ISIFUNDO 7
Imiqondo Eyinhloko Igcizelelwe
UMFUNDI ophumelelayo akagcini nje ngokubheka umusho ngamunye nesigaba ovela kuso kodwa ubheka nangale kwaso. Lapho efunda, ucabanga ngemiqondo eyinhloko kuyo yonke indaba akhuluma ngayo. Lokhu kunquma ukuthi uyogcizelela kuphi.
Uma le ndlela ingase ingalandelwa, ngeke abe khona amaphuzu avelelayo kulokho okushiwoyo. Akukho okuyovelela ngokucacile. Lapho uqeda ukukhuluma, kungase kube nzima ukukhumbula ukuthi yini ebivelele.
Ukugxila ekugcizeleleni imiqondo eyinhloko kungaba nengxenye ekwenzeni indaba efundwa eBhayibhelini ibe ngehlabahlosile. Ukugcizelela okunjalo kungase kufake impilo ekufundweni kwezigaba esifundweni sasekhaya seBhayibheli nasemhlanganweni webandla. Futhi kubaluleke nakakhulu lapho unikeza inkulumo efundwayo, njengoba kuye kwenziwe emihlanganweni yethu yesigodi.
Indlela Yokukwenza. Ungase wabelwe ukufunda ingxenye yeBhayibheli esikoleni. Yini okumelwe igcizelelwe? Uma kunomqondo ongumgogodla noma isenzakalo esibalulekile okusekelwe kuso indaba oyobe uyifunda, kuyoba okufanelekile ukuwenza uvelele.
Kungakhathaliseki ukuthi ufunda inkondlo, indaba ethile, izaga noma indaba elandiswayo, izilaleli zakho ziyozuza uma uyifunda kahle. (2 Thim. 3:16, 17) Ukuze zizuze, kumelwe ucabangele indaba ozoyifunda nezilaleli zakho.
Uma uzofunda ngokuzwakalayo incwadi esifundweni seBhayibheli noma emhlanganweni webandla, yimiphi imiqondo eyinhloko okudingeka uyigcizelele? Bheka izimpendulo zemibuzo ebhalwe phansi njengeziyimiqondo eyinhloko. Gcizelela namaphuzu ahlobana nezihlokwana ezibhalwe ngokugqamile okusekelwe kuzo indaba.
Akukhuthazwa ukuzijwayeza ukuba inkulumo ozoyinikeza ebandleni uyifunde phansi izwi nezwi. Nokho, ngezinye izikhathi, izinkulumo ezifundwayo ziyanikezwa emhlanganweni wesigodi ukuze amaphuzu afanayo abekwe ngendlela efanayo kuyo yonke imihlangano. Ukuze sigcizelele imiqondo eyinhloko enkulumweni efundwayo, isikhulumi kumelwe siqale sihlaziyisise indaba. Yimaphi amaphuzu asemqoka? Kumelwe sikwazi ukuwabona. Amaphuzu asemqoka akuyona nje imiqondo esinomuzwa wokuthi iyathakazelisa. Angamaphuzu ayisihluthulelo okusekelwe kuwo indaba. Ngezinye izikhathi amazwi ambalwa nje omqondo oyinhloko enkulumweni efundwayo ethula indaba elandiswayo noma indlela ethile yokukhanyisa iphuzu. Ngokuvamile, kuba namazwi anamandla ngemva kokwethulwa kobufakazi obusekelayo. Lapho esesobala la maphuzu ayisihluthulelo, isikhulumi kumelwe siwadwebele enkulumweni yaso efundwayo. Ngokuvamile aba mbalwa, cishe aweqi kwamane noma amahlanu. Okulandelayo, kumelwe siprakthize ukufunda ngendlela eyokwenza izilaleli ziwathole kalula. Yiwona awumvuthwandaba wenkulumo. Uma indaba ibekwa ngokugcizelela okufanele, le miqondo eyinhloko iyokhumbuleka nakanjani. Lowo kumelwe kube umgomo wesikhulumi.
Kunezindlela eziningi isikhulumi esingagcizelela ngazo ukuze sisize izilaleli zithole amaphuzu asemqoka. Singase sibonise umdlandla owengeziwe, sishintshe ijubane, sifake umuzwa ojulile noma sibonise ukushukuma komzimba okufanele, uma sibala nje ezimbalwa.