Ons beskou die wêreld
◼ Een studie het getoon dat keisersneë, in vergelyking met normale bevallings, die risiko dat ’n moeder tydens ’n bevalling sal sterf, verdriedubbel.—OBSTETRICS AND GYNECOLOGY, VSA.
◼ Die wetenskaplike Stephen Hawking het hierdie ope vraag op die Internet gevra: “Hoe kan die menseras nog 100 jaar voortbestaan in ’n wêreld wat op politieke, maatskaplike en omgewingsgebied in chaos is?” ’n Maand later het hy erken: “Ek weet nie wat die antwoord is nie. Dit is hoekom ek die vraag gevra het, om mense te kry om daaroor te dink, en sodat hulle bewus kan wees van die gevare waarmee ons nou te kampe het.”—THE GUARDIAN, BRITTANJE.
◼ Elke jaar ly tussen 14 miljoen en 19 miljoen mense uit Tanzanië se bevolking van 37 miljoen aan malaria. “Die siekte eis jaarliks ongeveer 100 000 lewens in die land.”—THE GUARDIAN, TANZANIË.
Vis beskerm die watervoorraad
’n Aantal Noord-Amerikaanse stede gebruik blouwangsonvisse, wat besonder sensitief is vir chemikalieë in hulle omgewing, om die gehalte van drinkwater te monitor. ’n Berig deur die Associated Press verduidelik: “Die visse word in tenks gehou waarvan die water voortdurend vervang word met munisipale water, en sensors werk dag en nag om veranderinge te monitor in die asemhaling, hartklop en swempatrone van die blouwangsonvisse wat plaasvind wanneer daar gifstowwe in die water is.” In een geval in New York-stad, sê die berig, “het die visse ’n dieselstorting twee uur voor enige . . . ander opsporingstoestel verklik” en het hulle dus gekeer dat gifstowwe die openbare watervoorraad bereik.
Nikotienvlakke hoër
Hoewel openbare gesondheidsveldtogte rokers aanraai om op te hou rook, het tabakmaatskappye “op listige wyse sigarette meer verslawend gemaak” deur nikotienvlakke “in die afgelope ses jaar met 10 persent” te verhoog, berig The New York Times. ’n Nuwe toets, wat as ’n meer realistiese weerspieëling van rokers se gewoontes in die werklike lewe beskou word, het aan die lig gebring dat tabakmaatskappye probeer “om nuwe jong rokers afhanklik te maak van sigarette en te keer dat ouer rokers ophou rook”. In toetse “is daar gevind dat feitlik alle soorte [sigarette] ’n nikotiendosis lewer wat hoog genoeg is om ernstige afhanklikheid te veroorsaak”.
Breinbeheerde kunsarm
’n Man in die Verenigde State wie se arms ná ’n ongeluk by die skouer afgesit is, gebruik nou ’n kunsarm wat deur sy brein beheer word. Hy kan ’n leer klim, ’n verfroller gebruik en selfs sy kleinkinders ’n drukkie gee. “Sy linkerarm is ’n bioniese toestel wat deur sy brein beheer word”, verduidelik die Cable News Network. “Hy dink: ‘Maak hand toe’, en elektriese seine wat langs chirurgies herleide senuwees gestuur word, laat dit gebeur.” Elektrodes bespeur spieraktiwiteit wat deur hierdie impulse veroorsaak word, en dra dit oor na ’n rekenaar in die arm. Die rekenaar aktiveer motore in die kunsledemaat, wat veroorsaak dat die dele daarvan sekere bewegings van ’n normale elmboog of hand naboots.
Duisende nuwe spesies!
Volgens die Tahitiaanse koerant Fenua Info word byna 17 000 nuwe spesies elke jaar ontdek. Sowat driekwart van die nuwe spesies is insekte, maar die ontdekkings sluit ook ongeveer 450 gewerweldes in, onder andere 250 visspesies en 20 tot 30 soogdiere. Twee derdes van die nuwe soogdiere is knaagdiere en vlermuise, en die koerant sê dat “gemiddeld een nuwe primaat elke jaar ontdek word”, wat volgens wetenskaplikes verbasend is. Die lys van ontdekkings sluit ook bome en plante in.