QOPPIYO IMOTAA LOꞌꞌOBAWU GOꞌETTAY?
“HANNO gakkanawu saluwan saꞌan erettida ubbabaappe keehi muttumurettidaba” geetettida 1.4 kilo giraame gidiyaagaa deexxiyaabay aybee? Asaa guuggiyaa. Hegee keehi maalaaliyaaba. Nu hegaabaa loytti eriyo wode, Yihooway oottido ‘maalaalissiyaabaa’ keehi nashshoos. (Maz. 139:14) Nu guuggee oottiyo darobatuppe issuwaa, hegeekka qoppiyo imotaa ane qoppa.
Nuuni qoppiyo imotaa waati goꞌettana danddayiyoo? Goꞌettana danddayiyo issi hanotay oorattabaa woy ufayssiyaabaa, woy erennabaa qoppiyoogaa. Hegaa hassayada, neeni qoppiyo imotaa ubbatoo goꞌettana koshshiyoogaa maayikkii? Leemisuwawu, neeni beꞌa erenna sohuwaabaa nabbaba woy siya eray? Hegee neeni he sohuwaabaa qoppennaadan diggii? Nuuni beꞌana, siyana, shonggaa erana, bochana woy singgana danddayennabaa qoppiyoogee he imotaa goꞌettiyo oge.
Asay Xoossaa leemisuwan merettidoogaa nuuni akeekanaadan Geeshsha Maxaafay maaddees. (Doo. 1:26, 27) Yihooway hanibeennabaa qoppana danddayiyoogaa hegee bessennee? I nuna medhiyo wode he imotaa immido gishshawu, a sheniyaa akeekanawu he imotaa goꞌettanaadan nuuppe koyiyoogee bessiyaaba. (Era. 3:11) Hegaadan oottanawu, qoppiyo imotaa bessiyaagaadan waatidi goꞌettana danddayiyoo, qassi qoppiyo imotaa bessenna ogiyan goꞌettiyo aybippe naagettana koshshii?
QOPPIYO IMOTAA BESSENNA OGIYAN GOꞌETTIYOOGAA
(1) Bessennabay hanees giidi bessenna wodiyan qoppiyoogaa.
Issibay hanana giidi qoppiyoogee bala gidenna. Hegaadan qoppiyoogee maaddana danddayiyoogaa bessiyaabay deꞌees. Gidoppe attin, “oosettiyaabau ubbau” wodee deꞌiyo gishshawu, issi issibaa bessenna wodiyan oottana danddayiyoogaa nuuni akeekanaadan Eranchchaa 3:1y maaddees. Leemisuwawu, gubaaꞌiyaa shiiqotu wode woy Geeshsha Maxaafaa buzo xannaꞌiyo wode harabaa qoppikko, hegee maaddiiyye woy qohii? Pokkobaa mala iitabaa qoppiyoogee ay keena qohiyaakko Yesuusi mintti zoriis. (Maa. 5:28) Nuuni qoppana danddayiyo issi issibati Yihoowa keehi azzanttana danddayoosona. Neeni pokkobaa qoppikko, hegee shori baynnabaa oottanaadan denttettana danddayees. Neeni qoppiyoobay nena Yihoowappe haassennaadan naagetta!
(2) Duretettay woppaa demissana danddayees giidi qoppiyoogaa.
Miishshay koshsheesinne maaddees. Gidoppe attin, nuuni hegee tumu woppaanne ufayssaa demissees giidi qoppiyoogaa doommikko, azzananaagee erettidaba. Eranchay Solomoni, “Dure asatussi eta duretettai yuushoi gimbbettido katamaa mala; eta qofan eta duretettai mino dirssaadan eta naagiyaabaa milatees” yaagiis. (Lee. 18:11) Leemisuwawu, Pilippinsse giyo biittan Maanila kataman, Masqqalaa 2009n, wolqqaama iray bukkin xeetaappe 80 kusheppe dariya sohuwaa diꞌoy qohido wode hanidabaa qoppa. Dureti qohettennan attidonaa? Ayyo deꞌiya darobaa he diꞌoy xayssido issi dure bitanee, he diꞌoy ubba asaa qohidoogaanne “duretikka hiyyeesatikka metootanaadaaninne waayettanaadan” oottidoogaa yootiis. Miishshay tumuppe naagiyaabanne woppu gaanaadan oottiyaaba giidi issi uri qoppana danddayikkonne, hegee tuma gidenna.
(3) Mule hanana danddayennabaa qoppidi unꞌꞌettiyoogaa.
Nuuni keehi ‘hirggennaadan’ Yesuusi zoriis. (Maa. 6:34) Ubbatoo hirggiyoogee qofan sheekkanaadan oottees. Nuuni gakkibeenna woy mule gakkana danddayenna metuwaabaa qoppidi unꞌꞌettiyoogee daro wolqqaa wurssana danddayees. Hegaadan hirggiyoogee hidootaa qanxxanaadaaninne ubba qassi unꞌꞌettanaadan oottana danddayiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Lee. 12:25) Ubba galla qofissiyaabaa danddayiyoogan, keehi unꞌꞌettennan aggidi Yesuusa zoriyaa oosuwan peeshshiyoogee keehi koshshiyaaba.
QOPPIYO IMOTAA BESSIYAAGAADAN GOꞌETTIYOOGAA
(1) Qohiyaabaa kasetidi akeekiyoogaanne hegaappe haakkiyoogaa.
Nuuni cincca gidanaadaaninne kaseti qoppanaadan Geeshsha Maxaafay zorees. (Lee. 22:3) Qoppiyo imotan, issibaa kuuyanaappe kase hegee kaalettana danddayiyoobaa qoppana danddayoos. Leemisuwawu, neeni gibirawu shoobettikko, ne qoppiyo imotay neeni baana koshshiyaakkonne loꞌꞌobaa kuuyanaadan waati maaddanee? Ooni shoobettidaakko, ay keena asay shoobettidaakko, hegee awan, qassi awude gidanaakko qoppa simmada, ‘He sohuwan aybi hanana danddayii?’ gaada qoppa. Geeshsha Maxaafaa maaraara maayettiya loꞌꞌo gibira gidana gaada qoppana danddayay? Hegaadan qoppiyoogee neeni he gibiraabaa loytta qoppanaadan oottana danddayees. Ne qoppiyo imotan loꞌꞌobaa kuuyiyoogee ayyaanaaban qohiyaabaappe neeni haakkanaadan maaddana.
(2) Metiya hanotaa waati giigissanaakko yuushshi qoppiyoogaa.
‘Metiyaabay gayttiyo wode danddayiyoogeenne xooniyoogeekka’ qoppiyo imotaara gayttidaba. Neeni gubaaꞌiyan deꞌiya issi uraa hanotaa bala ogiyan akeekidabadan qoppa. Sarotettaa medhanawu ne ishaa woy ne michiyo waata haasayissuutee? Qoppana koshshiya darobay deꞌees. I woy a haasayiyoy ay mala hanotaanee? Ha metuwaabaa haasayanawu keehi injjetiya wodee awudee? Ay mala qaalaa goꞌettiyoogeenne ay mala shonggan haasayiyoogee loꞌꞌoo? Qoppiyo imotan, he hanotaa giigissana danddayiyo daro ogeta yuushsha qoppada, sigettanawu maaddiya keehi loꞌꞌo ogiyaa doorana danddayaasa. (Lee. 15:28) Hegaadan qoppidi metiya hanotaa giigissiyoogee gubaaꞌiyan sarotettay deꞌanaadan maaddana. Hegee qoppiyo imotaa bessiyaagaadan goꞌettiyo oge gidiyoogee tuma.
(3) Ne Geeshsha Maxaafaa nibaabeenne xinaatee ufayssiyaagaa gidanaadan oottiyoogaa.
Geeshsha Maxaafaa galla galla nabbabiyoogee koshshiyaaba. Gidoppe attin, galla galla nabbabiyoogaa xallay gidenna. Nuuni Geeshsha Maxaafan deꞌiya maaddiyaabaa akeekana koshshees; qassi nu deꞌuwan oosuwan peeshshanaadan hegee nuna denttettana bessees. Geeshsha Maxaafaa nabbabiyoogee nuuni Yihoowa ogiyaa kaseegaappe aaruwan nashshanaadan maaddana koshshees. Qoppiyo imotay nuuni hegaadan oottanaadan maaddana danddayees. Waatidi? Etaagaadan Ammanite giyo maxaafaa qoppa. He maxaafan deꞌiya taariketa nabbabiyoogee Geeshsha Maxaafan etabay odettido asati deꞌido wodiyaanne eti diccido hanotaa loytti qoppanaadan nuna maaddana danddayees. He maxaafay heeraa beꞌanaadan, siyettiya cenggurssaa siyanaadan, sawiyaabaa singganaadan, qassi he asatuyyo aybi siyettidaakko akeekanaadan nuna maaddees. Hegee nuuni loytti eroos giidi qoppiyo Geeshsha Maxaafaa taarikiyan deꞌiya loꞌꞌo timirttiyaanne minttettiya qofaa shaakki eranaadan oottees. Geeshsha Maxaafaa nabbabiyoonne xannaꞌiyo wode nu qoppiyo imotaa hegaadan goꞌettiyoogee tumuppe ufayttanaadan maaddana.
(4) Qarettiyoogaa.
Qarettiyoogee hara asi waayettiyo wode nu wozanan azzaniyoogaa bessiya loꞌꞌo eeshsha. Yihoowaykka Yesuusikka qarettiyaageeta gidiyo gishshawu, nuuni eta leemisuwaa kaallana koshshees. (Kes. 3:7; Maz. 72:13) Ha eeshshaa nuuni kaseegaappe waati loytti bessana danddayiyoo? Nuuni kaseegaappe loytti qarettanaadan keehi maaddiyaabaappe issoy qoppiyo imotaa goꞌettiyoogaa. Nu mala Kiristtaaneta gakkiyaabay nuna mule gakki erennaba gidana danddayees. SHin, ‘Hegee tana gakkiyaakko, taayyo aybi siyettanee? Taayyo aybi koshshanee?’ gaada nena oychana danddayaasa. Ha oyshata zaaranawu qoppiyo imotaa goꞌettiyoogee kaseegaappe loytti qarettiyaageeta gidanaadan nuna maaddana. Qarettiyoogee nu haggaazuwaanne nuuyyo hara Kiristtaanetuura deꞌiya dabbotaa gujjin, Kiristtaane deꞌo macara ubban nuna maaddana.
(5) Ooratta alamiyan deꞌoy ay mala gidanaakko qoppiyoogaa.
Geeshsha Maxaafay Xoossay qaalaa gelido ooratta alamiyan deꞌoy ay malakko darobaa qonccissidi yootees. (Isi. 35:5-7; 65:21-25; Ajj. 21:3, 4) Nu xuufetun hegaa bessiya loꞌꞌiya daro misilee deꞌees. Aybissi? Misileti nuuni beꞌibeennabaa qoppanaadaaninne Xoossay qaalaa gelido anjjoti polettin nuuni hegan ufayttiiddi deꞌiyaabadan qoppana mala maaddiyo gishshataassa. Qoppiyo imotaa immida Yihooway, hegee ay keena maaddiyaakko ooppekka aaruwan loytti erees. Nuuni i qaalaa gelidobaa wotti dentti qoppanawu hegaa goꞌettiyoogee he qaalay polettanaagaa ammanettanaadaaninne haꞌꞌi gakkiya metuwan genccidi ammanettidi deꞌanaadan maaddees.
Qoppiyo maalaalissiya imotaa Yihooway nuussi siiquwan immiis. Hegee nu deꞌuwan galla galla nuuni ayyo loytti haggaazanaadan keehi maaddana danddayees. Ha maalaalissiya imotaa galla galla bessiyaagaadan goꞌettiyoogan he imotaa Immidaagaa nashshiyoogaa bessanawu amottoos.