Yekova Nafonga Gako Aboro Na Imarago
“[Ako dee, “NW” ] oni gúari, oni hási rago; bambiko gaoni imarago ye, na gu taarimo nga ga Yekova ye ku ri roni.”—YESAYA 60:1.
1, 2. (a) Ginipai du tipa ngbatunga aboro? (b) Da du kugii gu bitimo dadi ngbatunga aboro?
“AKO, ka ani nidunga na ruru boro wa Yesaya watadu Pauro!” Wogu Harry Truman nangia gu Bazogo nga ga Amerika ko a’ako rogo agu agarã nangia ga 1940. Tipagine ko agumba agu afugo re tini? Mbiko ti gako regbo, ko aduna nyemu agu abarumbatayo rogo zegino duni baruru yo gbe. Ti gu rago re, ngbatunga aboro asusi bambeda kusayo rogo gu bakere rungo kisusi nangia ga 20 kama agarã nga gu regbo nangia ga ue vura nga ga zegino. Ono tie, wa gu vura re avura nyasa, zegino adunga rogo zereda te. Bitimo adadi rago kindi. Nirengo, fuo susa agarã 57 fuo digo gu vura re, zegino kindi rogo bitimo. Wa ka i niyaa gu Bazogo nangia Truman re ko areme kindi ngba ungako, zanga kapa, ka ko du kindi na nyemu agu abarumbatayo du sino yo wa ga Yesaya watadu wa ga gu mokedi nangia Pauro.
2 Ani ainonga ha te, singia gu Bazogo nangia Truman aima ino gupai nga, gu mokedi nangia Pauro aima fura tipa gi bitimo narungosi ngbatunga aboro areme re, na ki ima zahe tipaha rogo gako kekeapai. Ni kpiapai, Pauro aza akurako aidipase ki ya: “Bambiko gaani kenahe sa borose na kure te kina sa angbi, sa atandu, sa azogo zegino nga ga gi bitimo re sa rimbasa agu atoro nga ga gbegberẽpai yo rogo agu arago du ngbangbaturũ yo.” (AEfeso 6:12, gu kekepai duni pigipigihe re, ani du pigihe.) Ni agi afugo re, anga gupai Pauro ayuguhe nani nga ko aima ruga tiko na pa gu bitimo nga ga toro nga gu dadi zegino sa te, ono ko ayugu gupai a nga ko ima ino wari nzunzu si aenge ni, nga be agu adaimona nga airaome ni “azogo zegino.” Wa duhe nga agu atoro nga airaome i du kugii gu bitimo nga ga zegino, gine rengbe kungbo boro ka mangaha ka gbandaka gu bitimo re kusayo?
3. Wa si avura du nga ngbatunga aboro nika du rogo bitimo, gine Yesaya agumba paha tipa ruru aboro?
3 Yesaya afura a tipa gu bitimo narungosi ngbatunga aboro areme. (Yesaya 8:22; 59:9) Ono tie wa si avura du nga wo si ka du rogo gi gaani uru re, be gu ome nga ga ga Mbori toro, ko afura tipa apai kumbatayo ya zavura rogo gi bitimo re, Yekova aziasi gu bipai aziasi nga ga agu aboro nakpinyemu imarago. Ii, wa avuranga du ani na Pauro watadu Yesaya na ani herẽ ya, ono agu apai i akekehe nga gu naye be ga Mbori toro kinaho berani ka yugo gene fu rani. Ka oni aida ka ino pa gu maku ngaha fu agu aboro nakpinyemu Yekova, oni wisiginga agu afugo Yesaya du tipa apai kumbatayo du rogo gu 60 kapita rogo gako buku.
Gu Dee Du Pari Rogo Sangbanebi Nahasarago
4, 5. (a) Gine Yekova azina gu dee du pari rogo sangbanebi ri mangihe, na gini mokido ko amangaha? (b) Gini nzinziri pangbanga du rogo Yesaya kapita 60?
4 Gu bambata afugo du rogo Yesaya 60 i agumbaha fu gu dee nadu rogo rungo kisusi, napi sande rogo bitimo. Wa kina ikpirogumba, imarago ki hasirago rogo bitimo, na Yekova ki yambu ri ki ya: “[Ako dee, NW ] oni gúari, oni hási rago; bambiko gaoni imarago ye, na gu taarimo nga ga Yekova ye ku ri roni.” (Yesaya 60:1) Regbo ima da fu gi dee re ri ru kuari ka hasarago na ga Mbori imarago, nga gako taarimo. Tipagine? Ani nabi karagapai sa gi sanahe re rogo gu veresi naye re: “Oni ngére, bitimo adáda kpotosende, nduunduu bitimo ki dadi aboro; ono Yekova ayé ku ri roni, i abí gako taarimo ku ri roni.” (Yesaya 60:2) Ho gu dee re airisa ga Yekova andiko ni, i nakido ri na pa wene mosoro ni sangbana gari giasangbaa. Yekova nayaa: “Arikaaboro ayé sa gaoni imarago, na abakindo sa gaoni imaima imarago.”—Yesaya 60:3.
5 Gi nzinziri afugo du rogo agi averesi biata re nga tonatona agu afugo du rogo Yesaya kapita 60 na kingia gurusigurusihe nabaha. Si nafura kumbatayo tipa gu dee du pari rogo sangbanebi na kini sakirogo wai rengbe ani ka raka rogo ga Yekova imarago bitimo ki vura dada ngbatunga aboro vurũ. Ono tie, agu akpiapai du rogo gi tonatona averesi biata re narukuba gine?
6. Da du nga gu dee du pari rogo Yesaya kapita 60, na ada narukuba ri auru kpotosende?
6 Gu dee du pari rogo Yesaya 60:1-3, ri nga Siona, nga ga Yekova riigbu du ngbangbaturũ yo nga ga amaraika. Areme, agu aboro narukuba Siona, i nga gu yangara “ga Mbori Yisaraere,” nga gu dungurati nga ga mbedimbedi aKristano du rogo dungu aringara nga agu aboro duna gu maabangirise nga ga zogarago na Kristo ngbangbaturũ yo. (AGaratio 6:16) Gi rikaaboro nga ga toro yo re, bangeyo nabayo nga 144,000, na gu vovo digisidigisi sangba Yesaya kapita 60 namanga areme auru kpotosende si namanga vurube aguyo duni unga yo naraka rogo gi ‘yangara arame’ re. (2 Timoteo 3:1; Yugoti 14:1) Gu sangbanebi re na dungu apai a ka gumbaha tipa abadiangba gi mbedimbedi aKristano re, nga gu “bakere rimbasa” nga ga “kura avusende.”—Yugoti 7:9; Yoane 10:16, NW.
7. Ginipai namangi Siona rogo 1918, na wai i afura tipa ri kumbatayo rogo sangbanebi?
7 Ya mo regbo adunga ho “ga Mbori Yisaraere” aapi sande rogo bitimo, a wa gu dee du pari rogo sangbanebi re ayugu kpiaha kumbatayo? Ii, si amangi bakuru kusayo mbata fu agarã 80. Ti regbo bambata vura nga ga zegino, mbedimbedi aKristano asota nyanyakii tipa ka mbu sunge dezirepai si naandu kindi kumbatayo. Ono rogo 1918, nangia yangara garã gu vura re, gu sunge tungusapai nadu nimbakadimbakadihe aima ru nabaha dunduko. I asaringbanga Joseph F. Rutherford, nga guko naangera kurii sunge tungusapai rogo zegino dunduko ti gu regbo re, na ki saringbanga kura nyanyakipa aKristano rii zire kitangbaanga yo ki moi yo ku bambukiso yo tipa dungu agarã. Rogo gu buku nga Yugoti, i afura tipa mbedimbedi aKristano nga aguyo nadu ti gu regbo re auru kpotosende ya i angia akangba, ki piki “ngba gene bakere bakporo, nga gu i niya ti ni rogo pa sanza yo, Sodoma na Ezipeta.” (Yugoti 11:8) Gure angia regbo bitimo nirengo tipa Siona, wa si amangi gu mbedimbedi awiiri narukuba ri auru kpotosende!
8. Gini iiriwo ariapai namangi rogo 1919, na sangbanaha angia gine?
8 Wa si avura du wo, iiriwo ariapai amangi rogo 1919. Yekova ahasirago kurii Siona! Agu aYisaraere nga ga Mbori yo nadu ngba unga yo ti gu regbo re aguari kuari sa sunge tipa ka hasarago na ga Mbori imarago, kini tona ka takapande wene pangbanga berewe zanga gunde. (Matayo 5:14-16) Mbiko gu zingisa ngara berewe agi aKristano aguari sani re, kura aboro aye koyo du ga Yekova imarago ni. Ti tonatonaha, i ambedi vovo aboro na toro tipa i kodi tiyo kuti agu aYisaraere nga ga Mbori yo. I nayamba yo rogo Yesaya 60:3 nga abakindo, mbiko i nika diakumbo na Kristo rogo ga Mbori Kindo nga ga ngbangbaturũ. (Yugoti 20:6) Kusa, i atona ka ye na gu bakere rimbasa nga ga kura avusende kurogo ga Yekova imarago. I nga gu “rikaaboro” gumba yo payo rogo gu sangbanebi re.
Awiri gu Dee re Ima Karagatiyo ku Kporo!
9, 10. (a) Gini iiriwopai gu dee du pari rogo sangbanebi re abihe, na gine si aayugo paha kumbatayo? (b) Gini ndupai nasa Siona ri duna ngbarago?
9 Fuo gere tie, Yekova kini tona ka yugo gu futufutuapai du tipa gu pangbanga du rogo Yesaya 60:1-3. Ko nafu kura zinahe fu gu dee re berewe. Oni dengeturoni kuti gupai ko agumbaha: “Oni túka nga bangironi ka ngera nga kirikiri”! Gu dee re nairisa fugo ko, nangbaa gupai ri abihe. Awiiri nakaragatiyo ku kporo! Gu veresi re nafura kindi niyaa: “I dungura tiyo adungura wa sa dunduko, i naye kono du oni ni; awironi nga akumba ayé gii ngbi yo, aboro atínda awironi nga ade kina be yo.” (Yesaya 60:4) Gu takapande pa Kindo nga gu natona rogo 1919 aye na akutu vovo aboro kuti ngba ga Yekova sunge. Agiyo re a ada ni agu ‘akumbagude’ na ‘adegude’ nangia awiri Siona, nga mbedimbedi agu aYisaraere nga ga Mbori yo. Rogo gi gene re, Yekova kini fongo Siona ni ye ko na gu yangara aboro nga ga 144,000 yo kurogo imarago.
10 Oni rengbe ka berãpa gu ngbarago nadu ti Siona mbiko awiiri aima ye ku kpuri? Wa vura duhe wo, Yekova nafu kura nduapai fu Siona tipa ri duna ngbarago. Ani nagedaha wa gere: “Si du oni abí he rago ki ha fu roni, kpotoroni yo ki nikio ki du na wasa; bambiko aũbaime tikpo du kpaima akáraga tihe koyo du oni ni, gu kumuko nga ga arikaaboro ayé fu roni.” (Yesaya 60:5) Natona rogo agu agarã nangia ga 1930, na na ngbanya kuti agu afugo nga ga gu nebi re, dungu agu aKristano duna gu maabangirise nga ga raka auru kpotosende nyeanye kindi aima digo nitiria fuo Siona. I akuru kusayo rogo gu ‘baime’ narukuba gu ngbatunga aboro nyaga tiyo kusayo ti Mbori na i narukuba gu kumuko nga ga rikaaboro. I nga “agu ahe ngba bangiri arikaaboro dunduko.” (Agai 2:7; Yesaya 57:20) Oni rugutise na gupai a nga, “agu ahe ngba bangiri arikaaboro dunduko” re, andunga ka mangasunge fu Yekova wa du yo nibasasa ngba agu agene ngbaki bangiri yo te. Oó, i nafonga Siona ni ye yo ka koda tiyo kuti mbedimbedi awirina rogo irisombori, ki sa tiyo ni ‘rimbasa avusende sa’ tiibe ‘babanda avusende sa.’—Yoane 10:16.
Ababagiahe na Ababanda Anyaa Naye ku Siona Yo
11, 12. Oni ringbisinga pa gu rimbasa aboro nagbe ku Siona yo.
11 Sangbana gi dungura aboro i agumba paha kumbatayo re nga pa zugo airisi Yekova ngba iiriwo gene. I agumba gipai re ya si amanga gizo rogo agu afugo nebi naye re. Oni berẽnga pa tironi wa oni namongo ru rii Bagangara Siona yo na gu dee du pari rogo sangbanebi. Wa oni angera ku uroyo, gine oni abihe? “Rimbasa akameri adáda roni, paranga akameri nga ga aMidiano ra na ga Efa ra; ami ayé dunduko Seba yo. Ami ayé na dahabu na tome fuõngua, ki nitaki pande pa Yekova ni tambuahe.” (Yesaya 60:6) Rimbasa ababagiahe nayugo gene fu gayo akameri ku Yerusarema yo. Oni ngere, agu akameri re wa kina gu ime akangbii fuu auru sende! Agu ababagiahe re natinda kikiipa geno ahe, nga ‘dahabu na fuõngua.’ Agi ababagiahe re naye koyo du ga Mbori imarago ni tipa ka sambuo ko gbaiga, ka ‘takapande ga Yekova tambuahe.’
12 Anga kina ababagiahe sa du ngba nunguro te. Ababanda anyaa a nagbe agbe ku Siona yo. Gu sangbanebi re nandu kumbatayo kindi kini yaa: “Agu arimbasa [avusende] dunduko du Kedara yo adúngura tira sa koyo du oni ni, agu aba[avusende] du Nebayota yo amánga pa roni.” (Yesaya 60:7a) Ababanda anyaa naye kurogo ziazia bakporo tipa ka fuka bawene anyaa kisusi dagba gayo rimbasa anyaa fu Yekova. I nafu tiyo a ka mangasunge fu Siona! Wai Yekova adia gi kungbo aboro re kugume? Kina boro Mbori nitiko nakaragapai niyaa: “Ami ayé wa gu he idi mi paha ku ri gi bamotumo, mi ki taasi pa gi bambu taarimo.” (Yesaya 60:7b) Yekova nadia agu amotumo nga ga gi kungbo aboro re na nyemuhe gbiati gu sunge i amangaha. Padu yo ho nafonga gako yekaru.
13, 14. Ginihe bi yo ho si ni ye pavuru rago ku dioyo?
13 Awere tie, oni arianga tironi ku dioyo ka wisigo gu kpakpu rago du koyo. Gine oni abihe? Tuturũ kusayo tironi, oni nabi guhe nangera wa pusi dubo nigbaragigbaragihe auru baime. Yekova nasana gu sanahe du berã roni yo: “Ada nga agi yo naya wa dubo re, wa ambipo sa gaami abangiri abambu?” (Yesaya 60:8) Kina Yekova nisako nakaragapai sa gako sanahe niyaa: “Agu aringara du ti ngba gango baime asúnguda re, na agu abaakurungba nga ga Tarusisa mbata, ka yega na awironi gii ngbi yo, na gayo feda na gayo dahabu be yo a, tipa rimo Yekova gaoni Mbori, na tipa ga Yisaraere Ziazia Ko, bambiko ko taasi rimoroni.”—Yesaya 60:9.
14 Oni rengbe ka bi kpia gipai re berã roni yo? Gu pusi adubo re ima mbeda na kini ngere awere wa kina gu nogodinogodi ahe du kpitikpiti rogo ba sa tuturũ ku dioyo. Si nangera wa kina rimbasa azire ami niyaara auru angiri ime. Ono tie, wa ami ambeda gbe, oni nabi gupai nga, guhe re nga abaakurungba na arokooho i nazaraga apopoho tipa wege naaturaha. Sidu, gupai namanga nga, dungu akurungba du nandu ku Yerusarema yo si ki du wa rimbasa ambipo du nagu. I naguari na akurungba rogo agu abarugusaha du gii ngbii yo, kini ndu nani kuti gaha yangara ome-oto ka ipiso aidipase ku Yerusarema yo tipa iriso Yekova.
Ga Yekova Riigbu Nakio
15. (a) Gini zugo bange airisimbori agu afugo du ti Yesaya 60:4-9 agumba paha kumbatayo? (b) Gini sino ndikidi aKristano ayugoho?
15 Nga gu iiriwo kpiapai nga ga sangbanebi agu averesi tona ti 4 ki da kodi 9 ayugoho tipa gu sunge nakio kina kumbatayo rogo zegino dunduko nga gu natona rogo gu garã nangia 1919! Tipagine Yekova afu maku tini fu awiri Siona i zugo wa ngbatunga gure? Bambiko natona rogo gu garã nangia 1919, agu aYisaraere nga ga Mbori yo aagiasangba Yekova na kini hasirago na gako imarago pitipiti. Ono tie, oni nikparia gupai rogo veresi 7 nga, agi aboro nada ni vovo yo re naye “ku ri [ga Mbori] bamotumo” yo? Bamotumo nga gu ba i afu motumo ku auru he, sidu, gi papara sangbanebi re natingida rani na gupai nga, ga Yekova sunge nakoda fu motumo. Gu mokedi nangia Pauro akepai ki ya: ‘Mi nakpara fu roni awirina, oni fú tironi ni unga motumo, nga ziazia raka, si ngbaa ti Mbori, si kingia kina boro gaoni mangapai nitironi.’ (ARomo 12:1, NW ) Ni manga yo pai na ngbanya kuti afugo Pauro, anga ndikidi aKristano narengba be kina ndu tipa irisombori bara sa rogo poso sa te. I nafu gayo regbo tipa sunge irisombori na kini mangisunge na gayo ome gbiati agu akumuko du beyo a tipa ka zugosi ziazia irisombori kumbatayo. Ya mo padu gu kakaka airisimbori re ho afonganga ga Yekova bambu tee? Yesaya aya wo si ka du. Na ani rengbe ka ruga tirani wenengai na gupai nga, ngbatunga gu zaza airisimbori re bangiri Yekova ni bawene yo.
16. Ada nakodi beyo kuti sunge meka arago bakuru kusayo, na ada mangihe wo ti gi gaani regbo re?
16 Gu vovo aboro re na nyemu sunge tiyo. Gu sangbanebi re nandu kumbatayo kindi kini yaa: “Kungba aboro adúa gaoni angapa bakporo, gayo abakindo amánga pa roni.” (Yesaya 60:10) Rogo bambata digisidigisi agu afugo re bakuru kusayo ho aYisaraere akaraga tiyo ni ba zio yo Babera yo, abakindo na kura aboro afu undo afu nirengo ni koda yo beyo ka dua yekaru berewe gbiati gu bakporo nangia Yerusarema. (Ezara 3:7; Nemaya 3:26) Rogo gu digisidigisihe namanga areme, bakere rimbasa aboro ima undo gu yangara mbedimbedi aKristano rogo songoda ndikidi irisombori. I afu undo rogo sonosa agu adungurati nga ga aKristano na rogo gi gene re, kini nyakasi ga Yekova riigbu du wa “angapa” bakporo. I nakoda beyo a rogo ndikidi meka arago, nga dudua Abambu Kindo, Abambu Kikindigi Adunguratise, na ka meka abambu nga ga Beteere. Rogo agi agene re dunduko, i nasongoda agu awirinayo nga mbedimbedi aKristano rogo ngera fuo agu azingo nga ga ga Yekova riigbu nga gu nakio kina kumbatayo!
17. Gine nga gene sa dagba agu akuraha Yekova afonga gako aboro ngbaha?
17 Nga wai gu yangara afugo du rogo Yesaya 60:10 angarasa rani! Yekova nayaa: “Mi . . . amangi roni ni gi zinga, ono mbiko gi weneringise ini mi pai fu roni ti ni.” Ii, bakuru kusayo rogo agu agarã nangia 1918 na 1919, Yekova aima fu rugute nirengo fu gako aboro. Ono gure adu bakuru kusayo. Awere nga regbo fu Yekova ko yugu inapai fu gako mbedimbedi amoyambu na fu agu abadiangbayo nga kura avusende. Gu gopai nayugo gupai nga ko ima mangaha wo nga, gu iiriwo pa zugo yo mangi nga gu ye mbiko gako maku kuriyo, kini ‘fongo yo,’ ka pepai ni sanza.
18, 19. (a) Gini mokido Yekova amangaha nibipa gu vovo aboro naye kurogo gako riigbu? (b) Gine gu yangara averesi nga ga Yesaya kapita 60 agumbaha fu rani?
18 Rogo agarã nibasasa, dungu akama kutu kura “kungba aboro” nakoda tiyo kuti ga Yekova riigbu, na ngbadimo gu riigbu re nika nye kindi ni zazaha tipa kura dungu aboro naarimo kindi. Yekova nayaa fu Siona wee: “Gaoni angbadimo bakporo adú ni zaza ha a kindi; i akísa nga ha uru na yuru a te; ya aboro niye na kumuko fu roni nga ga arikaaboro, na gayo abakindo ki ye ni zizi yo a [“kini ngbembatayo rogo apai,” NW ].” (Yesaya 60:11) Gu kura asogo yo na’asadi tiyo ka kiso agu “angbadimo” re, ono gupai ini ani he nga, i adunga na diabese rogoho te. Kina boro Yekova nitiko naya wee ka kina ginipai vura manga, gu ngbadimo re nika nye kindi ni kina zazaha. Aboro nikaa gbe koyo kindi.
19 Gu kura agene kinaho kindi ani ata furanga tipaha ya nga gu Yekova nafu maku rogoho fu gako aboro, kini fongo yo rogo gi yangara areme re. Gu yangara averesi nga ga Yesaya kapita 60 ni sangbanebi nayugo guhe nga agu agene re.
Oni Rengbe ka Sakarogoyo?
• Da nga ga Mbori “dee,” na ada narukuba ri auru kpotosende?
• Gini regbo awiri Siona apiki sande, na ti gini regbo i ‘aguari kuari’ na wai i aguari?
• Ni manga Yekova sunge na kpiaapai nibakiakia, wai ko afura kumbatayo tipa gu zugo abatungusipa Kindo du areme?
• Rogo gini agene Yekova asa gako imarago si hasirago kurii gako aboro?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 20]
I nazinahe fu ga Yekova “dee” ri guari kuari
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 22]
Rimbasa akurungba nangera wa rimbasa ambipo naye tuturũ bangiri baime