Watchtower UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
Watchtower
UMTAPO OKUYI-INTHANETHI
IsiZulu
  • IBHAYIBHELI
  • IZINCWADI
  • IMIHLANGANO
  • g23 No. 1 kk. 12-14
  • Umoya

Ayikho ividiyo kulokhu okukhethile.

Uxolo, kube nenkinga ekufakeni ividiyo oyifunayo.

  • Umoya
  • I-Phaphama!—2023
  • Izihlokwana
  • Indaba Ethi Ayifane
  • Izinto Ezingcolisa Umoya
  • Umhlaba Wethu Unendlela Yokuzivuselela
  • Imizamo Eyenziwayo Ukuze Kuxazululwe Le Nkinga
  • Okushiwo YiBhayibheli—Isizathu Sokuba Nethemba
  • Ukuphefumula ‘Umoya’ Walelizwe Kuyabulala!
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova Ka-1987
  • Heyi, Kwangathi Ngingathola Umoya Ohlanzekile!
    I-Phaphama!—1996
  • Qhubeka Uzithoba ‘Emoyeni Ophilisayo’
    INqabayokulinda Ememezela UMbuso KaJehova Ka-1987
  • Amadolobha Amakhulu Ayaqhubeka Ecinana
    I-Phaphama!—1994
Bheka Okunye
I-Phaphama!—2023
g23 No. 1 kk. 12-14
Indoda nomkayo bahamba endaweni ekhithikile, babuka ichibi elizungezwe izintaba ezinamahlathi futhi izulu licwathile.

LISEKHONA YINI ITHEMBA NGOMHLABA?

UMOYA

SIYAWUDINGA umoya, hhayi ukuze siphefumule nje kuphela. Umoya uvikela umhlaba wethu emisebeni yelanga eyingozi. Ngaphandle komoya amazinga okushisa nokubanda emhlabeni wonke angehla aze abe ngaphansi kuka-0°C.

Izinto Ezingcolisa Umoya

Umoya ongcolile ungabulala izinto eziphilayo emhlabeni. Ngokombiko we-World Health Organization abantu abambalwa kuphela emhlabeni abaphefumula umoya ohlanzekile.

Umoya ongcolile ungabangela izinkinga zokuphefumula, umdlavuza wamaphaphu nesifo senhliziyo. Umoya ongcolile ubulala abantu abangaba ngu-7 000 000 unyaka ngamunye.

Umhlaba Wethu Unendlela Yokuzivuselela

Umhlaba wethu wadalwa ngendlela yokuthi ukwazi ukunikeza zonke izinto eziphilayo umoya ohlanzekile ngendlela ehlelekile. Lokhu kungenzeka kuphela uma abantu beqikelela ukuthi abayingcolisi imvelo. Ake sicabange ngezibonelo ezimbalwa.

  • Kuyinto eyaziwayo ukuthi izihlahla ziyakwazi ukumunca isikhutha esisemoyeni. Kodwa okungaziwa ukuthi izihlahla ezimila emanzini ziwenza kahle kakhulu lo msebenzi. Lezi zihlahla ezimila emanzini zidlala indima ebalulekile ekuhlanzeni umoya wethu ngokuphindwe izikhathi ezinhlanu kunamahlathi athandwa izimvula.

  • Ucwaningo lwakamuva luveza ukuthi uhlaza oluntanta emanzini njengesitshalo okuthiwa i-kelp asigcini nje ngokubamba isikhutha kodwa futhi siyasiqeda. Amahlamvu alesi sitshalo agcwele umoya okusenza sintante ibanga elide. Lo moya uyaphela bese la mahlamvu amumethe isikhutha azike olwandle. Lezi zitshalo zihlala lapho amakhulu eminyaka.

  • Umkhathi wethu wakwazi ukuzivuselela ekungcolisweni okuyingozi ngesikhathi yonke into ime nse phakathi nobhubhane lwe-COVID-19 ngo-2020, lapho izimboni emhlabeni wonke zingasebenzi nezimoto zingahambi. Ngokombiko ‘we-2020 World Air Quality Report,’ amaphesenti angaphezu kwangu-80 amazwe okwenziwa kuwo lolu cwaningo kwatholakala ukuthi ayenomoya ohlanzekile ngokushesha lapho yonke into ime nse.

    INGABE BEWAZI?

    Umoya Esiwuphefumulayo Ungaphinde Uhlanzeke

    Ishadi elibonisa amazinga okungcola nokuhlanzeka komoya okubizwa ngokuthi i-⁠particulate matter (PM2.5) eNew Delhi, eNdiya. Amazinga okungcola komoya ehla esuka ku-120,1, okuyisilinganiso esingaphephile, ngoJanuwari 2020, aba ngaphansana kuka-35,5, okuyisilinganiso esingcono, ngo-Agasti 2020.

    Phakathi nobhubhane lwe-COVID-19 ngesikhathi abantu bevalelekile, ukungcola komoya okuvela ezimbonini nasezintweni zokuhamba kwancipha ngokuphawulekayo eNew Delhi, eNdiya. Amazinga omoya ongcolile onezinhlayiya ezibizwa ngokuthi i-particulate matter (PM2.5) ehla ngokushesha. Lezi zinhlayiyana (.0025 mm noma ngaphansi) zingabangela izinkinga zokuphefumula nezinye izifo eziyingozi. Lokhu kwaba okwesikhashana kodwa kwabonisa ukuthi umkhathi uyakwazi ukuzivuselela ngokushesha uma ungcoliswe izinto ezilimazayo.

    ENew Delhi, eNdiya, ekupheleni kuka-2019, kunenkungu ekhasa phansi ebangelwa ukungcola okukhulu komoya.

    © Amit kg/Shutterstock

    Ekupheleni kuka-2019

    ENew Delhi, eNdiya, ngesikhathi yonke ime nse nge-COVID-19, kwase kubonakala ngokucacile ngoba ukungcola komoya kwakunciphile.

    © Volobotti/Shutterstock

    Phakathi ne-COVID-19 lapho zonke izinto zime nse

Imizamo Eyenziwayo Ukuze Kuxazululwe Le Nkinga

Indoda ipaka ibhayisikili ngemva kokufika ngalo emsebenzini.

Ukuya esikoleni nasemsebenzini ngebhayisikili kunganciphisa ukungcola komoya

Uhulumeni uyaqhubeka egqugquzela izimboni ukuba zinciphise ukwenza izinto ezingcolisa umoya. Nososayensi balokhu beqhubeka bezama ukuthola izindlela ezintsha zokunciphisa ukungcoliswa komoya. Ngokwesibonelo, enye indlela iwukusebenzisa amabhaktheriya ukuze ashintshe ukungcola akwenze kungalimazi. Ochwepheshe babuye beluleke abantu ukuba bahambe ngezinyawo noma ngamabhayisikili esikhundleni sokuhamba ngezimoto nokuba behlise izinga lokusebenzisa izinto ezisebenza ngogesi emizini yabo.

Owesifazane upheka ehleli phansi emzini wakhe ongenazo izinto eziningi. Isitofu sakhe esincane, sikhipha ilangabi ngaphezulu kodwa asinayo intuthu.

Abanye ohulumeni banikeza izakhamuzi izitofu zesimanje ukuze kuncishishwe ukungcola komoya kodwa abantu abaningi abakabi nazo

Kodwa kusekuningi okufanele kwenziwe, njengoba umbiko ka-2022 wezinhlangano zamazwe ubonisa, kuhlanganise nowe-World Health Organization noweBhange Lomhlaba.

Lo mbiko uthi ngo-2020, cishe ingxenye eyodwa kwezintathu yabantu emhlabeni wonke basebenzisa izinto ezingcolisa umoya lapho bepheka nalapho besebenzisa ezobuchwepheshe. Ezindaweni eziningi, bambalwa abantu abakwazi ukuthenga izitofu ezintsha noma abakwazi ukuthola ezinye izinhlobo zikawoyela.

Okushiwo YiBhayibheli—Isizathu Sokuba Nethemba

“Yilokhu uNkulunkulu weqiniso, uJehova, akushoyo, uMdali wamazulu . . . Lowo owendlala umhlaba nomkhiqizo wawo, Lowo owenza abantu abakuwo baphefumule.”—Isaya 42:5.

UNkulunkulu wadala umoya esiwuphefumulayo nezinqubo zokuwuhlanza, futhi unamandla angenamkhawulo uyabathanda abantu. Ngakho-ke, kunengqondo yini ukucabanga ukuthi ngeke enze lutho ngokungcoliswa komoya? Bheka isihloko esithi “UNkulunkulu Uthembisa Ukuthi Lisekhona Ithemba Ngomhlaba.”

FUNDA OKWENGEZIWE

Indlela umhlaba obonakala ngayo uma uphezulu emkhathini.

Umoya waba khona kanjani? Bukela ividiyo ethi Ingabe Amazulu Nomhlaba Kwadalwa? ku-jw.org/zu.

    Zulu Publications (1975-2025)
    Phuma
    Ngena
    • IsiZulu
    • Thumela
    • Okukhethayo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imibandela Yokusebenzisa Le Webusayithi
    • Imithetho Yokugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • Amasethingi Okugcinwa Kwemininingwane Eyimfihlo
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumela