Pa Bi Aboro Dunduko na Kikiipayo

“Si naida ani ye na vovo zegino, nga gu zegino nikadu niwenehe, aboro nika nye kindi kuti bi akurayo na kikiipayo rogoho.”—GU GA AMERIKANI BAZOGO NANGIA HARRY TRUMAN, SAN FRANCISCO, CALIFORNIA, U.S.A., APRIL 25, 1945.

WAKINA gu dungu aboro naraki rogo agu agarã naye tingbafuo Ue Vura Nga ga Zegino, Truman ayawee aboro rengbe arengba ka wirikapai ti gupai namangi kusayo na si ki sa yo i ye na gu “vovo zegino” aboro nikaa bi akurayo dunduko rogoho na kikiipayo. Si nipa gberarago nga, agu apai mangi bambeda kusayo, si kia ti gure. Aboro “nye kindi kuti [zanga] bi akurayo na kikiipayo” mbiko gupai re aenganga ti aboro te, ono si aenge ti bakere vura aboro.

Ndu Gupai Re

Ziazia Kekeapai nayugo gi kare re ni Satana Bakitingbanga, nga gbegbere sino boro nitoro, nga guko naima digo nisovura kuti ga Mbori rengo ka zogarago ti kina tonatona ga aboro raka. Ti kina gu fugo nadu dagba Satana na Eva ati Edene yo, gako sásá aima du ziazia nga ko naida ka nyaga aboro kusayo ti mangasunge fu Bakusiahe. (Bambata Pai 3:1-5) Oni berẽnga pa gu gbegbere sangbana samungu namangi Adamu na Eva ho i mere ni fuo ga Bakitingbanga arugute! Gu ipiipi sangbana basa gu ga Mbori andiko nazahe ti ri zuzu ngua sa re angia i tibarayo ue aoro ka “gbu ati yo dagba angua be bangiri Yekova Mbori.” Tipagine? Adamu agumba nduhe ki yaa: ‘Mi naagunde agunde, bambiko mi nidu kundiri; mi ki oko tire.’ (Bambata Pai 3:8-10) Ga Adamu pagume dagbako na Bako du ngbangbaturũ yo gbiati wai ko abi tiko aʹariatihe. Zee aamanga ko amanga ka rago angbanga tiko tipa ka sungo barabangiri Yekova ya.

Tipagine Bakitingbanga aaida ka bi gupai ti ni nga pa Adamu paya? Bambiko i amangi boro rogo kpia Mbori, sidu Satana naida boro mangiapai ngba gu gene du niʹirairaha ka si ayugonga kpia ga Mbori taarimo ya. (Bambata Pai 1:27; ARomo 3:23) Gipai re nayugo ndu gupai furani pa payasipa aboro namoipai ti ni rogo gu kuru apangbangaa nga ga aboro. Padu Satana “[ni]mbori gi zegino re” afu mamu fuko ko zugosi gi sino re tipa “[boro du] ni gbia ku ri kura ni ka imisa ni.” (2 AKorindo 4:4; Batungusipai 8:9; 1 Yoane 5:19) Ya mo gipai re nayugo gupai nga, ndikidi bipa aboro na kikiipayo berewe ti ni tee?

Yekova Nabi Gako Aboro na Kikiipayo

Oni berẽnga berewe tipa agu apai nadu Ati Edene yo mbata fu Adamu na Eva ingipai. Ariahe adu beyo sekpeese, na wene asunge kaa mangaha, gbiati wene auwa kpotose na gu raka nazanga digidoho tipa yo na tipa awiriyo a. (Bambata Pai 1:28) Agu apai dunduko nadu beyo i anaaraka mbikoho aayugopa ga Mbori iriiripa ringbisapai nga ga nyemuse tipa ngbatunga aboro.

Ya mo ga Mbori bipai tipa fu irisa fu aboro aima ariatihe ho Adamu na Eva aingipai ni? Oó. Ko adiberã tipa ka dia gu zee kusayo naamanga yo tipa padu yo nikundiri yo. Ninyemuse, Mbori ambakadi “abaukadi fu Adama na diako rogo kpoto anya” kuba agu akpe vurumo i arunguhe ki ukaditiyo nani. (Bambata Pai 3:7, 21) Kuba gupai nga Mbori mbu yo na gayo zee, ko amangi fuyo rogo irisa.

Kusa, ho Yekova aamangapai ni na gu rikaaboro nangia aYisaraere, ko ayugu gako nunga tipa awirinyaure, tipa adekurugbo, na tipa ayeaye, nga agu aboro dedede akurayo naarungosi yo. (Atambuahe 72:13) Nikpiapai, Mbori aya fu aYisaraere wee ho i kaa ke gayo aũati ni, nga zende ahe, zuzu aeraya, na zuzu abakakue, si aidanga i karagatiyo ku atiyo ka dungura futuhe te. Kuba gure, Mbori azinahe ki yawee gu futu ahe re “aninye fu kungba aboro, na fu awirinyaure, na fu adekurugbo.” (Pa Fu Rugute ni Ue he 24:19-21) Ho i anaairisa agi andiko ni re, ndupai anaadunga ho tipa boro hõhe te, naapa dungura futu ahe angia iriʹiri sunge fu airarungo.

Yesu Anaabi Aboro na Kikiipayo

Baraho Wiri Mbori nga Yesu Kristo aduni auru kpotosende, ko anaabi aboro na kikiipayo. Nikpiapai, ho ko aduni Gariraya yo, gu kumba kpotoko aima gbera be ngbandaka aye fuoko. Ringbisihe kuti ga Moize aNdiko, tipa ka gu kaza re zinga kura aboro ya, si aidi gupai nga, ka boro mbedi kupati guni duna ngbandaka, si aniʹidi gi boro ngbataka re tangbani kuari ki yaa: “Birikosibirikosi boro, birikosibirikosi boro.” (Pa Amotumo 13:45) Ono tie, gi kumba re aidanga ka tangbako ho ko ambedi ni na Yesu te bambiko kina ko naidi ka mbeda naako. Sidu, ko ati kusande nikpakpuko ki zungodi Yesu ki yaa: “Gbia, ka mo kpi nyemu he mo husi re ahusa.” (Ruka 5:12) Wai Yesu akaragapai fuko? Yesu abiranga gu kumba re tipa kuo ko ga Moize Ndiko te, na ko ambunga gu kumba re ki zanga undo ko a te. Kuba gure, ko afu irisa fu gu kumba re nizada ko kpotoko na kini yaa: “Mi nakpi nyemu he, mo hu.”—Ruka 5:13.

Ti kura aregbo, Yesu ayugupa gu tandu nadu beko ka husa boro zanga ko zadi kpotoni azada, na ko animangihe wo ti kura aregbo ho ko anidu ni tutuurũ. Ono tie, ti gi regbo re, ko aidi ka zada kpoto gi kumba re azada. (Matayo 15:21-28; Marako 10:51, 52; Ruka 7:1-10) Wa duhe nga kpotoko aduna “kinaku ngbataka” dunduko, zanga kapa, ko aima dia dungu agarã zanga boro zadi kpotoko. Nairiwo wai si avura fu ngbarago fuko tipa boro zadi kpotoko berewe! Zanga kapa, gupai gu kumba re aaidaha gbua nga ka hu be gako kaza. Ono tie, gu gene Yesu ahusi ko ngbaha akaraga kurapai berewe fuko kubaha, nga gu irisa aboro naafuhe fu akurayo na kini biyo na kikiipayo. Ya mo daha ada ani idi kuti gupai nga ngbatunga gu berãpa aboro ka fu irisa fuyo re, si kina ti ni areme dagba aboro? Kangia wo duhe, wai si aida aboro yuguhe?

Gu Zogarago Nabi Aboro na Kikiipayo

Yesu agumba gupai dungu aboro abihe nibawene arugute kisusi i afuhe fu aboro tipa gayo sino mangaapai. Ko ayaa: “Agu apai dunduko oni akpi nyemu aboro nimangi he fu roni, oni nimángi kina ha fu yo a.” (Matayo 7:12) Gi Rugute Duwa Dahabu re, a wa aboro naayambaha dedede, si nafõngbadu boro yo ni guari ka fu irisa fu akurani, kini idi i mangi kina gu bangisapai re a tipa ni.

A wa kuru apangbangaa ayugoho, pa manga boro gi rugute re ayenga nisaha te, dedede, kina gu dukia ti ni ninaamanga. Kumba ani ka yamba ko nga Harold ayawee: ‘Mi anaagbia ngbarago ti payasipa aboro. Kina wiri bete afugo gbua mi anigumbaha si ki fu gberarago fu aboro, ki bazee tiyo, na si ki sa yo ti kura aregbo i kpari ni aume.’ Ono tie, pai amangi nga gu nasa Harold ko mbu manga aboro wa gure. Ko ayaa: “Dungu aDezire Yekova atona kaa ye fuo re. Wa mi aberãkurii gu bete apai mi anaagumbaha fuyo, kina zee namanga re tipaha na gu gene mi anaamanga yo ngbaha. Ono tie, i ambunga ye fuo re te, tooni tooni, agu arengo nga ga Ziazia Kekeapai azi ngbadureyo si ki sa re mi mbu gu gbegbereapai re.” Harold namangasunge areme nibakumba rogo gu dungurati nga ga aKristano.

Gu pangbangaa du tipa Harold re nga wene gopai nayugo gupai nga “[Fugo] Mbori . . . [niungaha], ki du na tandu, ki du ni títí he susi abasape dunduko du na rindihe ue, si narú boro dati kparaka mbisimo na toro, na ngbazunga na nzeme meme, si ki ipi ka ina agu aberã nga ga ngbaduse na gaha nyemuhe.” (AEbere 4:12) Fugo Mbori na ome ti ni ka zio ngbadu boro yo na ki aria gani berã gbiati asinoni. Si nga gu banguapai duho tipa bi aboro na kikiipayo, nga nyemu undo aboro, angianga nyemu ka imisa yo ya, ka fu irisa fu aboro, angianga ka payasipayo ya.—Amokedi 20:35; ARomo 12:10.

Fu Irisa fu Aboro Dunduko

Kina gi bangisa nyemupai re du nafõngbadu aDezire Yekova yo i guari ka fura fu kura aboro tipa gu iiriwo maabangirise du paha rogo Ziazia Kekeapai. (Amokedi 5:42) Anga kura gene ho ngbaa tipa ka fu irisa fu aboro ngbaha susi gu nga ka tungusa “wene pangbanga wene ahe” fuyo te. (Yesaya 52:7) Gu “wene ahe” watadu weneapai re, si nakoda ‘ukadi vovo borose,’ nga gu nika dia “kpi nyemu gbegberẽ apai” kusayo nga gu naimisa kura aboro. (AKorosaio 3:5-10) Gu weneapai re nakodapa ga Yekova ringbisapai ka dia agu apai kusayo nasa aboro i naapayasipa akurayo, kodihe na Satana Bakitingbanga, nga batona agi apai re. (Daniere 2:44; Matayo 6:9, 10; Yugoti 20:1, 2, 10) Kina ti gu regbo kpotosende ka ‘hí be inopa Yekova,’ aboro nikaa bi akurayo dunduko na kikiipayo.—Yesaya 11:9.

Ani nayamba roni oni wirikipai tipa gi iiriwo maabangirise re. Wa oni kaa kodatironi na aDezire Yekova, oni nika bi gupai tipa tironi nga, pa manga oni gu bangua arugute nga ga Ziazia Kekeapai, si nafu irisa fu kura aboro. Na oni nika wirika wai ga Mbori Kindo nika ye bambeda na ‘vovo zegino, nga gu zegino nikadu niwenehe,’ nga gu zegino “aboro nika nye kindi [rogoho] kuti bi akurayo na kikiipayo” ka i ambunga ha ka karagatiyo kusayo ya.

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 5]

Yesu anaabi agu aboro ko anaahusa yo na kikiipayo

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 7]

ADezire Yekova nafu irisa fu kura aboro nitungusayo “wene pangbanga wene ahe” fuyo

Pa Kayo Kuti Ruru Mangaapai Aye na Irisa Fuyo

Ti regbo Ue Vura Nga ga Zegino, aDezire Yekova bangeyo asusi 2,000 i andu naayo kurogo gu bataya zizi aboro nangia ga Nazi mbiko gayo ida. Dee sa nga Gemma La Guardia Gluck, adumbata rogo gu bambukiso i aayambaha nga Ravensbrück. Fuo ri kparia gu iiriwo gene aDezire Yekova aka ngbaha kuti gayo ruru mangaapai, ri akepai rogo gari buku ki yaa: “Ti kura regbo sa, agu aboro naamangasunge rogo gu ba re i anaayambayo nga aGestapo, aya fu aBawiriki Ziazia Kekeapai wee ka i mbu gayo ida na ki moi fuöbeyo ti gu waraga natakapandehe wo, i rungosinga yo berewe te, ono i ambu yo ambu i ga ngbariyo.” Ri akepai tipa aguyo naká ka mbu gayo ida ki yaa: “Gupai nangbatiyo nga kaa hi arungosi kindi kini pidi gu uru Mbori nika batasa yo rogoho.” (My Story) Tipagine i amangi gu diaberã re ti ni? Magdalena, du garãri awere gii 80 yo nga guri ani nifura tipa ri rogo gu papara kekepai ye mbata fu gere, ri asakirogoyo ki yaa: “Pa nye boro niruru ni fu Yekova paha akii gbe ti gu nga boro mangi apai dunduko ka nye niunga ni. Pa banda ani gaani irisa adu kina sa wa pa ka ani kuti gaani ruru mangaapai.”a

[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]