Tipagine Si Aida Ti Ni Oni Kakuti Gaoni Rurupai?
“Ako Yekova, mo sapu ngbanga fere, kina kuti gi rurupai, na gu rengo du kpotore yo.”—TAM. 7:8.
1, 2. Gini apai duho nasaha nimbumbuhe fu Kristano ní kakuti gani ruru mangaapai?
ONI bingo apai biata namanga, nga: kumbagude sa gbia tiko na akurako sukuru yo. I nake naako ko zingi, ki gberẽ ngbakoyo watadu ki tona kpata. Ya mo ko akaraga gbegberẽpai kuba gbegberẽpai, watadu ko nika onga aonga ki guari patiyo? Kumba nandu gako nduge. Ko tuka bangiriko ki bi dee ri nimbidi gari ime. Ya mo ko anyeanye kindi kaa bi gi dee re watadu ko adia bangiriko nibasa kusayo ki zanga ngana ri? Wirina sa sungu na akurari kaa fura. Nibasa, agu akurari re ki tona perimo kura awirinayo du rogo dungurati. Ya mo ri akoda ti ri naayo i naagumba rimo sa watadu ri nika asada ka sa yó i tona fura tipa kurapai?
2 Wa vura duhe nga agi akpiapai ani nafura tipa re si nibakiakia, si nawiratihe awira. Si dunduko nayugopa wai aKristano asota ka kakuti rurupai. Ya mo oni naaberãkurii padu oni niruru roni nibi agu apai oni abakabangironi tipaha, agu ahe du oni na zingoho na agu asásá oni amaaha rogo gaoni raka? Nibi gupai namanga areme, aboro naberãpa mbakadatise, padu na wene kpotoyo, pa gbata agu ahe aboro araka mbikoho, na wai rengbeyó ka banda gayó bakure niwenehe, kodihe na gu bakure du dagba kumba na dee. Ani rengbe arengba kaa bakabangirani tipa agi apai re kisusi. Ono gine nyakipaha fu Yekova ho ko awisigo kpotoraniyo ni? (Tam. 139:23, 24) Si nga gaani kakuti ruru mangaapai.
3. Gini bawene apai Yekova nafuhe furani, na gini apai ani ka wisigoho rogo gi papara kekeapai re?
3 Yekova nga bafu “wene gamahe dunduko, na ziazia ũgamahe.” (Yak. 1:17) Ko ima gama dungu ngbatunga ahe furani wa du ani nibasasa. Mbiko ko du du ani ti ni na kpotorani niwenehe, na berãrani, gbiati gu kura badungu ahe. (1 Kor. 4:7) Ono tie, Yekova aziongo rani ngbaome ani du niruru rani te. Ko nambu kina rani ani diberã tipa kadu niruru rani. (Pa Rug. 30:19) Sidu tie, si naida ani wisigingo gupai nga rurupai. Ani nika wisigo nduapai a biata nga gu si aida ti ni ani duna gi sino re.
Gine Nga Rurupai?
4. Gine rurupai akodaha, na ginipai rengbe ani ka wirikaha ti gu ga Yekova andiko nadu tipa fuka anyaa nimotumo?
4 Si nawira dungu aboro ainongo gupai i aya tipaha wee si nga rurupai te. Padu niʹirarengo nga papara rurupai. Ho Ziazia Kekeapai afura ni tipa rurupai, si nayugopa gu mangapai du niruruhe watadu niwenehe. Agu apai du rogo pa-Ebere du wirinaha nga “rurupai,” si aenge ti gu fugo du rogoyo nga wene hee, guhe du naabaha zanga gu kpa koyo, watadu guhe airanga ya. I amangisunge na fugo sa dagba agere nibipa agu amotumo i anaafuhe fu Yekova. Yekova aniʹidi naapa gu nyaa i aniye na u nimotumo ho u ani duni niwene ru, watadu ho i aniye ni na u naabaru dunduko. (Oni gedi Pa Amotumo 22:19, 20.) Yekova anaagbarasa ngbanga fu agu aboro nataino aino kini ye na gbarigbari nyaa watadu gu nyaa nawoka awoka watadu guru nga iravurari tipa i tumo na u.—Mara. 1:6-8.
5, 6. (a) Gini akpiapai nayugo gupai nga ani nidu na nyemu guhe du naabaha zanga paparaha kpa koyo, watadu du nirengberengbehe? (b) Ya mo si naida boro du mbata nirengberengbe ní tipa ní rengbe kaa manga rurupai? Oni sakingo rogoyo.
5 Anga iiriwopai ngaha ka bi gupai nga, aboro areme naida kadu na ahe beyo zanga gu paparaha kpa ti ni te. Ani moinga kpia gipai re ku berã rani yo: kumba aima digo nigbata nyanyakipa buku sa. Fuo gbia ko ho kini tona ka ba akpehe, ko bi gupai nga dungu akpehe aima mofa kusayo. Fuo gberarago tiko, ko karagaha ku baha yo. Ani moingo kpia gu kurapai berewe ku berã rani yo nga, dee ndu ka dungura maanga. Ri natadunguraha kini wisigihe. Ginigu ri nika maaha ku bumo yo? Gu azirongo ya na agbiro aringa ha ya. Teketeke a, Mbori nagbata agu aboro du kpotoyo yo ziazia koyo du ko ni.—2 Peka 16:9.
6 Si rengbe kadu nga oni nabaka kina bangironi singia si naida boro du mbata nirengberengbe ní ní kini mo ka manga rurupai. Wa duhe nga ingapai aima gbarasapa rani, si rengbe arengba ka sa rani ani naabi tirani wa zirĩ maanga watadu wa gu buku akpehe naima mofa. Wogu oni naabi tironi ti kura aregbo? Ka oni berẽnga gupai nga Yekova naida ani du nirengberengbe aboro ya. Ko aidanga ani mangi gupai ani arengbanga ka mangaha ya te.a (Tam. 103:14; Yak. 3:2) Wa vura duhe wo, ko naida aida kindi ani kakuti gani ruru mangaapai. Wa duhe tie were, ya mo kparakparapai ho dagba rengba he na rurupai? Ii, si kinaho. Ani yugunga ha na kpiapai: Paranga nakpinyemu paranga dee ko aida ka dia ri. Si adu fuko niʹirairapai ka ko aida gupai nga ri du nirengberengbe boro. Ono, wa vura duhe wo, ko naida aida ri kpinyemuko na ngbaduriyo dunduko. Ngba gu gene du wakina gure, Yekova nga “iraringo Mbori” naida ani naairiso kinako sa. (Gate 20:5) Ko aidanga ani du nirengberengbe aboro te, ono ko naida ani kpinyemuko na ngbaduraniyo dunduko kini irisi kinako sa.
7, 8. (a) Gini kpiapai Yesu amoihe nibipa manga rurupai? (b) Gine nga rogo gu fugoyo nga rurupai, ringbisihe kuti wai Ziazia Kekeapai amangasunge nani?
7 Ani tingidinga pa gu karagapai Yesu afuhe kuti gu sanahe kumba asanako nani tipa bakumba rugute. (Oni gedi Marako 12:28-30.) Gu karagapai Yesu afuhe re, si nangia kina boro gupai ko nitiko anaamangaha. Ko amoi kpiapai rogo kpinyemu Yekova na gako berã, na ngbadukoyo, na mbisimoko, na omeko dũ. Ko ayugu gupai ngawee, anga si naida boro nigumba kina rurupai gbua ngbani yo te, ono ní nayugoho rogo mangapai. Si naida ani wiriki Yesu rogo manga rurupai.—1 Pet. 2:21.
8 Ringbisihe kuti wai Ziazia Kekeapai amangasunge na gu fugo nga rurupai, rogoyo gere: si nga ra boro nigoni fu Yekova Mbori kini mangi gupai ko akpinyemuhe. Manga rurupai naida gupai berani nga ani naamanga gupai ngba ti Yekova Mbori rogo gaani raka na aʹuru dunduko. Si naida ani naaperesa kina pa agu apai Yekova aperesaha mbatayo. Ani bingo apai biata nasa gipai re si du ninyanyakipa pai.
9. Ginipai nakoda gaani ruru mangaapai kuti gu ngbanga du tipa ga Yekova bakere pagbia?
9 Ga Yekova bakere pagbia arunga riipa gaani ruru mangaapai te. Gako pagbia nga nyenye pagbia du kurii arago dũ. Wo si nikadu ti aregbo dunduko zanga bipa gupai aboro agumbaha watadu i amangaha. Ono tie, amaraika ngbangbaturũ yo na agu aboro du auru kpotosende ane aima fura gbegberẽe bara ga Mbori pagbia. Sidu, si naida i di gi gbarasarimo re kusayo ti gako rengo ka zoga aboro ki yugu gupai fu agu aboro dunduko nga airatatamana nga, gako zogarago niruruhe, na ko nazogaha ninyemuse. Wangia ani aDezire Yekova, ani naida ka sakapai tipa ga Mbori pagbia na agu aboro dunduko naida ka giaha. Ono wai rengbe ani ka songoda gu ngbanga re kubara Yekova yo? Wai ani ayugo gupai nga ani ima idapa Yekova nigaani Bazogo? Ani nayugoho ho ani aka ni kuti gaani ruru mangaapai.
10. Wai Satana akitingbaanga aboro nibipa gayó ruru mangaapai na ginipai oni aida ka mangaha tigaoni?
10 Ani bingo gupai nakoda gaani ruru mangaapai kuti ga Yekova bakere pagbia. Satana ayawee anga boro ho rengbe ka ru ka songoda ga Mbori bakere pagbia te, na anga boro ho a rengbe ka mangasunge fu Yekova gbua te. Ti kura regbo sa, amaraika atiria kubara bangiri Yekova. Bakitingbanga aye ku dagbayó ki ya fu Yekova: “Kpoto tipa kpoto! Agu ahe dunduko du be boro ni afu kina ha tipa ungani.” (Eyo. 2:4) Oni kparia gupai nga, Satana agumbanga gu fugo re tipa kina gu ruru kumba nangia Eyobo sa te, ono ko agumbaha tipa aboro dunduko. Mbiko gipai re, Ziazia Kekeapai naya tipa Satana wee ko nga “bakitingbanga awirinarani.” (Yugo. 12:10) Ko agumba gbegberẽ afugo bara Yekova kini yawee aKristano anyenga niruru yó fu Yekova te. Satana ayawee oni rengbe arengba ka mbu Yekova tipa ka batasa ungaroni. Ginipai oni aberãha tipa agu aziree ko agumbaha tipa roni re? Ya mo nyemu gupai tironi nga momu kuru furoni oni sa Satana niʹiraziree tee? Ho oni aka ni kuti manga rurupai, gure nga oni nasa Satana niiraziree.
11, 12. (a) Gini kpiaapai nayugo gupai nga, gu diaberã ani amangaha na aʹuru nibasasa, si na pai dagbaha na gu ngbanga du tipa gaani ruru mangapai? (b) Tipagine duhe ti ni nga pa ka ani kuti gaani ruru mangaapai nga momu?
11 Gaoni sino mangaapai na aʹuru dunduko na nyanyakipaha nibipa ruru mangapai. Ani wisigingo agu apai biata ani nigumbaha. Ginipai si aida gu gude re gbiati gu kumba re gbiati gu wirinarani nidee re mangihe? Gu gude akurako asawiako re, si fuko taata ngbaduko imi ko ki karaga gbegberẽpai fuyó, ono ko natingida gupai nga: “Ka oni mangi nga boro ti pai fu roni ya, kina ongo aonga fu zinga; bambiko si ni keke he ya, ‘Pa ira bape nga gimi, mi akaraga pai, Gbia nipoi wo.’” (Rom. 12:19) Fuo gure, ko kini guari kusayo. Gu kumba nandu re, ko rengbe arengba kaa ngana gu dee re kindi, ono ko tingidi gupai Eyobo agumbaha nga: “Mi azunga he na bangire; waĩ tie ka mi ngere ka bi ngasu de?” (Eyo. 31:1) Teketeke a, gu kumba re aidanga kaa ngana gu dee re kindi te, ko nadia bangiriko kusayo ti ri si kidu wa bibi ri rengbe arengba ka imo bangiriko. Gu dee nafura na akurari i ki tona gumbarimo re, ri naonga kini tingidi gu rugute nga: “Ani mongo nimangi gu pai ngba angba ti akuarani sa wenepai, sa pa nyakasa he.” (Rom. 15:2) Gu gumbarimo ri nanehe re, si arengbanga ka sonosa boro te. Si nga gbegberẽpai bara awirinari; na si afunga ngbarago fu Yekova a te. Fuo duhe were, ri naʹaria gu fugo re kuti kurapai.
12 Rogo agi apai re nibasasa, gu siapai gu Kristano re amangaha, si na gu rogoyo nzunzu nga: ‘Yekova nga gimi Bazogo. Mi nika manga asadatise ka fu ngbarago fuko rogo gipai re.’ Ya mo oni nabi agu apai oni amangaha wa gure? Ka oni abihe wo, gure nga oni nika raka ringbisihe kuti gu wene afugo du rogo Asanza 27:11 nayaa: “Ako wire, mo dú ni iratatamana, ka fu ngbarago fu kpotore yo, ya mi karaga pai fu gu ni nasoa pai kuti re.” Nangbaa gu momu du berani re ka sa ngbarago ti Mbori! Anga si niwenepai ani kakuti gani ruru mangaapai tee?
13. Wai afugo Eyobo na afugo Davide ayugo gupai nga Yekova nasarangbanga rani riipa gaani ruru mangaapai?
13 Ruru mangaapai nasa rani ani songodi ga Yekova bakere pagbia. Si nga gupai rengbe Mbori ka sarangbanga rani riipaha. Eyobo aima ino gipai re. (Oni gedi Eyobo 31:6.) Ko aima ino gupai nga Mbori namangasunge na Gako andiko nga ga ruru sarangbanga ka ringbisa aboro rii “nzunzu ũringbisahe” ka bihe singia i namanga rurupai. Davide agumbapai wakina gure ki yaa: “Yekova nasapa ngbanga fu aboro; Ako Yekova, mo sapu ngbanga fere, kina kuti gi rurupai, . . . bambiko ruru Mbori naasada berã boro na kpotoni yo.” (Tam. 7:8, 9) Ani ima ino gupai nga Mbori ima ino agu apai du “berã boro [yo] na kpotoni yo.” Ono tie, si naida ani ini gupai ko angera tipaha. A wa Davide agumbaha, Yekova nasarangbanga rani riipa gaani ruru mangaapai.
14. Tipagine si aidanga ti ni ani berẽ gupai ngawee gaani zangarengba gbiati gu ingapai du tirani naká na ani ti manga rurupai ya?
14 Oni moingo kpia gupai ku berãroni yo nga, Yekova Mbori nawisigo ngbadu badungu aboro yo. (1 Peka 28:9) Ya mo nge agu aboro ange ko naabi yó i nimangi gu rurupai nga ga aKristano? Ako tee, ngenga agu aboro ninaamangaha te! Ono tie, ka ani berẽnga gupai ngawee gaani zangarengba naká na ani ti manga rurupai ya. Kuba gure, ani na wene ndupai berani kadu naa kido a wa aDavide na Eyobo adu nani. Si naida ani du na gu kido nga, ka Yekova wisigi rani, ko bi rani abi ni agu aboro namanga rurupai wa vura du ani nikpakpa aboro vurũ. Oni tingidi gupai nga, anga padu boro nirengberengbe ní nasa gupai nga ní nye kindi kuti manga rurupai te. Nikpiapai, aboro kina biata gbua nangia rengberengbe aboro naraki auru gi kpotosende ane. Guni gbua sa nakakuti ruru mangapai, aguyo ue nangia Adamu na Eva aakanga kuti ni tigayo te. Wa vura duhe wo, dungu aboro naima kakuti manga rurupai. Oni rengbe arengba a ka mangaha.
15. Wai Davide ayugu gupai nga, rurupai ninyanyakipa pai rogo gaani maabangirise tipa raka kumbatayo?
15 Wa duhe nga rurupai Yekova nika sapangbanga rani riipaha, si nga memepai rogo gaani maabangirise tipa raka kumbatayo. Davide aima ino gipai re nga wo duhe. (Oni gedi Atambuahe 41:12.) Ko aduna maabangirise kaa gbia ga Mbori weneringise nyeanye kindi. Wakina ndikidi aKristano areme, Davide aduna nyemu ka raka nyeanye kindi kini mbakadi gako pagume na Yekova Mbori wa ko amangasunge fuko. Davide aima ino gupai nga, ka ko kakuti ruru mangapai, ko bi gupai abi ko amaabangiriko tipaha. Ka ani duwa Davide, kini kakuti gaani ruru mangapai wa gu ko amangihe, Yekova nisongodi rani asongoda, kini yugupai furani, kini rugu rani, na kini fu maku furani.
16, 17. (a) Tipagine di oni berã ti ni ka kakuti ruru mangapai? (b) Gini asanahe gu papara kekepai naye fuo gere nika karagapai sani?
16 Maabangirise nigu nyanyakipa pai nasa rani ani du na ngbarago awere. Si rengbe ka fu ngbarago furani ti agu aregbo du ani rogo fudifudiapai. Maabangirise nabanda gaani berã. Oni tingidi gupai nga, Ziazia Kekeapai naringbisapa maabangirise kuti “kpakpari vura.” (1 Tesa. 5:8) A wa kpakpari vura naabanda rii banzengere ti regbo vura, kinawo a maabangirise abanda gaani berã be gu gbegberẽ aberã Satana aurugoho kini yawee anga wiri wenepai ho nika manga kumbatayo rogo gi zirĩ zegino re te. Si naida ani pe kina rengo tipa tirani fuo wisigo ani tirani ka bihe singia ani namanga rurupai kidu na maabangirise tipa weneapai kumbatayo. Wa oni akakuti gaoni ruru mangaapai, ka bangironi gonga ti gupai nga oni nasongoda ga Yekova bakere pagbia na kini banda gaoni maabangirise tipa raka kumbatayo ya. Oni kanga aka kuti manga rurupai!
17 Wa duhe nga rurupai na nyanyakipaha, si naida ani wisigi gu kura asanahe tipaha. Wai ani amanga asadatise tipa kaa manga rurupai? Wai rengbe ani ka kakuti ni? Na ginipai si aida boro mangihe ka si du nga ní akanga kuti ruru mangapai ti kura regbo te? Gu papara kekepai naye fuo gere nika karagapai sa agi asanahe re.
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a Yesu ayaa: “Oni du ni ziazia roni [watadu nirengberengbe roni], wa kina Baroni du ngbangbaturũ yo du ni ziazia ko.” (Mt. 5:48) Si ziazia nga, Yesu aima ino gupai nga kpakpa aboro rengbe arengba kadu nirengberengbe yó rogo kura apai. Ani rengbe arengba ka kpinyemu akuarani wa gu Mbori aidaha si kini fu ngbarago fuko. Ono tie, Yekova tigako du nirengberengbe ko rogo apai dunduko. Ho Ziazia Kekeapai aya ni tipa ko wee ko namanga “rurupai,” rogoyo a nga ko namanga apai dunduko nirengberengbehe.—Tam. 18:30.
Gaoni Karagapai Nga Gine?
• Gine nga rurupai?
• Ginipai nakoda gaani ruru mangaapai kuti gu ngbanga du tipa ga Yekova bakere pagbia?
• Wai du rurupai nimburu gaani maabangirise?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 13]
1. Gaani rurupai na gu ngbanga du tipa ga Yekova bakere pagbia
2. Gupai Mbori nika sarangbanga rani riipaha
3. Rurupai nga nyanyakipa pai tipa gaani maabangirise
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 14]
Agu apai namanga rani rogo raka, si nasaha nikpakarapai furani ani kakuti gaani ruru mangapai