Yekova Ambunga Gako Ziazia Aboro Te
“[Yekova] ambú nga pa gako ziazia aboro te. I abánda ruru aboro nye anye kindi.”—TAM. 37:28.
1, 2. (a) Gini apai natona ka manga rogo bawe kama agarã M.B.K. nga gu namoi ga Mbori amoyambu rogo asada? (b) Rogo gini apai biata Yekova abanda gako ziazia aboro?
ROGO gu bawe kama agarã M.B.K., si aidi ga Yekova amoyambu mangi diaberã. Agu aYisaraere nadu rogo gu kindo nadu ku nodiyo aadunga na ngbarago tiyó mbiko gu zogarago nadu kuriyó te i ki mbedi ka tona vura. I ane gu vura re ho Mbori aidihe ni fuyó i tona ka zoga tiyó nisayo. Gayó vovo bakindo nangia Yerobama aguari ka sigira gako kindo na ome kuriyó niyeko na vovo pambori aboro dunduko rimihe. Ko arũndiko nga avuruko dunduko ra fuko. Ginipai si aidi ga Yekova amoyambu mangihe? Ya mo i anye niruruyo fu gayó Mbori nga Yekova? Dunguyo aima nye niruruyo na Yekova kini banda yó i kakuti gayó ruru mangaapai.—1 Aba. 12:1-33; 2 Peka 11:13, 14.
2 Ga Mbori amoyambu niʹasadi asadi yó areme. Ziazia Kekeapai nayaa: “Oni dú na rugatise ki ningere; bambiko wa bahu nata ki nipoi, nigbata boro ka rita ni, kina wo vuraroni nga bakitingbanga nata.” Ya mo ani rengbe ka “ká fu ko ki ru nyanyaki rogo idapase yo”? (1 Pet. 5:8, 9) Ani wisigingo agu apai nadu ti gu regbo i amoi Yerobama nibakindo rogo gu garã nga 997 M.B.K. na ani ki bingo gupai rengbe ani ka wirikaha behe. Ti gu kere aregbo re, aboro aarungosi ga Yekova amoyambu arungosi. Ho i anaamanga gayó asunge ni, gu sino mangimangiapai nangia ga abasamungu kuti ndikidi pambori arengbe arengba ka merafuo yó. Ono rogo agi apai re dunduko, Yekova aambunga gako ziazia aboro te, na ko ambunga aguyo du areme a te.—Tam. 37:28.
Ho Du Yó ni Rogo Rungosi
3. Tipagine ga Davide zogarago ayenga ti ni na arungosi fu aboro ya?
3 Ani wisigingo agu apai namangi ti gu regbo Yerobama ada nibakindo. Asanza 29:2 nayaa: “Ho gbegberẽ boro nazoga aboro ni, aboro nauko auko.” Ho aboro aduni tiibe gu zogarago nangia ga Bakindo Davide, aboro aukongo te. Davide angianga rengberengbe boro te, ono ko adu niruruko fu Mbori na kini kido kutiko. Ga Davide zogarago ayenga na arungosi fu aboro te. Yekova amangi mozunga na Davide ki yaa: “Ngbatungaro na ga ngbi adú nyanyaki ku bara bangire nye anye kindi. Pa ga mbatabakindo adíga nga te.”—2 Sam. 7:16.
4. Agu amaku Soromo agbiaha na avuruko, si aru riipa gine?
4 Tonatona ga Soromo zogarago aima duna pazereda gbe na akumuko kidu nibakerehe si ki sa gupai nga i fura tipaha ya si nikpia gu zogarago nga ga Yesu Kristo nikadu tipa agarã kutu. (Tam. 72:1, 17) Anga ngbatunga ho sa dagba agu angbatunga Yisaraere nadu 12 ti gu regbo re nadu na ndupai beyo ka samungu te. Ono tie, agu amaku Yekova afuhe fu Soromo na fu avuruko, si aru riipa giasangbaa, mbiko Yekova aya fu Soromo wee: “Ka mo apéka fuo gimi rugaapai, ki nisari gimi ruru angbanga, ki nika kuti gimi arugute dunduko, ki nita rogo ho; mi anyákasa gi pai na mo, nga gu mi agumba pa ha fu bamo nangia Dawidi. Mi ki nye dagba awiri aYisaraere, ka mi ambú nga gimi aboro [nga] aYisaraere ya.”—1 Aba. 6:11-13.
5, 6. Ho Soromo asamungu ni kuti Yekova, gine nangia sangbanaha?
5 Ho Soromo agbinza ni, ko asamungu kuti Yekova, ki tona iriso kungbo ambori. (1 Aba. 11:4-6) Tooni tooni, Soromo kini mbu irisa ga Yekova andiko na kini tona kaa rungosi aboro. Si andu ki da ti gupai nga, fuo kpioko, aboro atona kpakanahe fu wiriko nangia Rabama nadibako, kini zungodi tiyó fuko ko zeresi bete apai. (1 Aba. 12:4) Ginipai Yekova amangihe ho Soromo asamungu ni?
6 Ziazia Kekeapai naya furani wee: “Yekova ki zingi fu Soromo wa ko asa kpotoko yo ti Yekova, nga ga aYisaraere Mbori, nga gu ko nayugu tiko fu ko mbata bara ue.” Yekova aya fu Soromo wee: “Wa mangi mo gere, ka mo aka nga kuti gi zungahe na gimi rugapai ya, nga gu mi arugu ro kuti ni, ni rengo mi akpára ga ngbi be ro, ki fu he fu ga moyambu.”—1 Aba. 11:9-11.
7. Wa si avura du nga, Yekova agindigo Soromo, wai Yekova angerefuo gako ruru amoyambu?
7 Si ki tadu were, Yekova kini kedi gu nebi nangia Aiya ko ndu ka mbeda gu boro nika ye ka batasa aYisaraere. Gu batasi re angia Yerobama, nangia gu ngangara kumba naamangasunge ngbanga kua Soromo yo. Wa si avura du nga, Yekova akakuti gu mozunga ko amangihe na Davide tipa Kindo, ko aidi i kparaka gu zogarago nangia ga Soromo kurogoho ue nga gu nadu na angbatunga 12. Si adu nga i nika fu angbatunga 10 fu Yerobama; 2 ki nye ti ga Davide ngbadimokporo, nga gu nadu ti gu regbo re tiibe Bakindo Rabama. (1 Aba. 11:29-37; 12:16, 17, 21) Yekova aya fu Yerobama wee: “Si adú wo, ka mo gi sangbare dunduko nga gu mi aruga ro kuti ni, ki nipeke gimi asino, ki nimangi agu apai ru aru bangire ki nika kuti gimi rugaapai, na gimi arugute, a wa gi moyambu anamanga nangia Dawidi, si du mi ki du na mo, ki nyakasi ngbatungaro, a wa mi ananyakasa ngbatunga Dawidi, ki fu aYisaraere foro.” (1 Aba. 11:38) Yekova amangipai tipa gako aboro ki ye na gene tipa ka batasa yó be arungosi.
8. Gini apai nafuda ga Mbori aboro areme?
8 Rungosi aboro gbiati iraira mangaapai ima maapai areme. Batungusipai 8:9 nayaa: ‘Boro nidu nigbia kurii kurani ka imisa ní.’ Gu sunge-bagaahe nga ga ngbaduse gbiati iraira zogarago, si dunduko naye na zingo mosoro kuti aboro-ringara. Abazogo, gbiati abarumbatayo rogo sunge-bagaahe, na ga pambori yó, i dunduko angbanga gayó sino mangaapai ya. Wakina Roto, gu ga Mbori ruru amoyambu du areme dunduko “narungo arungo bakere be gu wasiwasi mangaapai [nga] ga gbegberẽ aboro.” (2 Pet. 2:7) Kurigure, wa ani amanga asadatise ka irisa ga Mbori andiko, si nasa gupai nga abazogo naarungosi rani.—2 Tim. 3:1-5, 12.
9. (a) Ginipai Yekova naima mangaha tipa ka batasa gako aboro? (b) Gine nasa rani ani idi kuti gupai nga, Yesu nika nye kindi nikina ruruko fu Mbori?
9 Ono wa vura duhe were, gupai rugu ani tirani nani nga: Yekova ambunga gako ruru amoyambu te! Oni berẽnga pa agu apai ko naima mangaha tipa ka dia iraira abazogo kusayo. Ko aima sigira gako Kindo tiibe Kristo Yesu. Yesu Kristo ima zogarago awere tipa agarã mbembedi kuti 100 rogo gu Kindo re. Mbembedii kumbatayo, ko nika ye na zereda fu agu aboro nagunde ti Mbori. (Oni gedi Yugoti 11:15-18.) Yesu aima yugo tiko nga ko nga ruru boro fu Mbori dati kpio. Ko abanga gberarago ti avuruko wa gu Soromo amangihe te.—Eb. 7:26; 1 Pet. 2:6.
10. (a) Wai ani ayugo gupai ngawee ani nabi ga Mbori Kindo na kikiipaha? (b) Ho du ani ni rogo asada, da ani amaabangirani nga ní nika banda rani?
10 Ga Mbori Kindo nga ndikidi zogarago nika ye ka dia arungosi kusayo. Si naida ani ra fu Yekova Mbori na kini mangi agu apai ko aidaha. Wa duhe nga ani naa kido kuti ga Mbori Kindo, si naida ani mbu gu mangaapai nga ga zegino adunga na sinombori ya, ono kini mangi kina agu apai du niwenehe. (Tito 2:12-14) Si naida ani mangi asadatise ka nye zanga sirõ rogo zegino. (2 Pet. 3:14) Ka ani vura ka gbiatirani na kina gini ngbatunga asada wadu rago re, ani naa kido nga Yekova nika banda rani abanda rogo toro yo. (Oni gedi Atambuahe 97:10.) Kurigure, Atambuahe 116:15 nakido rani kini yaa: “Pa kpio ga Yekova ziazia aboro du ni kikiipa he bangiriko.” Pa ga Yekova amoyambu ima kio bangiriko, sidu, ko arengbanga ka idaha i kpiki wa du yó nibadona te.
Ho Du Abasamungu ni Kuti Ndikidi Pambori
11. Wai Yerobama asamungu kuti Yekova?
11 Ga Bakindo Yerobama zogarago arengbe arengba ka ye na bete zereda fu ga Mbori aboro. Kuba gure, gako mangimangiapai adu niʹasada fuyó. Mbiko wa Yerobama aarengbanga na gu irisa gbiati amomu Mbori afuhe fuko ya, ko atona ka gbata agene tipa ka nyakasa gako ba nga ga bakindo. Ko aberẽ ku kpotokoyo ki yaa: “Ka agi aboro re ndu ka atumo na ũmotumo rogo ga Yekova bambu yo du Yerusarema yo, kpoto agi aboro yo re asá tihe berewe fu gayo gbia, fu kina Rabama bakindo aYudo. I aímo re ki sa tiyo berewe fuo Rabama bakindo aYudo.” Si ata duwo, Yerobama kini sigira vovo pambori nangia iriso kpia abagara ue. “Ko ki moi gu sa Betere yo, ki moi kura ha Dana yo. Gi pai re ki ye ka du ni ingapai, bambiko aboro anandu ka fu irisa barangba gu du Betere yo na gu du Dana yo a. Ko ki dudua abambu nga ga tumbatumba arago, ki nisa gu kungba aboro ni aboromotumo, nangia nga awiri Revi ya.” Yerobama ki sia uru “pumbo fu awiri aYisaraere,” na ko atona kaa “ndu ku bamotumo yo ka zo fuõngua” yo.—1 Aba. 12:26-33.
12. Ginipai gu ga Mbori aboro nadu ku nodiyo amangihe ho Yerobama asigira iriso bagara ni?
12 Ginipai gu ga Mbori aboro nadu rogo gu kindo nadu ku nodiyo amangi ti gu regbo re? Wakina agu atitayo nadumbata, agi aRevi re aguari ka mangapai zanga keesa. (Gate 32:26-28; Geda 35:6-8; Pa Rug. 33:8, 9) I aguari na gayó aborokporo ki mbu gayó aũkumbo ka ndu na gate kporo ku Yuda yo nadu ku sudiyo yo i arengbe ni kaa iriso Yekova zanga boro nifudi yó. (2 Peka 11:13, 14) Si atadu wa gere, agu aYisaraere nata ata ku Yuda yo kini diberã ka nyeanye yo kindi ki zanga karagatiyo berewe. (2 Peka 10:17) Yekova ambakadi apai tipa gene ndikidi irisombori du nizazaha kindi tipa agu aboro nika ida ka tona irisoko kumbatayo gizo rogo gu kindo nadu ku nodiyo fuo mbuyo iriso bagara ki ndu ku Yuda yo.—2 Peka 15:9-15.
13. Rogo gi gaani regbo re, wai abasamungu kuti ndikidi pambori amoi ga Mbori aboro rogo asada?
13 Ga Mbori aboro areme ngbapai be abasamungu kuti ndikidi pambori. Gu kura abazogo amangi asadatise ka sigira pambori fu avuruyo, kini sosodi yó i idi nani. Agu akanisa i aya tipaha wee si nga ga aKristano gbiati gu kura aboro nagu sa apai, i amoi tiyó ni aboromotumo. Ono tie, kina mbedimbedi aKristano sa nga “ga bakindo [ndikidi] aboromotumo” du dagba ndikidi aKristano.—1 Pet. 2:9; Yugo. 14:1-5.
14. Ginipai si aida ani mangihe kuti agu aberã nga ga abasamungu kuti ndikidi pambori?
14 Wakina agu aRevi nadu rogo bawe kama agarã M.B.K., abasamungu kuti ndikidi pambori ananganga gu ga Mbori amoyambu du areme na gayó aberã te. Mbedimbedi aKristano gbiati abadiangbayo akeesanga ti basa agu aberã nga ga abasamungu kuti ndikidi pambori te. (Oni gedi ARomo 16:17.) Wa ani avura ra fu abazogo na nyemuhe tirani rogo agu apai abinga pambori ya na ki kpara tirani kusayo ti gu tagbagaapai du rogo zegino, kina Mbori sa ani ara fuko rogo apai dunduko. (Yo. 18:36; Rom. 13:1-8) Ani aidanga agu aziree agu aboro agumbaha nayawee i namangasunge fu Mbori te ono i kini wasi rimoko awasa na gayó mangimangiapai.—Tito 1:16.
15. Tipagine si aida ti ni ani kakuti gu riko nga ga ‘ruru kangara moyambu’?
15 Ani berẽnga gupai ngawee Yekova ima mbakadapai tipa agu aboro duna wene ngbaduyó yo tipa i guari kusayo rogo gi gbegberẽ zegino re ki rimi kurogo gu paradizo nga ga toro nga gu ko nambakadihe. (2 Kor. 12:1-4) Wa duhe nga ani na tambuahe tipa gipai Yekova namangihe re, si naida ani du mbembedii na “gu kangara moyambu . . . du na tatamana, gani gbia amoi ni ri gako aboro kporo ni fu gayo riahe fu yo ti ragoho.” Kristo aima “aásia pa gako ahe dunduko fu” gi moyambu re. (Mt. 24:45-47) Sidu, ka si vura du nga wa du ani nibasasa ani agianga rogo gu kurapai gu riko nga ga gu moyambu re namangihe te, anga si nga ndupai furani ani káha watadu ka karagatirani kurogo ga Satana zegino te. Kuba gure, pa ka ani kuti Yekova nika sa gupai nga ani pidi Yekova niumbasitise ko ziasi agu apai re bangirani.
Ho I Amanga ga Mbori Sunge Ni
16. Gini sunge Yekova afuhe fu nebi Yuda yo?
16 Yekova agbarasi ngbanga fu Yerobama tipa sa ko mungu kuti ndikidi pambori. Yekova asia nebi ko guari Yuda yo ka ndu ku Betere yo nadu ku nodiyo tipa ka fura fu Yerobama ho ko aafu motumo ni rii bamotumo yo. Si aidi gu nebi re gumba kere pangbangaa sapangbangaa fu Yerobama. Gu sunge re aima kpakara nirengo.—1 Aba. 13:1-3.
17. Wai Yekova abanda gako nebi?
17 Yerobama abataria nizinga fuo gia ko pa ga Yekova sapangbangaa kutiko. Ko aya beko koyo ga Mbori kumba adu ni, ki pakadi ki yaa: “Oni zi ko.” Ono tie, wakina ikpirogumba mbata fu gako akumba guari ka manga sangbako, “gu beko ko ataĩ he sa ko, si ki sonzora, ka si adu nga wa ko ko mina ha koyo du ko ni berewe ya. Bamotumo ki sari asara kpa[a], kuke ki uka bamotumo yo.” Gipai re asa Yerobama ngbaome ko sana ga Mbori kumba tipa ko zungodi Yekova tipa ko husi beko. Gu nebi re amangi wo, na beko ki hu. Gure nga gu gene Yekova abanda gako nebi ngbaha be gupai ka mangiko.—1 Aba. 13:4-6.
18. Wai Yekova abanda rani wa ani amangasunge fuko zanga gunde?
18 Wa ani amanga sunge tungusapa Kindo na sunge sa aboro ni abawiriki, ani naagbia tirani agbia ti kura aregbo na gbegberẽ sino aboro. (Mt. 24:14; 28:19, 20) Ono si aidanga ani mbu gunde watadu gu sakparakpa du ti aboro si sa rani ani mbu sunge tungusapai zaaza te. Wakina gu nebi Yekova akedi ko fuo Yerobama re, ani na gu momu berani nga ‘kaa manga pa Mbori zezeredii, na kidu niziazia rani.’a (Ruka 1:74, 75) Wa vura duhe nga Yekova amanganga iiriwoapai areme ka banda rani te, ko nabanda rani abanda na kini songodi rani na gako ziazia toro, na gako amaraika nasongoda rani asongoda a. (Oni gedi Yoane 14:15-17; Yugoti 14:6.) Mbori ambunga agu aboro namangasunge fuko zanga gunde te.—Frp. 1:14, 28.
Yekova Abanda Gako Aboro Abanda
19, 20. (a) Tipagine si aida ti ni ani du na gu kido nga, Yekova ambunga rani te? (b) Gini asanahe ani ka wisigoho rogo gu papara kekeapai naye fuo gere?
19 Yekova nga ziazia Mbori. Ko “ni weneringi ko rogo gako mangaapai dũ.” (Tam. 145:17) Na Ziazia Kekeapai nakido rani niyaa: ‘Ko abanda gupai nga ga gako siasia aboro.’ (Snz. 2:8) Ho du ga Mbori aboro ni rogo asada, watadu i gbiatiyo ti agu aberã nga ga abasamungu kuti ndikidi pambori, watadu ho i amanga ga Mbori sunge ni, si naida i du naa kido nga, Mbori nika yugo gene ayugo fuyó na ki songodi yó.
20 Gupai si aida ani berẽkuriihe awere wadu ani nibasasa nga: Gine nika undo re mi nye niruru re fu Yekova ka aʹasada vura kaa manga re vurũ?
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a Singia gu nebi re aagiasangba Yekova kindi watadu ko aagianga ha te, na gupai namangi tipa ko, ani nika fura tipaha rogo gu papara kekeapai naye fuo gere.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Wai Yekova ayugu gupai nga ko ambunga gako ruru aboro ho du yó ni rogo rungosi te?
• Ginipai si aida ani mangihe kuti agu apai abasamungu kuti ndikidi pambori agumbaha?
• Wai Yekova abanda gako ziazia aboro wa i amanga sunge tungusapai?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 8]
Agu amaku Yekova afuhe fu Soromo na fu avuruko, si aru riipa giasangbaa
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10]
Ho Yerobama akusi iriso kpia bagara ni, Yekova aambunga gako ruru aboro te
Dana
Gu Kindo Nadu ku Nodiyo
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 10]
(Yerobama)
Sekeme
Betere
Yerusarema
Gu Kindo Nadu Ku Sudiyo
(Rabama)