Ove Hẽ Wa Siata Oku Lekisa Esumbilo Ku Vamanji?

“Lisoli pokati ndomunu la manjaye. Koku sumbila, velisipo vakuẽle.”—VA ROM. 12:10.

1, 2. (a) Elungulo lipi Paulu a eca vukanda a sonehela va Roma? (b) Apulilo api tu konomuisa cilo?

UPOSTOLO Paulu, vukanda a sonehela va Roma, wa tukula esilivilo lioku lekisa ocisola ku vamanji. Eye wa tu vetiya oco tu yuvule ‘ocisola combambe.’ Paulu wa tu vetiyavo oco tu ‘lisoli pokati,’ kuenda wa limbuka okuti ocisola caco ci lekisiwa lika nda tua kapako ‘vamanji vosi.’—Va Rom. 12:9, 10a.

² Voku lekisa ocisola ku vamanji ka mua kongelele lika oku va yolela. Pole, tu sukila oku ci lekisila kovilinga. Handi vali, lomue o limbuka ocisola tu kuetele vamanji, nda ka tua ci lekisile kovilinga. Paulu wamisako lelungulo liaye hati: “Koku sumbila, velisipo vakuẽle.” (Va Rom. 12:10b) Nye ca kongela voku lekisa esumbilo liaco? Momo lie ci kuetele esilivilo oku lekisa esumbilo ku vamanji? Tu li lekisa ndati?

Lekisa Esumbilo Kuenda Kapako Vakuene

3. Ondaka “oku kapako vakuetu,” ndomo ya tukuiwa Vembimbiliya, yi lomboloka nye?

³ Kelimi lio Heveru ondaka “oku kapako vakuetu,” yi lomboloka “ocilemo.” Omunu wa kapiwako la vakuavo, o limbuka okuti o kuete esilivilo. Kelimi lio Heveru ondaka ya pongoluila hati “esivayo,” Vovisonehua yi lomboloka oku lekisa esumbilo komunu umue. (Efet. 45:13) Kelimi lio Helasi ondaka ya pongoluiwa hati, “oku kapako vakuetu,” Vembimbiliya yi lomboloka oku lekisa esumbilo, ale oku velisapo vakuetu. (Luka 14:10) Omo liaco, omanu vana tua sumbila, va kuete esilivilo kokuetu.

4, 5. Elitokeko lipi li kasi pokati koku kapako vakuetu, kuenda oku lekisa esumbilo? Ci lombolola.

⁴ Voku kapako vakuetu mua kongela nye? Mua kongela oku lekisa esumbilo. Ondaka “oku kapako vakuetu” ale oku lekisa “esumbilo,” ya siata oku tukuiwa kumosi, momo yi kuete elomboloko limuamue. Oku kapako vakuetu, ci lomboloka oku lekisa esumbilo kokuavo. Esumbilo li lomboloka oku kũlĩhĩsa ndomo tu tenda vamanji, pole, oku va kapako, ci lomboloka ndomo tu va tata.

⁵ Nda umue Ukristão ka kapeleko vamanji, o lekisa ndati esumbilo liocili kokuavo? (3 Yoa. 9, 10) Ndeci ocikũla cimue ci telẽha lika nda ca kapiwa posi yi kuete otulumu, cimuamue haico catiamẽla kokuetu okuti, esumbilo lietu li kala lika liocili, nda tu li lekisa lutima wosi. Nda ka tua lekisile esumbilo lutima wosi, vokuenda kuotembo li tepuluka. Omo liaco, Paulu wamisako levetiyo liaye lioku lekisa esumbilo poku popia hati: ‘Ocisola cene ci kale cocili.’—Va Rom. 12:9; tanga 1 Petulu 1:22

Omo Tua Lulikiwa “Lesetahãlo Lia Suku” tu Sumbili Vakuetu

6, 7. Momo lie tu sukilila oku sumbila vakuetu?

⁶ Oco tu lekise esumbilo ku vakuetu, tu sukila oku va tata ciwa, loku pokola kolonumbi Viovisonehua vi tu vetiya oku sumbila omanu vosi. Omo liaco, tu konomuisi olonjila vivali tu pondola oku ci linga.

⁷ Pokati koviluvo viosi via lulikiwa palo posi, omanu ovo lika va lulikiwa “lesetahãlo lia Suku.” (Tia. 3:9) Omo liaco, tu kuete ovituwa via Suku ndeci: Ocisola, olondunge, kuenda esunga. Kũlĩhĩsa ovina vikuavo tua siata oku tambula Kululiki wetu. Ukualosamo wa soneha hati: “A Yehova, . . . ove wa kapa ulamba wove kilu. . . . [Omunu] wo kambisa naito la Suku. Wo futisa lulamba lesumbilo.” (Osa. 8:1, 4, 5; 104:1)a Suku wa siata oku tata omanu lesumbilo. Ocili okuti, nda tua sumbila omunu umue, tu eca uvangi wokuti Yehova eye Ono yesumbilo. Omo okuti tu kuete esunga lioku sumbila omanu vosi, tu sukila oku lekisa esumbilo liapiãla ku vamanji!—Yoa. 3:16; Va Gal. 6:10.

Tua Tiamẽla Kepata Limuamue

8, 9. Ndomo Paulu a ci popia, esunga lipi tu kuete lioku sumbila vamanji?

⁸ Paulu wa tukula esunga likuavo lieci tu sukilila oku lisumbila pokati. Osimbu ka ecele elungulo liaco, wa popia hati: “Lisoli pokati ndomunu la manjaye.” Kelimi lio Helasi, ondaka ya pongoluila hati, ‘oku lisola pokati,’ yi lomboloka ocisola ca kanguiwa kuenda yi tiamisiwila komanu vakuepata limuamue va likuete omunga. Paulu poku tukula ondaka yaco, wa yonguile oku lombolola ukamba u sukila oku kala pokati ka vamanji ndocisola ci kasi pokati kepata li likuete omunga. (Va Rom. 12:5) Ivaluka okuti Paulu wa sonehela olondaka viaco Akristão olombuavekua, vana va nõliwa oco va linge omãla va Isia umuamue okuti, Yehova. Kuenje, vosi yavo va tiamẽla kepata limuamue. Omo liaco, koloneke via Paulu, Akristão olombuavekua va kuatele esunga lioku lisumbila pokati. Cimuamue haico ca siata pokati kolombuavekua vio koloneke vilo.

⁹ Nye ci popiwa catiamẽla ‘kolomeme vikuavo’? (Yoa. 10:16) Ndaño ka va tiamẽlele kocisoko comãla va Suku, pole, va pondola oku li tukula hati, vamanji, momo va kasi vomunga yimuamue Yakristão voluali luosi. (1 Pet. 2:17; 5:9) Omo liaco, nda vana va tiamẽla kolomeme vikuavo va sole oku li tukula hati, “manji,” va kuete esunga lioku lekisa esumbilo ku vamanji vosi.—Tanga 1 Petulu 3:8.

Momo Lie ci Kuetele Esilivilo?

10, 11. Momo lie oku kapako vakuetu kuenda oku va sumbila ci kuetele esilivilo?

¹⁰ Momo lie ci kuetele esilivilo oku kapako vakuetu kuenda oku va sumbila? Momo nda tua kapako vamanji, tu kala vomunga yimuamue, kuenda ekongelo li kuata ekalo liwa.

¹¹ Etu Tuakristão tua limbuka okuti oku kuata ukamba la Yehova kuenda oku tambula ekuatiso liespiritu liaye, ci tu vetiya oku amamako oku pama kespiritu. (Osa. 36:7; Yoa. 14:26) Eci tu limbuka okuti tua kapiwako la vamanji, tu pamisiwa. (Olosap. 25:11) Nda manji umue o popia ondaka yimue yi lekisa okuti wa tu sumbila, tu sanjukavo. Ovina viaco, vi vokiya ombili yetu yoku amamako oku kuata esanju, kuenda oku nõlapo oku endela vonjila yi tuala komuenyo. Citava okuti wa limbuka ale ocili condaka yaco.

12. Nye omunu lomunu pokati ketu a sukila oku linga oco vekongelo mu kale ombembua kuenda ocisola?

¹² Omo okuti Yehova wa kũlĩha onjongole yetu yoku sumbiwa la vakuetu, Ondaka yaye yi tu vetiya hati: “Koku sumbila, velisipo vakuẽle.” (Va Rom. 12:10; tanga Mateo 7:12.) Akristão vana va kapako elungulo eli, va likuetele ocisola kuenda ombembua la vamanji vosi voluali. Omo liaco, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Onjanja yipi ya sulako nda tukula olondaka viesumbilo ale nda linga ovina via vetiya manji umue vekongelo?’—Va Rom. 13:8.

Vosi Yetu tu Sukila Oku Kapako Vakuetu

13. (a) Helie o sukila oku lekisa okuti wa kapako vakuavo? (b) Olondaka via Paulu vi sangiwa kelivulu lia va Roma 1:7, vi tiamisiwila kulie?

¹³ Nye tu sukila oku linga oco tu lekise okuti tua kapako vakuetu? Paulu vukanda a sonehela va Heveru, wa tukula akulu vekongelo okuti, “va kasi loku lavulula ovimuenyo” via vamanji. (Va Hev. 13:17) Ocili okuti, akulu vekongelo va siata oku tẽlisa ovikele vialua. Omo okuti, akulu vekongelo va kuete ocikele coku lava ocunda ca Suku, va sukila oku kapako vamanji vosi, oku kongelamo akulu vakuavo vekongelo. Omo liaco, akulu vekongelo poku linga ohongele yoku konomuisa ovina vimue vekongelo, va sukila oku yevelela lutate ovisimĩlo via vakuavo. Kuenje, poku nõla onjila va yongola oku kuama, va kapako ovisimĩlo viakulu vakuavo vekongelo. (Ovil. 15:6-15) Tu sukila oku ivaluka okuti, ukanda Paulu a sonehela va Roma, ka u tiamisilile lika kakulu vekongelo, pole wa u tiamisila komanu vosi vekongelo. (Va Rom. 1:7) Koloneke vilo, vamanji vosi va sukila oku pokola kelungulo lioku kapako vakuavo.

14. (a) Lombolola oku litepa ku sangiwa pokati koku kapako vakuetu, loku ci lekisila kovilinga. (b) Epulilo lipi tu sukila oku li linga?

¹⁴ Kũlĩhĩsavo etosi likuavo li sangiwa velungulo lia Paulu. Eye ka vetiyile lika vamanji vo ko Roma oco va kapeko vakuavo, pole wa va vetiyavo oku ci lekisa kovilinga viavo. Momo lie olondaka viaco via litepela? Kũlĩhĩsa ulandu ukuaĩmo. Anga hẽ, ulongisi o sukila oku vetiya vo olondonge vi tẽla oku tanga oco vi lilongise oku tanga? Sio hacoko. Momo vi tẽla ale oku tanga. Pole, ulongisi o sukila oku vetiya olondonge oco vi tẽle oku tanga ciwa. Cimuamue haico catiamẽla kokuetu okuti, ocisola tu li kuetele pokati, ci tu vetiya oku kapako vakuetu, momo oyo ondimbukiso Yakristão vocili. (Yoa. 13:35) Ndeci olondonge vi pondola oku loñoloha koku tanga ciwa, cimuamue haico tu sukila oku linga okuti, tu pondola oku loñoloha kocituwa cetu coku kapako vakuetu. (1 Va Tes. 4:9, 10) Vosi yetu tu kuete ocikele coku kapako vakuetu. Omo liaco, tu sukila oku li lipula ndoco: ‘Nda siata hẽ, oku likolisilako oku kapako vamanji?’

Tu Kapiko “Olosuke”

15, 16. (a) Poku kapako vakuetu, velie tu sukila oku ivaluka, kuenda momo lie? (b) Nye ci lekisa okuti tua siata oku sumbila vamanji?

¹⁵ Poku kapako vamanji vekongelo, velie tu sukila oku ivaluka? Ondaka ya Suku yi popia hati: “U o linga olosuke ohenda wondika Yehova, kuenje Yehova u tiuwila oviali viaye.” (Olosap. 19:17) Olondaka evi vi tu kuatisa ndati oku kuata ocituwa coku kapako vakuetu?

¹⁶ Omanu valua va siata oku lekisa esumbilo ku vacime cavo, pole, ka va lekisa esumbilo ku vana ovo va tenda okuti, va sule. Yehova ka kuete ocituwa caco. Eye wa popia hati: “Ava va sumbila ame, [ndi va] sumbilavo.” (1 Sam. 2:30; Osa. 113:5-7) Yehova wa kapako omanu vosi vo vumba kuenda va eca esivayo kokuaye. Eye ka ivalako “olosuke.” (Tanga Isaya 57:15; 2 Asa. 16:9) Ocili okuti, tu yongola oku kuama ongangu ya Yehova. Nda tu yongola oku kũlĩha ndomo tu kasi oku kapako vakuetu, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Nda siata oku tata ndati vamanji vana va kuete ovikele vekongelo?’ (Yoa. 13:14, 15) Etambululo kepulilo eli, li lekisa ndomo tua siata oku lekisa esumbilo ku vakuetu.—Tanga Va Filipoi 2:3, 4.

Tu Kapiko Vakuetu Poku Sokiya Otembo Yoku va Kuatisa

17. Yipi onjila yavelapo yoku lekisa okuti tua kapako vamanji vosi, kuenda momo lie tu ci lingila?

¹⁷ Yipi onjila yavelapo yoku lekisa okuti tua kapako vamanji vosi? Tu ci linga, poku sokiya otembo yoku va kuatisa. Momo lie tu ci lingila? Etu Tuakristão tu kuete ovina vialua vioku linga, kuenda ovikele vikuavo vekongelo vi sukila otembo yetu oco tu vi tẽlise. Ocili okuti, otembo yi kuete esilivilo lialua komuenyo wetu. Omo liaco, tu sukila oku yuvula oku kisika vamanji oku pesela otembo yavo oco va tu kuatise. Tu sanjuka calua nda vamanji va kuata elomboloko liokuti, ka va sukila oku tu kisika oco tu pesile otembo yalua koku va kuatisa.

18. Tu lekisa ndati okuti tu kuete ombili yoku pesila otembo yetu koku kuatisa vamanji, ndomo ca lekisiwa velitalatu kemẽla 18?

¹⁸ Vosi yetu, (ca piãla enene akulu vekongelo,) tu sukila oku ivaluka okuti, nda tua lekisa onjongole yoku kuatisa vakuetu, ci lekisa okuti, tua va sumbila calua. Tu ci linga ndati? Tu ci linga poku siapo upange umue tua kala oku linga oco tu kuatise vamanji, loku va sapuila ndoco: ‘Omo okuti ove o kuete esilivilo, ca velapo okuti ndi pesila otembo yange koku ku kuatisa, oco ndamameko noke lupange wange.’ (Mar. 6:30-34) Nda ka tua lekisile lonjanga onjongole yoku siapo upange tu kasi oku linga oco tu kuatise manji umue, eye o pondola oku sima okuti, ka tuo kapeleko. Pole, tu sukila oku kuata elomboloko liokuti, olonjanja vimue, ka ca sungulukile oku siapo upange umue wonjanga, oco tu kuatise vakuetu. Onjongole yetu yoku pesila otembo koku kuatisa vamanji, ale sio, oyo yeca uvangi nda tua va kapako ale sio.—1 Va Kor. 10:24.

Tu Amamiko Loku Kapako Vakuetu

19. Tu lekisa ndati okuti tua kapako vamanji?

¹⁹ Kuli olonjila vikuavo vi lekisa ndomo tu pondola oku kapako vamanji. Nda tua sokiya otembo yoku va kuatisa, tu sukila oku va yevelela lutate. Yehova eye ongangu yoku kapako omanu. Ukualosamo Daviti wa popia hati: “Ovaso a Yehova a vanja vakuesunga, o vonguila ovatũi aye kevilikiyo liavo.” (Osa. 34:15) Tu kuami ongangu ya Yehova poku kapako vamanji kuenda oku va yevelela, ca piãla enene vana va sukila ekuatiso lietu. Nda tua ci linga, tu lekisa okuti tua va kapako.

20. Ovina vipi viatiamẽla koku kapako vakuetu, tu sukila oku ivaluka?

²⁰ Ndomo tua konomuisa vocipama cilo, tua limbuka esunga lieci tu sukilila oku lekisa esumbilo ku vamanji. Tu sukila oku sandiliya epuluvi lioku kapako omanu vosi, oku kongelamo olosuke. Nda tua ci linga, tu pamisa ocisola tu kuetele vamanji kuenda tu li kuata omunga vekongelo. Omo liaco, tu amamiko oku kapako vamanji vosi loku va kuatisa. Ove hẽ wa nõlapo oku ci linga?

[Atosi pombuelo yamẽla]

Ivaluka Eci Tua Lilongisa?

• Elitokeko lipi li kasi pokati koku kapako vakuetu loku lekisa esumbilo?

• Esunga lipi tu kuete lioku lekisa esumbilo ku vamanji?

• Momo lie ci kuetele esilivilo oku lekisa esumbilo ku vakuetu?

• Volonepa vipi tu pondola oku lekisa esumbilo ku vamanji?

[Elitalatu kemẽla 18]

Tu lekisa ndati okuti tua kapako vamanji?