Ngakhululwa Emaketangeni Enzondo

NJENGOBA ILANDISWA NGUJOSÉ GOMEZ

NGAZALWA ngo-September 8, 1964, eRognac, idolobhana eliseningizimu yeFrance. Abazali bami kanye nawogogo nomkhulu babengamaGypsy ase-Andalusia, bazalelwa e-Algeria naseMorocco, eNyakatho Afrika. Njengokwesiko lamaGypsy, umndeni wakithi wawumkhulu.

Ubaba wayeyisidlova, futhi ezinye zezinto engizikhumbulayo ngisemncane ngikhumbula eshaya umama. Ngokuhamba kwesikhathi, umama wakhetha ukuhlukanisa—okuyinto eyivelakancane kumaGypsy. Wasithatha mina, umfowethu nodadewethu saya eBelgium, lapho sahlala khona ngokuthula iminyaka engu-8 eyalandela.

Nokho, izinto zashintsha. Thina zingane sasifuna ukubona ubaba, ngakho umama waya nathi eFrance futhi babuyisana nobaba. Ukuhlala nobaba futhi kwangilethela izinselele. EBelgium sasiya nomaphi nomama. Kodwa kubo kababa, amadoda ayezihlanganisa namadoda kuphela. Isimo sawo sengqondo sokuqhakambisa ubudoda sasiwukuthi amadoda anawo wonke amalungelo kanti abesifazane kufanele benze yonke imisebenzi. Ngokwesibonelo, ngolunye usuku lapho ngifuna ukusiza ubabekazi ngokugeza izitsha ngemva kokudla, ubab’ omncane wangimangalela ngokuthi ngingungqingili. Emkhayeni wakubo, ukugeza izitsha kwakuyinto yabesifazane kuphela. Ngokuhamba kwesikhathi, bangisulela ngalokhu kucabanga kwabo okungenakulinganisela.

Kungakabiphi umama waphinda futhi waba yisisulu sobudlova bukababa. Ezikhathini eziningana lapho sizama ukulamula, mina nomfowethu kwakudingeka siphume ngefasitela ukuze singatholwa yizibhakela zikababa. Udadewethu naye wayengasindi kulokhu. Ngenxa yalokho, ngangichitha isikhathi esiningi ngingekho ekhaya. Lapho ngineminyaka engu-15 ubudala, ngangingazi ukuthi ngiphilelani.

Ngokuhamba kwesikhathi, ngaziwa njengomuntu oyisidlova. Ngangikujabulela ukuqinela abanye abantu. Ngezinye izikhathi ngangibasukela ngamabomu abanye abafana, kodwa babembalwa ababengicela inselele—ikakhulukazi ngoba ngangihlala ngihlome ngommese noma ngeketanga. Ngokushesha ngaqala ukweba izimoto nokuzidayisa. Ngezinye izikhathi ngangimane nje ngizithungele ngomlilo bese ngijabulela ukubukela abacishi-mlilo bezama ukucisha amalangabi. Kamuva ngaqala ukugqekeza ezitolo nasezindaweni ezigcina impahla. Ngaboshwa kaningana. Isikhathi ngasinye ngangithandaza kuNkulunkulu ngicela ukuba angisize!

Impela, ngangikholelwa kuNkulunkulu. Ngesikhathi sihlala eBelgium, ngangifunda esikoleni sesonto. Ngakho ngangazi ukuthi kubi engikwenzayo. Noma kunjalo, ukukholelwa kwami kuNkulunkulu kwakungakuthonyi nakancane ukuziphatha kwami. Ngangicabanga ukuthi kwakudingeka nje ngicele intethelelo bese ngithethelelwa izono zami.

Ngo-1984, ngagwetshwa izinyanga ezingu-11 ejele ngenxa yokweba. Ngathunyelwa eJele laseBaumettes, eMarseilles. Lapho, ngazidweba ezingxenyeni ezihlukahlukene zomzimba. Omunye wale midwebo wawunombhalo othi “inzondo nempindiselo.” Esikhundleni sokuba ijele lingiguqule, lajulisa inzondo enganginayo ngegunya nangomphakathi uwonke. Lapho ngidedelwa, ngemva kokubhadla ejele izinyanga ezintathu kuphela, inzondo enganginayo yayinkulu kunangaphambili. Kwabe sekuvela inhlekelele eyashintsha inkambo yokuphila kwami.

Umgomo Wami Ukuziphindiselela

Kwaba nengxabano phakathi komkhaya wakithi nomunye umkhaya wamaGypsy. Mina nabafowabo bakababa sanquma ukuya kuwo ukuyoxazulula lolu daba. Yomibili le mikhaya yayihlomile. Kwaqubuka ingxabano, futhi ubab’ omkhulu uPierre nomzala kababa badutshulwa bafa. Ngacasuka kakhulu kangangokuba ngaphumela emgwaqweni, ngiphethe isibhamu, ngiklabalasa njengohlanya. Omunye wobab’ omncane wagcina ekwazile ukungiphuca isibhamu.

Ukushona kukabab’ omkhulu uPierre, engangimbheka njengobaba, kwangishiya ngilusizi. Ngazila ngokwesiko lamaGypsy. Kwaphela izinsuku eziningi ngingashefi futhi ngingayidli inyama. Kwakungavumi ukuba ngibukele ithelevishini noma ngilalele umculo. Ngafunga ukuthi ngangizokuphindiselela ukufa kukabab’ omkhulu, kodwa izihlobo zakithi zangivimbela ukuba ngithole isibhamu.

Ngo-August 1984, ngabuthelwa empini. Lapho ngineminyaka engu-20 ubudala, ngabhalisa ebuthweni leZizwe Ezihlangene elaligcina ukuthula eLebanon. Ngaqoma ukubulala noma ukubulawa. Ngaleso sikhathi, ngangiyihuqa ngempela insangu. Lesi sidakamizwa sasingagcini nje ngokungenza ngizizwe kahle, kodwa sasinginikeza nomuzwa wokuthi akukho lutho olwalungangithinta.

Kwakulula ukuthola izikhali eLebanon, ngakho nganquma ukuthumela ngomkhumbi izikhali ekhaya eFrance ukuze ngiphumelelise icebo lami lokuphindiselela ubab’ omkhulu. Ngathenga izibhamu ezimbili, kanye nezinhlamvu, kubantu bendawo. Ngaziqaqa lezi zibhamu, ngazifihla emisakazweni emibili, ngase ngizithumela ekhaya.

Amasonto amabili nje ngaphambi kokuqeda inkonzo yami yezempi, mina nabangane bami abathathu sanyamalala singashongo. Lapho sibuyela ebhalekisi, savalelwa. Lapho ngisejele, ngavuka umbhejazane ngahlasela unogada. Ngangingeke ngivume ukudelelwa i-payo—umuntu ongelona iGypsy. Ngakusasa ngahileleka engxabanweni embi kakhulu, kulokhu ngixabana nesikhulu. Ngathunyelwa eJele laseMontluc, eLyons, kwaze kwaphela inkonzo yami yezempi.

Ngithola Inkululeko—Ejele

Ngosuku lokuqala ngiseJele laseMontluc, insizwa ethile enomusa yangamukela ngemfudumalo. Ngezwa ukuthi yayingomunye woFakazi BakaJehova nokuthi yona nabanye bokholo lwayo babeboshelwe nje ukuthi abafuni ukuya empini. Kwangidida lokhu. Ngafuna ukwazi okwengeziwe.

Ngathola ukuthi oFakazi BakaJehova bamthanda ngobuqotho uNkulunkulu, nezindinganiso zabo eziphakeme zokuziphatha zangihlaba umxhwele. Noma kunjalo, nganginemibuzo eminingi. Ngangifuna ukwazi ngokukhethekile ukuthi abafileyo bayakwazi yini ukukhulumisana nabaphilayo ngamaphupho—okuyinto amaGypsy amaningi ayikholelwayo. UFakazi othile okuthiwa uJean-Paul wacela ukufunda nami iBhayibheli, esebenzisa incwadi ethi Ungaphila Phakade EPharadesi Emhlabeni.a

Ngayifunda ngayiqeda le ncwadi ngobusuku obubodwa, futhi engakufunda kwayithinta inhliziyo yami. Lapha ejele, ngase ngithole inkululeko yeqiniso! Lapho ekugcineni ngidedelwa ejele, ngabamba isitimela esibheke ekhaya, isikhwama sami sigcwele izincwadi zeBhayibheli.

Ukuze ngithintane noFakazi endaweni yakithi, ngaya eHholo LoMbuso eMartigues. Ngaqhubeka ngitadisha iBhayibheli, manje ngisizwa insizwa eyisikhonzi sesikhathi esigcwele okuthiwa u-Eric. Ezinsukwini ezimbalwa nje, ngayeka ukubhema, futhi ngayeka ukuvakashelana nabangane bami bangaphambili engangenza nabo ubugebengu. Ngangizimisele ukwenza ngokuvumelana nezAga 27:11, ezithi: “Hlakanipha, ndodana yami, wenze inhliziyo yami ijabule, ukuze ngimphendule ongiklolodelayo.” UJehova waba uBaba onothando engangifuna ukumthokozisa.

Inselele Yokuguquka

Kwakungelula kimi ukusebenzisa izimiso zobuKristu. Ngokwesibonelo, ngabuyela ekusebenziseni izidakamizwa amasonto ambalwa. Kodwa inselele eyaba nzima kunazo zonke kwakuwukulahla isifiso sokuziphindiselela. Nakuba u-Eric ayengakwazi lokhu, ngangihlala nginesibhamu futhi ngangisaceba ukuziphindiselela kulabo ababulala ubab’ omkhulu. Ngangibathungatha njalo ebusuku.

Lapho ngitshela u-Eric ngalokhu, wangichazela ngokucacile ukuthi ngangingenakuba nobuhlobo obuhle noNkulunkulu ngibe ngihlomile futhi ngifuna ukuziphindiselela. Kwakufanele ngikhethe. Ngazindla ngokujulile ngesiyalo somphostoli uPawulu esikweyabaseRoma 12:19: “Ningaziphindiseleli, bathandekayo, kodwa qhelelani ulaka.” Lokhu, kanye nokuthandaza ngobuqotho, kwangisiza ukuba ngilawule imizwa yami. (IHubo 55:22) Ekugcineni, ngazilahla izikhali zami. Ngo-December 26, 1986, ngemva konyaka ngitadisha iBhayibheli, ngabonakalisa ukuzinikezela kwami kuJehova uNkulunkulu ngokubhapathizwa emanzini.

Umkhaya Wakithi Uyasabela

Izinguquko engangizenzile ekuziphatheni kwami zakhuthaza abazali bami ukuba batadishe iBhayibheli. Baphinde bashada, futhi umama wabhapathizwa ngo-July 1989. Ngokuhamba kwesikhathi, amanye amalungu amaningana omndeni wakithi asamukela isigijimi seBhayibheli futhi aba oFakazi BakaJehova.

Ngo-August 1988, nganquma ukuba yisikhonzi sesikhathi esigcwele. Ngabe sengithandana nentokazi ebandleni lakithi okuthiwa uKatia. Sashada ngo-June 10, 1989. Unyaka wokuqala sishadile wawunzima, ngoba kwakusadingeka ngiguqule isimo sami sengqondo ngabesifazane. Kwakunzima kimi ukusebenzisa amazwi eyoku-1 Petru 3:7, akhuthaza amadoda ukuba azise omkawo. Kwadingeka ngithandaze ngokuphindaphindiwe ngicele amandla okunqoba ukuqhosha futhi ngishintshe indlela yokucabanga. Kancane kancane isimo saba ngcono.

Sisesikhulu isilonda sokufa kukabab’ omkhulu, futhi ngezinye izikhathi ngivele ngifikelwe yizinyembezi lapho ngicabanga ngaye. Ngisafikelwa yimizwelo enamandla lapho ngikhumbula ukubulawa kwakhe. Iminyaka eminingi, ngisho nangemva kokuba sengibhapathiziwe, nganginovalo lokunqwamana namalungu omndeni esasikade sinombango nawo ngaphambili. Ngangiyokwenzenjani uma engihlasela? Ngangiyosabela kanjani? Ingabe ubuntu bami obudala babuyovuka?

Ngolunye usuku nganikeza inkulumo yeningi ebandleni elingumakhelwane. Lapho, ngabona uPepa, oyisihlobo samadoda ayebulale ubab’ omkhulu. Kumelwe ngivume ukuthi ukumbona kwabuvivinya ngempela ubuntu bami bobuKristu. Kodwa ngayichilizela eceleni imizwa yami. Kamuva, ngosuku uPepa abhapathizwa ngalo, ngamanga ngimbongela ngesinqumo sakhe sokukhonza uJehova. Naphezu kwakho konke okwakwenzekile, ngamamukela njengodadewethu ongokomoya.

Nsuku zonke, ngibonga uJehova ngokungisiza ukuba ngigqashule emaketangeni enzondo. Ngabe ngikuphi namuhla ngaphandle kwesihe sikaJehova? Ngenxa yakhe, ukuphila komkhaya wami kuyajabulisa. Futhi nginethemba lekusasa—ithemba lezwe elisha elingenanzondo nabudlova. Yebo, ngiqiniseka ngokugcwele ngokuthi lesi sithembiso sikaNkulunkulu siyogcwaliseka: “Bayohlala, kube yilowo nalowo phansi komvini wakhe naphansi komkhiwane wakhe, ngeke kube khona obenza bathuthumele; ngoba wona kanye umlomo kaJehova wamabutho ukhulumile.”—Mika 4:4.

[Umbhalo waphansi]

[Isithombe ekhasini 19]

Nginamabutho e-UN okugcina ukuthula eLebanon, ngo-1985

[Isithombe ekhasini 20]

NginoKatia namadodana ami, uTimeo noPierre