He Koʼe ʼe Nofo Tuʼania Te Malamanei?
KO AI ʼaē ʼe fia maʼuli ʼi te tuʼania? Ko te tagata ʼi te aga māhani ʼe loto ia ki te maʼuli fīmālie, ke mole hoko he meʼa ʼe kovi ki tona maʼuli pea mo tona ʼu koloā. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te mavae ʼa te tokolahi mai te ʼu nofoʼaga ʼaē ʼe ʼāʼāsili ai te fai fakapō. Kae, ko te ʼu tupuʼaga ʼaē ʼo te tuʼania ʼe maʼu ʼi te faʼahi fuli pe.
ʼE hoholo aipe te tuʼania ʼaē naʼa fokifā kua fakaʼauha te malamanei ʼi he ʼu tuʼutāmaki ʼe hoko ʼaki te ʼu mahafu tau faka nukeleʼea peʼe ko ni ʼu tuʼutāmaki ʼe hoko ki te ʼu masini ʼaē ʼe nātou faʼu te nukeleʼea. Ko te aga mālohi ʼaē ʼe tupu mai te fakaʼaogaʼi ʼo te ʼu foʼi pulu ʼi te lagi, ʼe lagolago ki te tuʼania. Tokolahi te hahaʼi ʼe nātou tuʼania ʼaupito naʼa liliu te SITA ko te tupuʼaga lahi ʼaia ʼo te mātea ʼa te hahaʼi ʼi te sēkulō ʼaenī. Ko te tahi tupuʼaga ʼo te tuʼania ʼe haʼu mai te maumauʼi ʼaē ʼo totatou nofoʼaga. ʼE ʼi ai koa he faka ʼuhiga makehe ʼo te ʼu tuʼania ʼaia? ʼE mole koa la feala ke tou fakaʼamu ki he mālama ʼe hala mo te taʼi tuʼania ʼaia?
ʼE ʼi Ai Te Faka ʼuhiga ʼo Te Nofo Tuʼania ʼa Te Malamanei
ʼE ʼi ai te faka ʼuhiga ʼo te tuʼania ʼaē e lolotoga mafola ʼi totatou temi ʼuhi ko te meʼa ʼaē neʼe tala fakatomuʼa ʼi te Tohi-Tapu. ʼI tana lea faka polofeta ʼo ʼuhiga mo te ʼu ʼaho fakaʼosi, neʼe talanoa ia Sesu ki te ʼu ʼaluʼaga ʼe nātou fakatupu anai te tuʼania. Neʼe ina ʼui fēnei: “Heʼe tuʼu anai he fenua ki he tahi fenua pea mo he puleʼaga ki he tahi puleʼaga, pea ʼe ʼi ai anai mo te ʼu hoge pea mo te ʼu mafuike ʼi he potu ki he tahi potu.” Neʼe toe talanoa Sesu ki “te ʼāsilisili ʼo te manukinukiʼi ʼo te lao.” Talu mai te taʼu 1914, ko te ʼu tau ʼaē ʼe mole maʼu honatou ʼu fakatatau, pea mo te ʼu hoge, mo te ʼu mafuike, pea mo te ʼu manukinuki ʼaē ki te lao neʼe iku ki te tuʼania lahi pea mo te mātea ʼa te hahaʼi.—Mateo 24:7-14.
Māʼiape la mo te ʼu agaaga ʼa te hahaʼi ʼe nātou fakatupu tuʼania ia ʼaho nei. Ia 2 Timoteo 3:1-4, ʼe tou lau ai te ʼu lea faka polofeta ʼa te ʼapositolo ko Paulo: “Ke ke ʼiloʼi te meʼa ʼaenī: ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼe ʼi ai anai te ʼu temi maʼuhiga ʼaupito mo faigataʼa. Heʼe ko te hahaʼi ʼe kaumeʼa pe anai mo nātou totonu, kaumeʼa mo te paʼaga, fiatuʼu, fialahi, lea hala ki te ʼAtua, talagataʼa ki te ʼu mātuʼa, maʼuli galo, heʼe agatonu, heʼeʼofa, logogataʼa, fasituʼu, heʼe fakatatāʼofi, fekai, mole manako ki te meʼa ʼaē ʼe lelei, kākā, fiatuʼu, fonu ʼi te fialahi, kaumeʼa mo te ʼu fakafiafia kae mole kaumeʼa mo te ʼAtua.” ʼE mole tou punamaʼuli ʼi te kua lahi ʼo te tuʼania, mai tona ʼaluʼaga ʼaē, heʼe tou maʼuʼuli mo te taʼi hahaʼi ʼaia ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼaenī!
Te Meʼa ʼAē Ka ʼAmanaki Hoko Ki Te Malamanei ʼAenī
Neʼe fakatatau e Sesu te temi ʼaenī ki te ʼu ʼaho fakaʼosi ʼo te mālama ʼo te temi ʼaē ʼo Noe. ʼE mahino papau ia, neʼe lahi ʼaupito te tuʼania ʼi te temi ʼaia, heʼe fakamatala fēnei mai e te hisitolia faka Tohi-Tapu: “Ko te kele neʼe liliu ʼo ʼāsili age pe tana kovi ia muʼa ʼo te ʼAtua moʼoni pea ko te kele neʼe liliu ia ʼo fonu ʼi te aga mālohi.” Koia, “Neʼe ʼui ai e te ʼAtua kia Noe: ‘Ko te fakaʼosi ʼo te kakano fuli kua aʼu mai ki ʼoku muʼa, heʼe ko te kele kua fonu ʼi te agakovi.’ ” (Senesi 6:11, 13) Neʼe haga te ʼAtua ʼo fakaʼauha te mālama agakovi ʼaia ʼaki te tulivio faka malamanei, he neʼe kua kovi ʼaupito te agamālohi. Kae, ʼi tona ʼuhiga ʼofa, neʼe haga Sehova ʼAtua ʼo hāofaki ia Noe pea mo tona famili.—2 Petelo 2:5.
Koia koteā te meʼa ʼaē ʼe feala ke fakatalitali kiai te mālama aga mālohi ʼaenī? ʼE moʼoni, ko te ʼAtua ʼe fehiʼa ki te aga mālohi ʼuhi ko tana manatu ʼaē ki te lelei ʼo nātou ʼaē. ʼE hā lelei te meʼa ʼaia ʼi te ʼu palalau ʼa te tagata fai pesalemo: “Ko Sehova totonu ʼe ina sivisivi te agatonu ʼo toe feiā aipe mo te agakovi, pea ko ʼaē ʼe ina leleiʼia te agamālohi, ko Tona nefesi ʼe fehiʼa ia ia.” (Pesalemo 11:5) Ko Sehova neʼe ina fakagata te agamālohi ʼo te mālama agakovi ʼo te temi ʼo Noe. Koia, ʼe mole tonu koa la ke tou fakatalitali ke haga te ʼAtua ʼo fakagata te mālama ʼaenī ʼaē ʼe fonu ʼi te tuʼania ʼuhi ko te aga mālohi?
Neʼe taki e te laumālie ʼo te ʼAtua te ʼapositolo ko Petelo ke talanoa ʼo ʼuhiga mo te ʼafio ʼa Kilisito pea ke ina fakakikite te tuʼutāmaki ʼaē ka hoko ki te mālama agakovi ʼaenī. Neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼI te ʼu ʼaho fakaʼosi ʼe ʼōmai anai te kau vāvā pea mo tanatou manuki, ʼo haʼele ʼo mulimuli pe ki te ʼu holi ʼo nātou pea mo ʼui maʼa nātou: ‘E ʼifea koa tana ʼafio ʼaē neʼe lau? Heʼe talu mai te ʼaho ʼaē neʼe momoe ai tatatou ʼu tāmai ʼi te mate mo te feiā aipe ʼo te ʼu meʼa fuli ohage pe ko te kamataʼaga ʼo tonatou fakatupu.’ ” Koia neʼe fakaʼaogaʼi e Petelo te kupu ʼaē ko te ʼu “lagi” moʼo fakatā ia te fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te pule heʼe haohaoa ki te malamanei pea mo te kupu ʼaē ko te “kele” moʼo fakatā te sosiete fakatagata heʼe faitotonu. “Koia,” neʼe ina ʼui ai, “ohage pe ko tonatou holi, ʼe puli kia nātou te meʼa ʼaenī: neʼe ʼi ai te ʼu lagi ʼi te ʼu temi ʼāfea, pea mo he kele ʼe maʼopoʼopo lelei ʼe ʼasi mai te vai pea ʼe nofo ʼi te lotomalie ʼo te vai ʼaki te folafola ʼa te ʼAtua; pea ʼaki te ʼu meʼa pe ʼaia ko te mālama ʼo te temi ʼaia neʼe fakaʼauha ʼi tona lōmaki ʼi te vai. Kae ko te ʼu lagi pea mo te kele ʼo te temi ʼaenī kua tānaki e te folafola tonu ʼaia pea mo tāʼofi ki te ʼaho ʼo te fakamāu pea mo te fakaʼauha ʼo te hahaʼi heʼe aga faka lotu.”—2 Petelo 3:3-7.
ʼO mulimuli ki te manatu ʼaia, neʼe toe fakatokagaʼi mai e Paulo ko Kilisito pea mo tana kau ʼaselo mālolohi ʼe nātou fakahoko anai te “kami kia nātou ʼaē ʼe mole nātou ʼiloʼi te ʼAtua pea mo nātou ʼaē ʼe mole nātou fakalogo ki te logo lelei ʼo ʼuhiga mo totatou ʼAliki ko Sesu. ʼE fakahoko anai kia nātou ʼaia te tautea fakamāu ʼo te fakaʼauha heʼegata.” (2 Tesalonika 1:6-9) ʼE talanoa te tohi fakaʼosi ʼo te Tohi-Tapu ki te fakatahiʼi ʼa te ʼu puleʼaga ki “te tau ʼo te ʼaho lahi ʼo te ʼAtua Māfimāfi” pea ʼe ina fakamoʼoni mai kia tatou ko Sehova ʼe ina “fakaʼauha anai ia nātou ʼaē ʼe nātou maumauʼi te kele.”—Fakahā 11:18; 16:14-16.
Ko He Temi Ki Te Fiafia Kae Mole Ko He Temi Ki Te Tuʼania
ʼE mole tonu ke matataku te hahaʼi agatonu ʼuhi ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakakikite e te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te mālama ʼaenī, kae ʼe tonu ke nātou fiafia. Kua vave pe te haga ʼa Sehova ʼo molehi te mālama agakovi ʼaenī, kae ʼe ina fai anai te meʼa ʼaia ke fua manuʼia kia nātou ʼaē ʼe ʼoʼofa ki te faitotonu. Koteā ʼaē ʼe ka hoa atu anai ki te molehi ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī? ʼE ʼi ai anai te tuʼu foʼou ʼaē ka puleʼi e te Puleʼaga ʼa te ʼAtua ʼaē ʼi selo, ʼaē neʼe akoʼi age e Sesu ki tana kau tisipulo ke nātou faikole kiai! Neʼe ina ʼui fēnei: “Koia ʼe tonu anai ke koutou faikole ʼo fēnei: Ko tamatou Tāmai ʼe ʼi selo, ke tāpuhā tou huafa! Ke hoko mai tou puleʼaga! Ke fai tou finegalo ʼi te kele, ohage ko selo!” (Mateo 6:9, 10) Koteā te ʼu fetogi ʼaē ʼe feala ke tou fakaʼamu kiai mokā hoko anai te finegalo ʼo te ʼAtua ʼi te kele?
Ko te tau pea mo tana ʼu ʼaluʼaga fakamataku ʼe fakagata anai ia. ʼE ʼui fēnei e te Pesalemo 46:9: “ ʼE ina [ia Sehova ʼAtua] fakagata te ʼu tau ʼo aʼu ki te potu taupotu ʼo te kele. ʼE ina maumauʼi te kalolo pea mo maumauʼi te tao; ʼe ina tutu te ʼu tānike tau ki te afi.” Pea ko te hahaʼi “ ʼe nātou tahi heka anai ʼi tona fuʼu vite pea mo tona lalo fuʼu fiku, pea ʼe mole ʼi ai anai he tahi ʼe ina fakamanavaheʼi ia nātou.”—Mikea 4:4.
Ko te ʼu mahaki fakatupu mate ʼe mole nātou toe fakatupu anai te tuʼania pea mo te mātea ʼa te hahaʼi. Koʼeni te fakapapau ʼa te ʼAtua: “ ʼE mole he tahi ʼe ina toe ʼui anai: ‘ ʼE ʼau mahaki.’ ” (Isaia 33:24) ʼI meʼa fakatupu fiafia foki!
Ko te ʼu tuʼania ʼo fakatahi kiai pea mo te fai fakapō pea mo te aga mālohi ʼe liliu anai ko he ʼu meʼa ʼo te temi ʼaē kua hili. ʼE fakapapau fēnei mai e te Pesalemo 37:10, 11: “ ʼE kei toe te kiʼi temi siʼisiʼi pe, pea pulihi anai te tagata agakovi; pea ʼe mahino papau ia ʼe ke tokaga anai ki tona potu, ka kua puli anai ia. Kae ko te kau agavaivai ʼe nātou maʼu anai te kele, pea ʼe nātou fiafia anai ʼi te tokalelei ʼaupito.”
ʼE feafeaʼi anai te fetogi ʼo te ʼu tuʼania ʼo te temi ʼaenī ke liliu ko te tokalelei pea mo te maʼuli fīmālie? ʼE fakahoko anai ʼaki te puleʼaga faitotonu—te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. ʼO ʼuhiga mo totatou temi, ʼe ʼui fēnei e Taniela 2:44: “ ʼI te ʼu ʼaho ʼo te ʼu hau ʼaia; ko te ʼAtua ʼo te lagi ʼe ina fakatuʼu anai he puleʼaga ʼe mole anai toe fakagata. Pea ko te puleʼaga ʼaia ʼe mole maʼu anai ia e he tahi fenua. ʼE ina molomoloki anai pea mo fakagata te ʼatu puleʼaga fuli ʼaia, pea ko ia tonu ʼe tuʼu anai ia ʼo mole ʼiloʼi hona gataʼaga.” Ko te Hau ʼaē neʼe fakanofo e Sehova, ia Sesu Kilisito, ‘ ʼe tonu ke hau ʼo aʼu ki te temi ʼaē ka tuku ai e te ʼAtua tona ʼu fili ki ʼona lalo vaʼe.’ (1 Kolonito 15:25) Ko te nofo Hau ʼa Sesu lolotoga Taʼu e Afe, ʼe ina fakahoko anai te fakatuʼutuʼu olisinale ʼa te ʼAtua ʼaē ko te fakatuʼu he palatiso ʼi te kele ʼe nofoʼi anai ʼo heʼegata e he hahaʼi loto fiafia.—Luka 23:43; Fakahā 20:6; 21:1-5.
ʼI te Palatiso fakakelekele ʼaia, ʼe tou maʼu pe anai te tuʼania e tahi ʼe ʼaoga ki te maʼuli. ʼE ko te “manavasiʼi ʼaē kia Sehova.” (Tāʼaga Lea 1:7) ʼI tona fakahagatonu, māʼiape la mo te temi ʼaenī, ʼe tonu ke tou maʼu te taʼi manavasiʼi ʼaia, ko tona faka ʼuhiga ko he atolasio fakamalotoloto pea mo he manavasiʼi ʼe pipiki kiai te tuʼania ʼaē naʼa kita fai he meʼa ʼe mole leleiʼia e te ʼAtua koteʼuhi ʼe tou leleiʼia tona ʼofa makehe pea mo tana agalelei. Ko te manavasiʼi ʼaia ʼe toe pipiki kiai te falala ʼaē kia Sehova pea mo he fakalogo agatonu kia te ia.—Pesalemo 2:11; 115:11.
Ko te ʼu ʼaluʼaga ʼaē ʼe nātou fakatupu te tuʼania ʼe nātou fakaʼiloga te ʼu ʼaho fakaʼosi. Kae kapau ʼe tou fakahā totatou ʼofa ki te ʼAtua, ʼe feala ke tou fiafia kae mole tou nonofo ʼi te tuʼania. Ko te ʼu lea faka polofeta ʼo te Tohi-Tapu ʼe nātou fakahā ʼaki mai ko te fakaʼosi ʼo te mālama ʼaenī kua ʼamanaki hoko pe. ʼE fetogi anai ʼaki te mālama foʼou faitotonu ʼaē neʼe fakapapau mai e Sehova ʼAtua. (2 Petelo 3:13) ʼIo, ʼaki te pule ʼo te puleʼaga kua vave tuʼu pe anai he mālama ʼe mole toe maʼu ai anai te tuʼania.
[Talanoa ʼo te pasina 6]
KO TE MĀLOHI ʼA TE TULE LEʼO PE E TAHI
NEʼE felāveʼi Tomasz, ko he talavou ʼo te fenua ko Polonia mo te fihifihia ʼi te faʼahi ʼo te lao, koia neʼe tonu ai ke mavae ʼi tona fenua. Lolotoga māhina ʼe ono neʼe feʼaluʼaki lalo ʼi te Eulopa, ʼo moe ʼi te fale lā pea mo gāue ʼi te ʼu matani gāue kehekehe. Kae, neʼe ina fai tuʼumaʼu te fehuʼi ʼaenī ʼi tona loto: Koteā koa te ʼuhiga ʼo te maʼuli?
Neʼe maʼu e Tomasz te tali ki tana fehuʼi ʼi te temi ʼaē neʼe foaki age ki ai Te Tule Leʼo faka Polonia. Neʼe tuʼa lahi tana lau te nusipepa ʼaia pea neʼe mahino ai leva kia ia ko te nusipepa ʼaia ʼe nofo mo te moʼoni ʼaē neʼe fetolo ʼi tona kumi. Neʼe ʼalu lalo Tomasz pe neʼe ina tautau tāʼofi he motokā ia kilometa e 200 ʼo tau atu ki te filiale ʼo te Watch Tower ʼe tuʼu ʼi te kolo ko Selters/Taunus ʼi Siamani. ʼI tana tau atu ʼi te afiafi ʼo te Mōnite, neʼe ina toʼo age ki tuʼa tana Tule Leʼo mo ina ʼui fēnei: “ ʼE ʼau loto ki he tahi ke ina fakamahino mai te ʼuhiga ʼo te nusipepa ʼaenī. Koteā te meʼa ʼaē ʼe tonu ke ʼau fai?”
ʼI te po ʼaia, ko te ʼu Fakamoʼoni e lua neʼe nā fakahā age kia Tomasz te ʼuhiga ʼo te maʼuli, ʼo nā fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu moʼo fakatafito ʼaki tanatou fai palalau. ʼI tana holi ʼaē ke ʼāsili tana mahino, neʼe toe liliu ia Tomasz ki te filiale ʼi te ʼaho fuli ʼo te vāhaʼa ʼaia, ʼo ina ako te Tohi-Tapu pea mo te tohi E Feala Keke Mauli O Heegata Ite Palatiso Ite Kele.
Neʼe fakatuʼutuʼu leva e Tomasz ke toe liliu ki Polonia logope la te ʼu fihifihia ʼaē neʼe feala ke tau mo ia. Koia, ʼi te Feliaono, hili pe ʼaho e fā ki tana tau atu ki te filiale ʼo Selters, neʼe toe liliu leva Tomasz ki tona fenua. Neʼe kamata atu aipe tana ako mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi Polonia. Neʼe vave ʼosi te tuputupu ʼa Tomasz ʼi te faʼahi fakalaumālie pea ʼaki he lotomālohi neʼe kamata palalau ai leva ki te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina lolotoga ako. ʼI te māhina ʼo ʼOketopeli 1993, hili pe ʼaia māhina e fā ki tana ʼuluaki ʼaʼahi ʼaē neʼe fai ki Selters, neʼe papitema leva Tomasz ʼo liliu ko he Fakamoʼoni ʼa Sehova.
Ko Te Tule Leʼo pe e tahi neʼe ina uga te tūpulaga ʼaia ke ina kumi te ʼuhiga ʼo te maʼuli!
[Paki ʼo te pasina 7]
ʼAki te Puleʼaga ʼaē ʼe takitaki e Sesu Kilisito, ʼe mole toe nofo anai te mālama ʼi te tuʼania