Unokumfumana Njani Umntu Onokutshata Naye?

1-2. (a) Zeziphi izinto amele acinge ngazo amaKristu ngaphambi kokuba athandane? (b) Kuthetha ukuthini “ukuthandana”? (Jonga “Igama Elicacisiweyo.”)

NGABA uyakufuna ukutshata? Nangona kunganyanzelekanga ukuba umntu atshate ukuze onwabe, amaKristu amaninzi angatshatanga, nokuba asematsha okanye madala, ayafuna ukutshata. Kodwa ngaphambi kokuba umntu athandane, kufuneka abe nokholo olomeleleyo, azazi kakuhle, abe nayo nemali yezinto eziza kudingeka emtshatweni.a (1 Kor. 7:36) Xa kunjalo, usenokonwaba xa utshatile.

² Kodwa akusoloko kulula ukufumana umntu okufaneleyo. (IMize. 31:10) Naxa sele umfumene umntu onokuba nomdla wokumazi kakuhle, kusenokungabi lula ukuba niqalise ukuthandana.b Kweli nqaku siza kuthetha ngento enokunceda umKristu ongatshatanga afumane umntu ofanelekileyo anokutshata naye, baze bathandane. Siza kuthetha nangendlela abantu abasebandleni abanokubanceda ngayo abo bafuna ukutshata.

UKUFUMANA UMNTU OFANELEKAYO

3. Zeziphi izinto amele acinge ngazo umKristu xa ekhangela umntu aza kutshata naye?

³ Ukuba ufuna ukutshata, kubhetele uzazi ngaphambi kokuba uthandane iimpawu ofuna abe nazo umntu otshate naye. Ukuba awuzazi, usenokungamhoyi umntu okufaneleyo uze uthandane nongakufanelanga. Ewe kona, awunakufuna ukutshata nomntu ongabhaptizwanga. (1 Kor. 7:39) Kodwa asinguye wonke umntu obhaptiziweyo oza kukufanela. Ngoko unokuzibuza le mibuzo: ‘Ziintoni endizimisele ukuzenza ebomini? Zeziphi iimpawu ekubalulekileyo ukuba abe nazo umntu enditshate naye? Ngaba izinto endizilindeleyo kuye zisengqiqweni?’

4. Zeziphi ezinye izinto abaye bazicela kuYehova abanye xa bethandaza?

⁴ Ngokuqinisekileyo, ukuba ufuna ukutshata ukhe wayithandazela loo nto. (Fil. 4:6) Kakade ke, uYehova akathembisanga mntu ukuba uza kumnika umntu afanele atshate naye. Kodwa uzikhathalele izinto ozidingayo nendlela oziva ngayo, futhi angakunceda xa ukhangela umntu ofuna ukutshata naye. Ngoko qhubeka umxelela izinto ozifunayo nendlela oziva ngayo. (INdu. 62:8) Mcele akwenze ube nomonde nobulumko. (Yak. 1:5) Omnye umzalwana ongatshatanga waseUnited States, uJohn,c uchaza ezinye izinto aye athethe ngazo xa ethandaza. Uthi: “Ndiyamxelela uYehova iimpawu endizifunayo kumntu oza kuba yinkosikazi yam, ndithandazele nokufumana amathuba okuba sidibane. Ndiyamcela uYehova nokuba andincede ndibe neempawu eziza kundenza ndibe ngumyeni othandwayo yinkosikazi yakhe.” Omnye udade waseSri Lanka, uTanya uthi: “Ngoxa ndikhangela umntu onokuba ngumyeni ofanelekileyo, ndiyamcela uYehova ukuba andincede ndihlale ndithembekile kuye futhi ndonwabe.” Nokuba kungafuneka ukhe ulinde ngaphambi kokuba ufumane umntu okufaneleyo, uYehova uthembisa ukuba uza kuyikhathalela indlela oziva ngayo, akunike nezinto ozidingayo.​—INdu. 55:22.

5. UmKristu ongatshatanga unokudibana nini namanye amaKristu athanda uYehova? (1 Korinte 15:58) (Jonga nomfanekiso.)

⁵ IBhayibhile isikhuthaza ukuba ‘sibe nento eninzi yokwenza emsebenzini weNkosi.’ (Funda ama-1 Korinte 15:58.) Ukuba uhlala uxakekile usebenzela uYehova, ukunye nabazalwana noodade abahlukahlukeneyo, awuzukuphelela nje ekuncokoleni izinto ezakhayo kunye nabo, kodwa uza kufumana namathuba okudibana namanye amaKristu angatshatanga azimisele ukukhonza uYehova njengawe. Njengoko usenza konke okusemandleni akho ukuze uvuyise uYehova, uza konwaba nyhani.

6. Yintoni ekufuneka ayikhumbule umKristu xa esakhangela umntu aza kutshata naye?

⁶ Kodwa lumka, ukukhangela umntu ofuna ukutshata naye makungabi yeyona nto ibalulekileyo ebomini. (Fil. 1:10) Kaloku, eyona nto yenza umntu onwabe nyhani ayikokutshata, kukuba ngumhlobo kaYehova. (Mat. 5:3) Enye into, xa ungatshatanga kuba lula ukumsebenzela ngeendlela ezininzi uYehova. (1 Kor. 7:​32, 33) Lisebenzise kakuhle eli xesha. Omnye udade waseUnited States, uJessica, otshate sele eza kuba neminyaka eyi-40 uthi, “Ndandisoloko ndixakekile ndisebenzela uYehova, loo nto yandinceda ndonwaba nangona ndandikufuna ukutshata.”

ZIPHE IXESHA LOKUMFUNDA

7. Kutheni kubalulekile ukuzipha ixesha lokumfunda umntu ngaphambi kokuba umxelele ukuba uyamthanda? (IMizekeliso 13:16)

⁷ Masithi kukho umntu ocinga ukuba angakufanela, ngaba ufanele ukhawuleze umxelele? IBhayibhile ithi umntu osisilumko uye afune ukwazi ngaphambi kokuba enze nantoni na. (Funda iMizekeliso 13:16.) Ngoko uza kube ulumkile xa uzama ukumazi ukuba ungumntu onjani ngaphambi kokuba umbonise ukuba unomdla kuye. UAschwin waseNetherlands uthi: “Unokukhawuleza uthi swii ngumntu, kodwa iphinde iphele ngoku loo nto. Kanti xa uzipha ixesha lokumfunda awuzukuthandana naye kuba uqhutywa yindlela oziva ngayo.” Enye into, njengoko usiya umfunda usenokubona ukuba akakufanelanga.

8. Yintoni anokuyenza umKristu ongatshatanga ukuze akwazi ukumfunda umntu anomdla kuye? (Jonga nomfanekiso.)

⁸ Yintoni onokuyenza ukuze ukwazi ukumfunda umntu onomdla kuye, kodwa yena angayiboni loo nto? Kwiintlanganiso okanye xa amaKristu ezonwabele, usenokumbona ukuba ungumntu onjani, indlela aziphethe ngayo nendlela amthanda ngayo uYehova. Ngoobani abahlobo bakhe futhi yintoni ancokola ngayo? (Luka 6:45) Ngaba izinto azimisele ukuzenza ziyafana nezakho? Usenokuthetha nabadala bebandla lakhe okanye namanye amaKristu amazi kakuhle loo mntu, namthandayo uYehova. (IMize. 20:18) Usenokubuza ngendlela aziwa ngayo nangeempawu zakhe. (Rute 2:11) Njengoko umfunda, qiniseka ukuba awumenzi angakhululeki. Mhloniphe, ungasoloko ufuna ukuba lapho akhoyo, nokwazi yonke into ngaye.

9. Ngaphambi kokuba uxelele umntu onomdla kuye ukuba uyamthanda, yintoni omele uqiniseke ngayo?

⁹ Kufuneka uthathe ixesha elingakanani umfunda umntu ngaphambi kokuba umxelele ukuba uyamthanda? Xa ukhawuleza umxelele kusenokuba ngathi wenza izinto ungacinganga kakuhle. (IMize. 29:20) Kanti ukuba uthatha ixesha elide kakhulu kusenokubonakala ngathi awuzazi into oyifunayo, ngokukodwa xa loo mntu sele ebonile ukuba unomdla kuye. (INtshu. 11:4) Nantsi into omawuyikhumbule: Akunyanzelekanga ukuba ude uqiniseke ukuba uza kutshata nalo mntu ngaphambi kokuba umxelele. Eyona nto ofanele uqiniseke ngayo kukuba wena sowukulungele ukutshata nokuba lo mntu unokukufanela.

10. Yintoni omele uyenze xa ubona ngathi kukho umntu onomdla kuwe, ube wena ungekho kuloo nto?

¹⁰ Yintoni omele uyenze xa ubona ngathi kukho umntu onomdla kuwe? Ukuba wena awunamdla, izinto ozenzayo maziyenze icace loo nto. Kaloku yinkohlakalo ukwenza umntu acinge ukuba ningathandana ube wena ungekho kuloo nto.​—1 Kor. 10:24; Efe. 4:25.

11. Xa ukhangelela umntu umntu anokutshata naye ziintoni omele ucinge ngazo?

¹¹ Kwamanye amazwe kusenokulindeleka ukuba ibe ngumntu omdala okanye abazali abakhethela umntwana wabo umntu aza kutshata naye. Kwamanye iba zizizalwana okanye abahlobo. Bakumbona, baye benze iindlela zokuba badibane ukuze loo ndoda nelo bhinqa babone ukuba bayafanelana na. Xa ucelwa ukuba ufunele umntu umntu aza kuthandana okanye aza kutshata naye, zazi izinto ezifunwa ngabo bobabini nabazidingayo. Ukuba umbonile umntu ofanelekayo, yenza konke okusemandleni akho ukuze umazi kakuhle, wazi neempawu zakhe, kodwa eyona ibalulekileyo ekufuneka uyazi kukuba umthanda kangakanani uYehova. Kaloku ukuthanda uYehova kubaluleke ngaphezu kwemali, imfundo okanye isikhundla. Khumbula ukuba nguloo mzalwana naloo dade abamele bagqibe ukuba bangatshata na.​—Gal. 6:5.

XA NIQALA UKUTHANDANA

12. Ukuba kukho umntu onomdla wokuthandana naye, unokumxelela njani?

¹² Ukuba kukho umntu onomdla wokuthandana naye unokumxelela njani?d Unokucela ukuthetha naye, mhlawumbi kwindawo enabantu okanye umfowunele. Mxelele ukuba uyamthanda nokuba ufuna ukumazi bhetele. (1 Kor. 14:9) Ukuba ufuna ukukhe ayocinga, vuma. (IMize. 15:28) Ukuba akanamdla, yihloniphe indlela aziva ngayo.

13. Uza kuthini xa umntu ekuxelela ukuba uyakuthanda? (Kolose 4:6)

¹³ Uza kuthini xa kukho umntu okuxelela ukuba uyakuthanda? Kusenokwenzeka ukuba kuye kwafuneka aqwebe isibindi ukuze akwazi ukukuxelela. Ngoko yiba nobubele, umhloniphe. (Funda amaKolose 4:6.) Ukuba udinga ixesha lokukhe ucinge, yitsho. Kodwa zama ukungamlindisi ixesha elide. (IMize. 13:12) Ukuba awunamdla, mxelele ngobubele nangendlela ecacileyo. Khawuve into eyenziwa ngomnye umzalwana waseOstriya, uHans, xa omnye udade wamxelela ukuba uyamthanda. Uthi: “Ndamphendula ngobubele, kodwa ngendlela ecacileyo. Loo nto ndayenza ngoko nangoko ukuze angacingi ukuba nam ndinomdla kuye. Ndakulumkela nokuthetha okanye ukwenza izinto eziza kumenza acinge ukuba iza kutshintsha indlela endiziva ngayo.” Kanti ukuba nawe uyamthanda, mxelele, nize nithethe ngezinto enifuna zenzeke xa nithandana. Ezo zinto zisenokungafani, mhlawumbi ngenxa yendlela enikhule ngayo okanye ezinye izinto.

ABANYE BANOKUWANCEDA NJANI AMAKRISTU ANGATSHATANGA?

14. Izinto esizithethayo zinokuwanceda njani amaKristu angatshatanga?

¹⁴ Singabakhuthaza size sibancede njani abazalwana noodade abafuna ukutshata? Enye into esinokuyenza kukungathethi nje nokuba yintoni. (Efe. 4:29) Sinokuzibuza le mibuzo: ‘Ngaba ndithetha izinto ezibenza bazive beneentloni abantu abafuna ukutshata? Xa ndibona umzalwana ongatshatanga encokola nodade ongatshatanga, ngaba ndiye ndicinge ukuba bancwasene?’ (1 Tim. 5:13) Enye into esimele siyilumkele kukwenza amaKristu angatshatanga acinge ukuba kukho into erongo ngawo. UHans ekuthethwe ngaye kwisiqendu esingasentla uthi: “Abanye abazalwana baye bathi, ‘Utshata nini mfondini? Umdala ngoku.’ Izinto ezinjalo ezithethwayo kubantu abangatshatanga zibenza bazive ngathi abaxabisekanga, baze bacinge ukuba kufuneka bakhawuleze batshate.” Kuhle kakhulu ukuba sijonge amathuba okuwancoma la maKristu angatshatanga.​—1 Tes. 5:11.

15. (a) Umgaqo okumaRoma 15:2 ubonisa ukuba yintoni esimele sicinge ngayo ngaphambi kokuba sincede umKristu afumane umntu anokutshata naye? (Jonga nomfanekiso.) (b) Zeziphi izinto ezibalulekileyo ozifundileyo kule vidiyo?

¹⁵ Yintoni omele uyenze xa kukho umzalwana nodade ocinga ukuba bangafanelana? IBhayibhile ithi masibacingele abanye. (Funda amaRoma 15:2.) Abantu abaninzi abangatshatanga abakuthandi ukudityaniswa nomntu ekucingwa ukuba bangatshata naye, ngoko simele sibahloniphe. (2 Tes. 3:11) Abanye basenokuthanda sibancede, kodwa masingabancedi bengatshongo.e (IMize. 3:27) Abanye bona basenokungafuni ukuba kude kucace ukuba uyabadibanisa. Omnye udade ongatshatanga waseJamani, uLydia, uthi: “Usenokubamema babekhona xa niza kuzonwabisa namanye amaKristu. Wena zama nje indlela yokuba badibane, enye nenye uyiyekele kubo.”

16. Yintoni amele ayikhumbule amaKristu angatshatanga?

¹⁶ Sonke singonwaba, nokuba sitshatile okanye asitshatanga. (INdu. 128:1) Ngoko ukuba ufuna ukutshata, kodwa awukamboni umntu onokutshata naye, qhubeka uxakeke ngumsebenzi kaYehova. Omnye udade waseMacao, uSin Yi uthi: “Lincinci kakhulu ixesha olichitha ungatshatanga kunelo unokulichitha nomntu otshate naye eParadesi. Livuyele elo xesha, ulisebenzise kakuhle.” Kodwa yintoni omele uyenze ukuba sekukho umntu othandana naye? Inqaku elilandelayo liza kuthetha ngezinto ezinokukunceda ukuze wenze isigqibo esifanelekileyo.