Hoe jy kan verander wat jy is
WAT ontbreek by die metodes van gedragsbepaling en -verandering wat reeds bespreek is? Die persoon se eie wense en gebruik van wilskrag! Die uitoefening van sy eie vrye wil deur oorwoë persoonlike keuse. Kortom, sy selfbeheersing ontbreek!
Gedragsterapeute het gevind dat hulle ’n groter kans het om blywende resultate te bereik as die individu wat behandel word seggenskap het om sy eie gedragsdoelwitte te stel. Vance Packard skryf in sy boek The People Shapers: “Met ’n bietjie raad kan enige redelik intelligente persoon blykbaar nou sy eie gedrag verander.” Dit word selfbestuur genoem. Met ander woorde, waar ’n mate van self-beheersing toegepas word, is opvallende verbeteringe al behaal.
Christene het ’n voordeel wanneer selfbeheersing vereis word, want hulle het geleer om dit te beoefen as een van die nege vrugte van God se heilige gees (Galasiërs 5:22). Dit beteken dat die werkende krag van die almagtige God ’n invloed op jou gedragsveranderinge kan uitoefen en jou kan help om suksesvol te wees.
Wat wil jy dus omtrent jou gedrag doen? Wil jy werklik verander? Indien wel, van wat? Tot wat? En waarom? Kan jy jou eie beheer vertrou? Waar kan jy hulp vind wat slegs voordele inhou?
Kom ons kyk na sommige van die metodes en stappe om gedragspatrone te verander.
Stap 1: Vind uit wat jy werklik is
Jy is die ruwe materiaal vir wat jy wil wees. Die nuwe jy moet gebou word deur die ou jy te verander. Jy moet jouself dus goed ken. Kan jy vasstel watter aspekte van jou gedrag jy sal wil verander?
Aangesien dit moeilik is om jou eie gedrag te beoordeel, is dit nodig dat jy ’n gerespekteerde en geloofwaardige rigsnoer raadpleeg. Die Heilige Bybel word hiervoor aanbeveel. Gebruik die Bybel en jy sal jouself sien soos jy jou dalk nie vantevore gesien het nie. Jy sal miskien nie eers hou van wat jy sien nie, maar jy kan seker wees dat dit ’n akkurate beeld sal wees.
Die Bybel is al met ’n spieël vergelyk, en mense word aangemoedig om daarin te kyk. “As iemand ’n hoorder van die woord is en nie ’n dader nie, dié is soos ’n man wat sy natuurlike gesig in ’n spieël sien; want hy sien homself en gaan weg en vergeet dadelik hoe hy gelyk het [“watter soort man hy is”, NW]. Maar hy wat diep insien in die volmaakte wet van die vryheid en daarby bly, hy sal, omdat hy nie ’n vergeetagtige hoorder is nie, maar ’n dader van die werk, gelukkig wees in wat hy doen” (Jakobus 1:23-25). Wanneer die Bybel reg verstaan en gebruik word, het dit diep, deurdringende ontledingskrag wat nie net sal toon watter soort mens jy is nie, maar wat selfs jou motiewe en gesindhede aan die lig sal bring. Paulus het dus geskryf: “Die woord van God is lewend en kragtig en skerper as enige tweesnydende swaard . . . en is ’n beoordelaar van die oorlegginge en gedagtes van die hart.” God se Woord gaan selfs verder deur leiding te voorsien oor wat waarlik reg en wat waarlik verkeerd is.—Hebreërs 4:12; 5:14.
Die Bybel kan al hierdie dinge vir jou doen omdat dit die Woord van Jehovah, die insigryke ware God, is. Volgens Psalm 139 deurgrond God jou en maak hy ’n akkurate ontleding van wat jy is. Soos vers 1 sê: “HERE, U deurgrond en ken my.” God hou jou van bevrugting af reeds dop. Hy ken jou deur en deur. Hy het aantekeninge in die Bybel oor die menslike lewe in alle moontlike kombinasies laat neerskryf. Jy sal vind dat jy, hetsy in positiewe of negatiewe sin, iewers in die bladsye daarvan uitgebeeld word.
Jy kan dus uitvind wat jy werklik is—as jy dit wil doen.
Stap 2: Besluit wat jy wil wees
As jy gaan verander, moet jy seker maak dat die verandering die moeite werd sal wees. Maak seker dat dit is wat jy wil hê en dat dit beter is as wat jy nou het. Watter doelwitte kan jy stel om jou gedrag te verbeter? Waar kan jy die regte raad oor gewenste karaktertrekke kry? Die Bybel word weer eens hiervoor aanbeveel.
Die Bybel moedig jou aan om ten goede te verander, om ’n “nuwe persoonlikheid” aan te neem. Paulus het gesê: “Julle [moet] die ou persoonlikheid, wat met julle vroeëre lewenswandel ooreenkom en wat na sy bedrieglike begeerte verderf word, wegdoen, maar . . . julle moet nuut gemaak word in die krag wat julle denke aandryf, en moet die nuwe persoonlikheid aantrek wat na God se wil in ware regverdigheid en lojaliteit geskep is” (Efesiërs 4:22-24, NW). Die Bybel toon aan jou wat hierdie beter karaktertrekke is. Onthou jy die volmaakte wêreld wat vroeër beskryf is? As jy deel van daardie wêreld wil wees, sal jy die belangrikheid daarvan moet insien om die eienskappe aan te kweek wat in Kolossense 3:12-17 beskryf word, eienskappe soos innerlike ontferming, goedertierenheid, nederigheid, sagmoedigheid, lankmoedigheid, vergewensgesindheid, liefde, vrede en dankbaarheid.
Stel dus jou doelwitte nadat jy jou Bybel geraadpleeg het. Maak aantekening van hulle. Maak elke doelwit prioriteit. Lê jou daarop toe!
Stap 3: Soek waardige voorbeelde
Baie van jou gedrag is gevorm deurdat jy ander nagevolg het—vriende, metgeselle, ouers, onderwysers.
Waarom soek jy dan nie, nadat jy op jou gewenste gedragsdoelwitte besluit het, na iemand wat optree op ’n manier wat jy wil navolg nie? Vra dan daardie persoon se hulp. ’n Bybelse spreuk sê wyslik: “Gaan met die wyse om, dan word jy wys.”—Spreuke 13:20.
Die Bybel bevat die verslag van die lewe van die beste voorbeeld vir ons almal, Jesus Christus self. Lees oor hoe hy onder alle omstandighede opgetree het, oor sy morele gedrag, sy insig en wysheid, sy waardigheid, sy bedagsaamheid en buitengewone goedhartigheid en besorgdheid oor sy medemens. Hoe verkwikkend klink hy tog wanneer hy sê: “Kom na My toe, almal wat vermoeid en belas is, en Ek sal julle rus gee. Neem my juk op julle en leer van My, want Ek is sagmoedig en nederig van hart, en julle sal rus vind vir julle siele; want my juk is sag en my las is lig”!—Mattheüs 11:28-30.
Miljoene mense in alle lande het hulle reeds tot Christus Jesus as hulle voorbeeld gewend en doen hulle bes om in sy voetspore te volg, net soos wat hy, op sy beurt, op die weg gewandel het wat sy hemelse Vader, Jehovah God, hom geleer het. Hierdie miljoene mense, wat sat is van die swak gedrag van die hedendaagse wêreld in die algemeen, het hulle tot die plaaslike gemeente van Jehovah se Getuies om hulp en leiding gewend en is nie teleurgestel nie. By hulle Koninkryksale is daar volop voortreflike Christelike voorbeelde, en baie hulp is al voorsien vir diegene wat hulle gedrag wil verbeter. Natuurlik het die Getuies die swakhede eie aan die onvolmaakte mensdom; maar hulle het ook ’n positiewe geestelike krag wat hulle denke aandryf.—Efesiërs 4:23, NW.
Stap 4: Kry die krag wat jy nodig het om te slaag
Dit sal gerusstellend wees vir diegene wat hulle weë wil verander om te weet dat hulp beskikbaar is. “Die nuwe persoonlikheid” word beskryf as ‘geskep na God se wil in ware regverdigheid en lojaliteit’ (Efesiërs 4:24, NW). Dit waarborg dat bomenslike hulp van God self beskikbaar is vir diegene wat dit wil hê. Hoe kan jy Jehovah God se hulp kry?
Een van die belangrikste hulpmiddele is persoonlike gebed. Gebed voorsien ’n baie belangrike adviesdiens met die Bron van die krag wat nodig is om jou weë te verander. Gebed maak dit vir jou moontlik om te eniger tyd, selfs te midde van ’n krisis, vryelik en openhartig te praat. Sulke toegang tot ’n werklike en besorgde God oortref verreweg enige menslike hulp en is dadelik van krag. Die apostel Johannes kon dus skryf: “Dit is die vrymoedigheid wat ons teenoor Hom het, dat Hy ons verhoor as ons iets vra volgens sy wil” (1 Johannes 5:14). En die profeet Jesaja se woorde bemoedig ons: “Soek die HERE terwyl Hy nog te vinde is; roep Hom aan terwyl Hy naby is. Laat die goddelose sy weg verlaat en die kwaaddoener sy gedagtes; en laat hy hom tot die HERE bekeer, dan sal Hy hom barmhartig wees; en tot onse God, want Hy vergeef menigvuldiglik.”—Jesaja 55:6, 7.
Bybelstudie gee jou ook krag en verkwik jou en help jou om daagliks op jou doelwitte te konsentreer. Die Bybel gee positiewe versterking terwyl jy jou gekose doelwit nastreef. Verder wek dit ook ’n gevoel van afkeer van jou vorige weë. As jy daagliks kennis van die Bybel inneem, sal dit help om enige verkeerde inligting te verdring wat dalk deur middel van die wêreld se media en die wêreld se opvoedkundige stelsels insypel.
Christelike vergaderinge by die plaaslike Koninkryksaal van Jehovah se Getuies voorsien nie net opvoeding oor Bybelstandaarde nie maar maak ook groepondersteuning en wedersydse aansporing tot verbeterde gedrag moontlik. Hierdie ondersteuning wat deur die gemeente gegee word, het baie al gehelp om hulle gedrag met welslae te verander. Waarom bespreek jy nie sulke hulp met die persoon by wie jy hierdie tydskrif gekry het nie?
Stap 5: Bied terugslae die hoof
Baie het al hulle weë probeer verbeter, maar het ontmoedig geraak deur onvermydelike terugslae. Die gevolg is dat party alle hoop laat vaar. Sulke mense dink dikwels dat as dit wat hulle as hulle enigste hoop beskou het dan misluk het, daar geen hoop meer is nie. Hulle sal hulle dan dalk aan die invloede van die wêreld oorgee. Dikwels is hulle slegter daaraan toe as voordat hulle probeer verander het.
Hou aan om jouself te verseker dat dit die moeite werd is om van enige vorige ongewenste handelwyse weg te breek. Die apostel Paulus het sy vorige gedrag en lewenswyse drek, of vullis, genoem (Filippense 3:8). As jy dus, terwyl jy die verandering maak, in die wiele gery word deur ’n struikelblok of ’n terugslag, staan weer op, en bly vorentoe beweeg. Hou aan! Stry voort! Dit sal die moeite werd wees!
Onthou, eksterne magte buite jou keuse of beheer het voorheen hulle stempel op baie van jou gewoontes en karaktertrekke gedruk. Hierdie magte bestaan nog steeds. Sal jy toelaat dat hulle jou in hulle vorm druk? Nee? Moet dan nooit tou opgooi nie!
Miljoene mense van uiteenlopende kulture—selfs misdadigers en mense wat diep by onsedelike gedrag betrokke was—het hulle gedrag met welslae verander. Hulle handhaaf hulle verbeterde standaarde nog steeds vandag, baie dekades lank al, en hulle hou by hulle beter lewenswyse met bewonderenswaardige, gewillige onkreukbaarheid. Maar hulle dank God vir die krag en motivering om dit te doen. Soos die apostel Paulus gesê het: “Ek is tot alles in staat deur hom wat my krag gee.”—Filippense 4:13, NW.
Hulle wen die stryd om te doen wat reg is. Jy kan ook die verandering aanbring as jy werklik wil en jy kan die lewe in God se nuwe wêreld geniet.—Psalm 37:29; 2 Petrus 3:13.
[Prent op bladsy 7]
Stap 1: Vind uit wat jy werklik is
[Prent op bladsy 8]
Stap 2: Besluit wat jy wil wees
[Prent op bladsy 8]
Stap 3: Soek waardige voorbeelde
[Prent op bladsy 9]
Stap 4: Kry die krag wat jy nodig het om te slaag
[Prent op bladsy 9]
Stap 5: Bied terugslae die hoof
[Prent op bladsy 10]
Diegene wat verander, kan ook ’n veranderde aarde beërwe