Ons beskou die wêreld
Verdraaide prioriteite
Volgens die Nederlandse tydskrif Internationale Samenwerking kan die haglike lewensomstandighede in ontwikkelende lande baie verbeter as regerings net hulle staatsbegrotings wil wysig. Die tydskrif het sy gevolgtrekking gebaseer op ’n onlangse verslag wat deur die VN se Ontwikkelingsprogram uitgereik is en gesê dat “ontwikkelende lande” jaarliks meer as R27,5 miljard kan bespaar “as hulle net hulle verdedigingsbegrotings besnoei”. So ’n som geld, wat die tydskrif ’n vredesdividend noem, kan vir basiese onderwys, basiese gesondheidsorg, voldoende voedsel en veilige drinkwater betaal. Maar die tydskrif sê ook dat baie lande “tans ten minste twee keer soveel geld aan wapens as aan onderwys en gesondheidsorg bestee”, en dit noem lande in Afrika, Asië en Suid-Amerika as voorbeelde.
Bevordering van tabak in Afrika
Aangesien die rookgewoonte steeds miljoene slagoffers in Afrika eis, spreek gesondheidsbeamptes hulle daaroor uit. Dr. Paul Wangai, ’n konsultant van die Wêreldgesondheidsorganisasie in Kenia, Afrika, sê: “Tabak . . . is die enigste produk wat ek ken wat mense doodmaak as hulle dit volgens die vervaardiger se aanwysings gebruik.” Volgens die koerant Lesotho Today “word daar elke jaar 175 miljard sigarette in Afrika gerook”. Dit beteken dat die ekwivalent van drie en ’n half keer die staatsbegroting van Côte d’Ivoire aan sigarette bestee word. Dr. Wangai beweer dat sigaretvervaardigers die gebrek aan beperkings op reklame in Afrika en die heersende onkunde omtrent die gesondheidsgevare van die rookgewoonte gewetenloos uitbuit. Volgens Lesotho Today bevat sigaretadvertensies en verpakkings in die grootste deel van Afrika nie “gesondheidswaarskuwings soos wat in ontwikkelde lande vereis word” nie.
Besoedelde beker van vryheid
Die val van die Ystergordyn het aan die lig gebring dat Oos-Europa geweldig baie omgewingsprobleme ondervind, sê London Calling, die Britse Uitsaaikorporasie se programtydskrif. Die tydskrif sê: “Chemikaliefabrieke waaroor geen beheer uitgeoefen word nie, besoedelde waterweë, sterwende woude en onveilige kernreaktors” is slegs ’n breukdeel van die “omgewingserfenis wat deur Kommunisme nagelaat is . . . , bitter oorblyfsels in die beker van vryheid”.
“Weggooi-oumas”
Hospitaalwerkers noem hulle weggooi-oumas. Familielede bring ’n bejaarde familielid na ’n hospitaal se ongevalle-afdeling toe, waar hulle dikwels die een of ander ongesteldheid opdis waarvoor die bejaarde ’n reeks duur toetse moet ondergaan en ’n nag of wat in die hospitaal moet bly. Na die toetse probeer die hospitaal om met die bejaarde se familie in aanraking te kom, net om uit te vind dat hulle ’n vals adres en telefoonnommer gelaat het. Sommige verpleeginrigtings doen iets soortgelyks. Terwyl ’n bejaarde inwoner in die hospitaal is, plaas hulle eenvoudig iemand anders in sy of haar bed—dikwels iemand wat meer getrou sal betaal—en weier dan dat die hospitaal die pasiënt na die verpleeginrigting terugstuur. Volgens die tydskrif Newsweek is deskundiges dit eens dat hierdie gebruik aan die toeneem is. Dit sê dat sommige dokters in een informele opname “verslag gedoen het dat tot agt bejaarde pasiënte weekliks by hulle ongevalle-afdelings gelos word”.
Boorwerk in die slagare
Dokters in Australië gebruik ’n ongewone nuwe instrument om verstopte hartslagare oop te maak, berig die tydskrif Asiaweek. Die instrument word die Rotablator genoem, en dit het ’n klein koppie met duisende mikroskopiese diamantstukkies. Terwyl die kop teen 190-000 omwentelinge per minuut draai, skuur dit die hoogs verkalkte verstoppings in die slagaar weg en breek hulle in sulke klein deeltjies op dat die gevaar nie bestaan dat dit in die brein kan vassteek en beroerte kan veroorsaak nie. Dit word eenvoudig veilig in die bloedstroom opgeneem. Volgens Asiaweek is die instrument so sekuur dat “dit in demonstrasies ’n groef in die dop van ’n rou eier boor sonder om die binneste membraan te breek”.
’n Positiewe rolmodel?
“Ek is gay!” Hierdie woorde het onlangs van ’n onverwagte bron gekom—’n superheld in ’n strokiesverhaal. Northstar in sy rooi pak, Kanadese held van ’n gewilde strokiesverhaal wat deur Marvel Comics gepubliseer word, is in ’n onlangse nommer uitgebeeld waar hy verklaar dat hy ’n homoseksueel is. Hoewel die karakter voorheen as “Kanada se hubaarste vrygesel” voorgehou is, vermoed homoseksuele lankal dat hy veronderstel is om gay te wees, sê die Daily News van New York. Homoseksuele groepe het die nuutste openbaring verwelkom, wat op die strokiesverhaalboek se buiteblad aangekondig is met die woorde: “Northstar soos jy hom nog nooit geken het nie!” Beskou jy as ouer ’n homoseksueel as ’n positiewe rolmodel vir jou kinders? God se Woord die Bybel veroordeel diegene wat ‘in hulle wellus teenoor mekaar ontbrand, manne met manne’. Wat hulle doen, word as ‘skandelik’ beskryf.—Romeine 1:24-27.
’n Boom sonder ’n stam
“Op die oomblik het ons nie meer ’n volledige verduideliking vir die evolusie van lewe op die aarde nie”, sê Le Figaro-Magazine van Parys. In sy verslag oor ’n internasionale kongres wat in Blois, Frankryk, gehou is, waar 200 vooraanstaande wetenskaplikes uit alle wêrelddele byeengekom het om die oorsprong van lewe te bespreek, sê die tydskrif dat “die ou teorieë in duie stort”. Die tydskrif som die kommentare van verskeie wetenskaplikes soos volg op: “Die Darwinistiese teorie kan ’n sekere aantal sekondêre dinge verklaar maar nie die belangrikste stadiums van evolusie, soos die verskyning van nuwe organe of nuwe soorte organisasies soos voëls of die gewerweldes, nie.” Paleontoloog Robert Fondi het oor die leemtes wat oral in die teorie voorkom, gesê: “As ons ons ’n stamboom van evolusie moet voorstel, sal net die blare en ’n paar takke bestaan, maar nie kwaste of ’n stam nie. Dit is ’n boom wat nie kan staan nie!”
Geestesiekte onder haweloses
Die getal mense in die Verenigde State wat haweloos is en ’n geestesiekte het, skiet steeds die hoogte in. Trouens, die geledere van hierdie bejammerenswaardige groep het in die afgelope jaar alleen met 7 persent toegeneem, volgens ’n opname van 21 Noord-Amerikaanse stede wat deur die Amerikaanse Burgemeesterskongres gedoen is. Die 21 stede het altesaam nagenoeg 208 000 haweloses aangemeld, waarvan ’n derde—69 000 mense—’n ernstige geestesiekte het. Die opname het die drie grootste stede in die land ingesluit—New York, Chicago en Los Angeles. Sommige burgemeesters by die kongres het gekla dat hierdie probleem grootliks toe te skryf is aan ’n gebrek aan staatsfondse vir geestesgesondheidsorg vir geestesiekes.
Die aarde se temperatuur styg
Die tagtigerjare was ’n warm dekade. Perspectives, ’n tydskrif wat deur die Internasionale Omgewings- en Ontwikkelingsinstituut uitgegee word, sê dat “ses van die sewe warmste jare gedurende die tydperk van 140 jaar waarin temperature aangeteken is almal sedert 1980 voorgekom het”. En volgens inligting wat deur die Britse Weerburo bekend gemaak is, was 1990 die warmste jaar wat nog aangeteken is. Hierdie inligting, beweer Perspectives, “bevestig dat die gemiddelde oppervlak-lugtemperatuur styg en dit verskaf nuwe bewyse dat die aarde oor die algemeen al hoe warmer word”.
Parys se honde
Met een hond vir elke tien mense spog Parys, Frankryk, met die grootste hondebevolking van enige Europese hoofstad. Hierdie 200 000 honde laat sowat tien ton afval daagliks op die strate. Die stad bestee R22 miljoen (42 miljoen Franse frank) per jaar om ’n vloot gesondheidswerkers op motorfietse in diens te hou wat bykans die helfte van die uitwerpsel opskep, terwyl die res vermoedelik deur reën in die straatvore en straatriole afgespoel word. Maar daar bly so baie van die afstootlike afval op die stad se sypaadjies oor dat dit die derde algemeenste klagte is wat Parysenaars oor hulle stad maak. Die stad stuur nou ’n kampanje van stapel om wette aan te neem wat mense verplig om hulle honde se uitwerpsels op te tel.
Die plaag van jeugmisdaad
“Jeugmisdaad is aan die toeneem. Dit het in die laaste vyf jaar verdubbel. Net in die laaste paar maande het dit met ’n derde toegeneem.” Volgens die koerant La Repubblica is dit die donker prentjie wat deur statistiek geskilder word van die toename in jeugmisdaad in Italië tussen 1986 en 1990. Daar was in 1986 3064 gevalle waarin mense ernstige letsels opgedoen het, terwyl daar in 1990 6092 sulke misdade was waarby jeugdiges betrokke was. Daar was in 1986 715 gevalle van dwelmhandel en -misbruik, vergeleke met 2113 in 1990. Ongelukkig is Italië nie die uitsondering nie. By die Tweede Internasionale Konferensie oor Veiligheid, wat in November in Parys gehou is, is daar gemeld dat jeugmisdaad, met die uitsondering van Japan, oral in die wêreld aan die toeneem is.
“Die ooievaars van die nag”
In Brasilië berig die tydskrif Veja dat ’n geheime vroue-organisasie babas voor die deur van welgestelde gesinne los. Nadat hulle die kind daar neergesit het, lui hulle die klokkie en hardloop dan na ’n motor wat daar naby geparkeer is om die situasie daarvandaan dop te hou. Later daardie nag skakel hulle die gesin en sonder om hulle naam te verstrek, versoek hulle die gesin dringend om die baba aan te neem. Die gesin hoor nooit weer van die vrouens nie. Veja berig dat 60 welgestelde gesinne in Feira de Santana, Brasilië, in die laaste ses jaar pasgebore babas só voor die deur gevind het. Die groep vroue, bekend as “die ooievaars van die nag”, probeer vermoedelik kinders help wat verwerp is, maar die gebruik is kontroversieel. Márcia Serra Negra, ’n prokureur en spesialis op die gebied van gesinsake, het glo gesê: “Wat die ooievaars doen, is ’n soort afpersing.”