Wanneer ’n eiland terugkeer

“GEEN mens is ’n eiland nie”, het die 17de-eeuse digter John Donne geskryf. Dit is heeltemal waar; trouens, selfs eilande bly nie altyd eilande nie. Die eertydse eilandstad, Tirus, is ’n goeie voorbeeld hiervan. Alexander die Grote het ’n merkwaardige Bybelprofesie vervul toe hy ’n verhoogde pad na daardie eiland gebou het en sy trotse stad vernietig het. Deur die eeue heen is die verhoogde pad toegeslik; die eiland het ’n skiereiland geword.

In Frankryk loop die eiland Mont-Saint-Michel ook gevaar om sy status as ’n eiland te verloor. Mont-Saint-Michel, wat op die grens tussen die twee Franse provinsies, Bretagne en Normandië, geleë is, is ’n klein, rotsagtige bergie met ’n dorpie aan die voet daarvan en ’n fortagtige klooster op sy kruin. Dit lyk soos ’n piramide wat uit die eindelose, plat uitgestrektheid van ’n getybaai opstyg, en dit lok besoekers al eeue lank. Vroeg in die agtste eeu G.J. het ’n biskop beweer dat hy ’n gesig van “Sint” Michael gehad het, en sedertdien het pelgrims na die kerk en later na die klooster toe gestroom wat op die terrein gebou is. Tyd was die plek nie altyd goedgesind nie. Deur die eeue heen is dit deur brande verniel, tydens oorloë omsingel, gedurende die Franse Revolusie gesluit, as ’n tronk gebruik en eindelik gedurende die laaste eeu gerestoureer, toe sy toring en spits punt aangebou is.

Dit het lank gelyk asof die see die gevaarlikste vyand is. Die berg is soms Sint-Michel-in-die-mag-van-die-see genoem. Pelgrims kon dit eeue lank slegs te voet bereik deur tydens laagwater van die vasteland af te kom, en hulle moes versigtig wees om nie in verraderlike dryfsand te trap nie. Die vinnig stygende gety het ’n ander gevaar ingehou—die mense het altyd gesê dat dit so vinnig kon instroom soos ’n perd wat galop!

Dit blyk egter dat Mont-Saint-Michel se grootste vyand die land is, en nie die see nie. In die 1870’s is ’n verhoogde pad van 900 meter gebou wat die eiland eindelik met die vasteland verbind het. Sedertdien vee getye nie meer die baai skoon soos hulle vroeër gedoen het nie, en sand is besig om rondom die berg op te hoop. Vandag omsluit slegs die hoogste getye die eiland se rotsagtige vestingwalle. Baie werk word gedoen om hierdie verskynsel teë te werk sodat die beroemde berg nie soos Tirus ’n skiereiland—of slegs ’n granietrif op ’n eindelose, droë strand—sal word nie.