Oni Naraka Ringbisihe Kuti Gaoni Kparatise?
‘Gupai oni amangaha, oni mángihe na kpotoroni yo dunduko wa ka oni amangaha fu Yekova, wa fu aboro te.’—AKOROSAIO 3:23.
1. Kuti kura buku sa nga ga zegino, rogo gu fugoyo nga “kparatise” nga gine?
WAIGU angimbaro nirengbe ka manga gayo mbaro ni bawenehe gbe? Rogo agu ambaro du wa tennis, ta kandi, basketball, baseball, mbaro oto, golf, watadu gu kura ambaro, bawene angimbaro nangimbaro ni wenehe gbe mbiko kina gayo nyanyaki futise tipa mangaha. Agu apai i aperesa paha kumbatayo nga wai ka mbakada berãyo na kpotoyo tipa ngimbaro. Gere gu rẽ arẽ wenengai na gu ringbisaapai du tipa gu fugo nga “kparatise,” du rogoyo nga “ka futise dunduko tipa ka manga kurapai nga gu boro aberãpaha watadu aida ka mangaha.”
2. “Kparatise” nayugo ginipai Baibiri yo? Oni yugunga kpiapai.
2 Ono rogo gu fugoyo nga “kparatise” nga gine kuti sangba Baibiri? “Kparahe” nga sasa gu pa-Ebere du rogoyo nga “ka kpara he kusayo; ka du kusayo; ka kura kusayo.”a Rogo gu ringara aYisaraere nadu mbata, gu Gbia motumo nangia Arona anavo ‘gu ziazia he i ainopa kparatise tini’ ti gako kpakpari rokoo, nangia kpasakpasa imaima saani ndikidi dahabu na getekegeteke kekepai ti vuroho rogo pa-Ebere nga gu nayaa, “Padu ziazia nga ga Yekova he” (NW ). Gaha sunge angia tingida gbia motumo na gupai nga ko du wa ka ko aaneka manga agu apai dunduko rengbe ka birikosi bamotumo ‘bambiko gu he i ainopa kparatise tini, gu nzeme tipa mbeda aboro nga ga gako Mbori adu riko.’—Gate 29:6; 39:30; Pa Amotumo 21:12.
3. Waigu si aida kparatise duna ome kurii gaani raka?
3 Mbiko gi tangarapai re, ani nabi gupai nga kparatise nga nyanyakipa pai. Si nayugo gupai nga boro duna nyemu yugo ti ni ni ga Mbori moyambu, na si naida gigiri mangapai. Sidu tie, ani rengbe ka rugatirani na ndu gupai gu mokedi nangia Petero afugu gu fugo Yekova tini niyaa: “Oni dú ziazia bambiko mi du ziazia.” (1 Petero 1:15, 16) Ni agu aKristano naima kparatiyo, ani na gu bakere tindiro berani nga ga raka ringbisihe kuti gaani kparatise, ki du niruru rani da ti digido apai. Ono gu kparatise nga ga aKristano nakoda ginipai?—Pa Amotumo 19:2; Matayo 24:13.
4. Waigu ani ada ti gu diandue nga ga kparatise, na i rengbe ka ringbisaha kuti gine?
4 Fuo gbia ani ruru inohe tipa Yekova Mbori na tipa gako ringbisaapai na ki gbia inohe tipa Yesu Kristo na gako asunge rogo gu ringbisaapai re, ani adiberã ni tirani kaa ndusunge Mbori na ngbaduraniyo dunduko, na berãrani dunduko, na mbisimorani dunduko, na na omerani dunduko. (Marako 8:34; 12:30; Yoane 17:3) Ani rengbe ka bi gure ni gu mozunga ani amangihe ni tirani, nga ani kparatirani fu Mbori zanga ka na kura apai tipa tirani. Ani amanganga gaani kparatise mbiko gu tunguotunguopai ngbadurani afõrani ani mangihe te. Ani aima berã tipaha wenengai na ki makiapaha rogo kparakpee, kini mangisunge na gu ome nga ga berãkuriipai. Sidu, gu diaberã re adunga tipa regbo ngbutuko te. Ani arengbanga ka du wa gu boro tona ka sopa bino na fuo gure kini mbuhe bebere gene mbiko si nga nyanyaki sunge te, watadu mbiko regbo ke ahe tuturũ kindi kumbatayo watadu mbiko ni zanga ruga tini na pa ida ahe te. Ani wisiginga gu kpiapai nga ga gu beteyo ‘namoi beyo ti agu asunge’ nga ga siokrasia ti regbo kpakarakpakaraapai na aũkota.—Ruka 9:62; ARomo 12:1, 2.
I Ambunga pa Gayo Kparatise Te
5. Waigu Yeremaya adu ni gu ga Mbori moyambu gako kpiapai nga ga kparatise agbarii akuraha?
5 Ga Yeremaya sunge nebi Yerusarema yo adi agarã susi 40 (647-607 Mbata fu Gaani Regbo), na si adunga ni taata sunge te. Ko aima inopa ome ko wenengai. (Yeremaya 1:2-6) Si aida ko duna wingbaduse na hipai tipa kaa fura na auru dunduko fu gu nyanyakirii aboro nadu ringara Yuda yo. (Yeremaya 18:18; 38:4-6) Ono tie, Yeremaya anakido kuti Yekova Mbori, nanyakasi ko ko ki da nirengo ni gu ga Mbori moyambu naima kpara tini.—Yeremaya 1:18, 19.
6. Gini kpiapai gu mokedi nangia Yoane amoihe fu rani?
6 Ginipai tipa gu ruru mokedi nangia Yoane, nga guko i azi ko ngba gbinza ko ki ga na ko kurogo gu kisanga i anadianga aboro rogo kugume ya, nangia Patemo “mbiko gu pai nga ga Mbori na gu dezire pai nga ga Yesu”? (Yugoti 1:9) Ko ahipai na kini raki ringbisihe kuti gako padu ni gu Kristano naima kpara ti ni tipa agarã wa 60. Ko araki ki susi kugii gu regbo ga aRomo abanzengere agbarasi Yerusarema tini. Ko aduna gu mamu beko nga ga ke buku Wene Pangbanga sa, na awaraga biata nga gu toro adu kugii pa kehe, na gu buku nga Yugoti, nga gu ko abi gu vura nga Aramegido rogo kumbatayo. Ya mo ko ambu sunge ho ko aini gupai ni nga Aramegido ayenga mbu ko kindi ni ungako tee? Nyemu apai agbandaka tiko? Oó, Yoane anye niruruko da ti kpioko, ni ini gupai nga wa ‘ringbisiringbisi regbo avura du mbembedii ya,’ digisidigisi sangba gako yuguyuguapai adu tipa gu regbo du kumbatayo.—Yugoti 1:3; Daniere 12:4.
Gu Vovo Kpiaapai nga ga Kparatise
7. Waigu wirina sa angia wene kpiapai tipa gu kparatise nga ga aKristano?
7 Rogo gi gaani aregbo re, dungu akutu ruru aKristano azi tiyo ngangaraa kuti gayo kparatise, si ki vura du vurũ nga i arakanga ki bi Aramegido te. Guni sa dagba ngbatunga agu aboro re angia Ernest E. Beavor, nadu England yo. Ko ada ni Dezire rogo 1939 ti tonatona Ue Vura nga ga Zegino, na ko ki kisi gu gako basunge nanakusa kpia aboro nga gu namaapai kina kumbatayo tipa ka dia gu sunge ku beko nga ga tungusapai ti aregbo dunduko. Mbiko gako kparatise ti zegino ni Kristano, i azi ko ku bambukiso yo tipa agarã ue. Gako aborokporo asongodi ko, na rogo 1950 awiriko biata andu tipa wirikapai kurogo ga Watchtower Sukuru Baibiri nga ga Girada du New York yo tipa ka kura ni amokedi. Gu wirina nangia Beavor adu zaaza gbe rogo sunge tungusapai ki da ti gupai nga abakureako naayamba ko nga Armageddon Ernie. Ko araki niruruko ringbisihe kuti gako kparatise daa ti kpioko rogo 1986, ko anatakapande pa mbeda gu ga Mbori vura nga Aramegido. Ko aabinga gako kparatise fu Mbori wa gu giatise du dagba aboro tipa regbo ngbutuko te!b—1 AKorindo 15:58.
8, 9. (a) Gini kpiapai dungu paranga akumba amoihe Spain yo ti regbo gu kere zogarago nangia ga Franco? (b) Gini asanahe ru aru ani sana tirani nani?
8 Kura kpiapai nga ga agu aboro gayo ngara aarungburanga ya adu Spain yo. Ti regbo gu kere zogarago nangia ga Franco (rogo 1939-1975), dungu kama paranga aDezire nga aguyo naima kparatiyo fu Mbori aru nyanyakii ni agu aKristano angbenga na agu apai nga ga zegino ya. Dunguyo dagbayo yo adi agarã bawe watadu susi gure kurogo agu abambukiso nga ga abanzengere. Dezire sa, nangia Jesús Martín, i adungura agarã nga ga zio kuriko si ki da ti agarã 22 ku bambukiso yo. I ataki ko gbegberee ho i aabanda ko ni rogo gu bambukiso nga ga abanzengere Afrika yo ku Nodiyo. Gipai re adunga ni taataha te, ono ko ambunga gako diaberã te.
9 Tipa gbanga regbo, gi paranga akumba re anaberãnga pa gu regbo i ka kusayo tini te, kangia ka gure amangi ke, mbiko dungu asapangbanga adu kuriyo, gu ti ngbafuo kuraha. Si ki vura du wo, i akakuti gayo ruru mangapai na ki nye kuti gayo ngara tipa sunge tungusapai ho i aduni ni ziziyo. Ho apai atona kaa ngba ni niyangaraha rogo 1973, i akusi dungu agi aDezire re kusayo bambukiso yo, garãyo naima da ti gu regbo re gii agarã 30 yo, fuo kusayo yo, i andu nibasa ki tona sunge tungusapai ti aregbo dunduko, bete yo kini da ni kparakpara abazakigene na ni agu ababiapai nataata. I araki ringbisihe kuti gayo kparatise bambukiso yo, na dunguyo ninaamangaha wo fuo kusayo yo kusayo bambukiso yo.c Ginipai tipa rani areme? Ani naraka niruru rani ringbisihe kuti gaani kparatise wa gi ruru aboro re?—AEbere 10:32-34; 13:3.
Ruru Bipai Tipa Gaani Kparatise
10. (a) Waigu si aida ani nibi gaani kparatise? (b) Waigu Yekova abi gu gaani sunge ani amangaha fuko?
10 Waigu ani abi gu gaani kparatise fu Mbori ani amangihe kaa manga gupai ko akpinyemuhe? Si ni bambatapai rogo gaani raka? Ka kina gini apai vura du tipa rani, singia ani nga aparanga watadu sosono aboro, arogotise watadu abakuparanga, ani na wene auwakpotose watadu na kaza, si naida ani asadi tirani nyanyakii kaa raka ringbisihe kuti gaani kparatise, kini mangipai ringbisihe kuti agu apai du tipa rani. Gupai du tipa kura boro rengbe ka mbu ni ni mangi sunge tungusapai ti aregbo dunduko ni bazakigene, ni gu boro fu ti ni ka undo sunge rogo gu be-basunge nga ga Watch Tower Society, ni mokedi, watadu ni gu babiapai nataata. Ngba kura gene, si rengbe ka du nga kura avunguagude na bakere sunge beyo, kini ngerefuo agu azingo nga ga gayo aborokporo ti borose na rogo toroyo. Ya mo gu gayo bete asaa i diaha ku gene sunge tungusapai yo rogo adiwi nibasasa, si na paha gbua tooni bangiri Yekova ti gu dungu asaa nga ga gu moyambu namangasunge ti aregbo dunduko? Oó. Mbori aidanga guhe berani ani arengbanga ka mangaha ya te. Gu mokedi nangia Pauro agumba gi ndika re: “Bambiko si ngia gu ni du zaza rogo pa fu gamahe, Mbori aida pa gamahe be boro wa du pa agu ahe du be ni, kuti agu ahe adu nga be ni ya te.”—2 AKorindo 8:12.
11. Pa bata ani narurii ginipai?
11 Ka kina ginipai vura du, anga pa gaani bata naruriipa gupai rengbe ani ka mangaha te, ono si mbiko gu ga Yekova weneringise ani arẽnga tipaha ya nga gu naye rogo Kristo Yesu yo, nga gaani Gbia. Pauro asakirogoyo ziazia niyaa: “Aboro aingi ainga dũ, ki ti bungudu ti ga Mbori taarimo; i di pai ri yo gbua mbiko gako undahe rogo gu tumori yo du rogo Kristo Yesu yo.” Ono tie, gaani asunge nga gopai tipa gaani zaaza idapase kuti ga Mbori akidohe.—ARomo 3:23, 24; Yakoba 2:17, 18, 24.
12. Tipagine si aidanga tini ani niringbisi gaani sunge na ga akuarani ya?
12 Ndupai ho tipa ani niringbisi bakio gaani regbo rogo ga Mbori sunge, watadu bange agu abuku du mburuhe rii Baibiri nga gu ani akparakaha, watadu bange agu aboro ani awisigo Baibiri na yo na gu sunge nga ga akuarani te. (AGaratio 6:3, 4) Ka ani vura kaa manga kina ginipai rogo gu sunge tungusapai nga ga aKristano, si naida ani dunduko tingidi gu fugo Yesu nga ga umbasitise, nayaa: ‘Kina wo a, ho oni ka amanga agi apai ni dunduko i arugu roni nani re, oni yá tigaoni, ‘Ani nga mumungo amoyambu; ani mangi kina gu sunge fu yo ho fu rani.’ (Ruka 17:10) Bara wai rengbe ani nzunzu ka yaa ani nimangi ‘kina gu sunge fu yo ho fu rani’? Sidu, sanahe nga, Waigu si aida ngbanya gaani sunge fu Mbori du?—2 AKorindo 10:17, 18.
Sa Auru Dunduko Si Duna Nyanyakipaha
13. Gini berã si aida ani du nani wa ani amanga gaani sunge kparatise?
13 Fuo fu ko rugute fu dereakumba, akumbakuadee, agude, avunguagude, na akanga, Pauro ake gupai nga: ‘Gupai dunduko oni amangaha, oni mángi he na kpotoroni yo dunduko wa ka oni amangaha fu Yekova, wa fu aboro te; ki niinihe ya oni abí gu mosoro du ti dikumbo be Yekova; oni mangi pa Gbia Kristo.’ (AKorosaio 3:23, 24) Anga ani namangasunge tipa ka ba iriwopai ti aboro na agu apai ani amangaha rogo ga Yekova sunge te. Ani na’asada ka ndusunge Mbori ni peka ani fuo gu kpiapai nga ga Yesu Kristo. Ko anamanga gu gako sunge nadu tipa kina bete regbo gbua na gu berã nga ga ipiso apai.—1 Petero 2:21.
14. Gini zahe Petero afuhe tipa yangara arame?
14 Gu mokedi nangia Petero adu a na berã nga ga ipiso apai. Rogo gako ue waraga, ko azahe ki ya rogo yangara arame, airasawia adu ho—nga abasamungu kuti ndikidi pambori na abakapa kuti apai—nga aguyo nikaa tikö atikö tipa padu Kristo ho na ome kindo beko, ringbisihe kuti agu apai i akpinyemuhe. Ono tie Petero ayaa: “Gbia narungbura nga pati gako kidohe, wa agu yo naberã pa rungbura, te; ono ko du na gbanga hipai fu roni, ko akpi nga nyemu aboro kpi wa sa te, ono ko nakpi nyemu aboro da ti zungadi tiyo dunduko. Ono gu uru nga ga Gbia si ayé wa batuka.” Ii, ga Yekova uru aye aye nirengo. Sidu, si naida ani nibakibangirani na auru dunduko tipa wai nzunzu du gaani idapase ni nyanyakihe kuti ga Mbori akidohe.—2 Petero 3:3, 4, 9, 10.
15. Waigu si aida ani nibi auru nibasasa rogo gaani raka?
15 Tipa ka raka ringbisihe kuti gaani kparatise rogo gu gene sangbakpotoraniyo arugarani kuti ni, si naida ani nimangisunge na auru dunduko ka taasarimo Yekova. Fuo ti uru rogo auru nibasasa, ya mo ani rengbe ka ngera kusayo na ki bi wai ani nifubee rogo kura gene tipa sa rimo Mbori si du ziazia na wai ani nitakipande gu wene pangbanga nga ga Kindo? Isoke ani nimangihe wo rogo gaani gigiri mangapai, gaani fugo nga gu nasonosa aboro, watadu berãpa gaani aborokporo na abakurearani rogo nyemuse. Ya mo ani nimangisunge na agu amamu niduho ka fura na gu kura aboro tipa gu gaani maabangirise nga ga aKristano? Ani niundo boro ni berẽ nyanyakii tipa ga Mbori akidohe? Ani mangi agu apai ngba angba nga ga toro na auru nibasasa, ka gumbaha ni sanza, ka igo gu marã nga ga toro ku ba igoho yo tipa si nisono.—Matayo 6:20; 1 Petero 2:12; 3:15; Yakoba 3:13.
Oni Banda Gaoni Bipai Kumbatayo Ziazia
16. Gini agene Satana a’asada ka rungburasi gaani kparatise fu Mbori rogo?
16 Ani naraka rogo agu aregbo nada ni bakpakarakpakaraha kina kumbatayo fu aKristano tipa raka rogo. Satana na agu aboro namangasunge fuko na’asada ka vundo gu kparakparapai du dagba gbegberepai na wenehe, dagba gigiri pai na bibirikoho, dagba ruru mangapai na wasiro, dagba ruru sino na irairaha. (ARomo 1:24-28; 16:17-19) Ko ima mangaha fu rani taata gbe ani birikosi ngbaduraniyo na berãrani ni agu apai ani asia pa bihe rogo terevizioni watadu wai ani amangasunge na Internet. Gu bangirani nga ga toro rengbe ka du tätäitä, watadu zanga bi apai ziazia, sidu si ki sa rani ani zanga kparia gako birĩ mangaapai. Ka ani mbupa gu gaani wene apai nga ga toro, si rengbe ka rungburasi gaani diaberã kaa raka ringbisihe kuti gaani kparatise na ani ki za berani ti gu ‘sunge’ ani amangaha.—Ruka 9:62; AFiripoio 4:8.
17. Waigu rengbe ga Pauro rugute ka undo rani ani kakuti gaani pagume dagba rani na Mbori?
17 Sidu, gere nga wene regbo tipa mangasunge na gu fugo Pauro ko agumbaha fu gu dungurati nadu Tesaronika yo: “Gi Mbori akpi nyemu he re, nga, i sa roni ziazia, oni ne pa bari [meteka, NW ]; ya oni ini pa ka kuti bororoni tigaoni wa du oni ni ba sa sa ni ziazia pai na irisa, ni gu kpinyemuse nga ga gbagaura, a wa agu aGendiria aina nga Mbori ya te.” (1 ATesaroniko 4:3-5) Wasiro asa gupai nga i kusi bete aboro kusayo rogo gu dungurati nga ga aKristano—nga aguyo nabasapa gayo kparatise fu Mbori. I ambupa gayo pagume na Mbori si rungbura, ka pako anyakanga berewe bangiriyo rogo gayo raka yo ya. Si ki vura du wo, Pauro ayaa: “Mbori ayamba nga rani tipa meteka te, ono kina tipa ziazia pai. Si du ka gu ni basa ha . . , ni abasa nga pa boro te, kina pa Mbori, nafu gako Ziazia Toro fu roni.”—1 ATesaroniko 4:7, 8.
Gaoni Nyanyaki Diaberã Nga Gine?
18. Si naida gaani diaberã du nga gine?
18 Ka ani rugutirani na pa nyakapa gaani kparatise fu Yekova Mbori, si naida ani diberã ka manga gine? Si naida gaani nyanyaki diaberã du nga, ka duna wene sangbakpotoyo tipa gaani mangaapai na gaani sunge tungusapai. Petero angarasi akurako niyaa: “Oni . . . du na wene sangba kpoto yo, ya ni gu rago i nagumba pai ti rimoroni, zee ki zi agu yo nagberã ngbayo yo fu roni mbiko gaoni wene mangaapai rogo Kristo yo.” (1 Petero 3:16) Si rengbe ka du nga i nika rungosi rani na ani kini gbia sengahe mbiko gaani mangaapai nga ga aKristano, ono kina wo a si amangi Kristo mbiko gako idapase na padu ko niruruko fu Mbori. Petero ayaa: “Wa Kristo ahi pai tie rogo boroko, oni úkadi ũvura niberẽ pai a wo; mbiko gu ni nahi apai rogo boroni ni mbu ingapai.”—1 Petero 4:1.
19. Ginipai ani aida i gumbaha tipa rani?
19 Nirengo, gaani nyanyaki diaberã kaa raka ringbisihe kuti gaani kparatise abanda rani be agu agbina nga ga ga Satana zegino, nga gu zegino gaha aboro awoka awoka rogo toroyo, rogo gayo mangaapai, na ti kpotoyo. Ono gu susi gure nga, ani aduna kido nga Mbori ima ida na gaani pai, nga gupai ngbaa kisusi agu ahe dunduko rengbe Satana na agu aboro namangasunge fuko ka fuhe fu rani. Si du, ka ani yaa manginga gupai i ka ya ti ni ani ima mbu gu nyemuse ani adu nani mbata ho ani aini rengo ni ya. Kuba gure, i gumba kina gu bangisa pai tipa rani i agumbaha tipa agu aboro nadu rogo gu dungurati nadu rogo bambata kama agarã Tuatira yo, nga: “Mi ini ga mangaapai, na ga nyemuse, na idapase, na mangapase, na hipai, ya gu ga mangaapai du ni kusa ha si susi gu naadu mbata.” (Yugoti 2:4, 18, 19) Ii, ka ani dunga uruuru rogo gaani kparatise ya, ono ani “dú kakaka toro yo,” ki du zaaza da ti digido regbo—mbiko digido regbo ima mbeda.—ARomo 12:11; Yugoti 3:15, 16.
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a Oni bi gu Ngbaõbambu Sinziri nga ga Zerekpe ti rameru 15, rogo 1987, kpewaraga 31 (rogo pa-Ngirisi).
b Oni bi gu Ngbaõbambu Sinziri nga ga Marungu ti rameru 15, rogo 1980, akpewaraga 8-11, tipa gu futufutuapai du tipa ga Ernest Beavor raka (rogo pa-Ngirisi).
c Oni bi gu Buku Garã nga ga aDezire Yekova nga ga 1978, akpewaraga 156-158, 201-218, nga gu Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. akusihe (rogo pa-Ngirisi).
Oni Natingidaha?
• Gini apai kparatise akodaha?
• Gini kpiapai duho nga ga gu ga Mbori amoyambu nadu mbata na ga aguyo du areme rẽ arẽ tipa ani wirikihe?
• Waigu si aida ani nibi gu gaani sunge ani amangaha fu Mbori?
• Si naida gaani diaberã du nga gine tipa gaani kparatise fu Mbori?
[Gu sura du ti kpewaraga 24]
Yeremaya anye niruruko, i ki vura rungosi ko gbegberee vurũ
[Gu sura du ti kpewaraga 25]
Ernest Beavor amoi gu kpiapai fu awiriko nga ga du zaaza ni Kristano
[Gu kpiaahe du ti kpewaraga 26 na 27]
Dungu akama paranga aDezire rogo agu abambukiso nga ga Spain akakuti gayo ruru mangaapai
Ani nimangi agu apai ngba angba nga ga toro na auru nibasasa