Kuama Ongangu ya Yehova eci Olongisa Omãla Vove

“Omõla upi isiaye ka pokuisa?”−VA HEVERU 12:7.

1, 2. Momo lie olonjali vi liyakela locitangi coku tekula omãla vavo koloneke vilo?

EKONOMUISO limue lia lingiwa kotembo ya pita ndopo kofeka yo Japãu, lia lekisa okuti, onepa yalua yakulu va pulisiwa va popia hati, omãla ka va kasi loku livanguisa ciwa lolonjali viavo, kuenda olonjali, vi kasi oku tata calua lãvi omãla vavo. Ekonomuiso limue likuavo lia lingiwa vofeka yaco kueci catiamẽla koku tata omãla, lia lekisa okuti, onepa yalua yolonjali via tambulula hati, ka via kulihile ndomo vi linalisa ciwa lomãla vavo. Ocituwa caco eci ka ci kasi loku pita lika kolofeka Viokutundilo. Ukanda umue wasapulo u tukuiwa okuti, The Toronto Star, wa lombolola hati: “Vialua olonjali vio kofeka yo Kanada, via popia hati, olonjali vi kasi soketi ka via kolelepo ciwa koku songuila epata.” Kolonepa viosi violuali, olonjali vi liyaka locitangi catiamẽla koku tekula ciwa omãla vavo.

² Momo lie olonjali vi li yakela locitangi catiamẽla koku tekula ciwa omãla vavo? Esunga liaco lieli liokuti, tu kasi “koloneke via sulako” okuti “[k]otembo yohali.” (2 Timoteo 3:1) Handi vali, Embimbiliya li lombolola okuti, “ovisimilo viutima womunu vi kasi ño civi tunde kutila waye.” (Efetikilo 8:21) Kuenda amalẽhe ovo va kasi loku yonjiwa vali calua la Satana, o kasi “ndohosi yi koma,” yi yongola oku kuata omanu vana ka va lungukile. (1 Petulu 5:8) Olonjali Akristão, via siata oku liyaka lovitangi vialua poku tekula ciwa omãla vavo oco ‘va pindisiwile vonjila ya Yehova.’ (Va Efeso 6:4) Ndamupi olonjali vi pondola oku kuatisa omãla vavo oco vamameko loku fendela Yehova, toke eci va kuata ukulihiso woku tepisa “pokati keci ciwa leci civi”?−Va Heveru 5:14.

3. Momo lie elongiso lieciwa lolonjali loku va songuila ciwa li kuetele esilivilo koku longisa omãla oco va litunde ciwa?

³ Soma Salomone wa popia hati: Vutima womõla muli esanda.” (Olosapo 13:1; 22:15) Olonjali vi sukila oku lungula omãla vavo locisola oco esanda liaco li tunde kovitima viomãla. Pole, olonjanja vimue omãla ka va siatele oku tava ciwa kelungulo liaco. Handi vali, pamue ovo va siata oku funguila omunu wosi o va iha elungulo liaco. Pole, olonjali vi sukila oku ‘pindisa omãla vavo oco vaendele vonjila va sesamẽla.’ (Olosapo 22:6) Nda omãla va tava kelungulo liaco, cika lomboloka omuenyo kokuavo. (Olosapo 4:13) Ca velapo vali enene ceci okuti, olonjali te vi kuliha eci ca kongeliwa voku longisa omãla vavo.

Ceci ci Lomboloka Oku Pindisa

4. Ondaka oku ‘pindisa,’ ndomo yi sangiwa Vembimbiliya yi lomboloka nye?

⁴ Olonjali vimue omo liusumba woku vi lundila hati, via siata oku tekula lãvi omãla vavo loku va lavisa, kuenda oku va sumuisa, olonjali vimue ka via siatele oku lungula omãla vavo. Etu ka tu sukila oku kuata usumba waco. Ondaka oku ‘pindisa’ ndomo ya tukuiwa Vembimbiliya, ka yi lomboloka oku lavisa ale oku talisa ohali. Ondaka yo Helasi oku ‘pindisa,’ yi lomboloka oku longisa, loku lungula, puãi, olonjanja vimue, yi lombolokavo oku longisa omõla lonjila yimue ya suñama, okuti lekangiso limue liocisola.

5. Momo lie ci kuatisila oku kuama ocituwa ca Yehova ndomo a siata oku longisa omanu vaye?

⁵ Kueci catiamẽla koku pindisa kuaco, Yehova Suku ukuakueca ongangu yimue yiwa. Upostolo Paulu wa sokisa Yehova ndonjali yimue eci a soneha hati: “Omõla upi isiaye ka pokuisa? Olonjali vietu via tu cita, olonjanja vimue, via siata oku tu lungula, kuenda ovio evi vi ci linga omo vi yongola eci ciwa kokuetu. Pole, Suku o tu lungula ciwa oco tu kuatisiwe, momo eye o yongola okuti tu lipua kovilinga vietu.” (Va Heveru 12:7–10, NW) Ocili okuti, Yehova o pokuisa omanu vaye oco va yelisiwe kovilinga viavo viosi. Tu pondola oku lilongisa calua catiamẽla koku longisa omãla poku konomuisa ndomo Yehova a siata oku longisa omanu vaye.−Esinumuilo 32:4; Mateo 7:11; Va Efeso 5:1.

Ocisola Oco ci Vetiya Oku Pindisa

6. Momo lie ka ca lelukilile kolonjali oku kuama ongangu yocisola ci lekisiwa la Yehova?

⁶ Upostolo Yoano wa popia hati: “Suku eye ocisola.” Omo liaco, epindiso Yehova a siata oku eca, lieciwa locisola. (1 Yoano 4:8; Olosapo 3:11, 12) Anga hẽ eci ci lomboloka okuti, locisola olonjali vi kuetele omãla vavo, cika leluka kokuavo oku kuama ongangu ya Yehova kueci catiamẽla kondaka eyi? Sio hacoko. Suku ocisola caye o ci tiamisila kovihandeleko. Kuenje, oku popia eci catiamẽla kocisola caco ci tiamisiwila kovihandeleko, umue onoño u Helasi wa popia hati, “ocisola caco, halonjanja viosiko okuti ci kuete ocikembe cina coku citiwa.” Ocili okuti, Suku ka tatekiwa oku linga eci cesunga omo liocikembe. Eye, otembo yosi o nõlapo oku lingila omanu vaye eci ciwa vali kokuavo.−Isaya 30:20; 48:17

7, 8. (a)Ongangu yipi yocisola ci tiamisiwila kovihandeleko, Yehova a tumbika poku linalisa lomanu vaye? (b) Ndamupi olonjali vi pondola oku kuama ongangu ya Yehova poku kuatisa omãla vavo oco va kuate uloño woku kuama olonumbi Viembimbiliya?

⁷ Konomuisa ocisola Yehova a lekisa poku linalisa la va Isareli. Mose wa popele olondaka vimue viwa, eci a situluila va Isareli ocisola Yehova a lekisa kokuavo, poku hati: “Ndeci ongonga yulombo yi sanyulula ocanju cayo, loku vakuilila ivuvu viayo, kuenje yi nyanyumuila avava ayo loku vi yakela, ha yi vi ambatela koñoño yayo, haico Yehova wa va songuila [vakuepata lia Yakoba].” (Esinumuilo 32:9, 11, 12) Oco ongonga yi longise omõla waye oku palãla “yi sanyulula ocanju cayo” loku nyanyumula avava ayo kilu liomãla vaye oco va lilongise oku palãla. Eci omõla umue wonjila a citiwa, o kala pocanju cimue okuti, pocitumãlo cimue ci teyuiwa ciwa, pole, inaco, o ‘nyanyumula avava aye’ oco a teyuile omãla vaye. Nda omõla waco o kasi kohele yoku kupuka, inaco o vata lonjanga kilu liomõla waye, kuenje, u wambatela’ vavava aye. Cimuamue haicovo okuti, Yehova ukuacisola, wa tata ciwa ofeka ya va Isareli. Eye wa ecele komanu Ocihandeleko ca Mose. (Osamo 78:5–7) Yehova va Isareli wa va tatele muẽle ciwa, kuenje, eci va pita lovitangi, eye wa va popela.

⁸ Ndamupi olonjali Akristão vakuacisola va pondola oku kuama ongangu ya Yehova? Tete, ovo va sukila oku longisa omãla vavo oco va kuame ovihandeleko, vi sangiwa Vondaka ya Suku. (Esinumuilo 6:4–9) Ovo va yongola muẽle oku kuatisa omãla vavo oco va tẽle oku nõla onjila yi litava lovihandeleko Viembimbiliya. Poku ci linga, va sokisiwa ndolonjali violongonga vi palalẽla kilu liomãla vaye, poku tala ndomo ovo va kuama olonumbi va kasi oku longisiwa. Osimbu omãla va kasi loku kula, okuti va fetika oku va ecelela, olonjali vina okuti vakuacisola eci va limbuka okuti kuli ohele, haico ‘vi va iñisa vavava ayo.’ Ohele yaco hẽ yipi?

9. Kovitangi vipi olonjali vi kuete ocisola vi sesamẽla oku luluvalela? Lombolola ulandu umue.

⁹ Yehova Suku wa lunguile va Isareli kueci catiamẽla kovitangi viyilila koku livala ukamba lomanu vakuavituwa vivi. (Atendelo 25:1–18; Esera 10:10–14) Oku livala ukamba lomanu vãvi, ocituwa cimue okuti ca siatavo calua koloneke vilo. (1 Va Korindo 15:33) Catiamẽla Kondaka eyi, Akristão olonjali, va sukila oku kuama ongangu ya Yehova. Kafeko umue o tukuiwa hati, Lisa ukuanyamo 15, wa solele calua ukuenje umue okuti ka kuãi ovihandeleko vimuamue viespiritu ndevi viepata liaye. Lisa noke wa popia hati: “Ka papitile otembo yalua haico olonjali viange via limbuka okuti kuli epongoloko limue kovituwa viange kuenje ca va sakalaisa calua. Vokuenda kuotembo va ndi lungula, kuenje elungulo liaco lia ndi kolisa cocili.” Ovo va tumãla la Lisa loku u yevelela ciwa lepandi liocili. Omo liaco, va kuatisa Lisa oku litunda ciwa kocitangi ovo va simile okuti catatama, coku kuata onjongole yoku lisokisa lakamba vaye.a

Kuata Ocituwa Coku Sapela Lepata

10. Kovina vipi Yehova a lekisa ongangu yiwa kueci catiamẽla koku sapela la va Isareli?

¹⁰ Oco oku pindisa omãla kuende ciwa vepata, olonjali vi sukila oku kuata ocituwa coku sapela lomãla vavo. Ndaño okuti, Yehova wa kulihila ciwa eci ci kasi vovitima vietu, eye o tu vetiya oco tu sapele laye. (1 Asapulo 28:9) Eci Yehova a eca Ocihandeleko caye ku va Isareli, wa ecavo ocikele ku va Lewi coku va longisa, kuenda wa tuma ovaprofeto oco va vangule lavo okuti, va eca elungulo kokuavo. Eye wa lekisavo onjongole yoku yevelela olohutililo viavo.−2 Asapulo 17:7–9; Osamo 65:2; Isaya 1:1–3, 18–20; Yeremiya 25:4; Va Galatia 3:22–24.

11. (a) Ndamupi olonjali vi pondola oku vetiya oku li vanguisa ciwa lomãla vavo? (b) Momo lie ca sungulukila okuti olonjali vi yevelela lutate poku sapela lomãla vavo?

¹¹ Ndamupi olonjali vi pondola oku kuama ongangu ya Yehova poku sapela ciwa lomãla vavo? Catete ceci okuti, olonjali vi sukila oku sokiya otembo yalua yoku sapela lomãla vavo. Olonjali, vi sukilavo oku yuvula oku sapela lukãlu lomãla vavo ndeci oku popia hati: “Oco lika eci? Nda simile siti cimue ci silivila”; “Eci ka ci silivila”; “Wa yonguile oku kevelela cimue ca litepa leci? Ove handi umõla waño. Nda simile siti mbi ocina caco ci kuete esilivilo lialua.” (Olosapo 12:18) Oco omãla va lianje poku sapela, olonjali viwa vi likolisilako oku va yevelela ciwa lutate. Olonjali vina okuti, ka via kapeleko omãla vavo osimbu va kasi lutunga utito, ci tava okuti, eci va kula, olonjali viavo ka va vi kapikovo. Yehova olonjanja viosi wa siata oku lekisa onjongole yoku yevelela omanu vaye. Eye o vanguila etui liaye koku yevelela lutate vana okuti lumbombe wocili va lupukila kokuaye vohutililo.−Osamo 91:15; Yeremiya 29:12; Luka 11:9–13.

12. Ovituwa vipi kolonjali vi lingisa okuti ci leluka komãla vavo oku amẽla kokuavo?

¹² Konomuisavo ndomo ovituwa vimue viekalo lia Yehova via siata oku ecelela okuti, omanu vaye vamẽla kokuaye okuti lusumba lakamue. Ndeci, onjanja yimue, uprofeto Natana wa endele koku vangula la Daviti u wa kala Soma ya va Isareli kosimbu. Eye, wa ka vanguile laye ocitangi catiamẽla kuvasi Daviti a lingile la Batisieva. Omo okuti Daviti wa kala omunu umue ka lipuile, wa linga vali akandu amue anene komuenyo waye. Pole, eye lalimue eteke a liwekelepo oku lupukila ku Yehova, oco a sande ongecelo kuenda oco o lungule. Ka kuli atatahãi okuti, ocisola kuenda ohenda ya Yehova Suku, ya leluisa Daviti oku tiuka kokuaye. (Osama 103:8) Nda olonjali via lekisavo ovituwa ndevi via Suku, ndeci ocikembe lohenda, vika tẽla oku ecelela okuti, oku li vanguisa lomãla vavo ku leluka ndaño muẽle ovo va lueya.−Osamo 103:13; Malakiya 3:17.

Sunguluka

13. Voku sunguluka mua kongeliwa nye?

¹³ Eci olonjali vi yevelela omãla vavo, vi sukila oku sunguluka kuenda oku “kuata olondunge viokilu.” (Tiago 3:17) Upostolo Paulu wa soneha hati: “Esunguluko liene li limbukiwe lomanu vosi.” (Va Filipoi 4:5) Oku sunguluka hẽ ku lomboloka nyẽ? Kelimi lio Helasi, ondaka yimue ya pongoluiwa okuti, “esunguluko,” hati, “haku kalako lolonamalãla okuti cosi te ci lingiwa ño ndomo ci sangiwa vocisonehua covihandeleko.” Osimbu okuti, ka vi tombi olonumbi viekalo kuenda viespiritu, ndamupi olonjali vi pondola oku lekisa esunguluko?

14. Ndamupi Yehova a lekisa esunguluko eci a linalisa la Lote?

¹⁴ Yehova wa lekisa ongangu yimue yiwa kueci catiamẽla koku sunguluka. (Osamo 10:17) Eci a lungula Lote kumue lepata liaye oco va tunde volupale luo Sodoma omo liesulilo lialuo lia kala ocipepi, Lote wa kala ‘loku cilua.’ Noke, eci ungelo wa Yehova a vangula la Lote oco a tilile kolomunda, Lote wa popia hati: “Ame si tẽla oku tilila kolomunda . . . Tala, imbo olio li kasi ocipepi, hailio litito, oko ci tava oku tilila. Nda o tava, oko mulukila handi−halititoko hẽ?” Yehova wa tambulula hẽ ndati? Eye wa tambulula hati: “Ci tava, hu lingavo ohenda eyi okuti si kundula vali imbo oliondoto wa tukula.” (Efetikilo 19:16–21, 30) Yehova, wa lekisa onjongole yocili yoku tava kepingilo lia Lote. Ocili okuti, olonjali vi sukila oku pokola kolonumbi via Yehova Suku vi sangiwa Vondaka yaye Embimbiliya. Pole, ci tava oku tẽlisa onjongole yomãla eci ku limbukiwa okuti, ka kuli onumbi layimue Yembimbiliya yi kasi loku lueyiwa.

15, 16. Nye olonjali vi pondola oku lilongisila kulandu wocindekaise u sangiwa kelivulu lia Isaya 28:24, 25?

¹⁵ Vesunguluko mua kongela oku pongiya utima womõla, oco a yeve loku tava kelungulo. Vocindekaise cimue, Isaya wa sokisa Yehova la umue ukuakulima, eci a popia hati: “Ukuasaluwa hẽ o lima ño–o, o tongeka ño oku lima? O tongeka ño–o hẽ oku pitisa osaluwa loku pitisavo ongalata? Eci a sokelisa osi yaco ka imbi hẽ ombuto yovingela, ka wayi hẽ okuminyu, ka kapi hẽ otiliku vilala, kuenda osevata apa yi sungulukila kuenje kohulo yaco osepelta?”−Isaya 28:24, 25.

¹⁶ Yehova ‘o sokelisa osi kuenda o yi pongiya ciwa,oco a imba noke ombuto.’ Lonjila eyi, eye wa tẽla oku pongiya ovitima viomanu vaye osimbu handi ka va pindisile. Poku lungula omãla vavo, ndamupi olonjali vi pondola oku sokelisa” ovituwa viomãla vavo? Umue isia wa kuama ongangu ya Yehova poku lungula omõla waye ukuanyamo akuãla. Eci omõla waye a veta okamõla kamue kukuenje posongo yavo, isia tete wa yevelela lepandi liocili olondaka viomõla waye vioku liecela. Noke, ndu okuti o kasi loku “sokelisa” utima womõla kamue ka talisiwile ohali layimue ongangala. Noke yoku yevelela ulandu waco, okamõla kukuenje ka popia hati, omunu waco te wa kangisiwa. Oku “sokelisa” kuaco, kua pongiya utima wokamõla, noke weya oku limbuka okuti, oku liyakisa la kakuenje koposongo, ocituwa cimue cungangala, kuenda civi calua.−2 Samuele 12:1–14

17. Kueci catiamẽla koku lungula omãla nye olonjali vi pondola oku lilongisila kueci ci sangiwa kelivulu lia Isaya 28:26–29?

¹⁷ Noke, uprofeto Isaya wa sokisa elungulo lia Yehova lonepa yikuavo ya tiamẽlavo kokulima okuti oku sasa ombuto ya limiwile. Ukuakulima, o talavaya lovikuata via litepa, pole, cosi catiamẽla ño kombuto yaco nda ya siva calua oku yi sasa. Elola liokalosa olio va siata oku sasa lalio ombuto yina okuti ya siva vali calua. Okuminyu yitekãva haiyo ya siva, yi sasiwa lombulo yinene, pole okuminyu yina okuti ka ya sivile yi sasiwa lombulo yimue yitito. Puãi, ndaño ombuto yaco ya siva, ka yi sasiwa toke eci yi keleketiwa. Cimuamue haico, eci Yehova a yongola okupa cimue civi pokati komanu vaye, eye o ci linga loku kapako ekalo liomunu lomunu. Eye lalimue eteke a tatele omanu vaye okuti ka lekisa esunga, kuenda eye, ka tilile. (Isaya 28:26–29) Omãla vamue, cinene ño eci olonjali viavo vi va tieñela kiso, kokuavo ci tẽla ka va sukila vali oku va lungula olonjanja vialua. Omãla vakuavo, eci va lunguiwa cimue, olonjali vi kuete oku pitololamo olonjanja vialua. Handi vali, vakuavo va sukila elungulo limue lieciwa longusu. Omo liaco, ciwa okuti olonjali poku eca elungulo vi kapako ekalo liomõla lomõla.

Likolisilako Oku Ecelela Okuti Elilongiso Vepata li Kala Liesanju

18. Ndamupi olonjali vi pondola oku sandiliya otembo yoku linga olonjanja viosi elilongiso Liembimbiliya vepata?

¹⁸ Vimue olonjila viwa vioku longisa omãla vove, viatiamẽla koku linga elilongiso Liembimbiliya vepata olonjanja viosi, kuenda oku tanga Ovisonehua oloneke viosi. Elilongiso vepata lienda ciwa nda li lingiwa olonjanja vio. Ka ca sungulukile okuti, elilongiso liaco li lingiwa ño nda epata li kuete otembo. Omo liaco, olonjali vi sukila oku ‘sandiliya otembo’ yoku lilongisa. (Va Efeso 5:15–17) Oku sandiliya otembo ya sungulukila kepata liosi, ci tava okuti ci linga cocili. Umue isia weya oku limbuka okuti, osimbu omãla vaye va kala loku linga akulu, omo liovina viñi viñi ovo muẽle va enda loku sokiya, ca tilile calua oku sanga otembo oco epata liosi li kale pamosi. Pole, epata liosi lia enda loku kala pamosi koloñolosi vieteke liolohongele viekongelo. Omo liaco, isia wa sokiya okuti, elilongiso liepata li lingiwa vovoteke aeco. Eliangiliyo liaco eli, lieya oku kala muẽle ciwa kokuavo. Omãla vaye vosi vatatu, kaliye va papatisiwa ale, kuenda va linga olondingupange via Yehova.

19. Ndamupi olonjali vi pondola oku kuama ongangu ya Yehova poku linga elilongiso liepata?

¹⁹ Pole, vokuenda kuelilongiso, ka ca sungulukile oku lilongisa ovipama vimue Viembimbiliya loku pita ño kilu. Yehova wa longisa va Isareli lekuatiso liovitunda, okuti via enda loku “tanga lutate velivulu” liovihandeleko. Kuenda “eci va tanga haico va lombolola okuti ci va lomboloka.” (Nehemiya 8:8) Umue isia wa litunda ciwa kupange waye woku tekula omãla epanduvali oco va sole Yehova, otembo yosi waenda loku liyikila vohondo yaye osimbu handi ka va fetikile elilongiso liepata oco a lipongiye, oco okuti ovipama ovitiamisila kueci omõla lomõla a sukila. Eye wa enda loku linga elilongiso limue li sanjuisa omãla vaye vosi. Umue pokati komãla vaye wa popia hati: “Olonjanja viosi elilongiso lietu lia enda loku tu sanjuisa calua. Nda tua kala loku tasula ombunje kocitali conjo yetu, eci va tu vilikiya oco tu linge elilongiso liepata, haico tu liwekapo oku tasula ombunje, kuenje, tuiya lonjanga kelilongiso. Via kala oloñolosi vimue vi sanjuisa calua olosemana viosi.”

20. Ocitangi cipi catiamẽla koku longisa omãla tu sukila handi oku konomuisa?

²⁰ Ukualosamo wa popia hati: “Ocili [okuti], omãla ovo ocipiñalo ca eciwa la Yehova. Epako limo olio onima.” (Osamo 127:3) Oku pindisa omãla vetu, ku sukila oku likolisilako loku sandiliya otembo, kuenje oku ci linga ci kuatisa okuti, omãla vetu va kuata omuenyo wenda ño hu. Hasumuluhokuovo eci ci nena! Omo liaco, vosi yetu tu lekisi onjongole yoku kuama ongangu ya Yehova poku pindisa omãla vetu. Pole, ndaño okuti, olonjali vi kuete ocikele coku ‘longisa omãla vavo loku va pindisila vovilongua via Yehova,’ Ka kuli ekolelo lalimue liokuti vosi vaka litunda ciwa. (Va Efeso 6:4) Ndaño okuti omõla o longisiwa lutate wocili, ci tava okuti o sina, kuenje, noke o liwekapo oku vumba Yehova. Nda oco ceya oku pita, nye hẽ ci sukila oku lingiwa? Eci tuka ci lilongisa vocipama cikuãimo.

[Atosi]

O Tambulula hẽ Ndati?

• Ndamupi olonjali vi pondola oku kuama ongangu yocisola ca Yehova ndomo ca sonehiwa kelivulu Liesinumuilo 32:11, 12?

• Nye hẽ ove okuete oku lilongisa kocituwa ca Yehova coku livangula la va Isareli?

• Nye tu pondola oku lilongisila koku yevelela kua Yehova kepingilo lia Lote?

• Nye ove wa lilongisila kulandu u sangiwa kelivulu lia Isaya 28:24–29, kueci catiamẽla koku lungula omãla?

[Elitalatu yemẽla 21]

Elongiso Yehova a eca komanu vaye, Mose wa li sokisa lonjila ongonga ya siata oku kuama poku tekula omãla vaye

[Elitalatu yemẽla 22]

Olonjali vi sukila oku sandiliya otembo yoku kala lomãla vavo

[Elitalatu yemẽla 23]

“Via kala oloñolosi vimue vi sanjuisa olosemana viosi”