Oni Kakuti Gu Kpiapai Yesu Amoihe
“Mi yugu [kpia]pai fu roni, oni nimangi wa mangi mi fu roni.”—Yoane 13:15.
1. Tipagine du Yesu ti ni nga kpiapai fu aKristano i naamangapai wa ko?
ROGO gu kuru apangbangaa dunduko nga ga ngbatunga aboro, boro gbua kina sa nga guni naraki gani raka naabaha ki zanga manga ingapai. Yesu nga gu boro re. Kparakusayo ti kina Yesu sa, “a nga boro ho sa zanga manga ingapai te.” (1 Abakindo 8:46; ARomo 3:23) Mbiko gu nduhe re, ndikidi aKristano nabi Yesu nigu rengberengbe kpiapai si aida i wiriki manga wa ko. Nirengo, rogo Nisana ti rameru 14 rogo gu garã nangia 33 F.B.K. ngbutuko mbata fu kpio Yesu, kina boro ko nitiko aya fu apefuo ko wee si naida i wiriki mangaapai wa ko. Ko ayaa: “Mi yugu [kpia]pai fu roni, oni nimangi wa mangi mi fu roni.” (Yoane 13:15) Rogo gu yangara yuru nangia ga ga Yesu raka re, ko afura tipa dungu agu agene si aida aKristano mangi asadatise ngbaha kadu wa ko. Rogo gi papara kekepai re, ani nika wisigo bete agu agene re.
Si Naida Ani Du na Umbasitise
2, 3. Rogo gini agene Yesu angia wene kpiapai nga ga umbasitise?
2 Ho Yesu angarasi apefuo ko ni i naapefuo gu kpiapai ko amoihe, gupai nzunzu ko aafura tipaha angia umbasitise. Ti aregbo susi bara sa, ko anafu arugute fu apefuo ko i du na umbasitise, na rogo gu yuru nangia ga Nisana ti rameru 14, ko ayugupa kina boro gako umbasitise nizunda ko ndu gako amokedi. Fuo gure Yesu aya fuyo: “Wa du mi tie, ni Gbia ni Bayugupai, [ki] zundu kpenduroni, oni ka zunda kpendu akuaroni a.” (Yoane 13:14) Fuo manga ko gupai re, ko aya fu gako amokedi wee i pefuo gu kpiapai moi ko ho re. Nairiwo gu kpiapai nga ga umbasitise nangiaha ko amoihe re!
3 Gu mokedi nangia Pauro aya fu rani wee mbata fu Yesu ye ku auru kpotosende, ko adu ni “kpia Mbori.” Wa si avura du wo, ko azogopa tiko ki sa tiko nigu boro du pani kusende. Na kurii gure, “ko ki umbasi tiko, nigi sangba dati kpio, ii, nga kina gu kpio nga ga wagiwagi ngua.” (AFiripoio 2:6-8) Oni berẽnga kurii gipai re. Nga Yesu, nigu ue bakerepa boro kisusi rogo haurago, aidi i zogo pako kusende ti ga amaraika, i vungu ko nifogo gude, kini sono tiibe agu avunguko nangia kpakpa aboro, na ki kpi niyangaraha wa bakuondiko. (AKorosaio 1:15, 16; AEbere 2:6, 7) Nairiwo gu umbasitise re! Ya mo pa wirika boro manga gu “berã” re na ka sonosa ngbatunga gu sino ‘umbasi boro gani berã’ re ni gupai rengbe boro arengba ka mangaha? (AFiripoio 2:3-5) Ii, ono anga si nitaatapai te.
4. Gini ahe nasa aboro i du na rukoo, ono tipagine du rukoo ti ni nikerepai?
4 Gu sino du kia ti umbasitise si nga rukoo. (Asanza 6:16-19) Rukoo andu na Satana sa tigo ko. (1 Timoteo 3:6) Rukoo nga gu sino aimanga na maa tarãha ngbadu aboro yo ya, na fuo si moihe, ba moho ti ni taata te. Aboro namanga rukoo tipa gayo ringara, rangi kpotoyo, gayo aũkumuko, gayo wirikapai, agu apai mangi yo rogo zegino, kio payo dagba aboro, ngbanyaa kpoto yo, gayo ngara rogo ngi ambaro, na gu kura dungu apai. Wa vura duhe wo, anga guho sa dagba agu apai re nyakinga paha bangiri Yekova te. (1 AKorindo 4:7) Na ka agi apai re sa rani ani du na rukoo, si nagbarasapa gaani pagume dagbarani na ko. Ziazia Kekeapai nayaa: “Ka Yekova vura du ni tumbatumba ko vurũ, ko naaida pa payapaya aboro [aida]; ono ko naaina ga airaenda pai tuturũ.”—Atambuahe 138:6; Asanza 8:13.
Ani Du na Umbasitise Dagba Awirinarani
5. Tipagine duhe ti ni ninyanyakipa pai abaakumba du na umbasitise?
5 Zavura agu apai ani amangaha rogo ga Yekova sunge, si aidanga ani mbuhe si sa rani nirukoo te; watadu agu asunge du berani rogo dungurati a te. (1 Pekapai 29:14; 1 Timoteo 6:17, 18) Ka pe rengo, ho du ani ni na kikiipa asunge berani, gu regbo gu tie nzunzu si aida ani du na bakere umbasitise. Gu mokedi nangia Petero angarasi abaakumba ka i ‘dunga ni abazogo agu aboro i a’asia payo fuyo ya, ono i du nikpiapai fu rimbasa akandoro.’ (1 Petero 5:3) I namaa abaakumba i mangisunge ni amoyambu na nikpiapai, angianga ni agbia na nibaira aboro ya.—Ruka 22:24-26; 2 AKorindo 1:24.
6. Rogo gini apai rogo gu raka nga ga aKristano si aida ani du na umbasitise?
6 Anga kina abaakumba sa si aida i du na umbasitise te. Fu paranga aboro, nga aguyo rengbe kadu na rukoo tipa du berã yo zaaza na tipa du akpoto yo ngangaraa, nga agu apai adunga wo tipa sosono aboro ya, Petero akepai ki yaa: “Oni úkadi tironi dunduko na umbasiti, ki ra fu akuaroni; mbiko ‘Mbori naka fu aboro rekangose, ono ko nafu undahe fu agu yo naumbasi tiyo.’ ” (1 Petero 5:5) Ii, gu umbasitise duwa ga Kristo ninyanyakipa pai tipa aboro dunduko. Si naida boro du na umbasitise ni kini mo ka tungusa wene pangbangaa, gbe, ho adunga aboro ni na nyemuhe tiyo ya watadu ho i asogaha ni nyanyakii. Si naida ani du na umbasitise ani kini mo ka dia agu arugute kugume i afuhe fu rani watadu ka umbasipa gaani raka tipa ka kiiso gaani sunge tungusapai. Kurii gure, si naida ani du na umbasitise gbiati wingbaduse na idapase tipa ka hi gu gbarasarimo rani du ngba aboro, gu vura aboro asoho kuti rani ngbangaa yo, watadu kere rungosi rani.—1 Petero 5:6.
7, 8. Gine nga gu bete agene rengbe ani rogoho ka sonosa umbasitise?
7 Wai rengbe boro ka diabe rukoo na ki “ni bérẽ pa kura ni rogo umbasi gani berã ya . . . [gi kurani re] ngba” susi ni? (AFiripoio 2:3) Si naida ni bi tini wa gu Yekova abi ni. Yesu asakirogopaiyo tipa gu sino berã daada ho ko ayani: ‘Ho oni ka manga apai ni dunduko wa i arugu roni kuti ni, oni yá tigaoni, “Ani nga mumungo amoyambu; ani mangi kina gupai si aida ani mangihe.” ’ (Ruka 17:10) Oni tingidi gupai nga, anga pai ho rengbe ani ka mangaha rengbe ka rengba na gu Yesu amangihe te. Wa Yesu avura mangaapai susi gaani, ko angia boro umbasitise.
8 Kurii gure, ani rengbe ka sana Yekova tipa undo ka sonosa ruru bipai tipa tirani. Wa kina bake apapara Atambuahe, ani rengbe ka kparakpee ki yaa: “Mo raba re na wene sarangbanga na inahe, bambiko wa idi mi sangbaro.” (Atambuahe 119:66) Yekova aundo rani aundo ani sonosi wene rengberengbe bipai tipa tirani na ki fu maku fu rani tipa gu gaani sino berã nga ga umbasitise. (Asanza 18:12) Yesu ayaa: ‘Gu boro ka kiisipa tini, i aúmbasi pani aumbasi; ono guni nika umbasipa tini i akiiso pani akiiso.’—Matayo 23:12.
Ruru Bipai Tipa Rurupai na Irairapai
9. Wai Yesu abi rurupai na irairapai?
9 Wa Yesu avura raka dagba kpakpa aboro tipa agarã 33, ko “adu nga na ingapai te.” (AEbere 4:15) Nirengo, ho bake apapara Atambuahe aafura ni tipa Masiya kumbatayo, ko ayaa: “Mo akpi nyemu rurupai, ki nisogo irairapai.” (Atambuahe 45:7; AEbere 1:9) Rogo gi gene re a, aKristano namanga nyanyaki asadatise ka wirika mangapai wa Yesu. Anga i ini kina kpara rurupai ti irairaha sa te; i nasoga gupai du niirairaha ono kini kpinyemu gupai du niruruhe. (Amosa 5:15) Gipai re naundo yo i sovura kuti gu ingapai i adikumboho.—Bambata Pai 8:21; ARomo 7:21-25.
10. Ka ani kpasaka manga ‘ingaapai’ ki zanga sa gaani berã, gini sino berã ani ayugoho?
10 Yesu aya fu gu Farusi nangia Nikodemo wee: “Gu ni nainga pai ni nasoga imarago asoga, ni naye nga ku imarago te, i ka za ni ti gani apai. Ono gu ni namanga rengo ni naye ku imarago, gani pai du ni yuguyugu he, bambiko wa ni nimangi he kina kpoto Mbori yo.” (Yoane 3:20, 21) Oni makianga gipai re: Yoane aringbisipa Yesu nigu “ndikidi imarago . . . [nahasarago fu] aboro dunduko.” (Yoane 1:9, 10) Wa vura duhe wo, Yesu ayawee ka ani kpasaka manga ‘ingaapai,’ nga agu apai arunga ya, na nga agu apai Mbori aidanga nani ya, gure nga ani aidanga na imarago te. Oni rengbe ka berẽpa soga Yesu na ka soga gako arugute? Si tie nga gupai agu aboro amangaha kpasaka manga ingapai ki zanga sa gayo berã. Isoke si vura du nga i abinga apai wa gure te, ono ziazia tie, wo du Yesu abihe tigako.
Wai ka Sonosa ga Yesu Bipai Tipa Rurupai na Irairapai
11. Ginipai duna nyanyakipaha ka ani aida ka sonosa gu bipai nga ga Yesu tipa rurupai na irairapai?
11 Si naida ani du na ziazia giarogopai tipa gupai nga ruruhe na gu nga irairaha kuti ga Yekova bipai. Ani nada ti gu giarogopaiyo re sa kina be wisigo Fugo Mbori, nga Ziazia Kekeapai. Wa ani kaa manga ngbatunga gu wisigopai re, si naida ani kparikpee wa gu bake apapara Atambuahe akpari: “Ako Yekova, mo yúgu gamo apai fere; mo yúgu pa gamo agene fere.” (Atambuahe 25:4) Ono tie, oni tingidi gupai nga, Satana nga banangi aboro. (2 AKorindo 11:14) Ko rengbe arengba ka manga irairapai si wiri gupai ruaru bangiri gu Kristano adunga na rugatinapai ya. Sidu, si naida ani niberẽ kakaka kurii agu apai ani awirikaha na kini irisi agu arugute sirisiri nga ga ‘ruru kangara moyambu.’ (Matayo 24:45-47) Wisigopai, kparakpee, na berãkurii gupai ani awirikaha nika undo rani ani sono ki nyaki na kidu dagba agu aboro “naraba gayo aome nga ga makiapai nimanga yo sunge nani tipa ka kpara rurupai kusayo ti irairapai.” (AEbere 5:14, NW ) Fuo manga ani wo, ani arengba tie ka soga irairapai ono kini kpinyemu rurupai.
12. Gini arugute nga ga Ziazia Kekeapai naundo rani ka ani kuonga andiko ya?
12 Ka ani sogo gupai du niirairaha, ani ambunga nyemu gbegbereapai si sono ngbaduraniyo te. Dungu agarã fuo kpio Yesu, gu mokedi nangia Yoane akepai ki yaa: “Ka nyemu zegino du nga ti roni ya, na agu ahe du zegino. Ka nyemu zegino du ti boro, ga Mbori nga Ba nyemuse du nga ti ni te. Agu ahe dunduko du zegino, gu nyemuhe nga ga borose, na gu nyemuhe nga ga bangirise, na gu ũmosangi enda nga ga unga, adu nga ni ga Mbori nga Ba ya, du ni kina ga zegino.”—1 Yoane 2:15, 16.
13, 14. (a) Tipagine du kpinyemu agu ahe nga ga zegino ti ni nikerepai fu aKristano? (b) Wai rengbe ani ka neka sonosa nyemu agu ahe du rogo zegino?
13 Bete aboro rengbe ka berã ya, anga agu apai dunduko du rogo zegino niirairaha te. Wa vura duhe nga kina rengo du nga gupai re, zegino gbiati agu ahe du rogoho rengbe taata ka aria berã rani kusayo ti mangasunge fu Yekova. Na anga he ho rogo gi zegino re boro ambakadihe tipa si mbedisi rani koyo du Mbori ni te. Sidu, ka ani kpinyemu agu ahe du rogo zegino, zavura agu ahe nitihe agberanga ya, gure nga ani ima maa ndurani ngba kere gene. (1 Timoteo 6:9, 10) Kurii gure, dungu agu apai du rogo zegino nirengo nigbegberehe na si rengbe arengba ka gbarasapa rani. Ka ani abi asinima watadu terevizioni nga gu nayugo zuũ, nyemu aũzegino, watadu aboro i nikodiba, agu apai re rengbe ka da bangirani ni agu apai agberanga ya, na fuo gure, si ki moi rani ngba asada. Ka ani akoda tirani na agu aboro du gayo bangua sásá nga ka mbakada gayo gene raka watadu ka zugosi gayo sunge bagaahe, agu apai re kini mo kadu nigu banguapai a ani ka maaha rogo gaani raka.—Matayo 6:24; 1 AKorindo 15:33.
14 Ngba kura gene, ka ani gbia ngbarago rogo Fugo Yekova, “gu nyemuhe nga ga borose, na gu nyemuhe nga ga bangirise, na gu ũmosangi enda nga ga unga,” si dunga berewe na ome ti ni ka zomia rani te. Kurii gure, ka ani akoda tirani na agu aboro namaa agu apai nga ga ga Mbori Kindo mbata rogo gayo raka, ani adu wa kina yo, kini kpinyemu gupai i akpinyemuhe na kini neke agu apai i anekaha.—Atambuahe 15:4; Asanza 13:20.
15. A wa si adu tipa Yesu, wai pa kpi ani nyemu rurupai ono kini sogo gu mangaapai nga ga kuondiko anyakasa rani?
15 Pa soga Yesu kuondiko ono kini kpinyemu rurupai aundo ko ko moi bangiriko kina kuti “gu ngbarago nadu fu ko ku mbata yo.” (AEbere 12:2) Kina gu bangisapai re rengbe kadu tipa rani a. Ani ima ino gupai nga, “Zegino napaya apaya [“nago ago kusayo,” NW ], na gaha nyemuhe.” Agu angbarago gi zegino re afuhe, si gbua tipa regbo ngbutuko si ki go. Ono tie, “gu . . . [boro] ka amanga gu pai Mbori akpi nyemu he ni anye anye kindi.” (1 Yoane 2:17) Pa manga Yesu gupai Mbori akpinyemuhe, angia gupai nazakigene fu aboro i rengbe ka gbia nyenye unga. (1 Yoane 5:13) Ani dunduko wirikinga mangapai wa ko na ki gbia undo be gupai ko amangi niruruhe nga gu nazaki gene tipa ani rengbe ka gbia nyenye unga.
Hi Arungosi
16. Tipagine Yesu angarasi apefuo ko ti ni i kpinyemu tiyo dagbayo?
16 Yesu afura tipa kurapai si aida gako abawiriki wiriki mangapai wa ko rogoho ho ko ayani: “Gi nga gi rugute re, nga oni nikpi nyemu akuaroni, wa gu mi nakpi nyemu roni.” (Yoane 15:12, 13, 17) Dungu nduapai duho aKristano akpinyemu awirinayo ti ni. Ti gu regbo nangiaha re, gu banguapai nadu berã Yesu yo angia gu sogote i ka gbiaha be aboro zegino. Ko ayaa: “Ka aboro asoga roni asoga zegino, oni ini aina ya i aima soga re mbata i nikasoga roni. . . . ‘Moyambu nakia nga susi bairani te.’ Si ngia i arungosi re . . . i arúngosi roni arungosi a.” (Yoane 15:18, 20) Ii, zavura baraho aboro arungosi aKristano ni, i wa kina Yesu. Si naida i sonosi nyanyaki nyemuse dagbayo tipa si rengbe ka undo yo i sovura kuti gu sogote yo re.
17. Tipagine aboro-zegino asoga ndikidi aKristano ti ni?
17 Tipagine si adu ti ni nga aboro zegino nika soga aKristano? Bambiko wa kina Yesu, ‘aboro zegino nga yo te.’ (Yoane 17:14, 16) I nakparatiyo kusayo ti agu apai nga ga vura na ga birĩ zogarago, na i nairisa agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai adunga ngburungburu ya, i nabi unga na kikiipaha na kini irisi nyanyakipa wene andiko. (Amokedi 15:28, 29; 1 AKorindo 6:9-11) Gu nyanyakipa asásá du beyo, si nga ga toro, angianga ga aũzegino ya. I naraka rogo zegino, ono a wa Pauro akehe, i “amanganga apai naabaha dunduko rogoho te.” (1 AKorindo 7:31, NW ) Rengo ngaha nga, bete aboro atambuapa gu nyanyakipa wene andiko nga ga aDezire Yekova. Ono tie, aDezire Yekova ambunga pa manga rurupai tipa aboro tambua yo watadu i di yo kugume te. Nisangbana gipai re, dungu aboro rogo zegino aruganga tiyo na agu apai du tipa yo te, sidu, dungu aboro nasoga yo.
18, 19. Nipe aKristano fuo gu kpiapai nga ga Yesu, wai i asovura na diabese kuti agu asogote gbiati arungosi aboro amanga yo nani?
18 Ga Yesu amokedi abi gu kere sogote zegino asogo Yesu nani ho i azi ko ni na ki imiko, na i abi wai a Yesu asovura kuti gu sogote re. Rogo gu ati nangia Getesemane, agu avura Yesu nangia aboro pambori aye ka zio ko. Petero amangi asadatise ka banda ko na basape, ono Yesu aya fu Petero wee: “Mo mói ga basape ku sirikpa ha yo. Bambiko agu yo dunduko naroga basape i akpi kina be basape.” (Matayo 26:52; Ruka 22:50, 51) Ti agu aregbo nadu bakuru kusayo, aYisaraere anasovura kuti avurayo na abasape. Awere tie, apai adu kia. Ga Mbori Kindo ‘adunga nipapara gi zegino re te’ na ka angbanda ringara nga gaha adunga ho si aida i bandaha ya. (Yoane 18:36) Si adu nga, fuo regbo ngbutuko kumbatayo, Petero nika du dagba gu rikaaboro nga ga toro yo, nga agu aboro gayo ringara nikangia ngbangbaturũ. (AGaratio 6:16; AFiripoio 3:20, 21) Sidu, tona ti gi regbo re kaa ndu kumbatayo, si adu nga apefuo Yesu nikaa sovura na diabese kuti arungosi a wa kina gu Yesu amangihe, zanga gunde ono rogo pazereda. Si adu a nga, i nika mbu apai dunduko kina kube Yekova kini kido kubeko tipa ome ka hipai.—Ruka 22:42.
19 Fuo susa dungu agarã kusa, Petero akepai ki yaa: “Kristo ahi pai a tigako tipa roni, ki he kpia pai fu roni, oni peke fuo ko. . . . Ho i agberã ngbayo yo ni fu ko, ko agberã nga ngbako yo fu yo te; ho ko aima ni, ko aserã nga yo a te, ono ko afu tiko ku be gu ko nasapa ngbanga nzunzu.” (1 Petero 2:21-23) A wa Yesu aima gumbaha, aKristano aima digo nigbia tiyo na kere arungosi vuru agu agarã susi. A wa si adu rogo bambata sa kama agarã na ti gi gaani regbo re a, i napeka kina fuo gu kpiapai nangia ga Yesu re rogo ruru hipai nga gu du paha nikekehe wenengai, kini yugu gupai nani nga, i nakakuti gayo ruru mangaapai rogo pazereda. (Yugoti 2:9, 10) Wa du ani dunduko, ani manginga pai wa kina gure ho agu apai du tipa rani aida gupai ni nga ani mangihe wo.—2 Timoteo 3:12.
“Oni Ukadi Gbia Yesu Kristo”
20-22. Rogo gini gene aKristano ‘aukadi Gbia Yesu Kristo’?
20 Pauro akepai fu gu dungurati nadu Roma yo ki yaa: “Oni ukadi Gbia Yesu Kristo, ka oni igi nga he fu borose ka zeresa gaha nyemuhe ya.” (ARomo 13:14) Ka pepai nimasaku, aKristano naukadi Yesu si kidu wa rokoo nga ko. I namanga asadatise nyanyakii ka wirika asino Bairayo na gako mangaapai, kuti gu wene mangimangihe nasa yo i du nikpia Bairayo zavura gupai nga, i nikpakpa aboro vurũ .—1 ATesaroniko 1:6.
21 Ani rengbe arengba ka “ukadi Gbia Yesu Kristo” wenengai nga Bairarani ka ani inidi tirani na gako sino raka na kini mangi asadatise ka raka wa gu ko araki. Ani nawirika manga gako umbasitise, gako nyemuse tipa rurupai, gako sogote gu mangaapai nga ga kuondiko, gako nyemuse tipa awirina, ka zanga du nipapara zegino wa kina ko, na ka hipai wa ko zanga kpakanahe. Ani ‘aiganga he fu borose ka zeresa gaha nyemuhe’ te, nga, ka maa agu asásá nga ga zegino watadu ka zeresa gu nyemuapai du ti bororoni te. Kuba gure, ho ani adiaberã ni watadu ho ani atakpata na kurapai ni, ani nasana tirani niyaa: ‘Ginipai ka Yesu nimangihe wa ka i niya ko du rogo gipai re? Ginipai ka ko ni idi mi mangihe?’
22 Niyangaraha tie, ani nawirika mangapai wa Yesu nirimiso ani tirani kurogo sunge ‘tungusa wene pangbangaa’ kakaka. (Matayo 4:23; 1 AKorindo 15:58) Rogo gu gene re a, aKristano napefuo gu kpiapai Yesu amoihe, na gu papara kekepai naye re nika sakapai tipa wai i apefuo gako kpiapai.
Oni Rengbe ka Sakarogoyo?
• Tipagine duhe ti ni ninyanyakipa pai Kristano du na umbasitise?
• Wai rengbe ani ka sonosa ruru bipai tipa rurupai na irairaha?
• Rogo gini gene aKristano awirika mangapai wa Yesu rogo gayo sovura kuti gu sogote gbiati arungosi aboro amanga yo nani?
• Wai rengbe ani ka ‘ukadi Gbia Yesu Kristo’?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 19]
Yesu amoi gu bawene kpiapai kisusi nga ga umbasitise
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 20]
Agu apapara raka dunduko nga ga Kristano, nga gu nakoda tungusapai, si naida ni du na umbasitise
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 21]
Satana rengbe arengba ka sa gu mbaro angbanga ya si wiri gupai daada bangiri Kristano