Oni Kakuti Gaoni Padu ni Ruruse!

1. Waigu agu aDezire Yekova biata i napepa yo rogo gi genewaraga re nanye ni ruruyo fu Yekova?

ONI MAKIANGA pa agi apai du biata re nga gu nakoda aDezire Yekova. (1) Paranga degude sukuru yo rogo kura uru sa ti gu regbo bayugupai nape gupai fu agude sukuru dunduko rogo riko nga i ndu tipa pumbo nga ga uru-ongoda. Gu degude re ima ino gupai nga gi uru-ongoda re afunga ngbarago fu Mbori te, sidu, ri ká rogo irisa yo nga ri andunga tipaha te. (2) Paranga kumba nga guko nga boro zee natungusapai kporo na kporo. Ko bi gupai nga boro nga guni du yo na ni sukuru yo naraka rogo gu kporo ko aida ka gbiso ku rogoho na tungusapai, na gu boro re aima sawia aDezire mbata. Ono wa vura duhe wo, gu paranga kumba re ndu ki ngoka ngbadimo gu kporo re. (3) Kura kumba sa namangasunge nyanyaki tipa ka ngerafuo gako aborokporo, na rogo kura uru sa, gako bairasunge ya fuko ko mangi gupai du ni pa biriki watadu arunga ya. Wa vura duhe nga gu kumba re ima rengba ka zanga gako sunge, ko pe gupai nga si naida ko du ni irarengo na kini irisi arugute, bambiko si nga gupai Mbori aidaha be gako amoyambu.​—Rom. 13:1-4; Eb. 13:18.

2. Gini asanahe ani nika sakapai tipaha, na tipagine?

² Gini sino mo abihe ti agu aboro biata re? Mo ima rengba ka bi dungu asino, wa gu nga wingbaduse na du ni irarengo. Ono i dunduko yugu sino sa nga gu naima du na nyanyakipaha gbe​—gu sino re nga padu ni ruruse. I dunduko biata kakuti gayo padu ni ruruse fu Yekova. I dunduko ni basasa ká ka kuo ga Mbori arugute. Padu ni ruruse du fõngbadu agu aboro yo re i mangipai wa gu i namangihe re. Yekova ima rengba nirengo kadu na ngbarago na agu aboro re dunduko ni basasa tipa yugo yo gu sino re. Ani naida ka sa ngbarago ti gu Barani du ngbangbaturũ yo wakina gure a. Sidu, ani sakingo pai tipa agi asanahe re: Ginihe nga duni ruruse? Tipagine si aida ani du ti ni ni rururani? Na wai du rengbe ani ka nyakasa gaani diaberã tipa ka kakuti gaani padu ni ruruse ti gi kpakarakpakara aregbo re?

GINIHE NGA DUNI RURUSE?

3. (a) Wai du ga Mbori amoyambu ayugo padu ni ruruse? (b) Gini akpiapai rengbe ka undo rani ani girogo gupai yo nga du ni ruruse?

³ Ga Mbori amoyambu nayugo padu ni ruruse ni du yo na nyenye nyemuse tipa Yekova na kini ra ni goyo fuko na ngbaduyo yo dunduko, na ni sangbana gipai re, i kini mangi gupai ti aregbo dunduko nafu ngbarago fuko. Oni bingo wai i namangisunge na gu fugo nga padu ni ruruse rogo Ziazia Kekeapai yo. Rogo Ziazia Kekeapai yo, gu pa-aEbere i asaha nga padu ‘ni ruruse,’ rogoyo nga: rengberengbe, ziazia, watadu zanga serõ. Ni kpiapai, aYisaraere anaafu anya ni motumo fu Yekova, na Ndiko anaape gupai nga si naida agu anya re du ni ziazia ra zanga serõ.b (Pa Mot. 22:21, 22) Si anaaidanga ga Mbori aboro fu gu nya naanidu na bangisa nduru, turu, watadu bangiriru te; na si anaaidanga i fu guru naanidu na kaza tiru a te. Pa gupai nga gu nya re du ni ziazia ru zanga serõ aima nyaka fu Yekova. (Mara. 1:6-9) Ani ima rengba ka rugatirani na ndu gupai Yekova abi padu ziazia watadu padu he ni rengberengbehe ti ni na nyanyakipaha. Ho ani angbe he ni, singia zuzungua, waraga, watadu ũsunge, ani aidanga gu zuzungua du ni rundurunduhe, gu waraga apaparaha naima mofa, watadu gu ũsunge kura paparaha akpa te. Ani naida gu du ni rengberengbehe watadu du apai tipaha ni wenehe naabaha dunduko. Yekova na kina gu bangisa bipai re tipa gaani nyemuse koyo du ko ni gbiati gaani padu ni ruruse. Si naida si du ni rengberengbehe watadu ni ziaziaha.

4. (a) Tipagine rengbe ani ka ya ti ni wẽ kpakpa boro ima rengba kadu niruru ni? (b) Ringbisihe kuti Atambuahe 103:12-14, ginipai Yekova aidaha berani?

⁴ Ya mo si naida ani da kuti gu digisopai nga si naida ani du mbata ni rengberengbe rani ani kini ru kadu ni rururani? Rengo ngaha nga, ani ima rengba ka bihe nga ani namanga badungu aingahe. Oni bingo nduapai ue nga gu si aidanga ti ni ani bihe nga si naida ani du ni rengberengbe rani tipa kadu ni rururani ya. Bambatapai nga, Yekova amaanga berãko gbe kuti gaani aingahe te. Fugoko naya furani wẽ: “Ako Yekova, ka si nidu wa mo nakparia pa irairaapai, Ako Gbia, da rengbe na ru?” (Tam. 130:3) Ko ima ino gupai nga ani nga kpakpa aboro, ni aboro ingapai, na ko nambupai furani ni bakerehe. (Tam. 86:5) Uepai nga, Yekova ima ino gaani azangarengba, na ko aidanga gupai nga ani mangipai kisusi gu adunga ani na rengba ka mangaha ya te. (Oni gedi Atambuahe 103:12-14.) Sidu, rogo gini gene tie rengbe ani kadu ni rengberengbe rani watadu ni ziazia rani bangiriko?

5. Tipagine ga Mbori amoyambu aida nyemuse ti ni tipa kadu ni ruruyo?

⁵ Gupai rengbe ka undo ga Yekova amoyambu i du ni ruruyo nga nyemuse. Si naida gaani nyemuse tipa ko, gbiati gaani ranigose fuko nye ni rengberengbehe watadu ni ziaziaha. Ka gaani nyemuse nye wa gure zavura ho i aˈasada rani ni, gure nga ani ni rururani. (1 Peka 28:9; Mt. 22:37) Oni makianga pa agu aDezire Yekova biata berewe ani nifura tipa yo ti tonatona gi kekeapai re. Tipagine i nimangipai ti ni wa gure? Ya mo gu paranga degude re ima soga gbia ngbarago sukuru yo, watadu ya mo gu paranga kumba re naida aida i sawia ko fuo ngoka ko ngbadimokporo ka tungusapai, na watadu ya mo gu kumba du na aborokporo be ko re naida aida ka zanga gako sunge? Wagusa te. Kuba gure, i ima ino gupai nga Yekova na ruru arugute beko, na i moiberãyo gbe kuti gupai nafu ngbarago fu gu Bayo du ngbangbaturũ yo. Gayo nyemuse tipa ko nafõngbaduyo yo i naaberãpa ko ti aregbo dũ mbata fu i mangi adiaberã. Rogo gi gene re, i kini yugu gupai nga i ni ruruyo.

NDU GUPAI SI AIDA ANI DU TI NI NI RURURANI

6. (a) Tipagine si aida mo du ti ni niruru ro? (b) Wai du aAdamu na Eva azanga yugo padu ni ruruse?

⁶ Tipagine si aida ani du ti ni niruru rani wa du ani dunduko? Si naida mo du niruru ro bambiko gupai nga Satana ima soapai kuti Yekova, na ko ima soapai kutiro a. Gu maraika naasamungu re asa tiko ni Satana, watadu ni “gu boro nasovura kuti kura ni,” bakuru kusayo ati Edene yo. Ko aˈasadi ka gberesa wene rimo Yekova ni gumbako gupai nga Mbori nga gbegberẽ boro, boro gbangbati na kingia gu Bazogo agumbanga rengo ya. Si nafu kina gberãrago nga, aAdamu na Eva akoditiyo na Satana, na ki samungu kuti Yekova. (Bam. P. 3:1-6) Raka Edene yo aima fu badungu amomu fuyo tipa i nyakasi gayo nyemuse tipa Yekova. Ono ti gu regbo Satana asoipai kuti Yekova, gayo nyemuse aadunga ni rengberengbehe watadu ni ziaziaha te. Gu kura sanahe nakura nga: Ya mo aboro arengbe ka nye ni ruruyo fu Yekova Mbori mbiko gayo nyemuse koyo du ko ni? Ka pehe rogo kura afugo, ya mo aboro na rengba ka yugo padu ni ruruse? Gu sanahe re aima kura rogo gupai yo naadu tipa Eyobo.

7. A wa i nayuguhe rogo Eyobo 1:8-11, wai du Yekova aabi ga Eyobo padu ni ruruse, na wai du Satana aabihe tigako?

⁷ Eyobo araki ti gu regbo aYisaraere adu Ezipeta yo. Ti rago Eyobo, boro ho naadu ni ruru ni wa ko te. Ko adu ni kpakpa boro wakina rani. Ko anaamanga aingahe amanga. Ono tie, Yekova aima kpinyemu Eyobo tipa gako duni ruruse. Si nawira gupai gbe nga ti gu regbo re, Satana aima soapai kuti Yekova nibipa gu duni ruruse nga ga aboro. Sidu, Yekova kini gbeberã Satana kuti Eyobo. Ga Eyobo gene raka aima yugo Satana ni iraziree! Satana asana Yekova nga ko mbugene fuko tipa ko asadi Eyobo. Yekova aima du na kido kuti bakureako nangia Eyobo, na Ko kini mbugene fu Satana ko asadi ko.​—Oni gedi Eyobo 1:8-11.

8. Wai du Satana azubo Eyobo?

⁸ Satana nga kere gbegberẽ boro, na kingia baimiaboro. Ko arogodi agu ahe dunduko naadu be Eyobo kusayo, ki imi gako amoyambu na ki gberesi rimoko. Ko azubo ga Eyobo aborokporo, na ki imi awiriko dunduko bawe. Fuo gure, ko aye na iigirã kaza kuti Eyobo, nga gu naatona riko yo ki da ku ngba wiri nduko yo. Dia Eyobo aima du rogo bakere gberãrago na rogo kere imisiri; sidu, ri kini pe gupai fuko nga ko gberẽ ngbako yo fu Mbori, ki kpi. Eyobo nitiko aima du na nyemu ka kpi, ono tie, ko aka kindi kuti gako padu ni ruruse. Fuo gure, Satana aˈasadi kura zubohe kia. Ko amangisunge na akumba biata nga aguyo nangia abadiangba Eyobo. Agu akumba re andu ka bi Eyobo tipa arame, ono i aafunga wasa fuko kandara tooni te. Kuba gure, i abisirapa ko ni kerehe. I agumba gupai nga Mbori du naadu kugii agu akpakarapai ko adu rogoho, na ko aaberãnga pa gako padu ni ruruse te. Zavura i agumba gupai nga Eyobo angia gbegberẽ boro na ko aima rẽ na gu kereapai naamanga ko re!​—Eyo. 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6.

9. Ginipai Eyobo aká ka mangaha ko ki vura du vurũ rogo akpakarapai?

⁹ Wai du Eyobo amangipai kuti agu arungosiro re dunduko? Ko aangianga rengberengbe boro te. Ko azingi ki fu zinahe fuyo na ki gumba agu afugo ko aima ye ki ya nitiko kusa si angia agu afugo naarunga ya. Ko anyakasipai ku bara gako padu ni ruruse yo kisusi wai ko anyakasihe ku bara ga Mbori yo. (Eyo. 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5) Ono tie, zavura ho apai aima gberã ni ni kerehe tipa Eyobo, ko aima ká ka sa giiko na Yekova Mbori. Ko aima ká ka ida kuti agu aziree nangia ga gu ziree abadiangbako re. Ko aya: “Daho mi ka kpi ni mi ambu nga pa gi du ni [ruruse] te!” (Eyo. 27:5) Gure nga gu fugo naima du na nyanyakipaha gbe. Eyobo aima ká ka mbu pa gako duni ruruse; kina gu bangisapai re a rengbe ani ka mangaha.

10. Wai du gupai Satana agumbaha tipa Eyobo abiro?

¹⁰ Satana nagumba kina gu bangisapai tipa rani ko agumbaha tipa Eyobo. Wai du gipai re abiro? Gupai nzunzu Satana aida ka gumbaha nga mo akpingo nyemu Yekova Mbori te, mo ima rengba ka mbu irisiko tipa ka batasa tiro, na mo arengbanga ka kakuti gamo padu ni ruruse te! (Eyo. 2:4, 5; Yugo. 12:10) Gupai re nasa ro mo du wai? Si naimisa ro ni kerehe, ya mo ziree? Ono tie, mo berẽpa gupai nga: Yekova ima du na bakere kido kutiro, si du ko nafu bakerepa momu ti ni foro. Yekova nambugene fu Satana ko asadi gamo padu ni ruruse. Yekova ima du na gu kido nga mo ima rengba ka kakuti gamo padu ni ruruse na ki undo ko ka yugo Satana ni boro ziree. Na Ko ima kidohe nga ko nika undo ro aundo mo mangi gupai re. (Eb. 13:6) Nairiwo gu pa momu ngaha kadu ni gu boro du Bakere Bakindo nga ga zegino na kido kutini! Mo nabi wai du padu ni ruruse na nyanyakipaha gbe? Si nasa ro mo yugu gupai nga agu apai Satana agumbaha nga ziree na mo banda wene rimo Barani na ki songodi gako gene zogarago. Ginipai rengbe ani ka mangaha tipa ka kakuti gaani padu ni ruruse?

WAI RENGBE ANI KA KAKUTI GAANI PADU NI RURUSE TI GI REGBO RE

11. Ginipai rengbe ani ka wirikaha be Eyobo?

¹¹ Satana ima kiiso gako azubohe ti gi kere ‘kusa arago’ re. (2 Tim. 3:1) Wai du rengbe ani ka nyakasa tirani tipa ka kakuti gaani padu ni ruruse ti gi kere aregbo re? Badungu apai rengbe ani ka wirikaha be Eyobo. Eyobo aima kakuti gako padu ni ruruse kusayo bara dunguhe mbata fu ko ti ku rogo aˈasada. Oni bingo apai biata nga gu rengbe ani ka wirikaha be ko nibipa nyakasa tirani ka kakuti gaani padu ni ruruse.

12. (a) A wa duhe rogo Eyobo 26:7, 8, 14, ginipai naasa Eyobo ko naabi Yekova na kiki gbiati irisa? (b) Ginipai rengbe ka undo rani ani naabi Mbori na kiki?

¹² Eyobo aima nyakasa gako nyemuse tipa Mbori ni biko Yekova na kiki. Eyobo adi regbo ka berãkurii gu iiriwo ahe Yekova akusihe. (Oni gedi Eyobo 26:7, 8, 14.) Iriwoapai aima ti tiko ho ko aaberã ni kurii pa kpotosende, ngbangbaturũ, rungbutorungbuto mai, gbiati gumba, ono tie, ko aima rugatiko na gupai nga ko aainongo badungu apai tipa agu ahe dunduko Yekova akusihe te. Berewe a, ko anaabi afugo Yekova na nyanyakipaha. Eyobo aya tipa afugo Mbori wẽ, “Mi igi agu apai nakura ngbako yo ku ngbadure yo wa kikiipaahe.” (Eyo. 23:12) Eyobo anaabi Yekova na kiki na ko adu na bakere irisa koyo du ko ni. Ko aima kpinyemu Bako na kidu na nyemu ka fu ngbarago fuko. Ni sangbana gipai re, Eyobo akakuti gu diaberã nyanyaki gbe ko amangihe ka nye ni ruruko. Si naida ani mangi kina gu bangisapai Eyobo amangihe. Ani ima ino badungu apai tipa kusikusiahe kisusi agu aboro naadu ti rago Eyobo. Na ani na Ziazia Kekeapai naabaha berani nga gu naundo rani ani ini Yekova kina wai du ko nzunzu. Agu apai dunduko ani awirikaha ima rengba ka undo rani ani naabi Yekova na kiki. Bi ani Yekova na kiki gbiati irisa nafõngbaduraniyo ani kpinyemu ko, kini gisangbako na kini kiisi gu bakere nyemupai du ani na ni ka kakuti gaani padu ni ruruse.​—Eyo. 28:28.

13-14. (a) A wa duhe rogo Eyobo 31:1, wai du Eyobo ayugu tiko ni boro giasangba? (b) Waigu rengbe ani ka wirika ga Eyobo kpiapai?

¹³ Ga Eyobo giasangba rogo apai yo dunduko aundo ko ko kakuti gako padu ni ruruse. Eyobo aima ino gupai nga si aaida ko naagiasangba Yekova tipa kadu ni ruruko. Ai gu regbo ani agiasangba, si nanyakasa gu diaberã ani namangihe tipa ka kakuti gaani padu ni ruruse. Eyobo aima manga nyanyaki asadatise tipa kaa giasangba Mbori rogo gako raka yo. Ni kpiapai, ko aima du na rubangirise tipa wai ko anaamangapai na adee. (Oni gedi Eyobo 31:1.) Nidu ko ni kumbakudee, ko aima ino gupai nga, si arengbanga ka rẽ ko berãpa gu dee ni nyemuse angianga diako ya te. Areme, ani naraka rogo gu zegino nga gu naima hi be agu apai rengbe ka asada boro ni mangi wasiwasi kodaba. Ya mo ani adu wa Eyobo, ki ká ka berãpa gu boro ni nyemuse angianga gaani badiarogatise ya? Ya mo ani aká a ka ngana kpia kundiri aboro rogo ai guhe rengbehe kadu rogoho? (Mt. 5:28) Ka ani du na ngbatunga gu zatise re na aˈuru dũ, ani nika nyakasa tirani tipa ka kakuti gaani padu ni ruruse.

¹⁴ Eyobo aima giasangba Yekova a rogo gu gene yo ko anaabi aũzegino. Eyobo aima rugatiko na gupai nga ka ko moi gako kido kuti gako aũzegino, ko ima rengba ka manga kere ingahe nga gu naima rẽ na mbusa. (Eyo. 31:24, 25, 28) Areme, ani naraka rogo gu zegino aboro naima kpinyemu aũzegino rogoho ni kerehe. Ka ani sonosi ruru bipai tipa marã gbiati aũkumuko, a wa Ziazia Kekeapai aruga rani ani mangihe, ani nika nyakasa gaani diaberã tipa ka kakuti gaani padu ni ruruse.​—Snz. 30:8, 9; Mt. 6:19-21.

15. (a) Maabangirise nga ga gini mosoro naaundo Eyobo ko kakuti gako padu ni ruruse? (b) Waigu rengbe ani ka gbia undo ka ani moi pa gu maabangirise ku berãrani yo Yekova nafuhe furani?

¹⁵ Eyobo akakuti gako padu ni ruruse ni maa ko berãko gbe tipa gu maabangirise nga Mbori nika fu mosoro afu fuko. Ko aima ida kuti gupai nga Mbori aaberãpa gako padu ni ruruse aberã. (Eyo. 31:6) Wa Eyobo avura du rogo aˈasada, ko aima du na gu kido nga Yekova nika fu mosoro afu fuko ni yangaraha. Gi kido re aima undoko ni rengo ko kakuti gako padu ni ruruse. Yekova aima du na bakere ngbarago mbiko ga Eyobo padu ni ruruse, na si ki sako ko fu mosoro fuko bakere gbe mbuko kindi ni kpakpa boro! (Eyo. 42:12-17; Yak. 5:11) Na Eyobo nika gbia bakere amosoro kisusi kumbatayo. Ya mo mo na bakere maabangirise nga Yekova nika fu mosoro afu foro tipa gamo padu ni ruruse? Gaani Mbori kina wai ko adu ti rago Eyobo. (Mara. 3:6) Ka ani tingidi gupai nga ko nabi gaani padu ni ruruse na nyanyakipaha, ani nika manga asadatise ka kakuti gaani padu ni ruruse na kidu na gu kido nga weneapai napido rani kumbatayo.​—1 Tesa. 5:8, 9.

16. Ginipai si aida ani diberã ka mangaha?

¹⁶ Sidu tie, mo diberã kaa kakuti gamo padu ni ruruse ti aregbo dũ! Ti kura aregbo, mo ima rengba ka berã gupai nga kura boro ho oni akakuti gaoni padu ni ruruse na ni te, ono tie, mo ini gupai nga mo nisaro te. Mo kina dagba agu amirioni ruru aboro du rogo zegino dunduko. Mo a kina rogo gu badona nga ga gu ruru akumba na adee naakakuti gayo padu ni ruruse bakuru kusayo, zavura i ki vura serekpo yo vurũ nga i nika imo yo. (Eb. 11:36-38; 12:1) Ani dinga berã adia wa du ani dunduko kaa raka kuti agu afugo Eyobo nga: “Mi ambu nga pa gi du ni [ruruse] te!” Na gaani padu ni ruruse funga taarimo afu fu Yekova nyeanye kindi!