Oni “Nipeke Ga Mbori Pai Apeka Zukazuka” Zanga Gunde
“I ki hiki . . . be Ziazia Toro dunduko, i ki nipeke ga Mbori pai apeka zukazuka.”—AMO. 4:31.
1, 2. Tipagine si aida ti ni ani asaditirani nyanyakii tipa gaani sunge tungusapai du na wene sangbanaha ti ni?
FUO arame biata mbata fu kpi Yesu, ko aya fu gako abawiriki wee: “Gi wene pangbanga nga ga ngbi re i atungusa ha rogo zegino dunduko mbiko ndika fu arikaaboro dũ; ragoho ki digi adiga.” Mbata fu ga Yesu ku ngbangbaturũ yo fuo zingisayo ko bekpio, ko afu gu sunge fu apefuoko nga ga ‘sa arikaaboro dunduko ni abawiriki, kini yugupai fuyo a i niikakuti agu apai dunduko ko arugu yó kuti ni.’ Ko akido yó ki yawee, ko nikadu adu naayó “ti arago dũ, ki da ti digido zegino.”—Mt. 24:14; 26:1, 2; 28:19, 20.
2 Wangia ani aDezire Yekova, ani na gu sunge berani nga gu natona rogo bambata sa kama agarã. Sunge ho nyakipaha wa gu sunge nga ga tungusapa Kindo gbiati sunge sa aboro ni abawiriki te, bambiko si rengbe ka sa aboro i bati. Si naida gaani sunge tungusapai du na wene sangbanaha ti ni. Rogo gi kekeapai re, ani nika bi wai ziazia toro anungusa rani tipa ani naatungusapai zanga gunde. Gi kekeapai re na gu naye ti fuoho nika yugo wai furani ga Yekova ziazia toro anungusa rani ani naatungusapai nibirĩ na ki zanga piriga ti tungusaha.
Si Naida Ani Duna Wingbaduse
3. Tipagine si aida ti ni ani du na wingbaduse tipa ka tungusapa Kindo?
3 Gu sunge Mbori nafuhe furani nga ga takapandepa Kindo re, si nga gu momu adunga kuraha waha ya. Wa vura duhe wo, ani nikaa gbiatirani agbia na akpakarapai. Kura aboro kinaho nadia gu wene pangbanga nga ga Kindo kugume niipo, ono badunguyo duwa agu aboro nadu ti rago Noa. Yesu aya tipa yó wee: ‘I aainongo te daho ngirimo akangbii aye ni ki rogo yó dunduko kusayo.’ (Mt. 24:38, 39) Sidu tie, kura aboro kinaho nasawia rani watadu nasoga rani. (2 Pet. 3:3) Ani rengbe ka gbiatirani na asogote be abazogo, akuarani sukuru yo, gaani abadiasunge watadu mbembedi agumerani. Kurigure, gaani rungbura, wa ngbatunga gu nga zee gbiati gunde rengbe arengba ka sa rani ka ani tungusinga pai ya. Dungu apai duho nasaha furani nikpakarapai ani naafura “zukazuka” na ka pe fugo Mbori fu aboro na “wingbaduse” watadu zanga gunde. (Ef. 6:19, 20, NW ) Tipa ani naapeka ga Mbori pai kumbatayo kindi, si naida ani duna wingbaduse. Gine rengbe ka undo rani ani duna wingbaduse?
4. (a) Gine nga wingbaduse? (b) Wai aPauro na abakureako agbia ngara ka tungusapai Tesaronike yo?
4 Gu pa-Giriki i asaha nga “zukazuka,” gu kura rogoyo nga ka gumbapai ziazia watadu ka gumba kina rengo. Gu fugo re nabipa duna “wingbaduse, watadu ka fura zanga gunde.” Wa vura duhe nga si naida ani fura zanga gunde, si aidanga ani fura zanga irisa watadu iigirãa te. (Koro. 4:6) Si naida ani du zezeredii na aboro dũ. (Rom. 12:18) Si naida ani naatungusa gu wene pangbanga du tipa ga Mbori Kindo zanga gunde na kini fura na aboro rogo birĩ, na ki zanga imisa ngbadu boro. Si naida ani mangi asadatise ka gbia agu asino nika undo rani ani du na wingbaduse. Gi ngbatunga wingbaduse re ayenga furani mbiko gaani asadatise nisarani te. Ho aboro ‘amangi [aPauro gbiati abakureako ni] niwasiro Firipoi yo,’ ginipai i amangihe ka ‘gbia ngara’ ka fura fu agu aboro nadu Tesaronike yo? Pauro akepai ki yaa: “Ani agbia ngara be gaani Mbori.” (1 Tesa. 2:2, NW ) Yekova rengbe arengba ka do gu gunde kusayo du tirani ki sa rani ani naafura zanga gunde wakina aPauro.
5. Oni ringbisinga pa wai Yekova angarasi aPetero na Yoane gbiati kura abawiriki i naafura zanga gunde?
5 Ho ‘abazogo na abaakumba gbiati abakeapai’ aza aPetero na Yoane ni ti tungusapai, i ayaa: ‘Si ngia gia gaoni pai kuba gia ga Mbori pai ru bangiri Mbori, kina roni na ni; bambiko gaani nga kina gumba agu apai ani abi nigi he.’ Kuba gupai nga i kpari fu Mbori tipa ko rugusi arungosi tiyo, i, gbiati akurayó aidipase asana Mbori ki yaa: “Gbia, mo bí gayo serãhe, ki idi fu gamo amoyambu i ta peka ga pai apeka zukazuka,” watadu i naafura zanga gunde. (Amo. 4:5, 19, 20, 29) Ginipai Yekova amangihe kuti gi gayó sanahe re? (Oni gedi Amokedi 4:31.) Yekova afu gako toro fuyó si ki ngarasi yó i naafura zanga gunde. Ga Mbori toro rengbe ka manga kina gupai re tipa rani a. Wai tie rengbe ani ka gbia ga Mbori toro tipa si naayugo gene furani ho du ani ni tingba sunge tungusapai?
Oni Do Gunde Kusayo Tironi
6, 7. Gini ipiipi gene rengbe ani ka gbia ga Mbori ziazia toro ngbaha? Oni funga akpiapai tipaha.
6 Ipiipi gene ka gbia ga Mbori ziazia toro nga ka sanahe tipaha. Yesu aya fu agu aboro nanaadegatuyo fuko wee: “Wa du oni tigaoni nga gbegberẽ aboro ki ini pa gama wene ahe fu awironi, [angbatika gu] Baroni du ngbangbaturũ yo [nga wene sino boro, anga] ko susi na gama Ziazia Toro fu agu yo nasana ko, te?” (Ruka 11:13) Nirengo, si naida ani naasanahe asana kindi zanga piriga tipa ziazia toro. Ka singia gu kura apapara sunge tungusapai wa gu nga manga dezirepai bangiri gene, manga dezirepai angianga kuti asino mangaha ya, watadu tungusapai ba bagaahe yo naba kina gunde tirani, si naida ani kparikpee fu Yekova tipa gako toro na ki sanako ko undo rani ani do gunde kusayo tirani.—1 Tesa. 5:17.
7 Gure nga gupai dee ni Kristano du rimori nga Rosa amangihe.a Rogo uru sa ho Rosa aduni ba gari sunge yo nga ga yugopai, kurari nayugupai aageda gu pangbanga nadu tipa gu gbegberẽ apai aboro amanga agude nani. Rago agberẽ ti gu nayugupai re mbiko gupai ri agedihe, ri ki poi kuari ki yaa, “Ginipai nzunzu ka aboro mangihe ki bati be gi zegino re?” Rosa abi gipai re nimomu ri ki guari ka manga dezirepai furi nibasa. Ginipai ri amangihe tipa ka gbia ngara ka fura na gu dee re? Ri ayaa: “Mi akparikpee fu Yekova na ki sanako tipa ko fu gako toro fere.” Si asa ri ri mangi dezirepai fu gu dee re na ki mbakadipai tipa ka ndu fuo ri berewe. Ani bingo gu kurapai nadu tipa gude du garãri 5 du rimori nga Milane naraka rogo gu gbata nga New York. Ri ayaa: “Mbata fu mi ndu ku sukuru yo, ani na nina naakparakpee fu Yekova.” Ginipai i naakparakpee tipaha? I naakparakpee tipa Milane gbia ngara tipa ka fura fu aboro tipa gari Mbori! Nari ayaa: “Gipai re ninaaundo Milane ri naapeka ndu agu apai ri naarimisongo tiri ti ni kurogo agu apai nga ga iriso aʹuru batika aboro gbiati aʹuru ongoda ya.” Agi akpiapai re nayugo gupai nga, ho si aida ni ani du na ngara, si naida ani kpari tipaha.
8. Ginipai rengbe ani ka wirikaha be gu nebi nangia Yeremaya tipa do gunde kusayo tirani?
8 Ani berẽnga kurii gupai naundo gu nebi nangia Yeremaya ko gbia ngara. Ho Yekova amoi Yeremaya ni ninebi ko tungusipai fu arikaaboro, ko ayaa: “Mo ngére, mi aina nga waĩ ka fura te, bambiko mi nga kina paranga.” (Yere. 1:4-6) Ono tie, fuo bete regbo kusa, Yeremaya atona kaa tungusapai kakaka si ki sa aboro i ya tipa ko wee ko angia gu boro natina kina gbegberẽpai kuti aboro. (Yere. 38:4) Ko atungusi ga Yekova pai tipa agarã nasusi 65. Aboro aima inopai wenengai gbe tipa Yeremaya na gako sunge tungusapai zanga gunde ringara aYisaraere yo. Fuo susa agarã wa 600 kusa, gi ga Yeremaya mangaapai re asa aboro i bi Yesu nanaatungusapai zanga gunde ya Yeremaya du nazingi bekpio ki tona gako sunge tungusapai berewe. (Mt. 16:13, 14) Ginipai Yeremaya amangihe ka do gu gunde nadu tiko kusayo? Ko ayaa: “[Fugo Mbori] kpotore yo wa ka si du nga we kisi yo ku rogo amemere yo, mi ki nimbu be zada ha koyo, ka mi arengba nga na ni ya.” (Yere. 20:9) Nirengo, Fugo Yekova aduna ome kurii Yeremaya na ki sako ko naafura.
9. Tipagine rengbe fugo Mbori ka manga ariapai ti ni na ani wakinagu si amangihe na Yeremaya?
9 Gu mokedi nangia Pauro akepai fu aEbere ki yaa: “Gu pai nga ga Mbori du na unga, ki du na tandu, ki du ni títí he susi abasape dunduko du na rindihe ue, si narú boro dati kparaka mbisimo na toro, na ngbazunga na nzeme meme, si ki ipi ka ina agu aberã nga ga ngbaduse na gaha nyemuhe.” (Eb. 4:12) Fugo Mbori rengbe ka manga ariapai rogo gaani raka wakinagu si amangihe na ga Yeremaya. Oni tingidi gupai nga, wa vura duhe nga aboro nakeke Ziazia Kekeapai, anga si nga sangba ga aboro tatamana te, mbiko agu apai du rogoho aye be ga Mbori toro. Ani nageda gupai rogo 2 Petero 1:21 nga: “A nga tungusitungusi pai sa naye mbiko sangba boro te, ono aboro agumba pai be Mbori, wa Ziazia Toro arugu yo.” Ho ani adia regbo ni kaa wisigo Ziazia Kekeapai, si nasa gupai nga berã rani hi be gu pangbanga ga Mbori toro adu kugiipa kehe. (Oni gedi 1 AKorindo 2:10.) Gu pangbanga re rengbe kadu rogo rani yo wakina “we” ka ani arengbanga ka mbuhe koyo ya.
10, 11. (a) Ka ani aida kaa fura zanga gunde, wai si aida ani naawisigo Ziazia Kekeapai? (b) Oni gumbanga pa pai kandara sa oni aida ka mangaha tipa ka mbakada sino gaoni wisigopai.
10 Ka ani aida gu pangbanga du rogo Ziazia Kekeapai mangi ariapai rogo rani yo, si naida ani naawisigoho ngba gu gene nika saha si rimi ku ngbaduraniyo ki mangi ariapai. Nikpiapai, rogo gu yuguyugupai i afuhe fu gu nebi nangia Yezekere, i aya fuko wee ko ri gu kaĩkaĩ waraga nadu na kekepai ti ni, nga gu pangbanga si aaida ko gumbaha fu airakeretu. Si aidi Yezekere inipai wenengai tipa gu pangbanga re na ki saha nipapara kpotoko. Pa mangako ho wo ka sa tungusa gu pangbanga re niwenepai fuko, ninzinzirihe wakina nzeme anyege.—Oni gedi Yezekere 2:8–3:4, 7-9.
11 Agu apai du tipa rani, si wakinagu nadu tipa Yezekere a. Dungu aboro areme aidanga ka gia gu pangbanga du rogo Ziazia Kekeapai ya. Ka ani aida ka kpatagara kuti tungusa fugo Mbori, si ninyanyakipa pai ani naawisigo Ziazia Kekeapai ngba gu gene nika saha furani ani girogoyo wenengai gbe. Si naida ani naagedaha dedede, angianga ti kina kura aregbo ya. Si naida ani du wakina gu babi Atambuahe nabibia ki yaa: “Mo niídi he ya agu apai du ngbare na gu makia pai du ku kpotore yo si ngba bangiro, Ako Yekova, gi mbia, nga gu ko natumo re.” (Tam. 19:14) Si ninyanyakipa pai ani di regbo kaa berãkurii agu apai ani agedaha, tipa gu pangbanga ani agedaha rimi ku ngbaduraniyo! Si naida ani mangi nyanyaki asadatise ka mbakada sino gaani wisigopai.b
12. Wai duhe nga agu adunguratise nga ga aKristano naundo rani ani gbia arugute be ziazia toro?
12 Gu kura gene rengbe ani ngbaha ka gbia undo be ga Yekova ziazia toro nga “ani bérẽ pa akuarani ka nyakasa yo kuti nyemuse na wene mangaapai. Ka ani hé nga dungura tirani na akuarani, wa du sino agu yo ya.” (Eb. 10:24, 25) Manga asadatise kadu pati adunguratise dedede, kini degeturani wenengai, na kini mangi agu apai ani awirikaha nga wene agene ka gbia arugute be toro. Gu ngbaa berewe nga, ga Yekova toro nafu arugute rogo dungurati.—Oni gedi Yugoti 3:6.
Gu Undo Du ti Tungusapai Zanga Gunde
13. Ginipai rengbe ani ka wirikaha be agu apai agu aKristano nadu rogo bambata sa kama agarã amangihe?
13 Ziazia toro nga bakere ome kisusi, na si rengbe arengba ka undo aboro i mangi gupai Yekova akpinyemuhe. Agu aKristano nadu rogo bambata sa kama agarã amangi bakere sunge tungusapai be gu undo i agbiaha be ziazia toro. I atungusi wene pangbanga “rogo arago [dũ] tii ngbangbaturũ yo.” (Koro. 1:23) Ho ani akparia gupai ni tipa yó nga i ‘aadunga niʹairatatamana na niʹairainahe te,’ ani narugatirani na gupai ziazia nga ga Mbori toro nasayo i naamanga agu apai re.—Amo. 4:13.
14. Gine rengbe ka undo rani ani du “zaaza rogo toro yo”?
14 Pa raka ani ngba gu gene nasa ziazia toro si naangbembatayo furani nasa rani ani naamanga gaani sunge tungusapai zanga gunde. Kpara tipa ziazia toro zanga piriga, wisigopai zanga nyomoro, berãkurii agu apai ani agedaha, na nduge kupati adunguratise yo nga agu apai naundo rani ani du “kakaka toro yo.” (Rom. 12:11) Gu ‘Yudo naye ku Efesa yo, rimoko angia Aporo, i avunguko Aresanduria yo,’ Ziazia Kekeapai naya tipa ko wee: ‘Ko angia irarubangirise [“ko adu zaaza rogo toro yo,” NW ] kini gumba apai tipa Yesu na kini yuguhe nzunzu.’ (Amo. 18:24, 25) Ho ‘du ani ni zaaza rogo toro yo,’ si rengbe ka sa rani ani naatungusapai zanga gunde kini tanga nani ti akporo na ho ani amanga dezirepai ni angianga kuti asinoho ya.—Rom. 12:11.
15. Wai pa fura ani fu aboro zanga gunde aundo rani?
15 Pa tungusa ani pai zanga gunde naye na wene sangbanaha furani. Si nasa rani ani ini wai nyakipa gu sunge ani amangaha gbiati gu undo si afuhe. Si nika sa gupai nga ani naatungusapai zaaza gbe mbiko ani nagbia bakere ngbarago rogo sunge tungusapai ho bi ani he ni nga ani namangaha wenengai. Na ho ani aino gupai ni nga si naida ani tungusipai niʹipiʹipihe, si nasa rani ani naatungusaha kakaka.
16. Ginipai si aida ani mangihe ka si du nga ani atungusanga pai wagu nadumbata te?
16 Ginipai si aida ani mangihe ka si du nga ani atungusanga pai wagu nadumbata te? Si naida ani wisigi tirani wenengai. Pauro akepai ki yaa: “Oni wísigi tironi si ngia oni rogo idapase yo; oni ásadi tironi.” (2 Kor. 13:5) Oni sananga tironi ki yaa: ‘Ya mo mi kindi zaaza rogo toro yo? Ya mo mi naakparakpee fu Yekova tipa gako toro? Ya mo agu akpee mi afuhe, si nayugo gupai nga mi nakido kutiko? Ya mo agu akpee re na agu afugo rogoho nga ga tambuahe tipa gu sunge ko afuhe furani? Wai du gimi sino wisigopai nisare? Bakio regbo wai mi naadiaha kaa berãkurii agu apai mi agedaha? Mi naamanga agu apai si aidaha ti regbo adunguratise?’ Pa berã ani kurii ngbatunga agu asanahe duwa gere rengbe ka undo rani ani ini wari rungbura ani ni na ki mbakadipai tipaha.
Ani Mbu ga Mbori Toro Si Ngarasi Rani
17, 18. (a) Wai du bakio gu sunge tungusapai namanga areme? (b) Wai rengbe ani kaa fura “zukazuka” ho ani atakapande gu wene pangbanga ni du tipa ga Mbori Kindo?
17 Fuo zingisayó Yesu bekpio, ko aya fu gako abawiriki wee: “Oni adía tandu ho Ziazia Toro ka ye ni ku ri roni. Oni adu ni adezirere, Yerusarema yo na Yuda yo a Somorona yo, na digida sende yo.” (Amo. 1:8) Gu sunge i atonaha ti gu regbo re, si ima kio awere ti gu nadu ti agu regbo re. Agu aDezire nga ga Yekova yó bangeyo ambeda kuti amirioni wa saba natakapande gu pangbanga nga ga Kindo re rogo aringara bangehe nasusi 230, kini di asaa wa birioni sa na beberehe kutingba gu sunge re rogo agarã nibasasa. Nairiwo gu pa ngbarago nga ani kodi berani kuti gi sunge i ka manganga ha berewe re ya!
18 A wa si adu rogo bambata sa kama agarã, ga Mbori toro narugapa gu sunge tungusapai namanga areme rogo zegino dunduko. Ka ani airisa agu arugute si afuhe, si nika sa gupai nga ani naafura “zukazuka” ti regbo sunge tungusapai. (Amo. 28:31) Ka kina ginipai vura manga amanga vurũ, ani mbu ga Mbori toro si naayugo gene furani wa ani atakapande gu wene pangbanga du tipa ga Mbori Kindo!
[Gu rukutu kekeapai du bandu kpewaraga yo]
a I aima aria agu arimo ke yó ho re.
b Ka oni aida ka gbia bakere undo gbe ti geda Ziazia Kekeapai gbiati wisigopai, oni bi gu buku nga Benefit From Theocratic Ministry School Education, rogo agu akapita du riihe nga, “Apply Yourself to Reading” na “Study Is Rewarding,” du ti kpewaraga 21-32.
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 16]
Wai rengbe avunguagude ka undo awiriyo i gbia ngara?
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 17]
Kparakpee niguruhe rengbe arengba ka undo roni oni gbia ngara ti regbo tungusapai
[Gu kpiahe du ti kpewaraga 18]
Ginipai Wiriki Oni He?
• Tipagine si aida ti ni ani naatungusa fugo Mbori zanga gunde?
• Gine naundo abawiriki i naafura zanga gunde?
• Ginipai rengbe ani ka mangaha ka do gunde kusayo tirani?
• Wai pa do ani gunde kusayo tirani aundo rani?