Paranga Aboro, Oni Sonosi Nyemu Mangasunge Fu Yekova

“Mo nitíngidi pa Bamangiro a ti rago parangaro.”​—BATU. 12:1.

1. Gini yambahe nadu fu rukutu aYisaraere?

AGARÃ wa 3,500 kusayo, gu nebi nangia Moize azinahe fu aboromotumo na ga aYisaraere abaakumba ki yaa: “Oni dúngura aboro, akumba na ade na rukutu agude, na gaoni kungba aboro nga agu yo du kpuroni yo, i ni gí he, ki niwiriki he, ki nigunde ti Yekova gaoni Mbori, ki niberẽ pa manga agu apai nga ga gi rugute re dunduko.” (Pa Rug. 31:12) Oni bingo agu aboro i aruguyo i naadunguratiyó tipa irisombori: si adu nga akumba, adee na rukutu agude dunduko. A wa bi ani he, rukutu agude aduadu a dagba agu aboro i aruguyo i nigipai, kini wirikipai, na kini gunde ti Yekova.

2. Wai Yekova ayuguhe nga ko naberãpa agude aberã ti regbo gu dungurati nga ga aKristano nadumbata?

² Rogo bambata sa kama agarã, Yekova aima yugoho nga ko naberãpa agude aberã. Nikpiapai, ga Mbori toro adu kugii Pauro ko ke arugute fu agude dagba agu awaraga ko anaakehe fu aKristano. (Oni gedi AEfeso 6:1; AKorosaio 3:​20.) Agu arukutu aKristano namangisunge ringbisihe kuti agu arugute re aima sonosa gayó nyemuse tipa gu Bayo du ngbangbaturũ yo na ki gbia badungu amaku.

3. Wai paranga aboro ayugoho areme nga i na nyemu ka mangasunge fu Mbori?

³ Ya mo i nayamba paranga aboro areme i ye ka kodatiyo na aboro wa sa tipa ka iriso Yekova? Ii! Si tie nipa ngbarago ka bi gupai nga badungu paranga aboro areme di gu rugute kugume Pauro afuhe ki yaa: “Ani bérẽ pa akuarani ka nyakasa yo kuti nyemuse na wene mangaapai. Ka ani hé nga dungura tirani na akuarani, wa du sino agu yo ya, ono ani rúgu akuarani aruga; ki nimangi he susi, wa bi oni he ya gu uru re si nambeda.” (Eb. 10:24, 25) Kurigure, badungu agude areme nandu na avunguyo tipa kaa tungusa gu wene pangbanga nga ga ga Mbori Kindo. (Mt. 24:14) Badunguyo nayugo gayó nyemuse fu Yekova rogo agarã dũ nifuyo tiyo fu Yekova nizio yó bapatiza na kini gbia agu amaku naye mbiko du boro niga Yesu bawiriki.​—Mt. 16:24; Mk. 10:29, 30.

Oni Di ga Yekova Yambahe Kugume Awere

4. Ti gini regbo si aida paranga aboro tona ka mangasunge fu Yekova?

⁴ Batungusipai 12:1 nayaa: “Mo nitíngidi pa Bamangiro a ti rago parangaro.” Oni naberãha nga si naida garã roni da wai mbata oni kini ru ka tona iriso Yekova na kini mangisunge fuko? Ziazia Kekeapai amaanga garã nga gu si aida boro da ti ni te. Wa duhe wo tie, ka oni berẽnga gupai nga oni kindi tooni tipa ka mangasunge fu Yekova watadu ka giasangbako ya. Ka si vura du nga garã roni kindi tooni, oni di gu ga Yekova yambahe re kugume zanga dindiko.

5. Wai rengbe avunguagude ka undo awiriyo i sono kumbatayo rogo rengo?

⁵ Badungu roni nagbia undo be abaroni watadu anaroni tipa ka sona kumbatayo rogo rengo yo. Ka si duwo tipa roni, oni wakina Timoteo. Ho ko aduni kindi niwiri tooni gude, nako nangia Eunike na titako nangia Roi atona kaa yugo Ziazia Kekeapai fuko. (2 Tim. 3:14, 15) Isoke, wakina Timoteo, avunguro naraba ro ngba kina gu bangisa gene re niwisigo yó Ziazia Kekeapai na mo, nimanga yó kparakpee na mo, nindu yó na mo tipa agu adunguratise nga aKristano, na gu kikindigi adunguratise nga ga ga Mbori aboro. I nandu andu a na mo gene tungusapai yo. Nirengo, gu sunge avunguro amangaha nga kaa yugu ga Mbori agene foro re nga gu tindiro kina Yekova afuhe fuyó. Ya mo mo nabi gu nyemuse i ayugoho re na nyanyakipaha?​—Snz. 23:22.

6. (a) Ringbisihe kuti Atambuahe 110:3, gini ngbatunga irisombori nafu ngbarago fu Yekova? (b) Ginipai ani ka wisigoho awere?

⁶ Wa oni asona, Yekova naida “oni kpária pa gu he nga ga Mbori nyemu he du ni wene he, nzunzu, ni ziazia ha” a kina wai Timoteo amangihe. (Rom. 12:2) Ka oni mangihe wo, oni kaa mangasunge rogo dungurati mbiko oni naida ka mangasunge fu Yekova angianga mbiko avunguroni naida oni mangihe wo ya. Ka oni amangasunge fu Yekova na ngbaduroniyo dunduko, si nika sa ngbarago tiko. (Tam. 110:3) Wai tie rengbe oni ka yugo nani nga oni naida ka nyakasa gu nyemu giasangba Yekova du tironi na kaa ndu kuti gako arugute? Ani ka wisigo apai biata nga gu rengbe ka undo roni. Agu apai biata re nga, wisigopai, kparakpee, na sino mangaapai. Ani wisigongo agi apai re nibasasa.

Oni Ini Yekova Wenengai

7. Wai Yesu amoi kpiapai nibawiriki Ziazia Kekeapai, na ada naundo ko?

⁷ Gu bambata gene oni narengbe ka yugo nani nga oni naida ka nyakasa gaoni nyemu mangasunge fu Yekova nga ka geda Ziazia Kekeapai na aʹuru dunduko. Oni rengbe ka mbiisa agu apai nga ga toro si aida si du be boro ni geda oni Fugo Mbori ti aregbo dũ. (Mt. 5:3) Yesu amoi wene kpiapai furani. Ti kura regbo sa ho garã ko adu ni nga 12, avunguko agbia ko yekaru yo “ko nisungu dagba abayugupai ki ta gia gayo pai nisana yo tipa apai.” (Ruka 2:44-46) Mbuko kindi ni tooni gude, ko aima du na bakere nyemu ka giarogo Ziazia Kekeapai yo. Ada naundo ko ko mangihe wo? Zanga kapa, nako nangia Maria, na basonosi ko nangia Yosefa. Agu avungu Yesu re adu ni amangisunge fu Yekova, i aundo Yesu tipa ko ini agu arugute nga ga Yekova mbuko kindi tooni.​—Mt. 1:18-20; Ruka 2:41, 51.

8. (a) Ti gini regbo si aida avunguagude tona kaa rimiso nyemu Fugo Mbori ku kpoto awiriyo yo? (b) Oni gumbanga gu pangbanga nayugo nani nga si niwenepai ka tona raba agude mbuyo kindi tooni.

⁸ Teketeke a, agu avungu agude nga airisimbori areme ima ino gu undo du ti yugo Ziazia Kekeapai fu agude mbuyo kindi tooni. (Pa Rug. 6:6-9) Gure nga gupai Rubi nga wirinarani amangihe fuo vunga ri bambata wiiri nga Joseph. Aʹuru dunduko ri anaageda gu buku fuko nga My Book of Bible Stories. Ho ko aasona ni, ri aundo ko tipa ko naatingida dungu averesi rogo Ziazia Kekeapai. Ya mo Joseph agbia undo be gi rabahe re? Ngbutuko fuo inoko wai ka fura, ko atona kaa peka dungu apangbanga nga ga Ziazia Kekeapai ngbariko. Ho garã ko adani nga bisue, ko amangi gako bambata gumbapai rogo Gu Sukuru Nga ga Siokrasia.

9. Tipagine du geda Ziazia Kekeapai na kini berẽkuriihe ti ni na nyanyakipaha?

⁹ Tipa ka sona kumbatayo rogo toro yo, si naida oni sa geda Ziazia Kekeapai nipapara gaoni raka tona kinaho du oni ni ni aparanga ka da ho oni ka sona ni. (Tam. 71:17) Wai geda Ziazia Kekeapai nika undo roni oni mangi sona kumbatayo? Oni bingo gupai Yesu apehe fu Bako rogo kpee yo ki yaa: “Nyenye unga nga gere, nga i ini ro nga bangisa ndikidi Mbori.” (Yo. 17:3) Nirengo, wa oni ka gbia kumu inohe tipa Yekova, si nika sa roni oni ini ko wenengai na ki kiisi gaoni nyemuse tipa ko. (Eb. 11:27) Sidu tie, agu aregbo dunduko oni ageda pai rogo Ziazia Kekeapai, oni mangisunge na gu regbo re tipa ka inopai tipa Yekova. Ho oni kaa gedapai ni, oni sana tironi nga: ‘Ginipai gi pangbanga re ayugoho tipa Yekova? Wai gi papara Ziazia Kekeapai re ayugo ga Mbori nyemuse tipa re?’ Dia regbo ka berãkurii agi asanahe re nika undo roni oni ini wai Yekova aberã na gupai ko akpinyemuhe beroni. (Oni gedi Asanza 2:​1-5.) Wakina Timoteo, oni nika ida aida kuti agu apai oni “awiriki ki ini he ni rengo” na oni nika mangasunge fu Yekova na ngbaduroni yo dunduko.​—2 Tim. 3:​14.

Wai Kparakpee Akiiso Gaoni Nyemuse Koyo du Yekova Ni

10, 11. Wai rengbe kparakpee ka undo roni oni nyakasi gaoni nyemu mangasunge fu Yekova?

¹⁰ Gu ue gene oni narengbe ngbaha ka yugo nani nga oni naida ka nyakasa gaoni nyemu mangasunge fu Yekova nga kparakpee. Atambuahe 65:2 nayaa: “Ako mo nga gu ko ninagia kpetambuahe! Aboro dunduko nikaye koyo du mo ni.” Ho aYisaraere adu ni rogo mozunga na Yekova, agu ayeaye nanaaye ku yekaru yo anaakpara akpara yo fu Yekova. (1 Aba. 8:41, 42) Mbori akparanga aboro te. Agu aboro dunduko nagia sangbako, i na gu maabangirise nga ko nika gia gayó kpee agia. (Snz. 15:8) Si tie ziazia nga, “aboro dunduko” Yekova agia gayó kpee kodihe na paranga aboro a.

¹¹ Ani dunduko naima ino gu rengo nga wene fugodagbase nasa aboro i du niwene abakure. Isoke rago nangba angba tironi kaa fura tipa agu apai oni abakabangironi nani gbiati gaoni aberã na bawene abakurearoni. Wakina gure a, ho oni amanga kparakpee ni na ngbaduroni yo dunduko, gure nga oni nafura na Bakusironi. (Frp. 4:6, 7) Si naida oni fura fu Yekova a kina wai oni naafura ngbaduroni yo dunduko fu bawene abakurearoni. Nirengo, wai oni amanga kparakpee nayugo wai ayugo oni abi Yekova. Ka oni anyakasa gaoni pagume na Yekova ti aregbo dunduko, gaoni akparakpee nikadu na rogoyo ti ni.

12. (a) Tipagine duhe ti ni nga nzunzu kparakpee nakoda dunga apai angianga kungbo fugo gbua ya? (b) Ginipai nika undo roni oni ini gupai nga Yekova barambeda na oni?

¹² Gupai si aida oni tingidihe nga, anga nzunzu kparakpee nga kungbo fugo te. Si nakoda gaoni dudunguro aberã. Rogo gaoni akpee, si naida oni yugu gaoni dawedawe nyemuse tipa Yekova, na gaoni bakere irisa gbiati gaoni kido kuti Yekova. Wa oni kaa ino wai Yekova akaragapai kuti gaoni akpee, oni nika inoho aino nitironi nga “Yekova du mbembedi na agu yo dunduko nakpara fu ko.” (Tam. 145:18) Yekova nika mbeda ambeda na oni na ki nyakasi roni tipa oni sovura kuti Bakitingbanga na kini mangi agu asiapai du ni ruruhe rogo raka.​—Oni gedi Yakoba 4:​7, 8.

13. (a) Wai pagume na Yekova aundo wirinarani sa? (b) Wai rengbe pagume na Yekova ka undo rani ani dibe gu soapai nga ga akurase?

¹³ Ani makianga pa wai Cherie agbia ome mbiko du ri na wene pagume na Yekova. Sukuru yo, i anaamanga weneapai furi mbiko ri aima ngara rogo wirikapai na ambaro. Ho ri anyasi sukuru ni, aboro aidi ka tumo ri ku yunivasiti yo. Fugori nga: “Si adu nikpakarapai fere tipa ka ká gu mamu re, na akuare na gimi abayugupai dunduko naasosoda re tipa mi ndu ku yunivasiti yo.” Ono gupai ri aberẽkuriihe nga ka ri idi ka ndu ku yunivasiti yo, ri nikaa dia bakere regbo kina kuti gedapai na mbakadatise tipa ambaro, si ki tadu wo, regbo kidu gbua tooni beri tipa ka mangasunge fu Yekova. Ginipai Cherie amangihe? Tifuo manga ri kparakpee fu Yekova, ri ayaa: “Mi aká gu momu re ki tona ka mangasunge ninazakigene.” Ri ima mangasunge awere ninazakigene tipa agarã bisue. Sangba ri nga: “Mi abiranga tire wa gu sa te. Pa ino mi he nga mi amangi wene diaberã nafu bakere ngbarago fere. Nirengo, ka boro agbata gu Kindo nga ga Mbori mbata, ní gbia agu ahe agbia dunduko ní azingo tipaha.”​—Mt. 6:33.

Wene Sino Mangaapai Nayugo Nani Nga Oni ‘Ziazia Kpotoroni Yo’

14. Tipagine du gaoni wene sino mangaapai ti ni na nyanyakipaha bangiri Yekova?

¹⁴ Gu biata gene rengbe oni ngbaha ka yugo nani nga oni namangasunge fu Yekova na ngbaduroniyo dunduko nga gaoni sino mangapai. Yekova nafu maku fu gu paranga aboro du gigirii rogo mangaapai yo. (Oni gedi Atambuahe 24:​3-5.) Ho Samuere aduni niwiri paranga, ko aima ká ka koda tiko na awiri gu gbiamotumo nangia Eri rogo gayó wasiwasi mangaapai. Gako wene sino mangaapai adu niyuguyuguhe. Ziazia Kekeapai nayaa: “Si du gu gude nga Samuere ki nisono kindi, ringiko ki ningba ku bangiri Yekova na ku bangiri aboro a.”​—1 Sam. 2:26.

15. Gini apai nasa roni oni banda gaoni wene sino mangaapai?

¹⁵ Ani naraka rogo gu zegino hi be agu aboro nakpi kina nyemu tiyo, airarukö, abasasangba avunguyo, agu aboro atambuanga he ya, airaerã, airaabiatise, na agu aboro nakpinyemu sangba borose susi nyemu Mbori. Gere nga bete agu asino Pauro afura tipaha. (2 Tim. 3:1-5) Agu apai re rengbe arengba ka sa gupai nga si du fu aparanga nimbumbupai ka duna wene sino mangaapai rogo gi gbegberẽ zegino re. Wa vura duhe wo, agu aregbo dunduko oni aká ka manga gupai nafu gberarago fu Mbori, oni nayugoho nga oni nangbe na Yekova nibipa gu sakapai du tipa gu bakere pagbia nga ga haurago. (Eyo. 2:3, 4) Si a nipa wasa furoni ka ino gupai nga oni nakaragapai wenengai sa gupai Yekova asana roni tipaha niyaa: “Ako wire, mo dú ni iratatamana, ka fu ngbarago fu kpotore yo, ya mi karaga pai fu gu ni nasoa pai kuti re.” (Snz. 27:11) Kurigure, pa ino oni he nga Yekova naida aida na oni nika nyakasa gu nyemu mangasunge fuko du tironi.

16. Wai wirina sa afu ngbarago fu Yekova?

¹⁶ Wirina sa du rimori nga Carol akakuti agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai ho ri adu ni sukuru yo nidegude na gipai re ki sa gupai nga aboro inipa gari wene sino mangaapai. Ginipai namangi fuoho? Ri agbia tiri na bakere sawiahe be akurari mbiko sangbakpotoriyo aambunga ri tipa ri kodi tiri naayó ka manga agu apumbo nga ga birĩ-zogarago na auru-ongoda te. Ti agu aregbo re, ri anidu na momu beri ka sakapa gari aida fu akurari. Fuo susa dungu agarã, boro sa dagba agu agude ri adu nayo sukuru yo ake waraga furi ki yaa: “Wa mi atona gbata ro ka fu tambuahe foro. Bangire aagonga ti ga wene sino mangaapai na gu ngara mo adu nani tipa ka ká irisa uru-ongoda na akuaro te. Mo nga gu bambata boro dagba aDezire Yekova mi aini ní.” Ga Carol wene sino mangaapai asa gu nakureari re ri tona wisigo Ziazia Kekeapai. Gu nakureari re anya furi wee, wa ri adani Dezire Yekova, si ima dia agarã 40. Wakina Carol, gu paranga aboro nakakuti agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai areme rengbe arengba ka gbe kura aboro koyo du Yekova ni.

Gu Paranga Aboro Nasambuo Yekova

17, 18. (a) Wai oni abi gu paranga aboro du rogo gaoni dungurati? (b) Gini wene apai nika manga fu paranga aboro gizo kumbatayo?

¹⁷ Ani dunduko rogo ga Yekova riigbu rago angba tirani ka bi gu dungu paranga aboro namangasunge ndikidi irisombori zaaza! Agu aparanga aboro re nanyakasa gayó nyemu mangasunge fu Yekova nigeda yó Ziazia Kekeapai dedede, nimanga yó kparakpee fu Yekova, na nibanda yó gayó sino raka si du niwenehe ringbisihe kuti agu apai Mbori akpinyemuhe. Ngbatunga agi aparanga re naye na ngbarago fu avunguyo na ga Yekova aboro dunduko.​—Snz. 23:24, 25.

¹⁸ Gizo kumbatayo, ruru paranga aboro dunduko nikadu dagba agu aboro nika bata kurogo vovo zegino. (Yugo. 7:9, 14) Rogo gu vovo zegino re, paranga aboro nika gbia dungu amaku na gayó tambuahe kini kii kina kumbatayo fu Yekova na ki sambuoko nyeanye kindi.​—Tam. 148:12, 13.

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 17]

Ya mo sinoro nga geda Ziazia Kekeapai na aʹuru dunduko?

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 18]

Oni Rengbe ka Sakarogoyo?

• Wai rengbe paranga aboro ka kodabeyo na sosono aboro ka manga ndikidi irisombori areme?

• Wai rengbe berãkuriipai ka undo roni oni gbia undo ti geda Ziazia Kekeapai?

• Wai kparakpee aundo boro ní mbedi koyo du Yekova ni?

• Ginipai rengbe ka manga ka Kristano du na wene sino mangapai?