Anga hẽ Omãla va Sukila Oku Lilongisa Ovina Viatiamẽla ku Suku?
Usonehi umue wo ko Inglaterra o tukuiwa hati,— Jonathan Swift wa popia hati: “Tu kuete atavo alua a tu vetiya oku li suvuka la vakuetu, pole ka kuli atavo alua a tu vetiya oku lisola pokati.”
SWIFT wa popia olondaka evi kocita 18, pole omanu valua koloneke vilo va siata oku tava kolondaka viaco. Vamue va popia hati, olonjali ka vi kuete omoko yoku longisa omãla vavo ovina viatiamẽla ku Suku. Ovo va sima okuti omõla oku kulila vepata limue okuti vakuetavo, o nyõleha.
Cipi ocisimĩlo cove? Pokati kovisimĩlo evi vi kuãimo cipi ca sungulukapo?
● Olonjali ka vi kuete omoko yoku longisa omãla vavo ovina viatiamẽla ku Suku.
● Olonjali vi sukila oku kevelela toke eci omãla va kula osimbu ka va sapelele lavo ovina viatiamẽla ketavo.
● Osimbu omãla ka va kulile, olonjali vi sukila oku pitiya kokuavo ukũlĩhĩso watiamẽla ku Suku. Pole, osimbu va amamako oku kula, olonjali vi sukila oku va vetiya oku konomuisa ovo muẽle ovina va longisiwa.
● Omãla va sukila lika oku tava kalongiso etavo liolonjali viavo atiamẽla ku Suku okuti ka va konomuisa vali ovina vikuavo.
Anga hẽ Etavo li Nyõla Omãla?
Ka kuli onjali yocisola yi kuete ocisimĩlo coku nyõla omõlaye. Anga hẽ eci ci likuata lolondaka via vana va tateka omãla oku lilongisa ovina viatiamẽla ku Suku? Vokuenda kuanyamo alua, olonoño via siata oku lilongisa ndomo alongiso atavo olonjali a pondola oku vetiya omãla. Nye ca siata oku limbukiwa?
Olonoño via limbuka okuti etavo ka li nyõli omãla, pole li va kuatisa oku kula lolondunge. Kunyamo wo 2008 ukanda umue wasapulo u tukuiwa hati, Social Science Research,a wa popia hati: “Etavo li pamisa ukamba wolonjali lomãla ndeci isia kuenda ina.” Ukanda waco wamisako hati: “Etavo kuenda ekalo liwa kespiritu, vi kuete esilivilo komuenyo womãla kuenda vi kuatisa oku kuata ukamba uwa vepata.” Kũlĩhĩsa elitokeko li kasi pokati kolondaka evi lolondaka Yesu Kristu a popia hati: “Vakuosuke wovutima va sumũlũha.”—Mateo 5:3.
Nye ci popiwa catiamẽla kocisimĩlo cokuti omãla osimbu ka va kulile ka ci tava oku va longisa ovina viatiamẽla ku Suku kuenda ketavo? Ocisimĩlo eci, ka ci likuata londaka yocili yokuti: Olondunge viomãla vi kasi ndociyenjo ka ci kuete ovava, okuti ci sukila oku ci yukisa. Olonjali vi kuete oku nõla nda vi yukisa “ociyenjo” caco konjo lolonumbi viatiamẽla kovituwa viwa kuenda alongiso va sima okuti awa, ale va ecelela okuti utima womãla kuenda olondunge viavo vi yukisiwa lovisimĩlo viomanu vakuavo.
Lipi Elumbu Liaco?
Ovolandu a lekisa okuti etavo lia siata oku kala ono yolonepele kuenda yesuvu pokati komanu. Oco hẽ, ndamupi olonjali vi pondola oku yuvula ocitangi ca lomboluiwa la Jonathan Swift? Olonjali vi longisa ndati omãla vavo olonumbi vi va kuatisa oku sola vakuavo?
Elumbu liaco, li sangiwa katambululo apulilo ava vatatu: (1) Ovina vipi omãla va sukila oku lilongisa? (2) Helie o sukila oku va longisa? (3) Olonjila vipi vi kuamiwa poku va longisa?
[Atosi pombuelo yamẽla]
a Ulandu owu wopiwa kekonomuiso lia lingiwa kofeka yo Estados Unidos kueci ci soka 21.000 komãla oku kongelamo olonjali kuenda alongisi.