Oni Di Gu Toro Nga Ga Mbori, Angianga Ga Zegino Ya

“Ani adi gu Toro nga ga Mbori, gu nga ga zegino te; ani ini agu apai Mbori nafu fu rani gbua.”​—1 KOR. 2:12.

1, 2. (a) Gini ngbatunga vura ndikidi aKristano asoho? (b) Gini asanahe ani ka makiapai tipaha?

NDIKIDI aKristano nasovura! Gu vurarani ani asovura kutiko na kere ome tiko, niboro birĩ, na nikere basovura. Gu ũvura ko amangasunge nani, si na bakere ome kurii aboro gbe, sidu ko naima diabe dungu aboro ti ni nani. Ono si aidanga ani bi tirani nga ome tirani te watadu ko nika dia adia berani te. (Yes. 41:10) Ũbandatise kina berani nga gu arengbanga he ka diabehe ya.

² Anga ndikidi vura ani asoho te; gu vura ani asoho nga ga toro. Gu vurarani ani asovura kutiko nga Satana Bakitingbanga, na gu bangua ũvura ko amangasunge nani nga gu ‘toro nga ga zegino.’ (1 Kor. 2:12) Gu bangua he naundo rani ani dibe Satana, si nga ga Mbori toro. Tipa ka diabe gi vura re na ki nye nyanyakii rogo toro yo, si naida ani sanahe tipa ga Mbori toro na ki yugu zuzu gu toro re rogo gaani raka yo. (Gara. 5:22, 23) Ono, ginihe nga gu toro nga ga zegino, na wai gu si aru kadu na bakere ome kurii aboro? Wai gu rengbe ani ka inoho singia gu toro nga ga zegino namaapai kurirani? Na ginipai rengbe ani ka wirikaha be Yesu tipa dia gu toro nga ga Mbori na ki ká gu nga ga zegino?

Tipagine gu Toro Nga ga Zegino Namoipai ti Ni?

3. Ginihe nga gu toro nga ga zegino?

³ Gu toro nga ga zegino naenga ti Satana, nga “gbia gi zegino” re, na si nasovura kuti ga Mbori ziazia toro. (Yo. 12:31; 14:30; 1 Yo. 5:19) Si nga guhe nanungusa badungu aboro rogo gi zegino re na si nasayo i niimangi apai. Gi zaaza ome re nasa aboro i nimangipai kia ti gu Mbori akpinyemuhe.

4, 5. Wai gi ga Satana toro re amaapai bakere gbe?

⁴ Wai gu toro nga ga Satana re aru ka maapai bakere gbe? Nibambatapai, Satana anangi Eva ati Edene yo. Ko asari ri idi gupai nga padu ri na ranirii zanga ra kutiibe Mbori nika mbakada gari raka. (Bam. P. 3:13) Nairiwo gu ziree ko apehe re! (Yo. 8:44) Fuo gure, ko amangisunge na Eva tipa ri sa Adamu ko basasangba Yekova. Mbiko gu siapai Adamu amangihe re, ngbatunga aboro dunduko adani aboro ingapai, kini duna gu sino rogoyo yo nga ga basasangbaa.​—Oni gedi AEfeso 2:1-3.

⁵ Satana asa badungu amaraika a i samungu kuti Mbori, nga aguyo nada ni adaimona. (Yugo. 12:3, 4) Gi samungu kuti Mbori re amangi mbata fu gu Ime Akangbii namangi ti rago Noa. Agu amaraika re aberẽ gupai nga raka nikadu fuyó niwenehe ka i mbu gayó ba ngbangbaturũ yo ka ye ku auru kpotosende no ka manga gu wasiwasi mangapai naangianga gayó ya. (Yuda 6) Satana namangasunge na agu adaimona re tipa kaa ‘nanga aboro auru kpotosende no dunduko.’ (Yugo. 12:9) Si nafu kina gberarago nga, dungu aboro ainongo pai tipa gu maapai du adaimona nani kurii aboro te.​—2 Kor. 4:4.

Ya Mo gu Toro Nga ga Zegino Namaapai Kurironi?

6. Kina ginipai sa rengbe ka sa gupai nga gu toro nga ga zegino moipai kurirani?

⁶ Badungu aboro ainongo wai Satana amaapai kurii aboro te, ono ndikidi aKristano ima wirikapai tipa wai Satana amanga gipai re. (2 Kor. 2:11) Nirengo, gu toro nga ga zegino arengbanga kadu na ome kurirani te, kinagu ka ani mbugene fuhe. Ani makianga pai tipa asanahe biama ka ino singia gu toro nga ga Mbori du namaapai kurirani watadu gu toro nga ga zegino du.

7. Gini gene sa Satana asada ka turũso rani ti Yekova ngbaha?

⁷ Ginipai gu siapai mi amangaha tipa aũngbarago ayugoho tipa re? (Oni gedi Yakoba 3:14-18.) Satana naʹasada ka turũso rani ti Mbori nirimiso ko nyemu zuũ ku kpotorani yo. Ko ima ino gupai nga Yekova nasoga gu boro asoga nakpinyemu zuũ. (Tam. 11:5) Sidu, Satana namangasunge na abuku, amanzigo, asinima, na agu ambaro nga ga vidio nga gu nasa angihe i naawirika agu aboro naimo akurayó watadu agu aboro namanga pawasiro. Ko namangasunge na agi ahe re dunduko tipa si zingisi gu gaani nyemuhe nga ga borose. Rago nangba angba ti Satana ho ko abi gupai ni nga bete nyemu gu gbegberẽ apai re kina tirani tooni ka si vura du vurũ nga ani nasoga gbigbitapai asoga.​—Tam. 97:10.

8, 9. Gini asanahe nabipa aũngbarago si aida ani sana tirani nani?

⁸ Ono tipa ga Mbori toro tigaha, si nasa agu aboro nadiaha i du niiriiri aboro, ni aboro zereda, na ni aboro inapai. Si naida ani sana tirani nga: ‘Ya mo agu aũngbarago mi asiaha nasonosa wene asino rogo re yo?’ Gu tatamana naye ariyo, si ‘nibiriki te.’ Agu aboro du ga Mbori toro kuriyó atungusanga pa iriiri mangapai na zereda fu akurayó ono ki ta da kporoyo i ki tona kaa bi agu asinima nayugo zuũ gbiati pawasiro nigbuko te.

⁹ Yekova naida ani irisi kinako sa. Ono Satana tigako, ka boro vura irisoko kina bara sa, wa gu ko aidi Yesu mangihe, si nafu ngbarago afu fuko. (Ruka 4:7, 8) Ani rengbe ka sana tirani nga: ‘Ya mo agu aũngbarago mi asiaha nasa re mi niirisi kina Yekova sa? Ya mo gimi siapai nasaha fere taata tipa mi sovura kuti gu toro nga ga zegino watadu si nasaha fere nikpakarakpakaraha? Ya mo si naida mi mangi ariapai rogo gu gene mi asia gimi aũngbarago rogoho kumbatayo rogo raka?’

10, 11. (a) Gini ngbatunga bipai gu toro nga ga zegino arũhe kurogo aboro yo nibipa aũzegino? (b) Gini ngbatunga bipai Fugo Mbori angarasa aboro i du nani?

¹⁰ Gini bipai du mi nani tipa aũzegino? (Oni gedi Ruka 18:24-30.) Gu toro nga ga zegino nasonosa gu “nyemuhe nga ga bangirise” ningarasaha boro ní duna ngbaduse gbiati nyemu aũzegino. (1 Yo. 2:16) Si ima rũ gupai nyanyakii ku kpoto dungu aboro yo nga i da niʹairakumuko. (1 Tim. 6:9, 10) Gu toro nga ga zegino re rengbe ka sa rani ani bi gupai nga dungura aũzegino nibakerehe nika fu nyenye ngbabase furani. (Snz. 18:11) Ono tie, ka ani kpinyemu marã kisusi Mbori, gure nga Satana ima dia berani. Si naida ani sana tirani nga: ‘Ya mo mi naadia gi regbo gbe kina ku gene gbata aũzegino gbiati aũwasa yo?’

¹¹ Ono tipa gu Fugo Mbori gako toro adu kugiipa kehe tigaha, si nangarasa rani ani duna ruru bipai tipa marã na kini mangisunge nyanyakii tipa ka ngerafuo tirani gbiati gaani aborokporo. (1 Tim. 5:8) Ga Mbori toro naundo agu aboro nadiaha i niyugu agu asino Yekova nga ga weneringise. I naberãpa aboro kisusi ahe na kini gamuhe fu akurayó na ngbaduyó yo dunduko ho rengbeyó arengba ni ka gamaha. (Snz. 3:27, 28) I ambunga kina gbata marã si ngbe fuyó kumbatayo ti mangasunge fu Mbori te.

12, 13. Wai rengbe gu toro nga ga Mbori ka aria sinorani si du wenengai, nga gupai ka gu toro nga ga zegino amanganga ha ya?

¹² Gini toro gimi sino mangaapai ayugoho? (Oni gedi AKorosaio 3:8-10, 13.) Gu toro nga ga zegino nasonosa agu apai nga ga borose. (Gara. 5:19-21) Tipa ka ino gu toro nzunzu moipai kurirani, si naida ani wisigi tirani angianga ho du apai ni wenengai ya, ono ho adunga apai ni wenengai ya, ti ngbatunga agu aregbo duwa ho wirinarani namangi rani ni na gupai imisi rani, gu regbo wirinarani naingi kuti rani, watadu gu regbo ka ani bi gupai nga ní aberãnga parani te. Kurigure, wai ani amangapai na aboro rogo akpurani rengbe arengba ka yugo gini toro nzunzu nangbe furani kumbatayo. Si naida boro wisigi tiní awisigo. Oni sana tironi nga: ‘Rogo agu adiwi sita susi kusayo, ya mo gi sino mangaapai adu wa ga Kristo watadu mi aima tona gbegberẽ mangaapai watadu gbegberẽ afugo?’

¹³ Ga Mbori toro rengbe ka undo rani ani ‘mbu gu kuru bororani, na gaha mangaapai’ na ki aukadi ‘vovo borose.’ Gu vovo borose re nika undo rani ani yugu nyemuse gbiati weneringise. Si nika sa rani ani nimbupai fu aboro ngbaduraniyo, ka si vura du vurũ nga ndupai kinaho tipa ani kpakanahe. Ani akaraganga pai berewe na ‘iimi afugo, na zinga, na erã, na paa, gbiati gbegberẽ afugo’ ka boro mangi rani na irairapai te. Kuba gure, ani nika manga ome tipa kadu ‘yee kpotoraniyo.’​—Ef. 4:31, 32.

14. Gini bipai du badungu aboro nani tipa Fugo Mbori?

¹⁴ Ya mo mi nairiso agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai nibipa ruru mangapai na kini kpinyemuhe? (Oni gedi Asanza 3:5, 6.) Gu toro nga ga zegino nayugo samungu kuti Fugo Mbori. Agu aboro du gi toro re kuriyó nane gu papara Ziazia Kekeapai ane nga gu nazahe ti gu gbegberẽ apai i amangaha, na ki merefuo sino atitase gbiati gupai agu aboro nawisigopai dudunguroo tipa raka agumbaha. (2 Tim. 4:3, 4) Agu akurayo nasoga Fugo Mbori naabaha. Ngbatunga aguyo re natikä atikä kuti Ziazia Kekeapai singia boro rengo du nzunzu du rogoho, nisangbana gipai re, i ki tona kaa bi gupai nga kina gupai du berãyo yo du na tatamana rogoho. I nabi gu ziazia arugute du rogo Ziazia Kekeapai tipa bäri, pa kodaba kumba na kurani, gbiati mbutise ni agu arugute adunga sunge ti ni ya. Rogo gayó ayugopai yo, i “naya ti gbigbitapai, wenepai, na ti wenepai, gbigbitapai.” (Yes. 5:20) Ya mo gi toro re moipai kurirani? Ya mo ani naakido kuti gu tatamana nga ga aboro kodihe kuti gaani aberã ti gu regbo ani agbiatirani na kpakaraapai? Watadu ani naaʹasada ka pekafuo agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai?

15. Kuba gupai nga ani nikido kina kuti gaani tatamana, ginipai si aida ani mangihe?

¹⁵ Gu toro nga ga Mbori nasa rani ani du na irisa tipa Ziazia Kekeapai. Wakina bake apapara Atambuahe, ani nabi Fugo Mbori ni baro tipa ndurani na ni imarago ngba gaani gene. (Tam. 119:105) Kuba gupai nga ani nikido kina kuti gu tatamana du tirani, ani nakido kuti Fugo Mbori tipa si undo rani ani kpara rurupai ti gbigbitapai. Anga gu toro re naundo rani gbua ani irisi Ziazia Kekeapai te, ono si naundo rani a tipa ani kpinyemu agu andiko nga ga Mbori.​—Tam. 119:97.

Oni Wirikipai ti ga Yesu Kpiapai

16. Padu ani na “ga Kristo berã ti rani” nakoda ginipai?

¹⁶ Tipa ka dia ga Mbori toro, si naida ani duna “ga Kristo berã ti rani.” (1 Kor. 2:16) Tipa ani duna kina gu bangisa berã nadu ti Yesu Kristo, si naida ani ini wai ko anaaberã na wai ko anaamangapai na ani ki wiriki ko. (Rom. 15:5; 1 Pet. 2:21) Ani wisigingo bete agu agene rengbe ani ka manga gipai re ngbaha.

17, 18. (a) Ginipai ani awirikaha be Yesu tipa kparakpee? (b) Tipagine si aida ani ‘naasanahe asana’ ti ni kindi?

¹⁷ Oni kpari tipa ga Mbori toro. Mbata fu Yesu gbiatiko na asada, ko akpari tipa ga Mbori toro si undo ko. (Ruka 22:40, 41) Si naida ani sana Mbori a tipa gako ziazia toro. Ko nafuhe kpaima fu agu aboro dunduko nasanahe tipaha rogo idapase yo. (Ruka 11:13) Yesu ayaa: “Oni sana he tipa he, i ki fu he fu roni; oni gbata ha, oni ki bi he abi; oni ngoka ngbadimo, i ki uru he fu roni. Bambiko gu ni nasana he tipa he ni adía ha adia; gu ni nagbata he ni abí he abi; gu ni nangoka ngbadimo i aúra ha fu ni.”​—Mt. 7:7, 8.

¹⁸ Ho ani agbata ga Yekova toro ni gbiati undo, si aidanga ani mbu sanahe tipaha nikina ipo te. Si rengbe kadu nga si naida ani naakpara akpara kindi dedede. Ti kura aregbo, Yekova nambu agu aboro ambu nakpara fuko i yugu gu ndikidi bakabangirise gbiati idapase du yó nani mbata ko kini mo ka karagapai kuti gayó kpee.a

19. Ginipai Yesu anaamangaha ti aregbo dunduko, na tipagine si aida ani wiriki ko ti ni?

¹⁹ Oni gisangba Yekova na ngbaduroniyo dunduko. Yesu anaamanga kina agu apai nanaaye na ngbarago fu Bako. Regbo adu kinaho sa ga Yesu bipai adu tooni kia ti ga Bako. Ono wa si avura duwo, Yesu aya fu Bako wee: “Ka si du nga wa mi akpi nyemu he ya, ono wa kina mo akpi nyemu he.” (Ruka 22:42) Oni sananga tironi nga, ‘Ya mo mi naairiso Mbori zavura ho adunga ha ni taata ya?’ Giasangba Mbori nga gu bangua pai si aidaha tipa ka raka. Si naida ani gisangba Mbori rogo apai yo dunduko mbiko ko nakusi rani, ko nga baenge gaani raka na kina ko a nabandaha. (Tam. 95:6, 7) Gu kurapai ho ka ani mangihe kuba giasangbako te. Mbori arengbenga ka ida na ani ka ani adunga na giasangbaa ya te.

20. Ginipai Yesu anaaberã paha gbe, na wai gu rengbe ani ka wirika ko?

²⁰ Oni ini Ziazia Kekeapai wenengai. Ho Satana ayeni ka asada ga Yesu idapase, Yesu asovura kutiko nigumbako gupai du rogo Ziazia Kekeapai. (Ruka 4:1-13) Ho Yesu anigbia tiko ni na agu aboro pambori nanaatikango naako, ko anaamangasunge na Fugo Mbori. (Mt. 15:3-6) Pa ino ga Mbori andiko na kini mangihe nga gupai Yesu anaaberã paha gbe. (Mt. 5:17) Ani a, si naida ani hiisi berãrani na Fugo Mbori nga gu nanyakasa gaani idapase. (Frp. 4:8, 9) Pa dia ani regbo tipa Gu Wisigopai Nga ga Aborokporo watadu wisigopai nisase rengbe kadu nikpakarapai furani. Kuba gupai nga ani sungu asungo kaa pido gu regbo ka kuru, si naida ani gbata regbo agbata.​—Ef. 5:15-17.

21. Gini mbakadapai rengbe ani ka mangasunge nani tipa ka ino Fugo Mbori wenengai na kini mangihe rogo gaani raka?

²¹ ‘Ruru kangara moyambu’ aima undo rani ani gbia regbo tipa Gu Irisombori Nga ga Aborokporo gbiati wisigopai nisase rogo aposo dunduko. (Mt. 24:45) Ya mo oni namangapai kuti gu mbakadapai re na tatamana? Tipa kadu na gu berã nga ga Kristo, ya mo oni rengbe ka wisigo agu apai Yesu ayuguhe tipa gupai oni aida ka inopai tipaha? Oni rengbe ka wisigo agu apai du riihe nga “Agu Apai Ani Awirikaha Be Yesu” du rogo agu aNgbaõbambu Sinziri nga ga Mbirinvuo 1, 2008, Banzinga 1, 2009, na Banduru 1, 2009.b

Ani Rengbe Arengba ka Diabe Zegino

22, 23. Ginipai si aida ani mangihe tipa ka diabe zegino?

²² Tipa ga Mbori toro ningbe furani kumbatayo, si naida ani sovura kuti gu toro nga ga zegino. Ono taatapai ngaha te. Si rengbe kadu ninyanyaki sovura na bakere sota. (Yuda 3) Ono ani rengbe arengba kadu na diabese! Yesu aya fu gako abawiriki wee: “Oni narungo arungo zegino; ono oni wása awasa; mi di be zegino.”​—Yo. 16:33.

²³ Ani rengbe arengba a ka diabe zegino ka ani sovura kuti gaha toro na ki mangi nyanyaki asadatise tipa ka dia ga Mbori toro. Nirengo, “ka Mbori du fu rani, da ka du kuti rani?” (Rom. 8:31) Ka ani adia ga Mbori toro na kini pekefuo gaha arugute a wa duhe rogo Ziazia Kekeapai, ani nika gbia zereda, ngbarago, gbiati gu maabangirise nga ga nyenye unga rogo gu vovo zegino naima mbeda ka da.

[Gu rukutu kekepai du bandu waraga yo]

Oni Natingidaha?

• Tipagine gu toro nga ga zegino namoipai ti ni?

• Gini asanahe biama si aida ani sana tirani nani?

• Gini apai biata ani awirikaha be Yesu nibipa gbia ga Mbori toro?

[Gu sura du ti kpewaraga 10]

Wai kura amaraika adani adaimona?

[Gu sura du ti kpewaraga 12]

Satana namaapai kurii aboro na gu toro nga ga zegino, ono ani rengbe arengba ka bata behe