Oni Moiberãroni Sa Fugo Mbori Nga Ga Sangbanebi
“Ani na gu fugo sangbanebi berani nga gu i aima nyakasaha berewe gbe; na oni namangapai wenengai nimaa oni berãroni sani.”—2 PETERO 1:19, NW.
1, 2. Gini kpiapai tipa zire amasiya rengbe oni ka tangaraha?
TIPA dungu akama agarã, zire amasiya a’asadi tiyo ka gumba agu apai nika manga kumbatayo. Rogo bisue kama agarã ti Gaani Regbo, kumba nayaa rimoko angia Mose azomia aYuda rogo gu kisanga nga Kurete ya ko angia masiya nga guko ka batasi yo be rungosi. Rogo gu uru ko akparaha tipa ka batasa yo rogo, i apefuo ko kurii tumbatumba rago kuariyo pangba gu Baime nga Mediterena. Ko aya fuyo gupai si aidaha beyo gbua nga i tiwi kurogo baime, na si azaka fuyo. Gu badunguyo natiwi ku imeyo arindo ki kpiki ime, sidu gu zire masiya re ki oro kusayo rogo gu rago re.
2 Rogo 12 kama agarã, “masiya” akuru Yemen yo. Gu karifa, watadu bazogo nga ga gu ringara re, asanako tipa gu kpiapai nayugo pako ni masiya. Gi “masiya” re afu gu berã fuko nga gi bazogo re kati riko. Ko agumbapa gako ipiipi zingabekpio nga gu ka duni gupai i ainopai tini. Gu bazogo re aidi na gi berãpai re—na gure kingia digido gu “masiya” re.
3. Da nga ndikidi Masiya, na ginipai gako sunge ayuguhe?
3 Zire amasiya na gayo sangbaanebi nga kina kungbo apai nabaha, ono maaberã sa fugo Mbori nga ga sangbanebi andunga na boro wa gu tooni sa gberarago te. Gu ndikidi Masiya, nangia Yesu Kristo, angia unga digisidigisi gu dungu sangbaanebi nga ga Baibiri. Ni kpiapai, ni dia ko pai rogo ga Yesaya sangbanebi, gu bake Wene Pangbanga nangia Matayo akepai ya: “ ‘Gu ringara nga ga Zeburuna na gu ringara nga ga Nafatari, ku pati baime, mbiti Yaradene yo, Gariraya nga ga aGendiria agu aboro naasungu rogo bitimo i bi bakere imarago, na fu agu yo sungu rogo ringara na kirimo kpio, imarago ki ha fu yo.’ Ti gu rago re Yesu atona tungusa pai, ki ya, ‘Oni sá gaoni berã; bambiko gu ngbi nga ga ngbangbaturũ si nambeda.’ ” (Matayo 4:15-17; Yesaya 9:1, 2) Yesu nangia gu “bakere imarago” re, na gako sunge ayugu gupai nga ko nangia gu Nebi Mose agumba pako kumbatayo. Si adu nga i aimo agu aboro nika ka ti degatuyo kuti fugo Yesu.—Pa Fu Rugute ni Ue he 18:18, 19; Amokedi 3:22, 23.
4. Waigu Yesu adigisi sangba Yesaya 53:12?
4 Yesu adigisi gu sangbanebi a du rogo Yesaya 53:12: “Ko azogo mbisimoko fu kpio, i agedi ko na atiandika; ono ko aaka gu ingaapai nga ga dungu yo, ki nikpari tipa atiandika.” Ni ino Yesu gupai nga regbo mbedi tipa ko fu ungako nga ga boro ni tumorii, ko anyakasi gu idapase nga ga gako abawiriki. (Marako 10:45) Ko amangi gere rogo kparakpara gene rogo sakpotoko tihe.
Sakpoto Yesu Tihe Nasonosa Idapase
5. Rogo gaoni afugo nitironi, waigu rengbe oni ka ringbisapa sakpoto Yesu tihe?
5 Sakpoto Yesu tihe angia gu mangimangipai nga ga sangbanebi. Yesu ayaa: “Wiri boro ayé na ga Bako taarimo na gako amaraika; . . . Mi nagumba ha fu roni ni rengo, agu yo [kinaho] dagba agu yo ru[ndu] erẽ nikaakpi nga ya daho i ka bi Wiri boro ni ko niye rogo gako ngbi [kindo, NW ].” (Matayo 16:27, 28) Ya mo bete amokedi abi Yesu nirengo ko niye rogo gako Kindo? Matayo 17:1-7 nayaa: “Fuo rame sita Yesu ki rogo aPetero, na Yakoba, na wirinako nga Yoane, ki dakpa na yo ku ri bagangara yo ni sa yo. Kpotoko ki sa tihe ku bangiriyo.” Nga gu iiriwopai! “Kpakpuko ki du adu kurẽkurẽ wa kina uru, gako remu ki vuru avura wa imarago. Oni ngére, aMose na Eriya ki ye fuo yo ki nifura na Yesu.” Na berewe a, “mai ki vuru avura ba riyo,” fuo gure i ki gi kina boro fugo Mbori ko niyaa: “ ‘Wire du re, nyemuko namanga re, ngba ko ti re gbe; oni gí pa ko.’ Ho abawiriki agi gu pai ni re, i ki vagadi kpakpuyo, ki nigunde [agunde] gbe. Yesu ki ye ki zadi yo, ki ya, ‘Oni gúari, ka oni gúnde nga ya.’ ”
6. (a) Tipagine Yesu ayambu pa sakpotoko tihe tini nga yuguyugupai? (b) Gu sakpoto Yesu re angia mboimboi ginipai kumbatayo?
6 Gi iiriwopai re awiri manga rii gu kura tukpu Bagangara Erumona sa, nga gu rago Yesu na gako amokedi biata asungu rogo yuru. Gu sakpoto Yesu tihe re avura manga yuru, gere kini saha si iriwo gbe. Agu aboro naima kpiko bakuruyo nga Mose na Eriya adunga ho nzunzu te, si nga ndupai sa Yesu ayambuhe tini nga yuguyugupai. Kina Kristo sa nadu yo nirengo. (Matayo 17:8, 9) Ngbatunga gu bawene yuguyugupai re afu iiriwo mboimboipai kumbatayo fu aPetero, Yakoba, na Yoane tipa ga Yesu padu ho na taarimo na tandu nga ga Kindo beko. Agu apai du tipa Mose na Eria nadigo kuti ga Yesu mbedimbedi adikumbo nga aguyo koditiyo kuti ko, na gu yuguyugupai re anyakasi gako dezirepai berewe tipa Kindo na ki nyakasi padu ko ni bakindo kumbatayo.
7. Waigu ani aino gupai nga pa sakpoto Yesu tihe adu kindi wenengai rogo ga Petero berã?
7 Gu sakpoto Yesu tihe re afu undo rogo nyakasa gu idapase nga ga agu amokedi nadu biata re, nga aguyo si adu nga i amanga gu nyanyakipa sunge nga ga ngbembatayo rogo apai yo rogo gu dungurati nga ga aKristano. Agu apai dunduko nga, pa ki kpakpu Kristo kurẽkurẽ, pa kika gako aremu, na kina boro fugo Mbori kini takipande gupai nga Yesu angia Wiriko nga guko Ko akpinyemu ko gbe nga guko si aida i degetuyo kuti ko—amangi agu apai wenengai si adu tipaha. Ono si adu nga ka amokedi gumbanga pa gu yuguyugupai re fu boro ya daho i ka zingisa Yesu ni. Agarã wa 32 kusa, gi yuguyugupai re adu kindi ni ungaha rogo ga Petero berã. Ni fura ko tipaha na kini yugupa nyakapaha, ko akepai ya: “Bambiko ho ani ayugu gu tandu nga ga gaani Gbia Yesu Kristo ni fu roni na gako ye, ani apeka nga pa aboro, nga gu i agumba ni tatamana [nga ga] biriki te, ono ani adu ni adezirehe ki bi gako bakere taarimo ni bangirani. Bambiko ko adi irisa be Mbori nga Ba, na taarimo a, ni gu rago ngbatunga fugo aye wa gere fu ko rogo wene betedi taarimo, nga, ‘Wire du re, nyemuko namanga re, ngba ko ti re gbe,’ ani ki gi gi fugo re tigaani si niye ngbangbaturũ yo ho ani adu ni na ko ri ziazia bagangara.”—2 Petero 1:16-18.
8. (a) Fugo Mbori tipa Wiriko agbeberã sa ginipai? (b) Gine gu mai arukubaha nga gu nadu rogo gu yuguyugupai nga ga sakpoto Yesu tihe re?
8 Gu nyakipaha gbe nga gupai Mbori agumbaha niyaa: “Wire du re, nyemuko namanga re, ngba ko ti re gbe; oni gí pa ko.” Gi gumbapai re nagbeberã rani kuti Yesu ni ga Mbori siasia Bakindo nga guko moi yo ko rii mbatabakindo, nga guko si aida kusikusiahe dunduko gi sangbako. Gu mai nadadi rago ariyo ayugu gupai nga pa digo gi yuguyugupai re adunga nibibihe gbayaga te. Kina aguyo sa ka duna gu bangirise nga ga giarogopai yo ka bihe, nga aguyo ini pa ‘guhe i aino’ padu Yesu ho tini na ome beko nga ga Kindo. (Matayo 24:3) Nirengo, pa fu Yesu rugute ya ka i penga pa gu yuguyugupai re fu kura boro ya daho i ka zingisako ni dagba kangba aboro nayugo gupai nga ka i atumbako kuari na ki taasi pako kina fuo gako zingabekpio.
9. Tipagine si aida tini pa sakpoto Yesu tihe nyakasi gaani idapase?
9 Fuo Petero fura tipa sakpoto Yesu tihe, ko ayaa: “Sidu tie ani na gu fugo sangbanebi berani nga gu i aima nyakasaha berewe gbe; na oni namangapai wenengai nimaa oni berãroni sani wa ka boro angana gu ramba naki rogo bitimo, daho rago nika gira ni na gu kerekuru nga ga ngbawiso ru ki kuru, ngbaduroni yo. Oni ini gere mbata, ya a nga gu tungusitungusi pai [sangbanebi, NW ] sa nga ga Ziazia Kekeapai naye be boro ni gani berã te. Bambiko a nga tungusitungusi pai [sangbanebi, NW ] sa naye mbiko sangba boro te, ono aboro agumba pai be Mbori, wa Ziazia Toro arugu yo.” (2 Petero 1:19-21, “oni ringbisingaha na NW.” ) Sakpoto Yesu tihe nanyakasa fugo Mbori nga ga sangbanebi ni guhe rẽ tipa i kido kuti ni. Ani du wa ka ani moiberãrani sa gu fugo re angianga kuti gu ‘tatamana nga ga biriki’ nga gu Mbori asongodanga ha watadu ka idapaha a ya. Si naida pa sakpoto Yesu tihe nyakasi gaani idapase kuti gu fugo nga ga sangbanebi mbiko yuguyugu mboimboipai tipa ga Yesu taarimo na pa gu ome nga ga Kindo ima dani ndikidipai. Ii, ani na gu gopai berani adunga kangoho tini ya, nga Kristo gudu ho areme ni gu Bakindo ngbangbaturũ duna ome.
Gu Gene Kerekuru nga ga Ngbawiso Ru Akura Rogo
10. Da watadu gine nga “gu kerekuru nga ga ngbawiso ru” nga guru Petero agumba paru, na tipagine karaga oni pai tini wo?
10 Petero akepai yaa: “Oni namangapai wenengai nimaa oni berãroni sani [fugo nga ga sangbanebi] wa ka boro angana gu ramba naki rogo bitimo, daho rago nika gira ni na gu kerekuru nga ga ngbawiso ru ki kuru.” Da watadu gine nga “gu kerekuru nga ga ngbawiso ru” re? Gu fugo nga “kerekuru nga ga ngbawiso ru” rogo Baibiri yo (NW ) gbua bara sa, na rogoyo teketeke wa kina gu nga “kerekuru nga ga wiso ru.” Yugoti 22:16 nayamba Yesu Kristo ni “taataa kerekuru nga ga wiso ru.” Ti kura aregbo rogo garã, ngbatunga agu akerekuru re nga agura nakura ni yangara ra ku uroyo. Ami nakura ngbutuko mbata fu kura uru, na were, ami kini takipande girorago nga ga vovo uru. Petero amangisunge na gu fugo nga “gu kerekuru nga ga ngbawiso ru” ni fura ko tipa Yesu fuo dia ko ome Kindo ku beko. Ti gu regbo re, Yesu atumba tiko rogo haurago dunduko kuari kodihe na gaani kpotosende! Ni gu Masiya nga Kerekuru nga ga Ngbawiso ru, ko nayugopa giro vovo uru kumbatayo, watadu regbo, tipa aboro giasangbaa.
11. (a) Tipagine 2 Petero 1:19 ayugonga gupai tini nga “gu kerekuru nga ga ngbawiso ru” nakura kina boro rogo ndikidi angbaduse nga ga aboro ya? (b) Waigu rengbe oni ka sakarogo 2 Petero 1:19 yo?
11 Dungu gu sasa apai nga ga Baibiri nasonosa gu berã nga afugo gu mokedi nangia Petero nga gu ke yo ho rogo 2 Petero 1:19 nafura tipa kina boro ndikidi ngbadu boro yo. Barõa ngbadu sosono boro gbua dagba agiramu 250-300. Waigu ka Yesu Kristo awiri pa kura ngbadu aboro yo—nga guko du awere ni taasitaasi kusikusi toro ngbangbaturũ yo—rogo gi tooni papara boro re? (1 Timoteo 6:16) Nirengo, gu ngbadu raniyo narukuba kurapai du duni kodikodihe kurogo gipai re, tipa ani namaa berãrani sa fugo Mbori nga ga sangbanebi mbikoho. Ono oni kparianga 2 Petero 1:19 wenengai, oni nika bi gupai nga New World Translation namangasunge na koma mbata fu gu gumbapai nga “daho rago nika gira ni na gu kerekuru nga ga ngbawiso ru ki kuru” tipa ka kparaha kusayo ti gu bambata afugo na ti gu gumbapai nga “ngbaduroni yo.” Ani rengbe ka ke gi veresi re were: ‘Ani na gu fugo sangbanebi berani nga gu i aima nyakasaha berewe gbe; na oni namangapai wenengai nimaa oni berãroni sani wa ka boro angana gu ramba naki rogo bitimo, nga, ngbaduroni yo, daho rago nika gira ni na gu kerekuru nga ga ngbawiso ru ki kuru.’
12. Waigu du ngbadu aboro yo wa du yo dunduko, ono ginipai duni rengo tipa ndikidi aKristano tigayo?
12 Ginipai du tipa gu ngbaduse nga ga aboro ingapai wa du yo dunduko? Oni ngere, ngbaduyo rogo gu bitimo nga ga toro! Ono tie, kangia ani nga ndikidi aKristano, si wa ka i ya ani na ramba naki ngbadurani yo, nga gu ngbadurani ka duna bitimo wa ka si nadunga wo ya. A wa duhe niyuguyuguhe rogo afugo Petero, nimaa ndikidi aKristano berãyo kuti fugo Mbori nga ga sangbanebi du ka i arengbe tini kaa ngera angera kindi, na ki rugu tiyo na pa kura vovo uru. Ka i arugu tiyo na gu rengo nga gu Kerekuru nga ga ngbawiso ru aima kura, angianga rogo agu angbaduse nga ga aboro ya, ono ku barabangiri kusikusiahe dunduko.
13. (a) Tipagine rengbe ani ka ruga tirani tini na gupai nga gu kerekuru nga ga ngbawiso ru re ima kura? (b) Tipagine rengbe aKristano tini ka hi gu kpakarakpakaraapai namanga nga gu Yesu agumbapaha kumbatayo tipa gaani auru?
13 Gu Kerekuru nga ga ngbawiso ru re aima kura! Ani rengbe ka rugatirani na gure ni maa ani berãrani sa ga Yesu bakere sangbanebi nga gu du tipa padu ko ho. Areme, ani nabi digisidigisihe rogo agu apai namanga wa agu avura naamanganga mbata ya, angbongi, abazigizo, na tungusa wene pangbanga rogo zegino dunduko. (Matayo 24:3-14) Wa gu fudifudiapai Yesu agumba paha avura ni imisi rani a nga aKristano, ani rengbe arengba ka hihe rogo zereda na ngbarago nga ga ngbaduseyo. Tipagine? Mbiko ani namaa berãrani sa fugo Mbori nga ga sangbanebi na ki duna idapase kuti agu apai ko akidopaha kumbatayo. Ani ini gupai nga ani ngbadimo bawene regbo kisusi mbiko ani kina boro ti yangara ‘digido rago’! (Daniere 12:4) Zegino rogo gu kpakarakpakarapai nga ga zanga duna maabangirise nga gu i agumbapaha kumbatayo rogo Yesaya 60:2: “Oni ngére, bitimo adáda kpotosende, nduunduu bitimo ki dadi aboro.” Waigu rengbe boro ka ino gani gene rogo gi bitimo re? Boro du wa ka ni moiberã ni awere ni umbasitise sa fugo Mbori nga ga sangbanebi, mbata regbo nika susa. Si naida gupai nga agu aboro duna wene ngbaduyo yo ndu koyo du Yekova Mbori ni, nga Mburu unga na imarago. (Atambuahe 36:9; Amokedi 17:28) Kina mbiko manga gere sa rengbe boro ka gbia ndikidi rugatinapai na gu maabangirise nga ga gbia ngbarago be gu iiriwo raka du kumbatayo nga gu Mbori naringbisipaha tipa aboro giasangbaa.—Yugoti 21:1-5.
“Imarago Ye ku Zegino”
14. Ginipai si aida ani mangihe tipa ka bi digisidigisi ga Baibiri iiriwo sangbaanebi?
14 Kekeapai nagumbaha ziazia nga Yesu Kristo nazogarago awere ni Bakindo. Mbiko dia ko ome kindo ku beko rogo 1914, iiriwo sangbaanebi kindi kumbatayo nika digo. Tipa ka gbia digisidigisihe, ani du wa ka ani yugu gupai nga ani na umbasipatise nga agu boro namanga idapase kuti Yesu Kristo, kini saberã ti agu asunge nga ga ingapai na ti agu aingapai ani amangihe zanga ruga ani tirani nani. Rengo ngaha, aguyo nakpinyemu bitimo agbianga nyenye unga te. Yesu ayaa: “Sapangbanga nga gere, nga imarago [ima] ye ku zegino, aboro ki nikpi kina nyemu bitimo ku ba imarago; bambiko gayo apai nangia gbegberẽpai. Bambiko gu ni nainga pai ni nasoga imarago asoga, ni naye nga ku imarago te, i ka za ni ti gani apai. Ono gu ni namanga rengo ni naye ku imarago, gani pai du ni yuguyugu he, bambiko wa ni nimangi he kina kpoto Mbori yo.”—Yoane 3:19-21.
15. Ginipai nika manga ka ani basapa gu bata Mbori nafuhe rogo gu gene nga ga Wiriko?
15 Imarago nga ga toro ye kurogo zegino mbiko Yesu, sidu degatue kuti fugo ko na nyanyakipaha. Pauro akepai ya: “Mbori [a]nagumba pai bakuru yo fu aba[rani] ku ngba anebi ni dungu ngbatunga apai na ngba dungu gene apai, ko . . . [gumba] pai fu rani ti digida agi arame re rogo Wiriko yo, gu ko ko aasia pa ahe dunduko fu ko, nga gu ko ko amangi zegino rogo ko yo.” (AEbere 1:1, 2) Ginipai ka mangi ka ani gbarasipa gu bata Mbori nafuhe rogo gu gene nga ga Wiriko? Pauro afura kindi niyaa: ‘Kangia gupai i agumba rogo amaraika aduni nyanyakihe, ingapai ki zi mosoro dunduko na basapai niruru sarangbanga rengbe nani; ka ani basapa bata ni bakere he wa gere, ani awira pa bata wãi? Nga gu i aima gumbapaha mbata ku ngba Gbia, si ki duni nyakasinyakasi he fu rani ngba aguyo nagihe. Mbori ki duni dezirehe na yo a, rogo agu apai i aina pai ti ni na iiriwo apai, na rogo dungu ngbatunga atandu, na rogo agu agamahe nga ga Ziazia Toro, wa ko akpinyemuhe tigako.’ (AEbere 2:2-4) Ii, Yesu nga bangbasia boro rogo takapande fugo nga ga sangbanebi.—Yugoti 19:10.
16. Tipagine rengbe ani ka duna idapase tini wenengai kuti ga Yekova Mbori sangbaanebi dunduko?
16 A wa ani nigumbaha mbata, Petero ayaa: “A nga gu tungusitungusi pai [sangbanebi, NW ] sa nga ga Ziazia Kekeapai naye be boro ni gani berã te.” Aboro nisayo arengbanga ka kusa ndikidi sangbanebi te, ono ani rengbe ka duna idapase dunduko kuti ga Mbori sangbaanebi. Gere naenga ti kina Yekova Mbori nitiko. Be gu undo nga ga ziazia toro, ko sa gako amoyambu i girogo wai gu sangbanebi nga ga Baibiri adigo. Nirengo, ani nafu tambuahe fu Yekova tipa bi ani digisidigisi dungu sangbaanebi nga ga Baibiri natona rogo gu garã nga 1914. Na ani ima rugatirani na gupai nirengo nga gu yangara sangbaanebi du tipa gi digido sinoraka re adigo adigo dunduko. Si na nyanyakipaha nga ani moiberãrani sa agu apai Mbori agumbapaha kumbatayo wa ani kaa mbu gaani imarago si ni ki. (Matayo 5:16) Nga gu tambuahe du ani nani mbiko Yekova nasa ‘imarago si hasirago fu rani rogo nduunduu bitimo’ nga gu dadi kpotosende areme!—Yesaya 58:10.
17. Tipagine ani aida gu imarago tini nga ga toro be Mbori?
17 Imarago nasa rani ani nibi apai. Si nasa gupai a nga aũati sono nga gu nafu riahe fu rani rogo dungu arikoho. Ani arengbanga ka raka zanga imarago te. Ginipai tipa gu imarago nga ga toro tigaha? Si nayugo gene fu rani na kini yugu agu apai du kumbatayo fu rani a wa i aima gumbapaha kumbatayo rogo Fugo Mbori, nga Baibiri. (Atambuahe 119:105) Ni nyemuse, Yekova Mbori ‘nakéda gako imarago na gako rengo.’ (Atambuahe 43:3) Nirengo, si naida ani yugu tambuahe bakere gbe tipa ngbatunga agu agamahe re. Sidu tie, ani mangi gupai rengbe ani ka mangaha tipa ka dia gu imarago nga ga ga ‘Mbori inohe nga ga taarimo’ tipa si hasirago ngbaduraniyo.—2 AKorindo 4:6; AEfeso 1:18.
18. Ginipai ga Yekova Kerekuru nga ga Ngbawiso ru nambakadi tiru ka mangaha?
18 Nga gu maku fu yo ho fu rani ka ino gupai nga rogo 1914, Yesu Kristo, nga gu Kerekuru nga ga Ngbawiso ru, aima kura rogo haurago dunduko na ki ima tona ka digiso gu yuguyugupai nga ga pa sakpotoko tihe! Ga Yekova Kerekuru nga ga Ngbawiso ru gu duho awere, ki ima mbakada tiru ka manga ga Mbori ringbisapai ni gu kura digiso pa sakpoto Yesu tihe—rogo “gu vura nga ga gu bakere rago nga ga Mbori, nga gu ko du na tandu apai dũ.” (Yugoti 16:14, 16) Fuo i wege gi kuru sinoraka re kusayo, Yekova adigiso gu gako kidohe du tipa “vovo angbangbaturũ na vovo kpotosende,” yo ngaha re ani ka rengba ni kaa sambua ko nyeanye kindi ni Bakere Bakindo nga ga haurago na ni gu Mbori nga ga ndikidi sangbanebi ko. (2 Petero 3:13) Daa kurogo gu uru re, ani nita kindi rogo gu imarago nga ga Mbori nimaa ani berãrani sa fugo Mbori nga ga sangbanebi.
Waigu Rengbe Oni ka Karagapai?
• Waigu rengbe oni ka ringbisapa sakpoto Yesu tihe?
• Waigu pa sakpoto Yesu tihe asonosa idapase?
• Da watadu gine nga ga Yekova Kerekuru nga ga Ngbawiso ru, na ti gini regbo u akuru?
• Tipagine si aida tini ani moiberãrani sa fugo Mbori nga ga sangbanebi
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 21]
Oni rengbe ka sakarogo gupai yo pa sakpoto Yesu tihe ayugoho?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 23]
Gu Kerekuru nga ga Ngbawiso ru ima kura. Oni ini wai u akuru na ti gini regbo?