‘Mo Raba re Mi Mangi Gupai Ngba Tiro’
“Mo rába re mi mangi gu pai ngba ti ro, bambiko mo nga gi Mbori!”—TAM. 143:10.
GU MEMEAPAI SI AIDA ANI TINGIDIHE
Gini apai namangi rogo ga Davide raka yo nayugo gupai nga ko abaakabangiriko na guapi Yekova akpinyemuhe?
Ginipai naundo Davide ko kpariapa gupai Mbori akpinyemuhe?
Ginihe rengbe ka sa gupai nga Yekova niini pai aino kindi furani?
1, 2. Wai rengbe ani ka gbia undo ti manga gupai Mbori akpinyemuhe, na ginipai ani nika wirikaha be Bakindo Davide?
MO BINGO tiro nga mo nandu dagba agangara. Agene ki kparaka kurogoho ue. Ginigu mo nika ndu ngbaha? Gupai ka mo mangihe nga ka dagba kurii gangara sa dagba agu agangara re tipa ka ino wari agu agene re andu kuhoni. Mangasunge na pai wa gure ima rengba ka undo rani ho ani amanga nyanyaki diaberã ni. Ka ani abi apai wai Bakusiahe abihe, si nika undo rani ani ‘ndu ngba gu gene’ Yekova aida nani.—Yes. 30:21.
2 Rogo ga Bakindo Davide raka yo naabaha, ko amoi wene kpiapai kaa manga apai kina kuti gupai Mbori akpinyemuhe. Ani wisigingo bete agu apai namangi rogo ga Davide raka yo na ki bingo wai rengbe ani ka wirikapai be gu kumba kpotoko yo naabaha adu koyo du Yekova Mbori ni re.—1 Aba. 11:4.
DAVIDE ABI RIMO YEKOVA NA KIKIIPAHA
3, 4. (a) Ginipai nasa Davide ko sovura kuti Goriata? (b) Wai Davide aabi rimo Mbori?
3 Oni kparianga gupai namangi tigu regbo Davide agbiatiko na gu ga Fereseto basovura nangia Goriata. Gine naasa Davide ko sovura kuti gu bangbasia basovura nga gu ko basona ko adu wa bagizo mbiribe sita? (1 Sam. 17:4) Ya mo wingbaduse naadu? Ya mo padu ko na idapase kuti Yekova du naadu? Agu asino ue re dunduko nasako ko mangi gi iiriwopai re. Ono tie, gu irisa ko adu nani tipa Yekova na tipa rimoko nasako ko sovura kuti gu ngburunga kumba re. Ko asanahe na imisiri ngbaduse ki yaa: “Da nga gi Fereseto re nga zangayeratise ka payasi pa agu arikavura nga ga unga Mbori?”—1 Sam. 17:26.
4 Ho Davide agbia Goriata ni ko ayaa: “Mo naye sa re na basape na baso na bagbiagene; ono mi tigimi naye sa ro ni rimo Yekova nga ga arimbasa ko, gu Mbori nga ga agu arimbasa aborovura nga ga aYisaraere yo, nga gu ko mo napayasi pa ko.” (1 Sam. 17:45) Pa kido Davide kuti ndikidi Mbori nasako ko imi gi bangbasia basovura nga ga aFereseto ko re na wiri mbia barioko gbua sa. Rogo ga Davide raka yo naabaha, ko anaakido kuti Yekova na kini bi rimoko na kikiipaha. Nirengo, ko angarasi akurako aYisaraere i ‘sámbua tiyo rogo kparakpara ziazia rimo Yekova yo.’—Oni gedi 1 Pekapai 16:8-10.
5. Gini apai rengbe ani ka gbiatirani nani nga gu rengbe kadu wakina gupai Goriata amangihe?
5 Ya mo oni na ngbarago tipa Yekova du nigaoni Mbori? (Yere. 9:24) Gaoni karagapai ningia gine ho gaoni amurakporo, abadiasunge, akuaroni sukuru yo, watadu agumeroni afura ni gbegberẽ ti rimo Yekova watadu gako aDezire? Ya mo oni naafura wenengai tipa Yekova tigu regbo aboro afura gbegberẽ tipa ko, kidu naakido nga ko nika undo roni aundo? Rengo du ngaha nga, “rago onga kii” kina ti ni, ono si aidanga ani nimangi zee tipa ka duni ga Yekova aDezire na ni apefuo Yesu te. (Batu. 3:1, 7; Mk. 8:38) Wa vura duhe nga si naida ani duna tatamana gbiati rubangirise ho ani amangapai ni na agu aboro aidanga na rengo ya, si aidanga ani du wa agu aYisaraere na “yungura ayungura, ki du na bakere gunde gbe” ho i agi afugo Goriata ni te. (1 Sam. 17:11) Kuba gure, si naida ani diberã tipa ka ziasi rimo Mbori nga Yekova. Gupai ani aidaha nga ka undo aboro tipa i ini Yekova Mbori nindikidi boro. Tipa ani rengbe ka manga gipai re, si naida ani mangisunge na Fugoko tipa ka undo kura aboro i bi gupai nyakipa mbeda na Mbori ti ni.—Yak. 4:8.
6. Ginipai Davide aaida ka mangaha ho ko asovura ni kuti Goriata, na ginipai si aida si du nigu banguapai ani amaaberã rani fuoho?
6 Gu kura nyanyakipai kinaho ani awirikaha ti wai Davide andu ka sovura kuti Goriata. Ho Davide aazubo ni kutingba vura yo, ko asanahe ki yaa: “Gini pai ka i mangi fu gu boro ka imi gu Fereseto re, ka dia gbarasarimo ti aYisaraere ku sa yo?” Aboro akaragapai wakina gu nadumbata ki yaa: “Ya gu boro nikaimo ko, bakindo akúmokosi ni na bakere ũkumuko, ki fu wiriko” funi. (1 Sam. 17:25-27) Ono pa gbia aũkumuko nangia gu memepai Davide aida nani te. Pai kinaho paha anyaki bangiriko. Ko aida ka taasarimo ndikidi Mbori. (Oni gedi 1 Samuere 17:46, 47.) Na ginipai du tipa rani ti gaani? Ya mo gu banguapai ani aida nani nga ka gbia bakere aũkumuko tipa ka sa rimo rani si wo wa ka ani du ni abaworimo rogo gi zegino re? Nirengo, si naida ani duwa Davide nabibia ki yaa: “Ako, ani táasi rimo Yekova na oni, ani mongo kíisi pa rimoko!” (Tam. 34:3) Ani kidongo akido kuti Mbori na kini moi rimoko mbatayo fu gaani.—Mt. 6:9.
7. Wai rengbe ani ka sonosa gu nyanyaki idapase si aida ani du nani tipa ka tungusapai fu agu aboro nasoga rani?
7 Pa ru Davide ngangara tipa ka sovura kuti Goriata aaru riipa du ko naa kido kuti Yekova. Davide aduna nyanyaki idapase. Gene sa Davide anyakasi gako idapase ngbaha nga ko akido kuti Yekova ho ko aduni nibabanda akandoro. (1 Sam. 17:34-37) Si naida ani du a na nyanyaki idapase tipa ka ndu kumbatayo na gaani sunge tungusapai, gbe ho ani agbiatirani ni na agu aboro aidanga na gaani pai ya. Ani rengbe ka sonosa ngbatunga gu idapase re nikido ani kuti Mbori rogo agu apai yo ani amangaha na aʹuru dũ. Nikpiapai, ani rengbe ka tona fugo tipa gu rengo nga ga Ziazia Kekeapai fu agu aboro sungu pati rani ho du ani ni rogo tarambiri. Na si aidanga ani he tungusapai fu agu aboro ani agbia yó bangiri gene ho ani atungusapai ni nitanga ani ti akporo te.—Amo. 20:20, 21.
DAVIDE AKIDO KUTI YEKOVA
8, 9. Nibi wai Davide amangipai na Saura, wai gu Davide ayuguhe nga ko aabipa pa manga gupai Yekova akpinyemuhe na nyanyakipaha?
8 Gu kura kpiapai nayugo gupai nga Davide adu naakido kuti Yekova nakoda Saura nangia ga aYisaraere bambata bakindo. Saura aidi ka so ko na baso bara biata kuti vuro bambu, ono ko kini nekehe aneka, na ka ko aidanga ka irobape ya. Niyangaraha, ko azubo be Saura. (1 Sam. 18:7-11; 19:10) Fuo gure, Saura asia akumba 3,000 dagba aYisaraere i ndu ka gbata ko ngbakungba yo. (1 Sam. 24:2) Saura andu ki rimi kurogo gu siimbia nga gu Davide adu rogoho na gako akumba zanga ko inihe. Davide aima rengba ka mangasunge na gi momu re tipa ka nyasa riipa gu bakindo namaa gako raka ngbapai re. Nirengo, Mbori aima ida ka maa Davide nibakindo kurii aYisaraere kuba Saura. (1 Sam. 16:1, 13) Ka Davide agi gupai gako akumba agumbaha fuko, ka bakindo aima kpi. Ono ko ayaa: “Ka Yekova idi nga ha mi mangi gi pai re fu gi gbia, nga ga Yekova mbedimbedi boro ya, nga taã bere sa ko, wa du ko ni ga Yekova mbedimbedi boro.” (Oni gedi 1 Samuere 24:4-7.) Saura adu kindi niga Mbori mbedimbedi bakindo. Davide aidanga ka dia ga Saura pagbia beko te, bambiko Yekova adianga ko ri mbatabakindo te. Pa yera Davide ga Saura gbanga rokoo zanga ko inihe, ayugu gupai nga ko aidanga ka manga ko na gbegberẽ te.—1 Sam. 24:11.
9 Davide ayugu irisa tipa ga Mbori mbedimbedi boro ti gu regbo ko abi yangara bibi bakindo. Ti gu regbo re, Davide na Abisai ada rogo gu bataya Saura adu rogoho na ki gbiako ko nira ara. Wa si avura du nga Abisai abihe nga Mbori ima fu vura Davide kubeko, na ko ki idi ka so Saura kusande na baso, Davide aidanga ha te. (1 Sam. 26:8-11) Wa Davide aagbatagene ka manga gupai Yekova akpinyemuhe, ko aʹarianga berãko tipa ka manga gupai dukia ti gu Mbori akpinyemuhe te wa Abisai avura sosoda ko vurũ.
10. Gini kpakarapai rengbe ani ka gbiatirani nani, na ginipai rengbe ka undo rani ani ru nyanyaki?
10 Ani ima rengba ka gbiatirani na ngbatunga kpakarapai wa gure nga akuarani rengbe ka sosoda rani ani merefuo agu aberãpai nga ga aboro kuba gupai nga i songodi rani ani mangi gupai Mbori akpinyemuhe. Wakina Abisai, aguyo rengbe ka ngarasa rani ani mangi diaberã zanga berãkuriipa ga Mbori bipai tipa gupai i aida ani mangihe re. Tipa ani ru nyanyaki, si naida ani duna gu bipai du Yekova nani tipa gupai re, na ani ki diberã tipa ka mangapai kuti gako agene.
11. Ginipai wiriki ani he tipa Davide nibipa wai si aida ani naabi gupai Yekova akpinyemuhe na nyanyakipaha?
11 Davide akpari fu Yekova ki yaa: “Mo rába re mi mangi gu pai ngba ti ro.” (Oni gedi Atambuahe 143:5, 8, 10.) Kuba gupai nga Davide kido kina kuti gako aberãpai watadu ka mangapai kuti gupai i aasosoda ko ko mangihe, ko aidi Yekova yugupai fuko. ‘Ko anaabakabangiriko tipa gu mangapai nga ga sabe Mbori.’ Ani rengbe ka kparia gupai Mbori akpinyemuhe ni geda ani Ziazia Kekeapai na kini berãkurii gako mangapai na wiri aboro.
DAVIDE AIMA INO WAI KA MANGASUNGE NA ARUGUTE
12, 13. Tipagine Davide akusuko gu ime ti ni gako akumba biata aye nani fuko?
12 Gu kurapai kinaho rengbe ani ka wirikaha be Davide nga, ko aima ino wai ka mangasunge na arugute na ko aida ka raka kina kutini. Oni kparianga wai Davide ayugu nyemu mbira gu ime nangia “ga guga Betereme.” Akumba biata dagba gako akumba yo andu ngbaome kurogo gu bagbata aFereseto adu rogoho na ki ye na ime yo fuko. Ono tie, “Dawidi akpi nga nyemu ka mbira ha te; ko ki uka ha fu kina Yekova.” Tipagine? Ko ayaa: “Gi Mbori aza re ti ni ya ka mi mangi nga gere ya. Mi mbiri kure agu aboro fu ungayo ku ngba pai yo? Bambiko i niye na ni nifu ungayo ku ngba pai yo.”—1 Peka. 11:15-19.
13 Davide aima ino gupai rogo aNdiko yo nga, si naida i kusuko kure fu kina Yekova angianga ka rihe ya. Ko aima ino gupai si aida i mangihe ti ni wo. Ko aima ino gupai a nga “unga ahe du rogo kure he yo.” Ono tie, anga kure nangia gere te, ime naadu. Tipagine ko aká ka mbiraha ti ni? Ko aduna tambuahe tipa gu memeapai naasongoda andiko. Davide abi gu ime re na nyanyakipaha wakina kure agu akumba naadu biata re. Si du si aarunga ti ni fuko ko mbiri gu ime re ya. Kuba gupai nga ko mbirihe, ko ada kuti gupai nga si naida ko kusukoho ku sande.—Pa. Mot. 17:11; Pa Rug. 12:23, 24.
14. Ginihe naundo Davide ko mangi gu siapai naasa ngbarago ti Yekova?
14 Davide aʹasadi tiko ka manga ga Mbori arugute. Ko abibia ki yaa: ‘Ako gi Mbori, rago ngba tire kaa manga gupai ngbaangba tiro; ii, ga rugute du kpotore yo.’ (Tam. 40:8) Davide awisigi ga Mbori arugute na kini berẽkuriihe dudunguro. Ko akido kuti gu tatamana naadu rogo ga Yekova arugute yo. Anga ko aabakabangiriko tipa manga kina agu arugute naadu rogo ga Moize aNdiko yo sa te, ono gu bangua arugute naadu a rogo gu ndiko re. Ho ani awisigo Ziazia Kekeapai ni, si naida ani berãkurii gupai ani agedaha na kini igihe ku ngbaduraniyo tipa ka ino gupai nasa ngbarago ti Yekova tipa gu kura apai.
15. Wai gu Soromo ayugonga irisa tipa ga Mbori aNdiko ya?
15 Yekova Mbori aima yugo inapai fu wiri Davide nangia Soromo gbe. Fuo bete aregbo kusa, Soromo ayugonga irisa tipa ga Mbori aNdiko te. Ko amanganga pai kuti gu ga Yekova zinahe naya si aidanga gu Bakindo nga ga aYisaraere ní ‘rógo dungu ade te.’ (Pa Rug. 17:17) Nirengo, Soromo arogo dungu kungbo ade. Ho ko agbinza ni, “adiako ki sa kpotoko yo fuo kura kungba ambori.” Zanga bipa wai ko aberẽkurii gipai re, “Soromo ki nimangi gu pai nadu ni gbigbita ha bangiri Yekova, ka ko apeka nga Yekova nzunzu, wa bako anamanga nangia Dawidi ya.” (1 Aba. 11:1-6) Na nyakipa wai si aida ani nimangipai kuti agu arugute du rogo Fugo Mbori yo! Nikpiapai, gipai re ninyanyakipa pai ho ani aberãpa manga rogatise ni.
16. Wai rengbe gu rugute nga ani mangi rogatise “kina rogo gbia yo” kadu na ome kurii agu aboro naberãpa rogatise?
16 Ka si du nga gu boro angianga ndikidi idipase ya tona ka manga agu apai nayugoho nga ní naberãpa kodaba na ani, ya mo gaani karagapai aduwa gu nangia ga Davide watadu ga Soromo? Si naida ndikidi aKristano mangi rogatise “kina rogo Gbia yo.” (1 Kor. 7:39) Kangia Kristano diberã tipa ka manga rogatise, si naida nimangihe na kina kurani idipase. Ka ani kparia gupai Ziazia Kekeapai apehe, anga kina manga rogatise na gu boro angianga idipase ya ka ani nehe sa te, ono ani ne ngbatunga agu apai ane ní amangaha tipa ani kpinyemu ní.
17. Ginihe rengbe ka undo rani ani ne zio tigu gbina nga ga bi agu asura nazingisa nyemu kodaba ti boro?
17 Oni kparianga wai rengbe ga Davide kpiapai tipa ka manga gupai Mbori akpinyemuhe narengbe ka undo rani tipa ani sovura kuti gu asada nga ga bi agu asura nazingisa nyemu kodaba ti boro. Oni gedi agi averesi re, na ki berẽkurii agu arugute du rogoho, na ki asadingo ka bingo gu bipai du Yekova nani tipa gipai re. (Oni gedi Atambuahe 119:37; Matayo 5:28, 29; AKorosaio 3:5.) Berã ani kuriipa gi gako kikiipa arugute re naundo rani ani ne zio tigu gbina nga ga bi agu asura nazingisa nyemu kodaba ti boro.
ONI DUNA GU BIPAI NGA GA MBORI TI AREGBO DŨ
18, 19. (a) Wa Davide angia kpakpa boro, gini nasa gupai nga Mbori nainopai fuko? (b) Gaoni diaberã nga ginihe?
18 Wa vura duhe nga Davide adu niwene kpiapai rogo dungu apai yo, ko amangi dungu ingapai. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 22-27; 1 Peka. 21:1, 7) Rogo gako raka yo naabaha, ko anaasaberã asa ho ko ani ingipai ni. Ko ata bara bangiri Mbori ‘na rengo kpotoko yo na rurupai.’ (1 Aba. 9:4) Tipagine pe ani gipai re ti ni wo? Bambiko Davide aʹasadi ka mangapai kuti gupai Mbori akpinyemuhe.
19 Wa vura duhe nga kpakpa aboro nga ani, Yekova rengbe arengba ka inopai furani. Sidu, ani dinga regbo adia tipa ka wisigo Fugo Mbori kakaka, kini berẽkurii gupai ani awirikaha, na kini mangapai kuti agu apai ani narimisihe ku kpotorani yo. Gure nika sarani ani kpari fu Yekova kina wai bake papara Atambuahe akpari ki yaa: “Mo rába re mi mangi gu pai ngba ti ro.”