Waarom God lyding toegelaat het

“[Dit behoort] nie aan ’n man om te loop en sy voetstappe te rig nie. Tugtig my, HERE.”—Jeremia 10:23, 24.

DAARDIE woorde is duisende jare na die skepping van die mens geskryf. Jeremia het besef dat die mensegeskiedenis tot op sy dag ’n ramp was vergeleke met die goeie begin wat God ons eerste ouers gegee het.

Jeremia se waarneming is sedert sy tyd deur die verslag van meer as 2500 bykomende jare van die geskiedenis bevestig. Die tragedie van die mensebestaan het selfs vererger. Wat het verkeerd geloop?

Misbruik van wilsvryheid

Ons eerste ouers het die feit uit die oog verloor dat hulle nie geskep is om apart van God en sy wette voorspoedig te wees nie. Hulle het besluit om onafhanklik van God te word en het gedink dat dit hulle lewe sou verbeter. Maar dit was ’n misbruik van hulle vryheid. Hulle het die perke van wilsvryheid, wat deur God gestel is, oorskry.—Genesis, hoofstuk 3.

Waarom het God Adam en Eva nie net vernietig en met ’n ander mensepaar opnuut begin nie? Omdat sy universele soewereiniteit en sy manier van regeer in twyfel getrek is. Die feit dat hy die almagtige God en die Skepper van alle skepsele is, gee hom die reg om oor hulle te heers. Aangesien hy alwys is, is sy heerskappy die beste vir alle skepsele. Maar heerskappy deur God is nou uitgedaag.

Was daar iets beters vir mense as om deur God regeer te word? Die Skepper het beslis die antwoord op daardie vraag geken. ’n Gewisse manier hoe mense kon uitvind, was deur hulle die onbeperkte vryheid wat hulle begeer het toe te laat. Gevolglik is een van die redes waarom God goddeloosheid en lyding toegelaat het om onweerlegbaar te toon of menseheerskappy onafhanklik van hom kan slaag of nie.a

Adam en Eva het hulleself en hulle nageslag lyding op die hals gehaal. Hulle het ‘gemaai wat hulle gesaai’ het (Galasiërs 6:7). “Hulle het van hulle kant verderflik gehandel; hulle is nie [God se] kinders nie, die gebrek lê by hulleself.”—Deuteronomium 32:5, NW.

Ons eerste ouers is gewaarsku dat onafhanklikheid van heerskappy deur God hulle dood tot gevolg sou hê (Genesis 2:17). Dit was die waarheid. Deur God te verlaat, het hulle hul bron van gesondheid en lewe verlaat. Hulle het agteruitgegaan totdat die dood hulle ingehaal het.—Genesis 3:19.

Daarna het God genoeg tyd toegelaat sodat die mensegesin ten volle kon toon of enige politieke, sosiale of ekonomiese stelsel wat hulle apart van sy heerskappy ontwerp heeltemal bevredigend sou wees. Sou enige van hierdie stelsels ’n gelukkige, vreedsame wêreld sonder misdaad of oorlog teweegbring? Sou enigeen materiële voorspoed vir almal teweegbring? Sou enigeen siekte, ouderdom en die dood oorwin? Heerskappy deur God is ontwerp om al daardie dinge teweeg te bring.—Genesis 1:26-31.

Wat die verloop van tyd leer

Die geskiedenis het spoedig die waarheid van Romeine 5:12 bevestig: ‘Die dood het tot alle mense deurgedring.’ Hierdie vers verduidelik dat ‘sonde deur een mens in die wêreld ingekom het en deur die sonde die dood’. Toe ons eerste ouers teen heerskappy deur God in opstand gekom het, het hulle onvolkome, onvolmaak, geword. Hierdie onvolmaaktheid was al wat hulle aan hulle nageslag kon gee. Gevolglik is ons almal gebrekkig gebore, onderhewig aan siekte en die dood.

Die verloop van tyd het ook aan die lig gebring hoe sleg sondige mense hulle hul teenoor mekaar gedra. Daar was ontelbare verskriklike oorloë, etniese en godsdienshaat, inkwisisies, allerhande gruwelike misdade en dade van selfsug en hebsug. Ontelbare miljoene mense het boonop gebuk gegaan onder armoede en hongerte.

Gedurende die afgelope paar duisend jaar het die mensdom elke denkbare regeringsoort op die proef gestel. Tog kon nie een van hulle die mens se behoeftes bevredig nie. Onlangs is Kommunistiese regerings in talle lande verwerp. In demokratiese lande is daar heersende misdaad, armoede, ekonomiese onstabiliteit en korrupsie. Alle vorme van menseregering is in werklikheid gebrekkig.

Boonop het God tyd toegelaat sodat die mens die toppunt van sy wetenskaplike en materiële prestasie kon bereik. Maar is dit werklik vooruitgang as die pyl en boog deur kernmissiele vervang word? as mense ruimte toe kan reis maar nie op aarde in vrede kan saamleef nie? as miljoene mense bang is om saans uit te gaan weens misdaad?

Die toets van die tyd toon dat dit net so onmoontlik vir mense is om ‘hulle eie voetstappe’ met welslae ‘te rig’ as wat dit vir hulle is om sonder kos, water en suurstof te leef. Ons is gemaak om net so afhanklik van ons Skepper se leiding te wees as wat ons van kos, water en suurstof afhanklik is.—Mattheüs 4:4.

Deur goddeloosheid en lyding toe te laat toon God eens en vir altyd die droewige gevolge van die misbruik van wilsvryheid. Wilsvryheid is so ’n kosbare gawe dat God mense eerder toegelaat het om te sien wat die misbruik daarvan beteken as om dit van hulle af weg te neem.

Die publikasie “Statement of Principles of Conservative Judaism” sê in verband met wilsvryheid: “Sonder die werklike moontlikheid dat mense die verkeerde keuse kan doen wanneer hulle deur goed en sleg gekonfronteer word, is die hele konsep van keuse betekenisloos. . . . Baie van die wêreld se lyding is ’n direkte gevolg van ons misbruik van die wilsvryheid wat ons gegee is.”

Jeremia het beslis gelyk gehad toe hy gesê het: “[Dit behoort] nie aan ’n man om te loop en sy voetstappe te rig nie.” En ook Salomo was reg toe hy gesê het: “Die een mens heers oor die ander tot sy ongeluk.”—Prediker 8:9.

Dit lig die mens se onvermoë om lyding uit te wis op kragtige wyse toe. Selfs Salomo, met al sy wysheid, rykdom en mag kon nie die ellende verwyder wat uit menseheerskappy voortspruit nie.

Hoe sal God dan lyding beëindig? Sal hy mense ooit vir hulle vorige lyding vergoed?

[Voetnoot]

[Prent op bladsy 9]

God het die mens ’n volmaakte begin gegee, maar die geskiedenis toon dat mense ‘hulle voetstappe’ nie met welslae onafhanklik van God kan ‘rig’ nie