Gaoni Ii Ngia Kina Ii
‘Ono fugoroni du ni kina, Ii, ii na Oó, oó gu ka susi gere kina gbegberẽ he nga ha.’—MT. 5:37.
ONI BINGOHO SINGIA ONI RENGBE KA KARAGAPAI:
Ginipai Yesu agumbaha tipa zungahe?
Tipagine Yesu adu ti ni niwene kpiapai kaa manga kina gupai ko anaagumbaha?
Rogo gini bangiri aba rogo gaani raka yo si aida gaani Ii ngia kina Ii?
1. Ginipai Yesu agumbaha tipa zungahe, na tipagine?
DEDEDE, ndupai naadunga ho tipa ndikidi aKristano naazungahe te. Gipai re wo bambiko i namangapai kuti gu sangba Yesu ko agumbaha ki yaa: “Ono fugoroni du ni kina, Ii, ii.” Gupai ko aagumbaha nzunzu nga si naida boro gumba kina boro rengo na ki mangi gupai gumba ní he. Mbata fu ko gumba gupai re, ko ayaa: “Ka mo zúnga nga he wa sa ya.” Ko agumba gipai re wo bambiko sino aboro du ngaha nga kaa zungahe azunga a kindi, zavura ho du he ni nga i amanganga gupai i agumbaha re te vurũ. Ginipai ka mangi ka si du nga boro zungahe ka mangapai ka ní amanganga ha ya? Ní yugu gupai nga si nikpakarapai tipa aboro kido kuti ní na ní tii gu maapai nga ga ‘gbegberẽ ko.’—Oni gedi Matayo 5:33-37.
2. Oni sakingo pai tipa ndu gupai adunga ha ti ni ti aregbo dunduko nigbegberẽpai tipa ka zungahe ya.
2 Ya mo agu afugo Yesu re nayugo gupai nga azungahe dunduko du nigbegberẽhe? Wo te! A wa ani awirikihe rogo gu kekeapai nasusi, Yekova Mbori na gu gako ruru moyambu nangia Abarayama azungahe azunga ti regbo nyanyakipa apai. Berewe a, ga Mbori Ndiko ani idi gupai nga aboro zungahe azunga tipa ka nyasa riipa gu kpakarapai kadu dagbayo. (Gate 22:10, 11; Geda 5:21, 22) Sidu tie, si rengbe kadu nga si naida Kristano zungahe azunga ngbangayo tipa ka yugo nani nga rengo du ní agumbaha. Watadu kura aregbo kinaho rengbehe arengba ka ida gupai nga Kristano zungahe tipa ka sa aboro i idi kuti gupai ní agumbaha watadu ka gumba gupai fu aboro ní aida ka mangaha. Nirengo, ho agbiamotumo aya ni fu Yesu ko zungahe, ko akánga fuyo te, ono ko karagapai niruruhe fu ga aYudo aboro rondo. (Mt. 26:63, 64) Ono boro ndupai aadunga ho tipa Yesu zungahe fu boro te. Ono wa si avura duwo, tipa ka yugo gupai nga rengo du ko anaagumbaha, ko anaatona gako afugo dedede na gu fugo nga: “Mi nagumba ha foro ni rengo, ni rengo.” (Yo. 1:51; 13:16, 20, 21, 38) Ani makianga gu kura apai berewe nga gu rengbe ani ka wirikaha ti agu akpiapai nga ga Yesu, Pauro, gbiati gu kura aboro gayo Ii angia kina Ii.
YESU NGA WENE KPIAPAI
3. Ginipai Yesu akidoho fu Mbori rogo kparakpee yo, na wai gu Bako du ngbangbaturũ yo akaragapai?
3 “Ako Mbori, . . . mi ye, ka manga sangbaro.” (Eb. 10:7) Yesu afu tiko fu Mbori na agu afugo du kuari re tipa ka manga agu apai dunduko i agumbaha nisangbaanebi tipa gu Tita Dee i akido pako, kodihe kuti gupai i agumbaha nga Satana ‘ambura gidoko.’ (Bam. P. 3:15) Boro ho naidi ka tinda ngbatunga gu nyanyaki tindiro ko atindihe re te. Yekova aru ngbangbaturũ yo ki yugu gupai nga ko nakido kuti Wiriko na ngbaduko yo dunduko, wa si avura du nga Yekova aagumbanga gupai fuko nga ko zungahe nga gupai gumbako ho re, ko amangaha amanga te vurũ.—Rk. 3:21, 22.
4. Gine Yesu amangihe tipa gako Ii ngia kina Ii?
4 Yesu anaasa gako Ii si ngia kina Ii nimangako kina agu apai ko anaatungusaha. Ko aambunga pai si gbe berãko ti manga gu sunge Bako afuhe fuko nga ka tungusa wene pangbanga nga ga ga Mbori Kindo gbiati sa agu aboro Mbori agbeyo koyo du ko ni ni abawiriki te. (Yo. 6:44) Ziazia Kekeapai nayugo gupai nga Yesu aima banda gako kidohe ka manga gupai Mbori akpinyemuhe ho si ayani wee: “Bambiko wa du ga Mbori kidohe dunduko, kina rogo ko yo du Ii ni.” (2 Kor. 1:20) Nirengo, Yesu nga bawene kpiapai bambiko ko adigisi gupai ko akidoho fu Bako. Fuo gure, ani makianga pai tipa gu boro namangi ome tipa ka wirika Yesu.
GA PAURO “II” ANGIA KINA II
5. Gini kpiapai gu mokedi nangia Pauro amoihe furani?
5 “Mi amánga wãi, Gbia?” (Amo. 22:10) Gere nga gu karagapai Pauro i anaayamba ko ti gu regbo re Saura afuhe fu Gbia Yesu ho ko ayugu tiko ni fuko rogo yuguyugupai yo. Gupai Yesu aidaha nga Saura mbu rungosi aKristano. Nisangbana gipai re, Saura asaberã ti gu gbegberẽ apai ko anaamangaha, ki zi bapatiza, na ki idipa gu sunge i afuhe fuko nga ko ndu ka tungusa wene pangbanga tipa Yesu fu rikaaboro. Tona ti gu regbo re ka ndu kumbatayo, Pauro atona kaa yamba Yesu nga “Gbia,” na kini mangipai ringbisihe kina kuti gu rimo re da kuho ko anyasi gako raka ni auru kpotosende ane. (Amo. 22:6-16; 2 Kor. 4:5; 2 Tim. 4:8) Pauro adunga wa gu kura aboro nga aguyo Yesu agumba gupai fuyo nga, “tipagine ya oni ti re ti ni, ‘Gbia, Gbia,’ ka oni amanga nga agu apai mi agumba fu roni ya?” te. (Rk. 6:46) Nirengo, Yesu naida agu aboro dunduko naida naako nigayo Gbia mangi gupai i aya i amangaha amanga, a wa si adu tipa Pauro.
6, 7. (a) Tipagine Pauro amangi ariapai ti ni rogo gako mbakadapai tipa ka ndu berewe ku Korinda yo, na tipagine si aarunga ti ni fu aboro i ya ko nape ziree ya? (b) Gini bipai si aida ani du nani tipa agu aboro i nasia yó tipa i naangbembatayo rogo dungurati?
6 Pauro agbandaka gu pangbanga nga ga Kindo zaaza Asia Minor yo na Putu yo, ki sigira badungu adungurati na kini karagatiko kaa bi badungu adungurati. Kura aregbo kinaho ko anibihe nga si naida ko zungahe azunga ka yugo nani nga gupai ko akehe, rengo du. (Gara. 1:20) Gu kura aboro Korinda yo agumba gupai nga si aidanga aboro naakido kuti Pauro te, tipa ka yugo gupai fuyo nga rengo du ko aagumbaha, ko ayaa: “Ono wa du Mbori ni irarengo, gaani pai adu nga fu roni ni Ii na Oó te.” (2 Kor. 1:18) Gu regbo Pauro ake gupai re, ko aima guari Efesa yo, ko akuru Makedonia yo wa ko aandu ko Korinda yo. Mbata fu gure, gako mbakadapai adu nga ka ndu berewe ku Korinda yo mbata fu nduko ku Makedonia yo. (2 Kor. 1:15, 16) Ono a wa duhe tipa agu ababiapai ninaata ata areme, kura aregbo kinaho i amanga ariapai rogo gayo mbakadapai yo. I amanganga ngbatunga agu aʹariapai re tipa agu apai gbua anyakanga paha ya watadu tipa ka mbisa gayo nyemupai te, ono i namangaha mbiko gu tunguotunguopai ka mangi. Tipa Pauro tigako, ndu gupai ko aʹaria gu mbakadapai ti ni ko adu nani nga ka ndu ku Korinda yo, si adu tipa kina gu wenepai nga ga gu dungurati re. Ngba gini gene?
7 Tifuo bete regbo fuo Pauro mbakadi tiko tipa ka ndu ku Korinda yo, gbegberẽ pangbanga ada fuko nga kparakaro gbiati pawasiro namanga rogo gu dungurati nga ga Korinda. (1 Kor. 1:11; 5:1) Tipa ka ruga gupai re, ko ake nyanyakipa arugute rogo gako bambata waraga yo fu Akorindo. Sidu, kuba gupai nga ko gauri nibasa Efesa yo ka ndu ku Korinda yo, Pauro ambu regbo fu awirinako tipa i mangipai kuti agu arugute ko akehe fuyo re, tipa ho ko nika ndu ni, si kidu nipa ngara fuyo. Tipa ka sa yó i idi kuti gupai nga wene ndupai adu kinaho ko aʹaria berãko ti ni, ko ake gupai rogo gako ue waraga nga: “Mi yambu Mbori ni dezire mbisimore, ya mi akaraga tire ti ye ku Korinda yo bambiko mi akpi nga nyemu rungosi roni te.” (2 Kor. 1:23) Ka ani dunga wa agu avura Pauro re ya, kuba gure, ani du na dudunguro irisa tipa agu aboro i nasia yó tipa i naangbembatayo rogo dungurati. Gu rengo du ti ni nga, si naida ani wiriki ga Pauro kpiapai a wa ko awiriki Kristo.—1 Kor. 11:1; Eb. 13:7.
GU KURA WENE AKPIAPAI
8. Gini kpiapai Rebeka amoihe furani?
8 “Ani naga na ko.” (Bam. P. 24:58) Gure nangia ga Rebeka karagapai ho nari gbiati kawiri asana ri ni singia ri idi ka dia Yisaka nangia wiri Abarayama. Si aaida gupai nga ri guari nikina gu uru re ki mbu gari aboro na ki ndu bagbanga nunguro tipa akirometere nga 800 na gu boro ri aainongo ní ya. Ga Rebeka Ii angia kina Ii, na ri ada nibawene diakumba fu Yisaka na ki irisi Mbori niruru ri. Tipa gari raka naabaha, ri araki tii abambu rokoo wakina tata boro rogo Ringara Mokido yo. Ri agbia gu kura maku berewe mbiko padu ri niruru ri nga kadu nitita gu tita dee i akido pako nga Yesu Kristo.—Eb. 11:9, 13.
9. Wai gu Ruta ambu gari Oó singia kina Oó?
9 “Ono ani agá na mo kina koyo du gamo aboro ni.” (Ruta 1:10) Agu adee aMoabo nangia adekurugbo nangia Ruta na Orupa nagumba gipai re fu nakumbayo nangia Naomi nga guri naguari Moaba yo kaa ga ku Betereme yo. Niyangaraha, wa Naomi azungodi Orupa gbe nga ri karaga tiri fuo gari aboro, Orupa aga fuo gari aboro. Ono ga Ruta Oó angia kina Oó. (Oni gedi Ruta 1:16, 17.) Ri akakuti Naomi kakaka, ki mbu agumeri gbiati gu zire pambori nangia ga Moaba ambu kindi. Ri airisi Yekova niruru ri rogo gari raka yo naabaha, na ri ki gbia maku ti mangaha wo. Ri adu dagba agu adee yo bisue gu bake Ziazia Kekeapai nga Matayo agumba payo rogo gu gene tenge nga ga atita Kristo.—Mt. 1:1, 3, 5, 6, 16.
10. Tipagine Yesaya adu ti ni niwene kpiapai furani?
10 “Mi du re! Mo kédi re.” (Yes. 6:8) Mbata fu Yesaya gumba gipai re, ko abi yuguyugupai Yekova nasungu rii Gako mbatabakindo barii ga aYisaraere yekaru yo. Wa Yesaya aabi gipai re kindi, ko agi fugo Yekova ko niyaa: “Mi akéda da, da nikandu tipa rani?” Yekova aida boro ka keda ní tipa ní ndu ka fura fu gu Gako aboro naima samungu. Yesaya amangi kina boro gupai ko agumbaha, gako Ii angia kina Ii. Tipa agarã 46, ko amangisunge ni nebi niruruko, kini takipande gberãngbi na kini fura tipa gu maabangirise a naadu tipa karaga ndikidi irisombori kubaha.
11. (a) Tipagine du padu gaani Ii ti ni nga kina Ii na nyanyakipaha? (b) Gini akpiapai du ho nga zahe tipa agu aboro naambunga gayo Ii singia kina Ii ya?
11 Tipagine Yekova ake agu akpiapai ti ni du kuari re furani rogo Ziazia Kekeapai? Na wai gu nyakipa gupai nga gaani Ii ngia kina Ii? Ziazia Kekeapai nazahe aza ziazia nga gu boro ‘nagu auru ndiko,’ ní dagba agu aboro yo ‘kina kpio narẽ naayo.’ (Rom. 1:31, 32) Faro nangia boro Ezipeta, Sedekiya nangia Bakindo Yuda, gbiati Anania na Safira nga agu aboro naambunga gayo Ii singia kina Ii ya. I dunduko nagbiatiyo na kereapai na i nga gu kpiapai furani nga zahe.—Gate 9:27, 28, 34, 35; Yeze. 17:13-15, 19, 20; Amo. 5:1-10.
12. Ginipai nika undo rani ani kakuti gupai ani agumbaha?
12 Wa ani araka rogo “kusa rago,” ani naraka dagba agu aboro du nga “airazanga ziaziapai,” “ki nika kuti kpia sinombori, ono i ati kangu tandu he.” (2 Tim. 3:1-5) Si naida ani mangi bakere asadatise tipa ka ne agi aboro re. Kuba gure, si naida ani nikodi tirani dedede na agu aboro nambu gayo Ii singia kina Ii.—Eb. 10:24, 25.
GAONI NYANYAKIPA II
13. Gu boro napefuo Yesu Kristo, gini ngbatunga pa nyanyaki Ii ní agumbaha?
13 Gu yangara nyanyakipa mokido boro amangaha nabipa gaani kparatise fu Mbori. Gu boro naida ka mbupa gani apai kada niga Yesu bawiriki na gu momu beni bara biata nga ka yaa Ii nibipa gupai ní aida ka mangaha. (Mt. 16:24) Ho abaakumba ue asasana gu boro ni naida kada ni gu batungusipai ataziongo bapatiza ya, i nasana ní nga, “Ya mo boro mo naida kada nzunzu niboro sa dagba aDezire Yekova?” Kusa, ho gu boro re amanga sonakumbatayo ni rogo toro na ki sanahe tipa ka zio bapatiza, abaakumba nasungo nani berewe ki sana ní nga, “Ya mo mo kparatiro fu Yekova rogo kparakpee yo?” Niyangaraha, rogo gu uru nga ga bapatiza, agu aboro nazio bapatiza nibasasa dunduko i asanayo nga, “Riimburu ga Yesu Kristo motumo tumorii, oni ima saberã ti gaoni ingaapai na ki kpara gaoni raka fu Yekova tipa ka manga gupai ko akpinyemuhe?” Rogo gi gene re, barabangiri adezire, gi vovo aboro re nagumba gupai nga Ii nibipa gayo mokido fu Mbori ka mangasunge fuko nyeanye kindi.
14. Gini wisigotise si aida ani naamangaha dedede?
14 Singia oni zi bapatiza barambeda watadu oni ima mangasunge fu Yekova tipa dungu agarã, si naida oni naawisigo tironi dedede kini sana tironi na ngbatunga agu asanahe duwa: ‘Niwirika mi Yesu Kristo, ya mo mi namanga ome kindi kadu niruru re kuti gimi Ii? Ya mo mi nandu kindi kumbatayo kaa giasangba Yesu nimaa mi sunge tungusapai na sa aboro ni abawiriki ni gu sunge nyakipaha gbe rogo gi raka?’—Oni gedi 2 AKorindo 13:5.
15. Rogo gini bangiri aba rogo raka yo si aida ani mbu gaani Ii singia kina Ii?
15 Padu ani niruru rani kuti gaani kparatise fu Mbori nakoda padu ani niruru rani rogo gu kura nyanyakipa apai yo a. Nikpiapai: Ya mo oni nga arogotise? Sidu tie, oni nindu kindi kumbatayo kaa irisa gu mozunga oni amangihe kaa kpinyemu gaoni badiarogatise. Ya mo oni mangi giatise nga ga sunge-bagaahe watadu oni hiisi fuomu tipa agu amomu nga ga siokrasia? Ka si du wo, oni du niruru roni kuti gupai kido oni paha. Ya mo rungorungo boro yambu roni tipa riahe oni ki idihe? Ka oni arianga berãroni ka si du nga kura boro kia yambu roni nga guni du na wene riahe kpuni yo ya. Watadu ya mo oni akido boro nga gu ní oni agbia ní ho oni aatungusapai ni kporo na kporo nga oni nika karagatironi ka undo ní berewe? Oni mangi ome gaoni Ii ngia kina Ii, Yekova nika fu maku afu kurii gaoni sunge tungusapai.—Oni gedi Ruka 16:10.
ANI GBIA UNDO BE GU GAANI GBIAMOTUMO NGA BAKINDO
16. Ka si du nga ani amanganga gupai ani agumbaha te, ginipai si aida ani mangihe?
16 Ziazia Kekeapai nagumba gupai nga wangia ani kpakpa aboro, ani “nakota dunduko rogo dungu apai,” gbe rogo fugo rani yo. (Yak. 3:2) Ginipai si aida ani mangihe ka si du nga ani bi gupai nga ani amanganga gupai ani agumbaha te? Rogo ga Mbori aNdiko yo fu aYisaraere, momu anidu kinaho tipa ka yugo inapai fu gu boro naani gumba pai ni ngbani “ni gba sa pai.” (Pa Mot. 5:4-7, 11) Zavura areme a, momu kinaho fu agu aKristano namanga gu ngbatunga ingapai re. Ka ani kusi kina boro gu ingapai re fu Yekova, ko mbupai ambu furani vurube gu gaani Gbiamotumo yo nga Yesu Kristo. (1 Yo. 2:1, 2) Ono tipa ani ngba bangiri Mbori, si naida ani yuguhe ayugo nzunzu nga ni ima saberã. Nikpiapai, si aidanga ani saha nisino rani kaa kuo agu amozunga ani amangaha te. Na si naida ani mangi nyanyaki asadatise tipa ka mbakada gu kpakarapai nakuru nisangbana gupai ani agumbaha. (Snz. 6:2, 3) Ono gu ngba gbe nga ani berẽ mbata wenengai ani ru ka manga gu mozunga ningbarani ani kaa rengbanga ka digisoho ya.—Oni gedi Batungusipai 5:2.
17, 18. Gini ngbatunga raka kumbatayo napido agu aboro dunduko namanga ome ka sa gayo Ii singia kina Ii?
17 Nairiwo gu bawene raka kumbatayo napido agu airisi Yekova dunduko nambu gayo Ii singia kina Ii! Tipa gu mbedimbedi aKristano du bangeyo nga 144,000, pa mbuyo gayo Ii singia kina Ii nikaye na gu raka fuyo adunga digidoho ti ni ya ngbangbaturũ yo na Yesu rogo gako Kindo, na “i azóga rago na ko agarã ki du 1000.” (Yugo. 20:6) Tipa gu kura abirioni aboro, i nika gbia maku ti gu ga Kristo zogarago nga ga Kindo nika zogarago kurii paradizo auru kpotosende. I nika undoyo yo i du na wene kpotoyo na kini berẽ wenengai.—Yugo. 21:3-5.
18 Ti digido ga Yesu zogarago, i nika ba yangara asada fu aboro. Kina agu aboro nikadu niruru yó rogo gu asada re nika nye rogo Paradizo, nga gu ba aboro dunduko nikadu rogoho naa kido kuti gupai akurayo nikaa gumbaha. (Yugo. 20:7-10) Nirengo, ti gu regbo re, Ii nikangia kina Ii, Oó kingia kina oó. Bambiko ti gu regbo re, agu aboro dunduko nikaa raka nikaa wirika gu Barani du ngbangbaturũ yo nga Yekova nga gu “Mbori nga irarengo” ngba rengberengbe gene.—Tam. 31:5.