“Oni Gbáta Yekova Na Gako Ome”

“Bangiri Yekova naora koyo na kono auru kpotosende no dunduko, ka yugo tiko na pa nyaka fu agu yo du kpotoyo yo ziazia koyo du ko ni.”—2 PEKAPAI 16:9.

1. Ginihe nga ome, na waigu aboro amangisunge nani?

OME rengbe ka duna dungu rogoyo tini, wa gu nga kaa rugapa apai, ka duna pagbia, watadu ka maapai rii kura aboro; gu tandu du be boro ka mangapai watadu ka manga gupai duna sangbanaha tini; gu ome du ti boro; watadu ome nga ga berã watadu gu ome nasa boro ni mangipai na fuõho tini. Wene kekeapai ho tipa wai aboro naamangasunge na gayo ome te. Ni fura ko tipa gu ome du be aboro birĩ zogarago, gu bake kuru apangbanga nga Lord Acton ayaa: “Ome na gu sino tini nga ka gbarasaapai na gu ome du be bangisa boro nagbarasa apai dunduko.” Agu apangbanga susi barambeda hi be gu kpiaapai nayugo gu rengopai nga ga afugo Lord Acton. Rogo 20 kama agarã, “boro nidu . . . ni gbia ku ri kura ni ka imisa ni” susi gu nidu mbata. (Batungusipai 8:9) Gu gbegbere sino abazogo nga aguyo adunga kuti zogarago na kura aboro ya aingi mangasunge na gayo ome nikerehe na ki runosi gu raka nga ga badungu aboro kisusi. Gu ome i akodangaha na nyemuse, tatamana, na ruru sarangbanga ya nikerehe.

2. Oni sakirogo wai gu kura asino nga ga Mbori amaapai rii gu gene Yekova amangasunge rogo na gako ome.

² Na kparapai ti dungu aboro, Mbori namangasunge tigako dedede na gako ome tipa weneapai. “Bangiri Yekova naora koyo na kono auru kpotosende no dunduko, ka yugo tiko na pa nyaka fu agu yo du kpotoyo yo ziazia koyo du ko ni.” (2 Pekapai 16:9) Yekova namangasunge na gako ome rogo gu gene duna bandatise. Zerangbaduse naza Mbori ti imo gbigbita aboro tipa ka fu mamu fuyo i sa gayo berã. Nyemuse nafõngbadukoyo ko sa uru si hasirago kurii ngbatunga aboro dunduko—gu ruruyo na gu irairayo. Ruru sarangbanga nika sa ko ni yangaraha ko mangisunge na gako ome nga gu adunga na bangbandaha tini ya ka nyasa riipa gu boro duna gene be ni ka ye na kpio, nga Satana Bakitingbanga.—Matayo 5:44, 45; AEbere 2:14; 2 Petero 3:9.

3. Tipagine du pa du Mbori na tandu apai dũ tini ni ndupai fu rani ani kido kuti ko?

³ Gu iiriwo ome du ti gu Barani nga ga ngbangbaturũ ko nga ndupai fu rani tipa ani kido kuti ko—kuti gako akidohe na kuti gako bandahe a. Tooni gude na bi tini nga ngba bani angba dagba kungbo aboro ho ni azio be bani ni totoroto, mbiko ni ini gupai nga bani ambunga kerepai si ye ka imisa ni te. Kinawo a, gu Barani nga ga ngbangbaturũ ko, nga guko “du na tandu ka batasa aboro,” abanda rani be nyenye gbarasahe ka ani ata na ko. (Yesaya 63:1; Mika 6:8) Na ni wene sino Barani, Yekova naadigiso gako akidohe dedede. Gu gako ome adunga bangbandaha tini ya nga ngbaanga tipa ‘nyása ko gupai ngba tiko, ki duna diabese rogo gupai ko akedihe tipaha.’—Yesaya 55:11; Tito 1:2.

4, 5. (a) Sangbanaha angia gine ho Bakindo Asa akido ni dunduko kuti Yekova? (b) Ginipai rengbe ka manga ka ani akido kuti gu gene aboro anyasa na apai rogo?

⁴ Tipagine duhe tini na nyanyakipaha wa gure nga ani diberã tipa ka bangirani gonga ti inopa gu bandahe nga ga gu Barani nga ga ngbangbaturũ ko ya? Si wo bambiko ani rengbe arengba ka rindo kurogo apai na bangirani ki go ti gu ba du gaani ndikidi bandahe ni. Ani nabi gere ti gu kpiapai nga ga gu Bakindo nangia Asa, nangia gu kumba nanakido kuti Yekova ti tonatonaha. Ti regbo ga Asa zogarago, nyanyaki abanzengere nga ga Etiopia yo nga aguyo bangeyo adu nga mirioni sa azubo ringara Yuda. Ni ino Asa gupai nga agu abanzengere nika diabe vura nga avurako, ko akparikpee ki yaa: “Ako Yekova, a nga kura boro ho ka unda rani wa mo te, dagba iraome na gu ni adu nga na ome ti ni ya. Ako Yekova gaani Mbori, mo únda rani, bambiko ani nakida kuti ro, ani naye na rimoro kuti gi barimbasa re. Ako Yekova, mo nga gaani Mbori; ka mo ídi nga fu boro ni dí . . . be ro ya.” (2 Pekapai 14:11) Yekova aidi na ga Asa sanahe na ki sa ko ko dibe avurako kpäkäyä.

⁵ Ono tie, fuo susa dungu agarã nga ga ruru sunge, ga Asa kido kuti gu ga Yekova ome nga ga batasa aboro azere. Tipa ka ne gu serekpohe naye be agu abanzengere nadu rogo gu kindo nga ga Yisaraere ku nodiyo, ko asa tiko fuo aSuria tipa undo. (2 Pekapai 16:1-3) Wa gu marã mobirimo nga gu ko afuhe fu Bakindo aSuria nangia Benadada avura dia gu gunde kusayo Yisaraere abaha ti Yuda, ga Asa mozunga na aSurio ayugu gupai nga ko adunga na kido kuti Yekova te. Anani nangia nebi asanako ziazia ki ya: “Gu rimbasa aborovura nangia ga Etiopia yo na aRibia adu nga ni babakere he, te? na angbagidavura na abanduri afarasi ni dungu yo ki susi, te? Ono wa mo akida kuti Yekova, ko afu yo ku be ro.” (2 Pekapai 16:7, 8) Si ki vura du wo, Asa aka gi rugute re. (2 Pekapai 16:9-12) Ho ani agbia tirani ni na kpakarakpakaraapai, ka ani kidonga kuti gu gene aboro anyasa na apai rogo ya. Kuba gure, si naida ani moi gaani kido kuti Mbori, mbiko kido kuti gu ome nga ga aboro andu niyangaraha sa gberarago.—Atambuahe 146:3-5.

Oni Gbata gu Ome Yekova Afuhe

6. Tipagine si aida tini ani “gbáta Yekova na gako ome”?

⁶ Yekova rengbe ka fu ome fu gako amoyambu na kini banda yo a. Baibiri nangarasa rani ani “gbáta Yekova na gako ome.” (Atambuahe 105:4) Tipagine? Mbiko ho ani amangapai ni na gu ome nga ga Mbori, ani amangasunge na gaani ome tipa ka undo kura aboro, kuba gupai nga ka imisa yo. Anga kura boro ho ani abi gu kpiapai ti ni ngbaa kisusi fuo kina Yesu Kristo te, nga guko namangi dungu iiriwoapai mbiko “ga Gbia [Yekova, NW ] tandu.” (Ruka 5:17) Ka Yesu arengbe arengba ka kpara tiko tipa ka dani irakumuko, baworimo, watadu ni gu bakindo duna bakere ome kisusi. (Ruka 4:5-7) Kuba gure, ko amangisunge na gu ome Mbori afuhe fuko tipa ka raba aboro na ka yugopai fuyo, ka undo aboro na ka husayo. (Marako 7:37; Yoane 7:46) Nga gu wene kpiapai tipa rani!

7. Gini nyanyakipa sino ani asonosaha ho ani amangapai ni na ga Mbori ome angianga gaani ya?

⁷ Kurii gure, ho ani amangapai ni na ‘gu ome Mbori afuhe’ fu rani, gere aundo rani ani duna umbasipatise. (1 Petero 4:11) Agu akumba nagbata ome tipa tiyo nada ni aboro ruko. Wene kpiapai tipa gipai re nga gu Bakindo aSuria nangia Esaradoni, nga guko nasambuo tiko ni rẽkangose ki ya: “Mi na ome tire, mi na bakere ome kisusi, mi nga iratandu, mi nga gburunga kumba, mi nga gbuguzu boro.” Na kparapai ti gure, Yekova “asia gu mumungo ahe nga ga zegino, [tipa] ko ba zee ti agu yo du na tatamana.” Si du, ka ndikidi Kristano asambuo tini, ni sambuo tini rogo Yekova yo, mbiko ni inihe ya gupai mangi ni he re, anga si mangi mbiko gani ome te. ‘Umbasi ani tirani tii be Yekova duna tandu apai,’ aye na ndikidi ngbarago fu rani.—1 AKorindo 1:26-31; 1 Petero 5:6.

8. Ginipai si aida ani mangihe mbata tipa ka gbia ga Mbori ome?

⁸ Waigu ani agbia ome be Mbori? Bambatapai nga, ani du wa ka ani sanahe tipaha rogo kparakpee. Yesu akido gako abawiriki nga Bako afu ziazia toro afu fu aguyo nasanahe tipaha. (Ruka 11:10-13) Ani berẽnga pa wai gere amoi ome kurogo ga Kristo abawiriki yo ho i asia gupai ni nga ka giasangba Mbori kuba giasangba agu abarumbatayo rogo pambori yo nga aguyo narũ ndika fu abawiriki ya i mbu manga dezirepai tipa Yesu. Ho i akparikpee ni tipa ga Yekova undo, ko akaragapai sa gayo kparakpee nga gu i afuhe na ngbaduyo yo dunduko, sidu ziazia toro ki fu ome fuyo i ndu kumbatayo na tungusa wene pangbanga zanga gunde.—Amokedi 4:19, 20, 29-31, 33.

9. Oni gumbapa ue mburupai tipa gbia ome nga ga toro, na oni funga kpiapai sa nga gu du rogo Kekeapai nga gu nayugo gupai nga si namangasunge na fuõho tini.

⁹ Ue pai nga, ani rengbe ka gbia gu ome nga ga toro vuru Baibiri yo. (AEbere 4:12) Gu ome du fugo Mbori nani ayugutihe ziazia rogo agu auru nangia ga Bakindo Yosia. Wa gi bakindo aYuda re avura rogoda gu sekeseke kpiaahe nga ga apagano kusayo rogo ringara, pa kurabara ga Yekova Ndika ni tunguotunguoho yekaru yo afõngbadukoyo tipa ko nyakasi gu mbakadapai nga ga girisorago re.a Fuo Yosia gedi gu Ndika re nitiko fu aboro, gu rikaaboro re nabayo amangi mozunga na Yekova, na i ki tona ue nyanyaki tua kuti iriso sekeseke kpiaahe. Sangbana gi wene mbakadapai berewe nga ga Yosia re angia, “ti gako arago dunduko i ambu nga peka fuo Yekova nga ga abayo Mbori te.”—2 Pekapai 34:33.

10. Gu biata gene nga gine nga gu rengbe ani ka gbia ome be Yekova rogo, na tipagine duhe tini na nyanyakipaha?

¹⁰ Ni Biata pai, ani nagbia ome be Yekova rogo gu kodatise nga ga aKristano. Pauro angarasi aKristano i naandu ku pati adunguratise yo dedede tipa ka ‘nyakasa akurayo kuti nyemuse na wene mangaapai’ na ka ngarasatiyo dagbatiyo. (AEbere 10:24, 25) Ho i akusi Petero ni bambukiso yo rogo iiriwo gene, ko akpinyemu gupai nga ka duna awirinako, sidu ko ki ndu nibasa kua navungu Yoane Marako yo, yo “dungu aboro adungura tiyo ku ho ni, ki nikpari.” (Amokedi 12:12) Rengo ngaha, ka i asungu asungo kpuyo yo dunduko na ki kparikpee. Ono i asia gupai nga ka dungura tiyo kurogo ba sa ka kparakpee na ka ngarasatiyo dagbatiyo ti gu regbo fudifudiapai re. Mbembedii kuti digido ga Pauro kere gbanga nunguro ku Roma yo, ko agbia bete awirina Puteori yo na kusa, ko ki gbia aguyo nandu nunguro tipa ka gbia ko. Gako karagapai angia gine? “Ho Pauro abi yo ni, ko ki tambua Mbori ki ngarã.” (Amokedi 28:13-15) Ko agbia ngara mbiko pa koda ko tiko na akurako aKristano berewe. Ani nagbia ome a be koda ani tirani na agu akuarani nga aKristano. A wa du ani kindi na ranirii na ki rengbe kaa koda tirani na akuarani, ka ani asadinga kaa ndu nisarani ngba fitikiri gene nga gu nandu sa nyenye unga ya.—Asanza 18:1; Matayo 7:14.

11. Oni gumbanga pa bete apai nga gu si aida “gu bakere tandu susi” rogo.

¹¹ Be kparakpee dedede, wisigo Fugo Mbori, na kodatise na akuarani aidipase, ani “[n]anyaka rogo Gbia [yo], na rogo gu ome nga ga gako tandu.” (AEfeso 6:10) Zanga kapa, ani dunduko naida ‘ome rogo Gbia yo.’ Bete aguyo narungo be agu akaza narungburasi kpotose, gu kurayo nambu be agu asigaro nga ga gbinza watadu i narungo be kpio gu badiangbayo i aima digo niraki na ni. (Atambuahe 41:3) Gu kurayo nahi gu sogote naye be gu gayo abadia rogatise nga azanga idapase. Avunguagude, gbe ngisa vunguagude, rengbe ka bi gupai nga pa mangasunge ti aregbo dunduko kini ngerefuo aborokporo ni gu tindiro nabatasa omeyo nirengo. Paranga aKristano naida ome tipa ka sovura kuti gu sosodapai nga ga akurayo na ka ka kere angua na ka ka wasiwasi kodaba. Si aidanga boro du dindikodindiko tipa ka sana Yekova tipa “gu bakere tandu susi” tipa si undo ni ni ke na diabe ngbatunga agu a’asada re te.—2 AKorindo 4:7.

‘Ko Nafu Tandu fu gu Ni Ome Ni Abata’

12. Waigu Yekova asongoda rani rogo gu sunge nga ga aKristano?

¹² Kurii gure, Yekova nafu ome fu gako amoyambu ho i amanga gayo sunge tungusapai ni. Ani nagedaha rogo ga Yesaya sangbanebi wa gere: “Ko nafu tandu fu gu ni he amaka ni [“ome ni abata,” NW ], na gu ni adu nga ome ti ni ya ko nakiisa omeni. . . . agu yo nakida kuti Yekova i aúngasi omeyo, i agúka wa adingimo nagu na apupora, i aóra, ka i ambú nga ya, i atá, ka he amáka nga yo ya [“ka ome yo abatanga ya,” NW ].” (Yesaya 40:29-31) Gu mokedi nangia Pauro nitiko agbia ome tipa ka manga gako sunge. Ni sangbanaha, gako sunge aduna ome kurii aboro. Ko akepai fu agu aKristano nadu Tesaronike yo ya: “[Anga] gaani wene pangbanga aye koyo du oni ni ni kina fugo [sa] te, ono ni tandu a, na rogo Ziazia Toro.” (1 ATesaroniko 1:5) Gako tungusapai na yugopai aduna ome tini ka manga bakere a’ariapai rogo ga agu aboro raka naadega tuyo koyo du ko ni.

13. Ginihe nanyakasi Yeremaya ko kpatagara kuti gako sunge sogote ki vura du vurũ?

¹³ Ho ani agbia tirani ni rogo gaani rago nga ga tungusapai na agu aboro duna gu sino nga ga zanga duna nyemupai—nga gu rago ani avura nitungusipai rogo dedede tipa dungu agarã aboro kini karagapai sani gbua tooni—kpotorani yo rengbe ka zera. Kpoto Yeremaya yo azere teketeke wa kina gure be gu sogote, sawia, na gu sakparakpa ko agbia tiko tini. “Mi apé nga . . . [pai tipa Mbori] te, watadu gumba pai berewe ti rimoko te,” wogu ko aberẽhe ku kpotokoyo. Ono ko arengbanga ka onga kii te. Gako pangbanga ‘adu kpotokoyo wa we kisiyo ho ku rogo amemeko yo.’ (Yeremaya 20:9) Gine nafu vovo ome fuko barabangiri kpakarakpakarapai wa ngbatunga gure? “Yekova [a]du na mi wa kikii borosovura,” wogu Yeremaya apehe. (Yeremaya 20:11) Pa ruga Yeremaya tiko na pa wai gako pangbanga aduna nyanyakipaha na pa wai gu gako sunge nga gu Mbori afuhe fuko aduna nyanyakipaha asa ko ko karagapai sa ga Yekova ngarasahe.

Ome ka Imisa Boro na Ome ka Husa Boro

14. (a) Waigu kii gu ome du ti gu ũsunge nga mirãse? (b) Oni funga kpiapai ka yugopa gu gbarasahe rengbe mirãse ka mangaha.

¹⁴ Anga agu aome dunduko du be rani naye nibasa be Mbori te. Ni kpiapai, mirãse na ome tini ka imisa boro na ka husa boro a. “Kpio na unga kina rogo gu pai nga ga mirãse,” wogu Soromo apehe. (Asanza 18:21) Sangbana gu guru fugo nadu dagba Satana na Eva nayugo bakio gu gbarasahe rengbe afugo ka mangaha. (Bambata Pai 3:1-5; Yakoba 3:5) Ani rengbe arengba a ka manga bakere gbarasahe na mirãrani. Gu fugo du tipa kikii kpoto degude rengbe ka sa ri ka nyemu riahe dunga tiri ya. Gupai nga kaa gu sa kitangbaangase dedede rengbe ka gbarasapa gu pa bakure naima dia gbanga regbo. Ii, si naida ani banda mirãrani.

15. Waigu rengbe ani ka mangasunge na mirãrani ka sonosa aboro na ka husa yo?

¹⁵ Ono tie, mirãse rengbe ka sonosa boro watadu ka gburuwa ni a. Ga Baibiri sanza nayaa: “Gu boro kina ho nagba sa fugo wa kina baso sa rũ he, ono mirã iratatamana nafu husa[he].” (Asanza 12:18) Tatamanatatamana aKristano namangasunge na mirãyo tipa ka fu wasa fu aguyo duna bakere gberarago gbiati aguyo duna nunga tipa kpio badiangbayo. Agu afugo nga ga nunga rengbe ka ngarasa gu sosono agude nasovura kuti gu kere sosodahe nga ga akurayo. Gu mirãse naberã aberã rengbe ka sa gu sosono awirinarani na adawirani i ini gupai nga ani naida yo kindi na ani nakpinyemu yo kindi. Afugo nga ga weneringise rengbe ka fu wasa fu aguyo nawoka. Kurii apai dunduko, ani rengbe ka mangasunge na mirãrani tipa ka gbaraga gu pangbanga duna ome nga ga Kindo fu aguyo dunduko nika degatuyo. Takapande Fugo Mbori ni gupai asusanga omerani ya ka ngbaduraniyo afõ rani sani. Baibiri nayaa: “Ka mo niká nga na manga wenepai fu agu yo du he fu yo ya, ho rengbe mo arengba ni namanga ha.”—Asanza 3:27.

Ruru Mangasunge Na Ome

16, 17. Ho i amangasunge ni na gu pagbia Mbori afu fuyo, waigu rengbe abaakumba, avunguagude, akumbakuadee, na dereakumba ka wirika Yekova?

¹⁶ Wa vura du Yekova na tandu apai dũ, ko nazoga dungurati na nyemuse. (1 Yoane 4:8) Ni wirika ko, agu ababiapai nga aKristano nangerafuo ga Mbori badona avusende ni nyemuse—nimangisunge na gayo pagbia niruruhe, angianga ingamangasunge nani ya. Rengo ngaha, ti kura aregbo, si naida ababiapai “nirugu yo, nizungadi yo,” ono i namanga gere “ni gbanga hipai na [birĩ] yugopai.” (2 Timoteo 4:2) Sidu abaakumba namakia agu afugo dedede gu mokedi nangia Petero akehe fu agu aboro duna pagbia beyo rogo dungurati: “Oni mbú ti ga Mbori rimbasa [avusende] du dagba roni, nimangi sunge barumbatayo, mbiko du oni ni zizi roni kuti ni te, ono ni nyemuhe fu Mbori; tipa gbegberẽ ũkumuko a te, ono ni idapaha kpotoroni yo. Ka oni dú nga ni abazogo agu yo i aasia payo fu roni ya, ono oni dú ni kpiahe fu rimbasa [avusende].”—1 Petero 5:2, 3; 1 ATesaroniko 2:7, 8.

¹⁷ Avunguagude na akumbakuadee a na pagbia beyo nga gu Yekova afuhe fuyo, na si naida i mangisunge na gi ome re tipa ka undo aboro, ka sonosa yo na ka ngerafuo yo. (AEfeso 5:22, 28-30; 6:4) Gu kpiapai nga ga Yesu nayugo gupai nga aboro rengbe arengba ka mangasunge na pagbia wenengai rogo gu gene nga ga nyemuse. Ka i ringbisi rugute aringbisa fu agude na si ki du kina kubani sa, rago gberenga tiyo te. (AKorosaio 3:21) Rogatise nanyaka ho agu akumbakuadee nga aKristano amanga gayo sunge ni nga ga bariikporo rogo nyemuse na dereakumba kini irisi akumbaayo nga riyo, kuba gupai nga ka yara ku gii gu ngbanda nga gu Mbori afuhe fuyo, nigbata gene ka maapai rii akumbaayo tipa ka zoga yo watadu ka gbia agu apai i aidaha.—AEfeso 5:28, 33; 1 Petero 3:7.

18. (a) Waigu si aida ani wiriki Yekova rogo banda tirani ti zinga? (b) Ginipai si aida aguyo duna pagbia beyo rimisihe kurogo aguyo du ku tii beyo?

¹⁸ Aguyo duna pagbia beyo kurii aborokporo na rogo dungurati, si naida i banda tiyo gbe ti zinga, mbiko zinga naba gunde ti aboro kuba gupai nga ka sa yo i duna nyemuse. Gu nebi nangia Nauma ayaa: “Yekova du ni bayee ko tipa zinga, ko du na bakere tandu gbe.” (Nauma 1:3; AKorosaio 3:19) Banda ani tirani ti zinga nayugo gupai nga ani na ome, baraho boro angaria ni nizinga si nga gopai nga ga rungbura. (Asanza 16:32) Gupai ani aida ka da tini kporo, na rogo dungurati nga ka maa nyemuse kurogo aboro yo—nyemu Yekova, nyemu kura aboro, na nyemu ruru andika. Nyemuse nga gu banyanyaki dada tipa kpamiatise na guhe nafõngbadurani yo ani mangi rurupai.—1 AKorindo 13:8, 13; AKorosaio 3:14.

19. Gini kido nga gu nafu wasa Yekova afuhe fu rani, na waigu si aida ani karagapai sani?

¹⁹ Ka ino Yekova nga ka inopa gako ome. Rogo Yesaya yo, Yekova ayaa: “Mo aina nga ha te? Mo agia nga ha a te? Ya nyenye Mbori nga Yekova, nga Bafu digida kpotosende. He amaka nga ko te ko ambu nga a te.” (Yesaya 40:28) Ka ga Yekova ome nyasinga te. Ka ani akido kuti ko angianga kuti tirani ya, ko ambunga rani te. Ko nakido rani niyaa: “Ka mo gúnde nga ya, mbiko mi du na mo, ka mo kío nga ya, mbiko mi nga ga Mbori; mi anyákasa ro, mi aúnda ro, mi asóngoda ro ni kumbabere du na gi rurupai.” (Yesaya 41:10) Waigu si aida ani karagapai sa gako bandahe nga ga nyemuse? Wa kina Yesu, ani mangisunge na gu ome dunduko Yekova afuhe fu rani tipa ka undo aboro na ka ngarasa yo. Ani bandanga mirãrani tipa si husi aboro kuba imisa yo. Na ani ningerenga angera kindi rogo toroyo ti aregbo dunduko, ki ru nyanyakii rogo idapase yo, na kini sono na tandu rogo gu ome nga ga Bakere Bakusirani, nga Yekova Mbori.—1 AKorindo 16:13.

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]

Oni Rengbe ka Sakarogoyo?

• Waigu Yekova amangasunge na gako ome?

• Rogo gini agene rengbe ani ka gbia ga Yekova ome?

• Waigu si aida i mangisunge na gu ome nga ga mirãse?

• Waigu rengbe gu pagbia Mbori afuhe ka duni maku?

[Gu kpiaahe du ti kpewaraga 25 na 26]

Yesu amangisunge na ga Yekova ome ka undo kura aboro

Takapande Fugo Mbori ni gupai asusanga omerani ya ka ngbadurani afõ rani sani