IWatchtower LAYBRARI EKWI-INTANETHI
IWatchtower
LAYIBRARI EKWI-INTANETHI
IsiXhosa
  • IBHAYIBHILE
  • IINCWADI
  • MEETINGS
  • g02 12/8 iphe. 19-21
  • Ukwanda Kogonyamelo Kwimidlalo Yabantwana

No video available for this selection.

Sorry, there was an error loading the video.

  • Ukwanda Kogonyamelo Kwimidlalo Yabantwana
  • Vukani!—2002
  • Imixholwana
  • Amanqaku Afanayo
  • Phumelela Nokuba Sekumnyam’ Entla
  • Oko Abazali Banokukwenza
  • Ngaba Ndifanele Ndibe Ngomnye Weqela Lemidlalo?
    Vukani!—1996
  • Iingxaki Ngezemidlalo Namhlanje
    Vukani!—1991
  • Ukugcina Ezemidlalo Zikwindawo Efanelekileyo
    Vukani!—1991
  • Ngaba Ndifanele Ndibe Lilungu Leqela Labadlali Elimela Isikolo?
    Vukani!—1991
Khangela Okunye
Vukani!—2002
g02 12/8 iphe. 19-21

Ukwanda Kogonyamelo Kwimidlalo Yabantwana

◼ Iqela labantwana abafunda kumabanga aphakamileyo lize kudlala ibhola ekhatywayo. Ekupheleni kwaloo mdlalo kuvuka ingxabano enkulu, abazali abangaphezu kwe-100, abaqeqeshi, nabadlali bayankqangaza kukhala nenqindi kwalapho emva kokuba elinye iqela lifake inqaku laza lankqenkqeza phambili kuloo mdlalo.

◼ Iqela labantwana abakwishumi elivisayo lidlala ibhola ekhatywayo. Xa enye inkwenkwe eneminyaka elishumi ubudala iwisa ibhola ebiyiphoselwe, umqeqeshi uyingqula phantsi le nkwenkwe ize yaphuke iingalo zombini.

◼ Umqeqeshi weqela lebaseball elidlala kwiLittle League ugxotha omnye wabadlali. Uyise wale nkwenkwe usongela lo mqeqeshi ngokumbulala yaye ugwetywa iintsuku ezingama-45 entolongweni.

◼ Kuqeqesho lwabantwana lokudlala ihockey emkhenkceni, oobawo ababini baxambulisana ngemithetho esetyenziswa kulo mdlalo. Omnye ubawo ubetha omnye amosele phambi kwabantwana bakhe abathathu.

IINGXELO ezothusayo ezifana nezi ziya zixhaphaka ngakumbi. Kwiindawo ekudlalwa kuzo imidlalo eyahlukahlukeneyo, kumabala okudlala ibhola yomnyazi, kwiindawo zokutyibiliza emkhenkceni nakumabala ezemidlalo, ugonyamelo luya luxhaphaka ngakumbi. Lugonyamelo lwabazali nabaqeqeshi abakhetha ukulwa kunokuba boyiswe emdlalweni. UJeffrey Leslie, ongumongameli weJupiter-Tequesta Athletic Association (yaseFlorida) uthi: “Ndibabonile abazali bekhwaza abantwana babo bebangxolisa ukuba bazabalazele ukuphumelela emdlalweni; ndibabonile nabantwana abalwayo xa kudlalwa befakw’ ihlombe ngabazali babo; ndibabonile nabantwana abakhalayo xa bemi kwinduli ekumiwa kuyo xa kuphoswa ibaseball bebangelwa iintloni ngabazali . . . babo.” Wongezelela ngelithi: “Ayikho into ebangela abazali babe ndlongondlongo ngaphezu kwemidlalo yabantwana.” Ukuze kukhuselwe abantwana kolo gonyamelo, kwezinye iindawo kuye kwafuneka kuthatyathwe amanyathelo angqongqo okuba abazali abathile bangavunyelwa ukuba babekho xa abantwana babo bedlala.

Uye waba yintoni umphumo wolu gonyamelo? UFred Engh, owasungula iNational Alliance for Youth Sports yaseFlorida nongumongameli wayo uthi: “Obu bundlongondlongo babazali abaninzi buphazamisa imidlalo yabantwana, buphazamisa nobumnandi yaye budlulisela imfundiso embi kwizigidi zabantwana.”

Phumelela Nokuba Sekumnyam’ Entla

Kubonakala ngathi esona sizekabani sale ngxaki kukuba abanye abazali bafuna abantwana babo baphumelele nokuba sekumnyam’ entla. Omnye ummeli we-Institute for the Prevention of Child Abuse, yaseKhanada uthi: “Xa kubalaseliswa ukuba umntu ufanele aphumelele nokuba sekumnyam’ entla, kubalaseliswe nokuba kufuneka kubonakale oyena unamandla, kuba lusizi kakhulu kwabo bangenamandla. Kwimidlalo elolo hlobo, ngabantwana ababa sesichengeni.” Igosa leOntario Physical and Health Education Association (yaseKhanada) lithi, abantwana abafumana impembelelo enjalo “basenokuphazamiseka engqondweni besebancinane. Xa bekhula, [basenokukufumanisa] kunzima ukuzamkela iintsilelo abanazo.”

Akumangalisi ke ngoko ukuba, ngokufuthi abadlali abaselula besasuleleka ngumsindo wabazali babo nalihlombe lempambano labaqeqeshi babo. Amanye amantombazana awayedlala ivolleyball ahlasela usompempe izihlandlo ezisixhenxe. Intwazana eyagxothwa kumdlalo wentenetya yonakalisa inqwelo-mafutha yomphathi waloo mdlalo. Emva kokuchazelwa ukuba waphule umthetho waloo mdlalo, umdlali wewrestling ofunda kwisikolo samabanga aphakamileyo wangqula phantsi usompempe wafa isiqaqa. UDarrell Burnett oyingcali ngendlela esebenza ngayo ingqondo yomntwana nongumcebisi kwimidlalo yabantwana, uthi: “Imidlalo yolutsha yayifudula iyimidlalo emnandi. Kodwa ngoku ayisenjalo. Ayisanandipheki konke konke.”

Oko Abazali Banokukwenza

Abazali bafanele bakhumbule ukuba into ebangela abantwana bathande ezemidlalo kukuba bafuna ulonwabo nokuhlaziya umzimba. Ngoko ke, ukucaphukisa abantwana nokubathuka xa bedlala akuyongenelo kubo—yaye asikokubonakalisa uthando. IBhayibhile ithi: “Bazali, musani ukubangela abantwana benu babe nengqumbo.”—Efese 6:4, ngokutsho kweThe Jerusalem Bible.

Yintoni enokunceda umzali abe ngolungeleleneyo kule nkalo? Okokuqala, ukukhumbula ukuba kwakunjani kuwe ngela xesha wawungumntwana kunokukunceda. Ngaba ngokwenene wawuyincutshe kwezemidlalo? Ngaba kusengqiqweni ukulindela ukuba unyana okanye intombi yakho ibe yincutshe kwezemidlalo? Ngapha koko, “abantwana babuthathaka.” (Genesis 33:13) Kwakhona, zama ukuba nembono efanelekileyo ngokuphathelele ukuphumelela nokungaphumeleli kwezemidlalo. IBhayibhile ithi ukusukuzana “kungamampunge nokusukelana nomoya.”—INtshumayeli 4:4.

Okubangel’ umdla kukuba, omnye owayefudula engumdlali webaseball kudidi lwabaphambili kulo mdlalo ukhuthaza abazali ukuba babe nembono elungeleleneyo ngokuphathelele ukuphumelela nokungaphumeleli kwezemidlalo, bangacaphuki xa umntwana engaphumelelanga emdlalweni yaye bangabi nemincili ngokugqithiseleyo xa ephumelele. Kunokuba babalaselise ukuphumelela nokuba sekumnyam’ entla, abazali bafanele baqinisekise ukuba abantwana babo bayawunandipha umdlalo yaye wenza imizimba yabo ibe kwimo entle.

Ngenxa yoko, abanye abazali baye bafikelela kwisigqibo sokuba into edla ngokubangela umoya wokhuphiswano kukudlala ngokwamaqela athile. Noko ke, oku akuthethi ukuba abantwana babo abadlali nabanye. Ngokomzekelo, abazali abaninzi abangamaKristu bafumanise ukuba abantwana babo bayakunandipha ukudlala eyadini okanye kwipaki yasekuhlaleni nabanye abantwana abakhonza nabo. Ngale ndlela, abazali batsho bakwazi ukucebisa abantwana babo ngokuphathelele abantwana abafanele banxulumane nabo. Ukubethwa ngumoya kunye njengentsapho kunokubangela ukuba intsapho inandiphe imidlalo eyakhayo. Kuyavunywa ukuba, ukudlalela eyadini kusenokungabangeli mincili njengokudlalela iqela eliphumelelayo. Noko ke, khumbula ukuba “ingqeqesho yomzimba iyingenelo [nje] kancinane; kodwa lona uzinikelo lobuthixo luyingenelo kuzo zonke izinto.” (1 Timoti 4:8) Ngokuhlala unale mbono ilungeleleneyo ngokuphathelele ezemidlalo, unokunceda umntwana wakho angabi lixhoba logonyamelo oluxhaphakileyo mvanje kwezemidlalo.

[Imifanekiso ekwiphepha 21]

Imidlalo ifanele inandipheke ingabi ngumthombo wosukuzwano

    Iimpapasho ZesiXhosa (1986-2025)
    Log Out
    Log In
    • IsiXhosa
    • Share
    • Zikhethele
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imiqathango
    • Umthetho Wezinto Eziyimfihlo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share