Septiembre
Jueves 1 de septiembre
Despué zudieeʼ espíritu stinneʼ guiráʼ clase binni (Joel 2:28).
Bichaaga apóstol Pedro ca diidxaʼ ni guníʼ né ca diidxaʼ ni zeeda lu profecía stiʼ Joel (Hech. 2:16, 17). Qué nuzulú Pedro né diidxaʼ «despué», sínuque bizulú né ca diidxaʼ «lu ca últimu dxi» —raríʼ caniʼbe de ca últimu dxi stiʼ Jerusalén ne templu stiʼ— zudii Dios espíritu stiʼ «guiráʼ clase binni». Ndiʼ riníʼ gudiʼdiʼ stale tiempu para guca cumplir profecía stiʼ Joel. Despué de bidii Dios espíritu santu ca xpinni Cristu ni bibani lu primé siglu, bihuinni bizulú guca predicar stale lugar. Dxi bicaa Pablo carta para ca Colosenses, zándaca biaʼ lu iza 61, guniʼbe maʼ guca predicar ca noticia galán «lu guidubi naca creación ni nuu xagueteʼ de guibáʼ» (Col. 1:23, nota). Ora guníʼ Pablo «lu guidubi naca creación», caníʼ de guiráʼ lugar ni nuu lu Guidxilayú ni runibiáʼ binni ca dxi que. Ca dxi stinu riʼ, cayacané espíritu santu stiʼ Jehová laanu, nga runi jmaruʼ si stale lugar cayaca predicar «lu guidubi guidxilayú» (Hech. 13:47). w20.04 6 párr. 15, 16
Viernes 2 de septiembre
Naapiaʼ ziyubeʼ ca dendxuʼ stinneʼ ne zapaʼ laacame (Ezeq. 34:11).
Nadxii Jehová cada tobi de laanu, dede né ca dendxuhuiiniʼ ni maʼ bixeleʼ de xcaadxi dendxuʼ stibe (Mat. 18:12-14). Biquiiñeʼ Jehová profeta Ezequiel para guni prometer ziyubi ca dendxuʼ stiʼ ni maʼ biniti ne zacané laacame para guibiguetaʼ chúʼcame gaxha de laabe. Laaca bizeetebe xi zúnibe ne ngueca nga ñuni ti pastor israelita pa niniti ti dendxuʼ stiʼ (Ezeq. 34:12-16). Primé la? ziyubi pastor riʼ dendxuʼ stiʼ, zándaca zúnibe stipa ne zadiʼdiʼ tiempu para guidxélabe laame. Ne ora maʼ bidxélabe laame, zinebe laame ra nuu ca xcaadxi dendxuʼ stibe. Ne pa gúʼyabe napa dendxuhuiiniʼ riʼ ti herida o candaana la? né stale cariñu zuni tenderbe laame, zuchéndabe venda ra nápame herida, zuaʼbe ne zuyaanabe laame. Cumu naca ca ancianu pastor stiʼ ca «dendxuhuiiniʼ stiʼ Dios» la? laaca naquiiñeʼ gúnicabe ca ni bizéʼtenu riʼ ora gacanécabe ca ni maʼ bixeleʼ de congregación (1 Ped. 5:2, 3). Riyubi ca ancianu laacabe, racanecaʼ guibiguétacabe ndaaniʼ congregación ne rusihuínnicaʼ guendarannaxhii ora racanecaʼ laacabe gácacabe xhamigu Jehová. w20.06 20 párr. 10
Sábadu 3 de septiembre
Maʼ nuu ca layú ca listu para guiasa cosecha (Juan 4:35).
¿Ñee guníʼ Jesús maʼ nuu ca layú ca listu para guiasa cosecha purtiʼ guleza ninanda mayoría de binni laa la? Coʼ. Purtiʼ maca gucuá lu Biblia huaxiéʼ binni zapa fe laabe (Juan 12:37, 38). Ne gupa Jesús poder para ganna xi nuu ndaaniʼ ladxidóʼ binni (Mat. 9:4). Neca zacá, biʼniʼ predicarbe laacaʼ né stale gana, peru gudixhe íquebe gacanebe ca ni biʼniʼ cré laabe. Yanna, ¿laanu yaʼ? Cumu qué gánnanu xi nuu ndaaniʼ ladxidóʼ binni la? gúninu stipa cadi guni juzgarnu ti binni o ca binni ni nabeza neza ra runi predicarnu. Jma jneza guidúʼyanu laacabe casi ca binni ni zanda gueeda gaca xpinni Cristu. Cadi guiaandaʼ laanu ni gudxi Jesús ca discípulo stiʼ. Gúdxibe laacaʼ maʼ blancu nuu lu ca layú ca, o maʼ nuucani listu para guiasa cosecha. Nga runi, cadi guiaandaʼ laanu zanda guchaa binni ne zanda gácacaʼ discípulo stiʼ Cristu. Ne para Jehová la? nabé risácacabe (Ageo 2:7). Pa guidúʼyanu binni cásica ruuyaʼ Jehová ne Jesús laacaʼ la? zúninu stipa gánnanu xi cazaacacaʼ ne xi jma riuuláʼdxicaʼ. Ne qué zadúʼyanu laacaʼ casi binni ni qué runibiaʼnu, sínuque casi tuuxa ni zaca hermanu stinu despué. w20.04 13 párr. 18, 19
Domingu 4 de septiembre
Naa rabeʼ laatu xhamiguaʼ, purtiʼ maʼ gudxeʼ laatu guiráʼ ni binadiagaʼ de Bixhozeʼ (Juan 15:15).
Rusiidiʼ Biblia laanu caquiiñeʼ gannaxhiinu Jesús pa racaláʼdxinu chuulaʼdxiʼ Jehová ni rúninu. Ti cosa ni caquiiñeʼ gúninu para gaca xhamígunu Jesús nga gunibiaʼnu laabe. Para ganda gúninu ni, caquiiñeʼ guidúʼndanu libru stiʼ Mateo, Marcos, Lucas ne Juan. Ora guiníʼ íquenu ni zeeda lu ca relatu de modo bibani Jesús ne guidúʼyanu pabiáʼ nachaʼhuiʼ gúcabe né binni, zannaxhiinu ne zuni respetarnu laabe. Guzéʼtenu ti ejemplu, qué ñuni tratarbe ca discípulo stibe casi esclavu, neca laabe nga Xpixuaanacaʼ. Lugar de nga la? biʼniʼ tratarbe laacaʼ casi xhamígube ne gúdxibe laacaʼ ni riníʼ íquebe ne xi nuu ndaaniʼ ladxidoʼbe. Gucanabe ora bíʼyabe cayacanacaʼ ne biinanebe laacaʼ (Juan 11:32-36). Dede ca enemigu stibe biiyacaʼ guca xhamígube ca binni ni bicaadiaga laabe (Mat. 11:19). Pa guni tratarnu xcaadxi binni cásica biʼniʼ Jesús né ca discípulo stiʼ, ziuʼnu tobi si né laacaʼ, ziuʼnu jma nayecheʼ, zannaxhiinu ne jma zuni respetarnu Cristu. w20.04 22 párr. 9, 10
Lunes 5 de septiembre
Ziuu rey del sur listu para cheʼ lu guerra ne ziné ti ejércitu guizáʼ naroʼbaʼ ne nadipaʼ (Dan. 11:25).
Lu iza 1870, napa Gran Bretaña ti ejércitu nabé nadipaʼ ne gúcani imperiu ni jma napa poder lu Guidxilayú. Guníʼ Daniel de ti cachu nahuiiniʼ ni binduuxeʼ xhonna cachu, laani nga Gran Bretaña, ne xhonna cachu ca nga Francia, España ne Países Bajos (Dan. 7:7, 8). Guca Gran Bretaña rey del sur ti tiempu de cayaca Primera Guerra Mundial. Ne para tiempu que, naca Estados Unidos guidxi ni jma napa bueltu lu guidubi Guidxilayú ne bizulú guyuu tobi si né Gran Bretaña. Lu Primera Guerra Mundial, guca Estados Unidos ne Gran Bretaña tobi si para tíndecaʼ ne gúcacaʼ nadipaʼ. Zacá nga biasa ti potencia mundial de chupa guidxi, Gran Bretaña ne Estados Unidos, ti colonia yooxhoʼ stini. Casi maca guníʼ Daniel, bitagulisaa rey riʼ «ti ejércitu guizáʼ naroʼbaʼ ne nadipaʼ». Lu ca últimu dxi riʼ, Gran Bretaña ne Estados Unidos nga rey del sur. w20.05 4 párr. 7, 8
Martes 6 de septiembre
Ribiguetaʼ ca guiiguʼ ca dede ra zeedacaʼ (Ecl. 1:7).
Nuu nisa ndaaniʼ Guidxilayú riʼ purtiʼ biaʼsi distancia nuuni de Gubidxa. Pa ñuu ni jma gaxha la? qué ñuu diʼ nisa ndaaniʼ ni, ne ñaca Guidxilayú riʼ ti guié ra gastiʼ nuu ne nandáʼ. Peru pa ñuu ni caadxi huiiniʼ si zitu, ñaca nisa ca hielu, ne ñaca Guidxilayú riʼ ti bola hielu. Cumu biaʼsi ra guluu Jehová Guidxilayú riʼ la? runi ciclo del agua dxiiñaʼ ne pur nga nuu guendanabani. Peru ¿ximodo runi ciclo del agua dxiiñaʼ yaʼ? Ruzulú ni ora rusindaabi Gubidxa nisa ni nuu lu guidubi Guidxilayú, despué riasa nisa ca ne rácani za. Nga runi, cada iza riasa millón de millón litru nisa para gaca za, riaana ni biaʼ chii gubidxa guibáʼ, despué ribiguetaʼ riaba ni sti biaje casi nisaguié o hielu ne ribiguetaʼ ni ndaaniʼ ca nisadóʼ o ca lugar ra nuu nisa. Ne óraca ruzulú ciclo riʼ sti biaje. Ni bizéʼtenu riʼ rusihuinni pabiáʼ nuu xpiaaniʼ Jehová ne napa poder (Job 36:27, 28). w20.05 22 párr. 6
Miércoles 7 de septiembre
Zacaatu poder ora gueeda espíritu santu luguiatu (Hech. 1:8).
Gudxi Jesús laanu cadi gusaana de guinábanu espíritu santu (Luc. 11:9, 13). Riquiiñeʼ Jehová espíritu santu stiʼ para gacané laanu purtiʼ «jma nadipaʼ poder» stiʼ «que poder» stinu (2 Cor. 4:7). Zanda gacané espíritu santu laanu para guni huantarnu intiica prueba. Laaca racané espíritu santu laanu para guni cumplirnu né ca dxiiñaʼ ni gudiicabe laanu ndaaniʼ xquidxi Dios ne zanda gacané ni laanu iquiiñenu ca habilidad stinu jma jneza. Ne nánnanu cadi pur stipa si stinu nga randa ribeendunu ni galán ora rúninu ni ná Jehová, sínuque espíritu santu stiʼ Dios nga racané laanu. Zanda gusihuínninu rusisácanu espíritu santu ra guinábanu Jehová gacané laanu gudiʼnu cuenta pa caníʼ íquenu xiixa ni cadi jneza o pa nápanu xiixa deseu malu ndaaniʼ ladxidoʼno (Sal. 139:23, 24). Ricabi Jehová ca oración stinu ora riquiiñeʼ espíritu santu stiʼ para guluíʼ laanu paraa caquiiñeʼ guchaʼnu. Ne guinábanu Jehová espíritu santu stiʼ para ganda gudxiilunu ca cosa ni cadi jneza riníʼ íquenu ne ca deseu malu nuu ndaaniʼ ladxidoʼno. Zacá zusihuínninu qué racaláʼdxinu gúninu cosa malu, ne pur laani maʼ cadi gacané Jehová laanu né espíritu stiʼ (Efes. 4:30). w20.05 28, 29 párr. 10-12
Jueves 8 de septiembre
Maʼ bisiideʼ laacabe tu laluʼ (Juan 17:26).
Ora runi defendernu lá Jehová laaca zinándanu ejemplu stiʼ Jesús. Cadi guníʼ si Jesús tu láʼ Bixhoze para gacané binni gunibiáʼ laabe, sínuque laaca bisiidibe ximodo peʼ Jehová. Guzéʼtenu ti ejemplu, dxi bisiidiʼ ca fariseu naca Jehová ti Dios ni rinabaʼ binni stale cosa, ni qué ruchaa ni maʼ gudixhe guni, malu laa ne qué riá, gucané Jesús binni guʼyaʼ naca Bixhózebe ti Dios ni riuu razón, napa paciencia, tobi ni nadxii binni ne riá. Laaca gucanebe binni gunibiáʼ Jehová purtiʼ biaʼsi peʼ modo bisihuínnibe ca cualidad stiʼ Bixhózebe lu xquendanabánibe (Juan 14:9). Casi biʼniʼ Jesús, laanu laaca zanda gusíʼdinu binni modo naca Jehová ne gábinu laacaʼ nadxiibe binni ne nacháʼhuibe. Zacá zusihuínninu cadi dxandíʼ guiráʼ ni riníʼ ca xhenemígube de laabe. Runi santificarnu lá Jehová ne racanenu binni guʼyaʼ ni casi xiixa ni naca santo. Pur ca diidxaʼ ni guininu ne ni gúninu zudii binni cuenta ximodo peʼ nga Jehová. Racanenu guiá lá Jehová ora racanenu binni gusaana ca idea cadi jneza ni nápacabe de Dios. w20.06 6 párr. 17, 18
Viernes 9 de septiembre
Cadi gácanu orgulloso, cadi maʼ cayuni competirnu entre laanu ne cadi chuʼ envidia ládenu (Gál. 5:26).
Zanda iquiiñenu ca red social ca jneza, casi ora iquiiñenu ni para guinínenu ca familia stinu ne ca xhamígunu. Peru ¿ñee huadiʼnu cuenta stale binni rudxiibaʼ stale cosa lu ca red social ca ne rúnicaʼ ni para guidxagayaa binni laacaʼ la? Ne zándaca rúnicaʼ ni para guʼyaʼ xcaadxi binni laacaʼ. Dede nuu tu laa riquiiñeʼ diidxaʼ guidxa ora rudxiibaʼ foto stiʼ ne ora runi comentar lu foto stiʼ xcaadxi. Peru cadi nga diʼ nga ni cabeza Jehová de ca xpinni, ni racaláʼdxibe nga gácanu humilde ne guni sentirnu ni runi sentir stobi (1 Ped. 3:8). Pa riquiiñenu ca red social guiníʼ íquenu ca pregunta riʼ: «¿Ximodo ca foto, ca videu ne ca comentariu ni rudxiibaʼ? ¿Ñee rucaani xcaadxi guiníʼ ique cayuneʼ presumir la? ¿Ñee rucaani xcaadxi gapa envidia naa la?». Laanu ca xpinni Cristu, cadi naquiiñeʼ gusisaca xcaadxi binni laanu. Ne naquiiñeʼ chinándanu conseju ni zeeda lu textu stiʼ yannadxí. Pa humilde laanu la? qué zuyúbinu guisácanu jma que xcaadxi cásica runi binni guidxilayú ni (1 Juan 2:16). w20.07 6 párr. 14, 15
Sábadu 10 de septiembre
Dxiqué gunieeʼ mal de Dios ne guzayanandaʼ ca xpinni ne gucaʼ ti binni orgulloso, peru biá Cristu naa purtiʼ qué gannaʼ diaʼ xi cayuneʼ (1 Tim. 1:13).
Ante gaca apóstol Pablo —ni binibiáʼcabe casi Saulo— xpinni Cristu la? gúcabe ti joven orgulloso ni guzananda ca xpinni Jesús (Hech. 7:58). Peru Jesús pe guniʼné laabe dede guibáʼ, bisicheepaʼ lube ne maʼ qué nudii lugar nucaalúrube congregación. Para gunda biiyaʼ Pablo sti biaje, gupa xidé guyebe ra nuu ca binni ni guzanándabe. Gúcabe humilde ne bidiibe lugar gucané ti discípulo láʼ Ananías laabe, bisianda hombre riʼ laabe ne gunda biiyabe sti biaje (Hech. 9:3-9, 17, 18). Despué beeda gaca Pablo ti binni risaca ndaaniʼ congregación, peru qué ñuu dxi nusiaandabe ni bisiidiʼ Jesús laabe dxi guniʼné laabe de guibáʼ dxi zebe Damasco. Gúcabe humilde ne de guidubi ladxidoʼbe bidiibe lugar gacané ca hermanu ne ca hermana stibe laabe. Laapebe guniʼbe gucanecaʼ laabe ne nabé bidiicaʼ stipa laabe (Col. 4:10, 11). w20.07 18, 19 párr. 16, 17
Domingu 11 de septiembre
Racalaʼdxiʼ Bixhózetu gudii laatu Reinu (Luc. 12:32).
Neca Jehová nga ni jma napa poder la? rudiibe autoridad xcaadxi binni. Guzéʼtenu ti ejemplu, bíʼnibe Jesús Rey stiʼ Reinu stibe ne zudiibe caadxi autoridad 144,000 binni para guni mandárnecaʼ Jesús. Nanna dxíchinu biʼniʼ prepararbe Jesús para gaca Rey ne Sumo Sacerdote (Heb. 5:8, 9). Laaca cusiidibe ca ni chiguni mandarné Xiiñibe, peru qué rudiibe laacaʼ dxiiñaʼ riʼ ne despué guni controlarbe guiráʼ ni rúnicaʼ. Lugar de nga la? nápabe confianza zúnicaʼ ni nabe (Apoc. 5:10). Pa Bixhózenu ni nuu guibáʼ rudii autoridad xcaadxi binni neca cadi caquiiñeʼ tu gacané laa, jma nápanu razón para gúninu ni. Yanna, ¿ximodo zanda chinanda ca ni naca xaíque ndaaniʼ familia ne ca ancianu de congregación ejemplu stiʼ Jehová yaʼ? Ora rudiicaʼ dxiiñaʼ xcaadxi hermanu o familia sticaʼ naquiiñeʼ gucueezacaʼ laacaʼ para cadi guni controlarcaʼ guiráʼ ni rúnicabe. Zacá la? qué zaca si ti dxiiñaʼ, sínuque laaca zuni capacitárcabe xcaadxi ne zacanécabe laacaʼ gápacaʼ confianza (Is. 41:10). w20.08 9 párr. 5, 6
Lunes 12 de septiembre
Beeda Xiiñiʼ Hombre para guyubi ne gulá ni maʼ biniti (Luc. 19:10).
¿Ximodo racalaʼdxiʼ Jehová guidúʼyanu ca dendxuʼ stiʼ ni cananiti? Biluíʼ Jesús laanu ximodo gúninu ni. Laabe nánnabe para Dios la? guiráʼ ca dendxuʼ stiʼ nga risaca. Nga runi bíʼnibe stipa para gacanebe «ca dendxuʼ ni cananiti stiʼ guidxi Israel» guibiguétacaʼ ra nuu Jehová (Mat. 15:24). Cumu Jesús nga pastor chaʼhuiʼ la? laaca bíʼnibe stipa para cadi gunítibe nin tobi de ca dendxuʼ stiʼ Bixhózebe (Juan 6:39). Gudxi apóstol Pablo ca ancianu ni nuu ndaaniʼ congregación stiʼ Éfeso naquiiñeʼ chinándacaʼ ejemplu stiʼ Jesús. Sicaríʼ bicaabe ra nuucaʼ: «Ra bineʼ dxiiñaʼ nadipaʼ bilueeʼ laatu naquiiñeʼ gacanetu ca ni nuu débil, ne naquiiñeʼ guietenaláʼdxitu ca stiidxaʼ Señor Jesús ora guníʼ: “Jma nayecheʼ riuu binni ora rudii que ora ricaa”» (Hech. 20:17, 35). Casi maʼ bidúʼyanu, napa ca ancianu ti responsabilidad nabé naroʼbaʼ. Sicaríʼ guníʼ ti ancianu de España ni láʼ Salvador: «Ora riníʼ iqueʼ pabiáʼ nadxii Jehová ca dendxuʼ stiʼ ni maʼ biniti la? rucaani naa guneʼ guiráʼ ni nuu lu naʼyaʼ para gacaniáʼ laacaʼ. Nannaʼ dxicheʼ racalaʼdxiʼ Jehová gapaʼ laacabe». w20.06 23 párr. 15, 16
Martes 13 de septiembre
Maʼ gudiʼdiʼ guiráʼ ni guyuu dxiqué (Apoc. 21:4).
Zabeza Jehová né stale paciencia gácanu perfectu despué de guiluxe ti mil iza. Ne nuube dispuestu guni perdonarbe ca pecadu stinu. Nga runi, chinándanu ejemplu stibe, guidúʼyanu ca cualidad galán napa xcaadxi ne gápanu paciencia laacaʼ. Guizáʼ biecheʼ Jesús ne ca ángel dxi bizáʼ Dios Guidxilayú riʼ. Yanna guxuíʼlunu pabiáʼ ziéchecabe ora gúʼyacabe guidxá Guidxilayú riʼ de binni perfectu ni gannaxhii ne ni guni ni ná Jehová. Ne guiníʼ íquenu pabiáʼ ziecheʼ ca ni guni mandarné Cristu guibáʼ ora gúʼyacaʼ xi guiráʼ cabeendú binni pur dxiiñaʼ ni cayúnicaʼ (Apoc. 4:4, 9-11; 5:9, 10). Laaca guiníʼ íquenu xi zazaaca ora guʼnaʼ binni tantu cayecheʼ, ora maʼ cadi chuʼ binni triste, guiree guendahuará ne guendaguti. Laga cabézanu guedandá dxi ca, gannaxhiinu, gácanu binni ni napa paciencia ne ni nuu xpiaaniʼ cásica Bixhózenu. Pa gúninu ni, zabáninu nayecheʼ neca cudxíʼlunu intiica guendanagana (Sant. 1:2-4). Guizáʼ riéchenu pur promesa stiʼ Jehová ni ná zabani «ca ni maʼ guti» (Hech. 24:15). w20.08 18, 19 párr. 18, 19
Miércoles 14 de septiembre
Zaca predicar ca noticia galán stiʼ Reinu lu guidubi guidxilayú (Mat. 24:14).
Biblia nga ti regalu ni rusihuinni nadxii Dios laanu. Gulí Bixhózenu ni nuu guibáʼ caadxi hombre de dxiqué para gucaacani purtiʼ risaca para laabe ca xiiñibe ni nuu ndaaniʼ Guidxilayú riʼ. Lu Biblia, ricabi Jehová ca pregunta jma risaca runi binni, casi padé ziúpanu, xiñee nabáninu ne xi chiguizaaca lu ca dxi ni zeeda ca. Cumu racalaʼdxiʼ Jehová ganna guiráʼ ca xiiñiʼ ca respuesta stiʼ ca pregunta riʼ la? dede dxiqué hasta nagasi cayacanebe para gaca traducir Biblia lu stale idioma. Tiempu riʼ huayaca traducir Biblia —ti ndaa o guidubi ni— lu jma de chonna mil idioma. Ne laani nga libru ni jma huayaca traducir ne ni jma napa binni lu guidubi Guidxilayú. ¿Ximodo zanda gusihuínninu rudiʼnu xquixe peʼ pur nápanu Biblia? Guidúʼndanu ni guiráʼ dxi, guiníʼ íquenu ni rusiidiʼ ni ne gúninu stipa gúninu ni guizíʼdinu. Laaca rudiʼnu xquixe peʼ Dios ora rúninu stipa gusíʼdinu binni guiráʼ ni zeeda lu Biblia (Sal. 1:1-3; Mat. 28:19, 20). w20.05 24, 25 párr. 15, 16
Jueves 15 de septiembre
Pur ca diidxaʼ ni guníʼ Jehová ridindené binni naa ne guidubi dxi runi búrlacaʼ naa (Jer. 20:8).
Biʼniʼ predicar profeta Jeremías ti territorio nabé nagana. Bireebe gana ne guníʼ íquebe maʼ qué zuni predicarbe, peru qué nusaana de ñuni predicarbe. ¿Xiñee yaʼ? Jeremías guníʼ beeda gaca «ca diidxaʼ ni guníʼ Jehová» casi ti bele dentru de laa ne qué ñanda nucueeza ni (Jer. 20:9). Ngaca zazaacanu pa gudiʼnu lugar chindá Stiidxaʼ Dios ndaaniʼ ladxidoʼno. Nga runi naquiiñeʼ guidúʼndanu Biblia guiráʼ dxi ne guiníʼ íquenu ni zeeda luni. Zacané ni laanu chuʼnu nayecheʼ ora guni predicarnu ne zabeendunu ni galán (Jer. 15:16). Nga runi, intiica cosa cuee gana laanu, gábinu Jehová xi peʼ cayuni sentirnu ne guinábanu laa gacané laanu. Zacanebe laanu ora guireʼnu gana purtiʼ imperfectu laanu ne rucheʼnu. Laaca zacanebe laanu guidúʼyanu ca privilegiu ca casi modo ruuyabe cani ne chuʼnu nayecheʼ ora guni predicarnu. Ne cadi guiaandaʼ laanu qué zusaana de gacané Jehová laanu para cadi guireʼnu gana. w20.12 27 párr. 20, 21
Viernes 16 de septiembre
Ca gunaa ni maʼ huaniisi la? biiyaʼ laacaʼ casi jñaaluʼ; ne ca gunaa ni jma nahuiiniʼ la? biiyaʼ laacaʼ casi bizáʼnaluʼ, peru sin guiníʼ íqueluʼ sti cosa de laacaʼ (1 Tim. 5:1, 2).
Para caadxi hermana, ti lugar ra zanda guidxaagacaʼ ca hermanu ne hermana sticaʼ nga ra reunión. Nga runi guni aprovecharnu para guidxaagalunu laacabe, guinínenu ne gusihuínninu rizaaláʼdxinu laacabe. Chinándanu ejemplu stiʼ Jesús ne cueenu tiempu para ca hermana stinu (Luc. 10:38-42). Zanda guni invitarnu laacabe ra lídxinu para guidoʼno xiixa o chuʼnu juntu ti ratu. Gúninu stipa pur guininu cosa ni cuʼ gana laacabe (Rom. 1:11, 12). Nga runi, risaca chinanda ca ancianu ejemplu stiʼ Jesús. Gunna Jesús cadi fácil para caadxi hermanu ne hermana gácacaʼ solteru. Peru guniʼbe para guibani binni nayecheʼ cadi caquiiñeʼ peʼ guichaganáʼ o gapa xiiñiʼ (Luc. 11:27, 28). Ni jma risaca nga guni ni ná Jehová primé lu xquendanabani (Mat. 19:12). Naquiiñeʼ guni tratar ca ancianu ca hermana sticaʼ casi jñaacaʼ ne bizáʼnacaʼ. Caquiiñeʼ cueecaʼ tiempu para guiníʼnecaʼ laacabe ante o despué de cada reunión. w20.09 21, 22 párr. 7-9
Sábadu 17 de septiembre
Laguuyaʼ xi runi ti campesinu ni cabeza guindisaʼ ti cosecha galán, qué riree gana, zaqueca laatu, lagapa paciencia (Sant. 5:7, 8).
Ndaaniʼ guidxi Israel de dxiqué, biaʼ xhoopaʼ beeu rindaa para guiasa cosecha: rudxiibaʼ ca campesinu que semiá sticaʼ despué de ca primé nisaguié ni riaba galaa de beeu octubre ne rindísacaʼ cosecha sticaʼ despué de ca últimu nisaguié ni riaba galaa de beeu abril (Mar. 4:28). Pa nácanu binni nuu xpiaaniʼ la? zápanu paciencia casi ejemplu stiʼ campesinu ni ruzeeteʼ Biblia. Peru zándaca gaca ni nagana para laanu. Cumu binni ruchee laanu la? pa ñanda si nagueendaca nidúʼyanu nibeendunu ni galán. Peru pa tuuxa napa ti layú ra riguu cosecha, caquiiñeʼ guni preparar layú ca primeru, gudxiibaʼ cosecha stiʼ, gusiá ni ne guzee ni. Zacaca nga naquiiñeʼ gúninu ora gacanenu binni gaca discípulo. Caquiiñeʼ cueenu tiempu para gacanenu estudiante stinu cadi guni menu stobi ne gannaxhii binni. Ora rucaanáʼ binni laanu la? caquiiñeʼ gápanu paciencia para cadi guireʼnu gana. Peru laaca caquiiñeʼ gápanu paciencia ora riuulaʼdxiʼ binni gucaadiaga laanu, purtiʼ qué zanda gucaʼnu ti estudiante guiroobaʼ fe stiʼ nagueenda. Guyuu ora dede né ca discípulo stiʼ Jesús guca nagana para laacaʼ guiénecaʼ xi nuube gusiidibe laacaʼ (Juan 14:9). Cadi guiaandaʼ laanu zanda gudxíʼbanu ne guzeʼnu, peru Dios nga rusiniisi ni (1 Cor. 3:6). w20.09 10, 11 párr. 10, 11
Domingu 18 de septiembre
De guidubi ladxiduáʼ zusisacaʼ Jehová lade ca binni runi ni jneza ni dagulisaa ne ndaaniʼ congregación (Sal. 111:1).
Guiranu racaláʼdxinu chúʼnisa ca estudiante stinu. Ti modo zanda gúninu ni nga guni invitarnu laacabe chécabe reunión. Jma nagueenda runi progresar ti estudiante ora qué rindaa para cheʼ reunión. Nuu hermanu rusiene ca estudiante stiʼ zaziidicaʼ jma de Biblia pa checaʼ reunión. Guidúʼndanenu estudiante stinu Hebreos 10:24, 25 ne gusiénenu laabe pabiáʼ risaca nga chebe guiráʼ reunión. Zanda güínenu laabe xiixa galán ni bizíʼdinu lu tobi de ca últimu reunión guyuunu. Jma galán gúninu ndiʼ que gábisinu laabe chebe reunión. Ziuuláʼdxibe ni gúʼyabe ne ni gunadiágabe lu primé reunión chebe purtiʼ cadi zacá nga rusiidiʼ xcaadxi religión ra zándaca guyebe (1 Cor. 14:24, 25). Zunibiaʼbe xcaadxi hermanu ni zanda chinándabe ejemplu stiʼ ne ni zanda gacané laabe chuʼnísabe. w20.10 10, 11 párr. 14, 15
Lunes 19 de septiembre
¿Ñee nuu sti instructor casi Dios la? (Job 36:22).
Zacané espíritu santu laanu gúninu ni guidúʼndanu ne ni guni estudiarnu lu Stiidxaʼ Dios. Guinábanu Jehová ni gunabaʼ ti salmista laa: «Jehová, bisiidiʼ naa neza stiluʼ. Para sayaʼ lu ni dxandíʼ. Biʼniʼ ladxiduáʼ riʼ tobi si ti guidxibeʼ laluʼ» (Sal. 86:11). Nga runi, iquiiñenu guiráʼ información ni rudii Jehová laanu lu Stiidxaʼ ne ni rudii organización stibe laanu. Peru cadi naquiiñeʼ gánnasinu stale de Stiidxaʼ Dios, laaca naquiiñeʼ chuʼnu seguru dxandíʼ ni cazíʼdinu ne gúninu ni lu xquendanabáninu. Zacané espíritu santu stiʼ Jehová laanu gúninu ni. Cuʼnu gana ca hermanu stinu purtiʼ laaca familia stinu laacaʼ (Heb. 10:24, 25). Guinábanu Jehová gudii laanu espíritu santu para gudiʼnu comentariu ni guiree de ndaaniʼ ladxidoʼno ra reunión ne gúninu stipa gutíʼdinu ca asignación stinu galán. Pa gúninu ca ni bizéʼtenu riʼ, zuluinu Jehová ne Jesús nadxiinu ca dendxuʼ sticaʼ (Juan 21:15-17). Nga runi, bicaadiaga chaahuiʼ guiráʼ ni rusiidiʼ Maestru ni jma risaca stiluʼ lii. w20.10 24, 25 párr. 15-17
Martes 20 de septiembre
Bisaana guiracaʼ laabe ne bixooñecaʼ (Mar. 14:50).
¿Ximodo biʼniʼ tratar Jesús ca apóstol dxi nuucaʼ triste? Despué de biasa Jesús de lade gueʼtuʼ. Biseendabe caadxi gunaa xpínnibe chitídxicaʼ ca apóstol maʼ biásabe de lade gueʼtuʼ. Gúdxibe laacaʼ: «Cadi guidxíbitu. Laché, lagabi ca bicheʼ checaʼ Galilea; raqué zuuyacaʼ naa» (Mat. 28:10a). Neca bisaana ca apóstol que Jesús, qué nucaanabe laacaʼ, sínuque gúdxibe laacaʼ bíchecaʼ. Yenanda Jesús ejemplu stiʼ Jehová purtiʼ biabe ne biʼniʼ perdonarbe ca discípulo stibe (2 Rey. 13:23). Laaca riuʼnu xizaa pur ca hermanu ni maʼ qué runi predicar. Purtiʼ hermanu ruʼ stinu laacabe ne nadxiinu laacabe. Qué rusiáʼndanu guiráʼ ni bíʼnicabe pur Jehová dxiqué ne nuu de laacaʼ biʼniʼ cani pur stale iza (Heb. 6:10). Guizáʼ ribánanu laacabe (Luc. 15:4-7). Laaca zanda guni invitarnu ca hermanu inactivu checaʼ reunión. ¿Xi gúninu pa gúʼyanu ziyuu ti hermanu inactivu ra Yoo stiʼ Reinu? Naquiiñeʼ guidxíñanu laabe ne guidxaagalunu laabe galán. w20.11 6 párr. 14-17
Miércoles 21 de septiembre
Cadi gúnitu ni maʼ cadi cá lu Stiidxaʼ Dios (1 Cor. 4:6).
Dxi gunabaʼ jñaa discípulo Santiago ne Juan Jesús cuiʼ ca xiiñiʼ ladu derechu ne ladu bigaʼ stiʼ ora guni mandar. Oraqueca bicabi Jesús laabe Bixhoze si ni nuu guibáʼ nga napa autoridad para gudii privilegiu ca (Mat. 20:20-23). Zacá bisihuínnibe nuu cosa ni qué zanda gúnibe. Gúcabe humilde ne qué ñuu dxi ñúnibe xiixa cosa ni qué ñabi Jehová laabe gúnibe (Juan 12:49). ¿Ximodo zanda chinándanu ejemplu galán stiʼ Jesús yaʼ? Rusihuínninu humilde laanu ora rúninu ni ná mandatu ni zeeda lu textu ni cadúʼndanu yannadxí. Nga runi, ora guinabaʼ tuuxa laanu ti conseju la? cadi casi ziuunu gábinu laabe primé ca cosa ni gueeda ndaaniʼ íquenu. Ni jma jneza gúninu nga guluinu laabe ca conseju ni zeeda lu Biblia ne lu ca publicación ni nápanu. Zacá zusihuínninu humilde laanu, purtiʼ nánnanu nuu cosa ni qué zanda gúninu ne ca conseju stiʼ Jehová si nga ni jma «jneza» que ca conseju ni gudiʼnu tuuxa (Apoc. 15:3, 4). w20.08 11 párr. 14, 15
Jueves 22 de septiembre
Cadi guiníʼ íqueluʼ jma jneza ni rúniluʼ, nin gusihuínniluʼ jma nuu xpiaaniluʼ. ¿Xiñee ndiʼ guninaluʼ laca lii yaʼ? (Ecl. 7:16).
Pa chuʼ ora guidúʼyanu caquiiñeʼ gudiʼnu conseju ti xhamígunu, ¿xi naquiiñeʼ gúninu primé? Ante guinínenu laabe, guiníʼ íquenu: «¿Ñee riníʼ iqueʼ jma jneza ca ni runeʼ la?». Ti binni ni riníʼ ique jma jneza ca ni runi, runi juzgar xcaadxi pur ca ni ruuyaʼ si ne cadi modo ruuyaʼ Jehová ne qué riá. Pa maʼ guníʼ íquenu ni bizéʼtenu riʼ ne naquiiñeʼ guinínenu xhamígunu, gábinu laabe xi bizaaca ne gúninu laabe pregunta para gánnabe paraa bicheebe. Guiráʼ ni gábinu laabe naquiiñeʼ guireecani de lu Biblia ne cadi guiaandaʼ laanu cadi laanu guni juzgarnu laabe sínuque Jehová (Rom. 14:10). Chinándanu ni rusiidiʼ Stiidxaʼ Dios ne ora gudiʼnu conseju tuuxa guianu laa cásica biʼniʼ Jesús ni (Prov. 3:5; Mat. 12:20). Qué chuʼ dxi guiaandaʼ laanu runi tratar Jehová laanu modo runi tratarnu xcaadxi (Sant. 2:13). w20.11 21 párr. 13
Viernes 23 de septiembre
Cadi guni juzgartu pur ni rihuinni si: lagaca nachaʼhuiʼ ora guni juzgartu (Juan 7:24).
¿Cadi dxandíʼ qué riuuláʼdxinu guni juzgárcabe laanu pur color stinu, pur modo lunu o pur cuerpu stinu la? Nga runi riéchenu ora gánnanu qué runi juzgar Jehová laanu pur ni ruuyaʼ si. Guzéʼtenu ni bizaaca Samuel, dxi bíʼyabe ca xiiñiʼ Jesé la? qué ñuuyabe laacaʼ modo ruuyaʼ Jehová binni. Gudxi Dios laabe zaca tobi de ca xiiñiʼ Jesé rey stiʼ Israel. Peru ¿tu tobi de laacabe yaʼ? Ora biʼyaʼ Samuel Eliab, ni jma huaniisi que, guníʼ ique: «Nannaʼ dxiicheʼ ndiʼ nga ni maʼ gulí Jehová». Pur modo rihuinni Eliab ruluíʼ zanda gaca rey. «Peru Jehová gudxi Samuel: “Cadi guuyadxiluʼ modo laabe nin pabiáʼ nasoobe, purtiʼ cadi laadibe nga ni gulieeʼ”». ¿Xi rusiidiʼ ejemplu riʼ laanu? Sicaríʼ guníʼ Dios: «Binni ruuyaʼ ni rihuinni si; peru Jehová ruuyaʼ ni nuu ndaaniʼ ladxidóʼ binni» (1 Sam. 16:1, 6, 7). Naquiiñeʼ chinándanu ejemplu stiʼ Jehová ne guidúʼyanu ca hermanu ne hermana cásica ruuyabe laacaʼ. w20.04 14 párr. 1; 15 párr. 3
Sábadu 24 de septiembre
Laguindisalú ne laguuyaʼ, maʼ blancu nuu lu ca layú ca, maʼ nuucani listu para guiasa cosecha (Juan 4:35).
Dxi zeʼ Jesús Galilea, gudíʼdibe gaxha de caadxi layú, verde rihuinni lu ca layú que purtiʼ naríʼniruʼ cebada ni bidxiibacabe lúcani (Juan 4:3-6). Ne cayaadxaruʼ tapa beeu para guiasa cosecha. Óraque gudxi Jesús ca discípulo xiixa ni nabé bidxagayaacaʼ: «Laguindisalú ne laguuyaʼ, maʼ blancu nuu lu ca layú ca, maʼ nuucani listu para guiasa cosecha» (Juan 4:35, 36). ¿Xidé caníʼ Jesús raríʼ yaʼ? Ruluíʼ caníʼ Jesús de ti cosecha espiritual o de ca binni ni maʼ nuu listu para gucaadiaga stiidxaʼ Dios. Guiníʼ íquenu ni bizaaca raríʼ. Neca qué ridxaaga peʼ ca judíu ca samaritanu la? biʼniʼ predicar Jesús ti gunaa de Samaria, ne bicaadiaga gunaa riʼ laabe. Ne laga caníʼ Jesús «maʼ blancu nuu lu ca layú ca, maʼ nuucani listu para guiasa cosecha», bidxiñaʼ ti grupu de samaritanu. Guniʼné gunaa que laacabe de Jesús ne zeedacabe para gánnacaʼ jma de laabe (Juan 4:9, 39-42). Ti binni ni nanna stale de lu Biblia guníʼ: «Ora bidxiña ca binni que ra nuube para gucaadiágacaʼ laabe [...] bisihuínnicaʼ nácacaʼ casi ti cosecha ni maʼ nuu listu para guiasa». w20.04 8 párr. 1, 2
Domingu 25 de septiembre
Naquiiñeʼ gucáʼ íquenu gacanésaanu ti guiale de ndaaniʼ ladxidoʼno gannaxhiisaanu ne gúninu cosa galán (Heb. 10:24).
Lu ca reunión ca rizíʼdinu guni predicarnu ne gusíʼdinu jma jneza. Guzéʼtenu ti ejemplu, luni rizíʼdinu iquiiñenu ca publicación ne ca videu ni nápanu lu kit de enseñanza. Nga runi, gaca prepararnu ante chuunu reunión, gucaadiaga chaahuinu xi guiete luni ne despué gúninu ni guizíʼdinu. Pa gúninu ndiʼ, cada tobi de laanu zaca «ti buen soldadu stiʼ Cristu Jesús» ne ziuʼnu listu para gudxíʼlunu Binidxabaʼ (2 Tim. 2:3). Laaca racané stale millón de ángel ni napa poder laanu. Pa nánnanu xi zanda guni ti ángel si, guiníʼ íquesinu yanna xi zanda guni ti ejércitu de ángel (Is. 37:36). Nin binni ne nin ca demonio cadi nadipaʼ biaʼ nadipaʼ ejércitu de ángel stiʼ Jehová. Ti biaje bizíʼdinu jma stale tu nuuné laanu purtiʼ cayacané Jehová laanu (Juec. 6:16). Cadi guireʼnu gana pur xiixa ni guiníʼ o ni guni tuuxa compañeru de dxiiñaʼ, de scuela o ti familia stinu laanu. Guietenaláʼdxinu, cadi stúbinu cadíndenu purtiʼ cuzúʼbanu stiidxaʼ Jehová. w21.03 29 párr. 13, 14
Lunes 26 de septiembre
Pa qué zabani ca gueʼtuʼ, «guidoʼno ne guideʼnu purtiʼ guixíʼ zátinu» (1 Cor. 15:32).
Zándaca caníʼ apóstol Pablo ca diidxaʼ ni zeeda lu Isaías 22:13, ra riete bibani ca israelita que para gúnicaʼ ni riuuláʼdxicaʼ, lugar de nidxíñacaʼ Dios. Casi ca binni de tiempu riʼ, sicaríʼ guníʼ ca israelita dxiqué: «Guiéchenu, purtiʼ cadi xadxí nabáninu». Nánnanu zusibani Jehová ca ni maʼ guti, nga runi naquiiñeʼ cuinu tu gaca xhamígunu. Ca xpinni Cristu de Corinto naquiiñeʼ guixélecaʼ de ca binni ni qué runi cré ziasa ca ni maʼ guti. ¿Xi rusiidiʼ ndiʼ laanu yaʼ? Ni rusiidiʼ ni laanu nga qué zabeendunu ni galán pa guidxaaganu binni ni riníʼ ique guni ni gapa gana purtiʼ cadi xadxí zabani. Pa guidxaaganu laacabe chaahuidugá zuxélecabe laanu de Jehová ne zunítinu ca costumbre galán ni nápanu. Dede zanda gucaacabe laanu gúninu cosa ni nanalaʼdxiʼ Dios. Nga runi bidii Pablo conseju riʼ: «Lacuu xpiaanitu ne maʼ cadi gucheetu» (1 Cor. 15:33, 34). w20.12 9 párr. 3, 5, 6
Martes 27 de septiembre
Cristu nga xaíque stiʼ guiráʼ hombre, ne hombre nga xaíque stiʼ gunaa ne Dios nga xaíque stiʼ Cristu (1 Cor. 11:3).
Versículo riʼ cusiene ximodo gudixhe chaahuiʼ Jehová familia stiʼ ni nuu guibáʼ ne lu Guidxilayú. Cumu laabe runi mandarbe la? nápabe autoridad. Nga runi maʼ bidiibe autoridad guiráʼ ca xiiñibe, casi ca ángel ne binni, ne zabídxibe cuenta laacaʼ pur modo iquiiñecaʼ autoridad sticaʼ (Rom. 14:10; Efes. 3:14, 15). Maʼ bidii Jehová autoridad Jesús luguiáʼ congregación ne zabídxibe cuenta laa pur modo guni tratar laanu (1 Cor. 15:27). Laaca maʼ bidii Jehová autoridad hombre luguiáʼ xheelaʼ ne ca xiiñiʼ. ¿Xi naquiiñeʼ guni ti hombre ni naca xaíque familia para ganna xi ribeza Jehová guni yaʼ? Primé, naquiiñeʼ gánnabe xiñee gudixhe Jehová gaca hombre xaíque ndaaniʼ familia ne chinándabe ejemplu stiʼ Jehová ne Jesús. ¿Xiñee risaca gúnibe ca ni bizéʼtenu riʼ yaʼ? Purtiʼ zacá zánnabe Jehová nga bidii autoridad ca xaíque stiʼ familia ne ribeza iquiiñecaʼ ni jneza (Luc. 12:48b). w21.02 2 párr. 1-3
Miércoles 28 de septiembre
Naa, Jehová, naa nga Dios stiluʼ, ni cusiidiʼ lii para cheʼ ni lii galán (Is. 48:17).
Galán iquiiñenu memoria stinu modo riquiiñeʼ Jehová memoria stiʼ. Purtiʼ laa rusiaandaʼ caadxi cosa. Guzéʼtenu ti ejemplu, neca perfectu memoria stibe, runi perdonarbe ne rusiaandabe ra bicheʼnu pa gaca arrepentirnu (Sal. 25:7; 130:3, 4). Ne ngaca racaláʼdxibe gúninu ora gúnicabe laanu xiixa (Mat. 6:14; Luc. 17:3, 4). Ora riquiiñenu cerebru stinu para gusisácanu Dios ni bizáʼ ni, rusihuínninu rudiʼnu xquixe peʼ laa pur regalu riʼ. Peru nuu binni cadi jneza modo riquiiñeʼ cerebru stiʼ ne riguíxhecaʼ xii nga ni jneza ne ni cadi jneza para laacaʼ. Peru cumu Jehová nga bizáʼ laanu la? laasibe nga zanda quíxhebe ca ley ni caquiiñeʼ chinándanu (Rom. 12:1, 2). Ora rinándanu ca ley stibe, rápanu guendariuudxi (Is. 48:17, 18). Ne ránnanu ni jma galán para laanu nga gusisácanu ne gusiéchenu Jehová, Bixhózenu ni bizáʼ laanu (Prov. 27:11). w20.05 24 párr. 13, 14
Jueves 29 de septiembre
Lagannaxhiisaa cásica nadxiitu familia stitu (Rom. 12:10).
¿Xi naquiiñeʼ gúninu para gannaxhiinu ca hermanu stinu né stale cariñu yaʼ? Gúninu stipa gunibiaʼnu laacabe jma. Pa gúninu ni la? qué zaca nagana para laanu guiénenu ne gannaxhiinu laacabe. Cadi guiníʼ íquenu qué zanda gaca xhamígunu tuuxa purtiʼ jma huaniisi o jma nahuiiniʼ que laanu o purtiʼ de gadxé cultura laa. Cadi guiaandaʼ laanu guizáʼ guca Jonatán xhamigu David neca huaniisi biaʼ 30 iza jma que laabe. ¿Xiñee qué quixhe íqueluʼ gaca xhamíguluʼ tuuxa hermanu ra congregación stiluʼ ni jma huaniisi o jma nahuiiniʼ que lii yaʼ? Pa gúniluʼ ni, zusihuínniluʼ nadxiiluʼ «guiráʼ ca hermanu» (1 Ped. 2:17). Naquiiñeʼ gannaxhiinu ca hermanu stinu, peru ¿ñee malu nga chuʼ tuuxa ni guizáʼ xhamígunu la? Coʼ. Nuu biaje zuni sentirnu jma galán né caadxi hermanu purtiʼ laaca riuuláʼdxicaʼ ni riuuláʼdxinu. Biiyaʼ Jesús guiráʼ ca apóstol stiʼ casi xhamigu, peru nabé gunnaxhiibe Juan (Juan 13:23; 15:15; 20:2). Neca zacá qué ñúnibe jma pur laa (Mar. 10:35-40). w21.01 23 párr. 12, 13
Viernes 30 de septiembre
Ruuyaʼ jma runi cretu ca dios ca que xcaadxi binni (Hech. 17:22).
Qué ñuni predicar apóstol Pablo ca binni de Atenas ni cadi naca judíu casi modo biʼniʼ predicarbe ca judíu ndaaniʼ ca sinagoga que. Zándaca guníʼ íquebe xi runi cré ca binni de Atenas. Biiyabe guiráʼ ni nuu ndaaniʼ guidxi que ne bidiibe cuenta xi costumbre napa ca binni que (Hech. 17:23). Guniʼné Pablo ca binni que de xiixa ni maca runi crecaʼ ne ni zeeda lu Biblia. Biyúbibe modo guni predicarbe ca binni de Atenas. Gúdxibe laacaʼ ni canayuiʼbe que zeeda ni de xa Dios ni qué runibiaʼcaʼ, ni racaláʼdxicaʼ guni adorarcaʼ. Neca qué runibiáʼ ca binni ni cadi judíu Stiidxaʼ Dios la? qué niníʼ ique Pablo qué zuchaacabe. Sínuque biiyabe laacaʼ casi ti cosecha ni maʼ nuu listu para guiasa ne biyúbibe modo guiníʼnebe laacaʼ de ca noticia galán. Cásica Pablo, guiduʼyaʼ chaahuinu dede ca cosa jma nahuiiniʼ ni gusihuinni xi runi cré ca binni ni nabeza neza ra runi predicarnu. ¿Ñee nanda xiixa adorno ra lídxibe o ndaaniʼ carru stibe la? ¿Ñee rihuinni xi religión nápabe ora riniʼbe tu labe, modo rácube lari ne pur modo ruzuchaahuibe la? w20.04 9, 10 párr. 7, 8