Ngbarago Tipa Aguyo Nata Rogo Imarago
“Oni yé, ani nitá rogo ga Yekova imarago.”—YESAYA 2:5.
1, 2. (a) Waigu nyakipa imarago? (b) Tipagine du gu zahe tini nikerehe nga bitimo adada kpotosende?
YEKOVA nga Mburu imarago. Baibiri nayamba ko nga “[Bafu] uru tipa hasa rago uru na gu ringbisapai nga ga diwi na akerekuru tipa hasa rago yuru.” (Yeremaya 31:35; Atambuahe 8:3) Ko nga gu Boro nakusi gaani uru, nga guhe du nirengo ni bakere gbigiwi nakusa bakere ome kurogo haurago, betehe ni imarago na kuraha ni faarago. Gu wiri tooni papara omehe nada fuo rani ni tima uru, si nasongoda unga auru gi kpotosende re. Zanga tima uru, ani arengbanga ka raka te. Ka si naadunga ya, ka kpotosende du ni gu ũngbangbaturũ adunga raka auruhe ya.
2 Na gupai re berãrani yo, ani rengbe ka rugatirani na pa nyaka gupai gu nebi nangia Yesaya aringbisipaha. Ko ayaa: “Oni ngére, bitimo adáda kpotosende, nduunduu bitimo ki dadi aboro.” (Yesaya 60:2) Rengo ngaha, gere agumbanga pa gu ndikidi bitimo i abihe abi te. Anga gupai Yesaya aaberãha nga regbo adu aduho nga gu uru, diwi, na akerekuru nika mbu hasarago tini te. (Atambuahe 89:36, 37; 136:7-9) Kuba gure, ko aafura tipa gu bitimo nga ga toro. Ono gu bitimo nga ga toro nafu kpio. Ni yangaraha, ani arengbanga ka raka zanga gu imarago nga ga toro te, a wa kinagu ka ani arakanga zanga gu imarago ani abihe abi ya.—Ruka 1:79.
3. Nibi afugo Yesaya, ginipai si aida Kristano mangihe?
3 Nibi gipai re, si ni gupai si aida ani berẽ tipaha nyanyakii tipa ka ino gupai nga, wa afugo Yesaya avura du nidigisidigisihe kurii gu ringara Yuda nadu mbata, bakere agu afugo re nadigo rogo gi gaani auru re. Ii, rogo gi gaani regbo re, gu bitimo nga ga toro ima surukpa zegino. Rogo ngbatunga kerepai wa gure, guhe nyakipaha gbe kisusi nga gu imarago nga ga toro. Gure nga ndu gupai si aida tini aKristano irisi gu ga Yesu ngarasahe nga: “Imaroni hasi rago ahasa ku bangiri aboro.” (Matayo 5:16) Ruru aKristano rengbe ka duni imarago rogo bitimo fu gu bayee yo, ni mangaha wo, i kini fu mamu fuyo i gbia unga.—Yoane 8:12.
Aregbo Bitimo Yisaraere
4. Gini regbo ga Yesaya sangbanebi adu nidigisidigisihe ni bambataha, ono ginipai naima duho rogo gako auru?
4 Bambata digisidigisi agu afugo Yesaya nga kpotosende aduni dadidadihe na bitimo amangi ho ringara Yuda anye ni ni vurubate gaha aboro ki du nizizi yo ku Babera yo. Ono tie, zavura mbata fu gu regbo re, rogo kina boro ga Yesaya auru, bitimo nga ga toro aima surukpa bakere bange gu rikaaboro re, nga gu parengo nafõngbadukoyo ko ngarasi gako aboro ringara niyaa: “Ako ngbatunga Yakoba, oni yé, ani nitá rogo ga Yekova imarago”!—Yesaya 2:5; 5:20.
5, 6. Gini apai nafubee sa gu bitimo nadu rogo ga Yesaya auru?
5 Yesaya aagumba gako sangbanebi ringara Yuda yo ‘ti rago aUziya, Yotama, Aza, na Izikiya, nangia abakindo aYudo.’ (Yesaya 1:1) Si angia regbo fudifudiapai mbiko gu vunduvunduapai nga ga birĩ zogarago, na biriki nga ga pambori, regbo iraira sarangbanga, na rungosi rungorungo aboro. Zavura ti regbo gu zogarago nangia ga ruru abakindo wa Yotama, i anabi abamotumo abi nga ga kungba ambori rii dungu agangara yo. Apai anigbere kisusi gure tiibe iraira abakindo. Ni kpiapai, gu gbegbere bakindo nangia Aza andu tigako ki da ti gupai nga ka tumo na kina boro wiriko ni motumo fu gu mbori nangia Moreke. Nirengo, gure angia regbo bitimo!—2 Abakindo 15:32-34; 16:2-4.
6 Bitimo adu a rogo dungu aringara. Moaba, Edome, na Fereseta aru rogo agu angbandarago nangia ga aYuda kini gundesi yo. Wa gu kindo nangia ga Yisaraere nga gu nadu ku nodiyo avura du nga agume aYuda, i aima gumbaha ziazia ya i angia vura aYuda. Kumbatayo giiyo yo ku nodiyo angia aboro Suria, nga aguyo nanaserekpo yo tipa ka gbarasapa gayo zereda. Aguyo nagbere kisusi nangia aboro Asura, nga agu aboro nanapiriganga ti gbata amamu ka kiiso gayo ome zogarago ya. Ti gu regbo Yesaya aagumba gako sangbanebi, aboro Asura aima zio ringara aYisaraere na ki mbedi ka gbarasapa ringara Yuda. Ti kura regbo sa, gu nyanyaki baakporo dunduko nadu ringara Yuda yo adu kube aboro Asura, kpara kina Yerusarema sa.—Yesaya 1:7, 8; 36:1.
7. Gini gene aYisaraere na aYuda asiaha, na waigu Yekova akaragapai sani?
7 Ga Mbori aboro mokido arungo be ngbatunga agu agberangbii re mbiko aYisaraere na aYuda adunga niruruyo fuko te. Wa kina aguyo gumba yo payo rogo gu buku nga Asanza, i “[a]mbu agene rurupai ka peka kina agu apai nga ga bitimo.” (Asanza 2:13) Ono tie, wa Yekova avura du na zinga kuti gako aboro, ko agindigonga yo dunduko te. Kuba ko zingi fuyo nyeanye kindi, ko afu sunge fu Yesaya na kura anebi tipa i hasirago na gu imarago nga ga toro fu agu aboro dunduko nadu dagba gu rikaaboro re nga aguyo nanagbata gene kindi tipa kaa ndusunge Yekova niruruhe. Gu imarago naye rogo agu anebi re aduna nyanyakipaha nirengo. Si afu unga.
Aregbo Bitimo Areme
8, 9. Gini apai nafubee sa gu bitimo nga ga zegino areme?
8 Agu apai du areme, si teketeke wa kina gu nadu rogo ga Yesaya auru. Rogo gi gaani aregbo re, ga aboro abarumbatayo ima sa giiyo kuti Yekova na kuti gu gako Bakindo ko namoi ko rii mbatabakindo, nga Yesu Kristo. (Atambuahe 2:2, 3) Agu abarumbatayo rogo apambori nga ga Ngbiiakristano ima nanga gayo rimbasa avusende. Ngbatunga agu abarumbatayo re nananga tiyo ya i nandusunge Mbori, ono nirengo, badunguyo natumbasipa agu ambori nga ga gi zegino yo re—nga kiisopa ringara, kiisopa abanzengere, orafuo kumuko, na durugopa kikiipa aboro—kodihe kuti gu gayo yugopai nga ga apagano.
9 Rogo arago nibasasa, agu apambori nga ga Ngbiiakristano arimisi tihe kurogo avura na agu azuu nga ga aboro ringara nga gu narunosi kura ngbatunga aboro na kini mangi kura kereapai. Kurii gure, kuba gupai nga i songodi gu ga Baibiri andika du tipa ruru mangaapai, dungu akanisa amaanga berã fuo gu mangaapai nga ga wasiro wa ngbatunga gu nga meteka na koda kumba ba na kurani te, ono i nasongodapa manga agi apai re rogo gu gene du zaaza. Ni sangbana pa ka yo ngbatunga agu andika mangaapai nga ga Baibiri re, gu rimbasa avusende du rogo Ngbiiakristano wa kina agu aboro kuru bake Atambuahe akepai tipa yo ki ya: “Du nga yo na inahe te, i aruga nga tiyo na pai a te, i ninata bitimo yo ku bani na ku bani.” (Atambuahe 82:5) Nirengo, Ngbiiakristano rogo nduundu bitimo, wa kina gu Yuda nadu mbata.—Yugoti 8:12.
10. Waigu imarago ahasarago rogo bitimo areme, na waigu bayee aboro agbia undo behe?
10 Rogo ngbatunga gu bitimo re, Yekova nasa imarago si nihasirago mbiko pa gu bayee aboro du rogo. Tipa ka manga gipai re, ko namangasunge na gu gako mbedimbedi amoyambu du auru kpotosende, nga ‘ruru kangara moyambu,’ sidu agiyo re nakika “wa aimahe . . . auru kpotosende.” (Matayo 24:45; AFiripoio 2:15) Gu riko nga ga moyambu, nga gu dungu amirioni “kura avusende” asongodaha, nayugopa gu imarago nga ga toro fu kura aboro, nga gu du mburuhe rii Fugo Mbori, nga Baibiri. (Yoane 10:16, NW ) Rogo gi zegino nga ga bitimo re, ngbatunga gu imarago re nafu maabangirise fu bayee aboro, kini undo yo i duna wene ngbanya dagba yo na Mbori, na kini undo yo i neke gu kereapai rengbe yo ka zio tini rogo toroyo. Si na nyanyakipaha, si nafu unga.
‘Mi Asámbuo Rimoro’
11. Gini tingidapai Yekova afuhe rogo agu auru nangia ga Yesaya?
11 Gini ngbatunga rugapai Yekova afuhe rogo agu auru bitimo nadu ti ga Yesaya regbo na rogo agu auru nadu kusa fuo gure, nga gu bitimo adu berewe rogo gbe ho aBabero aga ni na ga Yekova aboro niziziyo? Mbata fu regbo, ko aima ringbisapa wai ko ka digiso gu gako ringbisaapai nadu tipa gako aboro, kodihe ku pati fu andika ruru mangaapai fuyo. Ni kpiapai, ani wisiginga gu bawene sangbaanebi du rogo Yesaya kapita 25 da ti 27. Agu afugo du rogo agi akapita re nayugo wai Yekova amangi apai ti gu regbo re na wai ko amangaha areme.
12. Gini fugo naye ngbaduseyo nga gu Yesaya agumbaha?
12 Ni bambatapai, Yesaya nayaa: “Ako Yekova, mo nga gi Mbori; mi akíisa pa ro, mi asámbua, rimoro.” Nga gu fugo sambuohe naye ngbaduseyo! Ono gine nafõngbadu gu nebi re ko kparikpee wa ngbatunga gure? I gumba bakere ndu gupai re rogo yangara papara gu veresi re, yo ani ageda gupai ni nga: “Bambiko mo [Yekova] mangi iiriwo apai, gu rugapai naadu mbata a rogo yososopai yo na rengo.”—Yesaya 25:1.
13. (a) Gini inohe nanyakasi Yesaya sa gako rugatinapai tipa Yekova? (b) Waigu rengbe ani ka wirikapai ti gu kpiapai nga ga Yesaya?
13 Rogo ga Yesaya auru, Yekova amangi dungu iiriwo apai tipa aYisaraere, na i ake gere kurogo abuku. Wa gopai ayugoho, Yesaya aima inido tiko na gi kekeapai re. Ni kpiapai, ko aima ino gupai nga Yekova akusi gako aboro kusayo Ezipeta yo be sunge akanga na ki batasi yo be gu zinga nangia ga gu riivura nangia ga Faro ti ngba Zamba Baime. Ko aini gupai nga Yekova angbe mbatayo fu gako aboro ngbakungba yo na ki ye na yo kurogo Ringara Mokido. (Atambuahe 136:1, 10-26) Tangaratangara pangbanga tipa ngbatunga gu kuruapai re nayugoho ya Yekova Mbori ni ruruko na ni gu boro rengbe ani arengba ka kido kuti ni. Gako “rugapai”—nga agu apai dunduko ko aringbisapaha—namanga amanga nirengo. Gu ruru inohe Mbori afuhe anyakasi Yesaya ko nita kindi rogo imarago. Sidu, ko nga wene kpiapai fu rani. Ka ani aawisigo gu Fugo Mbori duni kekehe sirisiri na kini mangi agu apai si agumbaha rogo gaani raka, ani nyeanye a rogo imarago.—Atambuahe 119:105; 2 AKorindo 4:6.
I Gbarasi Bakporo
14. Gini sangbanebi gumba yo ho tipa bakporo, na gini bakporo gbe si awira si nangiaha?
14 Ani nabi kpiapai tipa ga Mbori rugute rogo Yesaya 25:2, yo ani ageda gupai ni nga: “Mo asa bakporo ni guguda [ambia, NW ], ki gbarasi [ga] bakporo nyanyaki ngapa; bambu bakindo nga ga kungba aboro adu nga ni bakporo berewe te, i adúa nga ha berewe wa sa te.” Gine nga gu bakporo re? Si nawiraha nga Yesaya aagumbaha ni sangbanebi tipa Babera. Nirengo, regbo ada, nga gu Babera aduni gbua ni gugudo ambia.
15. Gini “bakere bakporo” duho areme, na ginipai nika mangaha?
15 Ya mo bakporo ho areme wa gu Yesaya afura tipaha re? Ii. Gu buku nga Yugoti nafura tipa “bakere bakporo, nga gu nazoga abakindo zegino.” (Yugoti 17:18) Gu bakere bakporo re nga ‘Bakere Babera,’ nga ngbii zire pambori rogo zegino dunduko. (Yugoti 17:5) Areme, bangua papara Bakere Babera nga Ngbiiakristano, nga gu gaha abarumbatayo angbe mbatayo rogo sogote gu sunge tungusapa Kindo nga ga ga Yekova aboro. (Matayo 24:14) Ono tie, wa kina gu Babera nadu mbata, i nika gbarasa Bakere Babera bambeda, ka si akuranga berewe ya.
16, 17. Waigu avura Yekova ataasi rimoko ti agu aregbo nadu mbata na ti gi gaani regbo re?
16 Gini kurapai Yesaya agumbaha ni sangbanebi tipa gu “nyanyaki bakporo” re? Ni fura ko tipa Yekova, Yesaya nayaa: ‘Nyanyaki aboro ataasa rimoro, gu bakporo nga ga airakigisa agunde ti ro.’ (Yesaya 25:3) Waigu ka gi bakporo nga ga kere aboro re, nga ‘gu bakporo nga ga airakigisa,’ arengbe ka taasarimo Yekova? Wenepai, oni tingidinga pa gupai namangi Nebukadenesara, nangia gu ga Babera bakindo nadu na bakere ome kisusi. Fuo gupai mangi ko nasako ko makiapa tiko na ki yugupa gako rungbura fuko, i amangi ko ngbaome ko idi gupai nga Yekova nga bahe na ki idipa ga Yekova ome nga gu duna tanduapai dũ. (Daniere 4:34, 35) Ho Yekova amangasunge ni na gako ome, zavura avurako, ko namanga yo ngbaome i idipa gako mangaapai nga ga tandu, i ki vura ni idihe kokorokokoro vurũ.
17 Ya mo i amanginga Bakere Babera ngbaome si idipa ga Yekova mangaapai nga ga tandu? Ii. Ti regbo bambata vura nga ga zegino, ga Yekova mbedimbedi amoyambu anatungusapai tii rungosi. Rogo 1918, i arimi kurogo gu zio nga ga toro ho i azi gu bangbasia aboro biroo ni nangia ga Watch Tower Society ku bambukiso yo. Gu sunge tungusapai nadu nimbakadimbakadihe ambedi ka ru nabaha. Fuo gure, rogo 1919, Yekova akaraga yo kuba yo na ki fu ome fuyo na gako toro, si ki ta du were, i kini guari ka manga gu sunge i afuhe fuyo nga ga tungusa wene pangbanga rogo agu arago dunduko aboro araka rogo auru kpotosende. (Marako 13:10) I aima gumbapa agi apai re dunduko ni sangbanebi rogo gu buku nga Yugoti, kodihe na pa gu sangbanaha si adu nga si amanga asogo yo. Agiyo re “[a]gunde agunde gbe, i ki fu taarimo fu Mbori du ngbangbaturũ yo.” (Yugoti 11:3, 7, 11-13) Anga si nga i dunduko nasa gayo ida te, ono i asa yo ngbaome ti gu regbo re i inipa gu nyanyaki mangaapai nga ga Yekova, a wa Yesaya aima fura tipaha kumbatayo.
‘Nyanyaki Ba fu gu Umbapayo’
18, 19. (a) Tipagine gu asadatise nga ga avura ga Yekova aboro nga gu du tipa ka gbarasapa gayo kakuti ruru mangapai naima ti tini ku ime yo? (b) Waigu i ka ‘ongosa gu bia nga ga airakigisa’?
18 Ni aria ko tiko awere kuti ga Yekova mangaapai nga ga weneringise na aguyo nata rogo imarago, Yesaya nayaa fu Yekova: ‘Bambiko mo adu ni nyanyaki ba fu gu umbapayo, ni nyanyaki ba fu irazingohe rago gani mbugo, ni bagbuko be bakamikami yuge na ni nzereme be faarago; bambiko gu iiriwopai airakigisa namangaha si wa bakamikami yuge nayada ngapa bakporo, wa faarago nga ga ugu rago. Mo nazeresa woro kungbo aboro; wa faarago nizere be kirima dubo, mo za gu bia nga ga airakigisa.’—Yesaya 25:4, 5.
19 Natona rogo 1919, airakigisa watadu aboro kere sino a’asadi apai dunduko ka gbarasa gu kakuti ruru mangaapai nga ga ndikidi airisimbori, ono gayo asadatise ima ti ku ime yo. Tipagine? Bambiko Yekova nga nyanyaki ba na nga bagbuko fu gako aboro. Ko nadada yo na nzereme be gu kere faarago nga ga rungosi na ki ru pati yo wa nyanyaki ndugu ngba gene gu bavugumo nga ga sogote nga gu naye sa yo. Agu rani nata rogo ga Mbori imarago, ani na kido kumbatayo tipa gu regbo i ka ‘ongosa gu bia nga ga airakigisa.’ Ii, ani nasungudo gu uru na nyemuhe avura Yekova nika go kusayo.
20, 21. Gini pumbo Yekova nambakadihe, na gine gu pumbo re nika kodaha rogo vovo zegino?
20 Yekova namanga apai susi gu gbua nga ka banda gako amoyambu. Ko nafuka ahe fuyo ni gu Bayo duna nyemuse. Fuo ko kusi gako aboro kusayo be zio nga ga Bakere Babera rogo 1919, ko amangi gu pumbo nga ga diabese fuyo, nga ariahe nga ga toro nga gu du kpaima. I aima gumbapa gere kumbatayo rogo Yesaya 25:6, yo ani ageda gupai ni nga: “Ri gi bagangara re Yekova nga ga arimbasa ko amánga pumbo fu aboro dunduko nga agu ariahe du na kina ku nzeme ti ni, nga pumbo imekakue ri agbooro ho, na agu ariahe hi ahi be nzeme meme, na imekakue ri agbooro ho i atogosi he ziazia.” Nga gu maku nikangia gaani ka du kporo gu pumbo re! (Matayo 4:4) Gu ‘mbisa nga ga Yekova’ ima du nirengo gataĩ be gu wene ariahe du tipa rihe. (1 AKorindo 10:21) Rogo gu gene nga ga ‘ruru kangara moyambu,’ i nafuka agu ahe dunduko fu rani ani aidaha rogo gu gene nga ga toro.
21 Na kura apai kinaho ku pati gi pumbo Mbori nambakadihe re. Gu riahe nga ga toro ani agbia ngbarago awere behe natingida rani na pa gu ndikidi ariahe nika du kpaima rogo ga Mbori vovo zegino nga gu kido ko he tipaha. Fuo gure, “agu ariahe du na kina ku nzeme” akoda ndikidi riahe kpaima. Anga boro ho nika du tie na ndikidi gomoro watadu gu gomoro nga ga toro te. Nga gu baome nikangia gure fu gu ruru abadiangbarani narungo awere mbiko agu “angbongi” i agumbapaha kumbatayo ni papara ‘gupai i aino padu’ Yesu ho tini na ome Kindo beko! (Matayo 24:3) Tipa yo, agu afugo nga ga bake Atambuahe nafu wasa nirengo. Ko ayaa: ‘Zende ahe azúko rogo ringara kpaima; si adu wó ri abaagangara yo.’—Atambuahe 72:16.
22, 23. (a) Gini “tuditudi ahe,” watadu “ũdadahe” i ka diahakusayo, na rogo gini gene? (b) Waigu i ka dia ‘gu gbarasarimo kusayo nga ga ga Yekova aboro’?
22 Awere, oni degenga turoni kuti kura bawene kidohe. Ni ringbisa ko ingapai na kpio kuti [“tuditudi ahe,” NW ] watadu “ũdadahe,” Yesaya nayaa: “Ko agbárasa gu ũdadahe ba yo ho ku ri aboro dunduko, ri gi bagangara re nga gu ũdadahe [“tuditudi ahe,” NW ] gbaragi yo ho ku ri arikaaboro dunduko.” (Yesaya 25:7) Oni berãnga ha! Ingapai na kpio adunga berewe te, nga gu nadada ngbatunga aboro wa kina gu biringiti ambunga ba onga fu boro ya. Nairiwo wai ani akpinyemu ka bi gu uru gu ruru ngbatunga aboro nga agisangbaa nika gbia undo wenengai nabaha be ga Yesu motumo tumorii!—Yugoti 21:3 4.
23 Ni fura ko tipa gu regbo taarimo re, gu nebi toro adu kugii fugo ko re nakido rani na gupai nga: “[Mbori] adígisa pa kpio nye anye kindi, Gbia Mbori awéga aume ti bangirise ku sa yo dunduko, na gu gbarasarimo nga ga gako aboro ko adía ha auru kpotosende ku sa yo dunduko; mbiko Yekova gumba ha.” (Yesaya 25:8) Anga boro ho nika kpi rogo gu gene aboro naakpiko rogo te, watadu ka kpara a mbiko badiangbani kpi te. Nga gu ariapai nga ga maku! Kurii gure, anga rago aduho berewe auru kpotosende i ka gia gbarasarimo rogo na gu takapande apai nga ga ziree nga gu Mbori na gako amoyambu aima digo nihihe tipa gbanga regbo te. Tipagine si kaa dunga tini ya? Mbiko Yekova adia mburuhe kusayo—nga ba airaziree, nga Satana Bakitingbanga, kodihe na awiri Satana dunduko.—Yoane 8:44.
24. Waigu agu aboro nata rogo imarago akaragapai sa gu ga Yekova asunge duna tandu nga gu ko amangaha tipa yo?
24 Ni berã yo kuriipa ngbatunga gu yugo ga Yekova ome re, si nafõngbadu aguyo yo nata rogo imarago i poi kuari niyaa: “Oni ngére, gaani Mbori du re; ani asungudi ko, ko batasi rani. Yekova du re; ani asungudi ko; ani dú na ngbarago ki ningi rogo gako bata.” (Yesaya 25:9) Mbembedii, ruru ngbatunga aboro adu na ndu apai beyo dunduko tipa ka duna ngbarago. Ti gu regbo re, i agbandaka bitimo kusayo dunduko, na i kini zundu gu ruruyo rogo ga Yekova imarago nyeanye kindi. Ya mo kura maabangirise ho nga ga taarimo ngbaa kisusi gure? Oó, wa gu sa te!
Oni Rengbe ka Sakarogoyo?
• Tipagine duhe tini na nyanyakipaha areme kaa ta rogo imarago?
• Tipagine Yesaya ataasirimo Yekova tini?
• Tipagine avura ga Mbori aboro nika gbarasanga pa gayo kakuti ruru mangapai tini ya?
• Gini bakere amaku napido aguyo nata rogo imarago?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 21]
Araki ringara Yuda yo anatumo na agude fu gu mbori nangia Moreke
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 23]
Inopa ga Yekova mangaapai nga ga tandu asa Yesaya ko taasirimo Yekova
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 24]
I azunda ruru aboro rogo ga Yekova imarago nyeanye kindi