Uddufune

Yihoowi ba asaa Gibxxe aylletettappe kessi simmidi, dunkkaaniyan oottana mala qeeseta sunttiis. Qassi dunkkaaniyan hara oosota oottanaadan I Leewata sunttiis. Yihoowi dunkkaaniyan oottiyageetussi woy hegaa matan deꞌiyageetussi haratuppe aaruwan qoppii? Chii! Yihoowi asa asappe shaakkenna. Israaꞌeelati ubbay Yihoowa dabbo gidana danddayoosona. Leemisuwawu, shaaraynne tamaa tuussay maalaaliya hanotan Xoossaa dunkkaaniya kammiyogaa Israaꞌeelati ubbay beꞌanaadan Yihoowi oottiis. (Kes. 40:38) Shaaray denddiyo wode Xoossaa dunkkaaniyappe haahuwan dunkkaanidaageetikka hegaa beꞌana danddayoosona. Eti he wode banttabaa shiishshi qachchoosona, bantta dunkkaaniya wottoosonanne haratuura he sohuwappe boosona. (Qoo. 9:15-23) Hegaadan, nuuni ha wodiyan saꞌan awa heeran deꞌikkokka, Yihoowi nuna siiqees, nuussi koshshiyabaa kuntteesinne nuna naagees. w24.06 4 ¶10-12

Daawiti hirggissiya hanotan deꞌees. A naꞌay Abeseloomi kawotettaa wolqqan ekkanawu koyiis. (2 Sam. 15:12, 13) Daawiti sohuwara Yerusalaameppe kiyana koshshiis! Shin A oosanchchati Yerusalaameppe kiyishin, Abeselooma halchchuwa loytti eranawu issi uri he kataman takkana koshshiyogaa Daawiti akeekiis. Yaatiyo gishshawu, Xaadooqinne hara kahineti yohuwa gattiyageeta gididi oottanaadan Daawiti eta he katamaa guyye yeddiis. (2 Sam. 15:27-29.) Eti keehi naagettana koshshiis. Xaadooqinne ammanettida hara laggee Hushaayi oottanabaa halchchiyogan maaddanaadan Daawiti eta oychchiis. (2 Sam. 15:32-37) Hushaayi Abeselooma maaddiya ura milatana koshshiis; yaatidi, I Daawita waati qohanaakko zoriis; hegee Daawiti bana gakkiyabawu giigettanaayyo wodiya demmanaadan maaddiis. Hushaaya zoriya Abeseloomi siyiyo wode, Hushaayi hegaa Xaadooqassinne Abiyataarassi yootees. (2 Sam. 17:8-16) Yaatin eti Abeseloomi oottanawu halchchidobaa Daawiti eranaadan oottidi, I qohuwappe attanaadan oottidosona.—2 Sam. 17:21, 22. w24.07 4-5 ¶9-10

Yihoowa ashkkaratuppe amaridaageeti kase oottido nagaraa gaasuwan haꞌꞌikka unꞌꞌettoosona. Geella eti hegaa haattan muukettanaappe kase woy haattan muuketti simmidi oottennan aggokkona. Shin Yihoowi nuna keehi siiqiyo gishshawu nu nagaraa atto gaanaayyo wozuwa giigissidoogaa nuuni mule dogana koshshenna. A imotaa nuuni ekkanaadan I koyiyogee qoncce. Yihoowi nuuni aara ‘zoretti’ simmin nuuyyo muleera atto gaanaagaa qaalaa geliis. Siiqiya nu Aawaa Yihoowi nuuni kase oottido nagaraa hassayenna gishshawu nuuni A keehi galatoos! Qassi I nuuni oottido loꞌꞌobaa mule dogenna. (Maz. 103:9, 12; Ibr. 6:10) Neeni kase oottidoban zilꞌꞌettiyaba gidikko, neeni haꞌꞌi oottaydda deꞌiyobaanne sinttappe oottanabaa qoppanawu baaxeta. Neeni kasebaa laammana danddayakka. Shin neeni haꞌꞌi Yihoowa sabbananne ufayssana danddayaasa. Qassi I qaalaa gelido sinttanaa wodiyan xeelaa wottana danddayaasa. w24.10 8 ¶8-9

Neeni Geeshsha Maxaafaa nabbabiyo wode giigissana koshshiya darobati deꞌiyogaa akeekada issi issitoo hidootaa qanxxana danddayaasa. Leemisuwawu, neeni asa asappe shaakkana koshshennaagaa yootiya zoriya Geeshsha Maxaafaappe hachchi nabbabaydda deꞌiyabadan qoppa. (Yaaq. 2:1-8) Neeni harata xeelliyo ogiya giigissana koshshiyogaa akeekikko, hegaa giigissanawu kuuyana danddayaasa. Qassi wonttetta gallassi, haasayiyoban naagettiyogee keehi koshshiyogaa yootiya amarida paydota nabbabadasa. (Yaaq. 3:1-12) Qohiyabaa woy minttettennabaa neeni issi issitoo haasayiyogaa akeekadasa. Yaatiyo gishshawu neeni haratuura haasayiyo wode kaseegaappe aaruwan minttettiyabaa haasayanawu kuuyadasa. Kaalliya gallassi, ha alamiya asaara laggetana koshshennaagaa yootiya qofaa Geeshsha Maxaafaappe nabbabadasa. (Yaaq. 4:4-12) Neeni nabbabiyobaa, beꞌiyobaanne siyiyobaa xeelliyagan loytta naagettana koshshiyogaa akeekadasa. Oyddantta gallassan, neeni giigissana koshshiyo ha ubbabata keehi deexxiyabadan qoppana danddayaasa. Hidootaa qanxxoppa. ‘Ooratta meretaa maayiyogee’ wodiya ekkiyaba gidiyogaa akeeka. w24.09 5-6 ¶11-12

Yesuusi hanotaa Yihoowagaadan xeelliyogee keehi koshshiyaba gidiyogaa eriis. I bana gakkida hanotaa Yihoowi likke wodiyan giigissanaagaa ammanettiis. Nuna naaqoy gakkiyo wode nuuni haasayiyoban naagettiyogan Yesuusa leemisuwa kaallana danddayoos. Issi issitoo nu bolli gakkiya naaqoy wolqqaama gidenna gishshawu coꞌꞌu giidi xeellana danddayoos. Woy hanotay yaa iitanaadan oottiya aybanne haasayennan aggana danddayoos. (Era. 3:7; Yaaq. 1:19, 20) Qassi hara wodetun, harata qohoy gakkin beꞌiyo wode woy nu ammanuwawu exatana koshshiyo wode nuuni haasayiyogee koshshana danddayees. (Oos. 6:1, 2) Haasayiyaba gidikko, woppu giidi bonchchuwan haasayissanawu nuussi danddayettida ubbabaa oottana koshshees. Yesuusaagaadan nuunikka, ‘xillo pirddiyagan’ ammanettana danddayoos.—1 Phe. 3:15. w24.11 5-6 ¶10-12

Issi uri ba nagaran zilꞌꞌettidi laamettiyo wode nuuni keehi ufayttoos! (Luq. 15:7) He uri ba nagaran zilꞌꞌetti laamettanaadan cimati banttawu danddayettida ubbabaa oottikkonne, I laamettanaadan tumuppe maaddiday oonee? Nagaranchchata xeelliyagan kiitettida Phawuloosi xaafidobaa hassaya: ‘Eti bantta nagaraappe simmanaadan Xoossay oottiis.’ (2 Xim. 2:25) Hegaa gishshawu, issi Kiristtaanee ba qofaanne xeelaa laammanaadan oottiday Yihoowappe attin asa gidenna. Issi uri ba nagaran zilꞌꞌettidi laametti simmin haniya loꞌꞌobaa Phawuloosi qonccissiis. He uri tumaa loytti eriis, ba mooruwa akeekidi laamettiis, qassi Seexaanaa piriyappe kessi ekkiis. (2 Xim. 2:26) Issi uri ba nagaran zilꞌꞌetti laamettiyo wode, cimati I ba ammanuwa minttanaadan, Seexaanaa paaciya aggennan eqettanaadaaninne likkebaa oottanaadan maaddanawu ubbatoo A minttettoosona.—Ibr. 12:12, 13. w24.08 23 ¶14-15

Wonttetta gallassi asay Yesuusi eta mizido sohuwa yiis; shin Yesuusinne I kiittidoogeeti he sohuwan baa. Hegaa gishshawu asay Xibiriyadoosappe yiida wolwolotun gelidi Yesuusa koyanawu Qifirinaahooma biis. (Yoh. 6:22-24) Eti hegaadan oottidoy Xoossaa Kawotettaabaa loytti tamaarana koyido gishshataassee? Chii. Yesuusi haranttuwakka daabbuwa etawu immanaadan koyido gishshataassa. Hegaa waati eriyoo? Asay Qifirinaahooma matan Yesuusa demmido wode hanidabaa akeeka. Eti qumaa koyido gishsha xallawu Yesuusa koyanawu yiidoogaa I etawu yootiis. Eti ‘daabbuwa miidi kaallikkokka’ hegee ‘moorettiya quma’ gidiyogaa Yesuusi etawu yootiis. Shin eti ‘moorettiya qumawu gidennan, merinaa deꞌuwa demissiya moorettenna qumawu oottanaadan’ minttettiis. (Yoh. 6:26, 27) Yesuusi hegaa mala qumaa ba Aaway immanaagaa yootiis. w24.12 5 ¶8-9

Ishanttoo intte loꞌꞌo asttamaare gidanawu tamaarissiyo wodenne zoriyo wode ubbatoo Geeshsha Maxaafaa goꞌettite. Yaatanawu intte Geeshsha Maxaafaanne nu xuufeta loytti xannaꞌana koshshees. (Lee. 15:28) Intte xannaꞌiyo wode Geeshsha Maxaafay yootiyobaa oosuwan peeshshana danddayiyo likke ogiya loytti akeekite. Qassi tamaarissiyo wode ezggiyageeti Yihoowa loytti siiqanaadan maaddanawunne eti eridobaa oosuwan peeshshanaadan denttettanawu baaxetite. Meezee deꞌiyo cimata zoriya oychchikko, qassi eti yootiyobaa oosuwan peeshshikko, tamaarissiyogan qara gidana danddayeeta. (1 Xim. 5:17) Cimati ishanttanne michchontta minttettanawu danddayiyageeta gidana koshshees; shin cimati issi issitoo eta zoranawu woy seeranawukka koshshees. He hanotatun cimati ubbatoo keha gidana koshshees. Intte qarettiyageetanne siiqiyageeta, qassi Xoossaa Qaalaa goꞌettidi tamaarissiyageeta gidikko Gita Asttamaariya, Yesuusa leemisuwa kaalliyo gishshawu loꞌꞌo asttamaare gideeta.—Mat. 11:28-30; 2 Xim. 2:24. w24.11 24 ¶16

Nuuni Yihoowabaa haasayiyogan A bonchchana danddayoos. Yihoowa asay ‘Godaassi yexxanaadan, A sunttaa sabbanaadan, I ashshiyo mishiraachchuwa yootanaadaaninne Kawotettaa giddon A bonchchuwabaa awaajjanaadan’ shoobettidosona. (Maz. 96:1-3) Ha ubba ogetun saluwan deꞌiya nu Aawaa bonchchana danddayoos. (Oos. 4:29) Qassi nuuyyo deꞌiyaban Yihoowa bonchchana danddayoos. Yihoowawu tumuppe goynniyageeti ubbatoo A hegaadan bonchchidosona. (Lee. 3:9) Leemisuwawu, Israaꞌeelati Xoossaa garuwa keexxanawunne hegaa bottokonanawu miishshaanne banttawu deꞌiya harabaa immidosona. (2 Kaw. 12:4, 5; 1 Odi. 29:3-9) Yesuusa kaalliya amaridaageeti anne I kiittidoogeeta “banttawu deꞌiyaban” maaddidosona. (Luq. 8:1-3) Koyro xeetu layttan deꞌida Kiristtaanetikka bantta ishanttanne michchontta koshshiyaban maaddidosona. (Oos. 11:27-29) Ha wodiyan nuunikka nu dosan miishshaa immiyogan Yihoowa bonchchana danddayoos. w25.01 4 ¶8; 5 ¶11

Qornneliyosi haattan muukettanaadan maaddidabay aybee? “I ba soo asaa ubbaara” Xoossaayyo yayyiya asa gidiyogaa Geeshsha Maxaafay yootees. Qassi Qornneliyosi ubbatoo wozanappe Xoossaa woossees. (Oos. 10:2) Pheexiroosi Qornneliyosayyo mishiraachchuwa yootido wode inne A soo asay Kiristtoosa ammanidi sohuwara haattan muukettiis. (Oos. 10:47, 48) Qornneliyosi ba soo asaara Yihoowawu goynnanawu koshshiyaban laamettanawu eeno giidoogee qoncce. (Yaa. 24:15; Oos. 10:24, 33) Qornneliyosawu deꞌiya aawatettay I Kiristtaane gidennaadan diggana danddayees. Shin hegaadan hanibeenna. Neeni haattan muukettanawu ne deꞌuwan gitaban laamettana koshshii? Yaatikko, Yihoowi nena Maaddiyagaa gidana. Neeni awu haggaazanawu Geeshsha Maxaafay yootiyo maarata ne deꞌuwan oosuwan peeshshanawu murttikko I nena anjjana. w25.03 5 ¶12-13

Nu dirijjitiya woy aawatettay deꞌiyo ishantta xeelliyagan worddobaa neeni siyikko Xoossaa morkketi Yesuusanne koyro xeetu layttan deꞌida A kaalliyageeta waatidaakko hassaya. Asay Yihoowawu haggaaziyageeta eqettanaagaanne etabaa worddobaa haasayanaagaa Yesuusi yootiis. Qassi hegee polettiiddi deꞌees. (Mat. 5:11, 12) Worddo oduwa aassiyay oonakko akeekikko, qassi hegaappe naagettanawu sohuwara issibaa oottikko, nuuni he worddo oduwa ammanokko. Nuuni waani naagettana danddayiyoo? Yihoowa dirijjitiya xeelliyagan odettiya wordduwa eqetta. Yihoowa dirijjitiya xeelliyagan worddobaa nuuni siyikko, waatana koshshiyakko Phawuloosi qoncciyan yootiis. “Issi issi asati worddo timirttiyaa . . . tamaarissenna mala aggite” gaanaadan, qassi ‘loꞌꞌenna haasayaappe baqatana’ mala azazanaadan I Ximootiyosawu yootiis. (1 Xim. 1:3, 4) Wordduwawu pulttoy oonakko nuuni eriyo gishshawu, Yihoowa dirijjitiya xeelliyagan odettiya wordduwa eqettoos. Nuuni “tumu qaalaa” xalaala siyoos.—2 Xim. 1:13. w24.04 11 ¶16; 13 ¶17

Yihoowawu ammanettiya asatuura issippetettan deꞌa. Xoossay nuuni nu ishanttuuranne michchonttuura issippetettan awu goynnanaadan koyees. Nuuni tumaa mintti oyqqiyo wode ubban issippetettan deꞌana. Tumaa eqettanaadan oottiyabaa aassiyogan galchchaa giddon shaahotettay merettanaadan oottiyageetukko ‘shiiqennaadan’ Xoossay nuna zorees. Yaatana xayikko nuuni tumaappe haakkana danddayoos. (Roo. 16:17) Nuuni tumaa shaakki eridi hegaa mintti oyqqiyo wode Yihoowakko shiiqoosinne nu ammanuwa minttidi deꞌoos. (Efi. 4:15, 16) Nuuni Seexaanay tamaarissiyo worddo timirttiyaninne worddo oduwan cimettokko; qassi gita waayiya wode Yihoowi nuna naagin woppu giidi deꞌana. Tumaa mintta oyqqa, qassi neeyyo “sarotettaa immiya Xoossai” nenaara issippe gidana.—Pili. 4:8, 9. w24.07 13 ¶16-17

Yesuusi nagaraa gaasuwan hidootaa qanxxidaageeta waannatettan maaddiis. Yesuusi bana kaalliyageeta gidanaadan eta shoobbiis. Asay nagaraa gaasuwan waayettiyogaa I erees. Yaatiyo gishshawu, bantta oottido nagaran waayettiya asata I loytti maaddiis. I hagaadan giidi issi leemisuwa yootiis: “Harggiya asatussappe attin, payya asatussi aakime koshshenna.” I gujjidikka hagaadan giis: “Taani nagaraa oottiya asata xeesanawu yaasippe attin, xillo asata xeesanawu yabeykke.” (Mat. 9:12, 13) Qassi I hegaadan oottiis. Issi maccaasiya ba afuttan A tohuwa meeccido wode, O qaretan haasayissiisinne I nagaraa atto giis. (Luq. 7:37-50) Yesuusi Samaariya maccaasiya shori baynna deꞌuwa deꞌiyogaa erikkonne keehi koshshiya tumaa O tamaarissiis. (Yoh. 4:7, 17-19, 25, 26) Asay nagaraa gaasuwan hayqqees. Shin Yesuusi Xoossay immido wolqqan attumaageeta, maccaageetanne naata hayquwappe denttiis.—Mat. 11:5. w24.08 4 ¶9-10

Yihoowi mata wode ba sunttaa waati bonchchissanee? Suurebaa pirddiyogaana. Gita Baabloona A geeshsha sunttay borettanaadan oottido gishshawu, mata wode O xayssana. (Ajj. 17:5, 16; 19:1, 2) Gita Baabilooni xayuwa beꞌiyageetuppe amaridaageeti nunaara tumu goynuwa goynnana danddayoosona. Wurssettan Armmageedoona olan, Yihoowi Seexaana alamiya, hegeekka A ixxiyanne abaa worddobaa yootiya ubbaa xayssidi A siiqiya, awu azazettiyanne A bonchchanawu koyiya ubbaa ashshana. (Mar. 8:38; 2 Tas. 1:6-10) Kiristtoosa Shaꞌu Layttaa Haaruwa wurssetta paaciyappe simmin, Yihoowi ba sunttaa muleera geeshshana. (Ajj. 20:7-10) He wode, “haattai abbaa kammiyoogaadan, GODAA bonchchuwaa eratettai sa7aa kumana.” (Imb. 2:14) Mereta ubbay Yihoowa A sunttawu bessiyagaadan bonchchiyo wodee keehi ufayssiyagaa gidana! w25.01 7 ¶15-16

Ibraawe Kiristtaaneti banttana gakkida yedetaa genccanaadan maaddidabay aybee? Kiitettida Phawuloosi Kiristtaaneti metuwa gencciyogee demissiyo goꞌꞌaa akeekanaadan maaddanawu koyiis. Kiristtaaneta waayee gakkiyo wode hegaa goꞌettidi Xoossay eta loohissana danddayiyogaa Phawuloosi yootiis. Hegee Yihoowa ufayssiya eeshshati etawu deꞌanaadan woy eti hegeeta loytti bessanaadan maaddees. Ibraawe Kiristtaaneti waayee ehiyo loꞌꞌobaa loytti qoppikko hegaa genccanawu metootokkona. (Ibr. 12:11) Ibraawe Kiristtaaneti waayee gakkiyo wode xala gidanaadaaninne hidootaa qanxxennaadan Phawuloosi minttettiis. Yedetaa gencciyogaara gayttidaagan kiitettida Phawuloosi eta loytti zorana danddayees. I Kiristtaane gidanaappe kase, Kiristtaanetu bolli yedetaa gattiis; qassi eta gakkida wolqqaama naaquwa beꞌiis. Hegaa bollikka, I yedetaa waati genccanaakko erees. Qassi I Kiristtaane gidi simmin daro qommo yedetay A gakkiis.—2 Qor. 11:23-25. w24.09 12-13 ¶16-17

Nu haggaazoy gallassappe gallassan keehi eesoyees. Aybissi? Wodee wuriiddi deꞌiyo gishshataassa. Wurssetta gallassatun sabbakiyo oosuwabaa Marqqoosa 13:10n Yesuusi kasetidi woygidaakko beꞌa. Maatiyosa maxaafan Yesuusi “wurssettay” yaanaappe kase mishiraachchoy saꞌaa ubban odettanaagaa yootiis. (Mat. 24:14) Wurssettay Seexaanay haariyo ha iita alamee muleera xayiyogaa qonccissees. Yihoowi hegee hanana ‘gallassaanne saatiya’ keeri wottiis. (Mat. 24:36; Oos. 1:7) Gallassappe gallassan wurssettaakko mati mati boos. (Roo. 13:11) Wurssettay yaana gakkanaashin nuuni aggennan sabbakana koshshees. Nuuni ubbay kaallidi deꞌiya keehi koshshiya oyshaa loytti qoppanawu koyoos: Nuuni mishiraachchuwa sabbakkiyoy aybissee? Sabbakanaadan nuna siiqoy denttettiyo gishshataassa. Nuuni sabbakiyo wode mishiraachchuwa siiqiyogaa, asaa siiqiyogaanne ubbaappe aaruwan Yihoowanne A sunttaa siiqiyogaa bessoos. w24.05 14-15 ¶2-3

Yelidaageeto, intte naati Yihoowi medhdhidobata loytti qoppanaadan minttettite. Intte gaxariya biiddi woy gaden oottiiddi, meretatun beettiya makkisi giigissido keehi ufayssiyabaa intte naati akeekanaadan maaddite. Hegaa giigissida eranchchay deꞌiyogaa intte naati akeekanaadan maaddite. Leemisuwawu, saynttistteti meretatun beettiya xaaxetti xaaxetti uttidabaa milatiyabata daro layttawu pilggidosona. Nikola Famile giyo saynttisttee intte meretatun beettiya xaaxetti xaaxetti uttidabaa milatiyabata qoodiyo wode hegaa qooday gujji gujji biyogaa intte akeekana danddayiyogaa yootiis. He qooday Fabonashi sikuwens geetettees. Xaaxetti xaaxetti uttidabaa milatiyabata darobatun, hegeekka amarida gaalakisetun, xaadhdhiya keettatun, mittaa bonccotuuninne suufetun beꞌana danddayoos. w24.12 16 ¶7

Muusee, Daawitinne Yohaannisi deꞌido wodeenne hanotay nuugaappe dummatees. Shin etanne nuna issi mala oottiyabati deꞌoosona. Eti tumu Xoossawu goynnidosona; qassi nuunikka awu goynnoos. Etaagaadan nuunikka Yihoowa woossoos, an ammanettoosinne kaaletuwa demmanawu akko xeelloos. Qassi ha ammanettida asatuugaadan nuunikka Yihoowi bawu azazettiyageeta anjjiyogaa ammanoos. Yaatiyo gishshawu, ha ammanettida asatu zoriya kaalliyageetanne Yihoowa azazota azazettiyageeta gidoos. Yaatikko, nuuni oottiyo ubbabay nuuyyo injjetana. Nuuni deꞌuwa demmana; qassi “adussa laittaa de7ana,” ee, merinawu deꞌana! Nuuni qoppana danddayiyogaappekka aaruwan nuna woytiya saluwan deꞌiya nu siiqo Aawaa ufayssiyogan ufayttoos.—Efi. 3:20. w24.11 13 ¶20-21

Koyro xeetu layttan amarida ishantti galchchawu oottiyageeta gididi sunttettidosona. (1 Xim. 3:8) Kiitettida Phawuloosi “maaddiyaageeta” giidoogeeti eta gidennan aggokkona. Cimati tamaarissiyogaaninne heemmiyogan xeelaa wottana mala galchchawu oottiyageeti keehi koshshiya darobaa oottennan aggokkona. Leemisuwawu, galchchawu oottiyageeti Geeshsha Maxaafaa haraban zaari zaari xaafiyogan woy hegawu koshshiya miishshata shammiyogan maaddennan waayi aggana. Galchchawu oottiyageeti intte galchchaa maaddiyo issi issi ogeta ane qoppa. (1 PHe. 4:10) Eti galchchaa miishshaa oyqqanaadan, woy haggaazo moottaa darajjayanaadan, galchchawu xuufiya azazanaadan, cenggurssaanne biiduwa miishshatuura gayttidabaa oottanaadan, shiiqotun mokkiyageeta gidanaadan, woy Shiiquwa Addaraashan issi issibaa giigissanaadan aawatettay etawu imettana danddayees. He ooso ubbay galchchan maaray mankkay deꞌanaadan koshshiyaba.—1 Qor. 14:40. w24.10 19 ¶4-5

Yihoowi deꞌiyogaanne I nuna ubbatoo maaddanaagaa hassayikko, nuna gakkiya metoy gita gidin woy guutta gidinkka nuuni genccana danddayoos. Nuna metoy gakkiyo wode I maaddana danddayees. I Ubbaa Danddayiya Xoossaa, qassi genccanaadan nuussi wolqqaa immana danddayees. Hagee nuna metoy gakkiyo wode xala gidanaadan maaddees. Qassi guutta metoy gakkin Yihoowi nuna maaddiyogaa akeekikko, gita metoy gakkiyo wode I nuna maaddanaagaa ammanettana danddayoos. Daawiti Yihoowan loytti ammanettanaadan oottida naaꞌꞌu wodeta beꞌa. Kawuwa Daawiti naatettan dorssaa heemmiyo wode beeriya giyo doꞌaynne gaammoy A aawaa wudiyappe dorssaa oyqqoosona. He wodetun Daawiti xalatettan doꞌatu geeduwa biidi dorssaa ashshiis. Shin hegaa Daawiti ba wolqqan oottidabadan qoppibeenna. I yaatanaadan Yihoowi awu wolqqaa immidoogaa eriis. (1 Sam. 17:34-37) He wodeta Daawiti wotti dentti qoppiyogan deꞌo Xoossay sinttappe awu wolqqaa immanaagaa ammanettiis. w24.06 21 ¶5-6

Leemisuwawu, haratuura wodiya aattanawu shoobettidabadan qoppa. Neeni yaa baana koshshii? Nena shoobbida ura neeni loytta erennaba gidikko woy I halchchidobaa ne erana xayikko, hagaa mala oyshata A oychchana koshshees: “Shiiqanay awaanee, qassi awudee? Yan ay keena asay deꞌanee? Hegan hanettiyabaa kaallanay oonee? Yan shiiqanaageeti oonee? Shiiqiya asawu ne halchchidobay aybee? Yan ushshay deꞌanee?” Ha oyshatu zaaroy neeni loꞌꞌobaa kuuyanaadan maaddana. Kaallada, hanotaa shaakka era simmada hegaa xeelliyagan ubbabaa loytta qoppa. Leemisuwawu, Geeshsha Maxaafay yootiyo maarata azazettennaageeti hegan shiiqanaagaa woy ushshay deꞌikkokka asay likkiyappe aaruwan uyennaadan kaalliya uri baynnaagaa neeni erikko shin? Hegee dajjetidi allaxxiyo soho gidanaagaa qoppadii? (Gal. 5:21) Neeni he hanotaara gayttida ubbabaa qoppikko loꞌꞌobaa kuuyanawu metootakka. w25.01 15 ¶4-5

Yihoowi zilꞌꞌettidi laamettidaageetu nagaraa wozuwa baggaara quccees. Baaraadan woy sinadan zoꞌidabaa maayuwappe yedissiyogee keehi metiyaba. Shin zaarettidi beettennaagaa keenaa Yihoowi nu nagaraa muleera geeshshiyogaa nuuni ammanettanaadan ha leemisuwa goꞌettiis. Nagaray acuwankka leemisettiis. (Mat. 6:12, tohossa qofaa; Luq. 11:4) Hegaa gishshawu nuuni nagaraa oottiyo wode ubban nu acoy gujji gujji bees. Nu acoy keehi daro! Shin Yihoowi nuuyyo atto giyo wode nuuni qanxxana bessiya acuwa aggiigees giyogaa mala. I atto giido nagaraa acuwa qanxxanaadan nuna mule oychchenna. Acoy attido uri ufayttiyogaadan, nuunikka Yihoowi nu nagaraa atto giyo wode ufayttoos! w25.02 9-10 ¶9-10

Yelidaageeti cimiyo wode naati miishshaaninne harabatun banttana yelidaageeta maaddiyogee koshshana danddayees; qassi daro naati banttana yelidaageeta maaddiyogan ufayttoosona. (1 Xim. 5:4) Shin Kiristtaane gidida aawatinne aayoti bantta naati sinttappe miishshan eta maaddanaadan qoppidi gidennan, Yihoowawu haggaaziyageeta gidanaadan maaddidi dichchiyogee gita ufayssaa demissiyogaa akeekoosona. (3 Yoh. 4) Naati banttana danddayanawu giigettanaadan maaddiyo wode Yihoowan ammanettiyogan naatussi leemiso gida. Minni oottiyogee keehi koshshiyogaa naatettaappe doommidi eta tamaarissite. (Lee. 29:21; Efi. 4:28) Eti dicciyo wode minni tamaaranaadan maaddite. Yelidaageeti Geeshsha Maxaafay yootiyo maarata pilggidi timirttiyara gayttidaagan bantta naati loꞌꞌobaa kuuyanaadan maaddoosona. Yelidaageetu halchchoy naati banttawu koshshiyabaa kunttanaadan maaddiyogaanne loytti sabbakanawu woy ubba qassi aqinye gidanawu wodiya demmanaadan maaddiyogaa. w25.03 30-31 ¶15-16

Isiyaasa shemppo 65y Yihoowi ayyaanaa gannatiyan deꞌiyageetuyyo deꞌoy ay mala gidanaakko qonccissidobaa yootees. Ha hiraagay koyro 537 K.K., polettiis. He wode bantta nagaran zilꞌꞌetti laamettida Ayhudati Baabiloone omoodduwappe laꞌa kiyidi bantta biitti simmidosona. Yihoowi ba asaa anjjiis; qassi eti xayida Yerusalaame katamaa zaarettidi loyttanaadaaninne Xoossaa garoy zaarettidi Israaꞌeelan tumu goynuwawu waanna sohuwa gidana mala oottanaadan maaddiis. (Isi. 51:11; Zak. 8:3) Ha wodiyan Yihoowassi goynniyageeti Gita Baabiloonippe laꞌa kiyido 1919 M.Ln., Isiyasa hiraagay naaꞌꞌantto polettiyogaa doommiis. Hegaappe simmin, ayyaanaa gannatee loddan loddan saꞌan aakkiyogaa doommiis. Kawotettaabaa minni awaajjiyageeti daro galchchata essidosona; qassi ayyaanaa ayfiya ayfidosona. Kase danobaa oottiyanne shori baynna deꞌuwa deꞌiya attumaageetinne maccaageeti “Xoossaa leemisuwan merettida ooratta asatettaa [maayidosona].” w24.04 20-21 ¶3-4

Issi issi biittatun, yelidaageeti woy kayma gidida hara dabboti aqo oyqqibeennaageetussi aqo laggiya doorana danddayoosona. Hara biittatun qassi, so asay woy laggeti aqo oyqqibeenna urawu aqo laggiya koyoosona; yaatidi attumaagee woy maccaara issoy issuwawu haniyakkonne eranawu issippe gayttanaadan oottoosona. Aqo oyqqanaappe kase issippe wodiya aattiyo woy aqo oyqqiyo hanotaa giigissanaadan neeni oyshettikko, eti naaꞌꞌaykka koyiyoobaanne etassi koshshiyaaba akeeka. Neeni laggiyawu woy dabbuwawu haniya aqo lagge gaada issi ura qoppikko, abaanne A eeshshaabaa loytta era; qassi I Yihoowara loytti dabbotidaakkonne shaakka era. Yihoowara dabbotaa minttiyogee miishshaappe, timirttiyappe woy hayttatiyogaappe aaruwan keehi koshshiyaba. Gidikkokka, aqo oyqqanaakkonne wurssettan kuuyana koshshiyay aqo oyqqibeenna ishaanne aqo oyqqabeenna michchiyo gidiyogaa hassaya. w24.05 23 ¶11

Aqo oyqqanawu qoppidi wodiya issippe aattiyageeta nuuni haasayiyoban woy haasayennan aggiyobankka maaddana danddayoos. Issi issitoo nuuni nu huuphiya naagiyogan aybanne haasayennan aggiyogee koshshana danddayees. (Lee. 12:18) Leemisuwawu, issi ishaynne michchiya aqo oyqqanawu qoppidi wodiya aattiyogaa doommidoogaa nuuni haratussi yootanawu keehi koyana danddayoos; shin eti hara uri yootanaadan koyennan aggana danddayoosona. Aqo oyqqanawu qoppidi wodiya issippe aattiyageeta zigirana, woy eta buzo allaalliyabaa denttidi eta borana koshshenna. (Lee. 20:19; Roo. 14:10; 1 Tas. 4:11) Qassi eti aqo oyqqanaadan denttettiyabaa nuuni haasayana woy oychchana bessenna. Issi ishaynne michchiya aqo oyqqanawu qoppidi wodiya aattiyogaa aggikko shin? Hegaabaa yootanaadan nuuni eta iisettana woy etappe issi urawu exatana koshshenna. (1 PHe. 4:15) Issi ishaynne michchiya aqo oyqqanawu qoppidi issippe wodiya aattiyogaa aggikko, nuuni eti iitabaa kuuyidabadan qoppana koshshenna. Hegee eti loꞌꞌobaa kuuyanaadan maaddido gishshawu eti issippe aattido wodee hada giyogaa gidenna. Shin eti kuuyidobaa gaasuwan azzanana danddayoosona. Yaatiyo gishshawu nuuni eta maaddiyo ogeta koyana danddayoos. w24.05 31 ¶15-16

Nu deꞌuwan keehi deexxiya paacetuppe issoy nu soo asa gidida uri woy nu mata laggee Yihoowa aggiyogaa. (Maz. 78:40) Nuuni he ura siiqikko, he hanotaa genccanawu keehi metootana danddayoos. Hegaa mala azzanttiyabay nena gakkidaba gidikko, Xaadooqi ammanettidi deꞌidoogee nena minttettana danddayees. Xaadooqawu mata laggee Abiyataari ammanettennan aggido wode, I Yihoowawu ammanettidi deꞌiis. Hegee hanidoy Daawiti cimidi hayqqana haniyo wode. Solomoni kawotanaadan Yihoowi koyidaba gidikkonne Daawita Naꞌay Adoonee kawotanawu baaxetiis. (1 Odi. 22:9, 10) Abiyataari Adooniyawu exatiis. (1 Kaw. 1:5-8.) Yaatiyogan, Abiyataari Daawitawunne Xaadooqa xalaalawu gidennan, Yihoowawukka ammanettennan aggiis! Xaadooqinne Abiyataari daro layttawu issippe kahine gididi oottidosona.—2 Sam. 8:17; 15:29; 19:11-14. w24.07 6 ¶14-15

Ubbatoo beegottidi paaciya eqettiyogee nuussi keehi loꞌꞌo gidiyogaa ammanettana danddayoos. Nuuni nagaraa oottidi ‘guutta wodiyawu ufayttana’ danddayoos; shin nuuni Yihoowi koyiyogaadan deꞌiyo wode keehi ufayttoos. (Ibr. 11:25; Maz. 19:8) Ayssi giikko, nuuni I koyiyogaadan deꞌanawu merettida. (Doo. 1:27) Nuuni Yihoowa ufayssiya ogiyan deꞌikko, nu kahay geeshsha gidees; qassi nuuni merinawu deꞌana danddayoos. (1 Xim. 6:12; 2 Xim. 1:3; Yih. 20, 21) “Ashoy shugo” gidiyogee tuma. (Mat. 26:41) Shin hegaa giyogee nuuni shugo gididobaa xoonana danddayokko giyogaa gidenna. Yihoowi nuussi koshshiya wolqqaa immanawu giigi uttiis. (2 Qor. 4:7) Qassi Xoossay immiyo wolqqay “ubbaappe aadhdhiya” wolqqa gidiyogaa akeeka. Shin nuuni paaciya eqettanawu koyruwan nuussi danddayettida ubbabaa oottana koshshees. Nuussi koshshiyo wodiyan Yihoowi nuuyyo wolqqaa immiyogan nu woosaa zaarana. (1 Qor. 10:13) Ee, Yihoowi maaddin nuuni ubbatoo beegottidi paaciya eqettana danddayoos. w24.07 19 ¶19-21

Kiitettida Phawuloosi banaara oottiya Ximootiyosi nagaranchchata seeranaadan yootanawu hachchi gallassa xiqisiyan deꞌiya qofaa yootiis. Hegaa giyogee I kumetta galchchaa sinttan nagaranchchata seerana bessees giyogee? Gidennan aggana danddayees. I he nagaraa eriya amaridaageetubaa yootiiddi deꞌees. Eti beꞌidaageeta gidana danddayoosona woy he uri ba oottidobaa etawu yootennan aggenna. Cimati nagaraa oottida urawu seeray imettidoogaa etassi xalaala yootana danddayoosona. Issi issitoo, issi uri gita nagaraa oottidoogaa galchchan deꞌiya daroti eroosona; woy eti hegaabaa sinttappe erennan waayi aggana. Hegaadan gidikko, ‘asaa’ giyagee galchchan deꞌiya ubba asaa bessiyaba. Hegaa gishshawu issi cimay he ishawu woy he michcheeyyo seeray imettidoogaa galchchawu erissees. Aybissi? Harati hegaabaa eridi gita nagaraa oottennaadan gidiyogaa Phawuloosi geeshshidi yootiis. w24.08 23-24 ¶16-17

Nuuni wurssettay gakkanawu Yihoowayyo minnidi haggaazana koshshees. Tiyettidaageeti Yesuusi eta saluwa efaana gakkanawu naagi uttana bessees. (Mat. 24:40) Eti saluwan Yesuusaara ‘deꞌanawu shiiqiyo’ wodiya yeemuwan naagoosona. Armmageedoona olaappe simmin, eti Dorssaa bullachchan Yesuusa mishira gidoosona. (2 Tas. 2:1) Yesuusi pirddiyo wodee keehi mati mati biikkokka, nuuni hirggana koshshenna. Nuuni ammanettidi deꞌikko, saluwan deꞌiya nu siiqo Aaway ‘nuuni attidi asa Naꞌaa sinttan eqqana’ mala ‘ubbaappe aadhdhiya wolqqaa’ nuussi immana. (2 Qor. 4:7; Luq. 21:36) Nuuni deꞌanawu hidootiyoy saluwan woy saꞌan gidin, Yesuusi yootido leemisotun deꞌiya zoriya oosuwan peeshshikko nu Aawaa ufayssana. Yihoowa aaro kehatettaappe denddidaagan nu sunttay deꞌo ‘maxaafan xaafetti’ uttana.—Dane. 12:1; Ajj. 3:5. w24.09 24-25 ¶19-20

Neenikka Mazamuraawiyagaadan oottiyogan iitabaa qoppiyogaa aggana danddayaasa. Waatada? Yihoowa anjjota gujjin, neeni demmido loꞌꞌobata hassaya. Qassi Yihoowawu goynnennaageetuyyo hegeeti baynnaagaakka qoppa. Yihoowayyo goynnenna daroti sinttappe demmanawu hidootiyobi baynna gishshawu ishalo deꞌuwa deꞌanawu bichchaaroosona; shin neeni Yihoowappe haꞌꞌi demmido anjjotu xalaala gidennan, sinttappekka maalaalissiya darobaa neeyyo immanawu I qaalaa geliis. (Maz. 145:16) Hagaakka qoppa: Neeni harabaa kuuyikko ne deꞌoy waananaakko tumuppe erana danddayay? Shin hagaa ammanettana danddayaasa: Neeni Xoossaanne harata siiqada kuuyikko, ne deꞌuwan ufayttanaadan oottiyabati neeyyo ubbatoo deꞌana. w24.10 27 ¶12-13