Ove he Okasi Loku Ambata Omuenyo Umue Ulitava Lelitumbiko Liove?

“Upange wene, nda we nda we, u lingi ciwa ndava va vumba Ñala [Yehova] ndava va vumba omanu hacoko.”−VA KOLOSAI 3:23.

1. Ondaka “oku litumbika” oku yi tiamisila kovina vimue violuali, yi lomboloka nye?

NDAMUPI omunu watiamẽla komapalo yimue yoku tasula ombunje a putila petosi lioku linga upange uwa? Ci kale ténis, ko basquetebol, ko beisebol, ko golfe, ale komapalo yimue yikuavo yatiamẽla koku tasula ombunje, omunu o pitila lika petosi lioku linga uwa nda wa litumbika muẽle ca lua kupange waco. Oku pamisa ekalo liaye lio ketimba kuenda ovisimilo viaye, ovio ovina vi pitisiwa vali kovaso. Eci ci tiamisiwila ciwa kelomboloko liondaka “oku litumbika,” okuti oku “lavulula muẽle koku linga cimue vovisimilo ale kovilinga.”

2. “Oku litumbika,” ku lomboloka nye Vembimbiliya? Ci lombolola.

² Oco puãi, ondaka “oku litumbika” oku yi tiamisila Kembimbiliya yi lomboloka nye? Ondaka “oku litumbika” yopiwa kelimi lio Heveru, yi limboloka okuti “oku kapa cimue ponele, oku ci tepa kocina cimue okuti ka ci kongeliwa la cimue cikuavo.”a Kotembo ya va Isareli, Arone, Ocitunda Cinene, kekofue a walaile kutue waye, kua sonehiwile “ondimbukiso yi kola yoku litumbika, [NW]” okuti ya kala ulame wulu wa fina mua sonehiwile olondaka vio Hevero viokuti, “Oku Kola [kuatiamẽla] ku Yehova.” Eci ca kala ndonjivaluko kocitunda cinene oco a yuvule oku linga cimue ci vihisa ocitumãlo ci kola, “momo [“ondimbukiso yoku litumbika, NW”] Ocifuto culela wokuwaveka kua Suku yaye [ca kala] kokuaye.”−Etundilo 29:6; 39:30; Ovisila 21:12.

3. Oku litumbika kuetu ku vetiya ovituwa vipi kokuetu?

³ Omo liaco, tu pondola oku limbuka okuti oku litumbika ondaka yimue yi sukila oku yi kapako cocili. Vondaka yoco eyi, mua kongela oku lilekisa okuti tumanu va Suku, kuenda mua kongelavo oku kala lovituwa via sunguluka. Omo liaco, tu pondola oku kuata elomboloko lieci upostolo Petulu a popela eci catiamẽla ku Yehova hati: “Omo ame ñola oco lenevo vu kola.” (1 Petulu 1:15, 16) Omo okuti Tuakristão va litumbika, tu kuete ocikele cinene coku ambata omuenyo umue ulitava lelitumbiko lietu, okuti tu amamako lekolelo lietu toke kesulilo. Oco hẽ nye ca kongeliwa voku litumbika Kukristão?− Ovisila 19:2; Mateo 24:13

4. Ndamupi tu pitila petosi liokueca enanga lioku litumbika, kuenda tu pondola oku ci sikisa la nye?

⁴ Noke yoku kuata ukulihiso wa suapo watiamẽla ku Yehova Suku, kocipango caye, ku Yesu Kristu kuenda kocikele caye vocipango ca Suku, etu tua nõlapo oku vumba Suku lutima wetu wosi lolondunge vietu viosi, lomuenyo wetu wosi, kuenda longusu yetu yosi. (Morko 8:34; 12:30; Yoano 17:3) Eci ci tendiwa ndolohuminyo tua linga etu muẽle pokolika, okuti oku litumbika muẽle lomuenyo wetu wosi ku Suku. Oku litumbika kuetu ku Suku ka kua lingiwile lonjongole yimue yeya ño vonjana yaco, pole, kua lingiwa lolondunge kumue lohutililo, kuenda loku sokolola ciwa lutate. Omo liaco, oku nõla kuetu tua linga ha kuokatembo kamueko ño. Ka ci tava okuti tu linga ndomunu umue o fetika oku lima epia noke eci a pitila vokati lakati o liwekapo, omo okuti upange waco wa tila calua, ale momo okuti okue ungula ku kasi enene ocipãla ale momo okuti ka kulihile nda vepia liaco muima muẽle ovikulia ale ndati. Konomuisa ovolandu amue atiamẽla kuava va ‘kapa eka liavo’ kovikele vieliangiliyo liuviali wa Suku ndaño lovitangi.−Luka 9:62; Va Roma 12:1, 2.

Ovo ka va Konyohẽle Koku Litumbika Kuavo

5. Ndamupi Yeremiya a lekisa ongangu yimue yiwa yatiamẽla koku litumbika ku Suku?

⁵ Upange wuprofetu Yeremiya ko Yerusalãi wa kala otembo yi pitãhala akui akuãla kanyamo (647–607 O.Y.), kuenda ocikele caco ka ca lelukile. Eye wa litumbikile oku kuata ekolelo kuenda epandi oco a vangule lomanu va kala oko ko Yuda okuti va kala vakuavitima via siva. (Yermiya 18:18; 38:4–6) Pole, omo okuti Yermiya wa kolele muẽle Suku yaye Yehova eye wo wiha ongusu oco amameko loku kala omunu umue wa litumbika muẽle ocili ku Suku.−Yeremiya 1:18, 19.

6. Ongangu yipi upostolo Yuano a tu sila?

⁶ Ci popiwa hẽ ndati catiamẽla kukuekolelo upostolo Yoano wa kala kumandekua kocifuka co patmo okuti otembo yaco wa kuka ale, ‘mekonda lioku vangula onda ya Suku kuenda omo a imbila Yesu uvangi’? (Esituluilo 1:9) Eye wa pandikisa kuenda wambatale muẽle omuenyo umue ulitava loku litumbika kuaye Kukristão vokuenda kuanyamo akui epandu. Eye wa kalako noke yoku kunduiwa kuo Yerusalãi lolohoka via va Roma. Eye wa kuata esumuluho lioku soneha Evanjeliu limosi, lovikanda vitatu via fuimilua la Suku, kuenda elivulu liesituluilo, omo eye a lekisiwa locinjonde cuyaki wo Harmagedo. Anga hẽ eye wa liwekapo upange waye eci a limbuka okuti o Harmagedo yi keya ño kotembo yinda okuti eye ka kasi vali komuenyo? Anga hẽ eye weya oku kuata owesi? Sio, Yoano wamamako muẽle lekolelo toke kolofa viaye momo wa kulihile okuti, ndaño ‘otembo ya sokiyiwile ya kala ocipepi ’ oku tẽlisiwa kuocinjonde eye a mola kua kala handi ocipãla.−Esituluilo 1:3, Daniele 12:4.

Ongangu Uiwa Yatiamẽla Koku Litumbika Koloneke Vilo

7. Ndamupi manji umue a lekisa ongangu yiwa yoku litumbika Kukristão?

⁷ Koloneke vilo, ovita via lua Viakristão vakuekongelo okuti via siata oku ambata omuenyo umue u litava lelitumbiko liavo ndaño okuti cilo ka va kasi vali lomuenyo oco va tale okuiya kuo Harmagedo. Umue pokati komanu vaco, manji Ernest E. Beavor wo kofeka yo Inglaterra. Eye wa linga Ombangi ya Yehova kunyamo wo 1939. Eci Uyaki wa Pita Voluali Luosi wa fetika, omo lioku litumbika kupange wakundi votembo yosi wa siapo omilu yaye yokupa alitalatu yina ya enda oku wiha olombongo vialua. Omo lioku pandikisa kuaye koku li kala oku tiamẽla voluali, vo kapele vokayike omu a kala cisoka anyamo avali. Ukãi kumue lomãla vaye vokuatisa ca lua, kuenje kunyamo wo 1950 omãla vaye vatatu vapita kosikola yo Gileade, Yutala Wondavului Wambimbiliya, yoku pongiya olomisionariu, kolupale luo Nova York. Omo okuti Manji Beavor wa kuatele ombili ya lua kupange woku kunda akamba vaye oku tukula hati, Ernie Harmagedo. Eye wamamako lelitumbiko liaye, kuenda wamamako oku kunda eci catiamẽla kuyaki wa Suku wo Harmagedo toke eci a fa kunyamo wo 1986. Eye katendele elitumbiko liaye ndo uminyo yimue lio katembo kamue ño, alinga ku Suku.b−1 Va Korindo 15:58

8, 9. (a)Ongangu yipi ya lekisiwa lakuenje va lua kofeka yo Espanya vokuenda kuvialai wo citundo cimue ca tukuiwa hati Franco? (b) Apulilo api okuti a sunguluka oku a linga?

⁸ Ulandu ukuavo watiamẽla koku lekisa ombili yoci, u tindilila kofeta ye Espanha, vokuenda kuviali wocitundo wa tukuiwa hati, Franco (cakala okupisa kunyamo wo 1939 toke kunyamo wo 1975) ovita via lua viamalẽhe via litumbika viakala Olombangi via Yehova, va talamẽle ngo okuti kavatavele oku litenga kovina violuali vamue pokati kavo vakala vokayike kasualali cisoka ekui lianyamo kuenda vakuavo kalamo anyamo alua vali. Umue Ombangi ya Yehova otukuiwa hati okuti Jesús Martin vosokiyile oco akale akale vo kayike cisoka akui avali kanyamo lanyamo avali. Osimbu handi kavokapele vokayike kasualali kofeka yimue yo Norte yovocifuka co Afrika, votipula ca lua. O hali yaco ya pialele calua pole eye ka lueyelele oviandeleko via Yehova.

⁹ Vokuenda kuotembo ya lua, akuenje va tukuiwa ndeti ka simile okuti eteke limue vaka tunda vokayike omo va va sililile anyamo alua. Pole ovo andi vakolelepo muẽle ngo ke kalo liavo, kuenda ombili yavo yoku kunda ka ya tepulukile ndaño vakala vokayike. Eci ekalo liaco liafetika oku tepuluka kunyamo wo 1973 va lua pokati kakuenje vaco ava Olombangi via Yehova, okuti otembo yaco vamue vakuata ale anyamo akui atatu vopiwa vokayike kuenje aco va popoluila kupange wakundi votembo yosi. Vamue pokati kavo valitumbika kupange wakundi valikasi, kuenda vakuavo va linga olomitavaso vinyula akongelo vimbo. Ovo vambatele muẽle o muenyo umue u litava lelitumbiko liavo kuenda va lua pokati kavo eci vatunda vokayike vamamako loku ci linga.c Ci popiwa hẽ ndati catiamẽla kokuetu etaili? Tu kasi hẽ loku kapako muele elitumbiko lietu lekolelo ndeci akuenje ava vakuekolelo va linga?−Va Hevero 10:32–34; 13:3.

Oku Tenda Lesunguluko Oku Litumbika Kuetu

10. (a) Ndamupi tu kuete oku tenda elitumbiko lietu? (b)Ndamupi Yehova a tenda upange tu u lingila?

¹⁰ Ndamupi tu tenda elitumbiko lietu ku Suku oco tu linge ocipango cayo? Elitumbiko liaco olio hẽ tua kapako kovaso vomuenyo wetu? Cosi catiamẽla ño lika kekalo lietu cikale amalẽhe cikale akulu, ale vava vakuele lava kava kuele cikale ava vakuete uhayele uwa ale vava vavela, vosi yetu tu kuete oku kapako elitumbiko lietu, polé cosi catiamẽla lika kekalo lietu. Pamue omunu umue ekalo liaye liecelela okuti olitumbika kupange wakundi votembo yosi, ale olieca kofiliale yimue Yocisoko Cutala Wondavululi, ale kupange woku kala omisionario, ale pamue oku litumbika kupange woku kala omitavaso yinyula akongelo vimbo. Pole, olonjali vimue pamue vi kuata upange wa lua wo kueca eteku kepata kuenda oku va kuatisa konepa yespiritu. Olowola vimue ño ovo va talavaya kupange woku kunda osãi losãi, vi kuete hẽ esilivilo litito ku Yehova oku visokisa lowola via lua vieciwa lakundi votembo yosi? Sio hacoko. Suku ka kevelela kokuetu eci ka tu kuete. Upostolo Paulu wa lombolola ondaka eyi eci a popia hati: “Nda kuli utima woku lumba omunu o panduiwa nda o lumba ndeci akuete. Suku ka kisika eci omunu ka kuete.”−2 Va Korindo 8:12

11. Oku yovuiwa kuetu kua tuimẽla pi?

¹¹ Cikuavo ceci okuti, oku yvuiwa kuetu ka kuatiamẽla kocina cimue tu pondola oku linga, pole, kuatiamẽla kohenda ya Yehova vonduko ya Yesu Kristu, Ñala yetu. Upostolo Paulu wa lombolola hati: “Vosi va linga akandu, kuenje va lipumbisa ulamba wa Suku. Cilo puãi, omo Suku wa wca omõlaye Yesu Kristu, lomo eye, Yesu Kristu, a pesela osonde yaye há lingi ecimuenyo cava va kolela.” Pole, ovilinga vietu vi lekisa okuti, ekolele tu kuetu kolohuminyo via Suku lia kolapo.−Va Roma 3:23, 24; Tiago 2:17, 18, 24

12. Nye ka ca sungulukilile oku sokisa upange wetu lowu wa vakuetu?

¹² Otembo tu pesila kupange wa suku ka tu sukila oku yi sokisa leyi ya vakuetu, kuenda ka tu sukilavo oku sokisa etendelo lialivulu alombolola eci ci kasi Vembimbiliya tua siata oku eca komanu ale etndelo liomanu tu kasi oku lilongisa Embimbiliya leli lia va kuetu (Va Galatia 6:3, 4) Kueci catiamẽla kupange etu Tuakristão tu kasi loku linga, vosi yetu tu kuete oku ivaluka olondaka viumbombe via Yesu, eci a popia hati: “Lenevo haico, eci wa lingi ovina viosi vio handelikui,lingi hati, Tuapika vaño. Tua linga ño eci ca tu sesamela” (Luka 17:10) Olonjanja vimue tu pondola ndati oku popia okuti, ‘Tua linga ovina viosi via tu handeleka?’ Epulilo lingiwa lieli: Upange wutu tu lingila suku tu u kala hẽ nda upi?−2 Va Korindo 10:17, 18.

Oku Likunomuisa Eteke Eteke

13. Ocituwa cipi tu sukila oku lekisa osimbu tuamamako loku tẽlisa ocikele coku litumbika kuetu?

¹³ Upostolo Paulu eci amãla oku eca elungulo kakãi, kalume, komãla kolonjali kuenda kapika, eye wa soneha ndoco: “Upange wene, nda we, da we u lingi ciwa ndava va vumba Ñala [Yehova], ndava va vumba omanu hacoko. Koleli okuti ku Ñala vu tambula ocipiñalo ndonima yene. Cime cene vu vumba, Ñala Yesu.” (Va Kolosai 3:23, 24) Etu ka tu kasi loku talavaya oco tu komohise omanu loku lupange tu kasi oku lingila Yehova. Etu tu kasi loku likolisilako oku vumba Suku loku kuama ongangu ya Yesu Kristu. Upange waye, ndaño wa kala ño wanyamo amue, lopo wa wu linga locituwa conjanga.−1 Petulu 2:21.

14. Elungulo lipi upostolo Petulu a eca kueci catiamẽla koloneke via sulako?

¹⁴ Upostolo Paulu wa lekisavo ocituwa conjanga. Vukanda waye wavali, eye wa lungula hati koloneke via sulako, ku kamoleha omanu vakuetombo, vana okuti va siapo etavo liocili, kuenda vakuatatahãi, okuti omo lioloñei viavo vietimba, pamue va votula apulilo atiamẽla koku tukuluka kua Kristu. Pole, upostolo Paulu wa popia hati: “Ñala [Yehova] ka livala lohuminyo yaye ndeci vamue va tukula vati, Oku livala, puãi o pandikisa lene momo ka yongola okuti umue o nyõleha, puãi o yongola okuti vosi va likekembela akandu avo. Eteke lia Ñala [Yehova] puãi liya ndocimunu.” Ocili okuti etuke lia Yehova likasi muele ocipepi. Omo liaco, eteke leteke tu kuete oku lekisa ekolelo liocili loku kolela kolohuminyo via Suku okuti viocili muẽle.−2 Petulu 3:3, 4, 10.

15. Ndamupi tu kuete oku li

¹⁵ Oco tu ambate omuenyo umue ulitava lelitumbiko lietu tu sukila oku sivaya Yehova eteke leteke. Anga hẽ kesulilo lieteke leteke, tu pondola oku limbuka upange tua linga koku kemãlisa onduko ya Suku kuenda koku kunda olondaka viwa viusoma? Pamue eci ca lingiwa poku lekisa ovituwa vietu viwa, ale kombangulo yimue yi kolisa, ale kocisola tualekisa kepata kuenda kakamba. Anga hẽ otembo yosi tu sanga epoluvi, tua siata sapuilako vakuetu catiamẽla kelavoko lietu? Tua kuatisa ale hẽ umue oku sokolola lutate eci catiamẽla kolohuminyo via Suku? Eteke leteke tu lingi ocina cimue ca sunguluka ci kolisa kekalo liespiritu, okuti ci kala ndukuasi umue wespiritu ukasi kombango.−Mateo 6:20; 1 Petulu 2:12; 3:15; Tiago 3:13.

Ovaso Ove Amameko Loku Yelisua

16. Olonjila vipi Satana a siata oku kuama oco ahonguise elitumbiko lietu ku Suku?

¹⁶ Etu tu kasi koloneke vimue okuti via tila cocili Kakristão. Satana kumue lolondele viaye va kasi oku likolisilako oku viaviaya omanu oco ka va ka tẽle oku tepisa pokati keci ciwa leci civi pokati keci ca yelisua leci ca vihisua, pokati kovitua viwa levi viukahonga, kuenda eci ca sunguluka leci ka ca sungulukile. (Va Roma 1:24–28; 16:17–19) Eye o kasi oku leluisa ca lua onjila yoku vihisa ovitima vietu lovisimilo vietu, cinene ño nda tua yikula o Televisão ale o Internet. Ovaso etu kespiritu ci tava okuti a vuvula ale pamue a yapuiwa, okuti katu limbuka vali ovilondokua via Satana. Oku nõlapo kuetu oku ambata omuenyo umue ulitava lelitumbiko lietu ci tava okuti ku hongua nda ka tua kapeleko esilivilo liovihandeleko via sunguluka viespiritu.−Luka 9:62; Va Filipoi 4:8.

17. Elungulu liupostolo Paulu li pondola ndati oku tu kuatisa oco tuamameko lukamba wetu la Suku?

¹⁷ Olondaka Upostolo Paulu a tumisile kekongelo lio Tesalonike via sunguluka ca lua eci a popia hati: “Ocipango ca Suku ceci okuti, vu kola. Kuenje okukola ku kisika oku yuvula ukahonga, okuti omunu omunu pokati kene o kuliha oku kala letimba liaye loku kola lesumbilo, ha lowuya wukahongako nda va kualofeka ka va kuli~hile Suku.” (Va Tesalonike 4:3–5) Ukahonga wa siata oku tundisisa vamue vekongelo Liakristão, omanu vana ka va kapeleko oku ambata omuenyo umue ulitava lelitumbiko liavo ku Suku. Ovo va ecelela okuti ukamba wavo la Suku uhongua kuenje ukamba wavo ka wa kuatele vali esilivilo lalimue komuenyo wavo. Pole, upostolo Paulu wa popia hati: “Suku ka tu kovongelele eviho, te oku kola Oco, wosi opembula elungulo eli ka pembuile omunu te Suku u wo wihi espiritu liaye likola.”−Va Tesalonike 4:7, 8.

Yipi onjila Wa Nõlapo

18. Onjila yipi tu kuetu oku nõlapo?

¹⁸ Nda tua limbuka esilivilo lielitumbiko lietu ku Yehova Suku, nye tu kuete oku nõlapo oku linga? Tu kuete oku nolapo oku lekisa ovituwa viwa kekalo lietu kuenda kupange woku kunda. Upostolo Paulu wa lungula hati: “Kali lutima wa sunguluka, okuti, eci vu lavisua, ava vo fukilisili ovilinga viene viwa vu Kristu, va kutisawa osõi.” (1 Petulu 3:16) Etu pamue tu fukilisua omo liovituwa vietu Viukristão, pole eci capitavo la Kristu, omo liekoleko liaye kuenda liesunguluku liaye ku Suku. Upostolo Petulu wa popia hati: “Omo Kristu a tala ohali eci a kala vetimba, oco lenevo lipongiyili utima waco, momo u wa tala ohali vetimba wasia akandu.”−1 Petulu 4:1.

19. Nye tu yongola okuti oco omanu va popia kueci ca tiamẽla ko kuetu?

¹⁹ Ocili oku nõlapo kuetu oku amabata omuenyo umue ulitava lelitumbiko lietu, ci ka tu teyuila kolonjanjo violuali lulo lua Satana, luvela ndeti kespiritu, kekalo kuenda kovituwa. Handi vali, oku cilinga ci ka tu iha ekolelo liokuti tu taviwa la Suku, okuti ocina cimue cavelapo vali, okuti ka ci sokisiwa locina cimue ceciwa la satana kuemue lolondele viaye. Omo liaco, lalimue eteke, ka tu ka eceleli okuti omanu va tu popia hati tua siapo ocisola tua kuatele eci tua fetika oku lilonsa ocili. Puãi, tu eceleleli okuti, eci ca popiwa vekongelo lina lio kocita catete ko Tuatera ahico ci popiwavo ko kuetu, ndoco: “Nda kuliha vilinga viove, locisola cove, lekolelo liove, lokuvumba kuove, kuenda epandi liove. Nda kulihavo okuti ovilinga viove via sulako ovio via lua, evi viatete vi sule” (Esituluilo 2:4, 18, 19) Omo liaco, ka tu ka eceleli okuti tu kala vakuakalendewuya, kelitumbiko lietu, puãi tu “kuati owuya we espiritu,” okuti tu kuata ombili toke kesulilo, okuti li kasi ale muele ocipepi. −Va Roma 12:11; Esituluilo 3:15, 16.

[Atosi pombuelo yamela]

Ove hẽ Handi o Civaluka

• Nye ca kongela voku litumbika?

• Ongangu yipi yiwa omanu va Suku va litumbika vokosimbu kuenda vokoloneke vilo va lekisa okuti ca sunguluka okuti tu yi kuamavo?

• Ndamupi tu kuete oku tenda upange tu lingila Suku?

• Yipi hẽ onjila tu kuetu oku nõlapo kueci catiamẽla kelitumbiko lietu ku Suku?

konomuisa etu muele eteke leteke?

[Elitalatu kemela 24]

Yeremiya wa pandikisa lekolelo ndaño lovitangi.

[Elitalatu kemela 25]

Ernest Beavor wa eca ongangu yiwa komãla vaye momo wakala Ukristão umue ukuambili.

[Elitalatu kemela 26]

Ovita vialua viakuenje Olombangi via Yehova vokofeka yo Espanya, va pandikisa muẽle kekolelo liavo

[Elitalatu kemela 27]

Tueceleli okuti eteke leteketu linga ocina cimue ciwa konepa yespiritu.