлгә қаримай, әтәй қопал вәз қилиш керәклигини билдүрәмду? Әлвәттә яқ! Бу хәлиқ Йәшаяниң қериндашлири болғанлиқтин, уларға болған йеқинчилиғини сезәтти. Бу сөзләр Йәшая тапшуриғини садақәтмәнлик билән орунлисиму, Йәһва адәмләрниң қандақ инкас қайтуридиғанлиғини билгәнлигини билдүриду.
16 Әйип хәлиқниң өзидә болған. Йәшая хәлиқкә қайта-қайта ейтсиму, улар пәйғәмбәрниң хәвирини чүшинип, қобул қилғуси кәлмигән. Нурғун адәмләр паң вә қарғудәк болуп, тәрсалиқ билән һечнемини чүшинишни халимиди. Улар Худаниң хәвирини аңлимаслиғи үчүн қулақлирини вә жүрәклирини йепивалғандәк болди. Бүгүнки күндиму адәмләр шундақ инкас қайтуриватиду әмәсму? Көп адәмләр Худа Падишалиғи тоғрилиқ хуш хәвәрни тиңшиғуси кәлмәйду.
ip-1 99-б., 23-абз.
Йәһва Худа Өзиниң муқәддәс ибадәтханисида
23 Йәшая пәйғәмбәрниң сөзлири Әйсаниң күнлиридиму әмәлгә ашқан. Әйсаниң заманидики хәлиқ Йәшаяниң күнлиридики йәһудийларға охшаш болған. Улар Худаниң сөзини қобул қилмаслиғи үчүн көзлирини жумуп, қулақлирини йепивалди. Ақиветидә уларму һалак болди (Мәтта 23:35—38; 24:1, 2).
Роһий гөһәрләрни издәйли
Йеңидин өйләнгәнләр, диққитиңларни Йәһваға хизмәт қилишқа қаритиңлар
9 Йәшая пәйғәмбәр вә униң аяли Йәһваға хизмәт қилишни һаятида биринчи орунға қойған. Йәшая пәйғәмбәр еди. Бәлким, униң аялиму пәйғәмбәрлик қилған, чүнки Муқәддәс китапта уни аял пәйғәмбәр дәп атиған (Йәшая 8:1—4). Наһайити ениқки, Йәшая вә аяли Йәһва Худаға ибадәт қилишни һаятида әң муһим орунға қойған. Улар бүгүнки күндики турмуш қурғанлар үчүн яхши үлгә болалайду.
10 Той қилған бир җүп күчиниң йетишичә Йәһваға хизмәт қилиш арқилиқ Йәшая вә униң аялини үлгә қилалайду. Улар бирликтә Муқәддәс китаптики бәшарәтләрни тәтқиқ қилип, уларниң қандақ әмәлгә ашқанлиғиға көз йәткүзүш арқилиқ Йәһваға болған ишәнчисини күчәйтәләйду (Тит. 1:2). Улар өзлириниң Муқәддәс китаптики мәлум бәшарәтләрниң әмәлгә ешишиға өз һәссисини қандақ қошалайдиғанлиғи һәққидә ойланса болиду. Мәсилән, улар ахир келиштин авал хуш хәвәр пүткүл йәр йүзидә вәз қилиниши керәк дегән Әйса Мәсиһниң бәшаритиниң әмәлгә ешишиға өз һәссисини қошалайду (Мәт. 24:14). Улар мошу бәшарәтниң әмәлгә ешиватқанлиғиға көз йәткүзгәнсири, уларниң Йәһваға қолидин келишичә хизмәт қилиш арзу-истиги күчийиду.
15—21 ДЕКАБРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ ЙӘШАЯ 9, 10
«Нур чүшти»
Яқупниң ахирқи сөзлиридин немини үгинимиз? (2-қисим)
12 Яритилиш 49:21ни оқуң. Яқуп Нафталиниң чирайлиқ сөзләрни ейтидиғанлиғини бәшарәт қилған. Бәлким, бу Әйсаниң йәрдики хизмити вақтида ейтқан сөзлирини билдүргән. Әйса Нафтали қәбилисиниң мирасида җайлашқан Кәпәрнаһум шәһиридә көп вақит яшиған. Шуңа у уни «өз шәһири» дәп атиған (Мәт. 4:13; 9:1; Йоһ. 7:46). Йәшая пәйғәмбәр Әйса Мәсиһниң Зәбулун вә Нафтали қәбилилири үчүн йоруқлуқ болидиғанлиғини алдин-ала ейтқан (Йәшая 9:1, 2). Тәлим бериш арқилиқ Әйса «һәрхил хәлиқләрниң кишилирини йорутидиған һәқиқий нур» болған (Йоһ. 1:9).
ip-1 126—128 б., 18, 19-абз.
Течлиқ шаһзадисиниң вәдиси
18 Нурни қобул қилғанларниң шат-шадиман болушқа сәвәплири болди. Йәшая 9:3тә: «Сән ушбу хәлиқни көпәйтип, униң шатлиғини мол қилисән. Улар алдиңда хошал болуп, ома вақтида һосулға яки олҗини бөлгәндә, униңға хурсән болғандәк шатлиниду»,— дәп йезилған. Әйса билән шагиртлириниң вәз қилишиниң нәтиҗисидә Йәһва Худаға роһ вә һәқиқәткә уйғун ибадәт қилишни халайдиған нурғунлиған сәмимий адәмләр һәқиқәткә кәлди (Йоһан 4:24). Төрт жилға йәтмәй нурғунлиған адәмләр Мәсиһ әгәшкүчилири болди. Милади 33-жили, Әллигинчи күн мәйримидә үч миң адәм чөмдүрүлүш мәрасимидин өтти. Узақ өтмәй «шу етиқатчиларниң сани 5000ға йәтти» (Әлчиләр 2:41; 4:4). Әйсаниң шагиртлири қизғин вәз қилип йоруқни әкс әттүргәнликтин, «Йерусалимда шагиртларниң сани барғансири көпәйди һәм һәтта көплигән роһанийлар ишинишкә башлиди» (Әлчиләр 6:7).
19 Мол һосулға яки урушта көп олҗиға еришкәнләргә охшаш, Әйсаниң әгәшкүчилириму мәсиһийләрниң сани көпәйгәнлигигә хурсән болған (Әлчиләр 2:46, 47). Вақит өтүп, Йәһва Худа нурни башқа хәлиқләрниң арисидиму йорутушқа пурсәт яратти (Әлчиләр 14:27). Һәрхил милләттин чиққан хәлиқләр Йәһваға йеқинлишишқа пурсәт болғанлиғидин хошал болди (Әлчиләр 13:48).
ip-1 128, 129-б., 20, 21-абз.
Течлиқ шаһзадисиниң вәдиси
20 Йәшая пәйғәмбәрниң төвәндики ейтилған сөзлири бойичә Мәсиһниң паалийитиниң нәтиҗиси узақ болмақ: «Мадианниң мәғлубийәт күнидә Сән уларниң дүмбисидә ойниған калтәкни сундурғандәк болиду» (Йәшая 9:4). Йәшая пәйғәмбәр яшиған күнләрдин бурун мадианлар Исраил хәлқини гунаға патқузуш үчүн Моаб хәлқи билән келишим түзүвалған (Санлар 25:1—9, 14—18; 31:15, 16). Кейинирәк йәттә жил бойи мадианлар исраилларға һуҗум қилип, қорқутқан һәм яшаватқан зәминлирини гумран қилған (Һакимлар 6:1—6). Йәһва Худайим болса мадианларни өз хизмәткари Гидеон арқилиқ вәйран қилған. «Мадианниң мәғлубийәт күнидин» кейин исраиллар мадианлардин йәнә зулумлуқ көргини тоғрилиқ һечбир мәлумат йоқ (Һакимлар 6:7—16; 8:28). Келәчәктә чоң Гидеон болған Әйса Мәсиһ Худа хәлқиниң дүшмәнлиригә һалакәт әкелидиған зор һуҗум қилиду (Вәһий 17:14; 19:11—21). «Мадианниң мәғлубийәт күнигә» охшаш Худаниң хәлқи инсанларниң күчи билән әмәс, бәлки Йәһваниң күч-қудрити билән унтулмас вә өчмәс ғәлибә қазиниду (Һакимлар 7:2—22). Әнди Худаниң хәлқи зулумлуқ боюнтуруғи астида һечқачан езилмәйду.
21 Йәһваниң күч-қудритини көрсәткәнлиги, урушниң шан-шәрәплик екәнлигини билдүрмәйду. Тирилгән Әйса Мәсиһ Течлиқниң Шаһзадиси болғачқа, дүшмәнләрни вәйран қилип, мәңгүлүккә течлиқ орнитиду. Йәшая өз сөзидә урушқа нисбәтән һәммә нәрсиләрниң йоқ болидиғанлиғини ейтқан: «Чүнки исиянлар пәслидә вараң-чуруң билән кийилгән аяқ кийим вә қанға миләнгән кийим отқа ташлиниду» (Йәшая 9:5). Әнди әскәрләрниң аяқлириниң авази һечқачан аңланмайду вә урушта чиниққан җәңчиниң қанға миләнгән кийимини һечким көрмәйду. Әнди урушлар йоқ болиду! (Зәбур 46:9)
Роһий гөһәрләрни издәйли
Давамлиқ төләм қурбанлиғиға миннәтдарлиқ көрситиң
МУКӘММӘЛ инсан Адәм ата гуна садир қилип, пәқәт өзинила әмәс кәлгүсидә туғулидиған балилириниму мәңгүлүк һаяттин мәһрум қилди. Адәм атиниң қилғанлириға һечқандақ баһанә-сәвәп йоқ. Чүнки у қәстән гуна қилған. Ундақта, униң балилиричу? Улар һечқандақ гуна өткүзмигән яки Адәм атини гуна қилишқа дәвәт қилмиған (Рим. 5:12, 14). Адәм ата қилған гунаси үчүн өлүмгә һөкүм қилинған. Амма Йәһва Худа Адәм атиниң пәрзәнтлирини мәңгүлүк һаятқа ериштүрүш үчүн немә қилалайду? Адәм ата гуна қилип узун өтмәй, Йәһва Худа Адәм атиниң миллионлиған кәлгүси әвлатлирини гуна вә өлүмдин қандақ қутқузидиғанлиғини аста-аста ашкарә қилған (Ярит. 3:15). Вақит-саати кәлгәндә У Өз Оғлини нурғунлар үчүн җенини пида қилип, төләм беришкә асмандин йәр йүзигә әвәткән еди (Марк 10:45; Йоһ. 6:51).
2 Төләм дегән немә? Муқәддәс китапқа асасланғанда, бу Әйса Адәм ата йоқитип қойғанни қайтурувелиш үчүн төлигән һәқ (Кор. 1-х. 15:22). Биз немә үчүн төләмгә муһтаҗ? Чүнки Йәһваниң адаләтлик өлчәм-қанунлирида җанға җан төләш тәләп қилинған (Чиқ. 21:23, 24). Адәм ата өзиниң мукәммәл һаятини йоқатқан. Худаниң адаләтлик тәливини қанаәтләндүрүш үчүн Әйса өзиниң мукәммәл һаятини қурбан қилған (Рим. 5:17). Шу арқилиқ, Әйса өзиниң төләм қурбанлиғиға ишәнч бағлиғанларниң һәммисигә Мәңгүлүк Ата болди (Йәшая 9:6; Рим. 3:23, 24).
22—28 ДЕКАБРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ ЙӘШАЯ 11—13
Муқәддәс китапта Мәсиһ тоғрисида немә ейтилған?
w11 4/1 4-б., 6-абз.
Әйсаниң келип-чиқиши
Көп жиллар бурун Муқәддәс китапта Мәсиһниң «нәсирәлик» болидиғанлиғи тоғрилиқ бәшарәт қилинған еди. Хуш хәвәрни баян қилған Мәтта уларниң Насирә дегән шәһәргә берип, шу йәргә җайлашқанлиғини язған: «Буниң билән пәйғәмбәрләрниң “у насирәлик дәп атилиду” дегән сөзлири әмәлгә ашурулди» (Мәтта 2:19—23). Нәсирә дегән ибраний сөзи «жумран шах» яки «нота» дегән мәнани билдүриду. Бәлким, Мәтта Йәшая 11:1дики сөзләрни есигә алған. Бу айәттики сөзләргә мас, Мәсиһ Давут падишаниң атиси Йишайниң әвлади болуши керәк еди. Бу сөзләр әмәлгә ашти, Әйса Йишайниң әвлади болди (Мәтта 1:6, 16; Луқа 3:23, 31, 32).
ip-1 159-б., 6-абз.
Мәсиһ һөкүмранлиқ қилғанда болидиған қутқузулуш билән хошаллиқ
6 Әйса қандақ падиша болиду? У он қәбилидин ибарәт болған шималий Исраил падишалиғини вәйран қилған ассурийәликләргә охшаш вәһший һөкүмран боламду? Әлвәттә яқ. Мәсиһ тоғрилиқ Йәшая мундақ дегән: «Униңға Йәһваниң роһи қониду, даналиқ һәм сағлампикирликниң роһи, нәсиһәт һәм ғәйрәтниң роһи, билим һәм Йәһвадин әйминиш роһи. Йәһваниң алдида мәвҗут қорқунуч униңға хошаллиқ бериду» (Йәшая 11:2, 3а). Мәсиһ яғ билән әмәс, Худаниң муқәддәс роһи билән майланди. Бу вақиә Әйса чөмдүрүлүштин өткәндә йүз бәрди. Шу вақитта муқәддәс роһ «кәптәр қияпитидә, униң үстигә қонди» (Луқа 3:21—23). Муқәддәс роһниң кәптәр қияпитидә униңға қонғанлиғи, Йәһва Әйсаға даналиқ, чүшәнчә, нәсиһәт, ғәйрәт вә билим бәргәнлигиниң испати болди. Яхши һөкүмран дәл мошу хисләтләргә егә болуши керәк әмәсму?
Немә үчүн Йәһвадин әйминишимиз керәк?
5 Худадин әйминиш ичидә қорқидиған адәм Уни чин қәлбидин яхши көриду вә һәрқандақ нәрсиниң Униң билән болған достлуғиға зиян кәлтүрүшини халимайду. Әйса Мәсиһ Худадин дәл шундақ әймәнгән еди (Ибр. 5:7). У Йәһвадин қорқуп, вәһимигә чүшмигән (Йәшая 11:2, 3). Әксичә, Әйса чин қәлбидин Худани сөйгәчкә, Униңға бойсунушни халиған (Йоһ. 14:21, 31). Худди Әйсадәк, биз Йәһвани чоңқур һөрмәтләп, Униңдин әйминимиз. Чүнки У сөйгү-муһәббәтлик, адил, дана вә күч-қудрәтлик Худадур. Биз йәнә шуни билимизки, Йәһва бизни сөйиду вә бизгә тәлим бәргәндә, униңға қандақ инкас қайтуридиғанлиғимизға көңүл бөлиду. Әгәр Йәһваға итаәт қилмисақ, Уни рәнҗитимиз, әксичә, итаәт қилсақ, Уни хошал қилимиз (Зәб. 78:41; Пәнд н. 27:11).
Ташқи көрүнүшкә қарап баһа бәрмәң
ЙӘШАЯ ПӘЙҒӘМБӘРНИҢ Әйса һәққидики алдин-ала ейтқан сөзлири бизни илһамландуруп, үмүт бериду. Йәшая Әйса һәққидә мундақ дегән: «У көзи билән көргинигә асасән һөкүм чиқармайду, яки қулиғи билән аңлиғиниға асасән кесим қилмайду» (Йәшая 11:3, 4, КТ). Бу сөзләр немә үчүн бизгә тәсәлли бериду? Чүнки биз адәмләр бир-бирини камситидиған вә ташқи көрүнүшкә қарап һөкүм чиқиридиған дунияда яшаватимиз. Шу сәвәптин биз ташқи көрүнүшкә қарап сотлимайдиған камил Сотчи Әйсаға бәкму муһтаҗ!
ip-1 161-б., 11-абз.
Мәсиһ һөкүмранлиқ қилғанда болидиған қутқузулуш билән хошаллиқ
11 Әйсаниң шагиртлири түзитишкә муһтаҗ болғанда, у әң утуқлуқ йол билән уларға мәслиһәт бәргән. Бу ақсақаллар үчүн яхши үлгә. Башқа тәрәптин әгәр адәм зулумлуқ қилишқа адәтлинип қалса, уни еғир һөкүм күтиду. Худаниң күни кәлгәндә, Мәсиһ күчлүк авази билән «йәрни... уриду», йәни һәммә зулум адәмләрни һалак қилишқа кесиду (Зәбур 2:9; Вәһий 19:15ни селиштуруң).
Роһий гөһәрләрни издәйли
Кишиләргә тоғра йолни көрситиңлар
2 Тирилгәнләрниң һәммисигә тәлим бериш керәк (Йәшая 26:9; 61:11). Шуңа, пүткүл инсанийәт тарихидики әң чоң көләмлик тәлим-тәрбийә бериш иши йолға қоюлуши керәк (Йәшая 11:9, 10ни оқуң). Немә үчүн? Биринчидин, тирилдүрүлгән һәққаний әмәс кишиләр Әйса Мәсиһ, Падишалиқ орунлаштуруши, төләм қурбанлиғи, Йәһваниң исми вә пәқәт У пүткүл Каинатқа һөкүмранлиқ қилишқа һоқуқлуқ екәнлиги һәққидә үгиниши керәк. Һәтта һәққаний кишиләрму Йәһваниң йәр йүзи үчүн қилған ирадиси һәққидә бир-бирләп ашкарилиған һәқиқәтләрни үгиниши керәк. Бу садақәтмән кишиләрниң бәзилири Муқәддәс Язмилар пүтүнләй тамамлиништин илгири өлүп кәткән. Һәққаний вә һәққаний әмәс адәмләр үгинидиған нурғун нәрсиләр бар.
29-ДЕКАБРЬ—4-ЯНВАРЬ
ХУДА СӨЗИДИКИ ҒӘЗНӘ ЙӘШАЯ 14—16
Худа хәлқиниң дүшмәнлири җазадин қечип қутулалмайду
Худа Сөзиниң һәқиқәт екәнлигигә өзүңизни қайил қилиң
10 Муқәддәс китаптики нурғунлиған бәшарәтләр йезилип, нәччә йүз жилдин кейин әмәлгә ашурулған. Тарихий дәлил-испатлар әшу бәшарәтләрниң ишәнчлик екәнлигини испатлайду. Биз буниңдин һәйран болмаймиз. Чүнки биз Муқәддәс китаптики бәшарәтләрниң Йәһвадин кәлгәнлигини билимиз (Петрусниң 2-хети 1:21ни оқуң). Қедимқи Бабил шәһириниң һалак болуши һәққидики бәшарәтләрни көрүп бақайли. Миладидин бурунқи 8-әсирдә Йәшая пәйғәмбәр Худаниң илһами билән һәйвәтлик Бабил шәһириниң башқилар тәрипидин егиләвалинидиғанлиғи һәққидә бәшарәт ейтқан. Йәшая бу шәһәргә һуҗум қилидиған кишиниң исми Қорәш болидиғанлиғи вә униң шәһәрни қандақ бойсундуридиғанлиғини ениқ ейтқан еди (Йәшая 44:27—45:2). Буниңдин башқа, Йәшая Бабил шәһириниң пүтүнләй вәйран болуп, адәм яшимайдиған харабигә айлинидиғанлиғини ейтқан (Йәшая 13:19, 20). Бәшарәттә ейтилған ишлар йүз бәргән. Миладидин илгирики 539-жили Бабил шәһири Мидия билән Парс тәрипидин бойсундурулған. Һазир бу шәһәрниң пәқәт бир дога таш харабиси қалди. («Мәнгү шат-хорам яшаң!» дегән китапниң электронлуқ нәшириниң 3-дәрис, 5-қисмидики «Муқәддәс китап Бабилниң вәйран болушини алдин-ала ейтқан» намлиқ видеони көрүң.)
ip-1 189-б., 1-абз.
Йәһваниң хәлиқләргә ейтқан һөкүми
Йәһва башқа хәлиқләрни қоллинип, Өзиниң хәлқини зулум ишлири үчүн җазалиши мүмкин. Шундақ болсиму, У шу хәлиқләрниң һәддидин ташқири көрсәткән вәһшийлиги, тәкәббурлиғи вә пак ибадәткә көрсәткән өчмәнлигини ақлимайду. Шуниң үчүн Йәһва Йәшая пәйғәмбәрни роһландуруп, келәчәктә Исраил хәлқигә хәвп-хәтәр кәлтүридиған Бабилға қарши хәвәрни яздурған (Йәшая 13:1). Лекин Йәшаяниң заманида болса, Ассурийә Худа билән келишим түзгән хәлиқни қийниған еди. У шималий Исраилни вәйран қилип, Йәһуданиң көп қисмини һалак қилған. Шундақ болсиму, Ассурийә дайим ғәлибә қазанмиған. Йәшая мундақ дәйду: «Әскәрләр Башчиси Йәһва қәсәм ичти: “Мән немә ойлиған болсам, шу болиду... Мән Ассурни Мениң йеримдә һәм Мениң тағлиримда чәйләветимән. Хәлқимдин униң жүкини елип, униң мүрисидин ташлаймән”»(Йәшая 14:24, 25). Бу сөзләр ейтилғандин көп өтмәй, Ассурийә Исраил хәлқигә һуҗум қилмайдиған болди.
ip-1 194-б., 12-абз.
Йәһваниң хәлиқләргә ейтқан һөкүми
12 «Мана, Йәһваниң Моаб һәққидә қедимда ейтқанлири. Әнди болса, Йәһва Худа мундақ дәйду: “Топ-тоғра үч жилдин кейин Моабниң улуқлиғи орниға шәрмәндилик келип, униң турғунлири пәсийип, паракәндиликкә чүшиду. Униңдин азғина муһим әмәс, бәлки аҗиз қалдуқ қалиду”» (Йәшая 16:13, 14). Бу сөзләрниң растлиғини көплигән археологиялик қезилмилар испатлайду. Бу қезилмиларда м.и. 8-әсирдә Моаб хәлқи интайин қийнилип, униң көплигән шәһәрлири вәйран болғанлиғи тоғрилиқ мәлумат бар. Ассурийәниң падишаси Тиглат-Пиләсәр III униңға селиқ төлигәнләрниң арисида Моаб хәлқиниң падишаси Саламан болғанлиғини тилға алған. Ассурийәниң Санхериб дегән падишасиму Моаб падишаси Хамоснадавтин селиқ алған. Ассурийәниң башқа падишалириму уларниң қол астида Моабниң Музури вә Камасхалта падишалири болғанлиғини ейтқан. Йүзлигән жиллардин кейин бу хәлиқ тамамән йоқ болуп кәткән. Алимлар Моабниң шәһири болуши мүмкин дәп һесаплайдиған харабиликларни тапсиму, өз вақтида күчлүк болған бу хәлиқ тоғрилиқ мәлуматлар техи интайин аз.
Роһий гөһәрләрни издәйли
Йәһва Худа сизгә чоқум тәсәлли бериду
8 Сүргүн қилинған йәһудийлар әнди өз вәтинимизгә һечқачан қайтмаймиз дәп ойлиған болуши мүмкин. Чүнки, адәттә дуния күчи болған Бабил империяси әсиргә чүшкәнләрни қоюп бәрмәтти (Йәшая 14:17). Бирақ Йәһва Худа Өз хәлқигә үмүт бәргән. У Өз хәлқини азатлиққа чиқиридиғанлиғиға вәдә бәргән вә вәдисини әмәлгә ашурушқа Униңға һечнәрсә тосалғу болалмайду (Йәшая 44:26; 55:12). Бабил Худаниң көз алдида чаң-топидәк еди (Йәшая 40:15). «Пүв» дегәндә чаң-топа ғайип болғандәк, Йәһва Худа Өз хәлқини Бабилдики әсирдин асанла азат қилалайду. Бу үмүт йәһудийларға қандақ тәсир қилған? Бу уларға тәсәлли берип, һәмдә техиму көп ярдәм қилалиған. Йәшая пәйғәмбәр мундақ язған: «Йәһваға ишәнгәнләр күчидә йеңилиниду» (Йәшая 40:29—31ни оқуң). Һә, үмүт уларға көп күч берип, һәтта улар «қанатлири билән бүркүтләрдәк пәрваз қилалатти».